KIO 1998/17 WYROK dnia 12 października 2017 r.

Stan prawny na dzień: 08.12.2017

Sygn. akt: KIO 1998/17 

WYROK 

z dnia 12 października 2017 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Ewa Kisiel  

Protokolant:   

Mateusz Zientak 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  Warszawie  w  dniu  10  października  2017  r.  odwołania 

wniesi

onego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  25  września  2017  r.  przez 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  jako  Konsorcjum  firm: 

Impel  T.  S. 

„C.”  Sp. z o.  o.  Sp.  k.  z  siedzibą w W.,  C.  S.  Sp.  z  o.  o. z  siedzibą we W.  

postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Miasto C. z siedzibą w C., 

przy  udziale  wykonawcy

  P.  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  B.,  zgłaszającego  przystąpienie  do 

postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

oddala odwołanie, 


kosztami  postępowania  obciąża  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie 

zamówienia jako Konsorcjum firm: 1. I. T. S. „C.” Sp. z o. o. Sp. k. z siedzibą w W., 2. 

C. S. 

Sp. z o. o. z siedzibą we W. i:  

2.1.  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  10  000  zł  00  gr 

(słownie:  dziesięć  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawców 

wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  jako  Konsorcjum  firm:  I.  T.S. 

„C.” Sp. z o. o. Sp. k. z siedzibą w W., C. S. Sp. z o. o. z siedzibą we W. tytułem 

wpisu od 

odwołania, 

2.2.  zasądza  od  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  jako 

Konsorcjum firm: I. T. S. 

„C.” Sp. z o. o. Sp. k. z siedzibą w W., C. S. Sp. z o. o. z 

siedzibą we W. na rzecz zamawiającego Miasto C. z siedzibą w C. kwotę 3 600 zł 

00  gr 

(słownie:  trzy  tysiące  sześćset  złotych,  zero  groszy),  stanowiącą  koszty 

postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień  

publicznych  (Dz.  U.  z  2017  r.,  poz.  1579)  na  niniejszy  wyrok  -  w  terminie  7  dni  od  dnia  jego 

doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do 

Sądu Okręgowego w Katowicach. 

Przewodniczący:    

……………………….…….… 


Sygn. akt: KIO 1998/17 

UZASADNIENIE 

Miasto  C. 

z  siedzibą  w  C.  (dalej:  „Zamawiający”),  prowadzi  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień 

publicznych (t. j. Dz. U. z 2015, poz. 2164)  

– zwanej dalej "ustawą" lub "Pzp" – postępowanie 

o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Dostosowanie budynku Urzędu Miasta w C. Rynek 

1 do wymagań p.poż.”. 

Szacunkowa wartość przedmiotowego zamówienia jest niższa od kwot wskazanych w 

przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust.  8 Pzp. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Biuletynie  Zamówień  Publicznych 

pod numerem 543211-N-2017 w dniu 3 marca 2017 r. 

dnia  18  września  2017  r.,  drogą  elektroniczną,  Zamawiający  poinformował 

wykonawców  wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia  jako  Konsorcjum firm:  I. T. 

Strony 

„C.”  Sp.  z  o.  o.  Sp.  k.  z  siedzibą  w  W.,  C.  S.  Sp.  z  o.  o.  z  siedzibą  we  W.  (dalej: 

„Odwołujący”  lub  „Konsorcjum”),  że  ich  oferta  została odrzucona  na  podstawie  art.  89  ust.  1 

pkt  2  Pzp  z  p

owodu  niezgodnością  treści  oferty  z  treścią  specyfikacja  istotnych  warunków 

z

amówienia  (dalej:  „siwz”  lub  „specyfikacja”).  W  tym  samym  piśmie  Zamawiający 

poinformował Odwołującego o wyborze najkorzystniejszej oferty za którą został uznana oferta 

wykonawcy P. 

Sp. z o.o. z siedzibą w B. (dalej: „P.” lub „Przystępujący). 

W dniu 2

5 września 2017 r. Odwołujący wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

odwołanie  wobec  czynności  Zamawiającego,  polegających  na  odrzuceniu  jego  oferty  na 

podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  2  Pzp  oraz  dokonaniu  wyboru  oferty  wykonawcy  P.

,  mimo  że 

zdaniem Odwołującego oferta tego wykonawcy nie była najkorzystniejsza w świetle ustalonych 

przez Zamawiającego kryteriów oceny ofert. 

Konsorcjum zarzucało Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy: 

1.  art. 7 ust. 1 i 3 ustawy, przez naruszenie zasad zachowania uczciwej konkurencji oraz 

równego traktowania wykonawców; 


2.  art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy, przez wadliwe odrzucenie 

oferty Odwołującego; 

3.  art. 91 ust 1 ustawy, 

przez wadliwy wybór oferty najkorzystniejszej. 

Odwołujący wnosił o: 

uchylenie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej; 

nakazanie  Zamawiającemu  uchylenia  czynności  odrzucenia  oferty  Odwołującego  na 

podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy; 

nakazanie 

Zamawiającemu 

dokonania 

ponownej 

oceny 

ofert 

wyboru 

najkorzystniejszej oferty. 

W  uzasadnieniu 

Odwołujący  wyjaśniał,  że  Zamawiający  wskazał,  iż  podstawą 

odrzucenia  oferty  jest  brak  załączenia  do  oferty  kompletnych  elementów  kosztorysu  tj. 

zestawienia  robocizny,  materiałów.  Złożone  z  ofertą  zestawienia  materiałów  i  sprzętu 

zawierają  informacje  tylko  w  zakresie  jednostki  miary  i  ilości  dla  wyszczególnionych  pozycji 

materiałów  i  sprzętu,  nie  zawierają  natomiast  istotnej  i  podstawowej  składowej  tj.  cen 

jednostkowych  i  wartości  poszczególnych  pozycji.  Brak  cen  jednostkowych  we  wskazanych 

wyżej  zestawieniach  uniemożliwia  rozliczenie  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  formą 

przyjętą  w  siwz.  W  przypadku  rozliczania  inwestycji  w  formie  kosztorysowej  na  podstawie 

kosztorysu powykonawczego, n

iezbędnymi elementami kosztorysu ofertowego opracowanego 

w  formie  uproszczonej  są  między  innymi  zestawienia  materiałów  i  sprzętu  zawierające  ceny 

jednostkowe  oraz  wartości  dla  materiałów  i  sprzętu,  co  jest  wiadome  każdemu 

profesjonalnemu wykonawcy robót budowlanych.  

Odwołujący  podnosił,  że  Zamawiający  wskazał  także,  że  oferta  złożona  przez 

Odwołującego  w  postępowaniu  została  sporządzona  w  sposób  niezgodny  z  wymaganiami 

siwz

.  Niezgodność  ma  charakter  zasadniczy,  przedmiotowo  istotny  i  nieusuwalny. 

Zamawiający  nie może w  tym  przypadku zastosować procedury  wyjaśnienia treści oferty  ani 

jej poprawienia na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy. Kosztorys ofertowy stanowi element 

oświadczenia  woli  wykonawcy.  Brak  złożenia  z  ofertą  kosztorysu  lub  złożenia  kosztorysu 

zawierającego błędy, braki lub wady nie podlega uzupełnieniu. Zamawiający nie może wezwać 

Odwołującego do uzupełnienia oferty w trybie art. 26 ust. 3 ustawy. 

Odwołujący  nie  zgadzał  się  z  taką  decyzją  Zamawiającego.  Stwierdził,  iż  jego  oferta 

została odrzucona z rażącym naruszeniem przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy. 


