KIO 681/17 WYROK dnia 20 kwietnia 2017 r.

Sygn. akt: KIO 681/17 

WYROK 

z dnia 20 kwietnia 2017 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Marzena Teresa Ordysińska 

Protokolant: Mateusz Zientak 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  18  kwietnia  2017  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 7 kwietnia br. przez wykonawcę 

G.  &  W.  L.  A.  spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością    spółka  komandytowa  w  (…) 

w postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  Z.  K.  Z.  L.  spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością w (…) 

orzeka: 

1.  Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  Z.  K.  Z.  L.  spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością w (…) powtórzenie badania i oceny ofert oraz odrzucenie oferty J. S. i J. 

R., prowadzących działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą A. S. J. S. J. 

R.  w  (…)  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  Prawa  zamówień 

publicznych. 

2.  Kosztami  postępowania  obciąża  zamawiającego  -  Zarząd  Komunalnych  Zasobów 

Lokalowych spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w (…) i: 

2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: 

piętnaście tysięcy złotych, zero groszy), uiszczoną przez wykonawcę G. & W. L. A. spółka z 

ograniczoną odpowiedzialnością  spółka komandytowa w (…) tytułem wpisu od odwołania, 

2.2.  zasądza  od  zamawiającego  –  Z.  K.  Z.  L.  spółka  z ograniczoną  odpowiedzialnością  w 

(…)  na  rzecz  wykonawcy  G.  &  W.  L.  A.  spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością    spółka 

komandytowa  w  (…)  kwotę  19  170 zł 00  gr  (słownie:  dziewiętnaście  tysięcy  sto 

siedemdziesiąt  złotych,  zero  groszy),  stanowiącą  koszty  postępowania  odwoławczego 

poniesione  z tytułu  wpisu  od odwołania, wynagrodzenia  pełnomocnika  i  dojazdu  na 

rozprawę. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2015, poz. 2164 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni 

od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Poznaniu. 

Przewodniczący:       

Sygn. akt KIO 681/17 

U z a s a d n i e n i e 

I. Z. K. Z. L. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w (…) (zwany dalej Zamawiającym), 

prowadzi  postępowanie  na  wykonanie  zamówienia  publicznego  na  wykonanie  koncepcji 

zagospodarowania  osiedla  mieszkaniowego  wielorodzinnego,  którego  usytuowanie 

planowane jest w (…). 

Postępowanie  prowadzone  jest  w trybie  przetargu  nieograniczonego  na  podstawie 

ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2015, poz. 2164 

z poźn. zm.;  dalej: Prawo zamówień publicznych). 

W  dniu  7  kwietnia  2017  r.  wykonawca  G.  &  W.  L.  A.  spółka  z ograniczoną 

odpowiedzialnością  spółka  komandytowa  w  (…)  (dalej:  Odwołujący)  wniósł  odwołanie, 

w którym zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:  

1.  art.  89  ust.  1  pkt  4  Prawa  zamówień  publicznych  poprzez  jego  niezastosowanie 

i w konsekwencji dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty A. S., w sytuacji gdy oferta 

A. S. zawiera rażąco niską cenę ofertową i jako taka winna zostać odrzucona, 

2.  art.  90  ust  3  w  zw.  z  art.  90  ust.  1  i  ust.  2  Prawa  zamówień  publicznych  poprzez  ich 

niezastosowanie i w konsekwencji dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty A. S., w 

sytuacji gdy A. S. nie obaliło domniemania rażąco niskiej w postępowaniu wyjaśniającym, a 

przeciwnie, złożonymi wyjaśnieniami potwierdziło kalkulację ceny ofertowej poniżej kosztów 

realizacji przedmiotu zamówienia, co w konsekwencji winno prowadzić do odrzucenia oferty. 

W  ocenie  Odwołującego,  wykonawca  wezwany  do  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny  złożył 

wyjaśnienia  lakoniczne,  niewystarczające  i  nie  poparte  żadnymi  dowodami,  a  więc  w 

konsekwencji wykonawca nie złożył wyjaśnień i oferta ta powinna zostać odrzucona. 

