KIO 1371/18 WYROK dnia 24 lipca 2018 roku

Sygn. akt: KIO 1371/18 

WYROK 

 z dnia 24 lipca 2018 roku 

Krajowa Izba Odwoławcza  -  w składzie: 

Przewodniczący: 

Justyna Tomkowska 

Protokolant: 

Zuzanna Idźkowska 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  20  lipca  2018  roku 

w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do 

Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  10  lipca  2018  roku  przez 

wykonawcę  Agencja  Inwestycyjna  Terra  Spółka  z  o.o.  i  Wspólnicy  Spółka 

komandytowa  z  siedzibą  w  Poznaniu  w  postępowaniu  prowadzonym  przez 

Zamawiającego  –  Wielkopolskie  Centrum  Pulmonologii  i  Torakochirurgii  im.  Eugenii  

i 

Janusza  Zeylandów  Samodzielny  Publiczny  Zakład  Opieki  Zdrowotnej  z  siedzibą  

w Poznaniu 

orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  Zamawiającemu  unieważnienie  czynności 

unieważnienia  postępowania  oraz  czynności  odrzucenia  oferty  Odwołującego  oraz 

nakazuje  Zamawiającemu  dokonanie  czynności  oceny  ofert  i  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej z uwzględnieniem oferty wykonawcy Odwołującego;   

2. kosztami postępowania obciąża Zamawiającego - Wielkopolskie Centrum Pulmonologii  

i  Torako

chirurgii  im.  Eugenii  i  Janusza  Zeylandów  Samodzielny  Publiczny  Zakład 

Opieki Zdrowotnej z siedzibą w Poznaniu i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  kwotę    7  500  zł  00  gr  (słownie:  siedem 

tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę  Agencję 

Inwestycyjna Terra Spółka z o.o. i Wspólnicy Spółka komandytowa z siedzibą 

w Poznaniu 

tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza 

od 

zamawiającego 

Wielkopolskiego 

Centrum 

Pulmonologii  

i  Torakochirurgii  im.  Eugenii  i  Janusza  Zeylandów  Samodzielnego 

Publicznego 

Zakładu  Opieki  Zdrowotnej  z  siedzibą  w  Poznaniu  na  rzecz 

wykonawcy  - 

Agencji  Inwestycyjnej  Terra  i  Wspólnicy  Spółka  z  o.o.  Spółka 

komandytowa,  z  siedzibą  w  Poznaniu  kwotę  w  wysokości  11  299zł  00  gr 

(słownie:  jedenastu  tysięcy  dwustu  dziewięćdziesięciu  dziewięciu  złotych  i  zero 

groszy)  tytułem  zwrotu  kosztów  wpisu  od  odwołania,  kosztów  zastępstwa 

procesowego i kosztów dojazdu 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień 

publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 20 lipca 2017 r., poz. 1579 ze zm.) na niniejszy wyrok - 

w  terminie  7  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Poznaniu.  

Przewodniczący: 

…………………… 

sygn. akt KIO 1372/18 

UZASADNIENIE 

W dniu 10 lipca 2018 roku do Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej w Warszawie, na 

podstawie art. 180 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. 

— Prawo zamówień publicznych 

(tekst  jednolity  Dz.  U.  z  2017  r.  Nr  1579  ze  zm.  - 

dalej  „  ustawa  PZP”)  odwołanie  złożył 

wykonawca Agencja Inwestycyjna Terra sp. z o.o. 

i Wspólnicy sp. k. z siedzibą w Poznaniu, 

dalej „Odwołujący”.  

Postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego,  którego  przedmiotem  jest  nadzór  inwestorski  nad  realizacją  robót 

budowlanych  zadania  pt.  <<Modernizacja  Pawilonu  Chorych  Nr  2  Szpitala  w  Ludwikowie  

w  formule  „  zaprojektuj  i  wybuduj”  w  ramach  projektu  „Wielkopolski  Regionalny  Program 

Operacyjny  na  lata  2014-

2020,  Działanie  9.1  Inwestycje  w  infrastrukturę  zdrowotna  

i  społeczną,  Poddziałanie  9.1.1.  Infrastruktura  ochrony  zdrowia”>>  prowadzi  Zamawiający: 

Wielkopolskie  Centrum  Pulmonologii  i  Torakochirurgii 

im.  Eugenii  i  Janusza  Zeylandów 

Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej z siedzibą w Poznaniu.  