Odwołujący wyjaśniał, że Zamawiający w pkt 4.2 rozdziału VI siwz wymagał załączenia 

do  oferty  kosztorysu  ofertowego,  wykonanego  na  podstawie  załączonego  przedmiaru, 

specyfikacji technicznej 

wykonania i odbioru robót oraz dokumentacji projektowej przy czym, w 

przypadku  załączenia  kosztorysu  uproszczonego  -  należało  do  niego  dołączyć  zbiorcze 

zestawienie  robocizny, 

materiałów  i  sprzętu  -  co  w  przypadku  Odwołującego  zostało 

wykonane.  Zamawiający  jednocześnie  nie  określił  żadnego  wzorca  takiego  kosztorysu  ani 

zestawienia.  Oczywistym  zatem  było,  że  formę  takiego  kosztorysu  oraz  zestawienia, 

pozostawia  w  gestii  w

ykonawcy.  Skoro  zatem  dokumenty  te  miały  być  sporządzone  na 

podstawie  przedmiaru,  specy

fikacji  technicznej  wykonania  i  odbioru  robót  oraz  dokumentacji 

projektowej, a postanowienia projektu umowy w § 3 jasno określają, że wynagrodzenie ma być 

płatne  na  podstawie  cen  jednostkowych,  określonych  w  kosztorysie  (z  tym,  że  za  prace  nie 

wykonane  -  co  oczywiste  - 

zapłata  nie  nastąpi.)  Wykonawca  winien  był  przedstawić 

wspomniane dokumenty w takiej formie, aby Zamawiający mógł bezsprzecznie stwierdzić, czy 

Wykonawca oferuje przedmiot zamówienia zgodny z jego wymaganiami oraz jaka będzie cena 

jednostkowa

, po której Zamawiający rozliczał się będzie z wykonawcą z każdej z wykonanych 

rob

ót/prac/czynności. 

Odwołujący  podnosił,  że  z  załączonego  przez  niego  do  oferty  kosztorysu  wynika 

wprost  co  jest  przedmiotem  jego  oferty  oraz  jaka  jest  cena  jednostkowa  każdej  z  prac. 

Odwołujący  podkreślał,  że  wnikliwie  przeanalizował  opis  przedmiotu  zamówienia,  co  w 

konsekwencji  skutkowało  bardzo  dokładnym  przygotowaniem  kosztorysu  w  zakresie 

wskazania  wszystkich  aspektów  cenotwórczych  tj.  podstawy  wyceny,  opis,  jednostki  miar, 

ilość, cena oraz wartość jednostkowa. W każdej kolejnej pozycji kosztorysowej określono, że 

konkretne  roboty  zawierają  konkretne  koszty  robocizny,  materiałów  i  użytego  sprzętu.  W 

konsekwencji Zamawiający nie ma podstaw do twierdzenia, ze oferta jest niezgodna z treścią 

siwz.  

Odwołujący wskazywał, że odrzucenie oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy 

nie  obejmuje  przypadków  uchybień  formalnych,  wyrażających  się  w  odmiennym  od 

oczekiwanego  przez  Z

amawiającego  sposobie  prezentowania  informacji  w  ofercie.  Zdaniem 

Konsorcjum  t

rudno  uznać,  że  Odwołujący  zaprezentował  w  odmienny  sposób  informacje  od 

tego,  czego  Zamawiający  oczekiwał,  gdyż  Zamawiający  nie  wyraził  żadnych  szczególnych 

oczekiwań  w  tym  zakresie  —  poza  posłużeniem  się  ogólnymi  sformułowaniami  o 

dokumentach, stanowiących podstawę do sporządzenia kosztorysu i zestawień. 

Odwołujący  podkreślał,  iż  postępowanie  o  zamówienie  publiczne  stanowi  mechanizm 

służący  wyborowi  wykonawcy,  z  którym  zostanie  zawarta  umowa,  co  z  perspektywy 


Zamawiającego  sprowadza  się  do  analizy  oferty,  rozumianej  jako  oświadczenie  woli 

wykonania zamówienia  w  sposób  zaprezentowany  w  postępowaniu.  Zatem  to oświadczenie, 

podlega  oceni

e  przez  pryzmat  zgodności  z  siwz.  Uznanie,  wbrew  temu  oświadczeniu,  że 

przedmiot  nie  spełnia  wymagań  stawianych  treścią  siwz,  wymaga  uzyskania  co  do  tego 

całkowitej  pewności;  nie  może  opierać  się  na  dedukcji  czy  domysłach.  Ponadto,  w  myśl  art. 

140  ust.  1  i  3  ustawy,  przedmiot  dostarczony  na  etapie  wykonywania  umowy  musi  być 

tożsamy z tym, jaki wykonawca zobowiązał się dostarczyć w ofercie, ten zaś musi odpowiadać 

określeniu  przedmiotu  zamówienia  zawartemu  w  specyfikacji.  Zgodnie  z  tym  przepisem, 

zakres  świadczenia  wykonawcy  wynikający  z  umowy  jest  tożsamy  z  jego  zobowiązaniem 

zawartym  w  ofercie,  przy  cz

ym  umowa  podlega  unieważnieniu  w  części  wykraczającej  poza 

określenie przedmiotu zamówienia zawarte w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. 

W  ocenie  Konsorcjum  w 

niniejszym  przypadku  Zamawiający,  na  podstawie 

załączonego przez  Odwołującego kosztorysu, może bez  żadnego problemu  na  etapie oceny 

ofert  ustalić,  ile  są  warte  faktycznie  wykonane  przez  wykonawcę  roboty  (a  więc  robocizna, 

materiały  i  użyty  sprzęt)  ,  nie  narażając  się  przy  tym  na  ewentualne  zarzuty  o  niecelowości 

poniesionych  wydatków,  niegospodarności,  itd.  (zarzuty  z  art.  44  ustawy  o  finansach 

publicznych). Podkreślić należy szczególnie, że Zamawiający otrzymał wraz z ofertą wszystkie 

dane, które po pierwsze - pozwalają mu ocenić, czy zakres proponowanych przez wykonawcę 

robót (w  tym  użytych  materiałów  i  sprzętu)  jest zgodny  z  jego wymaganiami,  a po  drugie  — 

otrzymał precyzyjne wyliczenia, ile będzie wykonawcy płacił za każdą z wykonanych prac. 

W  opinii  Konsorcjum 

oferta  złożona  przez  Odwołującego  została  przygotowana 

zgodnie  z  wymaganiami  przedstawionymi  w  siwz

.  Ewentualne  uwagi  Zamawiającego,  co  do 

formy  zestawień,  które  są  wyłącznie  pomocniczymi  dokumentami  jako,  że  w  kosztorysie 

wyceniono  wszystkie prace  (w  tym robociznę, materiały  i  użyty  sprzęt),  nie mogą  skutkować 

odrzuceniem  oferty  z  p

owodu  jej  niezgodności  z  treścią  siwz.  W  skrajnym  przypadku 

niezwykle  rygorystycznego  podejścia  Zamawiającego  -  można  by  to  uznać  wyłącznie  za 

uchybienia  formalne,  które  nie  mają  żadnego  wpływu  na  treść  złożonej  oferty,  choć, 

podkreślenia wymaga, że w tym przypadku trudno mówić o jakichkolwiek uchybieniach- nawet 

formalnych - 

skoro forma nie została przez Zamawiającego określona.  

Odwołujący  wskazywał,  że  -  po  pierwsze  -  skoro  na  jego  ofertę  składał  się  szereg 

dokumentów charakteryzujących zobowiązanie, to przesądzenie przez Zamawiającego kwestii 

zgodności/niezgodności oferty z treścią siwz  wymagało ich całościowej analizy i interpretacji, 


nie  zaś  -  jak  to  uczynił  Zamawiający  w  niniejszym  postępowaniu  -  fragmentarycznej  oceny 

wybranego  dokumentu.  Uznanie  st

anowiska  zaprezentowanego  przez  Zamawiającego  w 

treści  pisma  z  odrzuceniem  oferty  Odwołującego  za  uzasadnione,  doprowadziłoby  do 

absurdalnej  sytuacji,  w  której  oferta  Odwołującego  podlegałaby  odrzuceniu  wyłącznie  na  tej 

podstawie, że określona informacja nie została zamieszczona w określonym miejscu. 

