KIO 1563/18 WYROK dnia 28.08.2018 r.

Sygn. akt: KIO 1563/18 

WYROK 

z dnia 28.08.2018  r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     

Emil Kawa 

Protokolant:            

Marcin Jakóbczyk 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  23  sierpnia  2018  roku  w  Warszawie, 

odwołania 

wniesio

nego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 06.08.2018 r. przez wykonawcę 

J.  J. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą pod nazwą  Zakład  Sprzątania  Wnętrz  J. 

J.  "MOP  83"  Sp.  z  o.o.,  ul.  Szafirowa  7  a,  82-

310  Gronowo  Górne,  w  postępowaniu 

prowadzonym  przez 

Zakład  Ubezpieczeń  Społecznych,  ul.  Szamocka  5/3,  01-748 

Warszawa 

przy udziale wykonawcy 

Impel Facility Services Sp. z o.o., ul. Ślężna 118, 53-111 

Wrocław zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie 

zamawiającego 

orzeka 

1.u

względnia  odwołanie  w  zakresie  zarzutu  dotyczącego  rażąco  niskiej  ceny  oferty 

przystępującego 

i 

nakazuje 

zamawiającemu 

unieważnienie 

czynności 

wyboru 

najkorzystniejszej  oferty,  odrzucenie  oferty  wykonawcy 

przystępującego  Impel  Facility 

Services Sp. 

z o.o., ul. Ślężna 118, 53-111 Wrocław oraz nakazuje ponowne badanie i ocenę 

ofert 

w zakresie części A,  

2. zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 15 000,00 (piętnaście tysięcy) złotych 

uiszczon

ą przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania i: 

3. zasadza od 

przystępującego Impel Facility Services Sp. z o.o., ul. Ślężna 118, 53-111 

Wrocław,  zgłaszającego  sprzeciw  od  uwzględnienia  przez  zamawiającego  zarzutów 

odwołania  kwotę  22 200,00  (dwadzieścia  dwa  tysiące  dwieście  złotych),  z  czego  na  rzecz 

odwołującego

Zakład Sprzątania Wnętrz J. J. "MOP 83" Sp. z o.o., ul. Szafirowa 7 a, 82-310 

Gronowo  Górne  kwotę  18 600,00  (  osiemnaście  tysięcy  sześćset)  złotych  tytułem  zwrotu 

kwoty  uiszczonego  wpisu  i  wynagrodzenia  pełnomocnika,  oraz  na  rzecz  zamawiającego

Zakładu  Ubezpieczeń  Społecznych,  ul.  Szamocka  5/3,  01-748  Warszawa  kwotę  3600, 

00(trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r. 

–  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2017r. poz. 1579 ze zm.) na niniejszy wyrok 

– w terminie 7 dni od 

dnia  jego  doręczenia  –  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący: 

…………………………… 

Sygn. akt KIO 1563/18 

                                            UZASADNIENIE 

Zakład  Ubezpieczeń  Społecznych,  ul.  Szamocka  5/3,  01-748  Warszawa,  zwany  dalej 

„Zamawiającym”  prowadzi  postepowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  pn. 

„Sprzątanie  obiektów  Centrali  ZUS  oraz  pielęgnacja  terenów  zieleni",  znak  postępowania 

TZ/271/10/18.  Postępowanie  prowadzone  jest  w  trybie  przetargu  nieograniczonego,  a 

wartość przedmiotu zamówienia przekracza kwoty, o których mowa w przepisach wydanych 

na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.  

Zamawiający  do  realizacji  przedmiotowego  postępowania  wybrał  ofertę  wykonawcy   

Impel  Facility  Services  Sp.  z  o.o.,  ul.  Ślężna  118,  53-111  Wrocław,  który  to  wykonawca 

skutecznie przystąpił do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego. 

Od  takiej  czynności  Zamawiającego  wykonawca  Zakład  Sprzątania Wnętrz  J.  J.  "MOP 

83"  Sp.  z  o.o.,  ul.  Szafirowa  7  a,  82-

310  Gronowo  Górne,  dalej  „Odwołujący”  złożył 

odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej.  

We  wniesionym  odwołaniu zarzucił  Zamawiającemu  nieprawidłowość  w  wyborze oferty 

wykonawcy  Impel  z  tego  powodu,  że  zdaniem  Odwołującego  oferta  zawiera  rażąco  niską 

cenę. 

Zarzucił Zamawiającemu naruszenie: 

I.  art.  89  ust.  1  pkt  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  Pzp  - 

poprzez  błędna  ocenę  wyjaśnień 

wykonawcy  Impel  z  dnia  22.05.2018  r.  i  zaniechanie  odrzucenia  jego  oferty  z  uwagi  na 

zaoferowanie rażąco  niskiej  ceny  w  stosunku do  przedmiotu  zamówienia, mimo że z  treści 

wyjaśnień  wynikało,  że  wykonawca  w  celu  zaniżenia  ceny  oferty  skalkulował  ją  bez 

uwzględnienia  istotnych  elementów  cenowych  w  zakresie  kosztów  pracowniczych 

wynikających z podstawowych wymogów prawa pracy; 

II.  art.  89  ust.  1  pkt  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  Pzp  - 

poprzez  błędna  ocenę  wyjaśnień 

wykonawcy  Impel  z  dnia  22.05.2018 r.  i  zaniechanie  odrzucenia  jego  oferty  z  uwagi  na  nie 

uwzględnienie  kosztu  mycia  okien  (istotna  część  kosztu)  i  kosztu  czyszczenia  powierzchni 

wewnętrznych  (istotna  część  kosztu)  oraz  mimo  że  treść  wyjaśnień  pozostawała  w 

sprzeczności z treścią Formularza cenowego, 

III. art. 89 ust. 1 pkt 3 - poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy Impel, mimo 

że  jej  złożenie  stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu 

nieuczciwej  konkurencji,  bowiem  z  treści  wyjaśnień  z  dnia  22.05.2018  r.  wynikało,  że 

wykonawca  dopuścił  się  machinacji  cenowej  polegającej  na  przerzuceniu  kosztów  między 

pozycjami Formularza cenowego, które dotyczyły usług objętych różnymi stawkami podatku 

VAT - 

tj. przeniósł koszt wykonania czyszczenia powierzchni wewnętrznej oraz mycia okien 

(stawka 23%) - do kosztu powie

rzchni zewnętrznej (stawka 8%). 

Podnosząc powyższe wniósł o nakazanie Zamawiającemu:  unieważnienia 

czynności 

wyboru oferty wykonawc

y Impel w części A, odrzucenia oferty wykonawcy Impel w części A 

oraz 

powtórzenia czynności badania i oceny ofert; 

Na  wstępie  Odwołujący  wskazał,  że  nieprawidłowość  wyboru  oferty  wykonawcy  Impel 

była  konsekwencją  błędnej  oceny  złożonych  przez  ten  podmiot  wyjaśnień  w  zakresie  ceny 

oferty  z  dnia  22.05.20

18  r.  Choć  wyjaśnienia  były  lakoniczne,  wynikało  z  nich  wprost,  że 

ofertę  wykonawcy  Impel  skalkulowano  bez  uwzględnienia  istotnych  elementów  cenowych 

wynikających  z  podstawowych  wymogów  prawa  pracy  oraz  mimo  że  treść  wyjaśnień 

pozostawała  w  oczywistej  sprzeczności  z  treścią  Formularza  cenowego  w  warstwie 

liczbowej,  Zamawiający  zaniechał  przeprowadzenia  dalszych  wyjaśnień  i  przyjął,  iż  w 

wyjaśnieniach  wykonawca  Impel  potwierdził,  że  zaoferowana  przez  niego  cena  nie  była 

rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia. Z treści wyjaśnień można było wnosić, 

że  Impel  nie  uwzględnił  odpowiedniej  wartości  podstawowych  elementów  ceny  takich  jak 

sprzątanie powierzchni wewnętrznych i mycie okien. Dodatkowo Zamawiający zignorował, iż 

z  treści  wyjaśnień  wynikało,  że  wykonawca  Impel  dopuścił  się  machinacji  cenowej 

polegającej  na  przerzuceniu  kosztów  między  pozycjami  Formularza  cenowego,  które 

dotyczyły usług objętych różnymi stawkami podatku VAT. 

