KIO 1230/18 Sygn. akt: KIO 1230/18 WYROK dnia 4 lipca 2018 r.

Sygn. akt: KIO 1230/18 

WYROK 

z dnia 4 lipca 2018 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

Przewodniczący:   Renata Tubisz 

Protokolant:   

Marta Słoma 

po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 4 lipca 2018 r 

odwołania wniesionego do 

Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 20 czerwca 2018 r. przez odwołującego: K.S. 

prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  firmą  P.H.U.  PAVER  K.S.  ul.  Sienkiewicza  58/A; 

1000  Włoszczowa  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego:  Gmina 

Radków; 29-135 Radków 99 

z  udziałem  przystępującego:  Małopolskie  Przedsiębiorstwo  Gospodarki  Odpadami  Sp.  z 

o.o. z siedzibą w Krakowie ul. Barska 12, 30-307 Kraków  po stronie zamawiającego 

orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  unieważnienie  wyboru 

najkorzystniejszej  oferty,  nakazuje  odrzucenie  oferty  wykonawcy  wybranego  a  w 

konsekwencji  nakazuje  ponowne  badanie  i 

ocenę  oraz  wybór  najkorzystniejszej 

oferty. 

kosztami postępowania obciąża Gminę Radków; 29-135 Radków 99 

i 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  7.500  zł  00  gr 

(słownie:  siedem  tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  K.S. 

prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  firmą  P.H.U.  PAVER  K.S.  ul. 

Sienkiewicza 58/A; 29-

1000 Włoszczowa tytułem wpisu od odwołania 

zasądza  od  Gminy  Radków;  29-135  Radków  99  kwotę  7.500  zł  00  gr  (słownie: 

siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) na rzecz K.S. prowadzący działalność 

gospodarczą  pod  firmą  P.H.U.  PAVER  K.S.  ul.  Sienkiewicza  58/A;  29-1000 

Włoszczowa stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu 

wpisu od odwołania  

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień 

publicznych (j.t. Dz. U. z 2017 r. poz. 1579 ze zm. ) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Świdnicy. 

Przewodniczący:      …………..………………………… 

Uzasadnienie 

Pismem 

z dnia 20 czerwca 2018 r. do  Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej ul. Postępu 17a 

676 Warszawa w postępowaniu prowadzonym przez Gminę Radków 29-135 Radków 99 

zwaną  dalej  „zamawiającym”  wniesione  zostało  odwołanie  przez  K.S.  prowadzącego 

działalność  gospodarczą  pod  firmą  P.H.U.  PAVER  K.S.  ul.  Sienkiewicza  58  A  29-100 

Włoszczowa reprezentowany przez radcę prawnego M.Z., zwany dalej „odwołującym”. 

Prowadzone 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  dotyczy  „Odbierania  i 

zagospodarowania 

odpadów  komunalnych  z  terenu  Gminy  Radków  z  nieruchomości,  na 

których zamieszkują mieszkańcy". 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  ukazało  się  w  Biuletynie  Zamówień  Publicznych  w  dniu  26 

kwietnia  2018  r.  pod  numerem  550130-N-2018; 

zamawiający  zamówieniu  nadał    numer: 

GKRO.271.3.2018; w

artość zamówienia: poniżej 221000,00 EURO. 

ODWOŁANIE 

Działając na podstawie art. 180 ust. 1, art. 180 ust. 2 pkt 6, art 182 ust. 1 pkt 2) w związku z 

art. 179 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., 

poz.1579  z  późn.  zm.),  zwanej  dalej  „ustawą  Pzp”,  wniesiono  odwołanie  wobec  czynności 

z

amawiającego  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  na:  Odbieranie  i  zagospodarowanie  odpadów  komunalnych  z  terenu  Gminy 

Radków z nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy". 

Czynnościom Zamawiającego zarzucono: 

naruszenie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez 

Małopolskie  Przedsiębiorstwo  Gospodarki  Odpadami  Sp.  z  o.o.,  ul.  Barska  12,  30-307 

Kraków  (zwane  dalej  MPGO  Sp.  z  o.o.),  mimo  nie  złożenia  przez  MPGO  Sp.  z  o.o. 

wyjaśnień,  które  potwierdzałyby,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia, na skutek błędnej oceny zamawiającego treści wyjaśnień złożonych 

przez MPGO Sp. z o.o.; 

naruszenie art. 91 ust. 1 ustawy Pzp poprzez  dokonanie wyboru oferty, niebędącej ofertą 

najkorzystniejszą  spośród  niepodlagających  odrzuceniu  ofert  złożonych  w  niniejszym 

postępowaniu. 

Odwołujący  wiadomość  o  okolicznościach  stanowiących  podstawę  złożenia  odwołania 

powziął  w  dniu  15  czerwca  2018  r.  tj.  w  dniu  otrzymania  od  zamawiającego  drogą 

elektroniczn

ą  informacji  o  wyniku  postępowania.  Mając  na  uwadze  powyższe,  niniejsze 

odwołanie zostaje wniesione z zachowaniem ustawowego terminu, o którym mowa w art.182 

ust. 1 pkt 2) ustawy Pzp. 

