Sygn. akt: KIO 1986/18
WYROK
z dnia 22
października 2018 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Jan Kuzawiński
Protokolant:
Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18
października 2018 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 1 października 2018 r. przez
wykonawcę Altvater Piła Sp. z o.o. ul. Łączna 4A 64-920 Piła w postępowaniu
prowadzonym przez Zamawiającego Związek Międzygminny „Pilski Region Gospodarki
Odpadami Komuna
lnymi”, ul. Dąbrowskiego 8, 64-920 Piła
orzeka:
1. u
względnia odwołanie w zakresie zarzutu nr 2 i nakazuje Zamawiającemu nadanie § 2
ust. 1 pkt
5 załącznika nr 2 do SIWZ brzmienia:
„z dniem zawarcia Umowy posiada oraz będzie posiadać przez cały okres
obowiązywania Umowy własną Regionalną Instalację do Przetwarzania Odpadów
Komunalnych ujętą w „Planie Gospodarki Odpadami dla Województwa
Wielkopolskiego na lata 2016-
2022” lub posiada na dzień zawarcia Umowy oraz
będzie posiadać przez cały okres obowiązywania Umowy, umowy zawarte
z Regionalną Instalacją do Przetwarzania Odpadów Komunalnych lub instalacjami
zastępczymi, umożliwiające przekazywanie odebranych zgodnie z niniejszą Umową
oraz przepisami powszechnie obowiązującego prawa do wyczerpania limitów
określonych w pozwoleniach zintegrowanych w tych instalacjach lub odmowy przyjęcia
tych odpadów do regionalnej instalacji przetwarzania odpadów komunalnych należącej
do Międzygminnego Składowiska Odpadów Komunalnych w Toniszewie – Kopaszynie
oraz do Miejskiego Za
kładu Usług Komunalnych sp. z o.o. w Złotowie”,
umarza postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutów nr 3, 4 i 5,
oddala odwołanie w pozostałym zakresie,
kosztami postępowania obciąża Zamawiającego - Związek Międzygminny „Pilski
Region Gospodarki Odpadami
Komunalnymi”, ul. Dąbrowskiego 8, 64-920 Piła, i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Altvater Piła Sp.
z o.o. ul. Łączna 4A 64-920 Piła, tytułem wpisu od odwołania;
.2 zasądza od Zamawiającego - Związek Międzygminny „Pilski Region
Gospodarki Odpadami Komunalnymi”, ul. Dąbrowskiego 8, 64-920 Piła, na
rzecz
Odwołującego - Altvater Piła sp. z o.o. ul. Łączna 4A 64-920 Piła, kwotę
18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy),
stanowiącą koszty poniesione z tytułu wpisu i wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz.U. 2018 poz. 1986) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Przewodniczący:
..…………………….
Sygn. akt KIO 1986/18
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający - Związek Międzygminny „Pilski Region Gospodarki Odpadami Komunalnymi”,
ul. Dąbrowskiego 8, 64-920 Piła, prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie
o udziel
enie zamówienia publicznego pn. „Odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów
komunalnych zmieszanych oraz selektywnie zebranych, powstałych na terenie ZM PRGOK,
w latach 2019-
2020”. Wartość postępowania przenosi kwoty określone w przepisach
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
Prowadzone
przez
Zamawiającego postępowanie zostało wszczęte przez
zamieszczenie ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 21.09.2018 r. pod
nr 2018/S 182-412181,
a więc do postępowania mają zastosowanie przepisy ustawy Prawo
zamówień publicznych zmienionej z dniem 28.07.2016 r. na mocy przepisów ustawy
z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy
– Prawo zamówień publicznych oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. z 2016 r., poz. 1020).
W dniu 21
września 2018 r. Zamawiający opublikował treść Specyfikacji Istotnych
Warun
ków Zamówienia. Od treści SIWZ w dniu 1.10.2018 r. wykonawca Altvater Piła sp.
z o.o. ul. Łączna 4A 64-920 Piła (dalej jako Odwołujący) wniósł odwołanie do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej.
Odwołujący wskazał na następujące czynności Zamawiającego, z których wywodził
naruszenie prawa (zgodnie z przyjętą przez Odwołującego terminologią, Izba określa je jako
zarzuty):
1. Zaniechania wskazania w treści SIWZ, w tym w załączniku nr 2 do SIWZ (wzór umowy
w sprawie zamówienia publicznego), iż umowa w sprawie zamówienia publicznego ulega
rozwiązaniu (ewentualnie ustaje obowiązek realizacji Zamówienia w zakresie odbioru
i zagospodarowania zmieszanych odpadów komunalnych) w przypadku wyczerpania
w danym roku kalendarzowym limitów dla przetwarzania zmieszanych odpadów
komunalnych wynikających z pozwoleń zintegrowanych dla regionalnych instalacji
przetwarzania odpadów komunalnych (dalej jako „RIPOK”) w regionie gospodarki odpadami
objętym Zamówieniem, w tym odmowy przyjęcia odpadów do RIPOK należącego do
Międzygminnego Składowiska Odpadów Komunalnych w Toniszewie-Kopaszynie oraz
odmowy przyjęcia odpadów do RIPOK należącego do Miejskiego Zakładu Usług
Komunalnych S
p. z o.o. w Złotowie w ilości powyżej 12 000 Mg/rok z terenu Zamawiającego;
2. Wskazanie w § 2 ust. 1 pkt 5 załącznika nr 2 do SIWZ (wzór umowy w sprawie zamówienia
publicznego), iż wykonawca obowiązany jest oświadczyć i zapewnić, że:
„z dniem zawarcia Umowy posiada oraz będzie posiadać przez cały okres obowiązywania
Umowy własną Regionalną Instalację do Przetwarzania Odpadów Komunalnych ujętą
w „Planie Gospodarki Odpadami dla Województwa Wielkopolskiego na lata 2016-2022” lub
posiada na dzień zawarcia Umowy oraz będzie posiadać przez cały okres obowiązywania
Umowy, umowy zawarte z Regionalną Instalacją do Przetwarzania Odpadów Komunalnych
lub instalacjami zastępczymi, umożliwiające przekazywanie odebranych zgodnie z niniejszą
Umową oraz przepisami powszechnie obowiązującego prawa przez cały okres
obowiązywania Umowy”,
oraz wskazanie w ust. 2 tego paragrafu,
że:
„Oświadczenia i zapewnienia, o których mowa w ust. 1 niniejszego paragrafu mają charakter
gwarancyjny”,
3. Zaniechania określenia w treści SIWZ, w tym w załączniku nr 1 do SIWZ (Szczegółowy
Opis Przedmiotu Zamówienia, dalej jako „SOPZ”) informacji o ilości i rodzaju kontenerów
typu KP2, 5; KP 5; KP 7; KP 10 i wskazanie jedynie pojemności od 2,5 m
do 10 m
oraz
brak wskazania ilości nieruchomości, które mają zostać objęte tymi pojemnikami;
4. Wskazania w umowie w § 5 pkt 9 oraz w pkt V. ust. 1 pkt 7 SOPZ iż „wykonawca
obowiązany jest do odbioru z Nieruchomości Niezamieszkałych odpadów komunalnych
zebranych w pojemnikach/kontenerach lub workach dostarczonych przez Wykonawcę lub
pojemnikach/kontenerach
niedostarczonych
przez
Wykonawcę
w
szczególności
z po
jemników podziemnych lub półpodziemnych” podczas gdy obowiązujący na terenie ZM
PRGOK Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Związku Międzygminnego
„Pilski Region Gospodarki Odpadami Komunalnymi” (dalej jako Regulamin UCIP”), tj.
obowiązujący akt prawa miejscowego nie przewiduje odbioru odpadów z pojemników
podziemnych i półpodziemnych.