Wskazał,  że  Odwołujący  nie  miał  możliwości  podniesienia  na  wcześniejszym  etapie 

postępowania zarzutów  sformułowanych w  niniejszym  odwołaniu,  bowiem dotychczas treść 

wyjaśnień  wykonawcy  Impel  z  dnia 22.05.2018 r.  - która ma kluczowe znacznie dla oceny, 

czy  wykonawca  zaoferował  cenę  rażąco  niską  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  - 

objętą  była  tajemnicą  przedsiębiorstwa.  Odwołujący  uzyskał  dostęp  do  przedmiotowych 

wyjaśnień dnia 31.07.2018 r.   

Zgodnie  z  pkt.  2.1.2.1  SIWZ  zamówienie  zostało  podzielone  na  części,  przy  czym

Odwołujący  i  Przystępujący  złożyli  oferty  w  części  A  –  dotyczącej  usługi  sprzątania,  mycia 

okien  w  budynkach  Centrali  Zakładu  Ubezpieczeń  Społecznych,  utrzymania  porządku  na 

posesji  Centrali  Zakładu  Ubezpieczeń  Społecznych  oraz  odśnieżania  dachów  na  obiektach 

Centrali Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.  

Odnosząc  się  do  zarzutu  błędnej  oceny  przez  Zamawiającego  wyjaśnień 

Przystępującego w zakresie rażąco niskiej ceny oferty podał, że w postępowaniu w części A 

złożono  5  ofert.  Kwota,  jaką  Zamawiający  zamierza  przeznaczyć  na  sfinansowanie 

zamówienia  wynosi  5  857  737,96  zł,  natomiast  wysokość  ofert  wynosi  od  3  038  543,92  zł 

(wykonawca Impel) do 4 398 237,34 zł (wykonawca AWIMA Sp. j.). 

Zgodnie  z  pkt.  5.1.  SIWZ  Wykonawca  miał  obowiązek  podać  cenę  oferty  w  sposób 

określony  w  pkt  4  Formularza  oferty  "Formularz  cenowy"  (Załącznik  nr  1  do  SIWZ). 

Zamawiający określił również, że cena podana w ofercie powinna zawierać wszystkie koszty 

Wykonawcy  oraz  uwzględniać inne opłaty  i  podatki  wynikające  z  realizacji  Umowy,  a  także 

ewentualne  upusty  i  rabaty,  oraz  nie  może  ulec  zwiększeniu  w  czasie  obowiązywania 

Umowy z zastrzeżeniem postanowień wzoru Umowy dotyczących waloryzacji - pkt 5.7 SIWZ. 

W  dniu  18.05.2018  r.  Wykonawca  Impel  został  wezwany  przez  Zamawiającego  do 

złożenia wyjaśnień w sprawie wyliczenia ceny, przy czym należy podkreślić, że w wezwaniu 

zobowiązano  wykonawcę  do  złożenia  wyjaśnień  popartych  dowodami  wskazujących  na  to, 

że  zaoferowana  przez  wykonawcę  cena  jest  skalkulowana  prawidłowo,  z  uwzględnieniem 

wszystkich  wymogów  realizacji  przedmiotu  zamówienia  i  zapewnia  wykonania  całego 

zakresu  zamówienia  z  należytą  starannością.  Zgodnie  z  wezwaniem  wyjaśnienia  powinny 

uwzględniać  m.in.  zakres  zamówienia  wskazany  w  SIWZ  i  zawierać  konkretne  elementy 

mające wpływ na wysokość zaoferowanej ceny usługi. Wskazać należało również zysk brutto 

wykonawcy w związku z realizacją zamówienia. 

W  dniu  22.05.2018  r. Wykonawca  Impel  złożył  wyjaśnienia,  które  pierwotnie  w  całości 

objęte  zostały  tajemnicą  przedsiębiorstwa  a  następnie  -  na  skutek  wykonania  przez 

Zamawiającego wyroku Krajowej Izby Odwoławczej ws. KIO 1187/18 - odtajnione. 

Jednocześnie  Zamawiający  powtórzył  proces  badania  i  oceny  ofert  w  postępowaniu, 

czego  skutkiem  był  ponowny  wybór  oferty  wykonawcy  Impel,  o  czym  poinformowano 

wykonawców dnia 27.07.2018 r. Dnia 31.07.2018 r. Zamawiający udostępnił Odwołującemu 

odtajnioną treść wyjaśnień wykonawcy Impel z dnia 22.05.2018 r. 

Wskazał,  że  w  zakresie  kosztu  wynagrodzenia  personelu  sformułowanie  przez 

Zamawiającego wymogów jak w pkt 2.1.3. SIWZ oraz § 4 ust. 2 wzoru umowy oznaczało, że 

każdy  wykonawca  kalkulując  cenę  oferty  musiał  wziąć  pod  uwagę  wszelkie  czynniki 

kosztotwórcze  wynikające  z  prawa  pracy.  Chodziło  zatem  nie  tylko  o  wartość  minimalnego 

wynagrodzenia  wynikającą  z  przepisów  ustawy  z  dnia  10.10.2002  r.  o  minimalnym 

wynagrodzeniu  za 

pracę,  lecz  również  konieczne  koszty  zatrudnienia  pracowników 

wynikające z przepisów ustawy z dnia 26.06.1972 r. Kodeks pracy. W szczególności wskazał 

na  potrzebę  ujęcia  kosztów  urlopów  pracowniczych  i  zwolnień  lekarskich.  W  tym  zakresie 

wskazał,  że  konieczność  uwzględnienia  kosztów  zastępstwa  pracowników  w  czasie  urlopu 

oraz  w  czasie  zwolnienia  chorobowego  wynika  chociażby  z  okoliczności,  że  zamówienie 

realizowane  będzie  przez  24  miesiące  (pkt  2.2.1.1.  SIWZ)  w  sposób  ciągły  (tj.  zarówno  w 

sezonie letnim i 

zimowym). Wykonawca kalkulujący cenę oferty rozsądnie i uczciwie - mając 

na względzie konieczność zapewnienia Zamawiającemu ciągłości świadczenia usługi - musi 

zatem  wziąć  pod  uwagę  koszty  związane  z  zastępstwem  pracowników  na  czas  urlopów  i 

zwolnień  chorobowych.  Z  kolei  nawet  jeśli  wykonawca  założył,  że  pracownicy  nie  będą 

korzystać z ustawowo zagwarantowanego prawa do urlopu, to konieczne było uwzględnienie 

w  cenie oferty kosztów  związanych z  zapłatą  ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany 

urlop.  Wskaz

ał,  że  konieczność  uwzględnienia  w  cenie  oferty  kosztów  związanych:  z 

prowadzeniem  badań  lekarskich  dla  pracowników,  prowadzeniem  szkoleń  BHP  dla 

pracowników, zapewnieniem środków higieny osobistej dla pracowników oraz zapewnieniem 

środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego - wynika wprost z bezwzględnie 

obowiązujących przepisów Kodeksu pracy. 

Podniósł,  że  Odwołujący  -  na  podstawie  danych  zawartych  w  Tabeli  oraz  danych 

wynikających  z  Formularza  cenowego  wykonawcy  Impel  -  dokonał  wyliczeń  z  których 

wypływa,  że  wykonawca  ten  w  ogóle  nie  uwzględnił  w  cenie  swojej  oferty  wymienionych 

wcześniej  koniecznych  kosztów  zatrudnienia  wynikających  bezpośrednio  lub  pośrednio  z 

przepisów  Kodeksu  pracy. Wykonawca  Impet  wycenił  jedynie  i  oparł  swoją  ofertę  o  koszty 

pensji  minimalnej  wynikające  wyłącznie  z  wypłacanego  pracownikowi  wynagrodzenia  i 

konsekwencji - 

nie uwzględnił koniecznych kosztów wynikających wprost z przepisów prawa. 

Wskazał,  że  zgodnie  z  Formularzem  cenowym  wykonawca  Impel  wycenił  swoją  ofertę 

na poziomie 2 580 854,23 zł netto. Z kolei z Tabeli wynika, że w cenie tej wykonawca Impel 

uwzględnił koszty pracy na poziomie 1 081 509,87 zł netto w sezonie letnim oraz 873 819,50 

netto  w  sezonie  zimowym. 

Różnica  między  ceną  oferty  wykonawcy  Impel  a  wyliczeniami 

Odwołującego kształtuje się na poziomie ok. 254 612,80 zł (2 835 467,03 zł - 2 580 854,23 

zł). Jest ona konsekwencją nieuwzględnienia przez wykonawcę Impel koniecznych kosztów 

zatrudnienia. 

Na  podstawie  przytoczonych  danych  Odwołujący  ustalił,  że  koszt  miesięczny 

zastępstw  w czasie urlopu w sezonie letnim  wynosił będzie 8 000,76 zł (30,5 etatu x koszt 

jednostkowy 262,32 zł), zaś w skali całego zamówienia 112 010,64 zł (14 miesięcy x koszt 

miesięczny  8  000,76  zł).  Podobne  zastrzeżenia  należy  odnieść  także  do  nieujętych  w 

kalkulacji Przystępującego kosztów absencji chorobowej i badań lekarskich, szkoleń, sprzętu 

ochrony osobistej, itp. 

Reasumując  stwierdził,  że  wykonawca  Impel  zaniżył  z  ww.  przyczyn  koszt  realizacji 

zamówienia  o  łączną  kwotę  ok.  254  612,80  zł,  na  co  składają  się  koszty: 

urlopów/ekwiwalentów  za  niewykorzystany  urlop,  kosztów  zwolnień  lekarskich,  kosztów 

badań lekarskich, kosztów ubrań i środków czystości dla pracowników. 

W zakresie zarzutu ozn nr II i III dotyczącego  naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z 

art. 90 ust. 3 Pzp - 

poprzez błędna ocenę wyjaśnień wykonawcy Impel z dnia 22.05.2018 r. i 

zaniechanie odrzucenia jego oferty z uwagi na nie uwzględnienie kosztu mycia okien i kosztu 

czyszczenia  powierzchni  wewnętrznych  oraz    naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  3  -  poprzez 

zaniechanie  odrzucenia  oferty  wykonawcy  Impel,  mimo  że  jej  złożenie  stanowi  czyn 

nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji podał, 

że  w  części  A  Zamawiający  wymagał  aby  przedmiot  zamówienia  realizowany  był  przez  co 

najmniej 

35 pracowników w sezonie letnim (okres trwający od kwietnia do października) i 39 

w  sezonie  zimowym  (okres  trwający  od  listopada  do  marca)  co  w  przeliczeniu  na  etaty 

wynosi odpowiednio 30,5 i 34,5 etatów.   

Ponad

to  podał,  że  Zamawiający  określając  harmonogram  dobowy  pracy  pracowników  

wskazał  także,  że  4  pracowników  nie  może  mieć  przydzielanych  stałych  rejonów  do 

codziennego sprzątania.  

Wykonawca 

skalkulował  wysokość  oferty  w  zakresie  powierzchni  wewnętrznej  na 

p

oziomie 2,70 zł/ m2 - 68 768, 36 zł netto miesięcznie, co ma odpowiadać sprzątaniu 25 469, 

80 m2,. Ponadto określił wysokość oferty w zakresie mycia okien i żaluzji na poziomie 1 zł / 

m2  - 

5670,  25  zł,  co  ma  odpowiadać  łącznej  powierzchni  mycia  okien  -  5670,  25  m2. 

Krotność mycia okien - 4x, 6x, 8x w zależności od lokalizacji. Łączna wartość za mycie okien 

w  zakresie  całej  umowy  :  24  365,76  zł.  Natomiast  w  zakresie  powierzchni  zewnętrznej  :37 

399,  66  zł  netto  miesięcznie,  co  ma  odpowiadać  sprzątaniu  powierzchni  zewnętrznej  -  11 

798, 00 m2. 

W  wyjaśnieniach  z  dnia  22.05.2018  r.  –  Przystępujący  nie  wykazał,  w  jaki  sposób 

osiągnął cenę 1 zł za m2 mycia okien. Wręcz przeciwnie - sam koszt usług specjalistycznych 

wynikający  z  wyjaśnień  jest  większy  niż  podana  w  formularzu  ofertowym  łączna  cena  za 

mycie  okien  oraz  usuwanie  śniegu.  Nadto  dodał,  że  wyjaśnienia  wykonawcy  Impel  z  dnia 

22.05.2018  r.  potwierdzają,  że  cena  za  lm2  mycia  okien  (1  zł)  -  jest  ceną  rażąco  niską. 

Okoliczność,  że  cena  mycia  okien  na  poziomie  1  zł/m2  jest  rażąco  niska  znajduje 

potwierdzenie  także  w  danych  rynkowych  za  taką  usługę,  które  są  co  najmniej  3-krotnie 

wyższe niż ceny podane przez wykonawcę Impel. Podał, że wyjaśnienia Impel potwierdzają, 

że  w  cenie  oferty  nie  zawarto  istotnej  części  składowej  kosztu,  jakim  jest  mycie  okien  a 

Zamawiający miał obowiązek odrzucenia oferty. 

Podobnie  zdaniem  Odwołującego  jest  sytuacja  dotycząca  sprzątania  powierzchni 

wewnętrznych. 

Przystępujący w tym zakresie oświadczył w wyjaśnieniach dotyczących ceny, że łączny 

całkowity  miesięczny  koszt  zatrudnienia  wynosi  107  535,59  zł.  W  ofercie  natomiast  w 

odniesieniu do powierzchni wewnętrznych zaoferował 68 768, 36 zł miesięcznie. Oznacza to, 

że łączny koszt etatów na powierzchnie wewnętrzne oszacowano na poziomie 64% etatów. 

Uzasadniając  zarzut  dotyczący  tzw.  machinacji  cenowej  polegającej  na  przeniesieniu 

kosztów  mycia  okien  i  sprzątania  powierzchni  wewnętrznych  -  na  pozycje  z  mniejszym 

podatkiem Vat tj. pozycję utrzymania czystości terenów zewnętrznych podał, że  Wykonawca 

w wyjaśnieniach złożył informacje, z których wprost wynika, że koszt usług specjalistycznych 

zawarł  w  innym  miejscu  niż  powinien.  Podano  2200  zł  miesięcznie  przez  24  miesiące  co 

oznacza, że jest to kwota : 52 800 zł netto. 

Tymczasem w ofercie - 

łączna wartość za mycie okien wyniosła : 24 365,76 zł. 

W ofercie wskazano również łączną wartość odśnieżania : 9126 zł w odniesieniu do całej 

umowy. 

Podanie tej informacji oznacza, że Przystępujący przyznał w istocie, iż koszt wykonania 

tych usług uwzględnił w innym elemencie oferty. Maksymalne przyporządkowanie sprzątania 

powierzchni zewnętrznej na 1 etat 8 godzinny to ok. 10 000 m2. Natomiast uwzględniając w 

niniejszej  sytuacji,  że  powierzchna  zewnętrzna  może  być  zróżnicowana  i  należy  zapewnić 

najwyższą jakość usługi - do obliczeń przyjęto 3 500 m2/osobę. Wykonanie takiej ilości przez 

jedną  osobę  następuje  przy  dużym  komforcie  pracy  i  jest  związane  z  zapewnieniem 

najwyższej  jakości  przy  zróżnicowanym  terenie  zewnętrznym.  Łączna  ilość  powierzchni 

zewnętrznej w Opisie przedmiotu zamówienia to 11 798 m2. 

Oznacza  to,  że  wykonawca  Impel  powinien  był  uwzględnić  koszty  ok.  3  etatów  w  tym 

zakresie, jeśli chciałbym wykonywać tą usługę na najwyższym możliwym poziomie. 

Tymczasem  - 

uwzględnił  koszty  co  najmniej  9,54  etatu  w  powierzchni  zewnętrznej  w 

okresie  letnim  a  w  okresie  zimowym  -  co  najmniej  10,98  etatu.  Rzeczywiste  koszty 

sprzątania  terenu  zewnętrznego  będą  na  poziomi  3  etatów  (maksymalnie)  -  a  koszty 

pozostałe - tj. ponad 6,54 etatu w okresie letnim i 8 etatów etatu w okresie zimowym — będą 

w istocie służyć do pokrycia wartości za mycie okien. 

W  niniejszym  przypadku  dochodzi  do  sytuacji,  gdzie  mycie  okien  związane  jest  z  23% 

podatkiem Vat, a sprzątanie terenu zewnętrznego - z 8% podatkiem Vat. 

Reasumując  przedstawioną  argumentację  podał,  że  Przystępujący  składając  ofertę 

zarówno  nie  uwzględnił  koniecznych  kosztów  pracy  wynikających  z  przepisów  kodeksu 

pracy,  nie  uwzględnił  kosztów  mycia  okien  oraz  sprzątania  powierzchni  wewnętrznej  jak 

również dopuścił się czynu nieuczciwej konkurencji, polegającego na przerzuceniu kosztów 

na pozycję z mniejszą stawką podatku VAT. 

Zamawiający w złożonej odpowiedzi na odwołanie oświadczył, że biorąc pod uwagę 

zarzuty podniesione w odwołaniu i dokonaną ponowną analizę oceny ofert postanowił uznać, 

że  odwołanie jest zasadne i oświadczył o uwzględnieniu zarzutów odwołania w całości. 

Przystępujący  do  postępowania  wykonawca  Impel  Facility  Services  Sp.  z  o.o.,  ul. 

Ślężna  118,  53-111  Wrocław,  którego  oferta  została  uznana  za  najkorzystniejszą  wobec 

uwzględnienia  odwołania  przez  Zamawiającego  wniósł  sprzeciw,  co  skutkowało  dalszym 

prowadzeniem  postepowania  przez  Izbę.  W  złożonym  piśmie  procesowym  wniósł  o 

oddalenie odwołania jako niezasadnego. 

Odnosząc  się  do  podniesionych  zarzutów  podał,  że  w  przedłożonej  kalkulacji  kosztów 

ceny  ofertowej  przyjął  zgodnie  z  obowiązującym  prawem  koszty  pracy  na  poziomie  nie 

niższym  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  w  2018  roku.  Do  kalkulacji  kosztów 

pracowniczych przyjęto liczbę osób zapewniającą należyte wykonanie świadczenia, zgodne 

z  wymaganiami  Zamawiającego.  Cena  zaoferowana  w  postępowaniu  jest  zgodna  z 

wszystkimi  wymaganiami  SIWZ,  nie  pominięto  w  cenie  żadnych  istotnych  elementów 

cenowych oraz nie dopuszczono się machinacji cenowej. Ceny usług dodatkowych i środków 

przeznaczonych  do  realizacji  usługi  sprzątania  są  cenami  rynkowymi  -  z  uwzględnieniem 

stosowanych  dla  przystępującego  upustów,  przy  czym  jakość  tych  środków  nie  została 

obniżona w stosunku do wymaganych standardów. 

Podkreślił,  że  cena  oferty  Przystępującego  nie  odbiegała  od  średniej  arytmetycznej 

wszystkich złożonych ofert,  Zamawiający  trzykrotnie wzywał  Przystępującego  Impel  Facility 

Services Sp. z o.o. do złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny na podstawie art. 90 ust. la pkt 

1)  oraz  doprecyzo

wania  wyjaśnień  pismami  z  dnia,  kolejno  18.05.2018  r.;  05.07.2018  r.; 

13.07.2018  r.  Tym  samym  zamawiający  wybierając  ofertę  Przystępującego  miał  pełne 

rozeznanie  co  do  sposobów  wyceny  poszczególnych  rodzajów  kosztów.  Oferta 

przystępującego została zbadana wnikliwie oraz prawidłowo. Przystępujący wyjaśnił bardzo 

precyzyjnie  oraz  szczegółowo  wszystkie  składowe  ceny  oferty,  o  czym  stanowi  fakt,  iż 

Zamawiający  wezwał  do  ich  wyjaśnień,  po  czym  zwrócił  się  dwukrotnie o  doprecyzowanie, 

aby  rozwiać  wszelkie  wątpliwości.  W  konsekwencji  po  wnikliwej  analizie,  Zamawiający 

dokonał  ponownego  wyboru  oferty  przystępującego  Impel  Facility  Services  Sp.  z  o.o.,  dnia 

27.07.2018 r. 

Stwierdził,  że  najważniejszym  faktem  potwierdzającym,  iż  cena  Przystępującego  nie 

stanowi  ceny  du

mpingowej  oraz  nie  została  zaniżona  jest  podpisana  z  Zamawiającym 

umowa,  która  trwa  nieprzerwanie  od  1  sierpnia  2016  r.  W  tym  zakresie  Zamawiającym  z 

odpowiedzi na odwołanie z dnia 25.06.2018 r. podał, że „...cena w ofercie Impel jest ceną, za 

którą  usługa  jest  obecnie  z  powodzeniem  realizowana".  Przystępujący  na  podstawie 

zdobytego  w  okresie  dwuletniego  świadczenia  usługi,  doświadczenia,  wiedzy  na  temat 

budynku Zamawiającego, jego oczekiwań,  procedur,  zwyczajów  obowiązujących na  terenie 

budynku, był w stanie w sposób bardzo szczegółowy oraz precyzyjny wycenić usługę. Dzięki 

dwuletniej praktyce w realizacji przedmiotowej usługi oraz dzięki posiadanej wiedzy na temat 

obiektu Zamawiającego, Przystępujący mógł zaplanować optymalny sposób realizacji usługi 

dopas

owując  założenia  do  wymagań  Zamawiającego.  Wszystkie  zatrudnione  osoby  są  już 

przeszkolone,  posiadają  wymagane  badania  lekarskie,  sprzęt  oraz  maszyny  są 

zamortyzowane, gdyż ich koszt wykonawca poniósł w momencie zakupu w 2016 r. Zakupy 

środków  chemicznych  oraz  higienicznych,  które  niewątpliwie  stanowią  drugi  czynnik 

cenotwórczy  w  ofercie,  Przystępujący  policzył  na  podstawie  realnego  zużycia 

wypracowanego w okresie trwającej dwuletniej umowy. 

Zauważył,  ze  niepodważalnym  jest  fakt  przewagi  wszystkich  firm,  przystępujących 

ponownie do złożenia ofert, które w trakcie trwania postępowania aktualnie świadczą usługę 

na  rzecz  Zamawiającego.  Na  obniżenie  kosztów  w  ofercie  wpływa  m.in.  posiadany  już 

personel,  który  dysponuje  niezbędnymi  szkoleniami  oraz  badaniami  lekarskimi,  zakupione 

maszyny  i  sprzęt,  które  w  całości  bądź  w  części  zostały  zamortyzowane,  dostosowana 

organizacja  pracy  do  powierzchni,  warunków  panujących  w  obiekcie,  wydatki  na  artykuły 

chemiczne oraz higieniczne obliczone na podstawie realnego zużycia itp. 

W  celu  prawidłowej  kalkulacji  oferty  wszyscy  wykonawcy  mieli  tą  samą  możliwość 

odbycia  wizji  lokalnej.  Ze  wszystkich  5  złożonych  w  postępowaniu  ofert  tylko  Odwołujący 

MOP  83  Sp.  z  o.o.,  nie  odbył  wizji  lokalnej.    Przystępujący  świadczy  usługę  na  rzecz 

Z

amawiającego, a zatem posiadali praktyczne doświadczenie w realizacji usługi. W związku 

z  powyższym  można  wysnuć  wniosek,  iż  Odwołujący  MOP  83  nie  dołożył  wszelkiej 

staranności w celu prawidłowego skalkulowania usługi, nie odbył wizji lokalnej, w związku z 

czym  kalkulując  usługę  wziął  pod  uwagę  tylko  zapisy  SIWZ,  nie  zaś  realne  wykonanie, 

wymagania  obiektowe,  organizację  pracy  budynku,  wymagania  na  terenie  zewnętrznym. 

Dodatkowo  trzeba  zaznaczyć,  iż  budynek  nie  jest  dostępny  dla  osób  postronnych. 

Odwołujący  zarzucił  tym  samym,  że  to  Przystępujący  Impel  Facility  Services  Sp.  z  o.o., 

skalkulował  usługę  nieprawidłowo.  Wniosek  ten  jest  bezpodstawny,  a  także  mało 

prawdopodobny, by aktualny Wykonawca usługi skalkulował ją poniżej jej kosztów. 

Podał,  że  Odwołujący  w  treści  odwołania  manipuluje  w  zakresie  Przystępującego 

zar

ówno wyliczeniem cen jak i ilością etatów. Powyższe pokazuje, iż odwołanie MOP 83 jest 

niespójne,  zawiera  błędy  w  obliczeniach,  co  w  konsekwencji  prowadzić  powinno  do 

oddalenia odwołania. 

Przedstawione  przez  Odwołującego  wyliczenia  są  tylko  i  wyłącznie  iluminacją  jego 

podejścia do kalkulacji kosztów pracy i zastępstwa urlopowego czy też chorobowego, która 

jest odrealniona i niezgodna z przyjętymi przez Przystępującego założeniami. 

Maksymalny koszt Przystępującego w trakcie trwania umowy to 78 026,04 tj.: 

zastępstwa letnie 30,5 etatu x 101,07 (koszt pracy UP przy osobie niepełnosprawnej 

z II specjalną ) = 3 082,64 x 14 miesięcy = 43 156,89 

zastępstwa letnie 34,5 etatu x 101,07 (koszt pracy UP przy osobie niepełnosprawnej 

z II specjalną ) = 3 486,91 x 10 miesięcy = 34 869,15 

Należy  przyjąć,  iż  powyższy  koszt  jest  maksymalny,  jednak  nie  musi  wystąpić  w  pełni 

ponieważ,  pracownik  część  należnego  mu  urlopu  może  wykorzystać  już  po  zakończeniu 

umowy  zgodnie  z  obowiązującymi  przepisami  tj.  urlop  z  danego  roku  należy  wykorzystać 

maksymalnie  do  września  roku  następnego,  w  tym  czasie  może  nastąpić  także  zmiana 

przypisania osoby do obiektu. Dodatkowo zapisy SIWZ nie precyzują zastępstw w przypadku 

osób  przebywających  na  urlopie  wypoczynkowym  bądź  będących  na  zwolnieniu  lekarskim. 

Dotychczasową praktyką jest rotacyjne planowanie urlopów na kontrakcie tj. po dwie osoby 

w  każdym  miesiącu  tak  aby,  obowiązki  zostały  rozdysponowane  na  pozostały  zespół. 

Odwołujący  odnosząc  się  do  zastępstw  lekarskich  w  sezonie  letnim  i  zimowym  zbudował 

założenia  znane  tylko  jemu.  Przystępujący  na  podstawie  aktualnie  trwającej  umowy,  wie 

jakie poniósł koszty z tym związanie i zgodnie z odpowiedzią z dnia 18.07.2018 r. uznał te 

zdarzenia jako losowe, które wkalkulował w ryzyko uwzględnione w marży. Pozostałe koszty 

wskazane przez Odwołującego w punktach e, f, g, h ( 5 591,68 ) są bezzasadne i miałkie. 

Odnosząc  się  do  kolejnych  kosztów  mających  wpływ  na  cenę,  a  zakwestionowanych 

przez  Odwołującego  podał,  że  Odwołujący  zarzuca  Przystępującemu  nie  uwzględnienie 

kosztów  mycia  okien.  Do  udowodnienia  posługuje  się  ogólnym  cennikiem  ściągniętym  z 

internetu  oraz  własnymi  wyliczeniami  kosztów  robocizny.  Należy  zwrócić  uwagę  na  fakt,  iż 

aby  dokonać  należytej  wyceny  usługi,  trzeba  w  pierwszej  kolejności  obejrzeć  dany  obiekt. 

Nie można posługiwać się ogólnymi stawkami. Żadna profesjonalna firma specjalizująca się 

myciem  okien,  nie  wyceni  usługi  bez  wcześniej  dokonanej  wizji.  Odwołujący  zarzuca 

również,  iż  Przystępujący  w  wyjaśnieniach  z  dnia  22.05.2018  r.  nie  wykazał  w  jaki  sposób 

osiągnął  cenę  1  zł  za  m2  mycia  okien  oraz  kolejno,  że  unikał  przedstawienia 

Zamawiającemu  kosztu  mycia  okien.  Przystępujący  wyjaśnia,  iż  koszt  mycia  okien  był 

podany  w  formularzu  cenowym  złożonym  wraz  z  ofertą,  w  związku  z  czym  nie  można 

twierdzić, iż w jakikolwiek sposób starano się uniknąć przedstawienia tych kosztów, gdyż jest 

to  absurdalne.  Zamawiający  w  żadnym  z  wysłanych  wezwań  do  wyjaśnienia  rażąco  niskiej 

ceny  nie  prosił  o  przedstawienie  kosztów  mycia okien  (cena była  podana  w  formularzu),  w 

związku  z  czym  zarzut  unikania  przedstawienia  tych  kosztów  jest  bezpodstawny.  Jako 

dowód,  iż  stawka  za  wykonanie  usługi  mycia  okien  nie  jest  w  żaden  sposób  zaniżona, 

Przystępujący przedstawił otrzymane oferty do wykonania usługi, skalkulowane na postawie 

dokonanej wizji obiektu. Zarzut Odwołującego dotyczący przeniesienia kosztów mycia okien i 

sprzątania  powierzchni  wewnętrznych  jest  bezpodstawny.  Wyliczenia,  które  przeprowadził 

Odwołujący są całkowicie niezrozumiałe, a także zawierają błędy, takie jak dzielenie wartości 

przypadającej  na  sprzątanie powierzchni  wewnętrznej  przez  całkowitą wartość  oferty, która 

zawiera w sobie koszty mycia okien oraz odśnieżania dachów. 

Podniósł,  iż  z  łącznej  kwoty  za  sprzątanie  powierzchni  wewnętrznej  oraz  zewnętrznej 

106  168,12  zł  Przystępujący  przeznaczył  65%  środków  na  sprzątanie  powierzchni 

wewnętrznej oraz 35% środków na sprzątanie powierzchni zewnętrznej. Dodać Dodał, iż taki 

podział  odpowiada  całkowitej  powierzchni  sprzątanej  z  różnicą  3%  w  terenie  zewnętrznym 

tzn. 37 267,80 m2 x 65% = 24 22407 m2 oraz 37 267,80 m2 x 35% = 13 043,73%. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  rozpoznając  złożone  odwołanie  na  rozprawie  i 

uwzględniając  dokumentację  z  tego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego przesłaną przez Zamawiającego, treść odwołania, pisma Zamawiającego i 

przystępującego,  dowodów  przedstawionych  na  rozprawie,  stanowiska  stron  i 

przystępującego  podanych do protokołu rozprawy, ustaliła i zważyła co następuje.  

Odwołanie  jest  zasadne i  zostało  uwzględnione,  chociaż  nie wszystkie zarzuty 

podniesione w odwołaniu znalazły akceptacje w ocenie Izby 

W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek 

ustawowych  skutkujących  odrzuceniem  odwołania,  wynikających  z  art.  189  ust.  2  ustawy 

Pzp. Izba stwierdziła nadto, że Odwołujący posiada interes we wniesieniu środków ochrony 

prawnej w postaci odwołania. 

Na  wstępie  Izba  uznaje  za  niezbędne  odniesienie  się  do  wniosku  Przystępującego  o 

nierozpoznawanie zarzutu dotyczącego rażąco niskiej ceny w ofercie Przystępującego z tego 

powodu,  że  Odwołujący  w  poprzednim  postępowaniu  odwoławczym  w  tej  sprawie 

zakończonej orzeczeniem z dnia 15 czerwca 2017 r, o sygn. akt KIO 1187/18  podnosił już 

zarzut rażąco niskiej ceny oferty Przystępującego. Wskazać należy, że pierwszy wybór oferty 

najkorzystniejszej  miał  miejsce  w  dniu  6  czerwca  i  Odwołujący  kwestionując  ten  wybór 

postawił  zarzut  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  4,  w  zakresie  kosztu  mycia  okien  oraz 

zatrudniana  osób  niepełnosprawnych.  Jednakże  na  rozprawie  zarzut  ten  został  wycofany 

przez  Odwołującego.  Tym  samym  zdaniem  Przystępującego,  na  tym  etapie  postępowania 

zarzuty  są  spóźnione  i  Odwołujący  nie  może  ponownie  składać  odwołania  podnosząc  te 

same zarzuty co we wcześniejszym odwołaniu. 

Izba nie uwzgl

ędniła podnoszonego zarzutu o nierozpoznawanie zarzutu rażąco niskiej 

ceny.  Niewątpliwym  jest,  że  Odwołujący  w  postepowaniu  o  sygn.  KIO  1187/18  podniósł 

zarzut  rażąco  niskiej  ceny,  jednakże  ze  względu  na  objecie  tajemnicą  przedsiębiorstwa 

wyjaśnień  dotyczących ceny  oferty  i  tym samym  braku możliwości  sformułowania  zarzutów 

szczegółowych  cofnął  przedmiotowy  zarzut.  Takie  działanie  Odwołującego  Izba  uznaje  za 

zasadne,  gdyż  samo  podniesieniu  zarzutu  bez  wskazania  jakie  konkretne  wyliczenia 

Przystępującego są kwestionowane nie mogło spowodować jego uwzględnienia. Biorąc pod 

uwagę  powyższe  Izba  uznała  podniesiony  zarzut  o  nierozpoznawanie  zarzutów  odwołania 

dotyczących rażąco niskiej ceny w ofercie Przystępującego za nieuzasadniony. 

Przed merytorycznym rozpatrze

niem podniesionych zarzutów Izba uznaje za zasadne 

wskazanie  okoliczności  prawnych  i  faktycznych  mających  znaczenie  dla  rozstrzygnięcia 

zasadności podnoszonych zarzutów.  

Co  do  zasady  o  cenie  rażąco  niskiej  można  mówić,  gdy  jest  oczywiste,  że  przy 

zachowan

iu  reguł  rynkowych  wykonanie  umowy  przez  wykonawcę  za  podaną  cenę  byłoby 

nieopłacalne  lub  wręcz  niewykonalne  gdy  przychody  mające  być  uzyskane  od 

Zamawiającego  z  tytułu  realizacji  zamówienia  nie  pokryją kosztów  jego  realizacji.  Podobna 

sytuacja  zachodzi  ta

kże  gdy  wykonawca  wykazuje,  że  aby  pokryć  koszty  realizacji 

zamówienia przerzuca źródła ich finansowania na inne źródła spoza  tego postępowania.   

Na  skutek  nowelizacji  prawa  zamówień  to  Zamawiający  i  Wykonawca,  którego  oferta 

została uznana  za najkorzystniejszą muszą wykazać,  iż  wybrana oferta nie zawiera  rażąco 

niskiej ceny. Nowelizacja ustawy Pzp w 2016 r. wprowadziła do definicji rażąco niskiej ceny 

istotną  zmianę,  polegająca  na  tym,  że  ocenie  może  podlegać  nie  tylko  całkowita  cena  lub 

całkowity koszt oferty, lecz powinny być brane pod uwagę także ich istotne części składowe. 

Pewne  wątpliwości  interpretacyjne  budzi  użyte  sformułowanie  „istotne  części  składowe”. 

Zdaniem Izby, taką istotną część składową należy wywieść z analizy elementów składowych 

kalku

lacji  ceny  oferty,  rozpatrywany  przez  pryzmat  przedmiotu  zamówienia.  Dla  jego 

ustalenia  i  oceny,  należy  odnosić  się  nie  tylko  do  jego  udziału  procentowego  w  cenie 

ofertowej, ale przede wszystkim należy mieć na względzie znaczenie danego składnika dla 

reali

zacji zamówienia oraz znaczenia do kalkulacji całej ceny oferty.   

W  przedmiotowym  postępowaniu  taka  sytuacja  zachodzi  w  zakresie  kosztów 

wynagrodzenia  pracowników  mających  realizować  to  zamówienie.  Podkreślić  należy,  że 

przedmiotowe  zamówienie  w  całości  ma  być  realizowane  przez  osoby  zatrudnione  na 

podstawie  umów  o  pracę  -  za  wyjątkiem  małej  jego  części  dotyczących  robót  tzw. 

wysokościowych.  Tym  samym  niezbędne  było  dokonanie  analizy  właściwej  kalkulacji 

kosztów zatrudnienia takich osób. 

Wskazać należy,  że  w  świetle  treści  art.  69  ust. 2 lit.  d  dyrektywy  klasycznej  instytucje 

Zamawiające  wymagają  od  wykonawców  wyjaśnień  dotyczących  ceny  lub  kosztów 

zaproponowanych w ofercie, jeżeli oferta wydaje się rażąco niska w stosunku do odnośnych 

robót  budowlanych,  dostaw  lub  usług,  sprawdzając  m.in.  zgodność  rozwiązań 

zaproponowanych w ofercie z obowiązkami w dziedzinie prawa pracy i prawa socjalnego.  W 

przypadku stwierdzenia, że oferta jest rażąco niska z uwagi na niegodność z obowiązującym 

prawem  unijnym  lub  zgodnym  z  nim  prawem  krajowym  w  dziedzinach  prawa  socjalnego, 

prawa  pracy  lub  z  przepisami  międzynarodowego  prawa  pracy  (ponownie  art.  18  ust  2 

dyrektywy  klasycznej),  Zamawiający  obligatoryjnie  odrzuca  ofertę.    Do  kosztów  pracy  poza 

wynagrodzeniem  pracowników  wlicza  się  m.in.  składki  opłacane  przez  pracodawcę  na 

ubezpieczenie społeczne pracowników, koszty szkolenia zawodowego oraz inne wydatki (np. 

wydatki  na  odzież  roboczą,  badania  lekarskie,  itp.  -  składniki  kosztów  pracy  zostały 

wskazane w  Rozporządzeniu Komisji  (WE)  nr  1737/2005  z  dnia  21.10.2005 r.,  Dz.  U.UE  L 

279/11, rysunek 1). 

Odnosząc  się  zarówno  do  przepisów  kodeksu  pracy  jak  i  ww.  przepisów  dyrektywy 

stwierdzić  należy,  że  koszty  pracy  wykazane  w  cenie  ofertowej  winny  zawierać  wszystkie 

koszty  związane  z  kosztami  pracy,  a  nie  tylko  kwotę  minimalnego  wynagrodzenia  wraz  z 

pochodnymi.  Kosztem  pracy  są  wszystkie  koszty,  które  ponosi  pracodawca  w  związku  z 

zatrudnianiem osób.  

W tym zakresie za wyrokiem KIO z dnia 14 czerwca 2017 r. Sygn. akt: KIO 1074/17 Izba 

wskazuje,  że  koszty  pracownicze  wskazane  w  ofercie  te  winny  obejmować  poza  kwotą 

otrzymywanego  wynagrodzenia  także  koszty  ponoszone  przez  pracodawców,  tj.,  części 

składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, którą zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 

13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963, ze 

zm.

) finansuje płatnik składek (pracodawca). W zakresie ujęcia obowiązkowych składek Izba 

wskazuje  na  wyroki  KIO  z  18.03.2015  r.,  sygn. akt:  KIO  398/15,  z  09.03.2015 r.,  sygn.  akt: 

KIO 346/15, czy też na wyrok z 09.02.2015 r., sygn. akt: KIO 189/15, sygn. KIO 1074/17. 

W przedmiotowym postępowaniu odwoławczym Odwołujący, a następnie i Zamawiający 

po złożeniu oświadczenia o uwzględnieniu zarzutów odwołania, podnosili, że Przystępujący 

dokonując  wyceny  kosztów  pracy  nie  ujął  w  nich  kosztów  związanych  z  urlopami 

pracowniczymi,  zwolnieniami  lekarskim,  kosztów  badań  i  szkoleń  pracowników,  itd. 

Przystępujący  w  złożonym  piśmie  procesowym  podał,  że  pracownik  nie  musi  wykorzystać 

urlopu  w  danym  roku  kalendarzowym  i  tym  samym  część  należnego  mu  urlopu  może 

wykorzystać  już  po  zakończeniu  przedmiotowej  umowy  –  do  końca  września  roku 

następnego, a wtedy może już pracować na innym obiekcie przy innej umowie. Wskazał, że 

przyjął tak jak dotychczas praktykował, iż wykorzystanie urlopów będzie rotacyjne tj. po dwie 

osoby  w  każdym  miesiącu  i  wtedy  obowiązki  osób  będących  na  urlopach  są 

rozdysponowane  na  pozostały  zespół.    Nadto  podał,  że  koszty  nie  musza  być  poniesione 

przy  realizacji 

tego  zamówienia  w  sytuacji,  kiedy  np.  pracownik  zostanie  przeniesiony  do 

realizacji innego zamówienia. 

Podkreślić  należy,  że  w  odniesieniu  do  tego  zamówienia  Zamawiający  z  Odwołującym 

podnieśli i wykazali, że wskazana przez Zamawiającego minimalna ilość osób która ma być 

dedykowana do wykonywania tego zamówienia jest ilością, która ma codziennie świadczyć 

pracę przy realizacji zamówienia. Powyższe oznacza, że osoby nieobecne w pracy z powodu 

urlopu  czy  zwolnienia  lekarskiego  winny  mieć  zapewnione  zastępstwo  innej  dodatkowej 

osoby.  Powyższa  kwestia  została  jednoznacznie  wykazana  w  stanowisku  Zamawiającego 

podanego  w  wyjaśnieniu  treści  SIWZ  z  7  maja  2018  r.,  gdzie  Zamawiający  wskazał  ilu 

pracowników i w jakich godzinach winno wykonywać pracę realizując to zamówienie. 

Izba  odnosząc  się  do  powyższego  oraz  analizy  wyliczeń  przedłożonych  przez 

Przystępującego  w  wyjaśnieniach  uznała,  że  w  ustalonym  stanie  faktycznym  niewątpliwym 

jest,  że  Przystępujący  nie  ujął  w  kosztach  pracy  kosztów  wynagrodzenia  pracowników  z 

tyt

ułu  urlopów,  zwolnień  lekarskich  oraz  dodatkowych  kosztów  z  tytułu  badań  lekarskich 

szkoleń,  itp.  Izba,  biorąc  pod  uwagę  same  stanowisko  Przystępującego  nie  negujące  w 

większości powyższych kwestii uznała, iż brak jest potrzeby wyliczania, jaki byłby dodatkowy 

koszt  wynagrodzenia  który  winien  być  wliczony  w  koszty  wykonania  zamówienia  z  tytułu 

przebywania pracowników na urlopach wypoczynkowych, zwolnieniach lekarskich, itp. gdyż 

niedoszacowanie  z  tego  tytułu  ceny  oferty  jest  niewątpliwe.  Powyższe  jednoznacznie 

wskazuje na brak ujęcia w cenie ofertowej pełnych kosztów pracowniczych.  

Izba  zauważa,  że  uszło  uwadze  Przystępującego,  iż  próba  obrony  wyliczonej  ceny 

ofertowej  poprzez  twierdzenie,  że  pracownik  może  wykorzystać  urlop  już  po  zakończeniu 

świadczenia  pracy  na  tym  kontrakcie,  czy  też  w  roku  następnym  po  roku  w  którym  nabył 

prawo do urlopu, może czynić niezgodność złożonej oferty z treścią ustawy - o której mowa 

w  art.  89  ust.1  pkt  ustawy  Pzp.  Otóż  zgodnie  z  przepisem  art.  94  kodeksu  pracy  należy 

wskazać,  że  obowiązkiem  pracodawcy  jest  takie  organizowanie  czasu  pracy  i  sposobu 

realizacji pracy, by spełnione były wymogi wynikające z kodeksu pracy. Zgodnie z art. 161 kp 

pracodawca  jest  zobowiązany  udzielić  urlop  pracownikowi  w  tym  roku  kalendarzowym,  w 

którym  pracownik  nabył  do  niego  prawo.  Tym  samym  zakładanie  przez  pracodawcę- 

Przystępującego,  iż  pracownik  może  nie  uzyskać  urlopu  w  roku  w  którym  nabył  do  niego 

prawo  narusza  przepisy  ustawy  kodeks  pracy.  Zauważyć  należy,  że  możliwość 

wykorzystania  urlopu  do 

końca trzeciego kwartału roku następnego  po roku  nabycia prawa 

do  urlopu,  jest  dopuszczalne  tylko  na  zasadzie  wyjątku,  kiedy  pracownik  nie  mógł 

wykorzystać urlopu w roku w którym nabył do niego prawo.  

Zdaniem  Izby  nie  ulega  wątpliwości,  iż  Odwołujący  będzie  musiał  ponieść  koszty 

urlopów  pracowniczych  związane  z  realizacją  zamówienia  dla  co  najmniej  średnio  32 

etatowych pracowników, czego nie ujął w cenie ofertowej. 

Izba  uznała  także,  że  brak  jest  podstawy  do  wywiedzenia  zarówno  z  treści  oferty 

Przystępującego jak i złożonych wyjaśnień, że w okresach kiedy pracownicy będą korzystali 

z  urlopów  będzie  zatrudniał  w  ich miejsce  osoby  z  niepełnosprawnością  i  uzyskiwał  z  tego 

tytułu refundację kosztów pracy. Izba nie twierdzi, że takie rozwiązanie nie jest możliwe, lecz 

w  tym  przypadku  należy  przyjąć,  że  takie  stanowisko  Przystępującego  zostało  podane 

dopiero  na  etapie  postępowania  odwoławczego  celem  obrony  ceny  oferty.  Należy 

jednoznacznie  wskazać,  że wykonawca który  przy  realizacji  zamówienia  będzie korzystał  z 

o

sób  z  niepełnosprawnością  musi  na  etapie  kalkulacji  kosztów  wskazać  koszty  takiego 

zatrudnienia.  Zasadnym  jest  przyjęcie  za  Zamawiającym,  że  z  przedłożonych  wyjaśnień 

przez  Przystępującego  złożonych  w  odpowiedzi  na  wezwanie  Zamawiającego  w  żaden 

sposób nie wynika, iż wykonawca Impel zamierzał przy realizacji tego zamówienia korzystać 

z  zatrudnienia  osób  niepełnosprawnych.  Przy  zatrudnianiu  osób  niepełnosprawnych  koszt 

kalkulacji wynagrodzenia zawiera inne dodatkowe pozycje, które wynikają z uprawnień osób 

n

iepełnosprawnych, a takich informacji zarówno w ofercie jaki i w składanych wyjaśnieniach  

Przystępującego nie było. 

Podobna  sytuacja,  jak  w  kwestii  braku  ujęcia  w  cenie  ofertowej  kosztów  urlopów 

wypoczynkowych zachodzi także w stosunku do nieujęcia w kosztach pracy kosztu zwolnień 

lekarskich  (za  okresy  płacone  przez  pracodawcę).  Izba  zgadza  się  ze  stanowiskiem 

Przystępującego, iż kwoty tej nie można wyliczyć w oparciu o dane statystyczne, jak twierdzi 

Odwołujący,  ale  niewątpliwą  jest  potrzeba  przyjęcia  szacunkowej  wartości  takich  kosztów, 

które należy doliczyć do kosztów pracy. Niezasadne jest zakładanie przez Przystępującego, 

iż  ewentualne  koszty  z  tego  tytułu  zostaną  pokryte  z  ustalonej  marzy  -  zysku,  gdyż,  po 

pierwsze, jest to kwota która w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny powinna być wykazana, a 

po drugie, jest to kolejny koszt pracy nie ujęty w cenie ofertowej.  

W  tym  zakresie  wskazać  należy  chociażby  na  wyliczenia  Zamawiającego,  które  jak 

twierdzi  przesadziły  o  konieczności  uwzględnienia  zarzutów  odwołania,  iż  dokonując 

ponownego  wyliczenia  kosztów  pracy  łącznie  z  kosztami  wynagrodzenia  urlopowego  i  z 

tytułu zwolnień lekarskich ustalił, że konieczne do poniesienia koszty nie znajdowały pokrycia 

w uzyskiwanych przychodach nawet z uwzględnieniem kwoty planowanego zysku.   

Zdaniem  Izby  należy  także  wskazać,  że  również  w  pozycjach  formularza  cenowego 

występują różnice pomiędzy kwotami kosztów podanych w formularzu ofertowym i kwotami 

podanymi  w  wyjaśnieniu  rażąco  niskiej  ceny.  Przykładowo  wskazać  należy,  że  w 

wyjaśnianiach  Przystępujący  podał,  iż  koszty  wykonania  przez  podmiot  trzeci  usług 

specjalistycznych w zakresie mycia okien, odśnieżania dachów, itp. będą wynosiły 52 800,00 

zł.  Natomiast  w  formularzu  cenowym  kwota  ta  została  ustalona  na  30  tys.  303  zł.  Tym 

samym już nawet ten element kosztów  wskazuje, iż cena oferty jest zaniżona, a kalkulacja 

kosztów sporządzona w sposób są nierzetelny. 

Reasumując  stanowisko  w  zakresie  braku  właściwej  wyceny  kosztów  pracy  mającej  w 

tym  przełożenie  na  sytuację,  że  zaoferowana  cena  jest  rażąco  niska,  Izba  wskazuje,  że 

sposób kalkulacji kosztów wynagrodzenia przysługującemu pracownikowi z uwzględnieniem 

przysługujących mu z mocy przepisów kodeksu pracy uprawnień powinna być sporządzona 

w  sposób  jasny,  pełny  i  nie  wymagający  wykładni.  Izba  zauważa  także,  że  w  przypadku 

zarzutu  rażąco  niskiej  ceny  dotyczącej  wyliczenia  kosztów  pracy  ocenie  podlega  nie  tylko 

spełnianie  wymagań  w  zakresie  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  z  uwzględnieniem 

obowiązkowych kosztów pracowniczych, w tym kosztów urlopów wypoczynkowych, ale także 

realność pozyskania pracowników za wskazaną stawkę wynagrodzenia. W tym zakresie Izba 

biorąc pod uwagę ogólnie znaną bieżącą sytuację na rynku pracy w miejscowości realizacji 

zamówienia  uznała,  że  nie  wydaje  się  realne  pozyskanie  pracowników  do  realizacji  tego 

zamówienia oferując  pracownikom  najniższe  wynagrodzenie.  Powyższe,  statuuje  uznaniem 

za  nierealne  dokonane  wyliczenia  Przystępującego  w  zakresie  kosztów  wynagrodzenia 

pracowników, dedykowanych do wykonania tego zamówienia. Zaoferowana cena winna nie 

tylko  spełniać  wymagania  formalne  stawiane  przez  ustawę  w  danym  zakresie,  ale  w 

szczególności winna wykazać jej realność, aby zamówienie możliwe było do wykonania. 

Ponadto Izba  uznała,  że cena  oferty  winna obejmować wszystkie koszty  niezbędne do 

poniesienia,  aby  zamówienie  wykonać.  Nie  jest  dopuszczalne  przyjmowanie,  że  część 

kosztów  będzie  przerzucona  na  inne  zamówienia  realizowane  obecnie  lub  w  przyszłości 

przez  wykonawcę.  Inne  przyjęcie  powoduje  nieporównywalność  ofert  złożonych  w 

postępowaniu,  a  to  narusza  podstawowe  zasady  prawa  zamówień  publicznych  tj.  zasadę 

uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.    

W  oparciu  o  rozstrzygniecie  zarzutów  dotyczących  rażąco  niskiej  ceny  oferty,  a  w 

szczególności  niewłaściwego  wyliczenia  kosztów  pracy  Izba  uznała  zasadność 

podniesionych w tym zakresie zarzutów i nakazała w oparciu o przepis art. 89 ust.1 pkt 4 i 90 

ust.3  Pzp  odrzucenie  oferty  Przystępującego,  gdyż  złożone  wyjaśnienia  potwierdziły,  że 

złożona oferta zawiera rażąco niska cenę.  

W zakresie  zarzutu  dotyczącego zarzucanej  Przystępującemu tzw.  machinacji  cenowej 

polegającej  na  przerzuceniu  kosztów  między  pozycjami  Formularza  cenowego,  które 

dotyczyły  usług  objętych  różnymi  stawkami  podatku  VAT.  Izba  nie  uwzględniła 

przedmiotowego zarzutu. 

Podkreślić  należy,  że  wykonawca  ma  prawo  do  takiego  określenia  sposobu  kalkulacji 

ceny  oraz  ustalenia  ilości  osób,  które  będą  dedykowane  do  realizacji  określonej  części 

zamówienia,  aby  zamówienie  w  sposób  prawidłowy  wykonać.  Izby  nie  przekonała 

argumentacja  Odwołującego  polegająca  na  wyliczaniu  ilości  osób  mających  wykonywać 

roboty zewnętrzne i wewnątrz budynków w oparciu o wskazane koszty tych robót. Oparte na 

takich  założeniach  wyliczenia  są  wyliczeniami  szacunkowymi,  a  to  nie  może  stanowić 

podstawy do jednoznacznego stwierdzenia zasadności podnoszonych zarzutów.  

Izba  uznała  także  za  nieudowodnione  twierdzenia  Odwołującego  także  w  zakresie 

zarzucanego  zaniżenia  kosztu  mycia  okien,  gdzie  podał,  że  ustalona  cena  za  1m2  mycia 

okien 

wynosząca 1 zł  - jest ceną rażąco niską, gdyż według danych rynkowych cena za taką 

usługę,  które  są  co  najmniej  3-krotnie  wyższa.  Odnosząc  się  do  powyższego  Izba  uznaje 

powyższe twierdzenia za nieudowodnione.  

Biorąc  pod  uwagę  powyższe  Izba  nie  uznała  zasadności  zarzutu  o  dokonaniu  przez 

Przystępującego  tzw.  machinacji  cenowych  polegających  na  przeniesieniu  kosztów  mycia 

okien  i  sprzątania  powierzchni  wewnętrznych  na  pozycję  utrzymania  czystości  terenów 

zewnętrznych.  Zdaniem  Izby  wywody  Odwołującego  są  zbyt  daleko  idące  i  nie  znajdują  

jednoznacznego  potwierdzenia  w  przedstawionym  materiale  dowodowym.   

Aby  Izba  mogła 

oprzeć orzeczenie na stawianych twierdzeniach to dowody na ich potwierdzenie muszą być 

pewne i kategoryczne, a takich Odwołujący nie przedstawił.   

Izba  orzekła  jak  w  sentencji  wyroku,  orzekając na  podstawie  przepisów  art.  190  ust.7, 

191 ust.2  oraz 192 ust.2 ustawy Pzp. 

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 192 ust. 9 i 

10  ustawy  Pzp,  oraz  w  opa

rciu  o  przepisy  §  5  ust.2  pkt.2  rozporządzenia  Prezesa  Rady 

Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  roku  w  sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od 

odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania  

(tj. Dz.U. z 22 maja 2018r. poz. 972.). 

Przewodniczący ………………………….