Odwołujący jest legitymowany do wniesienia niniejszego środka ochrony prawnej albowiem 

ma interes w uzyskaniu niniejszego zamówienia i może ponieść szkodę w wyniku naruszenia 

przez  z

amawiającego  w/w  przepisów  ustawy  Pzp.  Odwołujący  złożył  bowiem  ofertę,  która 

winna  zostać  uznana  za  najkorzystniejszą  spośród  ofert  złożonych  w  przedmiotowym 

postępowaniu.  Oferta  odwołującego  uzyskała  drugą  w  kolejności  punktację  w  ramach 

kryteriów  oceny  ofert,  co  w  konsekwencji  oznacza,  że  zostałaby  uznana  za 

najkorzystniejszą,  gdyby  zamawiający  dokonał  czynności  oceny  ofert  w  sposób  zgodny  z 

przepisami  ustawy  Pzp  i  odrzucił  ofertę  złożoną  przez  MPGO  Sp.  z  o.o.  Tym  samym  - 

uwzględnienie niniejszego odwołania spowoduje, że oferta odwołującego zostanie uznana za 

najkorzystniejszą spośród ofert złożonych w niniejszym postępowaniu. Utrzymanie zatem w 

mocy czynności zamawiającego wyboru oferty najkorzystniejszej dokonanych z naruszeniem 

przepisów  ustawy  Pzp  spowoduje  powstanie  po  stronie  odwołującego  szkody  w  postaci 

utraconych korzyści, jakie uzyskałby odwołujący w wyniku realizacji niniejszego zamówienia, 

gdyby  oferta  o

dwołującego  została  uznana  za  najkorzystniejszą.  Powyższe  czyni 

o

dwołującego legitymowanym do wniesienia niniejszego środka ochrony prawnej. 

Mając na uwadze powyższe, odwołujący wnosi o nakazanie zamawiającemu: 

unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej; 

powtórzenia czynności oceny złożonych ofert; 

odrzucenia oferty złożonej przez MPGO Sp. z o.o. z uwagi na niezłożenie wyjaśnień, które 

potwierdzałyby,  że  cena  złożonej  przez  MPGO  Sp.  z  o.o.  oferty  nie  nosi  znamion  rażąco 

niskiej 

oraz 

4)  dokonania wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej; 

5)  ew

entualnie:  nakazanie  zamawiającemu  wezwania  MPGO  Sp.  z  o.o.  do  złożenia 

ponownych  wyjaśnień  (uzupełnienia  treści  wyjaśnień  i  przedłożenia  dowodów,  że  cena 

nie jest rażąco niska). 

Odwołujący przedstawił uzasadnienie formalne i prawne odwołania. 

W  dniu  15  czerwca  2018  r.  z

amawiający  poinformował  odwołującego  o  dokonaniu  w 

niniejszym  postępowaniu  oferty  złożonej  przez  zwane  dalej  MPGO  Sp.  z  o.o.,  jako 

najkorzystniejszej 

to jest oferty przystępującego w sprawie po stronie zamawiającego. 

Z treści dokumentacji postępowania wynika, że zamawiający pismem z dnia 4 czerwca 2018 

r.  wezwał  MPGO  Sp.  z  o.o.  do  złożenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  dotyczących 

wyliczenia  ceny,  w  szczególności  w  zakresie  określonym  w  art.  90  ust.  1  pkt  1),  2),  3),  4) 

ustawy Pzp. 

W 

odpowiedzi na powyższe wezwanie MPGO Sp. z o.o. - pismem z dnia 8 czerwca 2018 r, 

złożyło  wyjaśnienia,  w  którym  przedstawiono  planowane  koszty  w  wysokości  8.628,18  zł 

miesięcznie  z  rozbiciem  na  koszty  zagospodarowania  odpadów,  koszty  transportu,  w  tym 

pali

wo i robocizna, oraz koszty dostarczenia worków. MPGO Sp. z o.o. wskazało ponadto, iż 

pozostała  kwota  różnicy  pomiędzy  ceną  ofertową  netto  w  przeliczeniu  miesięcznym 

(10.166,67 zł) a wskazaną kwotą kosztów, czyli  kwota 1.484,49 zł zawiera planowany zysk 

or

az inne koszty (koszty ogólne, amortyzacja, ubezpieczenia, remonty, itp.). 

Odwołujący wskazuje, iż kalkulacja przedstawiona przez MPGO Sp. z o.o. jest sporządzona 

zbyt ogólnie oraz w sposób, który uniemożliwia ustalenie faktycznych kosztów ponoszonych 

prze

z  MPGO  Sp.  z  o.o.  Z  treści  złożonych  wyjaśnień  nie  wynikają  żadne  szczegółowe 

informacje,  które  w  jakikolwiek  sposób  odnosiłyby  się  do  kalkulacji  ceny,  mimo  że 

Zamawiający jednoznacznie wezwał do potwierdzenia, że zaproponowana cena jest realna. 

