KIO 970/18 WYROK dnia 5 czerwca 2018 r.

Sygn. akt: KIO 970/18 

WYROK 

z dnia 5 czerwca 2018 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

Przewodniczący: 

Anna Wojciechowska 

Protokolant:            

Zuzanna Idźkowska 

po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 1 czerwca 2018 

r. odwołania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 16 maja 2018 r. przez wykonawcę AWIMA 

Sp. j. B. W. 

z siedzibą w Józefowie, w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego 

Jednostkę Wojskową nr 3964 z siedzibą w Warszawie  

przy  udziale  wykonawcy  CS  Sp.  z  o.o.  z  sied

zibą  w Warszawie,  zgłaszającego  swoje 

przystąpienie w sprawie o sygn. akt KIO 970/18 po stronie zamawiającego 

orzeka: 

Oddala odwołanie; 

Kosztami  postępowania  obciąża  wykonawcę  AWIMA  Sp.  j.  B.  W.  z  siedzibą 

w 

Józefowie i zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 7 500 zł. 00 gr (słownie: 

siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę AWIMA Sp. j. 

B. W. 

z siedzibą w Józefowie tytułem wpisu od odwołania. 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - 

Prawo zamówień publicznych 

(t.  j.  Dz.  U.  z  2017  r.,  poz.  1579,  2018)  na  niniejszy  wyrok  -  w  terminie  7  dni  od  dnia  jego 

doręczenia -  przysługuje  skarga  za pośrednictwem  Prezesa  Krajowej Izby  Odwoławczej  do 

Sądu Okręgowego w Warszawie 

Przewodniczący:   …………… 

Sygn. akt KIO 970/18 
 

Uzasadnienie 

Zamawiający  –  Jednostka  Wojskowa  nr  3964  z  siedzibą  w  Warszawie  -  prowadzi 

w trybie 

przetargu  nieograniczonego  postępowanie  o udzielenie  zamówienia  publicznego, 

którego  przedmiotem  jest  „Usługa  stałego  sprzątania  powierzchni  wewnętrznych  biurowych 

oraz  powierzchni  zewnętrznych  utwardzonych i  zielonych w  kompleksie  wojskowym  przy  ul 

Bystrej  1  w  W

arszawie”  (numer  postępowania  nadany  przez  Zamawiającego  10/2018/Z). 

Postępowanie  zostało  wszczęte  ogłoszeniem  opublikowanym  w  Biuletynie  Zamówień 

Publicznych  z  dnia  12  kwietnia  2018  r.  za  numerem  543772-N-2018

.  Szacunkowa  wartość 

zamówienia, którego przedmiotem są usługi, jest mniejsza od kwot wskazanych w przepisach 

wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo 

zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579, 2018 z późn. zm. zwanej dalej „ustawą 

pzp”). 

W dniu 16 maja 2018 

r. odwołanie wniósł wykonawca AWIMA Sp. j. B. W. z siedzibą w 

Józefowie – dalej Odwołujący.  

Odwołujący wniósł odwołanie na czynności i zaniechania Zamawiającego polegające 

na: 

1. ocenie ofert i wyborze jako najkorzystniejszej oferty CS Sp. z o.o. - 

dalej Przystępujący lub 

CS; 

2. zaniechaniu odrzucenia oferty 

Przystępującego; 

3.  zaniechaniu  wezwania 

Przystępującego  do  złożenia  dowodów  dotyczących  wyliczenia 

ceny; 

4.  zaniechaniu  wezwania 

Przystępującego  do  złożenia  wyjaśnień  i  dowodów  dotyczących 

kosztów  dodatkowego  wynagrodzenia  pracowników  (w  przypadku  dyżurów)  i  wykonania 

dodatkowych  prac  w  przypadku  opadów  śniegu,  nagłych  sytuacji,  czy  innych  okoliczności 

powodujących  konieczność  całodobowego  wykonywania  prac  na  terenie  objętym  umową, 

kosztów nadzoru na powierzchniach wewnętrznych oraz terenach utwardzonych i zielonych, 

zapewnienia  pokrycia  kosztów  zakupu/utrzymania/wypożyczenia  sprzętu  służącego  do 

utrzymania powie

rzchni wskazanych w SIWZ, kosztów pracy wymienionych w wyjaśnieniach 

z dnia 10 maja 2018 r. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów: 

1. art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 ustawy pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty CS 

pomimo  że  oferta  tego  Wykonawcy  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia,  co  dodatkowo  potwierdzają  wyjaśnienia,  których  Wykonawca  udzielił  w  dniu 

10 maja 2018 r.; 