W  związku  z  tym  zdaniem  Odwołującego  należy  mieć  na  względzie,  że  -  po  drugie  - 

odrzucenie oferty na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy nie obejmuje przypadków 

uchybień  formalnych,  wyrażających  się  chociażby  w  odmiennym  od  oczekiwanego  przez 

Zamawiającego  sposobie  prezentowania  informacji  w  ofercie,  tym  bardziej,  ze  Zamawiający 

nie wyraził oczekiwanego sposobu prezentacji informacji,. 

Odwołujący  stwierdził,  że  dokumenty  kosztorysowe  (kosztorys  i  zestawienia)  nie  są 

dotknięte  żadnymi  brakami,  więc  odrzucenie  oferty  Odwołującego  jest  całkowicie 

nieuzasadnione. 

Z kosztorysu dołączonego bowiem do oferty, interpretowanego w kontekście 

oferty  jako  pewnej  całości,  czyli  wszystkich  dokumentów  składających  się  na  jego  ofertę, 

wynikają  wszystkie  niezbędne  informacje,  umożliwiające  Zamawiający  jej  pełną  ocenę. 

Odrzucenie oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy z powodu sprzeczno

ści treści oferty 

z treścią siwz, odnosi się do merytorycznej sprzeczności pomiędzy obu dokumentami - ofertą i 

siwz

, na co wskazuje użyte dwukrotnie w tym przepisie przez ustawodawcę słowo "treść”. W 

szczególności,  z  żadnego  z  postanowień  przytoczonych  przez  Zamawiającego  nie  wynikało, 

że  nie  będzie  w  stanie  dokonać  rozliczeń  za  rzeczywiście  wykonane  roboty.  W 

postanowieniach tych zabrakło odesłań, z których wynikałoby jasne i wyraźne wskazanie, że 

przedstawiony przez Odwołującego kosztorys jest wadliwy, gdyż nie uwzględnia konkretnego 

zakresu robót wynikającego z opisu przedmiotu zamówienia. Być może taki sposób rozliczenia 

na  podstawie  samego  „zestawienia  materiałów  i  sprzętu”,  jak  Zamawiający  zaprezentował  w 

uzasadnieniu  odrzucenia,  był  objęty  jego  zamiarem.  Jednakże,  w  ocenie  Odwołującego, 

ewentualne  intencje  Zamawiającego  nie  znalazły  odzwierciedlenia  w  treści  siwz,  która  była 

jedynym źródłem obowiązków wykonawców, na podstawie którego można by ocenić charakter 

brakujących  informacji.  W  konsekwencji  należało  przyznać,  że  złożone  przez  Odwołującego 

„zestawienia  materiałów  i  sprzętu”  miały  jedynie  charakter  pomocniczy  i  informacyjny  dla 

kosztorysu  głównego,  który  w  sposób  całościowy  objął  sposób  rozliczenia  między  stronami 

wszystkich  składników  cenotwórczych.  Zdaniem  Konsorcjum  podkreślić  należy,  iż 

Zamawiający  nie  kwestionował  w  żadnej  mierze  złożonego  przez  Odwołującego  kosztorysu, 

potwierdzając  tym  samym,  iż  ten  kosztorys  został  przygotowany  prawidłowo  przez 

Odwołującego w sposób zgodny z postanowieniami specyfikacji. 


Wobec  bezzasadnego  odrzucenia  oferty  Odwołującego,  w  ocenie  Konsorcjum, 

Zamawiający  naruszył  także  przepis  art.  91  ust.  1  ustawy,  gdyż  dokonał  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej z pominięciem oferty Odwołującego, która - w świetle kryteriów oceny ofert - 

była ofertą korzystniejszą od oferty wybranej. 

W  toku  posiedzenia 

z  udziałem  stron  do  Izby  ze  strony  Zamawiającego  wpłynęła 

odpowiedź  na  odwołanie w  której  Zamawiający  wnosił  o oddalenie odwołania  w  całości  jako 

bezzasadnego. 

W uzasadnieniu wyjaśniał, że: 

Zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 i ust.3 Pzp jest chybiony 

Zamawiający  twierdził,  że  prowadząc  przedmiotowe  postepowanie  i  oceniając  każdą 

ofertę kierował się tymi samymi, jednakowymi kryteriami, warunkami udziału w postępowaniu, 

wymaganiami  co  do  przedmiotu,  jakie  ma  spełnić  przedmiot  oferowany  przez  wykonawcę. 

Odwołujący  nie  przedłożył  żadnych  dowodów,  iż  Zamawiający  naruszył  zasadę  konkurencji 

dokonując wyboru najkorzystniejszej oferty. 

Zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 89 ust 1 pkt 2 Pzp jest chybiony. 

Zamawiający  wskazywał,  że  prowadząc  postępowanie  nie  naruszył  ww.  przepisu. 

Zamawiający wyjaśniał, że podstawą odrzucenia oferty Odwołującego był brak załączenia do 

oferty kompletnych elementów kosztorysu tj. zestawienia materiałów i sprzętu wraz z cenami 

jednostkowymi. Złożone z ofertą zestawienia materiałów i sprzętu zawierały informacje tylko w 

zakresie  jednostki  miary  i  ilości  dla  wyszczególnionych  pozycji  materiałów  i  sprzętu,  nie 

zawierały  natomiast  istotnej  i  podstawowej  składowej  tj.  cen  jednostkowych  i  wartości 

poszczególnych pozycji. Zamawiający w specyfikacji, w części XIV - opis sposobu obliczenia 

ceny, określił w sposób jednoznaczny, że w przedmiotowym postępowaniu przyjmuje się formę 

rozliczenia  kosztorysowego.  W  projekcie  umowy  s

tanowiącym  integralną  część  siwz,  w  §  3 

ust. 1 i 2

, został również określony sposób rozliczenia wykonanych robót, tj.: ”1. Wykonawcy 

przysługuje  od  Zamawiającego  wynagrodzenie  kosztorysowe  za  przedmiot  zamówienia  na 

podstawie cen jednostkowych,  według kosztorysu ofertowego Wykonawcy,  którego  całkowita 

war

tość na dzień otwarcia ofert wynosi………... 2. Za roboty niewykonane, jako zbędne, choć 

objęte kosztorysem ofertowym, przedmiarem robót oraz specyfikacją techniczną  wykonania i 

odbioru robót, wynagrodzenie nie przysługuje”. 


Zamawiający  wskazywał,  że  brak  cen  jednostkowych  we  wskazanych  wyżej 

zestawieniach  uniemożliwia  rozliczenie  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  formą  przyjętą  w 

siwz.  W  przypadku  rozliczania  inwestycji  w  formie  kosztorysowej  na  podstawie  kosztorysu 

powykonawczego,  niezbędnymi  elementami  kosztorysu  ofertowego  opracowanego  w  formie 

uproszczonej  są  między  innymi  zestawienia  materiałów  i  sprzętu  zawierające  ceny 

jednostkowe  oraz  wartości  dla  poszczególnych  materiałów  i  sprzętu,  co  jest  wiadome 

każdemu profesjonalnemu wykonawcy robót budowlanych. 

Za

mawiający  wyjaśnił,  niezgodność  sporządzonej  przez  Odwołującego  oferty  z  siwz 

ma charakter zasadniczy, przedmiotowo istotny  i nieusuwalny. Zamawiający nie może w tym 

przypadku  zastosować  procedury  wyjaśnienia  treści  oferty  ani  jej  poprawienia  na  podstawie 

art.  87  ust.  2  pkt  3  ustawy

.  Kosztorys  ofertowy  stanowi  element  oświadczenia  woli 

Wykonawcy.  Brak  złożenia  z  ofertą kosztorysu  lub  złożenia  kosztorysu  zawierającego  błędy, 

braki  lub  wady  nie  podlega  uzupełnieniu.  Zamawiający  nie  może  wezwać  Odwołującego  do 

uzupełnienia oferty w trybie art. 26 ust. 3 ustawy. 

