Sygn. akt: KIO 2255/18
WYROK
z dnia 19 listopada 2018 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Anna Wojciechowska
Protokolant:
Marcin Jakóbczyk
po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 14 listopada 2018
r. odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 2 listopada 2018 r. przez wykonawcę Eko
Serwis Sp. z o.o. z siedzibą w Szczecinie w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego Instytut Metali Niezależnych Oddział w Legnicy
przy udziale wykonawcy A. S.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
F.H.U.P. ALU - STAR A. S.
z siedzibą w Stargardzie zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu: unieważnienie czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty w częściach nr I, II, III i IV, odrzucenie na podstawie art. 89 ust.
1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579, 2018)
– oferty wykonawcy A. S.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą F.H.U.P. ALU - STAR A. S. z siedzibą
w Stargardzie
w części I, II, III i IV oraz powtórzenie czynności badania i oceny ofert w
części I, II, III i IV zamówienia;
Kosztami postępowania obciąża zamawiającego Instytut Metali Niezależnych
Oddział w Legnicy i
Zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł. 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Eko
Serwis Sp. z o.o. z siedzibą w Szczecinie tytułem wpisu od odwołania,
Zasądza od zamawiającego Instytutu Metali Niezależnych Oddział w Legnicy na
rzecz wykonawcy
Eko Serwis Sp. z o.o. z siedzibą w Szczecinie kwotę 18 919 zł
08 gr
(słownie: osiemnaście tysięcy dziewięćset dziewiętnaście złotych osiem
gros
zy) stanowiącą uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od
odwołania, wynagrodzenia pełnomocnika oraz kosztów dojazdu na rozprawę.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień publicznych
(t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579, 2018) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Legnicy.
Przewodniczący: ………………….…
Sygn. akt KIO 2255/18
Uzasadnienie
Zamawiający – Instytut Metali Niezależnych Oddział w Legnicy - prowadzi w trybie
przetargu nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego
przedmiotem jest
Odbiór i zagospodarowanie żużla z produkcji stopów ołowiu (odpad o kodzie
10 04 01*), sprawa nr ZDH/20/2018.
Postępowanie zostało wszczęte ogłoszeniem
opublikowanym w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 11 września 2018 r. za
numerem 2018/S 174-394899.
Szacunkowa wartość zamówienia, którego przedmiotem są
usługi jest wyższa od kwot wskazanych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie
art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U.
z 2017 r., poz. 1579, 2018
zwanej dalej „ustawą pzp”).
W dniu 2 listopada
2018 r. odwołanie wniósł wykonawca Eko Serwis Sp. z o.o.
z
siedzibą w Szczecinie – dalej Odwołujący. Odwołujący wniósł odwołanie od:
1) z
aniechania czynności Zamawiającego do której był zobowiązany tj. odrzucenia oferty A. S.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą F.H.U.P. ALU - STAR A. S. z siedzibą w
Stargardzie - dalej ALU - STAR,
w ramach każdej części I, II, III i IV. Złożone przez Wykonawcę
wyjaśnienia (bez jakichkolwiek dowodów) potwierdzają, że oferta ta zawiera rażąco niską cenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia w każdej z 4 części.
2) niezgodnej z przepisami ustawy pzp
czynności Zamawiającego polegającej na wyborze
najkorzystniejszej oferty
w dniu 26 października 2018 r. (która zawiera rażąco niską cenę)
w
zakresie każdej części I, II, III i IV zamówienia.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1. art. 7 ust. 1 ustawy pzp, art. 89 ust. 1
pkt 4, który zobowiązuje do odrzucenia oferty
wykonawcy, która zawiera rażąco niską cenę;
2. art. 7 ust. 1 ustawy pzp, art. 90 ust. 3 ustawy pzp
, gdyż wyjaśnienia złożone przez ALU -
STAR
potwierdzają, że złożona oferta zawiera rażąco niską cenę.
Odwołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania
w zakresie zarzutu wyboru oferty ALU-
STAR w każdej z części, tj. I,II,III i IV, dokonanie
ponownej czynności oceny ofert i odrzucenie oferty firmy ALU- STAR w każdej z części, tj. I,II,
III i IV, ewentualne odrzucenie oferty ALU-STAR
przez Krajową Izbę Odwoławczą, w każdej
z
części, tj. I,II,III i IV oraz obciążenie zamawiającego kosztami postępowania odwoławczego,
w tym zastępstwa procesowego.
Odwołujący wskazał, że w wyniku czynności i zaniechań Zamawiającego, które to
czynności i zaniechania, stoją w ewidentnej sprzeczności z przepisami ustawy pzp interes
Odwołującego doznał uszczerbku, albowiem mimo spełniania warunków udziału
w
postępowaniu i złożenia prawidłowej cenowo oferty w przedmiotowym postępowaniu został
pozbawiony możliwości uzyskania przedmiotowego zamówienia, a tym samym podpisania
umowy.
Na wstępie Odwołujący podkreślił, że skoro Zamawiający wezwał wykonawcę ALU-
STAR do złożenia wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny (czyli powziął wątpliwość do
wysokości ceny zaoferowanej w ofercie) a Wykonawca nie zaskarżył tego wezwania do KIO
i
wybrał drogę wyjaśniania to zarówno Zamawiający, jak i Wykonawca są swym wyborem
związani. Powołał się na wyrok KIO 1818/12. Wykonawca ALU- STAR w przedmiotowym
postępowaniu złożył ofertę na każdą z 4 części. W każdej z części cena jednostkowa brutto
wyniosła 181,44 zł / tonę, co się przełożyło na łączną wartość brutto w: część I - 907 000 zł,
część II - 544 320 zł, część III - 181 440 zł, część IV - 181 440 zł. Istotą w tym postępowaniu
jest cena jednostkowa brutto za tonę. Jeżeli ona jest rażąco niska, to rażąco niskie są też
łączne wartości poszczególnych części. Skoro Zamawiający wezwał ALU- STAR do złożenia
wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny, to Wykonawca ten powinien skoncentrować się
na takim sporządzeniu wyjaśnień aby obalić domniemanie, iż jego cena jest rażąco niska.
Wykonawca musi pamiętać, że zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy pzp, to na nim ciąży obowiązek
dowodowy w tym zakresie.
Powołał się na wyrok KIO 1363/13.
Wykonawca ALU-STAR
w dniu 5 października 2018 r. złożył wyjaśnienia rażąco niskiej
ceny
(załącznik nr 5 do odwołania). W odpowiedzi m. in. stwierdził, że z racji dużych ilości
przewidzianych w kontrakcie uzyskał korzystne ceny transportu. Transport uznał za główny
czynnik przy wycenie przetargu
. Poinformował, że ma bardzo dobre umowy gwarantujące
niezmienność kosztów związanych z zagospodarowaniem odpadów, oraz, że wszystkie
podmioty biorące udział w przetargu działają legalnie.
Odwołujący wskazał, że wyjaśnienia złożone przez Wykonawcę ALU-STAR mają
charakter ogólnikowy, lakoniczny, zdawkowy. Nie przedłożono żadnych dowodów, które
w
najmniejszym stopniu uwiarygadniałby cenę złożonej oferty w każdej z części. Natomiast
w
innej części wyjaśnień Wykonawca zamiast wyjaśnić cenę - napisał: „My nie znamy się na
sztuczkach prawnych”. Ponadto przedstawił „projekt wykonawczy” swoich kalkulacji.
W
wyjaśnieniach podał dwie kwoty: Koszt transportu- 49,54 zł/Mg Zagospodarowanie - 90
zł/Mg.
Odwołujący podkreślił, że kwoty podane przy transporcie i zagospodarowaniu
pozostają w sprzeczności z wyjaśnieniami zawartymi w części pierwszej pisma, gdzie
Wykonawca wyraźnie podkreślał: transport był głównym czynnikiem przy wycenie przetargu.
W
ocenie Odwołującego cena transportu jest nie tylko rażąco niska, a wręcz nierealna:
- Koszt transportu -
49,54 zł/Mg (trasa z Legnicy (miejsce załadunku) do Stargardu (ze
złożonych oświadczeń oraz decyzji wynika, że to miejsce składowania przez Wykonawcę
odpadów) to około 312 km (w wyliczeniu nie uwzględniono dróg płatnych, które to stanowią
dodatkowe koszt
y dla Wykonawcy i cena za transport wzrasta), w obie strony to około 624 km.
Zgodnie z rozdziałem lV.3.4. SIWZ Sposób realizacji zamówienia Wykonawca zapewni do
wykonania zamówienia sprawne technicznie pojazdy samowyładowcze (typu wywrotka),
o
ładowności min 24 tony (umożliwiający transport towarów niebezpiecznych). Odbiór
przedmiotowego materiału może być realizowany wyłącznie przez pojazdy wyposażone
w
naczepy/przyczepy stalowe, do przewozu materiałów kawałkowych lub sypkich.
W przypadku podstawienia przez W
ykonawcę naczep/przyczep aluminiowych Zamawiający
ma prawo odmówić realizacji załadunku, lub zażądać od Wykonawcy oświadczenia
o
świadomej odpowiedzialności, wynikającej z ewentualnego uszkodzenia naczepy/przyczepy
podczas załadunku. Pojazdy odbierające żużel wyposażone będą w plandeki zabezpieczające
przed pyleniem w trakcie transportu. Za zgodność transportu z obowiązującymi przepisami
ruchu drogowego odpowiada Wykonawca.
Mnożąc 49,54 Mg (cena za 1 tonę) x 27 (ilość ton)
= 1337.58 zł za jeden transport. Następnie podzielimy wynik przez ilość kilometrów: przyjmijmy
km (trasa w dwie strony, doliczamy powrót po następny załadunek - tak się oblicza cenę
za 1 km w tego typu transportach) to otrzymamy za kilometr 2,14 zł. Cena ta jest niemożliwa
do osiągnięcia za transport tego typu. Ceny rynkowe za kilometr pojazdu samowyładowczego
(typu wywrotka), o ładowności min 24 tony zaczynała się od 4,4 zł netto/km. Odwołujący
podkreślił, że stosując wszelkiego rodzaju możliwe rabaty, upusty u firm zapewniających
t
ransport w postaci pojazdów samowyładowczych (typu wywrotka), o ładowności min 24 tony
nie jest się w wstanie nawet zbliżyć do ceny za km wynikającej z kalkulacji podanej przez
Wykonawcę;
- Zagospodarowanie -
90 zł/Mg - Odwołujący wskazał, że nie jest mu wiadome w jaki sposób
Wykonawca chce zagospodarować odpad. Zwłaszcza, że w dniu 21 sierpnia 2018 r. weszła
w
życie ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych
ustaw, która powoduje wzrost tych kosztów (np. maksymalna łączna masa wszystkich
rodzajów odpadów, które w tym samym czasie mogą być magazynowane, nie może
przekroczyć połowy maksymalnej łącznej masy wszystkich rodzajów odpadów, wprowadzenie
wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów). W ocenie
Odwołującego należałoby zapytać m.in. gdzie jest wyceniony koszt załadunku z placu
w
Legnicy, który wynosi około 4 zł netto/Mg (jest to kwota, na którą Zmawiający wskazał już
przy załadunku w poprzednim postępowaniu - była to odpowiedź na pytanie nr 5 do SIWZ -
raczej cena ta nie spadnie), gdzie jest wyceniony
koszt załadunku (przeładunku)
w
Stargardzie, gdyż z oświadczenia złożonego przez Wykonawcę wynika, że odpad będzie
magazynowany na placu nie dłużej niż 24 godziny (załącznik nr 5 do odwołania).
W ofercie Wykonawca podał kwotę 168 zł netto za tonę za odbiór i zagospodarowanie.
Kwota ta
jest nierealna do osiągnięcia, zatem wartość każdej z części jest nierealna
i
niemożliwa do zrealizowania. Natomiast w wyjaśnieniach przedstawił: 49,54 zł/Mg + 90 zł/Mg,
czyli wychodzi kwota ze złożonych wyjaśnień 139,54zł/Mg. Zamawiający nawet nie pokusił się
o wyjaśnienie różnicy pomiędzy kwota podaną w ofercie - 168 zł za tonę a kwoty wynikającej
z wyjaśnień tj. 139,54 zł.
Odnośnie ceny podkreślił, że w poprzednim postępowaniu (które zostało unieważnione
przez Zamawiającego) Wykonawca ten zaproponował 189 zł netto za tonę (co też było ceną
nierealną). Odwołujący poddał w wątpliwość, że w okresie 3 tygodni spadły aż tak ceny (cena
za
tonę zmniejszyła się ponad 11%), mimo że w wyjaśnieniach Wykonawca posługuje się
ogólnikowymi twierdzeniami o wzroście ceny paliw, kosztów pracowniczych. Mimo, że każde
postępowanie należy rozpatrywać osobno, należy się zastanowić, czy ceny złożone w ofercie
w przedmiotowej sprawie umożliwią realizację przedmiotu zamówienia zgodnie
z
obowiązującymi przepisami. W sytuacji zatem kiedy wykonawca nie udziela stosownych
wyjaśnień albo wyjaśnienia te nie pozwalają na przyjęcie, że badana oferta nie zawiera rażąco
niskiej ceny, oferta taka powinna zostać odrzucona, jest to zgodne np. z orzeczeniami Krajowej
Izby Odwoławczej z dnia 24 sierpnia 2017 r, sygn. akt KIO 1637/17 oraz wyrokiem Sądu
Okręgowego w Krakowie z dnia 23 września 2009 r, sygn. akt XII Ga 88/09. Wyjaśnienia wraz
z dowodami powinny w sposób rzetelny, spójny i kompleksowy wyjaśnić zamawiającemu
stawki przyjęte do kalkulacji oferty, w zakresie elementów składających się na zaoferowaną
cenę (vide wyrok KIO 582/15 z 10 kwietnia 2015 r.). Wynika to z faktu, że ustawodawca
obciążył wykonawcę obowiązkiem udowodnienia, że przedłożona przez niego oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny. Powołał się na wyrok KIO 297/17 z 6 marca 2017 r.).
P
omimo tego, że ciężar udowodnienia, że cena ofertowa nie jest rażąco niska
spoczywa na wykonawcy ALU- STAR, to
Odwołujący podniósł, iż z uwagi na aktualną sytuację
rynkową, nie jest możliwe, aby wykonawca ALU- STAR zrealizował przedmiotowe zadania
w
sposób należyty, uwzględniający ich kompleksowy charakter, a nade wszystko wymogi
przewidziane powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, za cenę wskazaną w ofercie.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, zachowując termin
ustawowy oraz wskazując interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść Zamawiającego
zgłosił przystąpienie wykonawca A. S. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
F.H.U.P. ALU - STAR A. S.
z siedzibą w Stargardzie. Na rozprawie przedstawił uzasadnienie
faktyczne i prawne swego stanowiska i
wniósł o oddalenie odwołania.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
W pierwszej
kolejności ustalono, że odwołanie nie zawiera braków formalnych oraz został
uiszczony od niego wpis.
Izba ustaliła, że nie zaistniały przesłanki określone w art. 189 ust. 2
ustawy pzp
, które skutkowałyby odrzuceniem odwołania.
Izba stwierdziła, że Odwołujący wykazał przesłanki dla wniesienia odwołania określone w art.
179 ust. 1 ustawy pzp, tj. posiadanie
interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz
możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy
pzp.
Odwołujący jest podmiotem, którego oferta została sklasyfikowana na drugim miejscu
zgodnie z informacją o wyborze najkorzystniejszej oferty. W przypadku uwzględnienia
odwołania oferta Odwołującego może zostać uznana za ofertę najkorzystniejszą. Odwołujący
może ponieść szkodę przejawiającą się ostatecznie w nieuzyskaniu zamówienia.
Izba stwierdziła, że przystąpienie zgłoszone przez wykonawcę A. S. prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą F.H.U.P. ALU - STAR A. S. z siedzibą w Stargardzie
spełniało wymogi formalne określone w art. 185 ust. 2 ustawy pzp, zaś Przystępujący wykazał
interes w uzyska
niu rozstrzygnięcia na korzyść Zamawiającego. Izba nie uwzględniła wniosku
Odwołującego o wyłączenie zgłaszającego przystąpienie z udziału w postępowaniu
odwoławczym z przyczyn formalnych, gdyż Odwołujący nie otrzymał kopii przystąpienia.
Odwołujący twierdził, że otrzymał jedynie pismo z dnia 2 listopada 2018 r., z którego w jego
ocenie nie można było uzyskać jednoznacznej informacji, że Wykonawca ALU - STAR zgłosił
przystąpienie do postępowania odwoławczego. Izba ustaliła, że z treści wskazanego pisma
wynikały intencje zgłaszającego przystąpienie chęci udziału w postępowaniu odwoławczym po
stronie Zamawiającego. Podniósł on m.in. że nie zgadza się z zarzutami odwołania, a pismo
zostało zaadresowane do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej. Tym samym należało uznać,
że kopia zgłoszenia została przesłana wnoszącemu odwołanie. Izba postanowiła dopuścić do
post
ępowania odwoławczego wykonawcę A. S. prowadzącego działalność gospodarczą pod
firmą F.H.U.P. ALU - STAR A. S. z siedzibą w Stargardzie w charakterze uczestnika
postępowania po stronie Zamawiającego.
Izba dopuściła dowody z całości dokumentacji przedmiotowego postępowania, odwołanie
wraz z
załącznikami oraz zgłoszenie przystąpienia wraz z załącznikami, a także dowody
złożone przez Odwołującego i Zamawiającego na rozprawie.
Na
podstawie tych dokumentów, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia,
stanowiska i dowody złożone przez strony i uczestnika postępowania w trakcie
posiedzenia i rozprawy, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła:
Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.
W zakresie podniesionych zarzutów Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
W pkt IV.3.2.
SIWZ Zamawiający wskazał, że
Wykonawca
dokona
odbioru
i
zagospodarowania tj. zbierania i/lub przetwarzania (odzysku/unieszkodliwienia) według
następującego podziału na części: • Część I: 5000 ton w terminie do 8 miesięcy od dnia
podpisania umowy (tj. ok. 625 ton/mc), • Część II: 3000 ton w terminie do 6 miesięcy od daty
podpisania umowy (tj. ok. 500 ton/mc), • Część III: 1 000 ton w terminie do 2 miesięcy od daty
podpisania umowy (tj. ok. 550 ton/mc), • Część IV: 1 000 ton w terminie do 2 miesięcy od daty
podpisania umowy (tj. ok. 550 ton/mc). Zamawiający, w przypadku nie zrealizowania
w
zaplanowanych okresach odbioru określonej ilości zastrzega sobie możliwość przedłużenia
Umowy o kolejne 3 miesiące. Ewentualne przedłużenie umowy zależy od decyzji
Zamawiającego i jest dla Wykonawcy wiążące. Maksymalna dobowa wielkość odbiorów: 30
ton na dobę dla każdej z poszczególnych części postępowania, dla każdego z Wykonawców.
W pkt IV.3.4. SIWZ wskazano:
Wykonawca zapewni do wykonania zamówienia sprawne
technicznie pojazdy samowyładowcze (typu wywrotka), o ładowności min 24 tony. Odbiór
przedmiotowego materiału może być realizowany wyłącznie przez pojazdy wyposażone
w
naczepy/przyczepy stalowe, do przewozu materiałów kawałkowych lub sypkich.
Zamawiający w pkt XV. OPIS SPOSOBU OBLICZENIA CENY wskazał: 1. Wykonawca
uwzględniając wszystkie wymogi, o których mowa w niniejszej SIWZ, powinien w cenie
ofertowej ująć wszelkie koszty związane z wykonywaniem przedmiotu zamówienia, niezbędne
dla prawidłowego i pełnego wykonania przedmiotu zamówienia. 2. Cena oferty zostanie
wyliczona pr
zez Wykonawcę i przedstawiona w składanym formularzu ofertowym. Formularz
powinien zostać wypełniony według wzoru stanowiącego Załącznik nr 1, który zawiera: cenę
jednostkowa netto za tonę, podatek Vat, cenę jednostkową brutto za tonę, łączną wartość
zamówienia netto, podatek Vat, łączną wartość zamówienia brutto, symbol PKWiU.
Kwoty przeznaczone na sfinansowanie zamówienia odczytane przez Zamawiającego na
otwarciu ofert w dniu 24 września 2018 r. wynosiły: cześć I: 890 190,00 zł, część II: 534 114,00
zł, część III: 178 038,00 zł, część IV: 178 038,00 zł. Wartości te stanowią jednocześnie
szacunkową wartość zamówienia brutto.
Zgodnie z wnioskiem w sprawie wszczęcia postępowania szacunkowa wartość zamówienia
została ustalona w oparciu o ostatnią umowę nr 68/2017 z uwzględnieniem inflacji 2,1%.
Wykonawca ALU -
STAR zaoferował następujące ceny w formularzu ofertowym: część I - 907
200 zł, część II - 544 320 zł, część III - 181 440 zł, część IV - 181 440 zł. Ceny za tonę są
w
każdej z części takie same i wynoszą: 168,00 zł netto, 181,44 zł brutto.
Pozostałe oferty w poszczególnych częściach: część I: Odwołujący - 1 347 300,00 zł, Mo -
BRUK S.A. - 2 030
400,00 zł, część II: Odwołujący - 808 380,00 zł, Mo - BRUK S.A. -
240,00 zł, część III i IV: Odwołujący - 269 460,00 zł, Mo - BRUK S.A. - 406 080,00 zł.
W dniu 3 października 2018 r. Zamawiający skierował do Wykonawcy ALU - STAR wezwanie
w trybie art. 90 ust. 1 i ust. 1a pkt 1 ustawy pzp do wyjaśnienia i złożenia dowodów elementów
oferty mających wpływa na wysokość ceny, gdyż cena oferty w częściach I, II, III i IV jest niższa
o co najmniej 30% od średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert.
Pismem z dnia 3 października 2018 r. Wykonawca ALU - STAR złożył wyjaśnienia, w których
wskazał, że: na złożoną ofertę składają się czynniki 1. Transport: Z racji dużych ilości
przewidzianych w kontrakcie uzyskaliśmy korzystne ceny transportu, który był głównym
czynnikiem przy wycenie przetargu. 2. Zagospodarowanie odpadu: Mamy bardzo dobre
umowy gwarantujące nam niezmienność kosztów związanych z zagospodarowaniem odpadu
co przy analizie charakterystyki kosztów pozwoliło nam na zaproponowanie danej ceny. 3.
Podatki i zysk: Wszystkie podmioty biorące udział w przetargu są firmami legalnie
działającymi, płacącymi podatki oraz działającymi na rynku odpadów zgodnie z przepisami
o
ochronie środowiska. Projekt wykonawczy: Koszt transportu (przy założeniu załadunku 27
Mg na każdy transport) 49,54 zł/Mg Zagospodarowanie 90,00 zł/Mg. Analizując rynek popiołów
i osadów jesteśmy zorientowani co do cen w całej Polsce i za granicą. Ceny
zagospodarowania na polskim rynku wahają się w przedziale 90-150 zł za Mg, a ceny na
rynkach zagranicznych zaczynają się, w przeliczeniu, od 320 zł za Mg. Nic takiego nie
wydarzyło się na rynku pomiędzy 2017r., a 2018r., co by spowodowało drastyczny wzrost cen.
Ceny nieznacznie wzrosły z uwagi na wyższe koszty paliw oraz koszty pracownicze, ale nie
do poziomu ceny zaproponowanej przez naszego konkurenta. My nie znamy się na
sztuczkach prawnych, naszym zd
aniem uzasadnienia przez nas podane dość szczegółowo
pozwalają na zobrazowanie całej struktury kosztów. Wykonawca złożył również oświadczenie
o następującej treści: Firma Handlowo Usługowo Produkcyjna Alu-Star A. S. zobowiązuje się,
że odebrany odpad 10 04 01* - żużel z produkcji stopów ołowiu, będzie magazynowany na
p
lacu nie dłużej niż 24 godziny.
W myśl art. 90 ust. 1 ustawy pzp: jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części
składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości
zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający
zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub
kosztu. Zgodnie z art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy pzp
zamawiający zwraca się o udzielenie
wyjaśnień, w przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od wartości
zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem
postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych
ofert, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają
wyjaśnienia. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu
spoczywa na wykonawcy.
Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił
wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że
oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia (art. 90 ust.
3 ustawy pzp).
Zgodnie z art. 190 ust. 1a pkt 1 ustawy pzp
ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny, spoczywa na wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem
post
ępowania odwoławczego.
W pierwszej kolejności wskazania wymaga, że Zamawiający zwrócił się do Przystępującego
o
złożenie wyjaśnień, gdyż cena jego oferty we wszystkich czterech częściach zamówienia
była niższa o co najmniej 30% od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych
w
postępowaniu ofert. W takiej sytuacji to po stronie Przystępującego leżał ciężar
udowodnienia, że zaproponowane ceny są realne i gwarantują należytą realizację zamówienia
tak aby obalić domniemanie istnienia rażąco niskiej ceny. Wyjaśnienia złożone na wezwanie
z
amawiającego powinny być spójne, konkretne i rzetelne, a w sytuacji gdy wykonawca
powołuje się na zawarte umowy czy korzystne rabaty wykazane stosownymi dowodami, przy
czym te ostatnie nie są konieczne jeśli wyjaśnienia wykonawcy są pełne, wyczerpujące i nie
pozostawiają żadnych wątpliwości co do ekonomicznych możliwości realizacji zamówienia po
niższych cenach.
W niniejszym postępowaniu Odwołujący zakwestionował realność cen zaproponowanych
przez Prz
ystępującego a przede wszystkim wiarygodność i kompletność złożonych wyjaśnień.
Przedmiotem badania Izby jest prawidłowość dokonanych czy zaniechanych czynności przez
Zamawiającego. W niniejszej sprawie czynnością tą jest dokonana przez Zamawiającego
ocena
wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny złożonych przez Przystępującego na
wezwanie. Co istotne,
ocenie Izby podlega treść wyjaśnień złożonych na wezwanie
Zamawiającemu nie zaś przedstawionych przez Przystępującego na rozprawie, pomimo że
w
postępowaniu odwoławczym to przede wszystkim Przystępujący powinien w sposób
niebudzący wątpliwości wykazać, że jest w stanie wykonać przedmiot zamówienia za ceny
podane w ofercie.
W ocenie Izby Przystępujący zarówno na etapie złożonych wyjaśnień jak i przedstawionych
na rozprawie nie obalił domniemania rażąco niskiej ceny w stosunku do swojej oferty, dlatego
też należało uznać, że Zamawiający w sposób nieprawidłowy dokonał oceny złożonych
wyjaśnień, a w konsekwencji zaniechał odrzucenia oferty Przystępującego.
Mianowi
cie, rację należało przyznać Odwołującemu, że złożone wyjaśnienia są lakoniczne,
a
z ich krótkiej treści trudno wywieść jakie okoliczności i przesłanki pozwoliły Przystępującemu
na zaoferowanie znacznie niższych cen od Konkurentów. Duży wolumen zamówienia to
czynnik wspólny wszystkim Wykonawcom biorącym udział w tym postępowaniu.
Przystępujący powołał się w wyjaśnieniach na korzystne umowy, współpracę z innymi
podmiotami nie przedstawił jednak w tym zakresie żadnych dowodów. Nie zostały one
dołączone do wyjaśnień, nie zostały także przedłożone Izbie na rozprawie. Przystępujący
wskazał jedynie na kalkulację ceny oferty, a właściwie podał dwie ceny: kosztów transportu
i
zagospodarowania. Jak słusznie podniósł Odwołujący ceny wskazane w wyjaśnieniach nie
oddają łącznej ceny oferty za odbiór i zagospodarowanie tony odpadów. Kwestia ta w ogóle
nie została przez Przystępującego wyjaśniona.
Ponadto, na rozprawie Przystępujący faktycznie przedstawił inne, całkiem nowe wyjaśnienia.
Powołał się na okoliczności, których próżno szukać w złożonym na wezwanie piśmie, jak
posiadanie własnych środków transportu, założenia odnośnie zneutralizowania odpadów czy
współpracę z konkretnym podmiotem. Wskazał również, że jest w stanie wykonać zamówienie
po jeszcze niższych cenach niż przedstawił w wyjaśnieniach, ponieważ faktyczne koszty
zagospodarowania odpadów oszacował na 35,36 zł netto. Co więcej, Przystępujący
zaznaczył, że z uwagi na wiążące go klauzule poufności ze współpracującymi firmami, nie
mógł on przedstawić dowodów na uwiarygodnienie swoich twierdzeń i zaproponowanych cen.
Izba w tym miejscu wskazuje, że w każdym przypadku wykonawca jest uprawiony czy to
składając wraz z wyjaśnieniami czy przedstawiając dowody Izbie na rozprawie, objąć dane
informacje
tajemnicą przedsiębiorstwa. Wyjaśnienia Przystępującego pozostają ze sobą
w
sprzeczności, a z uwagi na pojawiające się coraz to nowe twierdzenia, niepoparte dowodami
trudno uznać je za wiarygodne.
Odnosząc się do przedstawionej przez Zamawiającego argumentacji zaznaczenia wymaga,
że Zamawiający opierał swoje twierdzenia o realności ceny oferty Przystępującego na
zlecanych przez siebie podobnych usługach transportu odpadów, a także szacunkowej
wartości zamówienia. Po pierwsze, jak podniósł Zamawiający i ja wynika z wniosku
o
wszczęcie postępowania - szacowania wartości zamówienia dokonał przyjmując ceny
zaoferowane w podobnym
zamówieniu sprzed roku przez firmę Odwołującego
z
uwzględnieniem 2 % inflacji. Odwołujący zakwestionował twierdzenie, że było to tożsame
zamówienie oraz podniósł, że w związku z nowelizacją ustawy o odpadach koszty
magazynowania odpadów są wyższe niż rok temu. Izba wskazuje, że żadna ze Stron nie
przedstawiła w tym zakresie dowodów, dlatego też Izba nie może poczynić porównania z ceną
oferty Przystępującego. Nie jest bowiem znany ani zakres, ani przedmiot zamówienia, ani ceny
zaoferowane przez w
ykonawców w postępowaniu, na które się Zamawiający powołuje.
Podobnie jeśli chodzi o zlecenie przedstawione na rozprawie, z którego wynika koszt
transportu ale dotyc
zący 22 ton bloków stopu Pb-Sb-Sn. Co jednak najbardziej istotne, to na
Przystępującym a nie Zamawiającym ciążył obowiązek udowodnienia i wykazania realności
zaoferowanych cen. Zamawiający nie może Wykonawcy wyręczyć w tym zakresie, gdyż gdyby
przyjąć takie założenie to wezwanie do wyjaśnień odnośnie wątpliwości co do ceny miałoby
wyłącznie formalny charakter. Wykonawca jest zobowiązany powołać się na czynniki sobie
tylko właściwe, które pozwoliły wyłącznie jemu zaoferować niższe ceny od pozostałych
Wykonaw
ców, a w przypadku gdy powołuje się na współpracę z innymi podmiotami - takie
umowy przedstawić. Zamawiający nie odstąpił od wezwania z uwagi na to, że rozbieżność
pomiędzy cenami Wykonawców wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają
wyjaśnienia (art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy pzp) wobec czego uznał, że domniemanie rażąco
niskiej ceny istnieje.
Co do dowodów przedstawionych przez Odwołującego wskazać należy, że Izba również nie
uznała ich za wiarygodne. Dwie oferty dotyczą innego rodzaju zamówienia, są to ceny
przedstawione na stronach internetowych, nieuwzględniające specyfiki przedmiotowego
zamówienia. Natomiast oferta złożona w odpowiedzi na zapytanie Wykonawcy dotyczy
przewozu 25 ton odpadów i nie uwzględnia ilości i zakresu transportu odpadów jak
w przedmiotowym zam
ówieniu.
Podkreślenia zatem wymaga, iż poza ogólnymi, blankietowymi sformułowaniami nie zostały
wyjaśnione żadne rzeczywiste, konkretne i realne wartości ekonomiczne. Przystępujący nie
złożył również żadnych dowodów potwierdzających, że zaoferowana cena nie jest rażąco
niską.
W związku z powyższym Izba uznała, że Zamawiający w sposób nieprawidłowy dokonał oceny
wyjaśnień złożonych przez Przystępującego, co prowadziło do naruszenia podnoszonych
przez Odwołującego przepisów ustawy, w wyniku czego Izba nakazała odrzucenie oferty
Przystępującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust. 3 ustawy pzp.
Mając na względzie powyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy stosownie do
wyniku sprawy
oraz zgodnie z § 3 pkt. 1 i 2 lit. b oraz § 5 ust. 2 pkt. 1 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. z 2018 r. poz. 972)
zaliczając na poczet niniejszego postępowania odwoławczego koszt
wpis
u od odwołania uiszczony przez Odwołującego oraz zasądzając od Zamawiającego na
rzecz Odwołującego koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od
odwołania, wynagrodzenia pełnomocnika na podstawie rachunku złożonego przez
Odwołującego na rozprawie, a także kosztów dojazdu pełnomocnika na rozprawę na
podstawie przedłożonych biletów lotniczych.
Przewodniczący: ………………….…………