Na  podstaw

ie  złożonych  wyjaśnień  Zamawiający  miał  ustalić,  czy  cena  została  obliczona 

realnie  i  czy  Wykonawca  będzie  w  stanie  zrealizować  przedmiotowe  zamówienie. 

Domniemanie rażąco niskiej ceny pojawiło się na skutek rozbieżności pomiędzy ceną oferty 

złożonej przez MPGO Sp. z o.o., a wartością szacunkową zamówienia i cenami pozostałych 

ofert. Zamawiający w wezwaniu wskazał, iż Wykonawca powinien wykazać, co spowodowało 

możliwość  obniżenia  ceny  oraz  w  jaki  stopniu  dzięki  wskazanym  czynnikom  cena  została 

obniżona. Tymczasem w piśmie z dnia 8 czerwca 2018 r. MPGO Sp. z o.o. nie odniosło się 

do  poszczególnych  elementów  wyliczenia  ceny  oraz  nie  przedstawiło  szczegółowych 

wyliczeń ponoszonych kosztów, a ponadto MPGO Sp. z o.o. nie wskazało jakie czynniki i w 

jakim stopniu 

spowodowały obniżenie ceny. 

Mając  na  uwadze  lakoniczność  wyjaśnień  przedstawionych  przez  MPGO  Sp.  z  o.o.  należy 

stwierdzić,  iż  MPGO  Sp.  z  o.o.  nie  złożyło  wyjaśnień,  co  powinno  skutkować  odrzuceniem 

złożonej  przez  nie  oferty  na  podstawie  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp,  w  myśl  którego 

zamawiający  odrzuca  ofertę  wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień  lub  jeżeli  dokonana 

ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską 

cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Zgodnie  z  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco 

niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy. Jak zauważyła Krajowa Izba Odwoławcza 

w  wyroku  z  dnia  20  lutego  2012  r.,  KIO  109/12,  KIO  125/12.  www.uzp.gov.pl.  "wszczęcie 

przez  zamawiającego  procedury  wyjaśniającej  (niezakwestionowane  w  terminie  przez 

odwołującego  się)  ustanawia  domniemanie  prawne  zaoferowania  przez  wzywanego  do 

złożenia wyjaśnień wykonawcę ceny rażąco niskiej". 

Obowiązku  tego  MPGO  Sp.  z  o.o.  z  całą  pewnością  nie  dopełniło,  ani  nie  zostały 

przedstawione żadne dowody co do elementów oferty, mających wpływ na wysokość ceny. 

Przechodząc do szczegółów odwołujący wskazuje, że: 

Odpady  nie  są  rozdzielone  na  poszczególne  frakcje.  Cena  za  1  Mg  każdej  z  frakcji  jest 

różna. Z kalkulacji nie wynika jakie odpady Wykonawca przyjął do wyceny. Nie przedstawił 

żadnych  dowodów,  w  tym  faktur,  na  podstawie  których  skalkulował  ilość  i  koszt 

zagospodarowania  odpadów.  Ponadto  według  Rozporządzenia  Rady  Ministrów  następuje 

zmiana stawki opłat za korzystanie ze środowiska w roku 2019 o 30 zł za każdy Mg, a w roku 

2020  roku  o  kolejne  100  zł  za  każdy  Mg  zmieszanych  odpadów  komunalnych,  co  w 

przypadku gminy Radków oznacza dodatkowe 1000 zł miesięcznie kosztów za przekazanie 

odpadów  komunalnych na  instalację  RIPOK.  Biorąc  pod  uwagę miesięczną  cenę ofertową, 

stanowi  to  1/10  ceny.  Opłaty  za  pozostałe  frakcje  odpadów  również  ulegają  zmianie.  Z 

kalkulacji nie wynika, aby ta podwyżka została uwzględniona. 

Koszt  paliwa  również  nie  wyszczególnia  ilości  kilometrów,  średniego  zużycia  paliwa  oraz 

ilości  kilometrów  do  przejechania  z  bazy  Wykonawcy,  poruszania  się  po  terenie  gminy, 

transportu odpadów na instalację oraz powrotu na bazę Wykonawcy. 

Koszt robocizny nie wyszczególnia ilości pracowników oraz tego na jakich warunkach będą 

uczestniczyć przy wykonaniu zamówienia. Zamawiający jako jedno z kryteriów oceny oferty 

podał:  liczebność  kadry  kierowniczej  posiadającej  specjalistyczne  przygotowanie  do 

zarządzania  gospodarką  odpadami.  Wykonawca  zaoferował  dwie  osoby  o  takim 

przygotowaniu  jednak  z  kalkulacji  nie  wynika  czy  zostały  one  uwzględnione  w  kosztach. 

Ponadto  nie  wiadomo  czy  Wykonawca  uwzględnił  coroczny  wzrost  minimalnego 

wynagrodzenia z

a pracę. 

Koszt  dostarczenia  worków  jest  znacznie  zaniżony.  Wykonawca  nie  podaje  szczegółowo 

ilości  worków  w  danym  kolorze  oraz  ich  grubości,  która  jest  wymagana  przez 

z

amawiającego.  Ponadto  nie  przedstawił  ceny  jednostkowej  zakupu  oraz  żadnych 

dokumentów potwierdzających cenę. 

Kwota 1484,49 zł podana jako zysk oraz zawierająca inne koszty nie została przedstawiona 

w  sposób  umożliwiający  jej  weryfikację.  Wykonawca  nie  podał  kosztów  ubezpieczenia, 

amortyzacji,  remont  pojazdów,  które  jak  twierdzi  zawierają  się  w  tej  kwocie.  Z  takiego 

przedstawienia  pozostałych  kosztów  może  wynikać,  iż  Wykonawca  w  ogóle  nie  osiągnie 

zysku, bo wskazana kwota właściwie zostanie przeznaczona na inne koszty. 

Ponadto  Wykonawca  nie  podał  do  kalkulacji  pozostałych  kosztów  mających  wpływ  na 

kwotę usługi, tj: 

Według  SIWZ  punkt  III  Opis  przedmiotu  zadania  podpunkt  7d)  Zamawiający  wymaga  aby 

odpady  budowlane  i  rozbiórkowe  z  samodzielnie  prowadzonych  remontów  nie 

wymagających pozwolenia ani zgłoszenia - odbiór odpadów gromadzonych w odpowiednich 

kontenerach  dostarczanych  przez  Wykonawcę  na  zgłoszenie  właściciela,  Wykonawca 

pomija ten znaczący element cenotwórczy w swojej kalkulacji; 

Koszty podatków od środków transportowych; 

Koszty prowadzenia dokumentacji przez pracowników biurowych; 

Koszty  związane  z  obowiązkiem  zainstalowania  i  obsługi  systemu  pozycjonowania 

satelitarnego w pojazdach wykonujących usługę; 

Koszty utrzymania i amortyzacji bazy magazynowo transportowej; 

koszty mycia i dezynfekcji pojazdów. 

Według poglądów doktryny: „Do zakwalifikowania oferty do dalszego postępowania nie jest 

wystarczające złożenie jakichkolwiek wyjaśnień, lecz muszą to być wyjaśnienia wskazujące, 

że  cena  oferty  nie  jest  nierealistyczna.  Zaistnienie  po  stronie  wykonawcy  obiektywnych 

czynników wpływających na obniżenie ceny oferty, powinno być udowodnione. Wykonawca, 

który  składa  wyjaśnienia  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  powinien  bowiem  wskazać,  co 

spowodowało obniżenie ceny, jak również to, w jakim stopniu wskazany czynnik wpłynął na 

jej obniżenie (zob. wyrok KIO z dnia 18 grudnia 2012 r., KIO 2659/12. www.uzp.gov.pir (J.E. 

Nowicki, A. Bazan „Prawo zamówień publicznych. Komentarz"', Lex 2015). 

Po uzyskaniu wyjaśnień zamawiający obowiązany jest dokonać oceny ich treści pod kątem 

tego  czy 

wskazane  w  wyjaśnieniach  okoliczności  oraz  przedstawione  przez  wykonawcę 

dowody  potwierdzają,  że  cena  złożonej  przez  niego  oferty  nie  nosi  znamion  rażąco  niskiej 

oraz  dokonać  odpowiednich  czynności  przewidzianych  przepisami  ustawy  Pzp.  W  sytuacji, 

gdy  wyja

śnienia  nie  zostały  złożone  -  zamawiający  obowiązany  jest  ofertę  odrzucić  na 

podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. 

W niniejszym postępowaniu,  MPGO Sp. z o.o. nie udzielił  wyjaśnień na żaden z punktów 

wezwania  zamawiającego,  wobec  czego  nie  dopełnił  obowiązku  udzielenia  wyjaśnień  w 

odniesieniu  do  ceny  oferty,  co  powodowało,  iż  Zamawiający  obowiązany  był  ofertę  MPGO 

Sp.  z  o.o.  odrzucić  na  podstawie  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp.  Tymczasem  zamawiający  w 

okolicznościach  zaistniałego  stanu  faktycznego  w  sposób  bezkrytyczny  przyjął  treść 

złożonego  pisma  jako  wyjaśnienia  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  i  dokonał  wyboru  oferty 

złożonej przez MPGO Sp. z o.o. jako najkorzystniejszej w sposób całkowicie bezpodstawny i 

nieuprawniony.  W  ocenie  odwołującego  niedopełnienie  obowiązku  złożenia  wyjaśnień  w 

zakresie  rażąco  niskiej  ceny  powinno  w  każdym  przypadku skutkować  odrzuceniem  oferty. 

Zamawiający zaniechał czynności odrzucenia oferty MPGO Sp. z o.o., przez co naruszył art. 

90 ust. 3 ustawy Pzp. 

          Warto w tym 

miejscu wskazać na stanowisko Prezesa UZP wyrażone w informacji o wyniku 

kontroli  uprzedniej  nr  - 

UZP/DKUE/KU/25/16,  w  którym  postawiono  zamawiającemu  zarzut 

naruszenia  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  wykonawcy, 

który  nie  złożył  wyjaśnień,  w tym  dowodów  dotyczących elementów  oferty  mających wpływ 

na wysokość ceny w sytuacji, w której złożono wyjaśnienia ogólne i niepoparte dowodami. 

W  wyroku  z  dnia  1  marca  2017  r.,  sygn.  akt  KIO  238/17  Krajowa  Izba  Odwoławcza  w 

sposób  jednoznaczny  uznała,  iż  w  sytuacji  złożenia  przez  wykonawcę  wyjaśnień 

niewystarczających  -  ogólnych  i  nie  zawierających  elementów  kalkulacji  -  Zamawiający  nie 

ma podstaw do ponownego wezwania do złożenia wyjaśnień, lecz powinien ofertę odrzucić 

na  podsta

wie  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  :  „Odwołujący  trafnie  w  ocenie  Izby  wywodził,  iż 

zgodnie z art. 90 ust. 1 Prawa zamówień publicznych obowiązkiem wykonawcy wezwanego, 

tak  jak  powyżej,  jest  złożenie  przekonujących  wyjaśnień,  że  zaproponowana  cena  nie 

zawiera  r

ażąco  niskiej  ceny.  W  przypadku  natomiast,  gdy  przedłożone  wyjaśnienia  nie  są 

przekonujące  co  do  tego,  że  wykonanie  przedmiotu  zamówienia  za  cenę  zaoferowaną  w 

ofercie  będzie  możliwe,  tym  samym  potwierdzają  istnienie  ceny  rażąco  niskiej  w  danej 

ofercie,  i 

zamawiający  obligatoryjnie,  na  podstawie  art.  90  ust.  3  Prawa  zamówień 

publicznych powinien odrzucić tę ofertę. Tymczasem, według odwołującego, pismo z dnia 29 

listopada  2016r.,  ujawnione  na  obecnym  etapie  odwołującemu,  złożone  przez  E.  jako 

wyjaśnienie  ceny  rażąco  niskiej  nie  zawiera  żadnych  elementów  wyjaśnień.  Rzeczywiście, 

podano w nim tylko rozbicie ceny na poszczególne składniki. Z przepisu art. 90 ust. 3 Prawa 

zamówień  publicznych  wprost  wynika,  że  przedstawienie  wyjaśnień,  które  są 

niewystarczające, skutkuje odrzuceniem oferty. Z pisma zamawiającego - wezwania z dnia 6 

grudnia  2016  r.  do  kolejnych  wyjaśnień,  wynika  jednoznacznie,  że  zamawiający  uznał 

wyjaśnienia  E.  za  niewystarczające:  "W  związku  z  wyjaśnieniami  otrzymanymi  w  dniu 

31.11.2016r.  zamawi

ający  informuje,  że  wykonawca  nie  potwierdził  wyczerpująco,  iż  cena 

zaproponowanej przez niego oferty nie jest rażąco niska. Wykonawca nie określił należycie 

szczegółowo  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  jej  ceny,  o  tym  mówi  art.  90 

ust. 1 ustawy 

Prawo zamówień publicznych". Rację zatem miał Odwołujący twierdząc, że w 

tych okolicznościach kolejne wezwanie nie może być uznane za prawidłowe. W przepisach 

Prawa zamówień  publicznych nie została sformułowaną zasada  „jednokrotnego  wzywania", 

ale  w  oceni

e  Izby  wzywanie  „do  skutku"  jednego  z  wykonawców  po  stwierdzeniu,  że  jego 

wyjaśnienia  nie  sprostały  wymogowi  wykazania  poziomu  zaoferowanej  ceny  prowadzi  do 

naruszenia  podstawowych  zasad  udzielania  zamówień  publicznych,  wynikających  z  art.  7 

Prawa  zamówień  publicznych.  Jest  to  pogląd  jednolicie  prezentowany  w  orzeczeniach 

Krajowej Izby Odwoławczej. Nie można uznać za prawidłową czynności, jaką będzie kolejne 

wezwanie, w której Zamawiający nie dąży do wyjaśnienia treści złożonych przez wykonawcę 

wyjaśnień,  a  prowadzi  pertraktacje  i  polemikę  ze  złożonymi  wyjaśnieniami,  wskazując 

bezpośrednio na niewycenienie przez wykonawcę wszystkich elementów oferty: wobec treści 

wyjaśnień  złożonych  przez  Odwołującego,  w  ocenie  Izby,  brak  podstaw  do  wezwania  do 

złożenia dodatkowych wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny. Zdaniem Izby stoi temu 

na przeszkodzie przepis art. 90 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 3 Prawa zamówień publicznych, 

który  określonych  okolicznościach  kreuje  dla  Zamawiającego  obowiązek  wezwania  do 

złożenia  wyjaśnień,  czemu  Zamawiający  sprostał,  jednakże  wobec  otrzymanych  wyjaśnień 

na  podstawie  art.  90  ust.  3  Prawa  zamówień  publicznych,  Zamawiający  zobowiązany  był 

zająć  stanowisko  i  dokonać  ich  oceny.  Rolą  Zamawiającego  nie  jest  dokonywanie 

wielokrotnej  oceny 

wyjaśnień  składanych  wobec  kolejnych  wezwań  Zamawiającego  (sygn. 

akt  KIO  1099/15).  Wobec  powyższych  okoliczności,  pismo  z  dnia  29  listopada  2016  r. 

będące  odpowiedzią  E.  na  wezwanie  Zamawiającego  do  wyjaśnień  ceny  rażąco  niskiej  i 

konstatacja  Zamawiającego  w  kolejnym  wezwaniu,  iż  złożone  do  tej  pory  wyjaśnienia  są 

niewystarczające - prowadzi do odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z 

art. 90 ust. 3 Prawa zamówień publicznych, dlatego orzeczono jak w sentencji" (wyrok z dnia 

1 marca 2017 r., sygn. akt KIO 238/17 ). 

W wyroku z dnia 10 listopada 2016 r., sygn. akt KIO 2017/16 KIO stwierdziła, iż składane 

przez  Wykonawcę  wyjaśnienia  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  powinny  obejmować 

konkretne analizy i wyliczenia, uznając ich brak w treści złożonego przez Wykonawcę pisma 

za przesłankę odrzucenia oferty. KIO stwierdza: „dla wyjaśnienia elementów ceny mających 

wpływ  na  jej  wysokość  istotne  są  właśnie  konkretne  wartości  i  ich  wpływ  na  cenę. 

Stanowisko  wykonawcy,  który  nie  wskazuje  realnych  i  konkretnych,  budzi  uzasadnione 

wątpliwości,  ponieważ  wykonawca  ten  skalkulował  cenę  oferty  i  winien  wiedzieć,  na 

podstawie  czego  i  w  jaki  sposób  mógł  obniżyć  cenę  oferty.  Tymczasem  złożone  przez 

przystępującego wyjaśnienia w żaden sposób nie uzasadniają kwot wskazanych przez niego 

w formularzu ofertowym. Nie sposób ocenić, czy przyjęte stawki są stawkami realnymi, skoro 

nie  zostały  poparte  żadną  kalkulacją,  pozwalającą  na  ustalenie  wartości  kosztów.  Wobec 

braku  jakichkolwiek  konkretnych  danych,  ocena  z

asadności  przyjętych  wartości  jest  po 

prostu niemożliwa". 

Zgodnie z konsekwentnie podtrzymywanym w doktrynie i orzecznictwie poglądem: "O cenie 

rażąco  niskiej  można  mówić  wówczas,  gdy  oczywiste  jest,  że  przy  zachowania  reguł 

rynkowych  wykonanie  u

mowy  przez  wykonawcę  byłoby  dla  niego  nieopłacalne.  Rażąco 

niska  cena  jest  to  cena  niewiarygodna,  oderwana  całkowicie  od  realiów  rynkowych. 

Przykładem  może  być  oferowanie  towarów  poniżej  kosztów  zakupu  lub  wytworzenia  albo 

oferowanie usług za symboliczną kwotę" (Sąd Okręgowy w Katowicach w Wyroku z dnia 30 

stycznia  2007  r.,  sygn.  akt  XIX  Ga  3/07).  W  wyroku  z  dnia  13  stycznia  2009  r.,  sygn.  akt 

KIO/UZP  1492/08  KIO  stwierdza:  „Dla  uznania,  że  cena  jest  rażąco  niska  konieczne  jest 

wykazanie,  że  przy  określonym  przedmiocie  zamówienia  nie  jest  możliwe  wykonanie 

zamówienia za oferowaną cenę, bez ryzyka ponoszenia strat przez wykonawcę. Podobnie - 

Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 16 czerwca 2010 r., KIO 1055/10 stwierdza: „Tak 

więc,  ceną  rażąco  niską  jest  cena  niepokrywająca  wydatków  wykonawcy  związanych  z 

realizacją  zamówienia,  cena  nierealna  w  relacji  do  cen  rynkowych  podobnych  zamówień, 

cena  niewiarygodna,  oderwana  od  realiów  rynkowych,  za  którą  wykonanie  należyte 

zamówienia  nie  jest  możliwe.  Warto  zauważyć,  iż  zgodnie  ze  stanowiskiem  Urzędu 

Zamówień  Publicznych:  „za  ofertę  z  rażąco  niską  ceną  można  uznać  ofertę  z  ceną 

niewiarygodną,  nierealistyczną  w  porównaniu  do  cen  rynkowych  podobnych  zamówień. 

Oznacza  to  cenę  znacząco  odbiegającą  od  cen  przyjętych,  wskazującą  na  fakt  realizacji 

zamówienia  poniżej  kosztów  wytworzenia  usługi,  dostawy,  roboty  budowlanej.  Przyczyną 

wyraźnie  niższej  ceny  od  innych  ofert  może  być  albo  świadome  działanie  wykonawcy  albo 

nierzetelność kalkulacji wykonawcy,  co grozi  nienależytym  wykonaniem lub niewykonaniem 

zamówienia w przyszłości* (www.uzp.gov.pl). 

Cena  złożonej  przez  MPGO  Sp.  z  o.o.  oferty  w  sposób  znaczący  odbiega  od  cen 

rynkowych,  co  powoduje,  iż  domniemanie  rażąco  niskiej  ceny  ma  w  okolicznościach 

zaistniałego  stanu  faktycznego  nie  tylko  wymiar  prawny,  lecz  realny.  Należy  podkreślić,  iż 

Zamawiający nie dopełnił obowiązków rzetelnej oceny ofert sugerując się jedynie niską ceną, 

wybierając  ofertę  MPGO  Sp.  z  o.o.  na  podstawie  kalkulacji  uwzględniającej  3  ogólnie 

opisan

e  aspekty  cenotwórcze,  nie  poparte  żadnymi  dowodami  pomimo,  iż  w  wezwaniu  do 

złożenia  wyjaśnień  Zamawiający  nakazał  przekazanie  takich  dowodów  potwierdzających 

możliwość  wykonania  usługi  za  zaoferowaną  cenę.  Odwołujący  wnosi  o  oddalenie 

odwołania. 

Krajowa 

Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła co następuje 

Izba,  n

a podstawie przeprowadzonych na rozprawie dowodów: z dokumentów zawartych w 

dokumentacji  post

ępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  przekazanej  do  akt 

sprawy 

przez  zamawiającego  oraz  wyjaśnień,  oświadczeń  stron  i  przystępującego  w 

złożonych pismach jak i na rozprawie, ustaliła i zważyła  jak poniżej.  

Zamawiający  w  związku  ze  złożonymi  ofertami  w  prowadzonym  postępowaniu  na  odbiór  i 

zagospodarowanie odpadów komunalnych od mieszkańców gminy, przeprowadził procedurę 

wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny,  która  objęła  wykonawcę  wybranego  to  jest  wykonawcę 

przystępującego po jego stronie w niniejszym postępowaniu odwoławczym.  

Procedurę wynikającą z art.90 ustawy zamawiający wszczął pismem z dnia 4 czerwca 2018 

roku 

–  pismo  wezwanie  wykonawcy  wybranego  w  aktach  sprawy  jak  również  załącznik  do 

odwołania.  

Z treści tego pisma wynika podstawa prawna wezwania to jest podano zarówno art.90 ust.1 

jak  i  ust.1a  ustawy 

czyli  zarówno  sam  zamawiający  powziął  wątpliwość  co  do  wysokości 

zaoferowanej  ceny  jak  i  zaszły  przesłanki  ustawowe  zobowiązujące  zamawiającego  do 

wezwania z urzędu wykonawcy, którego oferta jest niższa co najmniej o 30 % od szacunku 

zamawiającego jak i średniej arytmetycznej cen złożonych ofert. 

Zarówno  w  postępowaniu  przetargowym  przed  zamawiającym  jak  i  w  postępowaniu 

odwoławczym  wykonawca  nie  kwestionował  zasadności  jego  wezwania  do  złożenia 

wyjaśnień na okoliczność podejrzenia rażąco niskiej ceny.     

Co do wezwania to Izba ustaliła, że wyczerpuje ono treść przepisu art.90 ust.1 ustawy Pzp. 

w zakresie obowiązku udzielenia przez wykonawcę nie tylko wyjaśnień ale również złożenia 

dowodów  jak  i  wskazuje  ono  na  przykładowo  wymienione  w  tym  przepisie  podstawy  do 

zaoferowania  ceny  poniżej  szacunku  zamawiającego  wymieniając  okoliczności  regulowane 

treścią art.90 ust.1 pkt 1),2),3),4) ustawy.   

Podsumowując  wezwaniem  tym  zamawiający  kwituje  obowiązek  wykonawcy  następująco: 

„Wykonawca  powinien  wykazać  co  spowodowało  możliwość  obniżenia  ceny  oraz  w  jakim 

stopniu dzięki wskazanym czynnikom cena została obniżona”. Zamawiający również pouczył 

wykonawcę  o  treści  art.90  ust.2  ustawy  czyli  o  ustawowym  obowiązku  wykonawcy 

udowodnienia

,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny.  Również  wykonawca  został 

pouczony  o  skutkach  nie  udzielenia 

wyjaśnień  lub  sytuacji  gdy  ocena  wyjaśnień  wraz  ze 

złożonym  dowodami  potwierdzi,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia.  

Jak już wyżej Izba wskazała wykonawca nie zakwestionował wezwania do wyjaśnień zarzutu 

rażąco  niskiej  ceny  i  w  dniu  8  czerwca  2018  roku  złożył  wyjaśnienia  wraz  kalkulacją  w 

jednym piśmie mieszczącym się na półtora strony– pismo wykonawcy wybranego w aktach 

sprawy jak również jako załącznik do odwołania. 

W  pierwszej  kolejności  Izba  wskazuje  na  okoliczność,  że  do  pisma  nie  załączono  żadnych 

dowodów  w  postaci  faktur,  rachunków,  ofert  czy  też  innych  dokumentów,  oświadczeń  

potwierdzających  zasadność  przyjęcia  kwot  wymienionych  w  tzw.  kalkulacji  kosztów 

zaoferowanej 

ceny w ofercie odwołującego.  

Z  kolei  sam  dokument  o  nazwie  „Kalkulacja  kosztów  wywozu  odpadów  gmina  Radków  V 

2018”  nie  jest  kalkulacją  a  jedynie  zestawieniem  pozycji  końcowych    elementów  kalkulacji 

takich  jak:  koszty  zagospodarowania  odpadów,  koszty  transportu,  koszty  worków.  Z  kolei 

podając  kolejną  kwotę  tzw.  Kalkulacji  wykonawca  wezwany  wskazuje,  że  obejmuje  ona 

zarówno:  planowany  zysk  oraz  inne  koszty  to  jest  koszty  ogólne,  amortyzacja, 

ubezpieczenia, remonty, itp.

, bez zastosowania jakiegokolwiek podziału tejże kwoty. 

W ocenie Izby przedstawienie tylko samego podziału łącznej kwoty miesięcznej świadczenia 

usługi  na  poszczególne  elementy  kosztu  jak  również  kwoty  bez  podziału  na  poszczególne 

elementy, 

nie  może  być  zakwalifikowane  jako  dokument  kalkulacji  inaczej  kosztorysu. 

Bowiem 

cechą kosztorysu jest wyliczenie poszczególnych pozycji od szczegółu do ogółu.  

Ponadto w żadnym elemencie tego pisma  – wyjaśnienia nie ma wskazania na okoliczności 

leżące  po  stronie  wykonawcy,  które  wpłynęły  na  zaoferowanie  ceny  poniżej  szacunku 

zamawiającego  czy  też  średniej  arytmetycznej  złożonych  ofert  to  jest  poniżej  30  procent 

wyceny. 

Tym samym wykonawca wybrany nie wskazał jakie okoliczności przyczyniły się do 

obniżenia ceny w stosunku do wyceny zamawiającego czy też pozostałych wykonawców a to 

jest  zasadniczy  cel  wyjaśnień  wskazanych  w  art.90  ustawy  i  konsekwentnie  w  wezwaniu  z 

dnia 4 czerwca 2018 roku.  

W ocenie Izby  analiza przedłożonych  wyjaśnień,  w  piśmie wykonawcy  wybranego z  dnia 8 

czerwca  2018  roku,    jednoznacznie  wskazuje  na  nieudzielenie  wyjaśnień  i  dowodów  o 

których mowa w art. 90 ust.1 ustawy.  

W związku z powyższym zamawiający miał obowiązek ustawowy odrzucić ofertę wykonawcy 

wybranego 

zgodnie z treścią art.90 ust.3 ustawy („Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, 

który nie udzielił wyjaśnień”).  

Izba  uwzględniając  ustalony  w  sprawie  stan  faktyczny  i  prawny  nie  znajduje  podstaw  do 

ponownego  wezwan

ia  wykonawcy  wybranego/przystępującego  w  sprawie  po  stronie 

zamawiającego  do  złożenia  wyjaśnień  w  kontekście  treści  pisma  zamawiającego  z  dnia  4 

czerwca 2018 roku. Również deklaracja wykonawcy wybranego w piśmie z dnia 8 czerwca 

2018 roku do udzielenia dal

szych wyjaśnień nie wywołuje żadnego skutku prawnego wobec 

nie  wypełnienia  obowiązku  złożenia  wyjaśnień  w  myśl  art.90  ust.1  ustawy  w  związku  z 

pismem zamawiającego z dnia 4 czerwca 2018 roku.   

W  tym  stanie  rzeczy  odwołanie  wniesione  w  trybie  art.180  ust.2  pkt  6  ustawy  to  jest  na 

czynność  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  w  związku  z  naruszeniem  przez  zamawiającego 

art.90  ust.3  ustawy  przez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  wykonawcy  wybranego  to  jest 

przystępującego  w sprawie po stronie zamawiającego, który nie złożył wyjaśnień zasługuje 

na uwzględnienie.   

W  związku  z  powyższym  orzeczono  jak  w  sentencji  wyroku  na  podstawie  art.192  ust.2 

ustawy, ponieważ naruszenie przepisu ustawy ma wpływ na wynik postępowania w związku 

ze złożoną ofertą przez odwołującego. 

O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy zgodnie z art. 192 ust.9 i 10 ustawy oraz § 

3 pkt 1 w związku z § 5 ust.2 pkt 1) Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 

2010r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów 

w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania  (Dz.  U.  2010r.  nr  41  poz.238  zm. 

Dz.U.  2017r.)  zaliczając  uiszczony  wpis  przez  odwołującego  w  kwocie  7.500,00  zł.  w  koszty 

postępowania odwoławczego i zasądzając od zamawiającego  na rzecz odwołującego kwotę 

7.500,00 złotych jako koszty obejmujące uiszczony wpis odwołującego. 

Przewodniczący:      …………………………….