Numer 

ogłoszenia  w  Biuletynie  Zamówień  Publicznych:  536921  -N-2018  z  dnia 

28.03.2018 r. 

Informacja  o  unieważnieniu  postępowania  i  odrzuceniu  oferty  Odwołującego  

z postępowania została mu przekazana w dniu 05 lipca 2018 r. Odwołanie zostało złożone  

w dniu 10 li

pca 2018 r., a więc w dochowaniem 5-dniowego terminu zawitego. W tym samym 

dniu  kopia  odwołania  została  przekazana  Zamawiającemu.  Odwołujący  uiścił  wpis  

w wymaganej wysokości na rachunek UZP. Odwołanie nie zawierało braków formalnych.  

O

dwołanie  złożono  od  czynności  Zamawiającego  polegających  na  badaniu  i  ocenie 

ofert, odrzuceniu oferty O

dwołującego, unieważnieniu postępowania.  

Zdaniem  Odwołującego  Zamawiający  dokonał  naruszenia  następujących  przepisów 

ustawy Pzp: 

art.  7  ust.  1  i  3  ustawy  Pzp  tj.  zasad

y  równego  traktowania  wykonawców  oraz 

prowadzenia  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  sposób,  który  utrudnia 

uczciwą konkurencję; 

art.  93  ust.  1  pkt  1  ustawy  Pzp 

tj.  dokonanie  unieważnienia  postępowania  

z  powołaniem  na  błędną  przesłankę,  że  nie  złożono  żadnej  oferty  niepodlegającej 

odrzuceniu,  albowiem  oferta  O

dwołującego  została  odrzucona  z  rażącym  naruszeniem 

prawa; 

art. 89 ust. 1 pkt 7a ustawy poprzez bezprawne odrzucenie oferty O

dwołującego; 

art.  85  ust.  2  ustawy  Pzp 

poprzez  błędną  wykładnię  i  zastosowanie,  albowiem 

Zamawiający stwierdza, że Odwołujący nie wyraził zgody na przedłużenie okresu związania 

ofertą,  co  pozostaje  w  oczywistej  i  jawnej  sprzeczności  z  treścią  pisma  i  oświadczeniem 

wykonawcy z dnia 04 maja 2018 r. 

Odwołujący  wskazał,  że  działania  Zamawiającego  polegające  na  odrzuceniu  jego 

oferty,  na  podstawie  wadliwego  zarzutu,  że  nie  wyraził  on  zgody  na  przedłużenie  okresu 

związania  ofertą,  ergo  dokonanie  czynności  sprzecznej  z  prawem,  która  miała  wpływ  na 

wynik  postępowania,  z  jednoczesnym  unieważnieniem  postępowania,  uniemożliwia 

ubieganie  się  o  przedmiotowe  zamówienie  publiczne  na  zasadach  równości  i  uczciwej 

konkurencji.  Zmiana  decyzji  Zamawiaj

ącego  doprowadzi  do  stworzenia  Odwołującemu 

realnych szans w ubieganiu się o zamówienie publiczne, którym jest on zainteresowany. 

Odwołujący  wnosił  o  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie  unieważnienia  czynności 

unieważnienia  postępowania  i  nakazanie  powtórzenia  czynności  oceny  ofert,  uchylenie 

bezprawn

ej  czynności  odrzucenia  oferty  Odwołującego  z  postępowania  oraz  dokonanie 

wyboru oferty O

dwołującego jako najkorzystniejszej. 

W uzasadnieniu odwołania Odwołujący podał, że Zamawiający następująco uzasadnił 

swoją wadliwą decyzję o odrzuceniu oferty: 

„1. 

Zamawiający  informuje,  że  działając  zgodnie  z  orzeczeniem  Krajowej  Izby 

Odwoławczej  /Wyrok  z  dnia  26  czerwca  2018  r.,  sygn.  akt:  KIO  1176/18/  dokonał 

następujących czynności: 

unieważnił  wybór  oferty  najkorzystniejszej  wykonawcy  „Abakus”  Prowadzenie  

i Nadzorowanie Inwestycji B. K., 

unieważnił czynność wykluczenia wykonawcy Agencji Inwestycyjnej „Terra” sp. z o.o. 

i Wspólnicy sp.k. 

ponownie dokonał czynności oceny ofert wyżej wskazanych wykonawców. 