W związku z powyższym Odwołujący  wnosił o  uwzględnienie odwołania i nakazanie 

Zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert. 

Zamawiający  nie uwzględnił  zarzutów  podniesionych  w  odwołaniu. W odpowiedzi  na 

odwołanie i na rozprawie wnosił o jego oddalenie. 

Podtrzymał stanowisko, iż brak podstaw do odrzucenia oferty A. S.. Wnioskował o powołanie 

na  świadka,  względnie  w  charakterze  strony  pana  J.  R.  na  okoliczność  kalkulacji  ceny 

ofertowej, że można wykonać zamówienie za zaoferowaną cenę. Zamówienie jest realizacją 

ze  sfery  projektowania  i  brak  w  nim  mierników  obiektywnych  do  określenia  ceny.  Decyduje 

własny  potencjał  kadrowy  oraz  materiałowy,  poziom  oczekiwanego  zysku  –  stąd 

rozbieżności  zaoferowanych  cenach.  A.  S.  posiada  własny  zespół  architektoniczny,  obaj 

właściciele  mają  uprawnienia  architektoniczne  i konstrukcyjne  oraz  duże  doświadczenie,  co 

skraca  i  optymalizuje  czas  wykonania  projektu.  Istotne  jest  osobiste  zaangażowanie 

właścicieli.  Uprawnienia  zespołu  projektowego  z  wielu  dziedzin  obniżają  koszty  realizacji, 

pozwalają  też  na  równoległe  projektowanie  w  kilku  branżach.  Sama  rozbieżność  w 

zaoferowanych cenach nie uzasadnia stwierdzenia, że cena jest rażąco niska. Zamawiający 

podtrzymuje stanowisko, że można przystosować projekt już zrealizowany na ul. (…) (jest on 

na ukończeniu, wydano pozwolenie na budowę). Struktura i układ pomieszczeń mogą zatem 

być  wykorzystane,  a  poza  tym  A.  S.  posiada  znajomość  warunków  realizacji  zamówienia. 

Podkreślał,  że  mieszkania  są  ustandaryzowane,  należące  do  zasobu  komunalnego,  a  wiec 

powtarzalne.  Zamawiający  wykorzystał  również  własne  doświadczenie  przy  ocenie  ofert  i 

uznał,  że  można  wykonać  zamówienia  za  oferowaną  cenę.  Fakt  uzyskania  pozwolenia  na 

budowę  budynków  przy  ul. (…)  j  w  istotny  sposób  wpływa  na  ocenę  wiarygodności 

kontrahenta.  

Odwołujący  nietrafnie,  zdaniem  Zamawiającego,  ocenia  ilość  badań  geotechnicznych, 

ponieważ  co  prawda  rzeczywiście  przewiduje  się  wykonanie  6  otworów  na  każdy  budynek, 

ale Odwołujący założył, że będzie 10 budynków, tymczasem wynika to tylko z koncepcji dla 

uzyskania 

warunków 

technicznych, 

zresztą 

sprzecznej 

z 

miejscowym 

planem 

zagospodarowania  przestrzennego,  a  wiec  rzeczywista  ilość  budynków  może  być  inna. 

Z doświadczenia  Zamawiającego  wynika,  że  cena  dokonania  odwiertów  może  być 

praktycznie  dowolna.  Nie  ma  cen  rynkowych,  ponieważ  często  wynikają  one  ze  ścisłej 

współpracy  pomiędzy  firmami.  Podobnie,  co  do mapy  do  celów  projektowania,  cena  zależy 

od  umowy  pomiędzy  geodetą  a  projektantem,  ale  Zamawiający  wskazuje,  że  możliwe  jest 

uzyskanie  ceny  na  poziomie  1800  zł,  a  nie  jak  twierdzi  Odwołujący,  pomiędzy  3 500  zł, 

a 8 000 zł. Na dowód powyższego składa wyciąg z zeszytu 53/2016 wskaźników cenowych 

S.,  gdzie  ze  str.  129  wynika,  że  podano  cenę  za  jeden  hektar  (700zł)  i  każdy  następny 

(500zł). Podaje, że ceny należy obliczyć dla 3,3 hektara. 