Ponadto nie określono żadnych dopuszczalnych parametrów tych pojemników, co oznacza,
że wykonawca nie jest w stanie dopasować (i wycenić) pojazdów oraz techniki odbioru do
takich pojemników.
Dopuszczenie przez Zamawiającego w załączniku nr 1 do SIWZ (SOPZ) w pkt XVIII
(Pojemniki i kontenery), iż: „1. Wykonawca jest zobowiązany wyposażyć w pojemniki
i kontenery Nieruchomości Zamieszkałe oraz Nieruchomości Niezamieszkałe położone na
terenie Związku. 2. Obowiązek wskazany w poprzednim Punkcie ulega zawieszeniu
poprzez uzyskanie od właściciela Nieruchomości oświadczenia o samodzielnym
zapewnieniu pojemników lub kontenerów przy jednoczesnym uzyskaniu zgody właściciela
Nieruchomości na podjęcie przez Wykonawcę czynności umożliwiających mu realizację
Zamówienia zgodnie z postanowieniami Umowy oraz SIWZ (w szczególności zamontowanie
chipów w pojemnikach lub kontenerach niedostarczonych przez Wykonawcę, automatyczne
odno
towanie faktu odbioru odpadów, w tym w ramach Systemu informatycznego oraz
dostępnym dla Zamawiającego, systemie ewidencji, powiązanym z RFID, umożliwiającym
imienną identyfikację wytwórcy odpadów jedynie przez Związek). Zawieszenie obowiązku
dostarczenia
pojemników nie ogranicza żadnych innych obowiązków ciążących na
Wykonawcy, w szczególności do prawidłowego odbioru i zagospodarowania odpadów w nich
zebranych. 3. Wykonawca jest zobowiązany do odbierania odpadów ze wszystkich
pojemników lub kontenerów przeznaczonych do zbierania odpadów. Ewentualne wątpliwości
Wykonawcy dotyczące ich zgodności z Przepisami Prawa w tym Aktami Prawa
Miejscowego, nie stanowią podstawy do niedokonania odbioru”. W ocenie Odwołującego
powyższe oznacza, że dopuszczono odbiór z pojemników niespełniających wymogi
przepisów prawa, w tym prawa miejscowego - Regulaminu UCIP. Ponadto nie określono
żadnych dopuszczalnych parametrów tych pojemników, co oznacza, że wykonawca nie jest
w stanie dopasować (i wycenić) pojazdów oraz techniki odbioru do takich pojemników.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu:
1. art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp w zw. z art. 91 ust. 1 ustawy Pzp, tj. brak opisania
przedmiotu Zamówienia w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą
dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie
wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty oraz opisanie
przedmiotu z
amówienia w sposób, który może utrudniać uczciwą konkurencję
w zakresie zarzutów nr 3, 4 i 5, jako że wynagrodzenie przewidziane za realizację
Zamówienia jest wynagrodzeniem ryczałtowym, a wskazane naruszenia mają wpływ
na cenę i z uwagi na te naruszenia Odwołujący nie jest w stanie prawidłowo
skalkulować ceny ofertowej, a ponadto złożone oferty wykonawców, w tym zakresie
będą nieporównywalne, co może utrudniać uczciwą konkurencję w Postępowaniu;
2. art. 139 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 387
§ 1 Kodeksu cywilnego (ewentualnie
w zw. z art. 475 § 1 Kodeksu cywilnego), tj. brak wskazania w SIWZ, że umowa
w sprawie z
amówienia ulega rozwiązaniu (ewentualnie ustaje obowiązek realizacji
z
amówienia w zakresie odbioru i zagospodarowania zmieszanych odpadów
komunalnych) w przypadku wyczerpania w danym roku kalendarzowym limitów dla
przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych wynikających z pozwoleń
zintegrowanych oraz Wojewódzkiego planu gospodarki odpadami dla województwa
wielkopolskiego na lata 2016-2022 wraz z planem inwestycyjnym dla regionalnych
instalacji przetwarzania odpadów komunalnych w regionie gospodarki odpadami
objętym Zamówieniem, w tym odmowy przyjęcia odpadów do RIPOK należącego do
Międzygminnego Składowiska Odpadów Komunalnych w Toniszewie - Kopaszynie
oraz do RIPOK należącego do Miejskiego Zakładu Usług Komunalnych sp. z o.o.
w Złotowie w ilości powyżej 12 000 Mg/rok z terenu Zamawiającego (w zakresie
zarzutu nr 1),
a także wymaganie od wykonawców zagwarantowania, że możliwe będzie
przekazywanie odebranych zgodnie z niniejszą Umową oraz przepisami
powszechnie obowiązującego prawa przez cały okres obowiązywania Umowy,
po
dczas gdy obiektywnie w regionie gospodarki odpadami, który obejmuje teren ZM
PRGOK limity RIPOK na przetwarzanie zmieszanych odpadów komunalnych
objętych Zamówieniem nie są wystarczające (świadczenie niemożliwe), czego
Zamawiający jest świadomy (w zakresie zarzutu nr 2).