Po dokonaniu czynności ponownej oceny ofert, Zamawiający działając na podstawie 

art. 89 ust. 1 pkt. 7a Prawo zamówień publicznych odrzuca oferty wykonawców: 

Agencja Inwestycyjna „Terra” sp. z o.o. i Wspólnicy sp.k., 

„Abakus” Prowadzenie i Nadzorowanie Inwestycji B. K. . 

Wykonawcy nie przedłużyli terminu związania ofertą, który upłynął w dniu 11.06.2018 roku. 

Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 7a ustawy Prawo zamówień publicznych, Zamawiający odrzuca 

ofertę, jeżeli wykonawca nie wyraził zgody, o której mowa w art. 85 ust. 2, na przedłużenie 

terminu związania ofertą. 

Zama

wiający  działając  zgodnie  z  art.  93  ust.  1  pkt.  1  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych  wobec  braku  ofert  niepodlegających  odrzuceniu  unieważnia  postępowanie  

o zamówienie publiczne”. 

O

dwołujący po pierwsze oświadczył, że na powyższe wezwanie z dnia 04 maja 2018 

r. jeszcze tego samego dnia odpowiedział twierdząco i wyraził zgodę na przedłużenie okresu 

związania  ofertą.  Twierdzenie  Zamawiającego,  że  podstawą  odrzucenia  oferty  jest  „brak 

wyrażenia zgody o jakiej mowa w art. 85 ust. 2, na przedłużenie okresu związania ofertą” jest 

w  sposób  oczywiste  nieprawdziwe.  Dowodem  na  tę  okoliczność  jest  pismo  Odwołującego  

z dnia 05 maja 

2018 r., które Odwołujący załączył do odwołania. 

Zdaniem  Odwołującego  Zamawiający  usiłuje  doprowadzić  do  unieważnienia 

postępowania i postąpić niezgodnie z wyrokiem KIO z dnia 26 czerwca 2018 r. o sygnaturze 

KIO 1176/18, gdy KIO nakazała ponowną ocenę ofert, ergo wybór oferty Odwołującego.  

W  ten  sposób  zapewne  Zamawiający  chciał  powiedzieć,  że  nie  czuje  się  związany 

ofertą  Odwołującego,  ale  zastosowanie  art.  89  ust.  1  pkt  7a  ustawy  Pzp  uznać  należy  za 

nieprawidłowe. 

Odwołujący  oświadczył,  że  czuje  się  związany  ofertą,  składa  oświadczenie  

o wyrażeniu zgody na jej wybór i deklaruje, że podpisze umowę, a więc nie ma jakichkolwiek 

przeszkód prawnych i faktycznych aby udzielić mu zamówienia publicznego, tym bardziej, że 

wszystkie  czynności,  jakie  de  facto  zakwestionował  Zamawiający  wraz  ze  złożeniem 

poprzedniego odwołania, oceną ofert, będącą wynikiem wyroku KIO także były dokonane po 

dniu  11.06.2

018  r.,  którą  to  datę  usiłuje  wykorzystać  Zamawiający  dla  „pozbycia”  się 

O

dwołującego. 

Stanowisko O

dwołującego jest zbieżne ze stanowiskiem doktryny i orzecznictwa, dla 

przykładu:  Komentarz  Legalis  do  PZP,  Art.  85  PZP  red.  Jaworska  2018,  wyd. 

1/Grześkowiak-Stojek 

„Rozdział III, teza 3, 4 i 6. Zmiana w kierunkach orzekania. 

Coraz  częściej  w  orzecznictwie  prezentowane  jest  jednak  drugie  stanowisko,  zgodnie  

z  którym  w  przepisach  PrZamPubl  brak  jest  podstaw  do  wykluczenia  wykonawcy  bądź 

odrzucenia  jego  oferty. 