Analogicznie  wynagrodzenie  asystenta  architekta  i  architekta  zależy  od 

doświadczenia i oczekiwań konkretnych osób i w ocenie Zamawiającego podane przez A. S. 

wynagrodzenia  są  realne.  Wskazuje,  że  przewiduje  2  lub  3  typy  budynków  na  terenie 

osiedla,  4  i  5  kondygnacyjne,  bez  garaży  podziemnych,  z  prostą  konstrukcją,  powtarzalne, 

stąd niższa cena. Wykonawca projektu przy ul. (…) ma również ułatwienie przy sporządzaniu 

przedmiarów dla projektu przy ul. (…), ponieważ sporządzenie przedmiaru sprowadza się do 

ustalenia  grup  przedmiarowych,  z  wyliczenia  ilości  materiału  z  dokumentacji  projektowej,  a 

wiec praca może zostać skrócona, ponieważ kosztorysant ma już materiały z poprzedniego 

projektu,  i  wystarczy  zaktualizować  cenę.  Zdaniem  Zamawiającego  istnieje  możliwość 

dostosowania  projektu  ul.  (…)  do  ul. (…),  bo  chociaż  zmienia  się  struktura  lokali,  ale  70  % 

lokali  obu  projektach  jest  dwuizbowych.  Zamawiający  złożył  do  akt  wyciąg  z  dokumentacji 

poprzedniego postepowania wskazując, że zaoferowano w nim ceny w takiej wysokości, że 

Zamawiający  zwiększył  szacunkową  wartość  zamówienia.  Złożył  również  do  akt  badania 

rynkowe dokonane przez A. S. z 14 kwietnia 2017 r., dotyczące wykonania mapy do celów 

projektowych  i badań  geotechnicznych.  Potwierdzają  one  fakt,  że  można  za  zaoferowaną 

cenę wykonać zamówienie.  

Do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Zamawiającego  zgłosili  przystąpienie  

wykonawcy  J.  S.  i  J.  R.,  prowadzący  działalność  gospodarczą  w formie  spółki  cywilnej  pod 

nazwą  A.  S.  J.  S.  J.  R.  w  (…)  (dalej:  A.  S.),  których  oferta  została  uznana  przez 

Zamawiającego za najkorzystniejszą. 

Izba  ustaliła  (informacja  w  tym  zakresie  została  złożona  przez  Zamawiającego  do  akt 

postepowania  w  dniu  14  kwietnia  2017  r.),  że  informację  o  wniesieniu  odwołania  wraz 

z kopią  odwołania  Zamawiający  przekazał  wykonawcom  w  dniu  7  kwietnia  2017  r. 

Zgłaszający przystąpienie potwierdził powyższe oświadczeniem na posiedzeniu. 

Izba ustaliła, że zgłoszenie przystąpienia wpłynęło do Izby faksem w dniu 10 kwietnia 2017 r. 

następnie w dniu 12 kwietnia 2017 r. wpłynął oryginał.  

W  konsekwencji  powyższych  ustaleń,  Izba  stwierdziła,  że  zgłoszenie  przystąpienia 

nie  nastąpiło  w  ustawowym  trzydniowym  terminie    w  formie  przewidzianej  w art.  185  ust.  2 

zdanie  drugie  Prawa  zamówień  publicznych  (dopuszczalna  jest  forma  pisemna  albo  forma 

elektroniczna opatrzona bezpiecznym podpisem elektronicznym  weryfikowanym za pomocą 

ważnego  kwalifikowanego  certyfikatu).  W  konsekwencji  Izba  uznała,  że  zgłaszający 

przystąpienie  nie  przystąpił  skutecznie  do  postepowania  odwoławczego  i  nie  stał  się 

uczestnikiem postępowania odwoławczego.  

II. Nie stwierdzono zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 189 ust. 2 Prawa zamówień 

publicznych, wobec czego rozpoznano odwołanie na rozprawie.  

