W tym dziale znajdziesz porady prawne udzielone przez ekspertów w konkretnych sytuacjach, z jakimi spotkali się inni uczestnicy postępowań o zamówienia publiczne. Wszystkie odpowiedzi zostały udzielone przez doświadczonych prawników i specjalistów ds. Prawa zamówień publicznych.

Andrzela Gawrońska-Baran

Termin ważności informacji banku lub SKOK – rozbieżności prawne

Pytanie: Prowadzę postępowanie w trybie podstawowym zgodnie z art. 275 ustawy Pzp. Zamawiający wskazał w SWZ, że o zamówienie mogą ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące sytuacji ekonomicznej lub finansowej: „Zamawiający uzna warunek za spełniony, jeżeli wykonawca wykaże, że posiada środki finansowe lub zdolność kredytową w wysokości nie mniejszej niż 5.000.000 zł w okresie nie wcześniejszym niż 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert”. Na potwierdzenie powyższego warunku zamawiający żądał dokumentu, o którym mowa w § 8 ust. 1 rozporządzenia ministra rozwoju, pracy i technologii z 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy. Chodziło o informację banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej potwierdzającą wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność kredytową wykonawcy w okresie nie wcześniejszym niż 3 miesiące przed jej złożeniem. W wezwaniu do złożenia dokumentów z art. 274 ustawy Pzp zamawiający wezwał pierwszego wykonawcę do złożenia informacji banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej potwierdzającej wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność kredytową wykonawcy, w okresie nie wcześniejszym niż 3 miesiące przed jej złożeniem. Wskazał także, że wykonawca powinien wykazać, że posiada środki finansowe lub zdolność kredytową w wysokości nie mniejszej niż 5.000.000 zł w okresie nie wcześniejszym niż 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert. Czy taki zapis w SWZ oraz w treści wezwania należy uznać za prawidłowy? Z jednej strony wskazano na dokumenty składane 3 miesiące przed złożeniem (informacja z banku), z drugiej 3 miesiące przed terminem składania ofert.

Justyna Andała-Sępkowska

Wykonawca nie potwierdził warunków – kiedy trzeba zatrzymać mu wadium?

Pytanie: W trybie podstawowym na wykonywanie przeglądów konserwacyjnych i napraw urządzeń transportu bliskiego 22 czerwca 2022 r. złożono 1 ofertę. Zamawiający postawił warunek udziału w postępowaniu, zgodnie z którym wykonawca miał się wykazać doświadczeniem zawodowym w realizacji 2 usług polegających na wykonywaniu przeglądów i napraw z zastrzeżeniem, że usługi te miały być realizowane w sposób ciągły przez co najmniej 6 miesięcy. W dniu 28 czerwca 2022 r. na wezwanie zamawiającego wykonawca złożył wykaz usług wraz z referencjami, które nie potwierdziły spełniania warunku, ponieważ usługi wskazane w wykazie nie były realizowane przez pełnych 6 miesięcy (od 1 stycznia 2022 r. do 28 czerwca 2022 r.). Przedłożone referencje z 28 czerwca 2022 r. również odnosiły się tylko do 2022 roku. Zamawiający na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp 29 czerwca 2022 r. wezwał wykonawcę do uzupełnienia wykazu usług wraz z referencjami w terminie do 5 lipca 2022 r. (w treści wezwania dokładnie wskazano przyczynę, dla której przedłożony wykaz wraz z referencjami nie potwierdzał warunku). W odpowiedzi na wezwanie wykonawca 5 lipca 2022 r. przedłożył nowe referencje wystawione przez te same podmioty co poprzednio. Jednak w ich treści wskazano, że realizacja usług rozpoczęła się w grudniu 2021 roku. Wykonawca nie złożył nowego wykazu usług, a więc częściowo zignorował wezwanie zamawiającego. Ponadto z treści nowych referencji nie wynikało, od którego dnia grudnia rozpoczęło się świadczenie usług, a musiało to nastąpić najpóźniej 22 grudnia 2021 r., ponieważ warunek udziału w postępowaniu powinien być spełniony również na dzień składania ofert (22 czerwca 2022 r.). Mając na uwadze powyższe zamawiający 6 lipca 2022 r. odrzucił ofertę wykonawcy na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy Pzp, ponieważ wykonawca w wyznaczonym terminie nie złożył podmiotowego środka dowodowego na potwierdzenie warunku udziału w postępowaniu (wykazu usług). Postępowanie unieważniono na podstawie art. 255 pkt 2 ustawy Pzp. Zgodnie z komentarzem UZP do art. 98 ust. 6 ustawy Pzp: „Zatrzymanie wadium nie wchodzi w grę, gdy wykonawca działa w dobrej wierze, czyli błędnym, ale usprawiedliwionym przekonaniu, że spełnia warunki zamówienia”. Zamawiający zastanawiał się, czy może uznać, że wykonawca działał w dobrej wierze, ponieważ sądził, iż poprawienie daty świadczenia usług w referencjach wystarczy i nie ma już potrzeby przedkładania poprawionego wykazu usług pomimo wezwania. Sprawa skomplikowała się, gdy wykonawca w dniu 6 lipca 2022 r. przesłał zamawiającemu brakujący wykaz usług z prośbą o jego uznanie oraz dodatkowo argumentował, że z nieznanych przyczyn technicznych podczas przesyłania zamawiającemu referencji nie załączył się plik z wykazem usług. Powyższe dowodzi, że wykonawca zdawał sobie sprawę z tego, że należy ponownie złożyć wykaz pomimo przedłożenia poprawionych referencji. Ponadto nie zgadzają się daty złożenia kwalifikowanego podpisu elektronicznego, ponieważ nowe referencje podpisano i złożono 5 lipca 2022 r., natomiast nowy wykaz usług – 6 lipca 2022 r. Gdyby plik z wykazem usług nie został dołączony do referencji z nieznanych przyczyn technicznych, to również powinien być podpisany najpóźniej 5 lipca 2022 r. Reasumując, wykonawca w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego z art. 128 ust. 1 ustawy Pzp, z przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył podmiotowego środka dowodowego potwierdzającego okoliczności, o których mowa w art. 57 ustawy Pzp. To z kolei spowodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej. Czy jest możliwe wykazanie, że w przedstawionym stanie faktycznym wykonawca działał w dobrej wierze, czy też należy bezwzględnie zatrzymać mu wadium?

Zamów dostęp do pełnej wersji portalu!

Zyskaj pewność i bezpieczeństwo prowadząc postępowanie o zamówienie publiczne. Dołącz do specjalistów korzystających z PortaluZP!