Teoria  ta  oparta  jest  na  stwierdzeniu,  że  upływ  terminu  związania 

ofertą  nie  powoduje  ani  jej  nieważności,  ani  jej  niezgodności  z  ustawą.  Nie  przesądza  też  

o  nieskuteczności  oferty,  ale  jedynie  o  braku  istnienia  po  stronie  wykonawcy  obowiązku 

zawarcia  um

owy.  Dlatego  też  brak  jest  podstaw  do  odrzucenia  oferty  na  podstawie  art.  89 

ust. 1 pkt 1 lub pkt 7a PrZamPubl. Dla przykładu, w wyr. z 11.2.2016 r. (KIO 111/16. Legalis), 

KIO  podkreśliła,  że  na  gruncie  przepisów  PrZamPubl,  upływ  terminu  związania  ofertą  nie 

decyduje  o  ważności  i  skuteczności  oferty,  lecz  jedynie  o  braku  po  stronie  wykonawcy 

obowiązku  zawarcia  umowy.  Upływ  terminu  związania  ofertą  nie  powoduje  więc  ani  jej 

nieważności,  ani  jej  niezgodności  z  ustawą.  Artykuł  85  ust.  1  PrZamPubl  służy  jedynie 

ochronie interesów  wykonawców  i ma na  celu  zapewnienie im możliwości  uchylenia się  od 

podpisania  umowy  w  sytuacji,  gdy  na  skutek  upływu  czasu  mogą  oni  już  nie  być 

zainteresowani podpisaniem umowy na warunkach zaproponowanych w ofertach. Kwestia ta 

w zasad

zie została ostatecznie przesądzona przez TSUE, który orzeczeniem z 13.7.2017 r. 

(w sprawie C- 3 5/17 Saferoad Grawil et Saferod Kabex) wydanym w trybie prejudycjalnym, 

podkreślił,  iż  zasadę  równego  traktowania  i  obowiązek  przejrzystości  należy  interpretować  

w  ten  sposób,  że  stoją  one  na  przeszkodzie  wykluczeniu  wykonawcy  z  postępowania  

o  udzielenie  zamówienia  publicznego  wskutek  niespełnienia  przez  tego  wykonawcę 

obowiązku,  który  nie  wynika  wyraźnie  z  dokumentacji  przetargowej  ani  z  przepisów 

obowiązującego  prawa.  Prezentowane  stanowisko  uległo  dodatkowo  wzmocnieniu,  wobec 

jednakże odmiennego brzmienia art. 89 ust. 1 pkt 7a PrZamPubl - zgodnie z którym wyraźnie 

przesłanką  odrzucenia  oferty  jest  jedynie  brak  wyrażenia  zgody  na  przedłużenie  terminu 

związania  ofertą  -  od  obowiązującego  w  uprzednim  stanie  prawnym  art.  24  ust.  2  pkt  2 

PrZamPubl.  Aktualnie  w  orzecznictwie  podkreśla  się,  że  ustawodawca  skutku  w  postaci 

odrzucenia  oferty  wykonawcy  nie  wiąże  z  brakiem  związania  ofertą,  ale  z  niewyrażeniem 

zgody na 

przedłużenie terminu związania ofertą na warunkach, o których mowa w art. 85 ust. 

2  PrZamPubl.  W  wyr.  z  6.2.2017r.  (KIO  151/17.  Legalis)  KIO  - 

z  faktu,  że  przesłanką 

odrzucenia  oferty  nie  uczyniono  samego  braku  związania  ofertą  -  wywiodła,  że  nie  można 

zrównać sytuacji, w której wykonawca nie przedłuża terminu  związania ofertą samodzielnie  

z  brakiem  przedłużenia na  wezwanie  zamawiającego.  Ustawodawca  szczególne  znaczenie 

przypisał czynności dokonywanej na wezwanie zamawiającego w przedmiocie przedłużenia 

t

erminu  związania  ofertą  i  tylko  ją  obwarował  sankcją  odrzucenia  oferty.  Podobnie  KIO  

w wyr. z 7.3.2017 r. (KIO 324/17, Legalis). 

4. Przypadki odrzucenia oferty.  

Zgodnie  z  tą  samą  linią  orzeczniczą,  PrZamPubl  nie  przewiduje  podstaw  do  odrzucenia 

oferty  (a 

uprzednio,  przed  nowelizacją  PrZamPubl  z  2016  r.  -  wykluczenia  wykonawcy  

z  postępowania),  w  sytuacji,  gdy  nie  przedłużył  on  samodzielnie  terminu  związania  ofertą. 