Odwołującemu przysługuje prawo do wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust. 1 

Prawa  zamówień publicznych, bowiem ma interes w uzyskaniu danego zamówienia  i może 

ponieść szkodę w wyniku ewentualnego naruszenia przez Zamawiającego Prawa zamówień 

publicznych. 

Po  zapoznaniu  się  z dokumentacją  postępowania  i  stanowiskami  Stron,  Krajowa  Izba 

Odwoławcza zważyła, co następuje: odwołanie zasługuje na uwzględnienie. 

Izba ustaliła, co następuje: 

1.  Wartość  zamówienia  została  oszacowana  przez  Zamawiającego  na  kwotę 

842.550,00 złotych. Cena oferty A. S. wyniosła 277.980,00 złotych. Ceny zaoferowane przez 

innych  wykonawców  mieściły  się  się  w  graniach  od  421.890,00  złotych  do  945.255,00 

złotych. Średnia arytmetyczna pozostałych cen ofertowych wyniosła 707.557,50 złotych.  

2.  W  tych  okolicznościach  Zamawiający  prawidłowo  zwrócił  się  do  wykonawcy  A. 

S.z wezwaniem  w  trybie  art.  90  ust.  1  Prawa  zamówień  publicznych  o  złożenie  wyjaśnień 

rażąco niskiej ceny.  

3. Pismem z dnia 15 lutego 2017 roku Zamawiający wezwał A. S. do złożenia wyjaśnień, w 

tym  przedstawienia  dowodów  dotyczących  elementów  oferty  mającej  wpływ  na  wysokość 

zaoferowanej ceny. W odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego z dnia 15 lutego 2017 roku 

A.S. złożyło wyjaśnienia pismem z dnia 22 lutego 2017 roku. 

A.  S.  wskazało  łącznie  5  czynników,  które  miały  pozwolić  na  odpowiednią  optymalizację 

ceny projektowej, tj.: 

a)

dysponowanie przeszło dwudziestoletnim doświadczeń w branży projektowej, 

b)

dysponowanie zapleczem technicznym umożliwiającym szybką i tanią edycję opracowań 

projektowych, 

c)

posiadanie relatywnie tanich kosztów działania dzięki zoptymalizowanej strukturze 

zatrudnienia i systemu wynagrodzeń, 

d)

posiadanie dokumentacji projektowej dla zabudowy mieszkaniowej przy ul. (…) w (…), 

opracowanej na rzecz Zamawiającego, 

e)

planowaną 

powtarzalność 

budynków 

w 

zabudowanie 

mieszkaniowej 

objętej 

przedmiotem zamówienia. 

A.S.  przedstawiło  także  kalkulację  zakładanych  kosztów  realizacji  przedmiotu  zamówienia 

publicznego, przy założeniu „wykonania wszystkich czynności określonych w treści zamówienia” za 

cenę  277.980,00  złotych.  I  tak,  założone  przez  A.  S.  koszty  realizacji  przedmiotu 

zamówienia miały objąć: 

a)

wynagrodzenia projektantów głównych i asystentów projektantów w branżach: 

− 

architektury, 

− 

konstrukcji, 

− 

instalacji sanitarnych, 

− 

instalacji elektrycznych, 

− 

instalacji sanitarnych - projekty sieci i przyłączy wod.-kan. 

b)

wydruku, 

c)

uzgodnień z rzeczoznawcami, uzyskania wymaganych uzgodnień i sprawdzeń, 

d)

lokalu biura firmy, 

e)

materiałów biurowych, amortyzacji urządzeń i oprogramowania,  

Łączną wysokość kosztów a-e określono na 190.000,00 złotych, 

f)

nadzoru autorskiego nad realizacją budynków, zagospodarowania terenu oraz przyłączy i 

sieci - 20.000,00 złotych. 

A.  S. założyło, że z realizacji przedmiotu zamówienia publicznego uzyska zysk na poziomie 

16.000,00 złotych. 

Jedynymi dowodami przedstawionymi przez A. S. na poparcie założeń i kalkulacji cenowych 

były  referencje  potwierdzające  należyte  wykonanie  dokumentacji  projektowych  na  rzecz 

innych, niż Zamawiający, inwestorów. 