Zamawiający  podnosił,  że  w  pkt  4.2  rozdziału  XV  siwz  wymagał  aby  „Kosztorys 

ofertowy  wykonany  był  na  podstawie  załączonego  przedmiaru,  specyfikacji  technicznej 

wykonania i odbioru robót oraz dokumentacji projektowej (załączniki nr 8, 9 i 10 do siwz). Do 

kosztory

su  uproszczonego  należy  załączyć  zbiorcze  zestawienie  robocizny,  materiałów  i 

sprzętu.” 

Osią  sporu  w  sprawie  jest  zakres  informacji  wynikających  z  zestawienia  robocizny, 

materiałów  i  sprzętu,  którego  wymagał  Zamawiający  oraz  sposób  jego  sporządzenia. 

Odwołujący  twierdzi,  iż załączenie samego  ww. zestawienia bez  podania cen jednostkowych 

stanowi o tym, iż złożył ofertę zgodnie z wymaganiami siwz, bowiem Zamawiający nie wskazał 

wzorca spo

rządzenia kosztorysu ofertowego. 

Zamawiający  twierdził,  iż  dowolność  formy  sporządzenia  kosztorysu  ofertowego  nie 

oznacza, iż Odwołujący miał prawo pominąć wycenę istotnych dla Zamawiającego składników 

cenotwórczych dot. robocizny, materiałów i sprzętu. Wykonawca mógł przedłożyć szczegółowy 

kosztorys  ofertowy  pełny,  który  zawiera  wszystkie  ceny  jednostkowe  robocizny,  materiałów  i 

sprzętu albo przy kosztorysie uproszczonym - zgodnie z siwz zbiorcze zestawienie robocizny, 

materiałów i sprzętu, które zawiera ceny jednostkowe. 

Zamawiający  wskazywał,  iż  kosztorys  ofertowy  jest  dokumentem  finansowym  a 

zestawienie  robocizny,  materiałów  i  sprzętu  stanowi  jego  składnik  o  charakterze 

cenotwórczym.  Cena  jednostkowa  pozycji  przedmiaru  jest  ceną  dla  określonego  w  danej 

pozycji  rodzaj

u  robót,  na  którą  składają  się:  wartość  robocizny,  wartość  materiałów  oraz 


wartość  pracy  sprzętu  wyliczone  jako  iloczyn  nakładów  rzeczowych  wynikających  z 

obowiązujących  norm  i  cen  jednostkowych  odpowiednio:  roboczogodziny,  zastosowanych 

materiałów  i  maszynogodziny  sprzętu  powiększona  odpowiednio  o  narzuty  kosztów  zakupu, 

kosztów  pośrednich  i  zysku.  Zatem  dopiero  zestawienie  robocizny,  materiałów  i  sprzętu 

zawierające ceny jednostkowe oraz narzuty łącznie z uproszczonym kosztorysem ofertowym 

odzwierciedlają  sposób  obliczenia  ceny  -  kalkulacji  ofertowej,  co  ma  istotne  znaczenie  przy 

rozliczeniu zadania dla Zamawiającego. 

Zamawiający zauważał, iż każdy wykonawca, który sporządza kosztorys ofertowy przy 

informacji,  iż  inwestycja  rozliczana  będzie  kosztorysowo  wie,  iż  kosztorys  musi  zawierać 

wszystkie  niezbędne  elementy  ceny  -  wszystkie  ceny  jednostkowe  robocizny,  materiałów  i 

sprzętu. Ponadto Zamawiający nigdy od momentu wprowadzenia zapisu w siwz nie spotkał się 

z wątpliwościami wykonawców w tym zakresie. Nikt z wykonawców nie zadał pytania: czy przy 

wynagrodzeniu  kosztorysowym  jeśli  wymagane  jest  dołączenie  do  oferty  kosztorysu 

uproszczonego  czy  zestawienia  robocizny,  materiału  i  sprzętu  musi  zawierać  ceny 

jednostkowe czy nie. Praktyka pokazała, iż zapis jest zrozumiały, jednoznaczny i oczywisty dla 

wykonawców.  Nie  zdarzył  się  w  doświadczeniu  Zamawiającego  przypadek,  aby  zostały 

złożone z kosztorysem ofertowym zestawienia robocizny, materiałów i sprzętu zawierały tylko 

jednostkę miary i ilości. 

Zamawiający  podnosił,  iż  nie  istnieje  regulacja  ustawowa,  która  opisywałaby  zasady 

sporządzania  kosztorysu  ofertowego.  Istnieje  natomiast  regulacja  prawna  w  formie 

rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2004 roku w sprawie określenia metod i 

podstaw  sporządzania  kosztorysu  inwestorskiego,  obliczania  planowanych  kosztów  prac 

projektowych  oraz  planowanych  kosztów  robót  budowlanych  określonych  w  programie 

funkcjonalno-

użytkowym  (Dz.U  Nr  130,  poz.  1389)  -  dalej:  „rozporządzenie  w  sprawie 

określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych 

kosztów  prac  projektowych  oraz  planowanych  kosztów  robót  budowlanych  określonych  w 

programie  funkcjonalno-

użytkowym”,  która  określa  sposób  kalkulacji  szczegółowej,  a  który 

może  stanowić  w  drodze  analogii  potwierdzenie  należytego  ustalenia  wszystkich  kosztów, 

poszczególnych  cen  jednostkowych  nakładów  rzeczowych  robocizny,  materiałów  i  pracy 

sprzętu. 

Zgodnie z 

§ 4 ust. 1 ww. rozporządzenia: „ Kalkulacja szczegółowa ceny jednostkowej 

polega  na  ok

reśleniu  wartości  poszczególnych  nakładów  rzeczowych  (  tj.  —  jednostkowych 

nakładów  rzeczowych  robocizny,  materiałów  i  pracy  sprzętu)  (kosztów  bezpośrednich  )  oraz 

doliczeniu narzutów kosztów pośrednich i zysku, według wzoru:  


C

j

= Σn x c + K

pj

 + Z

j

gdzie: 

C

j

cena jednostkowa określonej pozycji przedmiarowej;  

n - 

jednostkowe nakłady rzeczowe: robocizny - n

r

, materiałów - n

m

, pracy sprzętu - n

s

c - 

cena czynników produkcji: robocizny - C

r

, ceny materiałów - C

m

, ceny pracy sprzętu - C

s

n x c - koszty 

bezpośrednie jednostki przedmiarowej robót, według wzoru:  

n x c 

= (Σn

r

 x C

r

+ Σn

m

 x C

m

+ Σn

s

 x C

s

Zdaniem  Zamawiającego  kalkulacja  szczegółowa  ceny  jednostkowej  pozycji 

przedmiarowej  wymaga  podania  cen  jednostkowych 

—  kosztu  robocizny,  kosztu  materiału  i 

kosztu  sprzętu.  Ponadto  Zamawiający  zauważał,  że  każdy  program  kosztorysowy  zawiera 

zestawienie robocizny, materiałów i  sprzętu wraz z cenami jednostkowymi. 

Zamawiający  dokonał  próby  sporządzenia  kosztorysu  ofertowego  w  programie 

kosztorysowym na podstawie, którego przygotowana została oferta Odwołującego N. i ustalił, 

iż  program  zawsze  generuje  zestawienie  robocizny,  materiałów  i  sprzętu  wraz  z  cenami 

jednostkowymi

.  Dopiero  eksport  sporządzonego  kosztorysu  do  innego  programu  np.  do 

EXELA powoduje, 

iż pewne elementy można pominąć. 

Zdaniem  Zamawiającego,  przygotowane  przez  Odwołującego  zestawienia  robocizny, 

materiałów i sprzętu dołączone z uproszczonym kosztorysem ofertowym do oferty pierwotnie 

zawierały  najprawdopodobniej  ceny  jednostkowe  i  wartości  dla  poszczególnych  pozycji,  o 

czym świadczy podanie w ostatniej linii dołączonych do oferty przez Odwołującego zestawień 

kwoty słownie, tj. dla kosztorysu na roboty budowlane odpowiednio: osiemdziesiąt pięć tysięcy 

dwieście szesnaście i 23/100 zł dla robocizny, jeden milion sto siedemdziesiąt osiem tysięcy 

dziewięćset  sześćdziesiąt  siedem  i  89/100  zł  dla  materiałów  i  trzy  tysiące  sto  pięćdziesiąt 

jeden  i  39/10

0  zł  dla  sprzętu.  W  przypadku  kosztorysów  na  roboty  elektryczne  zestawienia 

robocizny,  materiałów  i  sprzętu  sporządzone  są  w  sposób  analogiczny.  Brak  kolumn 

obejmujących ceny jednostkowe i wartości może być wynikiem nie sprawdzenia kompletności 

wydruku wszystkich stron kosztorysu np. za

kresu wydruku lub pominięcia przez Odwołującego 

tych kolumn. 

Mając  powyższe  na  uwadze,  Zamawiający  nie  zgadzał  się  z  Odwołującym,  który 

twierdzi  w  odwołaniu,  iż  wnikliwa  analiza  opisu  przedmiotu  zamówienia  „skutkowała  bardzo 

dokładnym  przygotowaniem  kosztorysu  w  zakresie  wskazania  wszystkich  aspektów 


cenotwórczych tj. podstawy wyceny, opisu, jednostki miar, ilości oraz wartości jednostkowej a 

w  szczególności,  iż  w  każdej  kolejnej  pozycji  kosztorysowej  określono  konkretne  roboty 

zawie

rające konkretne koszty robocizny, materiałów i użytego sprzętu”. 

Zamawia

jący  podnosił,  iż  określenie  wysokości  wynagrodzenia  wraz  z  wszystkimi 

cenami jednostkowymi przy wynagrodzeniu kosztorysowym stanowi essentialia negotii umowy 

o  roboty  budowlane,  stosownie  do  art.  647  Kodeksu  cywilnego.  Kosztorys  ofertowy 

wykon

awcy  złożony  w  postępowaniu  to  wprost  oferta.  Stanowi  więc  istotny  element 

oświadczenia  woli  wykonawcy  na  etapie  składania  ofert,  a  nie  spełnia  on  tylko  charakteru 

pomocniczego  i  informacyjnego.  Zamawia

jący  uważał,  iż  zestawienie  materiałów  i  sprzętu  z 

cenami  jednostkowymi  ma  dla  niego  istotne  znaczenie  dla  postępowania  oraz  zawarcia 

ważnej  umowy.  Wymaganie  załączenia  tego  zestawienia  służyło  nie  tylko  ocenie  oferty  w 

zakresie ilości zastosowanego materiału ale także zgodności cenowej. 

Ponadto,  Zamawiający  wskazywał,  iż  wymaganie  przedmiotowego  zestawienia  na 

etapie  złożenia  oferty  ma  istotne  znaczenie  dla  prawidłowej  realizacji  przyszłej  umowy,  w 

szczególności jej rozliczenia. Zamawiający wyjaśniał, iż nie będzie mógł prawidłowo rozliczyć 

tych prac bez w/w zestawienia. N

ależy w tym miejscu wskazać, że w § 3 ust. 1 wzoru umowy 

(Załącznik nr 1 do siwz) Zamawiający przewidział, iż  wykonawcy przysługuje wynagrodzenie 

za wykonane roboty budowlane ustalo

ne według kosztorysu ofertowego sporządzonego przez 

wykonawcę.  Powyższy  zapis  dotyczy  kosztorysu  ofertowego  przedkładanego  na  etapie 

składania  ofert,  a  nie  kosztorysów  szczegółowych  powykonawczych.  Żądanie  dodatkowego 

uszczegółowienia  poprzez  złożenie  kosztorysów  szczegółowych  wynika  z  potrzeby 

zabezpieczenia się przed manipulacją cenami oraz ilościami na etapie rozliczania inwestycji. 

Dla  uniknięcia  tego  rodzaju  sytuacji  niezbędnym  jest  wcześniejsze  przedstawienie  przez 

wykonawcę zestawienia cen robocizny, materiałów i sprzętu - już na etapie złożenia oferty. 

Zamawiający  nie  zgadzał  się  z  twierdzeniem  Odwołującego  jakoby  wraz  z  ofertą 

otrzymał  wszystkie  wymagane  przez  Zamawiającego  dane.  Dołączenie  zestawienia 

materiałów  i  sprzętu  bez  wskazania  cen  jednostkowych,  nie  realizuje  opisanego  wymogu 

dostarcz

enia wszystkich żądanych danych. Tym samym Zamawiający nie zgadzał się również 

z  twierdzeniem  Odwołującego,  że  dokumenty  kosztorysowe  zestawienia  robocizny, 

materiałów,  sprzętu  nie  są  dotknięte  żadnymi  brakami.  Zestawienia  robocizny,  materiałów  i 

sprzętu bez poszczególnych cen jednostkowych stanowią niezgodność z treścią siwz, która w 

przedmiotowym postępowaniu nie ma charakteru formalnego. Zamawiający zauważał, iż ww. 

zestawienia w połączeniu z kosztorysem ofertowym stanowią treść oferty w zakresie sposobu 

obliczenia  ceny  - 

kalkulacji  ofertowej.  Nieujęcie  w  ofercie  stawek  cen  jednostkowych 


poszczególnych  pozycji  robocizny,  materiałów,  pracy  i  sprzętu  w  sposób  jednoznaczny  w 

treści  oferty,  przy  przyjętym  wynagrodzeniu  kosztorysowym  w  ogóle  uniemożliwia 

Zamawiającemu  rozliczenie  zadania  w  przypadku  zmniejszenia  lub  zwiększenia  zakresu 

robót. Oferta nie odpowiada zatem treści siwz.  

Ponadto  Zamawiający  wskazywał,  iż  Odwołujący  założył  hipotetyczny,  idealny,  nie 

zdar

zający  się  w  praktyce  przypadek  wykonania  robót  budowlanych  wyłącznie  zgodnie  z 

opisem  poszczególnych  pozycji  przedmiaru  i  odpowiednio  kosztorysu  ofertowego.  W 

rzeczywistości  zawsze  występują  sytuacje,  a  szczególnie  w  przypadku obiektu  zabytkowego 

jakim  je

st  budynek  Urzędu  Miasta  C.  -  objęty  postępowaniem,  w  których  występuje 

konieczność  zmiany  zakresu  lub  sposobu  wykonania  danego  rodzaju  robót  na  skutek 

zaistniałych  w  trakcie  realizacji  zamówienia  okoliczności.  I  tak  przykładowe  pozycje 

kosztorysowe, których Zamawiający podał, iż wymaga wykonania: 

 

Wykonanie  pasów  tynków  zwykłych  kategorii  III  na  zamurowanych  bruzdach  na 

murach  z  cegieł  lub  ścianach  z  betonu,  bruzdy  uprzednio  zamurowane  cegłą  lub 

dachówką,  pas  do  30  cm  —  w  ilości  10  m,  zgodnie  z  KNR  401  /705/2  (określający 

sposób wyliczenia tej pozycji przyjęty przez Odwołującego) wartość pozycji kosztorysu 

wynosi 146,50 zł. 

W przypadku wystąpienia konieczności wykonania pasów tynków zwykłych kategorii III 

na  zamurowanych  bruzdach  na  murach  z  cegieł  lub  ścianach  z  betonu,  bruzdy  uprzednio 

zamurowane cegłą lub dachówką, pas do 50 cm — w ilości 10 m, zgodnie z KNR 401/705/3 

(określający  sposób  wyliczenia  tej  pozycji  jaki  powinien  być  przyjęty)  wartość  pozycji 

kosztorysu wynosi 173,80 zł. 

 

Ściany budynków 1-kondygnacyjnych z pustaków ceramicznych Porotherm P+W (pióro 

i  wpust),  ściana  do  4,5  m,  grubość  18,8  cm  —  w  ilości  10  m2,  zgodnie  z  zgodnie  z 

KNR 27/160/1 (określający sposób wyliczenia tej pozycji przyjęty przez Odwołującego) 

wartość pozycji kosztorysu wynosi 510,40 zł. 

W  przypadku  wystąpienia  konieczności  wykonania  tego  rodzaju  robót,  lecz  o  innej 

grubości  ściany  budynków  l-kondygnacyjnych  z  pustaków  ceramicznych  Porotherm  P+W 

(pióro  i  wpust),  ściana  do  4,5  m,  grubość  25  cm  ilości  10  m2,  zgodnie  z  KNR  27/160/2 

(określający  sposób  wyliczenia  tej  pozycji  jaki  powinien  być  przyjęty)  wartość  pozycji 

kosztorysu wynosi 626,00 zł. 

 

Przewody  kabelkowe  układane  na  gotowych  uchwytach  bezśrubowych  w  korytkach  i 

na  drabinkach  i  na  drabinkach  z  umocowaniem  pojedynczo,  powłoka  poliwinitowa, 

łączny  przekrój  żył  do  6 mm2  Cu,  12 mm2 AL  —  w  ilości  10  m,  zgodnie z  zgodnie z 


KNR  508/214/1  (określający  sposób  wyliczenia  tej  pozycji  przyjęty  przez 

Odwołującego) wartość pozycji kosztorysu wynosi 28,20 zł. 

W  przypadku  wystąpienia  konieczności  wykonania  tego  rodzaju  robót,  lecz  w  inny 

sposób, np. przewody izolowane jednożyłowe układane w gotowych korytkach, przewody do 

2,5  mm2 

—  w  ilości  10  m.,  zgodnie  z  zgodnie  z  KNR  508/206/1  (określający  sposób 

wyliczenia tej pozycji jaki powinien być przyjęty) wartość pozycji kosztorysu wynosi 17,30 zł. 

Odwołujący  nie  uwzględnił  okoliczności,  które  zasygnalizował  Zamawiający  powyżej, 

opisując wykonanie prac - czynności, których wartość przy rozliczeniu powykonawczym może 

nie być  możliwa do  wyliczenia na podstawie tylko zwiększenia lub  zmniejszenia obmiaru,  co 

sugeruje  Odwołujący  (przykładowe  pozycje  kosztorysowe  w  załączeniu).  Należy  zaznaczyć, 

że Zamawiający przewidział w zmianach do umowy zmniejszenie wartości umowy wynikające 

z robót niewykonanych lub zmianę zakresu rzeczowego. 

Zamawiający zauważał, iż istotne jest, iż po zawarciu umowy pozycja Zamawiającego 

jest już  całkowicie inna. Jeżeli  więc Zamawiający wymagał,  by  w  zakresie oferty  wykonawcy 

znalazło  się  zestawienie  robocizny,  materiałów  i  sprzętu  (które  jako  element  kosztorysu 

z

awsze  zawiera  ceny  jednostkowe),  któremu  mocą  postanowień  siwz  nadał  istotną  rangę to 

zaniechanie  opracowania  wyceny  na  poziomie  sz

czegółowości  wynikającym  z  treści  siwz 

stanowi brak nale

żytego sprecyzowania przez Odwołującego treści oferty. 

Zdaniem  Zamawiającego  brak  przedmiotowego  zestawienia  materiałów  i  sprzętu  z 

cenami  jednostkowymi  powoduje  w  konsekwencji,  że  treść  oferty  Odwołującego  nie 

odpowiadała treści specyfikacji, co stanowiło przesłankę do jej odrzucenia, stosownie do art. 

89 ust. 1 pkt 2 Pzp. 

Przedmiotowa niezgodność ma charakter nieusuwalny, a dopuszczenie do 

uzupełnienia  zestawienia  oznaczałoby  przyzwolenie  na  sprecyzowanie  oferty  zgodnie  z 

wymaganiami  Zamawiającego,  już  po  upływie  terminu  składania  ofert,  co  prowadziłoby  do 

nierównego  potraktowania  wykonawców  biorących  udział  w  przedmiotowym  postępowaniu  o 

udzielenie zamówienia publicznego.  

W  ocenie  Zamawiającego  Odwołujący  uchybił  przedmiotowemu  obowiązkowi 

dołączając  do  kosztorysu  ofertowego  zestawienie  materiałów  i  sprzętu  bez  jego  cen 

jednostkowych,  zatem  sporządził  kosztorys  ofertowy  wadliwie.  Zaistniała  merytoryczna 

niezgodność z siwz co zobowiązywało Zamawiającego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp 

do odrzucenia oferty Odw

ołującego jako niezgodnej z siwz. 


Zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 91 ust.l Pzp poprzez wadliwy wybór oferty 

najkorzystniejszej jest chybiony 

W  opinii  Zamawiającego  zarzut  jest  nietrafny  bowiem,  wbrew  twierdzeniom 

Odwołującego,  oferta  wykonawcy  P.  po  przeprowadzeniu  badania  ofert  jest  ofertą 

najkorzystniejszą  spośród  złożonych  w  postępowaniu  ofert.  W  ocenie  zgodnej  z  przyjętymi 

kryteriami  ofert  uzyskała  maksymalną  ilość  punktów  100  %,  zatem  wybór  dokonany  został 

prawidłowo. 

W dniu 10 października 2017 r. w toku niejawnego posiedzenia Izby z udziałem Stron 

Izba  stwierdziła,  że  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Zamawiającego  skutecznie 

przystąpił wykonawca Proconect. Wykonawca w toku posiedzenia złożył pismo procesowe, w 

którym wnosił o oddalenie odwołania jako niezasadnego. 

Uwzględniając  treść  dokumentacji  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

przekazanej przez Z

amawiającego, dowody, odpowiedź na odwołanie oraz stanowiska i 

oświadczenia  Stron  a  także  Przystępującego  złożone  na  rozprawie,  Izba  ustaliła  i 

zważyła, co następuje. 

Na  wstępie  Krajowa  Izba  Odwoławcza  stwierdza,  że  Odwołujący  legitymuje  się 

uprawnieniem do korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi przepis art. 179 

ust.  1  Pzp,  według  którego  środki  ochrony  prawnej  określone  w  ustawie  przysługują 

wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w 

uzyskaniu  danego  zamówienia  oraz  poniósł  lub  może  ponieść  szkodę  w  wyniku  naruszenia 

przez  zamawiającego  przepisów  niniejszej  ustawy.  Odwołujący  złożył  ofertę  w  ramach 

prowadzonego postępowania, która w świetle obowiązujących kryteriów oceny ofert, mogłaby 

być uznana za najkorzystniejszą. Odwołujący wykazał w ten sposób, że może ponieść szkodę 

związku  z zarzucanymi  Zamawiającemu  naruszeniami  przepisów  Pzp,  gdyż  pozbawiony 

został możliwości uzyskania odpłatnego zamówienia publicznego, na co mógłby w przeciwnym 

razie liczyć. 

Po  dokonaniu 

oceny  zarzutów  podniesionych  w  odwołaniach  Izba  stwierdziła,  że 

o

dwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.  


Izba ustaliła następujący stan faktyczny: 

Zgodnie z pkt VI.4.2 siwz do oferty należało załączyć „Kosztorys ofertowy wykonany na 

podstawi

e  załączonego  przedmiaru,  specyfikacji  technicznej  wykonania  i  odbioru  robót  oraz 

dokumentacji  p

rojektowej (załączniki nr 8, 9 i 10 do SIWZ). Do kosztorysu uproszczonego 

należy załączyć zbiorcze zestawienie robocizny, materiałów i sprzętu”. 

W pkt XIV siwz - Opis sposobu obliczenia ceny - podano m. in.: 

„Przyjmuje  się  wynagrodzenie  kosztorysowe.  (…)  3.  Kosztorys  ofertowy  można 

sporządzić  w  sposób  uproszczony  lub  szczegółowy.  Do  kosztorysu  uproszczonego 

należy  załączyć  zbiorcze  zestawienie  robocizny,  materiałów  i  sprzętu.  Podane 

przedmiarze  katalogi  stanowią  jedynie  podstawę  do  szczegółowego  opisu  robót,  a 

kosztorys  ofertowy 

może być  opracowany  na  innych podstawach  dowolnie przyjętych 

przez Wykonaw

cę. Zamawiający dopuszcza korektę nakładów podanych w katalogach, 

przez wprowadzenie współczynników zmniejszających lub zwiększających nakłady. Nie 

dopuszcza się uwzględniania upustów”. 

W  §  3  ust.  1  i  2  wzoru  umowy  -  stanowiącym  załącznik  do  siwz  -  Zamawiający 

sprecyzował: ”1. Wykonawcy przysługuje od Zamawiającego wynagrodzenie kosztorysowe za 

przedmiot  zamówienia  na  podstawie  cen  jednostkowych,  według  kosztorysu  ofertowego 

Wykonawcy,  którego  całkowita  wartość  na  dzień  otwarcia  ofert  wynosi…………  zł  brutto 

(słownie:  ………..  00/100)  w  tym  podatek  VAT  w  wysokości  …………..  2.  Za  roboty 

nie

wykonane,  jako  zbędne,  choć  objęte  kosztorysem  ofertowym,  przedmiarem  robót  oraz 

specyfikacją techniczną wykonania i odbioru robót, wynagrodzenie nie przysługuje”. 

Z  ustaleń  Izby  wynika,  że  Odwołujący  załączył  do  oferty  kosztorysy  ofertowe, 

zawierające  następujące  kolumny:  „Lp.”,  „Podstawa  wyceny”,  „Opis”,  „Jednostka  miary”, 

„Ilość”,  „Cena”,  „Wartość”.  Złożone  z  ofertą  zestawienia  materiałów  i  sprzętu  zawierają 

informacje tylko w zakresie jednostki miar

y i ilości dla wyszczególnionych pozycji materiałów i 

sprzętu,  nie  zawierają  natomiast  składnika  tj.  ceny  jednostkowe  i  wartości  poszczególnych 

pozycji. 


Przytaczając,  zgodnie  z  wymaganiami  art.  196  ust.  4  Pzp,  przepisy  stanowiące 

podstawę  prawną  zapadłego  rozstrzygnięcia,  a  których  naruszenie  przez  Zamawiającego 

zarzucał    Odwołujący,  wskazać  należy,  że  zgodnie  z  art.  7  ust.  1  Pzp  zamawiający 

przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający 

zachowanie  uczciwej  konkurencji  i  równe  traktowanie  wykonawców  oraz  z  zasadami 

proporcjonalności i przejrzystości. 

Według  art.  89  ust.  1  pkt  2  ustawy  Zamawiający  odrzuca  ofertę  wykonawcy  jeżeli  jej 

treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 

87  ust.  2  pkt  3  ustawy.  Natomiast  art.  87  ust.  2  pkt  3  ustawy  stanowi,  że  Zamawiający 

poprawia  w  ofercie  omyłki  polegające  na  niezgodności  oferty  ze  specyfikacją  istotnych 

warun

ków zamówienia, niepowodujące istotnych zmian w treści oferty. 

Natomiast  przepis  art.  91  ust.  1  Pzp  stanowi,  że  Zamawiający  wybiera  ofertę 

najkorzystniejszą  na  podstawie  kryteriów  oceny  ofert  określonych  w  specyfikacji  istotnych 

warunków zamówienia. 

W  rozpoznawanej  sprawie 

Izba  stwierdziła  niezgodność  treści  oferty  Odwołującego  z 

treścią  specyfikacji  w  aspekcie  braków  cen  jednostkowych  oraz  wartości  poszczególnych 

pozycji w zbiorczym zestawieniu r

obocizny, materiałów i sprzętu. Zdaniem Izby w tym zakresie 

o

ferta Konsorcjum została sporządzona w sposób wadliwy, który nie może być konwalidowany 

na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp. 

W ocenie Izby z zacytowanej powyżej treści specyfikacji jasno wynika, że Zamawiający 

oczekiwał przedstawienia wraz z ofertą kosztorysu ofertowego, który miał być sporządzony w 

sposób uproszczony lub szczegółowy.  

Izba  pot

wierdza,  że  brak  jest  materii  ustawowej,  która  regulowałaby  zasady 

sporządzania  kosztorysu  ofertowego.  Za  trafne  należy  uznać  odwołanie  się  przez 

Zamawiającego  do  przepisów  rozporządzenia  w  sprawie  określenia  metod  i  podstaw 

sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych 

oraz  planowanych  kosztów  robót  budowlanych  określonych  w  programie  funkcjonalno-

użytkowym.  Zdaniem  Izby  sposób  kalkulacji  szczegółowej,  zawarty  w  rozporządzeniu,  w 

oczywisty  sposób,  może  stanowić  w  drodze  analogii  potwierdzenie  należytego  ustalenia 

wszystkich  kosztów  poszczególnych  cen  jednostkowych  nakładów  rzeczowych  robocizny, 

materiałów i pracy sprzętu.  


związku z tym, jeśli chodzi o kosztorys w formie szczegółowej stwierdzić należy, że 

dla  każdej  pozycji  podstawy  wyceny  zostaje  podany  w  ramach  danej  pozycji  koszt 

poszczególnych  materiałów,  robocizny  i  sprzętu.  Natomiast  w  przypadku  kosztorysu 

uproszczonego,  jak  sama  nazwa  wskazuje,  mamy  do  czynienia  z 

podaniem  ogólnych 

informacji, w zakresie ilości, ceny i całkowitej wartości danej pozycji kosztorysowej.  

W  tym  zakresie  za  pomocne  i  wiarygodne  należy  uznać  wyjaśnienia  Zamawiającego 

który wskazywał, że „cena jednostkowa pozycji przedmiaru jest ceną dla określonego w danej 

pozycji  rodzaju  robót,  na  którą  składają  się:  wartość  robocizny,  wartość  materiałów  oraz 

wartość  pracy  sprzętu  wyliczone  jako  iloczyn  nakładów  rzeczowych  wynikających  z 

obowiązujących  norm  i  cen  jednostkowych  odpowiednio:  roboczogodziny,  zastosowanych 

materiałów  i  maszynogodziny  sprzętu  powiększona  odpowiednio  o  narzuty  kosztów  zakupu, 

kosztów  pośrednich  i  zysku.  Zatem  dopiero  zestawienie  robocizny,  materiałów  i  sprzętu 

zawierające ceny jednostkowe oraz narzuty łącznie z uproszczonym kosztorysem ofertowym 

odzwierciedlają  sposób  obliczenia  ceny  -  kalkulacji  ofertowej,  co  ma  istotne  znaczenie  przy 

rozliczeniu zadania dla Zamawiającego”. 

Wobec  tego  nie  jest  niczym  zaskakującym,  że  Zamawiający,  w  odniesieniu  do 

kosztorysu  ofertowego  w  formie  uproszczonej,  sprecyzował  wymóg,  przedstawienia  wraz  z 

nim,  zbiorczego  zestawienia  robocizny,  materiałów  i  sprzętu.  Izba  wskazuje,  że  dopiero 

zestawienie  obu  tych  dokumentów  daje  Zamawiającemu  pełen  obraz  co  do  ilości  i  wielkości 

składników cenotwórczych, składających się całkowitą cenę oferty. W ocenie Izby nie sposób 

uznać, że powyższe zestawienie może nie zawierać cen jednostkowych robocizny, materiałów 

i  sprzętu,  w  szczególności,  że  rozpoznawanej  sprawie  wynagrodzenie  ma  charakter 

kosztorysowego.  Tym  samym  nie

wątpliwie  ceny  jednostkowe  mają  bardzo  istotne  znaczenie 

dla Zamawiającego z punku widzenia rozliczenia za wykonane prace z wybranym wykonawcą, 

Zgodzić  się  należy  z  Zamawiającym,  że  nie  będzie  on  mógł  prawidłowo  rozliczyć  prac 

wykonanych  przez  wykonawcę  bez  szczegółowego  zestawienia  robocizny,  materiałów  i 

sprzętu, ponieważ według § 3 ust. 1 wzoru umowy wykonawcy przysługuje wynagrodzenie za 

wykonane  roboty  budowlane  ustalone  według  kosztorysu  ofertowego  sporządzonego  przez 

wykonawcę.  Wobec  tego  jasnym  jest,  że  skoro  w  ofercie  Odwołującego  brak  jest 

szczegółowych  informacji  na  temat  cen  jednostkowych,  odnoszących  się  do  robocizny, 

materiału i sprzętu to Zamawiający, rozliczając inwestycję nie będzie miał miarodajnego źródła 

wiedzy  w  zakresie,  tych  cen, 

wskazanych  w  kosztorysach  powykonawczych,  które  powinny 

być takie same jak w kosztorysach ofertowych. W omawianym zakresie za trafne i obrazujące 


skalę problemu należy uznać przykłady wskazywane przez Zamawiającego na str. 6 i 7 pisma, 

stanowiącego odpowiedź na odwołanie. 

Izba  nie  dała  wiary  twierdzeniom  Konsorcjum,  prezentowanym  w  toku  rozprawy, 

odwołującym  się  do  argumentacji,  zasadzającej  się  na  tym,  że  na  podstawie  danych 

zawartych  w  danej  pozycji  koszto

rysu  ofertowego  bez  problemu  można  ustalić  ceny 

jednostkowe  dla  robocizny,  materiału  i  sprzętu,  gdyż  sam  Odwołujący  dla  wybranej  losowo 

pozycji kosztorysu ofertowego nie potrafił takich danych ustalić.  

Izba,  odmiennie  niż  Konsorcjum,  stwierdziła,  że  w  odniesieniu  do  opisanej 

niezgodności nie można mówić jedynie o  jej formalnym wymiarze, gdyż w ocenie Izby oferta 

Odwołującego zawiera błędy w zakresie materialnym.  

W ocenie Izby wystąpienie opisanych w ustaleniach Izby okoliczności kwalifikuje ofertę 

Odwołującego  (jej  treść)  do  oceny jako  niezgodną  z  treścią  siwz  w  rozumieniu art.  89  ust.  1 

pkt  2  Pzp,  co  obliguje  konieczność  jej  odrzucenia  lub  podjęcia  wszystkich  odpowiednich, 

przewidzianych  ustawą  kroków,  zmierzających  do  wyjaśnienia,  ustalenia  czy  ewentualnego 

poprawienia  treści  oferty  w  tym  zakresie,  np.  obligatoryjne  poprawienie  oferty  na  podstawie 

art.  87  ust.  2  pkt  3  Pzp  w  przypadku  zaistnienia  wszystkich  przesłanek  warunkujących 

zastosowanie tego przepisu.  

Izba potwierdza, że pojęcie istotności zmiany w treści oferty jest pojęciem nieostrym. W 

związku z tym decyzja w przedmiocie możliwości zastosowania art. 87 ust. 2 pkt 3 winna być 

podejmowana  każdorazowo  z  uwzględnieniem  całokształtu  indywidualnych  okoliczności 

sprawy,  zarówno  z  uwzględnieniem  następstw  i  konsekwencji  zmian  dla  treści  oferty,  jak  i  z 

uwzględnieniem  samego  rodzaju  i  charakteru  poprawianych  niezgodności  oraz  sposobu  ich 

przeprowadzenia.  W  orzecznictwie  Krajowej  Izby  Odwoławczej  i  sądów  okręgowych 

konsekwentnie  przyjmuje  się  np.  możliwość  poprawiania    treści  oferty  odnoszących  się 

bezpośrednio do ich essentialiae netogtii. Dopuszcza się więc możliwość poprawienia samej 

ceny  ofertowej  czy  określenia  przedmiotu  świadczenia  pod  warunkiem  ograniczenia 

zakresowego,  ilościowego  czy  jakościowego  tego  typu  zmian.  Ponadto,  omyłki  o  których 

mowa  w  art.  87  ust.  2  pkt  3  Pzp  winny  mieć  taki  charakter,  by  czynności  ich  poprawy  mógł 

dokonać Zamawiający samodzielnie, bez udziału wykonawcy w tej czynności. Oznacza to, że 

„oczywistość”  omyłki  winna  być  możliwa  do  ustalenia  na  podstawie  oferty,  ewentualnie  (w 

ograniczonym  zakresie)  może  pochodzić  z  wyjaśnień,  które  zamawiający  może  uzyskać  od 

wykonawcy na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy. Egzekwowanie i stosowanie tego wymogu jest 


niezwykle  istotne  w  związku  z  ogólnym  zakazem  negocjowania  i  zmieniania  złożonych  ofert 

wyrażonym  w  art.  87  ust.  1  zdanie  2  Pzp.  W  świetle  powyższego  wskazać  należy,  iż 

poprawienie  oferty  nie  może  de  facto  stanowić  wytworzenia  zupełnie  odmiennego,  nowego 

oświadczenia  woli  wykonawcy,  np.  w  przedmiocie oferowanego świadczenia,  czy  dowolnego 

wypełnienia  go  dodatkową  treścią,  co  do  której  zamawiający  nie  posiada  żadnych  danych  i 

informacji (sygn. akt KIO 1127/10 oraz KIO 2540/10)

W zakresie rozpoznawanego zarzutu Izba stanęła na stanowisku, że niemożliwym jest 

poprawienie  treści  oferty  Odwołującego  w  zakresie  zbiorczego  zestawienia  robocizny, 

materiałów  i  sprzętu,  dodanie  poszczególnych  cen  jednostkowych,  ponieważ  w  omawianym 

przypadku  mielibyśmy  do  czynienia  z  ingerencją  w  merytoryczną  warstwę  oferty,  która  ze 

względu wskazanych powyżej, w ocenie Izby jest niedopuszczalna.  

Podsumowując,  Izba  stwierdziła,  że  nie  potwierdził  się  zarzut  naruszenia  przez 

Zamawiającego  przepisu  art.  89  ust.1  pkt  2  Pzp  w  zw.  z  art.  87  ust.  2  pkt  3  Pzp.  W 

konsekw

encji nie potwierdziły się również zarzuty naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 Pzp a także art. 

91 ust. 1 Pzp. 

Uwzględniając  powyższe,  na  podstawie  art.  192  ust.  1  i  2  Pzp  orzeczono  jak  w 

sentencji. 

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp stosownie 

do  wyniku  sprawy  oraz 

zgodnie  z  §  3  pkt  1  i  2  lit.  a)  i  b)  i  §  5  ust.  3  pkt  1  rozporządzenia 

Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania 

wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich 

rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). 

…………………………..