Sąd Okręgowy w Lublinie w wyr. z 17.1.2014 r. (IX Ga 392/13, www.szukio.pl) stwierdził, że 

nieprzedłużenie związania ofertą w sytuacji braku wezwania przez zamawiającego, nie może 

być  traktowane  jako  równoznaczne  z  brakiem  wyrażenia  zgody  na  przedłużenie  terminu 

związania  ofertą  na  wezwanie  zamawiającego.  Wyrok  ten  wydany  był  w  odniesieniu  do 

ob

ecnie  już  nieobowiązującego  art.  24  ust.  2  pkt  2  PrZamPubl  -  sąd  podkreślił,  że  art.  24 

ustanawia  zamknięty katalog  przesłanek wykluczenia wykonawcy  z  postępowania,  a  zatem 

przepis ten nie może być interpretowany rozszerzająco. Obecnie, po nowelizacji PrZamPubl 

z  2016  r.,  brak  wyrażenia  zgody  na  przedłużenie  terminu  związania  ofertą  na  wniosek 

zamawiającego  stanowi  przesłankę  odrzucenia  oferty  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  7a 

PrZamPubl.  Jak  podkreśliła  KIO  w  wyr.  z  6.2.2017r.  (KIO  151/17  Legalis),  brak  wyrażenia 

zgody  na  warunkach,  określonych  w  przepisie  art.  85  ust.  2  PrZamPubl,  skutkujący 

koniecznością odrzucenia oferty, to nie tylko przypadek całkowitego braku zgody, ale także 

sytuacja wyrażenia zgody, ale niezgodnej z żądaniem zamawiającego (np. na krótszy okres). 

6. Ochronny charakter instytucji związania ofertą.  

Coraz  częściej  podkreśla  się  w  orzecznictwie  wyłącznie  ochronny  dla  interesów 

wykonawców charakter art. 85 ust. 1 PrZamPubl. Akcentowane jest, że w świetle PrZamPubl 

brak jest podstaw do przyjęcia, że oferta, która nie wiąże wykonawcy, straciła cechy oferty. 

Brak związania ofertą oznacza jedynie brak obowiązku zrealizowania treści oferty po stronie 

wykonawcy,  ale  nie  niweczy  prawa  wykonawcy  do  zrealizowania  oferty.  W  konsekwencji 

zamawiający w dalszym ciągu ma możliwość doprowadzenia do zawarcia umowy w sprawie 

zamówienia  publicznego  poprzez  samo  przyjęcie  oferty,  przy  czym  wykonawca  może  bez 

negatywnych dla siebie konsekwencji uchylić się od zawarcia takiej umowy. Stanowisko takie 

uzasadniane  jest  faktem,  że  to  zamawiający  jest  gospodarzem  postępowania,  który 

odpowiedzialny jest za profesjonalne i sprawne jego prz

eprowadzenie. Przedłużenie terminu 

związania  ofertą  leży  w  interesie  zamawiającego,  gdyż  dzięki  temu  ma  on  pewność  co  do 

stabilności  i  stałości  treści  złożonej  oferty  pomimo  upływającego  czasu  (tak  m.in.  wyr.  KIO  

z  18.5.2016  r.,  KIO  672/16.  Legalis;  wyr.  SO  w  Rzeszowie  z  16.2.2011  r.,  VI  Ga  192/10, 

www.szukio.pl; wyr. KIO z 30.11.2015 r., KIO 2529/15. Legalis). 

W  tym  stanie  rzeczy 

zdaniem  Odwołującego  odwołanie  jest  zasadne  i  w  pełni 

usprawiedliwione.  

Krajowa  Izba  Odwoławcza  rozpoznając  złożone  odwołanie  na  rozprawie, 

uwzględniając  dokumentację  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego 

nadesłaną  przez  Zamawiającego  oraz  dokumentację  postępowania  odwoławczego  

o  sygn.  akt  KIO  1176/18,  a  także  stanowisko  Odwołującego  wskazane  w  odwołaniu, 

stanowisko  Z

amawiającego  zaprezentowane  na  rozprawie  i  w  odpowiedzi  

na odwołanie, ustaliła i zważyła co następuje: 

Z  dokumentacji  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  wynika,  że 

Zamawiający  w  dniu  26  kwietnia  2018  roku  zwrócił  się  do  wykonawców  uczestniczących  

w  postępowaniu  o  wyrażenie  zgodny  na  przedłużenie  ważności  oferty  o  37  dni,  to  jest  do 

dnia  11  czerwca  2018  roku.  Podwodem  konieczności  skierowania  do  wykonawców 

wezwania  była,  zdaniem  Zamawiającego,  przedłużająca  się  procedura  przetargowa  

i odw

oławcza. 