4.  Następnie  pismem  z  dnia  14  marca  2017  roku  Zamawiający  wezwał  A.  S.  do  złożenia 

dalszych  wyjaśnień  w  zakresie  przyjętej  kalkulacji  ceny,  w  szczególności  wyjaśnienia 

wątpliwości  dotyczących  kosztów  badań  geotechnicznych,  uzyskania  mapy  do  celów 

projektowych,  wynagrodzeń  projektantów  w  branży  drogowej  i  teletechnicznej

}

rzeczoznawców  sanepidu  i  p.poż.  oraz  wynagrodzeń  projektantów  sprawdzających 

dokumentację projektową. A. S. złożyło wyjaśnienia pismem z dnia 20 marca 2017 roku. 

W wyjaśnieniach A. S. objęło koszty wynagrodzeń projektantów głównych niewymienionych 

w  pierwszych  wyjaśnieniach  (drogowcy,  teletechnik)  kosztami  wynagrodzeń  branżystów 

wskazanych  w  wyjaśnianiach  z  dnia  22  lutego  2017  roku,  dokonując  przesunięć  w  obrębie 

dotychczasowych pozycji kosztowych. 

A.  S.  dokonało  także  korekty  zakładanego  zysku,  pomniejszając  go  o  szacowane  koszty 

badań geotechnicznych i aktualizacji mapy do celów projektowych, tj. o łączną kwotę 6 000 

złotych.  Ostatecznie  A.  S.  założyło,  że  z  realizacji  przedmiotu  zamówienia  publicznego 

uzyska zysk na poziomie 10.000,00 złotych. 

5. Zamawiający po otrzymaniu drugich wyjaśnień uznał je za wystarczające, i wybrał ofertę 

A. S. jako najkorzystniejszą. Z powyższym nie zgodził się Odwołujący i wniósł odwołanie. 

Oceniając  tak  ustalony  stan  faktyczny,  Izba  stwierdziła,  że  zarzuty  odwołania 

zasługują na uwzględnienie – A. S. nie złożyło wystarczających wyjaśnień odnośnie rażąco 

niskiej ceny.  

Izba w całości podzieliła stanowisko Odwołującego. W ocenie składu orzekającego A. S. nie 

wykazało,  w  jaki  sposób  każdy  z  pięciu,  wymienionych  w  pierwszych  wyjaśnieniach, 

czynników  cenotwórczych,  tj.  dwudziestoletnie  doświadczenie,  zaplecze  techniczne,  tanie 

koszty działania, posiadanie dokumentacji projektowej dla zabudowy mieszkaniowej przy ul. 

(…) w (…) oraz powtarzalność budynków  wpływa na dokonaną przez A. S kalkulację ceny 

ofertowej.  W  szczególności  .  S.  nie  wyjaśniło,  w  jaki  sposób  i  w  jakim  stopniu  każdy  z 

czynników wpływa na obniżenie kosztów realizacji przedmiotu zamówienia. 

Trafnie  Odwołujący  zauważał,  że  posiadane  doświadczenie,  zaplecze  techniczne 

oraz  tanie  koszty  działania,  na  które  powoływało  się  A.  S.,  w  ogóle  nie  zostały 

przedstawione  w  odniesieniu  do  przedmiotu  zamówienia  i  zaoferowanej ceny. Wymienione 

czynniki  są  dostępne  także  innym  wykonawcom,  i  nie  mogą  stanowić  okoliczności 

uzasadniającej realne obniżenie kosztów realizacji przedmiotu zamówienia. Jedyny czynnik 

szczególny,  właściwy  jedynie  dla  A.  S.,  który  mógłby  hipotetycznie  pozwalać  na  obniżenie 

ceny,  to  wcześniejsze  zaprojektowanie  dla  Zamawiającego  zabudowy  mieszkaniowej  przy 

ul.  (…).  Jednak  w  ocenie  składu  orzekającego  A.  S.  nie  wykazało,  że  wykonanie 

wcześniejszego projektu przekłada się na obniżenie ceny w niniejszym postępowaniu w tak 

dużym  stopniu.  A.  S.  w  pierwszych  wyjaśnieniach  powoływało  się  na  planowaną 

powtarzalność  budynków,  która  ma  zmniejszyć  nakłady  czasu  i  pracy  projektantów  o  min. 

70%, A. S. nie podało jednak, jak słusznie zauważał Odwołujący w odwołaniu, konkretnych 

uwarunkowań,  dzięki  którym  możliwe  jest  obniżenie  rzeczywistych  kosztów  realizacji 

przedmiotu  zamówienia  we  wskazanym  procencie.  W  drugich  wyjaśnieniach  z  dnia  20 

marca  2017  roku,  A.  S.  z  kolei  wskazało,  że  nie  zamierza  powielać  projektu  zabudowy 

mieszkaniowej na ul. (…), a jedynie „wykorzystać niektóre elementy funkcjonalne”. A. S. nie 

wskazało, które konkretnie elementy dokumentacji projektowej dla zabudowy mieszkaniowej 

na ul. (…) nadają się do wykorzystania w projekcie dla zabudowy mieszkaniowej na ul. (…) 

oraz  w  jaki  sposób  przełoży  się  to  na  cenę  opracowania  dokumentacji  projektowej  objętej 

niniejszym postępowaniem przetargowym; A. S. nie wyjaśniło także w jaki sposób zamierza 

wykorzystać posiadane przedmiary, specyfikacje i kosztorysy inwestorskie. 

Niezależnie  od  powyższego,  w  ocenie  Izby  Odwołujący  trafnie  zauważał,  że 

wykonawca  w  cenie  ofertowej  nie  uwzględnił  kosztów  badań  geotechnicznych  i  mapy  do 

celów projektowych; fakt ten A. S. przyznało wprost w wyjaśnianiach z dnia 20 marca 2017 

roku.  Ponadto,  założona  (już  po  terminie  składania  ofert,  dopiero  na  etapie  składania 

wyjaśnień)  kalkulacja  kosztów  badań  geotechnicznych  w  wysokości  4 000  zł,  nie  została 

poparta  żadnymi  dowodami  (wyciągami  z  cenników,  ofertami  itp.).  Analogicznie  brak 

w pierwotnych  wyjaśnieniach  uwzględnienia  wyceny  mapy  do  celów  projektowych, 

a przedstawiona później wycena nie została poparta żadnymi dowodami. Niewystarczająco 

również  wyjaśniono  poziom  kosztów  wynagrodzeń  specjalistów  –  kolejne  wyjaśnienia 

modyfikowały w tym zakresie poprzednie; nadto nie wskazano, ile osób rzeczywiście będzie 

zatrudnionych  przy  realizacji  projektu  (na  rozprawie  Zamawiający  argumentował,  że 

wynagrodzenie  specjalistów  mogło  zostać  określone  na  stosunkowo  niskim  poziomie, 

ponieważ  jeden  specjalista  miał  równocześnie  uprawnienia  w  kilku  branżach  –  jednak  ta 

okoliczność nie została poparta żadnymi dowodami, ani nawet kalkulacjami w wyjaśnieniach 

złożonych przez wykonawcę). 

Reasumując,  A.  S.  nie  wskazało  w  toku  złożonych  wyjaśnień,  jakie  czynniki,  poza 

wykonaniem  projektu  przy  ul.  (…),  miały  wpływ  na  wysokość  zaoferowanej  ceny,  i 

równocześnie  nie  wykazało,  w  jaki  sposób  (w  jakiej  konkretnie  wysokości)  uprzednie 

wykonanie  projektu  dla  Zamawiającego  ma  wpływ  na  wysokość  zaoferowanej  ceny. 

Dodatkowo  budzą  wątpliwości  kalkulacje  przedstawiane  w  kolejnych  wyjaśnieniach 

(potwierdzają,  że  w  pierwotnej  wycenie  nie  uwzględniono  wszystkich  elementów), 

a przedstawione  w  wyjaśnieniach  czynniki  cenotwórcze  nie  zostały  poparte  żadnymi 

dowodami.  Takie  wyjaśnienia  w  ugruntowanym  już  orzecznictwie  uznaje  się  za 

niewystarczające i implikujące odrzucenie oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 

90 ust. 3 Prawa zamówień publicznych. Przykładowo: w wyroku sygn. akt: KIO 817/16 Izba 

stwierdziła,  że  wykonawca  ,,w  sposób  lakoniczny  i  bardzo  ogólnikowy  przedstawił 

zamawiającemu  wyjaśnienia,  z  których  nie  sposób  wywieść,  w  jaki  sposób  odwołujący 

dokonał  kalkulacji  ceny  oferty,  jakie  to  specyficzne  czynniki,  niedostępne  innym 

wykonawcom, pozwoliły na oszacowanie przedmiotu zamówienia w sposób, w jaki dokonał 

tego odwołujący. Zadaniem odwołującego, który zostaje wezwany przez zamawiającego do 

złożenia  wyjaśnień  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  jest  ostateczne  i  definitywne 

udowodnienie  (przekonanie)  zamawiającemu,  że  cena  zaproponowana  w  ofercie 

wykonawcy  pytanego  o  cenę  ofertową,  jest  ceną  rzeczywistą,  realną,  a  w  szczególności 

pokrywającą  wszystkie  niezbędne  koszty,  umożliwiające  realizację  zamówienia  w  sposób 

prawidłowy.”  W  orzeczeniu  sygn.  akt:  KIO  1397/16,  Wyrok  KIO  z  dnia  10  sierpnia  2016  r. 

Izba uznała, że  ,,potwierdził się zarzut zaniechania odrzucenia oferty X z powodu złożenia 

niewystarczających  wyjaśnień  dotyczących  kalkulacji  ceny  oferty.  Z  treści  art.  90  ust.  2 

ustawy Pzp wynika wprost, że ciężar udowodnienia że cena oferty nie jest ceną rażąco niską 

spoczywa  na  wykonawcy,  składającym  wyjaśnienia.  Oznacza  to,  że  obowiązkiem 

wykonawcy,  wezwanego  do  złożenia  wyjaśnień  jest  przedstawienie  przekonywujących 

wyjaśnień i dowodów na potwierdzenie tego, że cena oferty została skalkulowana w sposób 

rzetelny  i  gwarantuje  realizację  całego  zakresu  objętego  zamówieniem.  W  orzecznictwie 

Krajowej  Izby  Odwoławczej  podkreśla  się,  że  wyjaśnienia  elementów  mających  wpływ  na 

wysokość  ceny  muszą  być  konkretne,  wyczerpujące  i  nie  mogą  pozostawiać  jakichkolwiek 

wątpliwości  co  do  rzetelności  kalkulacji  ceny  oferty.  Tymczasem  wyjaśnienia  wezwanego 

w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp wykonawcy X nie zawierają żadnej szczegółowej kalkulacji 

ceny oferty, poza kosztami zatrudnienia 36 pracowników na umowę o pracę, tj. kosztami na 

poziomie  1  mln  zł,  nie  podają  żadnych    pozostałych  elementów  składowych  ceny  oferty 

takich jak choćby: koszty sprzętu, jego utrzymania czy koszty zakupu środków chemicznych, 

transportu  i  innych  składników  niezbędnych  dla  prawidłowej  realizacji  przedmiotu 

zamówienia.  Nie  załączono  także  żadnych  dowodów  potwierdzających,  że  wykonawca 

posiada  zmagazynowane  zapasy  materiałowe  czy  sprzętowe  czy  choćby  dowodów 

potwierdzających możliwość uzyskania korzystnych rabatów na zakup materiałów i sprzętu, 

na  które  wskazuje  w  treści  swoich  wyjaśnień.  Twierdzenia  o  posiadaniu  zaplecza 

technicznego  oraz  bazy  zlokalizowanej  w  bliskiej  odległości,  posiadaniu  własnego  sprzętu 

i urządzeń oraz o 20% zmagazynowanych zapasów materiałowych, które rzekomo wpływają 

na obniżenie ceny oferty są ogólnikowe, nie odnoszą się do konkretnych cen, co powoduje, 

ż

e nie wiadomo jakie mają one znaczenie i wpływ na cenę ofertową.”. Stanowisko Krajowej 

Izby  Odwoławczej,  iż  Zamawiający  nie  ma  podstawy  do  akceptacji  wyjaśnień  tylko  na  tej 

podstawie, że wykonawca złożył je w odpowiednim terminie. Znaczenie ma treść złożonych 

wyjaśnień;  istotne  jest,  czy  pozwalają  one  na  rzeczywiste  ustalenie,  dlaczego  właśnie  ten 

wykonawca mógł zaoferować cenę na niższym poziomie, niż pozostali, przy czym nie tylko 

należy  wskazać  czynnik  (czynniki)  umożliwiające  obniżenie  ceny,  ale  konieczne  jest 

wyliczenie  realnego  kosztu.  Nie  jest  wystarczające  złożenie  jakichkolwiek  wyjaśnień,  ale 

wyjaśnień  odpowiednio  umotywowanych,  przekonujących  (wyrok  Sądu  Okręgowego 

w Warszawie z dnia 5 stycznia 2017 r, sygn. akt V Ca 2214/06). 

Wobec  powyższych  okoliczności  Izba  stwierdziła,  że  doszło  naruszeń  przepisów 

wskazanych w odwołaniu, dlatego orzeczono jak w sentencji. 

Ustosunkowując  się  do  wniosków  Odwołującego  zawartych  w  odwołaniu 

o przesłuchanie  stron  na  okoliczność  konieczności  przeliczenia  wszystkich  kosztorysów, 

doświetlenia  lokali,  Izba  oddaliła  wnioski  dowodowe  z  przesłuchania  stron,  ponieważ  dla 

rozstrzygnięcia sprawy w granicach zarzutów odwołania Izba niniejszej sprawie może oprzeć 

wyłącznie  na  złożonych  dokumentach.  Z  analogicznego  powodu  Izba  oddaliła  również 

wniosek  Zamawiającego  o  przesłuchanie,  jako  świadka  względnie  strony  pana  J.  R.  na 

okoliczność, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska. Oceniając zarzuty odwołania co do 

rażąco  niskiej  ceny  i  prawidłowości  oceny  przez  Zamawiającego  złożonych  wyjaśnień,  Izba 

ocenia  wyłącznie,  czy  Zamawiający  prawidłowo  dokonał  oceny  na  podstawie  dokumentów, 

którymi  dysponował  w  chwili  jej  dokonania,  tj.  ocenia,  czy  złożone  przez  wykonawcę 

wyjaśnienia  odnośnie  poziomu  zaoferowanej  ceny  są  wystarczające.  W konsekwencji 

spóźnione są także złożone przez Zamawiającego do akt sprawy oferty handlowe uzyskane 

przez A. S., a nie załączone do wyjaśnień. 

Izba  zasądza  uzasadnione  koszty  stronie,  stosownie  do  wyniku  postępowania,  na 

podstawie  rachunków.  Odwołujący  nie  przedstawił  rachunku  (pokwitowania)  za  przejazd 

autostradą.  Załączył  dwa  rozliczenia  dojazdu  samochodem,  bez  wskazania  numeru 

rejestracyjnego  pojazdu,  a  że  w  obu  rozliczeniach  ujęto  pojazd  o  tej  samej  pojemności 

silnika,  Izba  przyjęła,  że  rozliczenia  dotyczy  przejazdu  jednym  (tym  samym)  samochodem, 

za  uzasadniony  koszt  dojazdu  uznając  kwotę  570  zł.  Izba  uwzględniła  również  koszt 

wynagrodzenia pełnomocnika, na podstawie faktury, do kwoty 3 600 zł. 

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust. 

9  oraz  art.  192  ust.  10  Prawa  zamówień  publicznych    oraz  w  oparciu  o  przepisy  §  3  i  §  5 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości 

i sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). 

Przewodniczący: 

………………………………