W oparciu o powyższe zarzuty Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
- wprowadzenia
w załączniku nr 2 do SIWZ (wzór umowy) postanowienia, iż z chwilą
wyczerpania w regionie gospodarki odpadami właściwym dla przedmiotu zamówienia
w d
anym roku limitu na przyjmowanie (zagospodarowanie) zmieszanych odpadów
komunalnych w regionalnych instalacjach przetwarzania odpadów komunalnych, w tym
odmowy przyjęcia tych odpadów do regionalnej instalacji przetwarzania odpadów
komunalnych należących do Międzygminnego Składowiska Odpadów Komunalnych
w Toniszewie -
Kopaszynie oraz do RIPOK należącego do Miejskiego Zakładu Usług
Komunalnych sp. z o.o. w Złotowie w związku z wyczerpaniem limitu przyjęcia dla terenu
Zamawiającego, umowa ulega rozwiązaniu (ewentualnie ustaje obowiązek wykonawcy
realizacji Zamówienia w zakresie odbioru i zagospodarowania zmieszanych odpadów
komunalnych) najpóźniej z dniem wyczerpania w danym roku tych limitów
w regionalnych instalacjach przetwarzania odpadów komunalnych w regionie gospodarki
odpadami właściwym dla Zamawiającego oraz jednoczesnej odmowy przyjęcia tych
odpadów do regionalnej instalacji przetwarzania odpadów komunalnych należącej do
Międzygminnego Składowiska Odpadów Komunalnych w Toniszewie - Kopaszynie oraz do
Miejsk
iego Zakładu Usług Komunalnych Sp. z o.o. w Złotowie w związku z wyczerpaniem
limitu przyjęcia tych odpadów z terenu Zamawiającego;
wykreślenie z § 2 ust. 1 pkt 5 załącznika nr 2 do SIWZ (wzór umowy
w sprawie zamówienia publicznego) wykreślenie wyrażenia „przez cały okres obowiązywania
Umowy” i wstawienie w to miejsce wyrażenia „do wyczerpania limitów określonych
w pozwoleniach zintegrowanych w tych instalacjach lub odmowy przyjęcia tych odpadów do
regionalnej instalacji przetwarzania odpadów komunalnych należącej do Międzygminnego
Składowiska Odpadów Komunalnych w Toniszewie-Kopaszynie oraz do Miejskiego Zakładu
Usług Komunalnych sp. z o.o. w Złotowie”;
określenia w treści SIWZ, w tym załączniku nr 1 do SIWZ (SOPZ) informacji o ilości
kontenerów typu KP2, 5; KP 5; KP 7; KP 10 o określonej pojemności wraz z ilością
nieruchomości objętych tymi pojemnikami;
- dodania w umowie w
§ 5 pkt 9) po słowach „wykonawca obowiązany jest do odbioru
z
Nieruchomości
Niezamieszkałych
odpadów
komunalnych
zebranych
w pojemnikach/kontenerach lub workach dostarczonych przez Wykonawcę lub
pojemnikach/kontenerach
niedostarczonych
przez
Wykonawcę
w
szczególności
z pojemników podziemnych lub półpodziemnych” wyrażenia „pod warunkiem ich
dopuszczenia w Regulaminu utrzyman
ia czystości i porządku na terenie Związku
Międzygminnego „Pilski Region Gospodarki Odpadami Komunalnymi” oraz dodanie w SOPZ
w pkt V. ust. 1 pkt 7. po słowach: „odebrania z Nieruchomości Zamieszkałych
i Nieruchomości Niezamieszkałych odpadów komunalnych, niezależnie od zebrania ich
w pojemnikach tub kontenerach dostarczonych przez Wykonawcę. Wykonawca musi
zapewnić odbiór odpadów ze wszystkich pojemników i kontenerów przeznaczonych do
zbioru odpadów komunalnych, w tym również pojemników półpodziemnych i podziemnych”
wyrażenia „pod warunkiem ich dopuszczenia w Regulaminie utrzymania czystości i porządku
na terenie Związku Międzygminnego „Pilski Region Gospodarki Odpadami Komunalnymi”
oraz precyzyjne określenie w SOPZ ilości i parametrów tych pojemników koniecznych do
umożliwienia technicznie odbioru z nich odpadów, ewentualnie o nakazanie Zamawiającemu
precyzyjnego określenia w SOPZ ilości i parametrów tych pojemników koniecznych do
umożliwienia technicznie odbioru z nich odpadów;
dodania w załączniku nr 1 do SIWZ (SOPZ) w pkt XVIII (Pojemniki i kontenery) na końcu pkt
2 w
yrażenia: „Obowiązek wskazany w poprzednim Punkcie ulega zawieszeniu wyłącznie
w przypadku zapewnienia przez właściciela Nieruchomości pojemników zgodnych
z Regulaminem utrzymania czy
stości i porządku na terenie Związku Międzygminnego „Pilski
Region Gospodarki Odpadami Komunalnymi
” oraz modyfikację pkt 3 nadając mu brzmienie:
„Wykonawca jest zobowiązany do odbierania odpadów ze wszystkich pojemników lub
kontenerów przeznaczonych do zbierania odpadów pod warunkiem ich zgodności
z Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie Związku Międzygminnego „Pilski
Region Gospodarki Odpadami Komunalnymi
”.
Uzasadnienie odwołania.
W zakresie zarzutu nr 1 i 2 odwołania, Odwołujący podnosi, że w regionie gospodarki
odpad
ami właściwym dla Zamawiającego tj. Regionie 1 istnieje obiektywny brak możliwości
zagospodarowania pełnego strumienia w RIPOK-ach dla zmieszanych odpadów
komunalnych.
Wskazuje, że zgodnie z uchwałą w sprawie: uchwalenia Planu gospodarki
odpadami dla województwa wielkopolskiego na lata 2016-2022 wraz z planem inwestycyjnym
(dalej jako „WPGO”) (Zał. nr 1 do uchwały _ Region I str. 142-150 (limity instalacji RIPOK dla
z
mieszanych odpadów komunalnych) wskazane są następujące instalacje wraz
z przypisanymi im limitami na przetworzenie zmieszanych odpadów komunalnych:
- Instalacja mechaniczno-
biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych Kłoda
limit 30 000 Mg/rok,
Obiekt Zagospodarowania Odpadów w Złotowie (Stawnicy) - limit 30 000 Mg/rok,
Międzygminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Toniszewie- Kopaszynie - limit
35 000 Mg/rok,
łącznie: 95 000 Mg/rok, podczas gdy w samym roku 2017 odebrano zmieszane odpady
komunalne w ilości około 105 000 Mg/rok. Zdaniem Odwołującego, powyższe oznacza, że
rocznie w Regionie 1
objętym Zamówieniem brak jest mocy zagospodarowania zmieszanych
odpadów komunalnych w ilości około 10 000 Mg/rok. Dodatkowo zaznacza, że instalacja
należąca do Międzygminnego Składowiska Odpadów Komunalnych w Toniszewie-
Kopaszynie odmawia przyjmowania zmieszanych odpadów komunalnych z terenu
Zamawiającego (ZM PRGOK) w okresie 2019-2020, jako że dostępny limit jest
wykorzystywany na potrzeby gmin, które są udziałowcami tej instalacji. Podnosi, że WPGO
wskazuje również na Instalację Termicznego Przetwarzania Odpadów Komunalnych
Kamionka k/Chodzieży, ale do dnia dzisiejszego obiekt ten nie powstał, a przypadające na
niego limity przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych nie zostały rozdzielone na
inne instalacje. Odw
ołujący dodaje, że omawiany problem został dostrzeżony przez
Zamawiającego, jednak nie został odpowiednio uregulowany w SIWZ. Zamawiający uchwałą
nr XXIII/92/2018 Zgromadzenia Związku Międzygminnego „Pilski Region Gospodarki
Odpadami Komunalnymi” z dnia 25 lipca 2018 r. wystąpił do Marszałka Województwa
Wielkopolskiego z wnioskiem o zwiększenie od dnia 1 stycznia 2019 r. limitu przyjmowania
odpadów w RIPOK Instalacja Mechaniczno-Biologiczna Przetwarzania Odpadów w Kłodzie.
Odwołujący wskazuje także, że RIPOK w Złotowie (Stawnicy) oraz w Toniszewie-Kopaszynie
odnośnie odpowiednio limitu przyjęcia zmieszanych odpadów komunalnych z terenu ZM
PRGOK
wyraziły negatywne stanowisko. Wywodzi, że z ww. okoliczności wynika, że na dzień
wniesienia odwołania zagospodarowanie wszystkich zmieszanych odpadów komunalnych
z terenu ZM PRGOK nie jest możliwe. Wskazuje, że zgodnie z art. 387 Kodeksu cywilnego
umowa o świadczenie niemożliwe jest nieważna (§1), a strona, która w chwili zawarcia umowy
wiedziała o niemożliwości świadczenia, a drugiej strony z błędu nie wyprowadziła, obowiązana
jest do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie
wiedząc o niemożliwości świadczenia (§2).