Odwołujący w dniu 5 maja 2018 roku składając pisemne oświadczenie wyraził zgodę 

na przedłużenie terminu związania ofertą.  

Po  dacie  11  czerwca  2018  roku  ani  Zamawiający,  ani  Wykonawcy  innych 

oświadczeń, czy wezwań w tym przedmiocie nie składali.  

Biorąc  pod  uwagę  zgromadzony  w  sprawie  materiał  dowodowy  i  poczynione 

ustalenia, 

Izba  uznała,  iż  zarzut  niezasadnego  odrzucenia  oferty  Odwołującego  

z postępowania potwierdził się, wobec tego odwołanie zasługiwało na uwzględnienie. 

Ustalono,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  skutkujących  odrzuceniem 

odwołania  w  całości  w  trybie  art.  189  ust.  2  ustawy  Pzp  i  nie  stwierdziwszy  ich,  Izba 

skierowała odwołanie na rozprawę  

Ustalono 

dalej, 

że 

wykonawca 

wnoszący 

odwołanie 

posiada 

interes  

w  uzyskaniu 

przedmiotowego  zamówienia,  kwalifikowany  możliwością  poniesienia  szkody  

w  wyniku  naruszenia  przez  Zamawiającego  przepisów  ustawy,  o  których  mowa  w  art.  179 

ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych.  Nieprawidłowe  dokonanie  czynności  badania  

i  oceny  ofert,  w  tym 

odrzucenie oferty  Odwołującego  oznacza,  że potencjalne  stwierdzenie 

naruszenia  w  tym  zakresie  przepisów  ustawy  Pzp  pozbawia  Odwołującego  możliwości 

uzyskania  zamówienia  i  podpisania  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego  oraz 

wykonywania  zamówienia.  Wypełnione  zostały  zatem  materialnoprawne  przesłanki  do 

rozpoznania odwołania, wynikające z treści art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.  

Zamawiający  złożył  odpowiedź  na  odwołanie,  w  której  wnosił  o  oddalenie  zarzutów 

odwołania jako niezasadnych. 

Osią  sporu  w  przedmiotowej  sprawie  była  kwestia,  czy  Zamawiający  może  odrzucić 

ofertę  wykonawcy  w  sytuacji  kiedy  wykonawca  nie  przedłużył  samodzielnie,  terminu 

związania ofertą. 

Na  wstępie  rozważań  dostrzeżenia  wymaga,  iż  kwestia  dotycząca  wpływu  terminu 

związania  ofertą  na  możliwość  przeprowadzenia  w  całości  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia,  zarówno  w  orzecznictwie  Krajowej  Izby  Odwoławczej  jak  i  sądów 

powszechnych  nie  jest  postrzegana  jednolicie.  Różnica  w  ocenie  tej  sytuacji  odnosi  się  

w  szczególności  do  kwestii  -  czy  pomimo  upływu terminu  związania  ofertą,  oferta  taka  jest 

nadal  ofertą  w  myśl  Pzp  i  czy  może  zostać  wybrana  jak  oferta  najkorzystniejsza  

w 

postępowaniu.  Sama  kwestia  dotycząca  możliwości  zawarcia  umowy  z  wykonawcą, 

którego  okres  związania  ofertą  po  wyborze  upłynął,  nie  budzi  wątpliwości  w  orzecznictwie  

i nie była też sporna pomiędzy stronami. W tej materii Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu  

z  dnia  24  lutego  2010  r.  (sygn.  akt  SK  22/08)  uznał,  że  zawarcie  umowy  w  sprawie 

zamówienia publicznego nie wymaga ważności terminu związania ofertą - dopuszczalne jest 

zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego po upływie terminu związania ofertą.  

