Sygn. akt: KIO 1742/16
POSTANOWIENIE
z dnia 29 września 2016 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Marek Szafraniec
Członkowie:
Dagmara Gałczewska-Romek
Ryszard Tetzlaff
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym bez udziału stron w dniu 29 września 2016 r.
w Warszawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w dniu 16 września 2016 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: IDS-BUD S.A. w Warszawie (00-844), ul. Grzybowska 87 i Korporacja
„ALTIS HOLDING” z siedzibą w Ukrainie, w Kijowie (03146), ul. Kaczałowa 5W
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego: Miasto Stołeczne Warszawa –
Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta w Warszawie (00-999), ul. Senatorska 29/31
przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Erbud S.A.
w Warszawie (02-797), ul. Klimczaka 1, STRABAG sp. z o.o. w Pruszkowie (05-800),
ul. Parzniewska 10, Ed Zueblin AG z siedzibą w Niemczech w Stuttgarcie (D-70567),
Albstadtweg 3, oraz Strabag AG z siedzibą w Austrii w Spittal an der Drau (9800),
Ortenburgerstrasse 27 zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego
po stronie zamawiającego
postanawia:
odrzuca odwołanie,
kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: IDS-BUD S.A. w Warszawie i Korporacja „ALTIS HOLDING”
z siedzibą w Ukrainie, w Kijowie i zalicza w poczet kosztów postępowania
odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero
groszy) uiszczoną przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: IDS-BUD S.A. w Warszawie i Korporacja „ALTIS HOLDING”
z siedzibą w Ukrainie, w Kijowie tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.) na niniejsze postanowienie - w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………
Członkowie:
……………………………
……………………………
Sygn. akt: KIO 1742/16
U z a s a d n i e n i e
Postępowanie o udzielenie zamówienia prowadzone w trybie przetargu ograniczonego
na realizację zadania: „Budowa Szpitala Południowego” zostało wszczęte przez Miasto
Stołeczne Warszawa – Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta w Warszawie, zwany dalej
Zamawiającym. Ustalona przez Zamawiającego wartość zamówienia, zgodnie z informacją
zawartą w doręczonym Prezesowi Izby piśmie z dnia 19 września 2016 r., przekraczała
kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy z dnia
29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.),
zwanej dalej ustawą Pzp. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej (2014/S 196-345766) w dniu 11 października 2014 r.
W dniu 16 września 2016 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło odwołanie
wniesione w imieniu wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
IDS-BUD S.A. w Warszawie i Korporacja „ALTIS HOLDING” z siedzibą w Ukrainie,
w Kijowie, zwanych dalej łącznie konsorcjum IDS-BUD.
Konsorcjum IDS-BUD zarzucało Zamawiającemu naruszenie:
−
„art. 89 ust. 1 pkt 5 Pzp w zw. z art. 24 ust. 4 Pzp w zw. z art. 24 ust. 2 pkt. 3 Pzp -
poprzez jego bezzasadne zastosowanie i wykluczenie Odwołującego z postępowania
oraz odrzucenia jego oferty, pomimo tego, iż nie zaistniały przesłanki uprawniające
Zamawiającego do wykluczenia Odwołującego na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 Pzp;
−
art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp w zw. z art. 46 ust. 3 Pzp- poprzez zaniechanie wykluczenia
Wykonawcy Erbud, pomimo, iż Wykonawca Erbud nie wniósł wadium w terminie
określonym przez Zamawiającego;
Ewentualnie:
−
art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp - poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania Wykonawcy
Erbud, pomimo, iż Wykonawca Erbud nie wniosło wadium do upływu terminu składania
ofert”
Mając na uwadze tak sformułowane zarzuty konsorcjum IDS-BUD wnosiło o uwzględnienie
odwołania oraz nakazanie Zamawiającemu
−
„unieważnienia czynności z dnia 7 września 2016r. o wyborze jako najkorzystniejszej
oferty złożonej przez Wykonawcę Erbud oraz o wykluczeniu Odwołującego
z postępowania i odrzuceniu oferty Odwołującego;
−
dokonania ponownego badania i oceny ofert;
−
wykluczenie Wykonawcy Erbud z postępowania, z uwagi na fakt, iż wykonawca ten
nie wniósł wadium w terminie wyznaczonym przez Zamawiającego;
Ewentualnie
−
wykluczenie Wykonawcy Erbud z postępowania, z uwagi na fakt, iż wykonawca ten
nie wniósł wadium do upływu terminu składania ofert.”