Odwołujący w celu zapobieżenia odpowiedzialności wynikającej z umowy
w
sprawie
Zamówienia
oraz
odpowiedzialności
odszkodowawczej
w
oparciu
o postanowienia Kodeksu cywilnego, domaga się wprowadzenia postanowienia, które
skutkować będzie rozwiązaniem umowy (ewentualnie ustaniem obowiązku realizacji
Zamówienia w zakresie odbioru i zagospodarowania zmieszanych odpadów komunalnych),
najpóźniej z dniem wyczerpania w danym roku limitów zagospodarowania zmieszanych
odpadów komunalnych w regionalnych instalacjach przetwarzania odpadów komunalnych
w regionie gospodarki odpadam
i właściwym dla ZM PRGOK i odmowy przyjęcia tych odpadów
do
regionalnych
instalacji
przetwarzania
odpadów
komunalnych
należących
do Międzygminnego Składowiska Odpadów Komunalnych w Toniszewie - Kopaszynie oraz
do Miejskiego Zakładu Usług Komunalnych Sp. z o.o. w Złotowie.
W zakresie zarzutów nr 3-5 odwołania Odwołujący podnosi, że zgodnie z art. 29 ustawy Pzp
obowiązkiem Zamawiającego jest dokonanie opisu przedmiotu zamówienia w sposób
jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń,
uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie
oferty. Przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać
uczciwą konkurencję.
Wywodzi, że o porównywalności ofert w zakresie kryterium ceny (stanowi ona 60%
kryteriów oceny ofert) można mówić jedynie, jeśli określone w ofertach wykonawców ceny,
mające być przedmiotem porównania zostały obliczone z zachowaniem tych samych reguł.
Podnosi, że wskazane w zarzutach od 3-5 odwołania elementy opisu przedmiotu zamówienia
nie zostały opisane w sposób wyczerpujący, co uniemożliwia mu poprawne skalkulowanie
ceny oferty i przygotowanie się do realizacji Zamówienia; może również, z uwagi na brak
precyzyjności opisu, skutkować nieporównywalnością wycen i tym samym ofert cenowych
wykonawców w postępowaniu, co naruszać będzie uczciwą konkurencję. W związku
z powyższym Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającego uzupełnia opisu przedmiotu
Zamówienia.
Zamawiający w dniu 8.10.2018 r. wniósł odpowiedź na odwołanie, w której uwzględnił
zarzuty nr 3
– 5 odwołania. W pozostałym zakresie wniósł o oddalenie odwołania jako
bezzasadnego. Podniósł, iż jako podmiot, któremu powierzono zadanie zorganizowania
odbioru i zagospodarowania odpadów z terenu gmin w nim zrzeszonych, zobowiązany jest do
zorganizowania zamówienia, w którego rezultacie wybrany zostanie wykonawca, który
zapewni wykonanie całości przedmiotu zamówienia – tj. odbiór, transport i zagospodarowanie
wszystkich odpadów komunalnych zmieszanych przez cały okres trwania umowy (21
miesięcy). Podniósł, także m.in., że zadaniem wykonawcy jest zapewnić sobie możliwość
dostępu do takiej ilości instalacji, które zapewnią zagospodarowanie wszystkich zebranych
odpadów komunalnych zmieszanych. Powołuje możliwość zagospodarowanie odpadów
w innych RIPOK niż wymieniane przez odwołującego, a także w instalacjach
ponadregionalnych. Zdaniem Zamawiającego, dopuszczenie rozwiązania umowy w sytuacji
przekroczenia limitu zebranych odpadów komunalnych zmieszanych dostarczanych do RIPOK
wskazywanych przez Odwołującego, groziłoby niewykonaniem ciążących na nim obowiązków
w zakresie odbioru i zagospodarowania odpadów.
Zamawiający złożył także uzupełnienie odpowiedzi na odwołanie, w której podkreślił
różnice pomiędzy zamówieniem na odbiór odpadów, gdzie zapewnienie ich
zagospodarowania pozostaje w gestii zamawiającego, a zamówieniem na odbiór
i zagospodarowanie, gdzie odpowiedzialność za zagospodarowanie zostaje przeniesiona na
wykonawcę. Nadto zaznaczył, że wymóg posiadania przez wykonawcę w momencie zawarcia
umów z RIPOK bądź własnego RIPOK ma na celu zapewnienie, by zagospodarowanie
odpadów następowało we właściwym RIPOK, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Podniósł
także, że obowiązek przekazania odpadów do właściwej RIPOK ma charakter ustawowy,
podobnie jak obowiązek odbioru odpadów przez RIPOK, który ma obowiązek zawrzeć umowę
na przekazywanie odpadów do granicy mocy przerobowych.
Odwołujący złożył pismo procesowe, w którym ustosunkował się do twierdzeń
Zamawiającego zawartych w odpowiedzi na odwołanie. Wskazał w nim, że nie jest
prawdziwym
twierdzenie,
że
obowiązki
z
amawiającego
w
zakresie
odbioru
i zagospodarowania odpadów, ograniczają się jedynie do prawidłowego przygotowania
i przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Dalej podniósł, że
wbrew twierdzeniom Zamawiającego, nie jest możliwe przekazanie odpadów do innych
RIPOK niż wskazywane w odwołaniu, mając na uwadze przepisy obowiązującego prawa,
wprost zakazujące wywożenia odpadów poza ustalony region oraz ustalenia Wojewódzkiego
Programu Gospodarki Odpadami, który nie ustanawia instalacji ponadregionalnej. Dodaje, że
wszystkie wymieniane w odwołaniu instalacje są dla siebie wzajemnie zastępcze, a zatem nie
istnieją dodatkowe instalacje, które mogłyby „zastępczo” przyjmować odpady. Podniósł także,
że RIPOK nie może przyjąć odpadów ponad limit określony w pozwoleniu zintegrowanym,
wydawanym przez marszałka województwa. Odwołujący wywodzi, że nieuchronnym jest
przekroczenie limitów instalacji, bowiem w umowie Zamawiający przewiduje, że maksymalna
ilość odpadów do zebrania i zagospodarowania wyniesie 93 000 ton, gdy zaś już w 2017 r.
strumień odpadów z regionu 1 WPGO zagospodarowany we wskazywanych instalacjach
wyniósł ponad 114 000 ton.
W toku roz
prawy przed Izbą strony podtrzymały swoje stanowiska.
K
rajowa Izba Odwoławcza, po przeprowadzeniu rozprawy w przedmiotowej
sprawie,
na
podstawie
zebra
nego materiału dowodowego, po zapoznaniu
się z dokumentacją postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym
w szcz
ególności z postanowieniami ogłoszenia o zamówieniu, Specyfikacją Istotnych
Warunków Zamówienia, jak również po zapoznaniu się z odwołaniem, po wysłuchaniu
oświadczeń, jak też stanowisk stron złożonych ustnie do protokołu w toku rozprawy
ustaliła, co następuje.
Izba ustaliła, że nie zaszła żadna z przesłanek, o których stanowi
art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Jednocześnie Izba stwierdziła, że Odwołujący, wnosząc przedmiotowe odwołanie
w dostateczny spo
sób wykazał interes w złożeniu środka ochrony prawnej - odwołania,
w rozumieniu przepisu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny i prawny.
Zamawiający prowadzi postępowanie na odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów
komunalnych zmieszanych oraz selektywnie zebranych w latach 2019
– 2020.