W orzecznictwie 

sądów okręgowych w sprawach dotyczących wpływu braku związania 

ofertą  na  możliwość  jej  wyboru  jako  najkorzystniejszej  przewija  się  stanowisko  wyrażone 

m.in. przez 

Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z  dnia 16 lipca 2014 r., sygn. akt  XXIII 

Ga 924/14, że ze względu na specyfikę postępowania o udzielenie zamówienia publicznego 

oraz  swoisty  charakter  ofe

rty  złożonej  na  gruncie  przepisów  Pzp,  należy  uznać,  że  upływ 

terminu związania ofertą nie przesądza o nieskuteczności oferty, a jedynie o braku istnienia 

po  stronie  wykonawcy  obowiązku  zawarcia  umowy.  Podobnie  Sąd  Okręgowy  w  Łodzi  

w wyroku z dnia 21 wrze

śnia 2012 r., XIII Ga 379/12 uznał, że „celem związania ofertą jest 

umożliwienie  dochodzenia  przez  zamawiającego  spełnienia  zobowiązania  zawartego  

w ofercie wykonawcy. Służy to więc głównie zabezpieczeniu interesów zamawiającego, a nie 

wykonawcy  (…).  Po  upływie terminu  związania  ofertą  jest  ona  nadal  ważna,  z  tą  jednakże 

różnicą  że  działania  zgodne  z  jej  treścią  (czyli  zawarcie  umowy  na  warunkach  w  ofercie 

oznaczonych)  zależne  jest  już  wyłącznie  od  suwerennej  decyzji  wykonawcy”.  Podobne 

stanowiska zostały zawarte w wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 17 stycznia 2014 

r., IX Ga 392/13 , a także w wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 16 lutego 2011 

r.,  akt  VI  Ga  192/10,  w  którym  Sąd  uznał,  że  upływ  terminu  związania  ofertą  w  żadnym 

przypadku,  sam  pr

zez  się,  nie  może  stanowić  podstawy  do  wykluczenia  z  postępowania 

wykonawcy  na  podstawie  art.  24  ust.  2  pkt  2  ustawy  (aktualnie  odrzucenia  oferty  na 

podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  7a  Pzp  - 

przyp.  red.),  ponieważ  nie  stanowi  przeszkody  do 

badania oferty, jej 

wyboru i podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego.  

Odmienne stanowisko w tej 

zajął Sąd Okręgowy w Tarnowie, który w wyroku z dnia 13 

lutego  2014  r.  sygn.  akt    I  Ca  495/13, 

przyjął  że  „konsekwencje  upływu  terminu  związania 

ofertą należy oceniać przez pryzmat art. 66 k.c., na podstawie którego stan związania ofertą 

jest  istotnym,  konstytutywnym  elementem  oświadczenia  woli  zmierzającego  do  zawarcia 

umowy, stanowiącego ofertę. Oferta wygasa wraz z upływem oznaczonego okresu, w którym 

oferent  był  swoją  ofertą związany.(…) W  konsekwencji  uznano,  że o ile  ustawa dopuszcza 

możliwość  zawarcia  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego  po  upływie  terminu 

związania ofertą, to wybranie oferty, którą wykonawca nie jest związany, narusza prawo. (…) 

Wykonawca  poprzez 

przedłużenie  terminu  związania  ofertą  musi  wykazać,  że  miał  wolę 

przedłużenia  okresu  związania  z  ofertą,  albowiem  oświadczenia  woli  wykonawcy  w  tym 

zakresie  nie  może  mieć  charakteru  dorozumianego,  ale  winno  być  wyrażone  wprost.  

W ocenie Sądu, przeciwnie do stanowiska zajętego przez autora skargi, wybór oferty, której 

termin związania wygasł, pozostaje w sprzeczności z zasadą uczciwej konkurencji i równego 

traktowania wykonawców wyrażoną w art. 7 ust. 1 Pzp. 

Przechodząc do oceny  sytuacji w przedmiotowym  postępowaniu odwoławczym, skład 

orzekający  Izby  uważa,  że  Zamawiający  niezasadnie  odrzucił  ofertę  Odwołującego,  gdyż 

brak jest podstawy prawnej w tym zakresie. 

Próba wywodzenia z treści art. 89 ust.1 pkt 7a 

ustawy  Pzp 

–  sytuacji,  kiedy  wykonawca  nie  wyraził  zgody  na  przedłużenie  terminu 

związania  ofertą,  na  sytuację  kiedy  wykonawca  samodzielnie  nie  przedłużył  terminu 

związania  ofertą  jest  niezasadne,  a  wydaje  się  być  możliwe  tylko  w  sytuacji  rozszerzającej 

interpretacji  tej  przesłanki,  czy  też  wywodzenia  podstawy  do  odrzucenia  poprzez  analogię 

sytuacji, gdyż skutkiem w obu przypadkach jest brak związania ofertą.  