W dniu 19 września 2016 r. Prezesowi Izby zgłoszenie przystąpienia do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego doręczyli wykonawcy wspólnie ubiegający się
o udzielenie zamówienia: Erbud S.A. w Warszawie, STRABAG sp. z o.o. w Pruszkowie,
Ed Zueblin AG z siedzibą w Niemczech w Stuttgarcie oraz Strabag AG z siedzibą w Austrii
w Spittal an der Drau, zwani dalej łącznie konsorcjum Erbud lub Przystępującym.
W tym samym dniu zostało doręczone Prezesowi Izby, sporządzone w formie pisemnej,
zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego dokonane w imieniu wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Inso Sistemi per la Infrastrutture Sociali
S.p.A. z siedzibą we Włoszech we Florencji oraz Summa Turizm Yatirimciligi A.S. z siedzibą
w Turcji, w Ankarze.
Zgłoszenie to, zgodnie z imienną pieczęcią, podpisał Vito Culcasi. Wraz ze zgłoszeniem
zostało złożone dla tej osoby pełnomocnictwo udzielone w dniu 1 stycznia 2016 r.,
upoważniające do działania w imieniu wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: Inso Sistemi per la Infrastrutture Sociali S.p.A. z siedzibą we Włoszech
we Florencji oraz Summa Turizm Yatirimciligi A.S. z siedzibą w Turcji w Ankarze.
Do zgłoszenia załączono również pełnomocnictwo z dnia 31 grudnia 2015 r.,
na mocy którego wykonawca: Inso Sistemi per la Infrastrutture Sociali S.p.A. z siedzibą
we Włoszech we Florencji został upoważniony przez wykonawcę Summa Turizm
Yatirimciligi A.S. z siedzibą w Turcji w Ankarze do działania w imieniu obu wykonawców
dokonujących zgłoszenia – pełnomocnictwo to w imieniu wykonawcy: Summa Turizm
Yatirimciligi A.S. z siedzibą w Turcji w Ankarze zostało podpisane przez F. B. oraz O. S. .
Do zgłoszenia załączone zostały dwie, sporządzone częściowo w języku polskim, kopie
wydruków opatrzonych datą 24 marca 2016 r. – pierwszy opisany jako Zaświadczenie
o Rejestracji w Izbie Handlowej w Ankarze podmiotu Summa Turizm Yatirimciligi A.S., drugi
zaś opisany jako Świadectwo Działalności, również odnoszące się do podmiotu Summa
Turizm Yatirimciligi A.S. Nie jest wiadomym, czy wydruki te stanowią tłumaczenie
dokumentów sporządzonych oryginalnie w języku tureckim. Na język polski nie została
przetłumaczona treść szeregu pieczęci, którymi każdy z nich został opatrzony.
Z treści tych wydruków nie wynika potwierdzenie faktu, że F. B. oraz O. S. byli w dniu 31
grudnia 2015 r. uprawnieni do wspólnej reprezentacji wykonawcy Summa Turizm Yatirimciligi
A.S. z siedzibą w Turcji w Ankarze, a w tym do udzielenie pełnomocnictwa drugiemu z
wykonawców, tj. Inso Sistemi per la Infrastrutture Sociali S.p.A. z siedzibą
we Włoszech we Florencji. Nadto dostrzeżenia wymaga, że oba powołane wydruki opatrzone
są datą późniejszą niż dzień, w którym sporządzone zostało pełnomocnictwo udzielone
drugiemu z wykonawców, tj. Inso Sistemi per la Infrastrutture Sociali S.p.A. z siedzibą
we Włoszech we Florencji.
Wraz ze zgłoszeniem nie zostały złożone żadne inne dokumenty, które miałyby potwierdzać
umocowanie osoby, która złożyła pod nim swój podpis, do działania w imieniu wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Inso Sistemi per la Infrastrutture Sociali
S.p.A. z siedzibą we Włoszech we Florencji oraz Summa Turizm Yatirimciligi A.S. z siedzibą
w Turcji, w Ankarze.
Zgodnie z przepisem art. 185 ust. 2 ustawy Pzp wykonawca może zgłosić przystąpienie
do postępowania odwoławczego w terminie 3 dni od dnia otrzymania kopii odwołania,
wskazując stronę, do której przystępuje, i interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść
strony, do której przystępuje. Zgłoszenie przystąpienia doręcza się Prezesowi Izby w formie
pisemnej
albo
elektronicznej
opatrzonej
bezpiecznym
podpisem
elektronicznym
weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, a jego kopię przesyła się
zamawiającemu oraz wykonawcy wnoszącemu odwołanie.
W kontekście dokumentów mających potwierdzać umocowanie do podpisania doręczanego
Prezesowi Izby zgłoszenia przystąpienia, dostrzeżenia wymagało to, że koniecznym było
wykazanie, iż zgłoszenie przystąpienia zostało podpisane przez osobę, która została
należycie umocowana do reprezentowania wykonawcy ubiegającego się o udzielenie
zamówienia. Jak zasadnie zauważyła Izba w sprawie KIO 237/15: „ustawodawca
nie przewidział dla wykonawców przystępujących do postępowania odwoławczego
możliwości uzupełniania braków zgłoszenia przystąpienia. [przepisy ustawy Pzp nie znają
instytucji wezwania do uzupełniania zgłoszenia przystąpienia do postępowania
odwoławczego. Odpowiednie przepisy ustawy Pzp (art. 187 ust. 3-7 ustawy Pzp),
na zasadzie wyjątku, dopuszczają jedynie – w określonych w nich okolicznościach –
uzupełnienie odwołania.] Stąd też należy wywieść, że przystąpienie nie spełniające
wymogów, co do formy wniesienia, terminu, braków formalnych w postaci :
−
nie posiadania przymiotu wykonawcy (w tym również wykazania umocowania
do działania w jego imieniu przy pierwszej czynności w postępowaniu tj. przy zgłoszeniu
przystąpienia)
−
braku wskazania strony, do której się przystępuje oraz
−
interesu w uzyskaniu korzystnego dla strony, do której się przystępuje rozstrzygnięcia,
a także
−
nie przekazania kopii przystąpienia zamawiającemu i odwołującemu,
nie może być uznane za skuteczne i Izba w takim przypadku zobligowana jest nie dopuścić
przystępującego do udziału w postępowaniu.” Podobnie o braku możliwości uzupełniania
braków formalnych zgłoszenia przystąpienia do postępowania odwoławczego Izba
wypowiedziała się m.in. w sprawach: KIO 216/15, KIO 2665/14, KIO 2308/14, KIO 878/14,
KIO 692/14, KIO 2734/13, czy też KIO 121/13.
Mając powyższe na uwadze, Izba uznała, że zgłoszonego w imieniu wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Inso Sistemi per la Infrastrutture Sociali S.p.A.
z siedzibą we Włoszech we Florencji oraz Summa Turizm Yatirimciligi A.S. z siedzibą
w
Turcji,
w
Ankarze
przystąpienia
nie
można
było
uznać
za
skuteczne,
a tym samym wykonawcy ci nie uzyskali statusu uczestnika postępowania odwoławczego.
Jak ustaliła Izba na podstawie dokumentów zebranych w sprawie – w tym m.in. dokumentów
przekazanych przez Zamawiającego w odpowiedzi na wezwanie Prezesa Izby i
poświadczonych za zgodność z oryginałem, uwzględniając przy tym również, jako znane jej
z urzędu, orzeczenia wydane przez Izbę we wcześniej toczących się postępowaniach
odwoławczych wszczętych w wyniku odwołań wniesionych w postępowaniu o udzielenie
zamówienia
prowadzonym
przez
Zamawiającego,
tak
konsorcjum
IDS-BUD,
jak i Przystępujący, złożyli Zamawiającemu swe oferty.
Jak ustaliła Izba w sprawie KIO 1566/16: „wykonawcy w rzeczywistości konkurowali jedynie
ceną i gdyby wszystkie złożone oferty podlegały ocenie ofert, to ranking ofert kształtowałby
się w sposób następujący oferta najkorzystniejsza Konsorcjum IDS-BUD, drugie miejsce
konsorcjum INSO, trzecie miejsce Konsorcjum Erbud, czwarte miejsce” wykonawcy wspólnie
ubiegający się o udzielenie zamówienia: Astaldi S.p.A. z siedzibą we Włoszech w Rzymie
oraz NBI S.p.A. z siedzibą we Włoszech w Rzymie, zwani dalej łącznie konsorcjum Astaldi
Zgodnie z ustaleniami faktycznymi poczynionymi przez Izbę w odwołaniu wniesionym
w sprawie KIO 1566/16 ówczesny odwołujący (konsorcjum Astaldi) zarzucał Zamawiającemu
zaniechanie wykluczenia z udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia konsorcjum
IDS-BUD, mimo faktu, że konsorcjum to przez złożenie „w dacie 05.08.2016 r. oświadczenia
o braku zaległości podatkowych dopuściło się poświadczenia nieprawdy”, co miało naruszać
przepisy art. 24 ust. 2 pkt 3, art.24 ust. 4 (w związku z art. 7 ust. 1) ustawy Pzp i wnosił o
1) „unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
2) powtórzenia czynności badania podstaw wykluczenia wykonawców w odniesieniu
do konsorcjum IDS-BUD,
3) wykluczenia konsorcjum IDS-BUD z postępowania ze względu na złożenie
nieprawdziwych informacji mających wpływ na wynik postępowania,
4) przeprowadzenia ponownego badania i oceny ofert spośród ofert wykonawców
zakwalifikowanych do II Etapu postępowania,
5) uznania za odrzuconą oferty złożonej przez konsorcjum IDS-BUD.”
W toku posiedzenia Izby z udziałem stron Zamawiający uwzględnił w całości zarzuty
przedstawione w tym odwołaniu.
Konsorcjum IDS-BUD, które w tym postępowaniu skutecznie przystąpiło po stronie
Zamawiającego, wniosło sprzeciw wobec tego uwzględnienia.
Wyrokiem z dnia 5 września 2016 r. Izba oddaliła powołane odwołanie uznając, że w świetle
przepisu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, wnoszącemu je konsorcjum Astaldi nie przysługiwało
prawo wniesienia odwołania w postępowaniu o udzielenie zamówienia prowadzonym
przez Zamawiającego.
Zamawiający pismem z dnia 7 września 2016 r. poinformował wykonawców o wykluczeniu
z udziału w prowadzonym przez niego postępowaniu o udzielenie zamówienia konsorcjum
IDS-BUD z uwagi na złożenie przez to konsorcjum nieprawdziwych informacji mających
wpływ na wynik postępowania.
Wobec powyższego konsorcjum IDS-BUD wniosło rozpoznawane odwołanie.
W ocenie Izby odwołanie to podlegało odrzuceniu na podstawie art. 189 ust. 2 pkt 2)
i 5) ustawy Pzp.
Dostrzeżenia w rozpoznawanej sprawie wymagało to, że odwołanie wniesione przez IDS-
BUD oparte zostało o dwa zarzuty – pierwszy wobec czynności wykluczenia tego
konsorcjum z udziału w postępowaniu, drugi zaś wobec zaniechania wykluczenia
konsorcjum Erbud. Istotnym w rozpoznawanej sprawie było to, że zarzut odnoszący się
do czynności wykluczenia konsorcjum IDS-BUD z udziału w postępowaniu o udzielenie
zamówienia był skierowany wobec czynności, która została wykonana zgodnie z żądaniem
zawartym w odwołaniu wniesionym w sprawie KIO 1566/16, a zarzuty w tym odwołaniu
przedstawione zostały w całości uwzględnione przez Zamawiającego, co znajduje
potwierdzenie w orzeczeniu Izby wydanym w tej sprawie.
Mając powyższe na uwadze, Izba uznała, że wykonawca, który został wykluczony w wyniku
uwzględnienia przez Zamawiającego zarzutów przedstawionych w odwołaniu wniesionym
w sprawie KIO 1566/16, nie został zgodnie z art. 189 ust. 2 pkt 5) ustawy Pzp wyposażony
w uprawnienie do kwestionowania tej czynności na drodze wniesienia nowego odwołania.
Został on zatem pozbawiony, z mocy prawa możliwości odwołania się wobec czynności,
której konsekwencją jest pozbawienie go statusu aktywnego uczestnika postępowania
o udzielenie zamówienia – wykonawcy uczestniczącego w tym postępowaniu.
Co szczególnie wymaga podkreślenia, statusu czynnego uczestnika – wykonawcy, podmiot
ten jest pozbawiany nie w wyniku zapadłego orzeczenia Izby (które jeszcze może zostać
zaskarżone do sądu okręgowego), ale w wyniku późniejszej czynności Zamawiającego
stanowiącej wykonanie zobowiązania podjętego w oświadczeniu o uwzględnieniu zarzutów
przedstawionych w odwołaniu wniesionym w sprawie KIO 1566/16. I to właśnie ta czynność
jest taką, wobec której odwołania, w obecnym stanie faktycznym konsorcjum IDS-BUD
już wnieść nie wolno.
Konsekwencją takiego stanu jest to, że począwszy od czynności dokonanej
w wykonaniu uwzględnienia przez Zamawiającego zarzutów przedstawionych w odwołaniu
wniesionym w sprawie KIO 1566/16 konsorcjum IDS-BUD zostało również pozbawione
uprawnienia do wnoszenia jakichkolwiek innych odwołań w postępowaniu o udzielenie
zamówienia, w których dotychczas uczestniczyło, jako wykonawca – nie posiada on już
bowiem aktywnego statusu wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia
prowadzonego przez Zamawiającego. Stąd też każde wniesione przez niego odwołanie,
nie tylko zmierzające do podważenia czynności wykluczenia go z postępowania,
ale każdej innej podjętej równocześnie z tą czynnością lub już po niej, winno zostać
odrzucone, jako wniesione przez podmiot nieuprawniony.
Mając powyższe na uwadze, Izba uznała, że konsorcjum IDS-BUD, które zostało w takich
właśnie okolicznościach wykluczone z udziału w postępowaniu, nie mogło na obecnym
etapie postępowania o udzielenie zamówienia zostać uznane za podmiot uprawniony
do wniesienia odwołania, w którym kwestionowałoby prawidłowość ofert innych
wykonawców. Skoro nie było ono uprawnione, w świetle art. 189 ust. 2 pkt 5 ustawy Pzp,
do wnoszenia odwołania wobec czynności, której dokonanie wyłączyło je z grona podmiotów
czynnie biorących udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia, nie mogło ono tym
samym (nie będąc wykonawcą czynnie uczestniczącym w tym etapie postępowania
o udzielenie zamówienia) kwestionować również innych decyzji podejmowanych
przez Zamawiającego.
Odrębną kwestią (pozostającą de facto poza granicami rozpoznania w tej sprawie,
a więc wartą dostrzeżenia jedynie na marginesie) jest to, że nawet gdy uznać
za dopuszczalne byłoby złożenie odwołania opartego na zarzucie zaniechania wykluczenia
konsorcjum Erbud (jako niepodlegającego odrzuceniu), to niemożliwym byłoby przyjęcie,
ż
e konsorcjum IDS-BUD posiadało interes we wniesieniu tak skonstruowanego odwołania.
Będąc pozbawionym z mocy ustawy (art. 189 ust. 2 pkt 5) ustawy Pzp) możliwości
wniesienia odwołania wobec wykluczenia go z udziału w postępowaniu, nie było już władne
uzyskać zamówienia (tego konkretnego – „danego” w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp).
Co za tym idzie nie mogło ono ponieść szkody w wyniku ewentualnego dopuszczenia się
naruszenia przez Zmawiającego przepisów ustawy Pzp. Dostrzeżenia wymaga również to,
ż
e konsorcjum IDS-BUD kwestionowało we wniesionym przez siebie odwołaniu
prawidłowość
czynności
Zamawiającego
podjętych
wobec
oferty
złożonej
przez Przystępującego, a zatem droższej od tej, którą samo złożyło. Z uwagi na to,
ż
e jedynym istotnym, jak to ustaliła Izba w sprawie KIO 1566/16, kryterium wyboru oferty
najkorzystniejszej była cena oraz to, że to konsorcjum IDS-BUD zaoferowało cenę niższą
od ceny zaoferowanej przez Przystępującego, nie byłoby właściwym uznanie, że konsorcjum
IDS-BUD posiadało legitymację do wnoszenia odwołania opartego na zarzutach
odnoszących się do droższej niż jego oferta.
Kierując się tak poczynionymi ustaleniami, Izba uznała, iż rozpoznawane odwołanie podlega
odrzuceniu.
Uwzględniając powyższe, Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ……………………………
Członkowie:
……………………………
……………………………