Zgodnie z załącznikiem do SIWZ – Szczegółowym Opisem Przedmiotu Zamówienia, realizacja
zamówienia wykonywana będzie nieprzerwanie przez 21 miesięcy, nie wcześniej niż od dnia
następującego po końcowym realizacji usługi przez dotychczasowego operatora – dniem
końcowym usługi realizacji przez dotychczasowego operatora jest dzień 31.12.2018 r.,
jednakże może on ulec zmianie na nie późniejszy niż 30 kwietnia 2019 r.
Pkt 1.
7 SIWZ określa, że Maksymalna Masa Odpadów Zmieszanych oznacza maksymalną
łączną masę wszystkich odpadów komunalnych zmieszanych, do odebrania przez
Wykonawcę na podstawie Umowy, stanowiąca 100% Szacunkowej Masy Odpadów
Zmieszanych.
Pkt 1.16 SIWZ stanowi,
że Szacunkowa Masa Odpadów Zmieszanych to szacowana masa
wszystkich odpadów komunalnych zmieszanych do odebrania przez Wykonawcę z terenu
Związku na podstawie Umowy, wynosząca 93 000 ton.
Zgodnie z pkt III SOPZ, szacunkowa masa odpadów zmieszanych do odebrania przez
wykonawcę z terenu związku wynosi 93 000 ton. Dalej wskazano, że Wykonawca odbierze
i zagospodaruje każdą ilość powstałych w Nieruchomościach Zamieszkałych i Nieruchomości
Niezamieszkałych, położonych na terenie Związku: 1) odpadów komunalnych zmieszanych
stanowiących przedmiot Zamówienia do wysokości Maksymalnej Masy Odpadów
Komunalnych Zmieszanych.
W pkt XXII SOPZ określono, że:
Wykonawca jest zobowiązany do wskazania w ofercie instalacji, w szczególności
RIPOK, do których obowiązany jest przekazać odebrane odpady, z zastrzeżeniem art.
6d ust. 4 ustawy z dnia 13
września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku
w gminach.
Wykonawca samodzielne wybiera Instalację do, której przekazywać będzie odpady
i wskazuje tę Instalację w ofercie.
Wykonawcy przysługuje uprawnienie do korzystania z innych Instalacji wskazanych
Zamawiającemu.
Zamawiający nie gwarantuje wykonawcy możliwości przekazywania odpadów do
wybranych przez Wykonawcę Instalacji. Zamawiającego nie obciążają koszty
wynikające z niemożliwości przekazywania przez Wykonawcę odpadów do wybranej
przez Wykonawcę Instalacji.
Załącznik nr 2 do SIWZ – wzór umowy, w § 3 – Przedmiot umowy, stanowi w pkt 1.1, że
przedmiotem umowy jest realizacja zamówienia na które składa się w szczególności
wykonywanie przez wykonawcę następującego obowiązku – odbieranie, transport
i zagospodarowanie wszystkich odpadów komunalnych zmieszanych, powstałych na
Nieruchomościach, na Terenie Związku, zgodnie z Umową, SIWZ, Aktami Prawa Miejscowego
oraz przepisami powszechnie obowiązującego prawa.
Paragraf 2 ust. 1 pkt 5 wzoru umowy stanowi,
że wykonawca oświadcza i zapewnia, że
z dniem zawarcia Umowy posiada oraz będzie posiadać przez cały okres obowiązywania
Umowy własną Regionalną Instalację do Przetwarzania Odpadów Komunalnych ujętą w
„Planie Gospodarki Odpadami dla Województwa Wielkopolskiego na lata 2016 – 2022” lub
posiada na dzień zawarcia Umowy oraz będzie posiadać przez cały okres obowiązywania
Umowy, umowy zawarte z
Regionalną Instalacją do Przetwarzania Odpadów Komunalnych
lub instalacjami zastępczymi, umożliwiające przekazywanie odebranych zgodnie z niniejszą
Umową oraz przepisami powszechnie obowiązującego prawa przez cały okres obowiązywania
Umowy.
Ustawa z dnia
13 września 1996 r. o utrzymaniu porządku i czystości w gminach (t.j. Dz. U.
z 2018 r., poz. 1454)
zawiera m.in. następujące regulacje:
Art. 3 ust.
1. Utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań
własnych gminy.
2. Gminy zapewn
iają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne do ich
utrzymania, a w szczególności:
(…)
obejmują wszystkich właścicieli nieruchomości na terenie gminy systemem gospodarowania
odpadami komunalnymi;
nadzorują gospodarowanie odpadami komunalnymi, w tym realizację zadań powierzonych
podmiotom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości;
2a. W razie wykonywania przez związek międzygminny zadań, o których mowa w ust. 2,
określone w ustawie prawa i obowiązki organów gminy, w tym uchwalanie aktów prawa
miejscowego, wykonują właściwe organy tego związku.
Art. 6c ust.
1. Gminy są obowiązane do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od
właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy.
Art. 6d ust.
1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany udzielić zamówienia
publicznego na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których
mowa w art. 6c, albo zamówienia publicznego na odbieranie i zagospodarowanie tych
odpadów.
Art. 6f ust.
1a. Umowa w sprawie zamówienia publicznego na odbieranie albo odbieranie
i zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości określa instalację lub
instalacje, w tym regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych, do których
podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest obowiązany
przekazać odebrane odpady. W przypadku niewielkich ilości odebranych odpadów
selektywnie zbieranych niepodlegających przekazaniu do regionalnej instalacji do
przetwarzania
odpadów komunalnych możliwe jest wskazanie podmiotu zbierającego te
odpady.
Art. 9e 1. Podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest
obowiązany do przekazywania odebranych od właścicieli nieruchomości:
1) selektywnie zebranych od
padów komunalnych bezpośrednio lub za pośrednictwem innego
zbierającego odpady do instalacji odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, zgodnie
z hierarchią sposobów postępowania z odpadami, o której mowa w art. 17 ustawy z dnia 14
grudnia 2012 r. o odpadach;
zmieszanych odpadów komunalnych oraz odpadów zielonych bezpośrednio do regionalnej
instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych.
1a. Dopuszcza się przekazywanie zmieszanych odpadów komunalnych do ponadregionalnej
instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, o której mowa w art. 35 ust. 6a ustawy z
dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.
1b. Dopuszcza się przekazywanie zmieszanych odpadów komunalnych niezbędnych do
przeprowadzenia rozruchu instalacji do spalarni odpadów określonej w wojewódzkim planie
gospodarki odpadami jako regionalna instalacja do przetwarzania odpadów komunalnych albo
jako ponadregionalna instalacja do przetwarzania odpadów komunalnych, przed
uwzględnieniem tej instalacji w uchwale w sprawie wykonania wojewódzkiego planu
gospodarki odpadami.
1c. Dopuszcza się przekazywanie zmieszanych odpadów komunalnych lub odpadów
zielonych za pośrednictwem stacji przeładunkowej, o której mowa w art. 23 ust. 10 ustawy
z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.
Art. 9l ust. 1. Prowadzący regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych,
w granicach posiadanych mocy przerobowych, jest obowiązany zawrzeć umowę na
zagospodarowanie zmieszanych odpadów komunalnych i odpadów zielonych ze wszystkimi
podmiotami odbierającymi odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, którzy wykonują
swoją działalność w ramach regionu gospodarki odpadami komunalnymi lub z gminą
organizującą odbieranie odpadów komunalnych, wchodzącą w skład regionu gospodarki
odpadami komunalnymi.
Art. 9za. Prowadzący instalację wskazaną w uchwale w sprawie wykonania wojewódzkiego
planu gospodarki odpadami, który:
1) odbiera od podmiotu odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości
zmieszane odpady komunalne lub odpady zielone spoza regionu gospodarki odpadami
komunalnymi -
podlega karze pieniężnej w wysokości 500 zł za każdy Mg odebranych
odpadów;
2) nie zawiera umowy na zagospodarowywanie zmieszanych odpadów komunalnych lub
odpadów zielonych z podmiotem odbierającym odpady komunalne od właścicieli
nieruchomości, który wykonuje swoją działalność w ramach regionu gospodarki odpadami
komunalnymi -
podlega karze pieniężnej w wysokości 10 000 zł.
Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 992) stanowi m.in.:
Art. 20 ust. 7
Zakazuje się przetwarzania: 1) zmieszanych odpadów komunalnych, 2)
pozostałości z sortowania odpadów komunalnych oraz pozostałości z procesu mechaniczno-
biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych, o ile są przeznaczone do składowania,
odpadów zielonych - poza obszarem regionu gospodarki odpadami komunalnymi, na
którym zostały wytworzone.
8. Zakazuje się przywozu na obszar regionu gospodarki odpadami komunalnymi odpadów,
o których mowa w ust. 7, wytworzonych poza obszarem tego regionu.
9. W przypadku wyznaczenia insta
lacji przewidzianej do zastępczej obsługi regionu
gospodarki odpadami komunalnymi, o której mowa w art. 38 ust. 2 pkt 2, poza obszarem
regionu gospodarki odpadami komunalnymi, na którym odpady te zostały wytworzone, nie
stosuje się ust. 7 i 8.
10. W przypa
dku przekazywania zmieszanych odpadów komunalnych do spalarni odpadów
komunalnych wskazanej jako ponadregionalna instalacja do obsługi danego regionu
gospodarki odpadami komunalnymi w uchwale w sprawie wykonania wojewódzkiego planu
gospodarki odpadami nie
stosuje się ust. 7 i 8.
11. Przepis ust. 10 stosuje także się w przypadku przekazywania zmieszanych odpadów
komunalnych niezbędnych do przeprowadzenia rozruchu spalarni określonej jako
ponadregionalna instalacja do obsługi danego regionu w wojewódzkim planie gospodarki
odpadami.
Art. 41 ust.
1. Prowadzenie zbierania odpadów i prowadzenie przetwarzania odpadów
wymaga uzyskania zezwolenia.
Art. 194 ust. 5 Administracyjną karę pieniężną wymierza się za gospodarowanie odpadami
niezgodnie z posiadanym zezwolen
iem, o którym mowa w art. 41. Kara wynosi nie mniej niż
1000 zł i nie może przekroczyć 1 000 000 zł.
Zgodnie z załącznikiem do uchwały nr XLVII/1073/18 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego
z dnia 25 czerwca 2018 r., w regionie 1 gospodarki odpadami komunalnymi, ustalono
następujące regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych – m.in.,
mechaniczno-
biologiczne przetwarzanie odpadów komunalnych – MBP: 1. ZZO Nowe
Toniszewo
– Kopaszyn, instalacja MBP Toniszewo 31, 2. Obiekt Zagospodarowania Odpadów
w Złotowie (Stawnicy) instalacja do mechanicznobiologicznego przetwarzania odpadów
komunalnych Stawnica, 3. Instalacja mechaniczno-
biologicznego przetwarzania odpadów
komunalnych Kłoda.
Izba zważyła, co następuje.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie w części.
Izba za zasadny uznała zarzut nr 2 odwołania, który dotyczył wymagania przez wykonawcę
złożenia oświadczenia o treści określonej w § 2 ust. 1 pkt 5 wzoru umowy. Mając na uwadze
przepisy powszechnie obowiązującego prawa dotyczące funkcjonowania Regionalnych
Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych, jak również przedłożone przez
Odwołującego dowody – pismo z MZUK Sp. z o.o. w Złotowie oraz MSOK Sp. z o.o.
w Toniszewie, w ocenie Izby nieuprawnionym było wymaganie od wykonawców złożenia
omawianeg
o oświadczenia. Jak wynika z art. 9l ust. 1 ustawy o utrzymaniu porządku
i czystości w gminie, prowadzący RIPOK obowiązany jest zawrzeć umowę na
zagospodarowanie zmieszanych odpadów komunalnych, ale w granicach posiadanych mocy
przerobowych. Nadto, zgodnie
z ustawą o odpadach, podmiot prowadzący zbieranie
i przetwarzanie odpadów obowiązany jest działać i gospodarować odpadami w granicach
ustalonych wydanym pozwoleniem (art. 41 ust. 1 w zw. z art. 194 ust. 5 ww. ustawy). Jak
wynika z powołanych przepisów, prowadzący RIPOK nie mogą, zgodnie z obowiązującym
prawem, zobowiązać się do zapewnienia odbioru wszystkich odpadów zebranych w toku
realizacji przedmiotowego zamówienia. Przedłożone przez Odwołującego ww. pisma
potwierdzają również faktyczną niemożność zawarcia takich umów. Izba uznała, iż omawiany
§ 2 ust. 1 pkt 5 umowy obliguje wykonawców do złożenia oświadczenia o tym, iż w chwili
zawarcia umowy posiadają własny RIPOK lub umowy z innymi instalacjami, gwarantujące, że
instalacje te
przyjmą cały strumień odpadów zebrany w toku realizacji umowy.
Wymaganie rzeczonego oświadczenia nie wydaje się również uzasadnione przepisami
prawa.
Artykuł 6d ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wymaga, aby w SIWZ
zamawiający zobowiązał wykonawców do wskazania w ofercie instalacji do których podmiot
odbierający jest obowiązany przekazać odebrane odpady. Także art. 6f ust. 1a ww. ustawy
wymaga, by umowa w sprawie zamówienia publicznego na odbieranie i zagospodarowanie
odpadów określała instalacje, do których podmiot odbierający odpady jest obowiązany
przekazać odebrane odpady. Obowiązek ten ma charakter informacyjny i nie sposób uznać,
by
nakładał jednocześnie na wykonawcę zobowiązanie, iż całość odpadów odebranych
zostanie przekazana do określonych w umowie instalacji. Taka interpretacja jest nie do
przyjęcia mając na uwadze ciągły charakter świadczenia, mogącego obejmować długi okres.
Nie jest nawet
możliwe do przewidzenia, czy instalacje określone w umowie będą
funkcjonować przez cały okres jej realizacji. Należy zatem uznać, że omawiane wskazanie
w umowie nie ma charakteru niezmiennego. Takie rozumienie ww. przepisu ustawy
koresponduje z pkt XXII.3 SOPZ niniejszego postępowania, w którym Zamawiający
przewidział możliwość przekazywania odpadów do innych instalacji niż wskazane w ofercie.
Należy jednakże zwrócić uwagę, że uznana przez Izbę niedopuszczalność wymagania
ww. oświadczenia nie wynika z niemożliwości świadczenia, jak twierdził Odwołujący
(omawiane oświadczenie nie stanowi świadczenia, które jest przedmiotem zamówienia),
a z niezgodności z art. 353
k.c. w zw. z art. 9l ucpg i art. 41 ustawy o odpadach w zw. z art.
139 ust. 1 ustawy Pzp. Odwołujący w treści odwołania nie powołał ww. przepisów, błędnie
wskazując 387 § 1 i art. 475 § 1 k.c., mając jednak na uwadze, że o treści zarzutu nie
decyduje wskazana podstawa prawna a
powołany stan faktyczny, z którego odwołujący
wywodzi naruszenie ustawy i na którym opiera wnioski odwołania, Izba uznała, że Odwołujący
sformułował i uzasadnił omawiany zarzut, nie potwierdziła się jedynie jego kwalifikacja
prawna. D
otyczył on jednak prawidłowo zidentyfikowanego naruszenia ustawy Pzp,
polegającego na wymaganiu złożenia oświadczenia niezgodnego z przepisami prawa, wobec
czego mógł zostać przez Izbę uwzględniony – Odwołujący wykazał, że doszło do naruszenia
przepisów ustawy.
Reasumując, w ocenie Izby Odwołujący zasadnie podnosił, że § 2 ust. 1 pkt 5 wzoru
umowy w pierwotnym brzmieniu nakładał na wykonawców wymóg złożenia oświadczenia
niezgodnego z przepisami powszechnie o
bowiązującego prawa. Jednocześnie, brzmienie
rzeczonego zapisu umowy zaproponowane przez Odwołującego uwzględnia także interesy
Zamawiającego – nakłada bowiem obowiązek posiadania umów z RIPOK w prawnie
możliwym zakresie oraz odpowiada przepisom znajdującym zastosowanie w tej materii.
Biorąc pod uwagę powyższy stan rzeczy ustalony w toku postępowania, Izba orzekła
w zakresie zarzutu nr 2 jak w sentencji, na podstawie art. 192 ust. 2 Pzp.
Izba za niepotwierdzony uznała zarzut nr 1 odwołania. Odwołujący podnosił, że wobec
limitów ustalonych w pozwoleniach zintegrowanych dla instalacji, do których odpady z regionu
Zamawiającego mogą być przekazywane, jak też braku instalacji ponadregionalnej lub
dodatkowych instalacji zastępczych, nie jest możliwym zagospodarowanie całego strumienia
odpadów przewidzianego w SIWZ. Odwołujący podnosił, że dwie z trzech dostępnych
instalacji przetwarzania odpadów łącznie mogą odebrać (zgodnie z pozwoleniami
zintegrowanymi) 60 000
ton odpadów, trzecia zaś wprost oświadczyła o braku możliwości
przyjmowania odpadów z terenu objętego zamówieniem. Z powyższego Odwołujący wywodził,
że zamówienie dotyczy świadczenia niemożliwego i wnioskował o wprowadzenie zapisów
zgodnie z którymi, w przypadku gdy wyczerpany zostanie limit dla przetwarzania zmieszanych
odpadów komunalnych wynikających z pozwoleń zintegrowanych dla RIPOK w regionie
gospodarki odpadami objętym zamówieniem w tym odmowy przyjęcia do RIPOK
w Toniszewie-
Kopaszynie oraz do RIPOK w Złotowie w ilości powyżej 12 000 Mg/rok umowa
ulegałaby rozwiązaniu lub ustawałby obowiązek wykonawcy do odbioru odpadów
zmieszanych.
W ocenie Izby, wbrew twierdzeniom Odwołującego, nie można przyjąć, że świadczenie
będące przedmiotem zamówienia nosi cechy świadczenia niemożliwego. Odwołujący ową
niemożliwość wywodzi z okoliczności zastanych obecnie, a nawet wcześniejszych – bowiem
dołączone do odwołania pisma dotyczące instalacji w Toniszewie-Kopaszynie oraz Złotowie
pochodzą z czerwca bieżącego roku. Tymczasem, najwcześniejszy termin rozpoczęcia
realizacji zamówienia to 01.01.2019 r., który może zostać zmieniony nawet na 01.05.2019 r.
Nie można jednoznacznie stwierdzić, że do czasu rozpoczęcia realizacji zamówienia oraz
w ciągu całego okresu realizacji nie zmieni się stanowisko operatorów ww. instalacji. Co
więcej, całkowitej zmianie może ulec ogólna sytuacja faktyczna, a nawet prawna. W toku
rozprawy przed Izbą obie strony podnosiły, że limit przyjęcia odpadów zmieszanych przez
RIPOK zależny jest od decyzji marszałka województwa. Nie ma podstaw dla założenia, że
marszałek województwa nie podniesie aktualnych limitów, w szczególności mając na uwadze,
iż Zamawiający podjął już w tym kierunku działania, występując do marszałka o zwiększenie
limitu dla RIPOK w Kłodzie, zgodnie z uchwałą z 28.07.2018 r. Marszałek w tym zakresie
działa jako organ ochrony środowiska (art. 376 pkt 2b w z zw. z art. 378 ust. 2a pkt 3 ustawy
Prawo ochrony środowiska) i jego obowiązkiem jest wykonywanie zadań z zakresu ochrony
środowiska, zaś zagwarantowanie możliwości bezpiecznego, zgodnego z prawem
zagospodarowania odpadów niewątpliwie wpisuje się w ten zakres, wpływa bowiem na
ochronę środowiska w rozumieniu art. 3 pkt 13 ustawy Prawo ochrony środowiska. Należy
także zwrócić uwagę na możliwość ustanowienia spalarni w Poznaniu instalacją
ponadregionalną, co umożliwi zagospodarowanie odpadów z regionu podlegającego
Zamawi
ającemu. Dalej, obie strony wskazują, że Plan Gospodarki Odpadami dla
Województwa Wielkopolskiego uwzględnia niepowstałą jeszcze RIPOK w Kamionce
k. Chodzieży, której limity pozostają niezagospodarowane. Odwołujący nie wykazał jednakże,
że nie jest możliwe, by RIPOK ta powstała w czasie realizacji zamówienia i odpady, zbierane
chociażby w końcowym okresie obowiązywania umowy, były do niej przekazywane.
Odwołujący zdaje się nie uwzględniać także możliwości wyznaczenia w wojewódzkim planie
gospodarki odpadami dodatkowych instalacji zastępczych poza regionem, które w przypadku
wyczerpania mocy przerobowych instalacji w regionie mogłyby rozładować strumień (art. 20
ust. 9 w zw. z art. 35 ust. 4 pkt 2 ustawy o odpadach). W ocenie Izby powyższe okoliczności
nie pozwalają na stwierdzenie, że zamówienie z SIWZ w obecnej postaci stanowi świadczenie
niemożliwe. Należy w tym miejscu zwrócić także uwagę na charakter zamówienia, które
będzie realizowane w sposób ciągły, na przestrzeni 21 miesięcy. Oznacza to, że stwierdzona
w czerwcu 2018 r. możliwość zagospodarowania maksymalnie 42 000 ton odpadów (łączne
możliwości instalacji w Kłodzie oraz instalacji w Złotowie, która określiła maksymalny limit
przyjęć 12 000 ton) nie decyduje o tym, że w chwili podpisania umowy nie jest możliwym
przyjęcie przewidzianej masy odpadów dla całego zamówienia – tj. 93 000 ton. Strumień ten
będzie wyczerpywany stopniowo, na przestrzeni 21 miesięcy, a jak wynika z okoliczności
sprawy
– nie można stwierdzić, że w tym okresie świadczenie nie będzie możliwe do
spełnienia. Przewidywany roczny strumień odpadów to 53 000 ton, a zatem nie przekracza
aktualnych limitów (łącznie) instalacji w Kłodzie i Złotowie. Odwołujący podnosił, że obecnie
strumień odpadów z Regionu 1 (całego regionu, nie tylko z terenu Zamawiającego) przenosi
o
ok.
ton
limity
instalacji.
W
kontekście
powyższych
rozważań
o możliwościach zaistnienia zmiany sytuacji w zakresie limitów, instalacji zastępczych
i ponadregionalnych, liczba ta pozwala na stwierdzenie, że zwiększenie limitów do niezbędnej
wysokości jest wysoce prawdopodobne.
Omawiany zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie również ze względu na związany z nim
wniosek
odwołania. Mając na uwadze specyfikę postępowania odwoławczego dotyczącego
treści SIWZ, należy zauważyć, że pomimo, iż co do zasady Izba nie jest związana wnioskami
odwołania, to w przypadku odwołań od treści specyfikacji, treść zmiany żądanej przez
odwołującego również określa ramy oceny zasadności odwołania. Wynika to z tego, iż
w postępowaniu odwoławczym dotyczącym zapisów SIWZ Izba, oprócz badania zgodności
zapisów z ustawą Pzp, ocenia zasadność i możliwość wprowadzenia zmiany owych zapisów,
żądanych przez odwołującego. W sytuacji gdy Odwołujący domaga się modyfikacji zapisów
SIWZ w inny sposób niż ich usunięcie, winien wykazać, że po dokonaniu żądanej zmiany
SIWZ stan naruszenia zostanie zniesiony. Po stronie Odwołującego leży ciężar sformułowania
wnio
skowanej modyfikacji w taki sposób, by po zmianie SIWZ była zgodna z przepisami
i zasadami Pzp. Żądana zmiana nie może mieć również charakteru blankietowego, musi być
precyzyjna
– Izba nie jest uprawniona do kształtowania treści SIWZ i nie może zmienić
wn
iosku Odwołującego (por. np. wyrok KIO 85/18 z 26.01.2018 r., KIO 903/17
z 19.05.2017 r., KIO 624/16 z 11.05.2016 r.
). W ocenie Izby zaś ww. wniosek Odwołującego
nie jest zasadny. Sformułowane przez Odwołującego w żaden sposób nie odnosi się do wyżej
wska
zanych możliwości zmian stanu faktycznego. Zgodnie z żądaniem Odwołania, w sytuacji
wyczerpania w regionie gospodarki odpadami właściwym dla przedmiotu zamówienia limitu na
przyjmowanie odpadów zmieszanych w RIPOK, w tym odmowy przyjęcia tych odpadów do
RIPOK w Toniszewie-
Kopaszynie oraz RIPOK w Złotowie, umowa miałaby wygasać bądź
ustawałby obowiązek odbioru i zagospodarowania tych odpadów po stronie wykonawcy. Treść
umowy proponowana przez Odwołującego w żadnym stopniu nie uwzględnia instalacji
ponadregio
nalnych, nowych instalacji zastępczych czy powstania nowych instalacji w Regionie
1. Przyjęcie takiego sformułowania umowy powodowałoby, że pomimo możliwości
zagospodarowania odpadów zgodnie z przepisami prawa, wykonawca byłby zwolniony
z obowiązku realizacji umowy – albo nawet skutkiem byłoby wygaśnięcie umowy
i konie
czność wyboru nowego wykonawcy. Zawarcie takiej umowy narażałoby Zamawiającego
na zarzut naruszenia ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, które zobowiązują
gmin
ę (lub wykonujący zadanie gminy związek międzygminny) do zorganizowania odbierania
odpadów komunalnych. Dalej, sformułowanie umowy w żądany przez Odwołującego sposób
pozbawiałoby wykonawców konieczności dołożenia starań do zapewnienia należytego
wykonania zamówienia – w tym do działań w kierunku zwiększenia limitów określonych
w pozwoleniach zintegrowanych, uzyskiwania statusu instalacji zastępczych – w przypadku
wykonawców posiadających RIPOK, bądź zakładania nowych instalacji – w przypadku
pozostałych wykonawców. Należy zaznaczyć bowiem, że to podmiot prowadzący instalację
wymagającą wydania pozwolenia zintegrowanego, zgodnie z art. 214 ust. 1 ustawy z dnia 27
kwietnia 2001 r. -
Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 799) obowiązany jest
wystąpić z wnioskiem o zmianę pozwolenia zintegrowanego w przypadku zmiany w instalacji
lub jej rozbudowy
. Wskazać także należy, że zawarcie umowy w brzmieniu wnioskowanym
przez Odwołującego nie zabezpiecza ważnego interesu społecznego, jakim jest utrzymanie
czystości, bowiem nie gwarantuje odbioru i zagospodarowania odpadów.
Reasumując, Izba uznała zarzut nr 1 odwołania za bezzasadny. Odwołujący nie wykazał,
że umowa w brzmieniu zaproponowanym w SIWZ stanowiła umowę o świadczenie
niemożliwe, wobec czego brak jest podstaw do przyjęcia, że doszło do naruszenia art. 139
ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 387 § 1 lub 475 § 1 k.c. Ponadto wnioskowana przez
Odwołującego zmiana SIWZ w rzeczonym zakresie nie mogła zostać akceptowana, bowiem
nie uwzględniała przepisów obowiązującego prawa, uzasadnionego interesu Zamawiającego
oraz interesu społecznego.
Mając na uwadze powyższe, Izba na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp oddaliła
odwołanie w tym zakresie.
Izba postanowiła o umorzeniu postępowania w zakresie zarzutów nr 3 - 5 odwołania,
wobec
złożonego w odpowiedzi na odwołanie oświadczenia o uwzględnieniu owych zarzutów.
Zgodnie z art. 186 ust. 4a ustawy Pzp
, w przypadku uwzględnienia przez zamawiającego
zarzutów w części, gdy po jego stronie do postępowania odwoławczego nie przystąpił
w terminie żaden wykonawca, a odwołujący nie wycofał pozostałych zarzutów, Izba
rozpoznaje odwołanie w zakresie pozostałych zarzutów. Informacja o umorzeniu
postępowania odwoławczego w części dotyczącej uwzględnionych zarzutów znalazła
odzwierciedlenie
w sentencji orzeczenia. Istotne jest umożliwienie Odwołującemu powołanie
się na okoliczność uwzględnienia przez Zamawiającego zarzutów i wyegzekwowanie
dokonania przez Zamawiającego czynności zgodnie z żądaniem Odwołującego zawartym
w odwołaniu. Zgodnie bowiem z art. 186 ustawy Pzp, w przypadku uwzględnienia przez
Zamawiającego zarzutów podniesionych w odwołaniu, Zamawiający zobowiązany jest do
wykonania, powtórzenia lub unieważnienia czynności w odwołaniu zgodnie z żądaniem
zawartym w odwołaniu w zakresie uwzględnionych zarzutów.
Wobec powyższego Izba stwierdziła, że postepowanie w części podlega umorzeniu
i orzekła jak w sentencji.
O kosztach
postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust.
1 pkt 2
, § 3 i § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 972).
O zasądzeniu kosztów zastępstwa przed Izbą na rzecz Odwołującego Izba orzekła na
podstawie przedłożonej faktury, zgodnie z § 3 ust. 2 pkt b rozporządzenia.
Przewodniczący:
……………………….