Z

daniem  Izby  brak terminu  związania ofertą jest  podstawą do  odrzucenia oferty  tylko  

w  sytuacji,  kiedy  wykonawca  wezwany  przez  Zamawiającego  do  przedłużenia  terminu 

związania ofertą nie wyrazi na to zgody. W przedmiotowym postępowaniu Odwołujący taką 

zgodę wyraził w sposób stanowczy, na piśmie, w terminie określonym przez Zamawiającego. 

Co  ciekawe,  w  uprzednio  toczącym  się  postępowaniu  odwoławczym,  które  także  miało 

miejsce po 11 czerwca 2018 roku (a więc po upływie terminu związania ofertą) Zamawiający 

w  żaden  sposób  nie  odwoływał  się  do  tej  przesłanki,  nie  wskazywał  na  nieważność  oferty 

Odwołującego i nie upatrywał w upływie terminu związania braku interesu w korzystaniu ze 

środków ochrony prawnej.  

Zauważy  należy,  iż  żaden  przepis  ustawy  nie  wymaga  permanentnego  utrzymania 

przez  wykonawcę stanu związania ofertą, a tylko to mogłoby być podstawą w razie upływu 

tego  terminu  do  rozpatrywania  niezgodności  takiej  oferty  z  ustawą.  Jednocześnie  de  lege 

lata 

żaden  z  przepisów  ustawy  Pzp  nie  zakazuje  wyboru  oferty  wykonawcy,  który  swoją 

ofertą  związany  już  nie  jest.  Izba  stoi  na  stanowisku,  że  katalog  przesłanek  do  odrzucenia 

oferty wykonawcy ma charakter zamk

nięty i nie można podstaw odrzucenia interpretować w 

sposób  rozszerzający.  Wszelkie  postawy  do  wykluczenia  wykonawcy  z  postępowania  lub 

odrzucenia jego oferty, jako wyjątki od zasady, iż złożona oferta podlega badaniu i wyborowi 

winny być interpretowane w sposób ścisły. Izba w tym zakresie podziela w pełni i przyjmuje 

za swoje stanowisko doktryny i orzecznictwa przywołane przez Odwołującego w odwołaniu, 

a także na rozprawie.  

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia i argumentację organów orzekających, z których 

wynika, że brak samodzielnego przedłużenia przez wykonawcę terminu związania ofertą nie 

może  być  podstawą  do  odrzucenia  oferty  takiego  wykonawcy,  Izba  uznaje,  że  brak  jest 

podstaw, aby Zamawiający dokonał odrzucenia oferty, co do której termin związania upłynął. 

Tym  samym  Zamawiający  dokonując odrzucenia ofert  naruszył  przepis  art.  89  ust.1 pkt  7a 

ustawy Pzp

, gdyż przepis ten w tej sytuacji nie ma zastosowania.  

Końcowo  podkreślić  należy,  iż  upływ  terminu  związania  ofertą  nie  przesądza  

o  nieskuteczności  oferty,  a  jedynie  o  braku  istnienia  po  stronie  wykonawcy  obowiązku 

zawarcia umowy, natomiast 

możliwość podpisania umowy z wykonawcą który nie potwierdził 

na ten termin związania ofertą, jest w orzecznictwie możliwością niekwestionowaną. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  jego  wyniku 

na podstawie  art. 

192  ust.  9  i  10  ustawy  Pzp  w  związku  z  §  3  pkt  2  i  §  5  ust.  2  pkt  2 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości 

i sposobu  pobierania  wpisu  od od

wołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania  (t.j.  Dz.  U.  z  2018  r.,  poz.  972)  –  obciążając 

Zamawiającego  tymi  kosztami,  na  które  złożył  się  wpis  uiszczony  przez  Odwołującego, 

koszty  zastępstwa  procesowego  na  podstawie  rachunków  złożonych  do  zamknięcia 

rozprawy 

oraz koszty dojazdu na podstawie kopii złożonych biletów PKP.  

Przewodniczący: