KIO 2016/18 WYROK dnia 23 października 2018 r.

Sygn. akt: KIO 2016/18 

WYROK 

z dnia 23 

października 2018 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Agnieszka Trojanowska 

Członkowie:   

Renata Tubisz 

Anna Wojciechowska 

Protokolant:   

Klaudia Ceyrowska 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  Warszawie  w  dniu  18 

października  2018  r.  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajo

wej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  4  października  2018r.  przez 

wykonawc

ę Energetyka – Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą 

w  Zielonej  Górze,  ul.  Nowy  Kisielin  –  A.  Wysockiego  8  w  postępowaniu  prowadzonym 

przez  zamawiającego  Miasto  Lublin  -  Zarząd  Transportu  Miejskiego  w  Lublinie  ul. 

Nałęczowska 14 

orzeka: 

Oddala odwołanie, 

Kosztami  postępowania  obciąża  wykonawcę  Energetyka  –  Polska  spółka  z 

ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Zielonej Górze, ul. Nowy Kisielin – A. 

Wysockiego 8 i : 

Zalicza  na  poczet  kosztów  postępowania  kwotę  15  000  zł.  00  gr  (słownie: 

piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę 

Energetyka 

– Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą 

w Zielonej Górze, ul. Nowy Kisielin – A. Wysockiego 8  tytułem wpisu od 

odwołania, 

Zasądza 

od 

Energetyka 

– 

Polska 

spółka 

z 

ograniczoną 

odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Zielonej  Górze,  ul.  Nowy  Kisielin  –  A. 

Wysockiego  8  na  rzecz  Miasta  Lublin  - 

Zarząd  Transportu  Miejskiego w 

Lublinie ul. Nałęczowska 14 kwotę 3 600 złotych 00 gr. (słownie: trzy tysiące 

sześćset złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - 

Prawo zamówień publicznych 

(t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1986) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od 

dnia jego doręczenia 

przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do  Sądu 

Okręgowego w Lublinie. 

Przewodniczący: ………………….. 

Członkowie:  ………………………. 

………………………. 

Sygn. akt KIO 2016/18 

Uzasadnienie 

Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na 

zakup  i  dostawę  autobusów  elektrycznych  wraz  z  infrastrukturą  do  ładowania  wolnego  na 

zajezdni  oraz  ładowania  szybkiego  na  przystankach  końcowych  zostało  wszczęte 

ogłoszeniem opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z  dnia 27 września 

2018 r. pod numerem 2018/S 186- 421116. 

W dniu 4 października 2018r. Energetyka – Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 

z siedzibą w Zielonej Górze, ul. Nowy Kisielin – A. Wysockiego 8 – dalej odwołujący wniósł 

odwołanie.  Odwołanie  zostało  wniesione  przez  pełnomocnika  działającego  na  podstawie 

pełnomocnictwa z dnia 2 października 2018r. udzielonego przez prezesa zarządu ujawnionego 

w  KRS  i  upoważnionego  do  samodzielnej  reprezentacji,  zgodnie  z  odpisem  w  KRS.  Kopia 

odwołania została przekazana zamawiającemu w dniu 4 października 2018r.  

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie przepisów ustawy: 

— art. 7 ust. 1 w związku z art. 36aa ust. 1 ustawy tj. naruszenie zasady uczciwej konkurencji 

i  równego  traktowania  wykonawców  przez  uniemożliwienie  pewnej  grupie  Wykonawców 

ubiegania  się  o  przedmiotowe  zamówienie  publiczne  w  wyniku  nieuzasadnionej  agregacji 

prz

edmiotu  zamówienia  i  zaniechania  udzielenie  zamówienia  w  częściach  lub  dwóch 

odrębnych postępowaniach. 

Wniósł o: 

1. uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie zamawiającemu zmianę treści ogłoszenia 

oraz treści SIWZ w sposób zapewniający zgodność opisu przedmiotu zamówienia z ustawą, 

w tym podział zamówienia na dwie części, tj.: 

a, 

część 1 - dostawę 5 szt. Autobusów do dnia 16 marca 2020 r., (pkt 4.1.1.1. SIWZ) 

szt. Autobusów - do dnia 15 czerwca 2020 r., (pkt 4.1.1.2. SIWZ) 5 szt. Autobusów do 

dnia 15 

września 2020 r., (pkt 4.1.1.3. SIWZL 

b. 

Część 2 - pozycja punkt ładowania - do dnia 16 marca 2020 r., (pkt 4.1.2. SIWZ) 

szt. Ładowarek małej mocy - do dnia 16 marca 2020 r. (pkt. 4.1.3. SIWZ). 

c. 

dopuszczenie możliwości składania ofert częściowych w powyższym zakresie, 

ewentualnie 

d. 

nakazanie udzielenie zamówień na dostawę autobusów oraz dostawę ładowarek - w 

dwóch odrębnych postępowaniach. 

2.  zasądzenie  od  zamawiającego  na  rzecz  odwołującego  zwrotu  kosztów  postępowania 

odwoławczego. 

Odwołujący  wskazał,  iż  posiada  interes  prawny  w  złożeniu  odwołania.  Odwołujący  jest 

podmiotem  mogącym  ubiegać  się  o  udzielenie  przedmiotowego  zamówienia  publicznego. 

Sposób ustalenia opisu przedmiotu zamówienia przekłada się wprost na możliwość udziału 

o

dwołującego  w  postępowaniu  oraz  na  możliwość  złożenia  konkurencyjnej  oferty.  Na  tym 

etapie postępowania  -  odwołania od  treści  postanowień  SIWZ  - krąg podmiotów  mogących 

skutecznie bronić swoich interesów w uzyskaniu zamówienia obejmuje każdego potencjalnego 

wykonawcę  mogącego  zrealizować  zamówienie  w  całości,  jak  i  w  części  lub  wykonawcy 

mogącego wspólnie w ramach konsorcjum ubiegać się o udzielenie zamówienia. 

Zamawiający wymaga, żeby całość zamówienia tj. „Zakup i dostawa autobusów elektrycznych 

wraz  Z  infrastr

ukturą  do  ładowania  wolnego  na  zajezdni  oraz  ładowania  szybkiego  na 

przystankach końcowych” wykonał jeden wykonawca. 

Odwołujący jako producent infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych, ma możliwość 

zrealizowania  części  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  postawionymi  przez 

z

amawiającego  w  zakresie  stworzenia  punktu  ładowania  pojazdów  (pkt  4.1.2  SIWZ)  oraz 

dostarczenia  11  ładowarek  małej  mocy  (pkt  4.1.3,  SIWZ).  Odwołujący  wskazał,  iż  w 

postępowaniach  wymienionych  w  załączniku  nr  6  do  niniejszego  odwołania,  zamawiający 

dzielili zamówienia na części, czym dopuszczali do udziału w postępowaniu małych i średnich 

przedsiębiorców  (dalej  jako  „MSP”),  którzy  samodzielnie  nie  mogliby  zrealizować  całego 

zamówienia, ale mogli wykonać część zamówienia. Podkreślił, iż opis przedmiotu zamówienia 

w zakresie dotyczącym dostawy stacji ładowania pojazdów w takich innych postępowaniach 

był analogiczny z opisem dokonanym w niniejszym postępowaniu przez zamawiającego. 

Odwołujący  wskazał,  iż  w  przypadku  dokonania  podziału  zamówienia  na  części  zgodnie  z 

treścią odwołania on jako producent stacji ładowania pojazdów, będzie mógł wziąć udział w 

niniejszym  postępowaniu  i  wykonać  je  zgodnie  z  wymaganiami  SIWZ,  stawianymi  przez 

z

amawiającego.  Dzięki  podziałowi  na  części  niniejszego  zamówienia  krąg  podmiotów 

mogących  wziąć  udział  w  zamówieniu  się  zwiększy,  a  zamawiający  będzie  miał  możliwość 

uzyskania lepszej ceny i warunków wykonania zamówienia. 

Brak natomiast podziału zamówienia na części - pomimo obiektywnej możliwości dokonania 

takowego  pod

ziału  —  uniemożliwi  odwołującemu  wzięcie  udziału  w  tym  postępowaniu  i 

ograniczy  krąg  podmiotów  tylko  do  dostawców  autobusów  elektrycznych,  którymi  w 

szczególności są: Solaris Bus & Coach S.A. i z siedzibą w Bolechowo-Osiedle i URSUS S.A. 

z siedzibą w Lublinie oraz tych dostawców infrastruktury ładowania, którym udało się wejść we 

względnie  stałą  współpracę  gospodarczą  z  takimi  producentami  autobusów  co  z  kolei 

prowadzić  może  do  swoistej  monopolizacji  składanych  ofert  przez  jednego  dostawcę 

infrastruktury  ładowania  i  to  nie  ze  względu  na  proponowane  przez  niego  rozwiązania 

techniczne,  a  ze  względu  na  relacje  czy  zależności  z  danym  dostawcą  autobusów.  Tym 

samym, brak podziału zamówienia na części, uniemożliwi potencjalnym wykonawcom, w tym 

w szczególności będącymi przedsiębiorcami z sektora MSP, udział w postępowaniu. 

Odwołujący wskazał, iż jego interes objawia się w tym, że w przypadku dokonania podziału na 

części,  jako  podmiot  z  sektora  MŚP,  będzie mógł  wziąć udział  w  postępowaniu w  zakresie 

części budowy punktu wolnego ładowania pojazdów i dostawy 11 ładowarek mniejszej mocy 

(pkt  4.1,2  i  4.1.3.  SIWZ)  samodzielnie,  nie  będąc  przy  tym  w  żaden  sposób  ograniczonym 

istnieniem bądź brakiem powiązań/relacji gospodarczych z producentem autobusów, który w 

przypadku te

go zamówienia miałby być głównym jego wykonawcą. 

Odwołujący  podniósł,  że  przedmiotem  zamówienia  jest  dostawa  w  ramach  jednego 

postępowania: 

a) 

dostawa autobusów elektrycznych, 

b) 

dostawa infrastruktury do ładowania oraz ładowarek kompatybilnych z dostarczanymi 

autobusami. 

Rynek  pojazdów  elektrycznych jest  bardzo młodym  rynkiem.  Jednak  obecnie doszło już  do 

jego  dywersyfikacji/specjalizacji:  na  producentów  pojazdów  elektrycznych  oraz  podmiotu 

produkujące rozwiązania do ładowania takich pojazdów (przykładem takiego wykonawcy jest 

między  innymi  odwołujący).  Obie te technologie  rozwijają  się równolegle.  Zasadniczo firmy 

specjalizujące  się  w  rozwoju  technologii  ładowania  nie  są  producentami  pojazdów 

elektrycznych,  jak  również  producenci  pojazdów  nie  są  producentami  ładowarek  do  takich 

pojazdów. 

Odwołujący, po zapoznaniu się z treścią SIWZ oraz ogłoszenia uznał, że zarówno on, jak i 

inne  podmioty  z  sektora  producentów  infrastruktury  do  ładowania  nie  ma  możliwości 

samodzielnego ubiegania się o zamówienie. 

Jednocześnie, znając realia rynku związanego z postępowaniem uznał, że w postępowaniu 

udział  będą  mogli  wziąć  tylko  producenci  autobusów,  którzy,  nie  będąc  jednocześnie 

producentami/  dostawcami  infrastruktury  ładowania  i  tak  jako  wykonawców  będą  musieli 

skorzystać z usług podmiotów o tym samym profilu prowadzonej działalności co odwołujący. 

Agregacja przedmiotów dostaw dokonana w SIWZ przez zamawiającego prowadzi do sytuacji, 

w której: 

• 

producenci rozwiązań w zakresie ładowania nie mogą ubiegać się o zamówienie w inny 

sposób niż tylko poprzez producenta pojazdów elektrycznych; 

• 

z postępowania wyeliminowani zostaną wszyscy producenci ładowarek, którym nie uda 

się nawiązać w tym zakresie porozumienia z producentami pojazdów; 

• 

zgodnie z zasadami ekonomii z

amawiający nabywając infrastrukturę do ładowania od 

pośrednika  (tj.  producentów  pojazdów)  zapłaci  za  te  rozwiązania  więcej  niż  w  przypadku, 

gdyby nabywał je bezpośrednio od wykonawców produkujących te rozwiązania.  

Dzięki  dokonaniu  podziału  zamówienia,  odwołujący  oraz  inne  podmioty  MSP,  będą  mieli 

możliwość złożenia  własnej  oferty  na korzystniejszych dla zamawiającego  warunkach i  bez 

konieczności wykonania tej części zamówienia jako podwykonawcy. 

Zaniechanie dokonania podziału, niewątpliwie ograniczy rynek i uniemożliwi MŚP, takim jak 

o

dwołujący,  udział  w  tego  typu  zamówieniach  jako  podmiotów  konkurencyjnych  i 

samodzielnych. 

Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  art  36aa  ust.  1  ustawy  zamawiający  może  podzielić 

zam

ówienie na  części,  określając  zakres  i  przedmiot  tych części.  Użycie  wyrażenia „może” 

sugeruje,  iż  podział  zamówienia  zasadniczo  jest  uprawnieniem  zamawiającego  i  decyzja  w 

tym 

zakresie należy do kompetencji zamawiającego. 

W ocenie odwołującego należy mieć na uwadze, iż decyzje zamawiającego nie mogą mieć 

charakter

u  dowolnego.  Zamawiający  również,  przygotowując  czy  przeprowadzając 

postępowanie ograniczony jest przepisami i zasadami prawa. 

Jedną  z  podstawowych  zasad  wyrażonych  w  ustawie  jest  zasada  uczciwej  konkurencji  i 

równego traktowania wykonawców (art. 7 ust. 1 ustawy). Przestrzeganie tej zasady polega na 

tym,  iż  zamawiający  może  korzystać  ze  wszystkich  uprawnień  przyznanych  mu  przez 

u

stawodawcę, pod warunkiem, iż nie prowadzi to do naruszenia ww. zasad. 

Trafnie wyrażono to w opinii prawnej opublikowanej na stronie internetowej Urzędu Zamówień 

Publicznych pt. „Czy zamawiający, który dokonuje podziału zamówienia na mniej części niż 

jest to możliwe, narusza przepisy ustawy Pzp?” W przedmiotowej opinii stwierdzono: 

„Decyzja  co  do  podziału  zamówienia  na  określoną  ilość  części  należy  do  zamawiającego. 

Zamawiający  podejmuje  ją  w  zależności  od  swoich  potrzeb,  jednakże  jego  swoboda  jest 

ograniczona  zasadą  zachowania  uczciwej  konkurencji.  Należy  zatem  badać,  czy  w 

konkretn

ych okolicznościach decyzja (co do podziału zamówienia i na ile części) nie naruszy 

konkurencji  poprzez  ograniczenie  możliwości  ubiegania  się  o  zamówienie  mniejszym 

podmiotom, w szczególności małym i średnim przedsiębiorstwom.  

Prawidłowość postępowania zamawiającego, który nie dokonał podziału zamówienia na tyle 

części, na ile jest to potencjalnie możliwe, oceniana musi być każdorazowo przy uwzględnieniu 

całokształtu okoliczności sprawy 

W  tym  miejscu  należy  powołać  również  orzeczenie  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  2 

stycznia 2017 r., sygn. akt: KIO 2346/16. 

Zatem 

odwołującemu  wydaje  się,  iż  zamawiający  zobligowany  jest  jednak  do  dokonania 

analizy i podjęcia racjonalnej decyzji w zakresie ewentualnego podziału zamówienia na części 

(wynika  to  również  z  brzmienia  przepisu  art.  96  ust  pkt  11  ustawy).  Zatem  każdorazowo 

z

amawiający  podejmując  taką  decyzje  winien  obiektywnie  badać  swoje  potrzeby  oraz 

specyfikę przedmiotu zamówienia, jak również mieć na względzie zasady wyrażone w art 7 

ustawy. 

Dodatkowo 

odwołujący wskazał, iż kwestie podziału zamówienia na części (ściślej: możliwości 

składania ofert częściowych w danym postępowaniu) są przedmiotem Dyrektywy Parlamentu 

Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, 

uchylająca dyrektywę 2004/18/WE (Dz. U. L 94 z 28.3.2014, s. 65) — (dalej jako: "Dyrektywa"). 

Intencją  ustawodawcy  unijnego  w  kwestiach  podziału  zamówienia  na  części  miało  być 

ułatwienie  MSP  ubieganie  się  o  zamówienia  publiczne.  Co  w  ocenie  odwołującego  istotne, 

zarówno  część  motywacyjna  Dyrektywy  (motywy  78  i  79  Dyrektywy),  jak  również  jej  części 

normatywna  (art

.  46  Dyrektywy)  miała  zachęcić  zamawiających  do  dokonywania  podziału 

zamówień na części. Wdrożenie tych zaleceń do krajowego porządku prawnego nastąpiło w 

przepisach Pzp, tj.: art. 36aa ustawy i art 96 ust 1 pkt 11) ustawy. 

W przedmiotowym postępowaniu brak podziału zamówienia na części uniemożliwi dostęp do 

zamówienia  mniejszym  podmiotom,  które  specjalizują  się  w  konkretnych  zamówieniach 

(wyodrębnionych  w  pkt  4.1.2  i  4.1.3  SIWZ),  a  które  nie  posiadają  relacji  biznesowych  z 

poszczególnymi  dostawcami  autobusów  elektrycznych.  Gdyby  model  przyjęty  w  tym 

postępowaniu  utrzymał  się  w  konsekwencji  może  prowadzić  to  do  monopolizacji  runku 

producentów infrastruktury, a o kształcie tego rynku będą decydowali  wyłącznie producenci 

pojazdów elektrycznych. 

Potwierdzeniem tego, iż dopuszczalne i praktykowane jest dzielenie tego typu zamówień na 

części  jest  chociażby  to,  iż  zamawiający  w  innych  postępowaniach  dokonań  podziału 

zamówienia na części i dopuścili wykonawców z sektora infrastruktury do ładowania do brania 

udziału  w  tego  typu  zamówieniach.  Tym  samym,  odwołujący  stwierdził,  iż  w  niniejszym 

postępowaniu doszło do naruszenia konkurencji poprzez ograniczenie możliwości ubiegania 

się  o  przedmiotowe  zamówienie  samodzielnie  i  ograniczenia  rynku  tylko  do  monopolistów 

sprzedających autobusy elektryczne. 

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  postępowanie  dotyczy  specjalistycznej  branży,  posiadającej 

ograniczony  krąg  dostawców,  ale którzy  produkują zgodne  z  wymaganiami zamawiającego 

produktu (wymagania stawiane urządzeniom ładującym są ustandaryzowanymi wymaganiami 

obowiązującymi w całej Wspólnocie Europejskiej). 

Podział  zamówienia  na  części  w  innych  postępowaniach  tego  typu,  umożliwiał  do  tej  pory 

złożenie  ofert  przez  różne  podmioty,  natomiast  brak  podziału  zamówienia  na  części  w 

postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego,  uniemożliwia  w  szczególności  MŚP 

złożenie  ofert  w  niniejszym  postępowaniu.  Odwołujący  podkreślił,  iż  zamawiający  nie  ma 

żadnych korzyści z tego, że otrzyma pełne zamówienie od jednego wykonawcy a ze względu 

na specyfikę branży - prawdopodobnie tylko dwa podmioty złożą ofertę, zatem postępowanie 

będzie  niekonkurencyjne  i  tym  samym  zostanie  naruszona  naczelna  zasada  zamówień 

publicznych  obligująca  zamawiającego  do  przygotowania  i  prowadzenia  postępowania  z 

zachowaniem uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców (art. 7 ustawy). Takie 

działanie będzie skutkowało niegospodarnym wydatkowaniem środków publicznych poprzez 

otrzymanie dwóch ofert zamiast kilku o konkurencyjnych cenach. 

Podkreślił,  iż  zamawiający  dokonał  oceny  możliwości  podziału  zamówienia  i  wskazał,  iż 

poszczególne  przedmioty  powinny  zostać  dostarczone  w  tzw.  Partiach  (pkt  4.1  SIWZ). 

Niemniej jednak, jak wynika z dokumentacji, z

amawiający nie podjął żadnej próby dokonania 

oceny, czy przedmiot zamówienia powinien zostać udzielony w częściach. Obowiązek takiej 

analizy potwierdziła Izba w wyroku z dnia 23 maja 2017 roku sygn. akt: KIO 920/17. Niemniej 

jednak,  jak  wynika  z  SIWZ,  z

amawiający  musiał  opisać  i  przygotować  dokumentację 

przetargową  w  różnych  pakietach.  Z  treści  SIWZ,  pkt.  4.1.  wynika,  że  dostawa  będzie  w 

oddzielnych pakietach. W pkt 3.12, z

amawiający wskazał różne kody CPV, odróżniające tym 

samym  poszczególne  elementy  całego  zamówienia.  Co  więcej  do  każdego  tzw.  ,partii”, 

z

amawiający  przewidział  oddzielne  załączniki  z  opisem  wymagań,  funkcjonalności  itp. 

(załączniki do SIWZ). Mając na uwadze całość postanowień SIWZ oraz załączników do SIWZ, 

według  odwołującego  należy  przyjąć,  iż  zamawiający  mógłby  dokonać  bez  żadnych 

problemów podziału na dwie części lub przygotować dwa oddzielne postępowania. 

Podkreślił,  iż  załączony  do  SIWZ,  opis  wymagań  technicznych  urządzeń  ładujących,  został 

opisany 

w  sposób,  który  umożliwiałby  dokonanie  dostawy  każdemu  producentowi  takich 

urządzeń, gdyż został opisany odpowiednimi normami i wytycznymi, które są standardowe i 

obowiązkowe na całym obszarze wspólnoty europejskiej i nie jest możliwe dostarczenie innych 

u

rządzeń tego typu, bez dokonania ograniczenia konkurencji. 

Co więcej, nie utrudni to wykonania całości zamówienia, gdyż urządzenia opisane w sposób 

jaki dokonał tego zamawiający, będą kompatybilne z każdym dostarczonym autobusem, co 

zresztą stanowi jeden z wymogów w tej części. 

Techniczne aspekty podziału zamówienia na części. 

Odwołujący dokonał oceny możliwości podziału zamówienia publicznego na części po analizie 

Załącznik  nr  2  do  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia  -  Specyfikacja  techniczna 

punktu 

ładowania.  Zamawiający  zachowując  reguły  wymagane  przy  dokonywaniu  Opisu 

przedmiotu zamówienia, określił wymagania, które odnoszą się wprost m.in. do konstrukcji, 

sposobu zasilania, spełnienia wymagań związanych z kompatybilności elektromagnetycznej. 

Wszy

stkie te wymagania odnoszą się tylko do konstrukcji stacji ładowania i nie mają wpływu 

na wybór dostarczanych autobusów elektrycznych. 

Zamawiający  określił  wymagania  związane  bezpośrednio  ze  sposobem  ładowania  oraz 

komunikacji z autobusami elektrycznymi. W 

przypadku tych wymagań, zamawiający określił w 

pkt  5.17  wymóg  wykorzystania  standardu  Combo  2  CCS2  (zgodne  z  IEC  62196-3)  dla 

dodatkowego złącza Combo w ładowarkach dużej mocy. Zamawiający wpisując to wymaganie 

postępuje  zgodnie  z  dyrektywą  Parlamentu  Europejskiego  2014/94/EU    -  Dotyczy  to  w 

szczególności  interoperacyjności  -  1.2  "Punkty  ładowania  o  dużej  mocy  na  prąd  stały 

przeznaczone 

dla pojazdów elektrycznych muszą być — ze względów interoperacyjności — 

wyposażone co najmniej w złącza uniwersalnego systemu ładowania „Combo 2” opisane w 

normie EN62196-

3." Wymaganie to pozwala na pełną interoperacyjność zamawianych stacji 

ładowania i nie wymaga żadnych działań, które wiązałyby się z koniecznością dostarczenia 

stacji  ładowania  wraz  autobusami  elektrycznymi.  Nie  wymaga  to  też  odrębnego 

dostosowywania stacji do autobusów do stacji lub odwrotnie, gdyż wymagania te obowiązują 

wszystkich producentów sprzętu do ładowania pojazdów. 

Odwołujący podkreślił, iż sam system ładowania pojazdów ze względu na sprecyzowanie go 

przez odniesienie do danego standardu jest ujednoliconym systemem i nie powoduje to, że 

konieczna jest dostawa sprzętu konkretnego producenta. 

W  pkt  5.19  z

amawiający  wymaga  korzystania  z  następujących  standardów  związanych  z 

podstawowym sposobem 

ładowania w ładowarkach dużej mocy: 

■ 

PN-EN 61851-1 

■ 

PN-EN 61851-23 - PN-EN 61851-24 

■ 

PN-EN ISO 15118-1 

■ 

PN-EN ISO 15118-2 

■ 

PN-EN ISO 15118-3 

■ 

ISO 15118-8 

Wszystkie  powyższe  normy  są  powszechnie  dostępne  i  precyzyjnie  definiują  komunikację 

pomiędzy  autobusem  elektrycznym  (bardziej  ogólnie  pojazdem  elektrycznym)  i  stacją 

ładowania. Wymagania zamawiającego gwarantują,  że  dostarczane  stacje  zapewnią  dzięki 

stosowaniu tych norm pełną ich interoperacyjność. 

W pkt 5.20 z

amawiający określił sposób i zakres monitorowania stacji ładowania. Zamawiający 

wymaga wykorzystania protokołu OCPP 1.6, który obecnie jest powszechnie stosowanym do 

monitorowania  stacji  ładowania  pojazdów  elektrycznych.  Wykorzystanie  tego  standardu 

zapewnia  pełną  interoperacyjność  rozwiązania  -  możliwe  jest  w  przyszłości  dołączanie 

kolejnych stacji ładowania lub samych autobusów od innych producentów. Wybrany standard 

monitorowania w żaden sposób nie wpływa na konieczność dostawy stacji ładowania wraz z 

autobusami elektrycznymi. 

W  pkt  6.1  zama

wiający,  co  prawda  pozostawił  dowolność  w  kwestii  rodzaju  pantografu 

(zwykły,  zamontowany  na  dachu  autobusu  lub  odwrócony,  montowany  na  maszcie 

stanowiącym  cześć  ładowarki),  ale  równocześnie  w  pkt  6.2  wymaga  aby  w  szczególności 

złącza pantografowe muszą być ogólnodostępne dla producentów autobusów elektrycznych". 

Dodatkowo  w  pkt  6.4  z

amawiający  precyzuje  budowę  pantografu  niezależnie  od  jego 

umiejscowienia, co jasno określa i zawęża możliwe rozwiązania techniczne, bez względu na 

wybór  pantografii  zwykłego  czy  odwróconego  (tak  w  przypadku  autobusów  i  ładowarek). 

Dodatkowo  zama

wiający  wymaga:  'Wykonawca  zobowiązany  będzie  do  dostarczenia 

dokumentacji technicznej złącza pantografowego w zakresie wymaganym przez zamawiającej 

na  etapie  realizacji  umowy.  Zapisy  wym

ogów  w  tym  zakresie  zapewniają  bezpieczeństwo 

inwestycji  z

amawiającego  —  gwarantują  interoperacyjność  i  pozwalają  w  przyszłości  na 

zamawianie  kolejnych  autobusów  elektrycznych  i  stacji  ładowania,  które  będą  zgodne 

wymaganiami  w  tym  postępowaniu.  Odwołujący  wskazał,  że  w  przypadku  zamówień 

udzielanych oddzielnie na  dostawę autobusów  i  infrastruktury  ładowania,  inni  zamawiający, 

jeżeli  pozostawiają  wybór  rodzaju  pantografu  wykonawcy  dostawy  autobusów,  zawierali  w 

umowie  z  w

ykonawcą  dostawy  infrastruktury  ładowania  zobowiązanie  tego  podmiotu  do 

dostosowania  infrastruktury  ładowania  do  wybranego  przez  dostawcę  autobusów  rodzaju 

pantografu lub odwrotnie lub też zobowiązują do odpowiedniej kooperacji obu wykonawców. 

Wobec  powszechnego  stosowania  zarówno  pantografów  zwykłych  jak  i  odwróconych,  tak 

przez  dostawców  autobusów  jak  i  infrastruktury  ładowania,  dostosowanie  rozwiązań  przez 

dostawców infrastruktury ładowania do dokonanego przez dostawcę autobusów wyboru nie 

powoduje żadnych problemów technicznych ani problemów we współdziałaniu pomiędzy tymi 

podmiotami.  Pozwala  to  na  rozdzielenie  postępowania  na  dostarczenie  autobusów 

elektrycznych  i  stacji  ładowania  bez  negatywnego  wpływu  na  wykorzystane  rozwiązania 

techniczne,  jak  również  bez  negatywnego  wpływu  na  koordynację  działań  wykonawców 

osobnych zamówień czy czas wykonania tych zamówień. W konsekwencji, nawet w przypadku 

pozostawienia wyboru rodzaju pantografu dostawcy autobusów, brak jest podstaw do łączenia 

w  jedno,  niepodzielone  zamówienie  dostawy  stacji  ładowania  z  dostawą  autobusów 

elektrycznych. 

Odwołujący  podsumował,  że  ze  względu  na  standaryzację  praktycznie  każdy  producent 

infrastruktury do ładowania jest w stanie dostarczyć rozwiązanie spełniające wymagania SIWZ 

i  pozwalające  na  pracę  z  dowolnym  modelem  autobusu.  W  konsekwencji  nie  ma  żadnych 

przesłanek  technicznych  wymagających,  aby  producent  autobusów  był  jednocześnie 

dostawcą infrastruktury do ładowania. Co więcej, jak wzmiankowano wyżej w praktyce, aby 

zrealizować  dostawę  producenci  autobusów  będą  musieli  skorzystać  z  usług 

podwykonawców.  

W dniu 5 października 2018r. zamawiający poinformował o wniesieniu odwołania.  

Do postępowania odwoławczego nikt nie przystąpił.  

W dniu 11 października 2018r. zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o 

oddalenie  odwołania  w  całości.  Ponadto  zamawiający  wnosił  o  dopuszczenie  dowodów  z 

dokumentów wymienionych w treści odpowiedzi na odwołanie, wskazanych dla potwierdzenia 

faktów, z których zamawiający wywodzi skutki prawne. 

W dalszej kolejności o obciążenie kosztami postępowania stronę odwołującą wraz z kosztami 

ustanowionego przez zamawiającego pełnomocnika według norm przepisanych. 

Zamawiający  zauważył,  iż  art.  36aa  ust.  1  ustawy  stanowi,  iż  zamawiający  może  podzielić 

zamówienie na części, określając zakres i przedmiot tych części. 

Kwestię dotyczącą możliwości podziału zamówienia na części, ustawodawca pozostawił do 

wyłącznej  dyspozycji  zamawiającego.  Jednakże  decyzja  ta,  mająca  istotne  znaczenie  dla 

przebiegu  postępowania,  w  szczególności  dla  umożliwienia  udziału  szerszemu  gronu 

podmiotów, specjalizujących się w danej branży, nie może pozostawać o tyle subiektywna, o 

ile  zamawiający  bez  głębszej  refleksji  nie  uwzględni  faktycznych  okoliczności 

uniemożliwiających mu podzielenie zamówienia na części. Podkreślił, że powodem nowelizacji 

ustawy , w zakresie ewentualnego podziału zamówienia na części był motyw 78 preambuły do 

Dyrektywy  klasycznej,  zgodnie,  z  którym  Instytucja  zamawiająca  powinna  mieć  obowiązek 

rozważenia  celowości  podziału  zamówień  na  części,  jednocześnie  zachowując  swobodę 

autonomicznego  podejmowania  decyzji  na  każdej  podstawie,  jaką  uzna  za  stosowną,  nie 

podlegając  nadzorowi  administracyjnemu  ani  sądowemu.  W  przypadku,  gdy  instytucja 

zamawiająca  zdecyduje,  że  podział  zamówienia  na  części  nie  byłby  właściwy,  stosowne 

indywidualne  sprawozdanie  lub  dokumenty  zamówienia  powinny  zawierać  wskazanie 

głównych  przyczyn  decyzji  instytucji  zamawiającej.  Przyczyny  te  mogłyby  być  na  przykład 

następujące:  instytucja  zamawiająca  mogłaby  stwierdzić,  że  taki  podział  groziłby 

ograniczeniem  konkurencji  albo  nadmiernymi  trudnościami  technicznymi  lub  nadmiernymi 

kosztami  wykonania  zamówienia,  lub  też  potrzeba  skoordynowania  działań  różnych 

wykonawców  realizujących  poszczególne  części  zamówienia  mogłaby  poważnie  zagrozić 

właściwemu wykonaniu zamówienia. 

Zgodnie z art. 29 ust. 2 ustawy przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który 

mógłby utrudniać uczciwą konkurencję. 

Nie  tylko  literalne  brzmienie  pierwszego  z  powyżej  przywołanych  przepisów  wskazuje,  że 

podział zamówienia na części jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem instytucji zamawiającej. 

Jednym  z  celów  uchwalenia  ustawy  z  dnia  22  czerwca  2016  r.  o.  zmianie  ustawy  -  Prawo 

zamówień  publicznych  oraz  niektórych  innych  ustaw,  która  wprowadziła  art.  36aa,  było 

wdrożenie  do  polskiego  systemu  zamówień  publicznych  norm  dyrektywy  Parlamentu 

Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych 

uchylającej  dyrektywę  2004/18/WE  (Dz.U.UE.L2014.94.65)  (dalej:  "dyrektywa  2014/24/UE) 

oraz  dyrektywy  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  2014/25/UE  z  dnia  26  lutego  2014  r.  w 

sprawie  udzielania  zamówień  przez  podmioty  działające  w  sektorach  gospodarki  wodnej, 

energetyki,  transportu  i  usług  pocztowych,  uchylająca  dyrektywę  2017/1  TWE 

(Dz.U.UE.L2014.94.243)  (dalej:  "dyrektywa2014/25/WE)  w  Motywie  78  do  dyrektywy 

2014/24/UE  prawodawca  europejski  wskazał,  że  zamówienia  publiczne  powinny  być 

dostosowane  do  potrzeb  MŚP,  w  tym  celu  oraz  aby  zwiększyć  konkurencję,  instytucje 

zamawiające  należy  w  szczególności  zachęcać  do  dzielenia  dużych  zamówień  na  części. 

Jednocześnie państwa członkowskie powinny zachować możliwość podejmowania dalszych 

starań  w  celu  ułatwiania  MŚP  udziału  w  rynku  zamówień  publicznych,  rozszerzając  zakres 

obowiązku rozważenia celowości podziału zamówień na mniejsze części, żądając od instytucji 

zamawiających  uzasadnienia  decyzji  o  niedokonywaniu  podziału  zamówień  na  części  lub 

czyniąc ten podział obowiązkowym pod pewnymi warunkami. Z kolei jak można przeczytać w 

uzasadnieniu  projekt

u  wspomnianej  nowelizacji  ustawy  pzp:  "mimo,  iż  nowa  dyrektywa 

klasyczna  i  sektorowa  upoważniają  państwa  członkowskie  do  wprowadzenia  obowiązku 

podziału zamówienia na części, projekt przewiduje swobodę wyboru dla zamawiającego w tym 

zakresie”.  Nie  powinno  być  zatem  wątpliwości,  że  ustawodawca  krajowy  świadomie  podjął 

decyzję, że nie skorzysta z wynikającego z art. 46 ust. 4 dyrektywy 2014/24/UE upoważnienia 

do wprowadzenia obowiązku podziału zamówienia w celu wsparcia MŚP. 

Podobne  stanowisko  Krajowa  Izba  Od

woławcza  w  wyroku  z  dnia  13  listopada  2017  r.  KIO 

2270/17,. że „art. 36aa pzp nie nakłada bezwzględnego obowiązku podziału zamówienia na 

części, stanowi natomiast o uprawnieniu zamawiającego do podziału zamówienia i nie zawiera 

wprost  obowiązku  wyjaśniania  przez  zamawiającego  przyczyn,  dla  których  nie  zastosował 

podziału zamówienia na części. Taki obowiązek wynika natomiast z normy ujętej w art. 96 ust. 

1 pkt 11 ustawy pzp, dotyczącej prowadzenia protokołu postępowania (tak w wyroku Izby z 2 

stycznia 2017 r. (sygn. akt KIO 2373/160). Z kolei w rozstrzyganej sprawie naruszenie tego 

ostatniego przepisu nie było i nie mogło być przedmiotem zarzutu, gdyż zamawiający dokonał 

podziału  zamówienia  na  części.  Innymi  słowy  ponieważ  art.  36aa  ust.  1  pzp  nie  określa  w 

j

akich  przypadkach  należy  podzielić  zamówienie  na  części,  decyzja  w  tym  zakresie 

pozostawiona jest autonomicznej woli zamawiającego, który kieruje się w tym zakresie swoim 

potrzebami, w szczególności mając na uwadze zakres przedmiotu zamówienia”. 

Zamówienie  będące  przedmiotem  odwołania  jest  jednym  z  zamówień  udzielanych  w  4 

częściach. Całkowita: łączna wartość szacunkowa dla zakupu autobusów i trolejbusów przez 

Zarząd  Transportu  Miejskiego  w  Lublinie  w  roku  2018  r.  wynosi  138  090  000,00  zł  netto 

(słownie:  sto  trzydzieści  osiem  milionów  dziewięćdziesiąt  tysięcy  złotych  netto),  co  stanowi 

równowartość 32 026 810,77 euro netto i obejmuje zamówienie udzielane w 4 częściach tj. 

a) 

Zakup 7 szt. autobusów elektrycznych 12 m dot. projektu „Rozbudowa i udrożnienie 

sie

ci komunikacji zbiorowej dla obszaru specjalnej strefy ekonomicznej i strefy przemysłowej 

w Lublinie” w ramach Programu Operacyjnego Polska Wschodnia 2014-2020 Osi priorytetowej 

II: Nowoczesna struktura transportowa Działania 2.1. Zrównoważony transport miejski 

b) 

Zakup 5 szt. autobusów elektrycznych 12 m dot. projektu „Przebudowa strategicznego 

korytarza transportu zbiorowego wraz z zakupem taboru w centralnej części obszaru LOF  w 

ramach  Programu  Operacyjnego  Polska  Wschodnia  2014-2020  Osi  priorytetowej  II: 

Nowoczesna struktura transportowa Działania 2.1. Zrównoważony transport miejski 

c) 

Zakup 20 szt. autobusów elektrycznych 12 m wraz z infrastrukturą do ich ładowania 

dot.  projektu  „Niskoemisyjna  sieć  komunikacji  zbiorowej  dla  północnej  części  LOF  wraz  z 

budową  systemu  biletu  elektronicznego  komunikacji  aglomeracyjnej”  w  ramach  Programu 

Operacyjnego  Polska  Wschodnia  2014-2020  Osi  priorytetowej  II:  Nowoczesna  struktura 

transportowa Działania 2.1. Zrównoważony transport miejski 

d) 

Zakup  10  szt. trolejbusów  12  m  dot.  projektu  „Przebudowa strategicznego korytarza 

transportu zbiorowego wraz z zakupem taboru w centralnej części obszaru LOP' w ramach 

Programu  Operacyjnego  Polska  Wschodnia  2014-2020  Osi  priorytetowej  II:  Nowoczesna 

struktura transportowa Działania 2.1. Zrównoważony transport miejski 

Uzasadnienie zaniechania podziału tej  części  zamówienia na kolejne  części  znajduje  się  w 

protokole postępowania. 

Zamawiający w protokole stwierdził, że: podział tego zamówienia na kolejne części groziłby 

nadmiernymi  tru

dnościami  technicznymi  wykonania  zamówienia,  potrzeba  skoordynowania 

działań  różnych  wykonawców  realizujących  poszczególne  części  zamówienia  mogłaby 

poważnie  zagrozić  właściwemu  i  terminowemu  wykonaniu  zamówienia,  realizowanemu  z 

środków unijnych zgodnie z określonym harmonogramem. Konieczność terminowej realizacji 

zamówienia w oparciu o wskazany harmonogram, powoduje brak możliwości wyodrębnienia 

dodatkowych zadań na poziomie poszczególnych komponentów w tej części zamówienia, a 

cały przedmiot zamówienia w tej konkretnej części jest ze sobą połączony funkcjonalnie w taki 

sposób,  iż  brak  któregokolwiek  elementu  wyklucza  funkcjonowanie  pozostałych-  gdyż 

autobusy elektryczne nie będą funkcjonowały i działały bez ładowarek i punktu ładowania, czyli 

jednym słowem będą bezużyteczne. Tym samym wskazać należy, iż dodatkowy podział tej 

części zamówienia nie jest celowy ze względu na uzasadniony interes zamawiającego oraz 

jego potrzeby. Połączenie dostawy infrastruktury do ładowania oraz ładowarek kompatybilnych 

i aut

obusów użyteczności publicznej w jedno zadanie miało na celu również obniżenie kosztów 

realizacji  zadania  oraz  stworzenie  jednego  zaplecza  organizacyjnego  i  serwisu 

gwarancyjnego. Zamawiający mając na uwadze, iż rynek pojazdów elektrycznych jest bardzo 

młodym rynkiem, dokonał również analizy sytuacji rynkowej danego przedmiotu zamówienia i 

w  oparciu  o  doświadczenia  innych  zamawiających  którzy  takie  rozwiązanie  zastosowali  tj. 

dokonywali  zakupu  autobusów  wraz  z  ładowarkami  np.  miasto  Kraków,  Rzeszów,  Ostrów 

Wielkopolski,  Sosnowiec  i  inne  uznał,  iż  takie  rozwiązanie  jak  te  miasta,  zamawiający 

zastosowali są najbardziej korzystne. Zakres zamówienia uzasadnia w ocenie zamawiającego 

udzielenie zamówienia jednemu wykonawcy, który przyjmie na siebie ryzyko niepowodzenia 

całego  projektu,  a  dokonanie  podziału  na  części  mogłoby  to  ryzyko  przenieść  na 

zamawiającego  i  w  konsekwencji  uczynić  niemożliwym  osiągniecie  celu  zamówienia 

publicznego realizowanego z środków UE. 

Z  uwagi  na  uzyskanie  dofinansowania  obejmującego jednym  wnioskiem  całość  przedmiotu 

zamówienia, istnieje ryzyko utraty całego dofinansowania w przypadku niezrealizowania bądź 

niewłaściwego zrealizowania jednego z jego etapów. Zamawiający również, ujmując przedmiot 

zamówienia  w  jedno  zadanie  miał  na  celu  ujednolicenie  procedury  rozliczania  wniosku  o 

dofinansowanie. 

Powyższe  wypełnia  obowiązek  wynikający  z  art.  96  ust.  1  pkt  11  ustawy  jako,  że  powody 

niedokonania  podziału  zamówienia  na  części,  zostały  przez  zamawiającego  w  protokole 

postępowania wskazane. Przepis art. 96 ust. 1 pkt 11 nie jest jednakże źródłem obowiązku 

zamawiającego  polegającego  na  podziale  zamówienia  na  części,  ale  jedynie  nakłada  na 

zamawiającego obowiązek informacyjny. który zamawiający wypełnił z należytą starannością. 

Jak  zamawiający  wskazał  powyżej  zamówienie  udzielane  w  części  będące  przedmiotem 

odwołania  jest  częścią  zamówienia  które  obejmuje  również  zakup  kolejnych  autobusów 

elektrycznych 

—  I  część  —  7  szt.  I  II  część  —  5  szt.,  które  zostaną  zakupione  już  bez 

infrastruktury do ich ładowania. 

Dokonanie  dodatkowego  podziału  części  zamówienia  objętej  odwołaniem,  na  oddzielne 

zamówienia  dotyczące  zakupu  i  dostawy  autobusów  oraz  oddzielnie  ładowarek  i  punktu 

ładowania może poważnie zagrozić właściwemu i terminowemu wykonaniu zamówienia jak i 

kolejnych jego części. Jak wskazano powyżej autobusy elektryczne bez punktu ładowania i 

ładowarek  są  praktycznie  bezużyteczne  i  nie  zostanie  osiągnięty  cel  w  jakim  zostają  one 

zakupione. Przy realizacji dwóch różnych zamówień udzielanych w częściach, przez dwóch 

różnych  wykonawców  może  wystąpić  sytuacja,  iż  zrealizowana  zostanie  np.  dostawa 

pierwszej  transzy  autobusów  elektrycznych,  a  nie  będzie  zrealizowany  punkt  ładowania, 

którego realizacja wymaga przeprowadzenia określonej procedury z PGE odpowiedzialnym 

za przesyłanie prądu. 

Autobus  EV  elektryczne  i  ładowarka  umożliwiająca  ładowanie  baterii  trakcyjnych  stanowią 

integralną całość. Nie jest możliwe użytkowanie autobusów EV bez systemu ładowania. 

Podstawowym  warunkiem  koniecznym  do  spełnienia,  który  gwarantuje  możliwość 

użytkowania autobusów EV, jest  nawiązanie komunikacji  systemów  sterowania ładowarek  i 

autobusów EV, w procesie ładowania baterii trakcyjnych, zamontowanych w pojazdach oraz 

prawidłowe połączenie się złączy elektrycznych ładowarek i autobusów, realizowanych przez 

złącze  pantografowe.  Obecnie,  brak  jest  standaryzacji  w  tym  zakresie,  przez  co  ładowarki 

produkowane  są  bezpośrednio  pod  potrzeby  konkretnych  autobusów,  a  sprawdzenie 

poprawności ich działania wiąże się z przeprowadzeniem procesu ładowania z wykorzystania 

tych  komponentów.  Technicznie  i  funkcjonalnie,  odzwierciedleniem  powyższego  będzie 

sytuacja  która  wystąpi  w  przypadku  opóźnienia  w  dostawie  jednego  z  komponentów 

niemożliwe będzie dokonanie odbioru (zweryfikowanie poprawności działania) drugiego oraz 

jego użytkowanie. 

Za wyłonieniem jednego Wykonawcy, który realizowałby dostawę autobusów EV i ładowarek 

przemawia  ponadto  skomplikowana  procedura  przyłączenia  ładowarek  do  sieci 

dystrybucyjnej, stosowana przez OSD 

— PGE Dystrybucja, w ramach której konieczne będzie, 

obciążenie  sieci  wszystkimi  4  ładowarkami  w  warunkach  znamionowych,  a  więc  mocą  ok. 

2000  kW.  Zrealizowanie  powyższego  będzie  wiązało  się  prawdopodobnie  z  koniecznością 

przeprowadzenia procesu ładowania z wykorzystaniem 4 autobusów EV równocześnie. Tak 

więc  na  etapie  przyłączenia  do  sieci  dystrybucyjnej  (za  co  odpowiedzialny  jest  dostawca 

ładowarek), dostawca ładowarek będzie musiał najprawdopodobniej dysponować co najmniej 

4 autobusami EV. W przypadku jednego wykonawcy odpowiedz

ialnego za dostawę ładowarek 

i autobusów spełnienie wymagań OSI) — PGE Dystrybucja, daje gwarancję prawidłowego i 

terminowego  zrealizowania  zamówienia,  zgodnie  z  harmonogramem  realizacji  umowy 

projektowej zawartej na wydatkowanie środków z UE. 

W związku z powyższym, ZTM jako zamawiający występował wielokrotnie do Zarządu Dróg i 

Mostów w Lublinie i Wydziału Funduszy Europejskich Urzędu Miasta Lublin ( merytoryczna 

jednostka  i  wydział  Gminy  Lublin,  wdrażające  inwestycyjne  projekty  UE)  z  wnioskiem,  o 

potrzebę zsynchronizowanie postępowań przetargowych na zakup autobusów EV i ładowarek 

do  nich,  w  sposób  gwarantujący  odbiór  równoczesny  ww.  komponentów.  Uzasadnieniem 

powyższego było ryzyko braku możliwości dokonania odbioru obu komponentów w przypadku 

opóźnienia w dostawie jednego z nich. Uzasadnienie tego znajduje się w pismach: ET.FE.081-

24-ZIT/2016 z 21.11.2016 r.ET.FE.081-24a-ZIT/2016 z 19.12.2016 r. i ET.FE.081-5-ZIT/2017 

z 9.02.2017 r. 

W  konsekwencji  została  podjęta  decyzja  o  przeprowadzeniu  jednego  postępowania 

przetargowego  na  zakup  autobusów  EV  i  ładowarek,  jako  rozwiązania  gwarantującego 

wykluczenie wystąpienia opisanego powyżej ryzyka braku możliwości dokonania odbioru, a 

następnie użytkowania, autobusów EV wraz z ładowarkami. 

Jako  dowód  zamawiający  powołał  kopie  pism  ET.FE.081-24-ZIT/2016  z  21.11.2016 

r.ET.FE.081-24a-ZIT/2016 z 19.12.2016 r. i ET.FE.081-5-ZIT/2017 z 9.02.2017 r. 

Ogłoszenie  kolejnych  postępowań  na  zakup  autobusów  elektrycznych  jest  uzależnione  od 

rozstrzygnięcia  postępowania  na  zakup  20  szt.  autobusów  wraz  z  ładowarkami  i  punktem 

ładowania czyli infrastrukturą towarzyszącą, ponieważ pozostały tabor musi być kompatybilny 

z zainstalowanymi ładowarkami na budowanej pętli nawrotowej Choiny. Rozbieżne systemy 

ładowania uniemożliwią ładowania autobusów które zamawiający zobowiązany jest zakupić w 

ramach pozostałych realizowanych umów projektowych. 

Jednocześni ponowne ogłoszenie w chwili obecnej postępowań w zakresie zamówienia na 20 

szt.  Autobusów  ,  11  szt.  ładowarek  oraz  punktu  ładowania  w  ramach  oddzielnych  części 

zamówienia  wiąże  się  z  opóźnieniami  w  stosunku  do  harmonogramu  realizacji  umów 

dotyczącymi zakupu i dostawy taboru elektrycznego z kolejnych dwóch projektów tj: 

„Rozbudowa  i  udrożnienie  sieci  komunikacji  zbiorowej  dla  obszaru  specjalnej  strefy 

ekonomicznej i strefy przemysłowej w Lublinie” - 7 szt. autobusów elektrycznych, 

„Przebudowa strategicznego korytarza transportu zbiorowego wraz z zakupem taboru 

w centralnej części obszaru LOP' - 5 szt. autobusów elektrycznych. 

Każde z wyżej wskazanych postępowań powinno być ze względu na uwarunkowania umów o 

dofinansowanie przeprowadzane oddzielnie. 

Opóźnienia  w  realizacji  projektu  a  tym  samym  harmonogramu  realizacji  umowy  wiązać  się 

mogą niewątpliwie z korektami finansowymi dla zamawiającego. co skutkuje zmniejszeniem 

przyznanych środków finansowych w ramach zawartych umów . 

Realizacja  projektu  realizowanego  przez  Gminę  Lublin  w  ramach  Programu  Operacyjnego 

Polska  Wschodnia  2014 

—  2020,  Działanie  2.1  Zrównoważony  Transport  Miejski,  II  Osi 

prio

rytetowa:  Nowoczesna  Infrastruktura  Transportowa  dla  projektu  „Niskoemisyjna  sieć 

komunikacji  zbiorowej  dla  północnej  części  LOF  wraz  z  budową  systemu  biletu 

elektronicznego komunikacji  aglomeracyjnej” to  nie tylko  zakup  autobusów,  ładowarek  oraz 

punktu  ładowania  to  również  rozbudowa  całej  infrastruktury  komunikacyjnej  i  drogowej 

realizowanej  w  znacznej  części  przez  Zarząd  Dróg  i  Mostów  w  Lublinie,  inną  jednostkę 

organizacyjną Gminy jako zamawiającego. W ramach właśnie realizacji budowy i rozbudowy 

tej infr

astruktury powstaje obiekt budowlany pod nazwą pętla Choiny, na którym to obiekcie 

umieszczony ma być punkt ładowania, zgodnie z wydaną decyzją pozwolenie na budowę dla 

całego zamierzenia budowlanego. W przypadku gdy na pętli Choiny nie będą zrealizowane 

w

szystkie prace zgodnie z pozwoleniem na budowę, w tym punkt ładowania, nie będzie można 

oddać  pętli  do  użytkowania.  Czyli  im  bardziej  oddalony  będzie  termin  montażu  ładowarek, 

punktu  ładowania  tym  późniejszy  termin  oddania  pętli  do  użytkowania,  zamawiający 

zaznaczył,  że  również  może  to  nastąpić  z  przekroczeniem  uwarunkowań  umownych  i 

harmonogramu projektu. 

Na podkreślenie w ocenie zamawiającego zasługuje fakt, iż praktyka zakupu autobusów wraz 

z  ładowarkami  przez  innych  zamawiających  jest  powszechna,  wielu  zamawiających  w  taki 

właśnie  sposób  ukształtowało  postanowienia  siwz  i  opisu  przedmiotu  zamówienia,  w  tym 

między innymi: 

Łomianki z ład plug in Gmina Łomianki 

Bełchatów z ład plug in MZK Bełchatów 

Rzeszów z ład plug in ZTM Rzeszów 

Stalowa Wola 

z ład plug in Urząd Miasta Stalowa Wola 

Ostrów Wielkopolski z ład plug in MZK Ostrów Wielkopolski 

Kraków z ładowarkami MPK Kraków 

Katowice z ład plug in na miasto osobno MPK Katowice 

Leszno z ład plug in Urząd Miasta Leszno 

Sosnowiec z ład plug in PKM Sosnowiec 

Przy  czym  opis  „z  ład  plug  in”  oznacza  ładowarki  małej  mocy,  podłączane  do  autobusu  za 

pomocą złącza wtykowego, np. COMBO-2. 

Zdaniem  zamawiającego  zarzut  odwołującego,  jakoby  zamawiający  poprzez  brak  podziału 

zamówienia  na  części  naruszył  konkurencję  i  ograniczył  możliwość  ubiegania  się  o 

zamówienie  mniejszym  podmiotom  jest  zarzutem,  który  nie  może  się  ostać,  gdyż  wynika 

jedynie z chęci dostosowania treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia i korzystnego 

(choć niedoprecyzowanego) dla odwołującego modelu. Zamawiający wskazał, że odwołujący 

nie udowodnił w żaden sposób, dlaczego zamawiający, miałby podzielić zamówienie na części 

i czy taka decyzja zamawiającego znajdzie swoje wymierne uzasadnienie, w tym czy będzie 

związana  z  obniżeniem  środków  przeznaczonych na  realizację zamówienia,  nie spowoduje 

znacznego  utrudnienia  w  obsłudze  tak  realizowanych  zamówień  (częściowych),  w  tym 

organizacyjno-technicznych. 

W  ocenie  zamawiającego,  jak  i  w  świetle  orzecznictwa  KIO,  chociażby  wystarczającym 

powodem,  uzasadniającym  prowadzenie  jednego  postępowania  bez  dokonania  poddziału 

zamówienia na części jest objęcie zamówienia dofinansowaniem ze środków zewnętrznych, z 

którym  wiąże  się  konieczność  sprawnej  i  bezproblemowej  realizacji  zamówienia,  tak  aby 

rozliczyć projekt i wywiązać się z umowy o dofinansowanie w jak najlepszy sposób. Również 

w  wyroku  z  dnia  2  stycznia  2017  r.,  KIO  2373/16,  Izba  wskazała,  że  zakres  zamówienia 

uzasadniał  udzielenie  zamówienia  jednemu  wykonawcy,  który  przyjmie  na  siebie 

odpowiedzialność  za  ryzyko  niepowodzenia  projektu,  a  dokonanie  podziału  zamówienia  na 

części mogłoby to ryzyko przenieść na zamawiającego i w konsekwencji uczynić niemożliwym 

osiągnięcie celu zamówienia publicznego. 

W ocenie zamawiającego, odwołujący z góry założył naruszenie prawa przyjmując założenie, 

że  brak  podziału  zamówienia  na  części  ogranicza  krąg  potencjalnych  wykonawców,  co 

narusza  konkurencję,  równość  i  przejrzystość.  Nie  podjął  przy  tym  próby  wykazania  w  jaki 

sposób w tym konkretnym przypadku konkurencja została naruszona. Nie przedstawił żadnych 

dowodów świadczących o utrudnianiu konkurencji oraz nie dokonał żadnej obiektywnej oceny 

stanu  faktycznego.  Przyjmując  argumentacje  odwołującego  w  ocenie  zamawiającego 

należałoby stwierdzić, że brak podziału zamówienia na części, przy podzielnym przedmiocie 

zamówienia,  zawsze  i  w  każdym  przypadku  narusza  zasady  konkurencyjności,  równości  i 

przejrzystości, z czym nie sposób się zgodzić. 

Przed przystąpieniem do przygotowania i przeprowadzenia postępowania na zakup i dostawę 

autobusów  elektrycznych,  ładowarek,  punktu  ładowania  zamawiający  w  celu  zdefiniowania 

szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia, siwz, treści umowy oraz oszacowania wartości 

zamówienia  w  dniach  25.02.-  13.05.2016r.  przeprowadził  dialog  techniczny.  Wnioski  o 

dopuszczenie  do  udziału  w  dialogu  technicznym  złożyło  13  firm,  w  tym  odwołujący  tj. 

Ekoenergetyka 

—  Polska  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Zielonej  Górze,  ul.  Nowy  Kisielin  — 

Wysockiego 8, 66-

002 Zielona Góra. W dniu 26.04.2016r. miało miejsce spotkanie w siedzibie 

zamawiającego  z  odwołującym  w  zakresie  dialogu  technicznego  i  podczas  dyskusji  oraz 

prezentacji poszczególnych rozwiązań odwołujący ( w okresie spotkania — uczestnik dialogu) 

nie  wskazywał  na  jakiekolwiek  potrzeby  dokonywania  dodatkowego  podziału  przedmiotu 

zamówienia na części tj. oddzielnie autobusy, oddzielnie ładowarki czy punkt ładowania, nie 

wskazywał  też  na  jakiekolwiek  trudności  w  tym  zakresie  czy  ograniczenia  dla  nich  jako 

wykonawcy w przyszłości. 

Zamawiający wskazał również, iż niniejsze postępowanie które jest przedmiotem odwołania, 

jest kolejnym które zostało przez zamawiającego ogłoszone na dostawę pn. „Zakup i dostawa 

autobusów  elektrycznych  wraz  z  infrastrukturą  do  ładowania  wolnego  na  zajezdni  oraz 

ładowania szybkiego na przystankach końcowych”. Przedmiot zamówienia w postępowaniu 

Nr  sprawy  DZ.381.UE-

2/18  (Nr  ogłoszenia  o  zamówieniu  opublikowanego  w  Dz.U.U.E  nr 

2018/S  080-

178496  z  dnia  25.04.2018r.)  był  tożsamy  z  przedmiotem  postępowania  w 

obecnym  postępowaniu  tj.  obejmował  dostawę  20  szt.  Autobusów  elektrycznych  ,  punkt 

ładowania oraz 11 ładowarek małej mocy. 

Poprzednie postępowanie na podstawie art. 93 ust. 3 pkt 2 ustawy zostało unieważnione gdyż 

cena najkorzystniejszej oferty lub oferta z najkorzystniejszą ceną przewyższała kwotę, którą 

zamawiający zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. 

Jednakże  nie  bez  znaczenia  pozostaje  fakt,  iż  odwołujący  się  wykonawca  w  trakcie 

prowadzonego  postępowania  zwracał  się  do  zamawiającego  z  prośbą  o  wyjaśnienie  treści 

siwz ora

z do dokonanie jej zmian. Zadał kilkadziesiąt pytań i wniósł wiele uwag do siwz, umowy 

i wszystkich załączników w tym do specyfikacji technicznej przedmiotu zamówienia. Nie wnosił 

o podział  o dokonanie  przedmiotu tej  części  zamówienia jeszcze na  dodatkowe  części,  nie 

zadawał też pytań w tym temacie, niejako akceptując decyzję zamawiającego w tym zakresie. 

Co więcej jedną z ofert w unieważnionym postępowaniu na dostawę autobusów, ładowarek 

oraz  punktu  ładowania  złożył  wykonawca:  URSUS  BUS  S.A.  z  siedzibą  w  Lublinie,  ul. 

Frezerów  7  A,  20-209  Lublin,  który  załączył  do  oferty  oświadczenie  o  części  zamówienia  , 

której wykonanie, wykonawca powierzy podwykonawcom ( załącznik nr 10 do siwz), z którego 

to treści oświadczenia jednoznacznie wynika. iż dostawa. rozmieszczenie i instalacja 1 1 sztuk 

ładowarek  małej  mocy  oraz  dostawa.  rozmieszczenie.  instalacja  i  przyłączenie  do  sieci 

dystrybucyjnej punktu ładowania należy do zakresu prac powierzonego podwykonawcy którym 

jest zgodnie z ofertą : Ekoenergetyka  — Polska Sp. z o.o. z siedzibą  w  Zielonej Górze. ul. 

Nowy Kisielin 

— Wysockiego 8, 66-002 Zielona Góra czyli odwołujący. 

Jako dowód zamawiający wskazał kopię oświadczenia URSUS BUS S.A z dnia 30.07.2018r. 

Powyższe  potwierdza  jednoznacznie,  iż  odwołujący  wykonawca  nie  ma  utrudnionego  lub 

ograniczonego dostępu do realizacji zamówienia, gdyż zawsze może w nim uczestniczyć jako 

członek konsorcjum czy podwykonawca właśnie. 

Jak już wskazano powyżej najnowsze orzecznictwo KIO, w powyższej materii wyraża pogląd, 

że  przepisy  ustawy  nie  nakładają  na  zamawiającego  bezwzględnego  obowiązku  podziału 

zamówienia  na  części,  stanowią  natomiast  o  przywileju  zamawiającego  do  podziału 

zamówienia.  W  ustawie  brak  jest  przepisu,  który  podział  zamówienia  podnosiłby  do  rangi 

zasady. Toteż podział jest uprawnieniem zamawiającego. Obowiązkiem zamawiającego jest 

natomiast wyjaśnienie przyczyn, dla których nie zastosował podziału zamówienia na części. 

Taki  obowiązek  wynika  z  normy  wyrażonej  w  art.  96  ust.  1  pkt  11  ustawy  dotyczącej 

prowadzenia  protokołu  postępowania.  W  niniejszej  sprawie  zamawiający  nie  naruszył 

wymienionego  przepisu,  gdyż  decyzja  o  tym,  aby  nie  dzielić  zamówienia  na  części  została 

przez niego omówiona w protokole postępowania. Mając na uwadze, że stanowiący podstawę 

dla tego obowiązku przepis art. 36aa ust. 1 Pzp nie określa w jakich przypadkach Zamawiający 

powinien  podzielić  zamówienie  na  części,  decyzja  w  tym  zakresie  pozostawiona  jest 

autonomicznej woli Zamawiającego, który kieruje się swoimi potrzebami 

(tak KIO w wyroku sygn. 2373/16 z dnia. 2 stycznia 2017 r.), 

Inne  wyroki  KIO  również  świadczą  o  uznaniu  autonomiczności  decyzji  Zamawiającego  w 

zakresie  podziału  zamówienia  na  część  np.  wyrok  z  dnia  10  kwietnia  2017  r.,  KIO  579/17, 

wyrok z dnia 9 lutego 2017 r., KIO 164/17. 

Analizując  powyższe  regulacje  z  całą  stanowczością  wskazać  należy,  że  intencją  podziału 

zamówienia  na  części  ma  być  ułatwienie  małym  i  średnim  przedsiębiorcom  (dalej  "MSP") 

ubieganie się  o  zamówienia publiczne.  Co istotne,  zarówno  części motywacyjna  Dyrektywy 

(motywy 

78  i  79),  jak  również  jej  części  normatywna  (Art.  46)  nie  obligują  Państw 

Członkowskich  do  wprowadzenia  regulacji  nakazującym  podmiotom  zamawiającym 

dokonywania podziału zamówień na części. Tym samym w tym zakresie istotny jest sposób 

wdrożenia tych zaleceń do krajowego porządku prawnego. 

W art. 36aa ustawy w ust. 1 czytamy, że: Zamawiający może podzielić zamówienie na części, 

określając zakres i przedmiot tych części. 

Art. 96 ust. 1 pkt 11 ustawy stanowi zaś, że: W trakcie prowadzenia postępowania o udzielenie 

zamówienia zamawiający sporządza protokół, zawierający co najmniej: powody niedokonania 

podziału zamówienia na części. 

Mając  na  uwadze  powyższe  wskazać  należy,  że  ustawodawca  krajowy  nie  skorzystał  z 

uprawnienia określonego w Dyrektywie i nie wprowadził obowiązku podziału zamówienia na 

części.. Oznacza to, po pierwsze brak w przepisach krajowych normy o charakterze ius coges, 

po drugie brak możliwości konwalidacji czynności polegającej na niedopuszczeniu składania 

w postępowaniu ofert częściowych przez organy rozpoznające środki ochrony prawej. Brak 

bowiem  obowiązku  w  tym  zakresie  powoduje,  że  nie  sposób  sformułować  w  tym  zakresie 

zarzutu  wobec  podmiotu  zamawiającego.  Argumenty  te  znajdują  również  potwierdzenie  w 

części  motywacyjnej  ww.  Dyrektywy.,  gdzie  w  motywie  78  wskazano,  że:  Instytucja 

zamawiająca powinna mieć obowiązek rozważenia celowości podziału zamówień na części, 

jednocześnie  zachowując  swobodę  autonomicznego  podejmowania  decyzji  na  każdej 

podstawie,  jaką  uzna  za  stosowną,  nie  podlegając  nadzorowi  administracyjnemu  ani 

sądowemu. 

Mając na  uwadze powyższe,  zarówno  przepisy  Dyrektywy  klasycznej,  jak  również  przepisy 

prawa krajowego, na skutek nie skorzystania przez ustawodawcę krajowego z nadanych mu 

treścią  tej  Dyrektywy  uprawnień  w  tym  zakresie,  nie  konstytuują  obowiązku  podziału 

zamówienia na części. Przepisy części motywacyjnej oraz normatywnej Dyrektywy zawierają 

jedynie postulat skierowany do Państw Członkowskich aby zachęcać podmioty zamawiające 

do podziału zamówienia na części celem ułatwienia udziału w zamówieniach małym i średnim 

przedsiębiorcom. Jedyny obowiązek w tym zakresie odnosi się do konieczności wskazania w 

protokole postępowania uzasadnienia niedokonania takiego podziału. 

W powyższym  zakresie zamawiający  wskazał,  że zasada  zachowania uczciwej konkurencji 

przy opisie warunków udziału w postępowaniu, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy oznacza 

zakaz podejmowania przez zamawiającego działań, które ograniczałyby w jakikolwiek sposób 

prawo  rozpatrzenia  oferty  danej grupy  wykona

wców na takich samych zasadach, jak oferty 

innych wykonawców. Podobny cel służy zasadzie równego traktowania wykonawców, której 

egzemplifikację  stanowi  wymóg  jednakowego  traktowania  ich  w  takich  samych 

okolicznościach. W przedmiotowym postępowaniu nie doszło do określenia różnych warunków 

dla różnej kategorii wykonawców. Wszyscy mieli takie same warunki do przygotowania oferty. 

Nie doszło w żaden sposób do uprzywilejowania jednej kategorii wykonawców w stosunku do 

pozostałych, a tym samym nie można podzielić zarzutu, że naruszono zasady, o których mowa 

w  art.  7  ust.  1  ustawy.  W  doktrynie  i  orzecznictwie  przyjmuje  się,  że  nie  narusza  zasady 

uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania  wykonawców  żądanie  od  wszystkich,  którzy 

zgłaszają uczestnictwo w przetargu, takich samych dokumentów oraz ustalenie takich samych 

wymogów. Ponadto sama okoliczność, że zamawiający żąda przedłożenia dokumentu bądź 

stawia  wymóg,  co  uniemożliwia  złożenie  oferty  przez  jakiegoś  wykonawcę,  nie  przesądza 

automatycznie o naruszeniu podsta

wowych zasad udzielania zamówień publicznych, skoro na 

rynku działają inne podmioty mogące brać udział w postępowaniu i mogące spełnić postawiony 

wymóg. W orzecznictwie KIO podkreślano wielokrotnie, że fakt, iż wymogi określone zostały 

przez zamawiającego w sposób, który nie pozwala wziąć udziału w postępowaniu wszystkim 

działającym  w  danej  branży  na  rynku  podmiotom,  nie  przesądza,  że  doszło  do  naruszenia 

zasady uczciwej konkurencji. Tezę tę potwierdza także uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 

września 2002 r. sygn. akt III CZP 52/02. W przedmiotowym postępowaniu nie miała miejsca 

dyskryminacja wykonawców, bowiem przy formułowaniu warunków zamawiający kierował się 

uzasadnionymi  obiektywnie  potrzebami  oraz  zamiarem  wyboru  wykonawcy,  który  będzie 

gwarantował  należytą  realizację  zamówienia.  Natomiast  odwołujący  podjął  próbę 

„polepszania” opisu przedmiotowego warunku w dogodny dla siebie sposób, co nie jest znane 

prawu PZP i jako takie nie powinno korzystać z ochrony prawnej. 

Zamawiający  nie  ma  obowiązku  udzielenia  zamówienia  kosztem  własnych  potrzeb,  w  tym 

kosztem podejmowania ryzyka i narażania się na trudności, jakie może rodzić wykonywanie 

zamówienia  częściami  przez  różnych  wykonawców.  Przytoczone  powyżej  okoliczności  w 

ocenie  zamawiającego  są  wystarczające  aby  uzasadniać  taką  potrzebę i  konieczność  oraz 

podjętą decyzję leżącą po stronie zamawiającego. 

Izba ustaliła następujący stan faktyczny: 

Izba dopuściła dowody  z dokumentacji postępowania tj.  protokołu przeprowadzenia dialogu 

technicznego, 

ogłoszenia  o  zamówieniu  i  siwz,  protokołu  postępowania  oraz  dowodów 

dołączone do odwołania i odpowiedzi na odwołanie.  

Na podstawie tych dowodów Izba ustaliła, co następuje: 

Z  protokołu  przeprowadzenia  dialogu  technicznego  wynika,  że  w  dialogu  wzięły  udział 

następujące podmioty: 

1.  Solaris Bus &Coach SA 

– przebieg dialogu został objęty tajemnicą przedsiębiorstwa, 

2.  Man Truck&Bus Polska 

3.  Impact  Clean  Power  Technology  SA  informacje  utajnione,  przy  czym  jako  znanego 

producenta baterii trakcyjnych ten podmiot wskazała Enika 

4.  EC Engineering sp. z o.o. 

producent pantografów i systemu pantografowego ładowania 

Zakład  Elektroniki  Przemysłowej  Enika  sp.  z  o.o.  producent  kompletnych  układów 

napędowych,  ładowarek  wolnego  i  szybkiego  ładowania,  ENIKA  jako  producentów 

baterii trakcyjnych wskaza

ła Impact, BMZ z Gliwic, SAFT, Green Power 

6.  Medcom sp. z o.o. informacje utajnione 

Ursus Bus SA, producent autobusów  

8.  Man Truck &Bus Polska sp. z o.o. 

9.  Eko-Energetyka  Polska  sp.  z  o.o. 

–  głównym  profilem  produkcyjnym  tej  firmy  jest 

produkcja ładowarek wolnego i szybkiego ładowania, firma poinformowała, że może 

wykorzystać  złącze  pantografowe  firmy  Schunk  lub  własne,  a  korzystniejszym 

rozwiązaniem jest dostarczenie ładowarki ze złączem pantografowym przez jednego 

wykonawcę, gdyż daje to gwarancję lepszej integracji tych urządzeń – firma podczas 

dialogu  nie  wskazywała  na  kwestię  osobnego  prowadzenia  przetargu  na  zakup 

autobusów i osobnego na dostawę ładowarek 

10. SOR Poland sp. z o.o. 

11. Volvo Bus Polska sp. z o.o. 

– producent autobusów hybrydowych i elektrycznych, nie 

ma technologii dostępnej pozwalającej na wyprodukowanie baterii do autobusu i może 

ładować  się  wyłącznie  za  pomocą  łącza  pantografowego  firm  ABB  lub  Siemens, 

natomiast  istnieje  możliwość  zastosowania  samej  ładowarki  innego  producenta  pod 

warunkiem udostępnienia otwartego interfejsu komunikacyjnego 

12. BYD Europe Br  

13. Lider Trading sp. z o.o. 

Żaden z wykonawców z którymi prowadzono dialog nie wskazywał na celowość prowadzenia 

osobnych post

ępowań dla zakupu autobusów i ładowarek. 

Na podstawie siwz Izba ustaliła, że zamawiający postawił następujące wymagania: 

Opis przedmiotu zamówienia. 

3.1. Przedmiotem zamówienia jest zakup taboru bezemisyjnego do obsługi linii komunikacji 

miejskiej- 20 szt. 

autobusów elektrycznych wraz z infrastrukturą do ich ładowania. 

3.2. Zakres zamówienia obejmuje: 

3.2.1  Zakup  dostawę  wraz  z  rozmieszczeniem  i  instalacją  w  miejscu  wskazanym  przez 

Zamawiającego 20 sztuk fabrycznie nowych tj. wyprodukowanych nie później niż 12 miesięcy 

przed  dostawą,  nieeksploatowanych,  niskopodłogowych,  jednoczłonowych  autobusów 

elektrycznych  klasy  maxi,  zwanymi  dalej  autobusami  EV  (electric  vehicle)  lub  autobusami 

identycznych, tej samej marki, wyposażonych w kompletacji zgodnej ze specyfikacją istotnych 

warunków  zamówienia  wraz  z  załącznikami,  przystosowanych  do  przewozu  osób 

niepełnosprawnych wraz z dodatkowym wyposażeniem , oprogramowaniem i dokumentacją 

wyszczególnionymi w § 2 Wzoru umowy stanowiącego Załącznik nr 1 1 do s.i.w.z. 

1 sztuk ładowarek małej mocy (w tym 9 sztuk ładowarek dwustanowiskowych o mocy 

większej lub równej 80 kW kW) i 2 sztuki ładowarek mobilnych o mocy większej lub równej 40 

kW) o parametrach zgodnych z podanymi w specyfikacji technicznej autobusów EV- Załącznik 

nr  1  do  s.i.w.z.,  wraz  z  dodatkowym  wyposażeniem,  oprogramowaniem  i  dokumentacją 

wyszczególnionymi  w  S  2  Wzoru  umowy-  Załącznik  nr  11  do  s.i.w.z.,  kompatybilnych  z 

dostarczonymi  w  ramach  dostawy  Autobusami  EV  oraz  punktem  ładowania.  W  ramach 

realizacj

i  przedmiotu  zamówienia  Wykonawca  zainstaluje  ładowarki  w  miejscu  wskazanym 

przez  Zamawiającego,  przyłączy  je  do  sieci  niskiego  napięcia  oraz  uruchomi  (w  tym 

przeprowadzi pełną integrację systemów komunikacji ładowarek z Autobusami EV). 

3.23. Dostawę wraz z rozmieszczeniem i instalacją i przyłączeniem do sieci dystrybucyjnej 1 

punktu ładowania, w którego skład wchodzą: 

3.2.3.1 . 4 sztuki ładowarek dużej mocy (ok. 450 kW) umożliwiających ładowanie autobusów 

EV poprzez złącze pantografowe lub wtyczkę według standardu CCS COMBO 2, 

1 sztuki transformatora SN/NN zasilającego ładowarki, 

rozdzielnica niskiego napięcia, 

4 sztuk konstrukcji wsporczych ze złączami pantografowymi, 

linie kablowych łączących urządzenia punktu ładowania. 

3.2.4. Dostawę narzędzi specjalnych, przyrządów diagnostycznych i kontrolnopomiarowych, 

oprzyrządowania, programów do wykonywania prac obsługowo-naprawczych, o których mowa 

we Wzorze umowy stanowiącym Załącznik nr 11 do s.i.w.z.; 

3.2.5  Dostaw

ę  programów  i  urządzeń  dodatkowych  wraz  z  kosztami  montażu,  a  także 

wymaganej  dokumentacji  przewidzianej  w  załącznikach  do  s.i.w.z,  w  szczególności  we 

Wzorze umowy stanowiącym Załącznik nr 1 1 do s.i.w.z.; 

3.2.6.  Dostawę i  uruchomienie systemu telemetrycznego umożliwiającego  monitoring  pracy 

urządzeń elektrycznego układu napędowego baterii trakcyjnych i ładowarek, o którym mowa 

w Załączniku nr 3 do s.i.w.z. Opis systemu telemetrycznego; 

3.2.7.  Dostawę  systemu  umożliwiającego  monitoring  pracy  wszystkich  ładowarek 

wchodzących  w  skład  przedmiotu  zamówienia  wraz  z  funkcją  sterowania  wybranymi 

parametrami  pracy,  o którym  mowa  w  Załączniku  nr  1  do  s.i.w.z.-  Specyfikacja techniczna 

autobusów  EV,  Załączniku  nr  2  do  s.i.w.z.-  Specyfikacja techniczna  punktu  ładowania  oraz 

Załączniku nr 3 do s.i.w.z.- Opis systemu telemetrycznego; 

3.2.8. Dostawę po 1 kole zapasowym dla każdego autobusu EV; 

3.2.9.  Dostawę  zaczepów  holowniczych,  po  jednym  z  przodu  i  z  tyłu  autobusu  EV  oraz  po 

jednym łączniku zaczepu holowniczego (umożliwiający zamocowanie holu sztywnego przed 

zderzakiem jeśli jest przewidywany), w ilości 5 sztuk na całą dostawę; 

3.2.10. Wykonanie naklejek i oklejenie wszystkich 20 sztuk autobusów EV, ładowarek małej 

mocy  oraz  wskazanych  przez  zamawiającego  urządzeń  wchodzących  w  skład  punktu 

ładowania  zgodnie  z  zasadami  promocji  projektu  oraz  wytycznymi  zamawiającego 

przedstawionymi  na  etapie  przygotowywania  stosownych  oznaczeń,  oraz  dodatkowo 

dostarczenie po 2 komplety zapasowe naklejek dla każdego pojazdu i ładowarki; 

Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia określają: 

3.3.1.1 . Załącznik nr 1 do s.i.w.z.- Specyfikacja techniczna autobusów EV; 

3.3.1.1.1. Załącznik nr 1 do Specyfikacji technicznej autobusów EV Szczegółowe wymagania 

dotyczące funkcjonalności Systemu informacji pasażerskiej; 

3.3.1.1.2. Załącznik nr 2 do Specyfikacji technicznej autobusów EV Wzór tapicerki; 

3.3.1.1.3.  Załącznik  nr  3  do  Specyfikacji  technicznej  autobusów  EV  Opis  danych 

eksploatacyjnych 

3.3.1.2. Załącznik nr 2 do s.i.w.z.- Specyfikacja techniczna punktu ładowania; 

3.3.1.3. Załącznik nr 3 do s.i.w.z.- Opis systemu telemetrycznego; 

3.3.1.4.  Załącznik  nr  4  do  s.i.w.z.-  Podstawowe  informacje  o  sposobie  realizacji  inwestycji 

wykonania  punktu  ładowania  autobusów  EV,  w  ramach  realizacji  inwestycji  budowy  węzła 

przesiadkowego „CHOINY”. 

3.4. Wykonawca może powierzyć wykonanie części zamówienia podwykonawcy. 

3.5. Zamawiający żąda wskazania przez wykonawcę części zamówienia, których wykonanie 

zamierza powierzyć  podwykonawcom,  i  podania  przez  wykonawcę firm podwykonawców  w 

Formularzu ofertowym wg Załącznika nr 10 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia. 

3. 12. Nazwy i kody określone we Wspólnym Słowniku Zamówień: 

- kod CPV: 34 12 11 00-2 Autobusy transportu publicznego 

34121400-5 autobusy nisko

podłogowe 34144910-0 Autobusy elektryczne 

CPV 311581 OO Ładowarki, 

CPV 32441100- 7 telemetryczny system nadzoru, 

CPV 45232221-7 Podstacje transformatorowe 

CPV  71321000-

4  Usługi  inżynierii  projektowej  dla  mechanicznych  i  elektrycznych  instalacji 

budowlanych. 

3.13. Zamawiający informuje, że dla niniejszego postępowania został przeprowadzony dialog 

techniczny,  o  którym  mowa  w  art.  31a  ustawy  Pzp.  W  toku  dialogu  Zamawiający  zebrał 

informacje  w  zakresie  niezbędnym  dla  przygotowania  postępowania.  Dialog  został 

pr

zeprowadzony  z  sposób  zapewniający  zachowanie  uczciwej  konkurencji  oraz  równe 

traktowanie potencjalnych wykonawców i oferowanych przez nich rozwiązań. 

4. Termin wykonania zamówienia. 

4. 1 . Wykonawca zobowiązany jest zrealizować dostawę przedmiotu zamówienia i wydać go 

Zamawiającemu w następujących partiach: 

4. 1 . 1 . Autobusy: 

5 szt. Autobusów — do dnia 16 marca 2020 r., 

10 szt. Autobusów— do dnia 15 czerwca 2020 r., 

5 szt. Autobusów— do dnia 15 września 2020 r. 

.2. punkt ładowania — do dnia 16 marca 2020 r  

4.1.3. 1 1 szt. ładowarek małej mocy — do dnia 16 marca 2020 r. 

5. Warunki udziału w postępowaniu oraz podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 24 ust. 

W celu potwierdzenia spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu 

zamawiający żąda: 

w zakresie warunku zdolności zawodowej określonego w pkt. 5.2.3. 

5.5.2.1. wykonania w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli 

okres  działalności  jest  krótszy-  w  tym  okresie  dostaw  co  najmniej  8  sztuk  autobusów 

elektrycznych „kategorii M3, klasy l” lub dostaw co najmniej 8 sztuk trolejbusów wyposażonych 

w autonomiczny układ jazdy zasilany z baterii litowo- jonowych lub dostaw co najmniej 8 sztuk 

autobusów,  w  których  jednostką  napędową  jest  silnik/  silniki  elektryczne,  a  podstawowym 

źródłem energii są baterie zasilane z wodorowych ogniw paliwowych. 

5.5.2.2. wykonania w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli 

okres  działalności  jest  krótszy-  w  tym  okresie  dostaw  co  najmniej  2  ładowarek  o  mocy  nie 

mniejszej  niż  120  kW  każda  do  autobusów  elektrycznych  łączących  się  z  ładowanym 

autobusem za pomocą złącza pantografowego. 

10. Opis sposobu przygotowania ofert. 

10.3. Każdy wykonawca może złożyć w niniejszym postępowaniu tylko jedną ofertę. 

10.8. Wykonawcy zobowiązani są złożyć następujące dokument oraz oświadczenia: 

10.9. Formularz ofertowy- 

w przypadku składania oferty przez podmioty występujące wspólnie 

należy  podać  nazwy  (firmy)  oraz  dokładne  adresy  wszystkich  wykonawców  składających 

ofertę  wspólną,  oraz  oświadczenie  o  części  zamówienia,  której  wykonanie,  wykonawca 

zamierza  powierzyć  podwykonawcom-  w  przypadku  powierzenia  przez  wykonawcę  części 

zamówienia  podwykonawcom  wraz  z  podaniem  nazwy  (firmy)  podwykonawców,  którym 

zostaną powierzone do wykonania części zamówienia - (wg Załącznika nr 10 do specyfikacji 

istotnych warunków zamówienia). 

10.10.  Dokumenty  wymagane  w  pkt  6.1.  s.i.w.z.  z  wyłączeniem  oświadczenia  JEDZ,  który 

należy przesłać drogą elektroniczną. 

10.11.  Wypełniony  przez  wykonawcę  Załącznik  nr  1  do  s.i.w.z.-  Specyfikacja  techniczna 

autobusów EV; 

10.12.  Wypełniony  przez  wykonawcę  Załącznik  nr  2  do  s.i.w.z.-  Specyfikacja  techniczna 

punktu ładowania; 

10.13. Wyrysowane strefy ładowania na Mapie poglądowej przedstawiającej rozmieszczenie 

elementów  punktu  ładowania  oraz  drogę  dojazdową  do  stanowisk  ładowania  stanowiącej 

Załącznik nr 5 do s.i.w.z.; 

12.2.  Ceną  podlegającą  ocenie  jest  całkowita  cena  oferty  brutto  za  realizacje  przedmiotu 

zam

ówienia, w rozbiciu na: 

12.2.1. cenę jednostkową netto i brutto za jeden autobus EV w PLN i VAT- wg Załącznika nr 

10 do s.i.w.z.- 

„Formularz oferty”; 

12.2.2. łączną cenę ofertową brutto za 20 sztuk autobusów EV (w rozbiciu na cenę ofertową 

netto za 20 szt. 

autobusów EV i VAT), która musi uwzględniać wszystkie koszty związane z 

realizacją  przedmiotu  zamówienia  określone  w  pkt  12.1  s.i.w.z,  a  także  w  załącznikach  do 

s.i.w.z. • 

12.2.3. cenę jednostkową netto i brutto za 1 sztukę ładowarki małej mocy dwustanowiskowej 

o mocy większej lub równej 80 kW (2 x 40 kW) w PLN i VAT- wg Załącznika nr 10 do s.i.w.z.- 

„Formularz oferty”; 

12.2.4. łączną cenę ofertową brutto za 9 sztuk ładowarek małej mocy dwustanowiskowych o 

mocy  większej  lub  równej  80  kW  (2  x  40  kW)  w  rozbiciu  na  cenę  ofertową  netto  za  9  szt. 

ładowarek małej mocy dwustanowiskowych o mocy większej lub równej 80 kW (2 x 40 kW) i 

VAT; 

12.2.5. cenę jednostkową netto i brutto za 1 sztukę ładowarki małej mocy o mocy większej lub 

równej 40 kW (mobilnej) w PLN i VAT- wg Załącznika nr 10 do s.i.w.z.- „Formularz oferty”; 

12.2.6. łączną cenę ofertową brutto za 2 sztuki ładowarek małej mocy o mocy większej lub 

równej 40 kW (mobilnej) - w rozbiciu na cenę ofertową netto za 2 szt. ładowarek małej mocy o 

mocy większej lub równej 40 kW (mobilnej) i VAT; 

12.2.7. cenę netto i brutto za punkt ładowania w PLN i VAT- wg Załącznika nr 10 do s.i.w.z.- 

„Formularz oferty”; 

18. Opis części zamówienia, jeżeli zamawiający dopuszcza składanie ofert częściowych. 

Zamawiający nie dopuszcza składania ofert częściowych. 

31. Liczba części zamówienia, na którą wykonawca może złożyć ofertę lub maksymalną liczbę 

części,  na  które  zamówienia  może  zostać  udzielone  temu  wykonawcy,  oraz  kryteria  lub 

zasady,  które  będą  miały  zastosowanie  do  ustalenia,  które  części  zamówienia  zostaną 

udzielone jednemu wykonawcy, w przypadku wyboru jego oferty w większej niż maksymalna 

liczbie części. 

Nie dotyczy. 

Na  podstawie  protokołu  postępowania  Izba  ustaliła,  że  zamawiający  podał,  iż  podział 

przedmiotowego  zamówienia  na  dalsze  części  groziłby  nadmiernymi  trudnościami 

technicznymi,  co  mogłoby  poważnie  zagrozić  właściwemu  i  terminowemu  wykonaniu 

zamówienia  dofinansowanemu  ze  środków  unijnych.  Cały  przedmiot  zamówienia  jest 

funkcjonalnie połączony autobusy elektryczne nie będą funkcjonowały bez ładowarek i punktu 

ładowania.  Połączenie  zakupu  autobusów  i  ładowarek  ma  na  celu  oszczędność  kosztów  i 

stworzenie  jednego  zaplecza  organizacyjnego  i  gwarancyjnego.  Zamawiający  którzy 

zastosowali takie rozwiązanie uzyskali korzystniejsze rozwiązania. Jeden wykonawca będzie 

odpowiedzialny za całość, co minimalizuje ryzyko niepowodzenia projektu i niezrealizowania 

lub niewłaściwego zrealizowania jego poszczególnych etapów. 

Z dowodów załączonych przez odwołującego do odwołania wynika, że 

Oświadczenie o spełnieniu kryteriów MŚP – wynika z niego, że odwołujący zatrudnia 

mniej niż 50 pracowników średniorocznie i ma obrót netto ze sprzedaży średniorocznie 

poniżej 10 milionów euro, co oznacza, że jest małym przedsiębiorcą w rozumieniu art. 

7  us

t.  1  pkt.  2  ustawy  z  dnia  6  marca  2018r.  Prawo  Przedsiębiorców,  co  zostało 

wykazane sprawozdaniem finansowym za okres bilansowy 01.01.2016 

– 31.12.2016 

r.  i  sprawozdaniem  finansowym  za  okres  bilansowy  01.01.2017 

–  31.12.2017r.  oraz 

informacją odpowiadającą aktualnemu odpisowi z rejestru przedsiębiorców.  

Lista  postępowań  –  dokument  sporządzony  przez  odwołującego  na  podstawie 

posiadanych  informacji,  których  źródeł  nie  załączono,  wynika  z  niego,  że  w  9 

postępowaniach krajowych prowadzono odrębne postępowania na punkty zasilające i 

stacje  wolnego  ładowania  autobusów,  w  których  w  6  postępowaniach  wygrał 

odwołujący,  w  tym  1  postępowanie  w  konsorcjum  z  ZPUE,  a  w  3  postępowaniach 

wygrała  firma  MEDCOM,  i  7  postępowań  na  terenie  Unii  Europejskiej,  z  których  6 

wygrał odwołujący, w tym w 1 z 3 innymi dostawcami, a w 1 postępowaniu nie podano, 

kto je uzyskał.  

Z  dowodów  dołączonych  do  odpowiedzi  na  odwołanie  wynika,  że  zamawiający  przedstawił 

swój harmonogram realizacji zamówienia Zarządowi Dróg i Mostów w Lublinie wskazując m.in. 

na  powiązanie  procedur  odbiorowych  autobusów  elektrycznych  i  urządzeń  wchodzących  w 

skład  punktów  ładowania, gdyż konieczne  ze względu na  wymagania PGE  Dystrybucja SA 

jest  przeprowadzenie procesu ładowania autobusu w  warunkach rzeczywistych,  a   więc po 

podłączeniu  autobusu  do  ładowarki  przez  złącze  pantografowe  –  pismo  zamawiającego  z 

dnia19 grudnia 2016r.  

Z pisma zamawiającego z dnia 9 lutego 2017r. do Zarządu Dróg i Mostów w Lublinie  wynika, 

że  na  rynku  nie  została  jeszcze  wprowadzona  standaryzacja  w  zakresie  protokołów 

komunikacyjnych umożliwiających komunikację ładowarek z bateriami pojazdów podczas ich 

ładowania i sposobu podłączania autobusu z ładowarką za pomocą pantografu, co powoduje 

że  ładowarki  przeznaczone  są  wyłącznie  do  współpracy  z  autobusami,  których  producenci 

przeprowadzili  integrację  systemów  komunikacji  na  etapie  ich  produkcji,  z  tego  względu 

dokonanie  odbioru  technicznego  autobusów  i  ładowarek  możliwe  będzie  wyłącznie  po 

przeprowadzeniu  cyklu  ładowania  w  warunkach  rzeczywistych.  Ponadto  wprowadzenie  do 

eksploatacji  punktów  ładowania  stanowić  będzie  warunek  konieczny  do  użytkowania 

odebranych autobusów elektrycznych.  

Z  załącznika  nr  10  do  SIWZ  nr  sprawy  DZ.381/UE/2/18  wynika,  że  firma  Ursus  Bus  SA 

zamierzała  w  dacie  30  lipca  2018r.  powierzyć  odwołującemu  dostawę,  rozmieszczenie  i 

instalację 11 sztuk ładowarek małej mocy i dostawę, instalację, rozmieszczenie i przyłączenie 

do sieci dystrybucyjnej punktu ładowania.  

Izba potraktowała pisemne uwagi odwołującego odnośnie uzasadnienia zaniechania podziału 

zamówienia zawartego w protokole postępowania jako jego stanowisko własne. 

Izba zważyła, co następuje: 

Izba nie stwierdziła zaistnienia przesłanek określonych w art. 189 ust. 2 ustawy, które mogłyby 

skutkować odrzuceniem odwołania.  

Izba  oceniła,  że  odwołujący  wykazał  interes  w  uzyskaniu  zamówienia  w  części  dotyczącej 

ładowarek i stacji zasilania, a także możliwość poniesienia szkody w związku z czynnościami 

podjętymi przez zamawiającego w niniejszym postępowaniu, czyli wykazał istnienie przesłanki 

materialnoprawnej dopuszczalności odwołania z art. 179 ust. 1 ustawy.  

Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 7 ust. 1 w związku z art. 36aa ust. 1 ustawy tj. 

naruszenie  zasady  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania  wykonawców  przez 

uniemożliwienie  pewnej  grupie  Wykonawców  ubiegania  się  o  przedmiotowe  zamówienie 

publiczne  w  wyniku  nieuzasadnionej  agregacji  przedmiotu  zamówienia  i  zaniechania 

udzielenie zamówienia w częściach lub dwóch odrębnych postępowaniach 

Zarzut nie potwier

dził się. Izba wzięła pod uwagę następujące okoliczności faktyczne: 

Zamawiający dokonał podziału zamówienia na 4 części: 

Odwołujący domaga się podziału opisanej w niniejszej sprawie części zamówienia na 

dalsze  dwie  części  tj.  na  dostawę  autobusów  i  dostawę  punktu  ładowania  i  11 

ładowarek 

Zamawiający przedstawił w protokole postępowania okoliczności natury organizacyjnej 

i  technicznej,  które  w  jego  ocenie  przemawiają  przeciwko  dalszemu  rozdrobnieniu 

zamówienia i są to:  

funkcjonalne  połączenie  przedmiotu  zamówienia  -autobusy  elektryczne  nie  będą 

funkcjonowały bez ładowarek i punktu ładowania,  

oszczędność  kosztów  i  stworzenie  jednego  zaplecza  organizacyjnego  i 

gwarancyjnego,  

korzystniejsze  rozwiązania  przy  jednym  zamówieniu  dla  zamawiających, 

odpowiedzialność  jednego  wykonawcy  za  całość,  co  minimalizuje  ryzyko 

niepowodzenia  projektu  i  niezrealizowania  lub  niewłaściwego  zrealizowania  jego 

poszczególnych etapów. W ocenie Izby ta ostatnia cecha ma znaczenie poboczne z 

punktu  dopuszczalności  podziału  zamówienia  na  części  i  zdaniem  Izby  jest  to  tylko 

argument  dodatkowy,  przemawiający  za  niepodzielnością  świadczenia.  Istotne 

znaczenie  mają  względy  natury  organizacyjnej,  które  wskazano  w  uzasadnieniu 

protokołu,  

podział  przedmiotowego  zamówienia  na  dalsze  części  groziłby  nadmiernymi 

trudnościami technicznymi, co mogłoby poważnie zagrozić właściwemu i terminowemu 

wykonaniu  zamówienia  dofinansowanemu  ze  środków  unijnych.  Tego  wątku 

zamawiający nie rozwinął. Można jedynie zakładać, że prowadzenie wielu postępowań 

w  tym  przedmiotowego  postępowania  w  dwóch  częściach  lub  w  dwóch  osobnych 

postępowaniach  wymaga  zaangażowania  większej  ilości  personelu  zamawiającego, 

może prowadzić do zwiększenia się ilości zapytań do siwz, zwiększonej ilości środków 

ochrony pra

wnej, czy problemu z synchronizacją wyboru ofert najkorzystniejszych w 

obu częściach/postępowaniach, aby możliwe było wspólne przeprowadzenie testów na 

potrzeby podłączenia do sieci PGE, na co zwracał uwagę zamawiający w pismach do 

Zarządu Dróg i Mostów w Lublinie. 

W  ocenie  Izby  pomiędzy  stronami  nie  było  sporu,  czy  podział  przedmiotowej  części 

zamówienia  na  dalsze  dwie  części  jest  możliwy.  Obie  strony  miały  świadomość,  że  część 

zamawiających prowadzi łączne zamówienia na zakup autobusów elektrycznych i ładowarek 

oraz punktów ładowania, a część wyodrębnia ta zamówienia jako oddzielne części. W ocenie 

Izby wbrew wyjaśnieniom zamawiającego nie zachodzi w przedmiotowej sprawie także ryzyko 

nabycia autobusów niekompatybilnych z ładowarkami, czy punktami stacjonarnymi.  

Przeciwko tej tezie przemawia choćby opis przedmiotu zamówienia dokonany w samym siwz: 

„3.2.2. 11 sztuk ładowarek małej mocy (w tym 9 sztuk ładowarek dwustanowiskowych o mocy 

większej lub równej 80 kW kW) i 2 sztuki ładowarek mobilnych o mocy większej lub równej 40 

kW) o parametrach zgodnych z podanymi w specyfikacji technicznej autobusów EV- Załącznik 

nr  1  do  s.i.w.z.,  wraz  z  dodatkowym  wyposażeniem,  oprogramowaniem  i  dokumentacją 

wyszczególnionymi  w  §  2  Wzoru  umowy-  Załącznik  nr  11  do  s.i.w.z.,  kompatybilnych  z 

dostarczonymi  w  ramach  dostawy  Autobusami  EV  oraz  punktem  ładowania.  W  ramach 

realizacji  przedmiotu  zamówienia  Wykonawca  zainstaluje  ładowarki  w  miejscu  wskazanym 

przez  Zamawiającego,  przyłączy  je  do  sieci  niskiego  napięcia  oraz  uruchomi  (w  tym 

przeprowadzi pełną integrację systemów komunikacji ładowarek z Autobusami EV). 

3.23. Dostawę wraz z rozmieszczeniem i instalacją i przyłączeniem do sieci dystrybucyjnej 1 

punktu ładowania, w którego skład wchodzą: 

3.2.3.1 . 4 sztuki ładowarek dużej mocy (ok. 450 kW) umożliwiających ładowanie autobusów 

EV poprzez złącze pantografowe lub wtyczkę według standardu CCS COMBO 2, 

1 sztuki transformatora SN/NN zasilającego ładowarki, 

rozdzielnica niskiego napięcia, 

3.2.3.4. - 4 sztuk ko

nstrukcji wsporczych ze złączami pantografowymi, 

linie kablowych łączących urządzenia punktu ładowania.” 

Już  z  cytowanego  fragmentu  wynika,  że  punkt  ładowania  ma  zapewniać  ładowanie  przez 

złącze pantografowe i przez wtyczkę, bo mimo użycia w pkt. 3.2.3.1. łącznika „lub”, do w pkt. 

3.2.3.4  zamawiający  wprost  oczekuje  dostawy  konstrukcji  wsporczych  ze  złączami 

pantografowymi.  Zatem  na  pewno  punkt  ładowania  ma  być  wyposażonych  w  dwa  rodzaje 

systemów ładowania. Z kolei ładowarki małej mocy mają być kompatybilne z dostarczonymi w 

ramach  dostawy  Autobusami  EV  oraz  punktem  ładowania.  Tym  samym  w  ocenie  Izby  nie 

zachodzi  podnoszona  przez  zamawiającego  obawa,  że  producent  autobusów  dostawczy 

autobus  elektryczny  ładowany  przez  złącze  pantografowe,  a  producent  infrastruktury 

ładowania dostawczy urządzenia do ładowania przez wtyczki.  

Z drugiej strony rację ma odwołujący, że żadne przepisy dotyczące pozyskiwania i rozliczania 

środków  unijnych  nie  nakazują,  ani  nie  skazują  zamawiających  na  korekty,  jeśli  nie 

p

rzeprowadzą  jednego  niepodzielonego  zamówienia  zgodnego  z  opisanym  zakresem 

zamówienia we wniosku o dofinansowanie.  

Izba wzięła pod uwagę także to, że w postępowaniach wskazanych przez odwołującego jako 

producenci  infrastruktury  ładowania  występowali  odwołujący,  Medcom  i  odwołujący  w 

konsorcjum z ZPUE, zaś w dialogu technicznym u zamawiającego brali udział także ENIKA z 

Łodzi,  Impact  Clean  Power  Technology  SA,  EC  Engineering  sp.  z  o.o.,  nadto  z  protokołu 

dialogu  wynika,  że  łącza  pantografowe  produkują  także  ABB  i  Siemens.  Po  stronie 

producentów  autobusów  prowadzono  dialog  z  Solarisem,  MAN  &  Bus  Polska,  MAN  &  Bus 

Polska  sp.  z  o.o.,  Volvo,  który  oświadczył,  że  jest  w  stanie  współpracować  z  każdym 

producentem  ładowarek  pod  warunkiem  otwartego  interfejsu.  Z  informacji  podanych  przez 

odwołującego  i  zamawiającego  w  toku  rozprawy  wynika,  że  odwołujący  współpracował  z 

Ursusem  w  poprzednio  unieważnionym  postępowaniu,  w  postępowaniu  w  Barcelonie 

dostarczył ładowarki, które współpracują z Solarisem i Izarem, w Malmö dostarczył ładowarki 

współpracujące  z  Volvo.  Tym  samym  potencjalny  brak  kompatybilności  ładowarek 

odwołującego nie jest dla niego ograniczeniem dla współpracy z co najmniej 4 producentami 

autobusów.  Odwołujący  zaoferował  swoje  ładowarki  zamawiającemu  jako  podwykonawca 

Ursusa. Z twierdzeń odwołującego wynika, że przeważającym trendem na rynku europejskim 

jest  osobne  udzielanie  zamówień  na  dostawę  autobusów  elektrycznych  i  osobno  na 

infrastrukturę ładowania.  

Izba  nie  podzieliła  stanowiska  odwołującego,  że  infrastrukturę  ładowania  należy  obecnie 

traktować tak samo jak stacje paliw i nabywanie na nich paliwa do zasilania autobusów. W 

ocenie Izby takie porównanie jest o tyle nie trafne, że na chwilę obecną nie ma zbudowanej 

sieci infrastruktury punktów ładowania w zajezdniach i krańcówkach, które byłyby zdolne do 

obsłużenia  taboru  zamawiającego.  Taka  sieć  istnieje  natomiast  w  odniesieniu  do  taboru 

autobusowego  wyposażonego  w  silniki  dostosowane  do  paliwa  konwencjonalnego. 

Przedmiotem  m.  in.  tego  postępowania  jest  właśnie  rozpoczęcie  budowy  takiej  sieci,  która 

będzie w przyszłości w stanie obsłużyć każdy tabor autobusów elektrycznych zamawiającego. 

W  ocenie  Izby  z  powyższych  ustaleń  wynika,  że  odwołujący  może  uzyskać  zamówienia 

publiczne na dostawę infrastruktury ładowania, przy czym w obecnym kształcie postępowania 

nie  może  tego  uczynić  samodzielnie,  ale  jako  wykonawca  wspólnie  ubiegający  się  o 

zamówienie  z  producentem  autobusów  lub  podwykonawca  producenta  autobusów 

ewentualnie  jako  podwykonawca  - 

podmiot  udostępniający  zasoby  doświadczenia 

zawodowego  w  zakresie  infrastruktury  ładowania.  Jednocześnie  przy  obecnym  kształcie 

przedmiotu  zamówienia  żaden  z  innych  wskazanych  wyżej  producentów  infrastruktury 

ładowania nie może samodzielnie złożyć oferty, również wskazani producenci autobusów nie 

są  w  stanie  złożyć  oferty  w  niniejszym  postępowaniu  bez  skorzystania  z  potencjału 

producentów infrastruktury ładowania. Sam odwołujący w toku rozprawy przyznał, że żaden z 

producent

ów  autobusów  nie  produkuje  własnej  infrastruktury  ładowania,  ani  żaden  z 

producentów infrastruktury ładowania nie produkuje autobusów. Brak jest dowodu, że na datę 

wyrokowania  istnieją  porozumienia  zawarte  pomiędzy  producentami  autobusów,  a 

producentami  in

frastruktury  ładowania,  które  wykluczałyby  udział  odwołującego  w 

postępowaniu. Odwołujący nie wykazał także, że odmówiono mu współpracy z producentami 

autobusów.  Nie  wykazał,  że  nawiązanie  tej  współpracy  wiąże  się  z  niekorzystnymi  (w 

porównaniu  z  samodzielnym  udziałem)  warunkami  uczestnictwa  narzucanymi  mu  przez 

producentów  autobusów.  Nie  wykazał  także,  że  zyski,  które  mógłby  osiągnąć  z  realizacji 

zamówienia samodzielnie kształtowałyby się na poziomie wyższym niż przy wspólnym udziale.  

Odwołujący  ma  możliwość  stworzenia  konsorcjum,  swoistego  zespołu  wykonawców 

specjalizujących  się  w  różnych  pracach,  który  ubiegał  będzie  się  o  dane  zamówienie. 

Odwołujący  nie  przedstawił  argumentacji  przeczącej  tej  tezie,  aby  utworzenie  takiego 

konsorcjum  było  niemożliwe.  Trudności  organizacyjne  w  znalezieniu  partnera,  czy  też 

solidarna  odpowiedzialność  za  wykonanie  zamówienia  nie  jest  potwierdzeniem  zasadności 

zarzutów odwołania. Odwołujący szeroko rozpisywał się w odwołaniu o konieczności dostępu 

małych i średnich przedsiębiorstw do rynku zamówień publicznych i tworzenie im możliwości 

ubiegania  się  o  zamówienia  publiczne.  Tymczasem  konsorcjum  z  udziałem  małych  lub 

średnich przedsiębiorców jest właśnie odpowiedzią na takie zapotrzebowanie. W ten sposób 

rynek zamówień publicznych tworzyła będzie większa liczba takich przedsiębiorców. 

Preambuła  obowiązującej  dyrektywy  klasycznej,  w  motywie  78  dopuszcza  ograniczenie 

podzielenia zamówienia na części jeżeli uzasadnione to jest albo nadmiernymi trudnościami 

technicznymi  lub  nadmiernymi  kosztam

i  wykonania  zamówienia,  lub  też  potrzeba 

skoordynowania  działań  różnych  wykonawców  realizujących  poszczególne  części  

zamówienia mogłaby poważnie zagrozić właściwemu wykonania zamówienia.  

W niniejszym postępowaniu zamawiający powoływał się na nadmierne trudności techniczne w 

skoordynowaniu dostaw autobusów i dostawy i instalacji punktu ładowania i ładowarek, a także 

na trudności w koordynacji działań różnych wykonawców realizujących poszczególne części 

zamówienia,  która  mogłaby  zagrozić  właściwemu,  a  przede  wszystkim  terminowemu 

wykonaniu  zamówienia.  Prawidłowość  postępowania  zamawiającego,  który  nie  dokonał 

podziału  zamówienia  na  części,  oceniana  musi  być  każdorazowo  przy  uwzględnieniu 

całokształtu  okoliczności  sprawy.  W  ocenie  składu  orzekającego  Izby  w  niniejszej  sprawie, 

działania zamawiającego nie można było uznać za niezgodne z przepisami, ponieważ wskazał 

on  przyczyny  zaniechania  podziału,  związane  zarówno  z  kosztami  wykonania  zamówienia 

oraz koniecznością skoordynowania prac.  

P

odział zamówienia na części sugeruje art. 46 ust. 1 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i 

Rady nr 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w 

sprawie zamówień publicznych, uchylającej 

Dyrektywę 2004/18/WE (Dz.U.UE.L.2014.94.65). Przepis ten stanowi, że zamawiający mogą 

postanowić  o  udzieleniu  zamówienia  w  oddzielnych  częściach  oraz  określić  wielkość  i 

przedmiot takich części. Jeśli jednak podejmą decyzję, iż nie dokonają takiego podziału, winni 

są  wskazać  najważniejsze  powody  takiej  decyzji,  które  zamieszczają  w  dokumentach 

zamówienia lub w indywidualnym sprawozdaniu. Ustawa Pzp w art. 36aa ust. 1 wskazuje, że 

z

amawiający  może  dokonać  podziału  zamówienia  na  części,  określając  zakres  i  przedmiot 

tych części. W przypadku dokonania podziału, w SIWZ zobowiązany jest: opisać poszczególne 

części zamówienia, zgodnie z art. 36 ust. 2, oraz wskazać liczbę części zamówienia, na którą 

w

ykonawca  może  złożyć  ofertę  lub  maksymalną  liczbę  części,  na  które  zamówienie  może 

zostać  udzielone  temu  samemu  wykonawcy,  oraz  kryteria  lub  zasady,  jakie  będą  miały 

zastosowanie do ustalenia, które części zamówienia zostaną udzielone jednemu wykonawcy, 

w przypadku wyboru jego oferty w większej niż maksymalna liczbie części. Przepisy ustawy, 

czemu  zgodnie  strony  nie  przeczyły,  nie  nakładają  więc  na  zamawiającego  bezwzględnie 

obowiązku dokonania podziału zamówienia na części, wyjaśniania przyczyn dla których nie 

dokonał takiego podziału, ale stanowią o uprawnieniu zamawiającego. Taki obowiązek wynika 

z  normy  opisanej  w  art.  96  ust.  1  pkt  11  ustawy,  dotycz

ącej  konieczności  prowadzenia 

protokołu postępowania. W sprawie będącej przedmiotem niniejszego postępowania żaden z 

ww.  przepisów  nie  został  naruszony.  Zamawiający  dokonał  podziału  zamówienia  na  cztery 

części  i  zamierza  je  przeprowadzić  w  osobnych  postępowaniach.  Opisał  też  zakres  tych 

części, a także wyjaśnił przyczyny niedokonania dalszego podziału w protokole postępowania. 

D

ecyzja  w  zakresie  samego  podziału,  jak  też  co  do  samego  sposobu  w  jaki  zostanie 

podzielone zamówienie, pozostawione jest autonomicznej woli zamawiającego, który określa 

w  tym  zakresie  swoje  potrzeby,  mając  na  uwadze  w  szczególności  przedmiot  zamówienia 

publicznego. 

Słusznie jednak podkreślał odwołujący, że swoboda zamawiającego w decyzji o 

braku  podziału  zamówienia  na  części  ograniczona  jest  zasadą  uczciwej  konkurencji.  Izba 

uważa, że należy zatem badać, czy w konkretnych okolicznościach decyzja co do podziału 

zamówienia, a w niniejszym postępowaniu, co do ilości części nie naruszy konkurencji przez 

ograniczenie możliwości ubiegania się o nie. Decyzja Zamawiającego o wydzieleniu czterech 

postępowań  i  objęcia  jednym  zamówieniem  dostawy  autobusów  i  dostawy  infrastruktury 

ładowania  jednym  pakietem  nie  prowadzi  do  braku  możliwości  zrealizowania  zamówienia 

przez nieograniczoną liczbę wykonawców. Prowadzony dialog techniczny nie ujawnił potrzeby 

prowadzenia osobnych postępowań, a rozprawa nie przyniosła także dowodu, że producenci 

infrastruktury  ładowarek  w  szerszy  niż  dotychczas  sposób  mogliby  wziąć  udział  w 

postępowaniu  i  odnieśli  by  wymierne  korzyści  z  samodzielnego  udziału  w  postepowaniu,  a 

także, że zamawiający nie poniósłby negatywnych konsekwencji rozdrobnienia zamówienia i 

kosztów koordynacji zamówień pomiędzy wykonawcami.  

Innymi  słowy,  istota  zarzutu  to  nie  zaniechanie  dokonania  przez  zamawiającego  podziału 

zamówienia  na  części  w  ogóle,  ale  zaniechanie  podziału  w  określony  sposób,  tj.  poprzez 

wydzielenie zby

t małej ilości części. 

Przepisy  ustawy 

nie  wprowadzają  jakichkolwiek  kryteriów  podziału  zamówienia  na  części, 

którymi  byłby  związany  zamawiający  (oczywiście  przyjąć  należy,  że  chodzi  o  zamówienie, 

które  w  ogóle "da  się  podzielić").  Przeciwnie  ustawa  zawiera  przepisy  zakazujące  podziału 

zamówienia  jeśli  miałby  on  prowadzić  do  obejścia  ustawy,  czy  stosowania  procedur 

uproszczonych.  Przeciwnie  niż  przepisy  dotyczące  opisu  przedmiotu  zamówienia  (a  tym 

samym jego części), który jest narzucony zamawiającemu, poprzez uregulowania przepisu art. 

29, w tym jego ustępu 2, zgodnie z którym "Przedmiotu zamówienia nie można  opisywać w 

sposób,  który  mógłby  utrudniać  uczciwą  konkurencję.  Sposobu  podziału  zamówienia 

ustawodawca zamawiającemu nie narzucił  skoro przepis  art.  36aa  mówi  nie tylko o prawie 

zamawiającego  do  podziału  zamówienia  na  części,  ale  także  o  określeniu  przez 

zamawiającego zakresu i przedmiotu ustanawianych części.  

Gdyby chcieć ocenić sposób podziału zamówienia dokonany w przedmiotowym postępowaniu 

przez zamawiającego pod kątem zasady uczciwej konkurencji, to odwołujący nie udowodnił 

(w  grę  nie  wchodzi  uprawdopodobnienie  z  art.  29  ust.  2  ustawy  dotyczącego  stricte  opisu 

przedmiotu  zamówienia),  że  podział  zamówienia  w  taki  sposób  był  podyktowany  tym,  aby 

uniemożliwić udział odwołującemu w postępowaniu.  

Izba  nie  negu

jąc  możliwości  prowadzenia  dwóch  odrębnych  postępowań  na  dostawę 

autobusów elektrycznych i na dostawę infrastruktury ładowania co do zasady, nie dostrzega 

jednak  w  przedmiotowej  sprawie,  aby  zaniechanie  tego  podziału  przede  wszystkim 

różnicowało sytuację producentów infrastruktury ładowania, w tym postępowaniu, eliminowało 

odwołującego  z  możliwości  wykonania  tego  zamówienia  razem  z  producentem  autobusów, 

czy  groziło  odwołującemu  szkodą  w  związku  z  koniecznością  udziału  w  postępowaniu  z 

producentem  autobusów.  Takie  okoliczności  nie  zostały  przez  odwołującego  wykazane,  a 

zatem Izba nie uznała za wykazany zarzut naruszenia zasady uczciwej konkurencji i równego 

traktowania wykonawców.  

Ze  względu  na  niepotwierdzenie  się  zarzutu  skład  orzekający  Izby  nie  przypisał 

zamawiającemu  naruszenia  któregokolwiek  ze  wskazanych  przez  odwołującego  przepisów 

ustawy Pzp (abstrahując od trafności wskazanych naruszeń). 

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 192 ust.1 i 2 ustawy.  

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy stosownie do 

wyniku  spraw  oraz  zgodnie  z  §  3  pkt.  1  i  pkt.  2  lit.  b  oraz  §  5  ust.  3  pkt  1  rozporządzenia 

Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania 

wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich 

rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze zm. Z 2017r. poz. 47) obciążając odwołującego kosztami 

postępowania  w  postaci  uiszczonego  przez  odwołującego  wpisu  od  odwołania  oraz 

zobowiązując  odwołującego  do  zwrotu  zamawiającemu  poniesionych  przez  niego  kosztów 

zastępstwa prawnego w wysokości 3 600zł.  

Przewodniczący:      …………… 

Członkowie:   

……………. 

…………….