2.  art.  90  ust.  1  ustawy  pzp, 

poprzez  zaniechanie  wezwania  CS  do  złożenia  dowodów 

dotyczących  wyliczenia  ceny  potwierdzających  treść  wyjaśnień  z  dnia  10  maja  2018  r., 

pomimo że cena oferty tego Wykonawcy jest niższa o około 49 % od średniej arytmetycznej 

cen wszystkich złożonych ofert; 

3.  art.  90  ust.  1  ustawy  pzp,  poprzez  zaniechanie  wezw

ania  CS  do  złożenia  wyjaśnień 

i 

dowodów  dotyczących  kosztów  dodatkowego  wynagrodzenia  pracowników  (w  przypadku 

dyżurów) i wykonania dodatkowych prac w przypadku opadów śniegu, nagłych sytuacji, czy 

innych okoliczności powodujących konieczność całodobowego wykonywania prac na terenie 

objętym  umową,  kosztów  nadzoru  na  powierzchniach  wewnętrznych  oraz  terenach 

utwardzonych  i  zielonych,  zapewnienia  pokrycia  kosztów  zakupu/utrzymania/wypożyczenia 

sprzętu  służącego  do  utrzymania  powierzchni  wskazanych  w  SIWZ,  kosztów  pracy 

wymienionych w wyjaśnieniach z dnia 10 maja 2018 r.; 

4. art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia o

ferty CS pomimo że oferta 

tego W

ykonawcy jest niezgodna z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia. 

Odwołujący  w  oparciu  o  wyżej  wskazane  zarzuty  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania 

i 

nakazanie Zamawiającemu: 

1) u

nieważnienia czynności wyboru oferty CS; 

odrzucenia  oferty  CS,  ewentualnie  wezwania  CS  do  złożenia  dowodów  dotyczących 

wyliczenia  ceny 

potwierdzających  treść  wyjaśnień  z  dnia  10  maja  2018  r.  oraz  ponownego 

wezwania CS do złożenia wyjaśnień dot. kosztów dodatkowego wynagrodzenia pracowników 

(w przypadku dyżurów) i wykonania dodatkowych prac w przypadku opadów śniegu, nagłych 

sytuacji,  czy 

innych  okoliczności  powodujących  konieczność  całodobowego  wykonywania 

prac  na  terenie  objętym  umową,  kosztów  nadzoru  na  powierzchniach  wewnętrznych  oraz 

terenach 

utwardzonych 

i 

zielonych, 

zapewnienia 

pokrycia 

kosztów 

zakupu/utrzymania/wypo

życzenia sprzętu służącego do utrzymania powierzchni wskazanych 

w SIWZ, kosztów pracy wymienionych w wyjaśnieniach z dnia 10 maja 2018 r.; 

3) dokonania ponownej oceny ofert; 

4)  oraz  wniósł  o  zasądzenie  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  zwrotu  kosztów 

postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa przed Krajową Izbą Odwoławczą. 

Odwołujący  wskazał,  że  posiada  interes  w  uzyskaniu  przedmiotowego  zamówienia 

oraz może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy pzp. 

Oferta  Odwołującego  została  sklasyfikowana  przez  Zamawiającego  jako  druga  w  rankingu 

ofert,  natomiast  niezgodne  z  przepisami  ustawy  czynności  Zamawiającego  pozbawiają  go 

możliwości  uzyskania  zamówienia.  W  sytuacji  gdyby  Zamawiający  zachował  się  zgodnie 

z 

ustawą — odrzuciłby ofertę CS jako zawierającą rażąco niską cenę — oferta Odwołującego 

zostałaby  sklasyfikowana  jako  pierwsza  w  rankingu  ofert  natomiast  on  sam  uzyskałby 

przedmiotowe zamówienie. 

Następnie  Odwołujący  zaznaczył,  że  Zamawiający  powiadomił  Odwołującego 

o wyborze oferty najkorzystniejszej oraz o zaniechaniu odrzucenia oferty CS w dniu 11 maja 

2018  r.  Mając  na  uwadze  to,  że  wartość  zamówienia  jest  niższa  niż  kwota  określona 

w przepisach  wydanych  na  podstawie  art.  11  ust.  8  ustawy  pzp,  termin  do  wniesienia 

odwołania upłynął w dniu 16 maja 2018 r. 

W  uzasadnieniu  odwołania  Odwołujący  zwrócił  uwagę  na  szczególnie  istotne 

z 

perspektywy zarzutów zawartych w odwołaniu — postanowienia SIWZ. Przywołał zapisy pkt 

7  ppkt  1-5  OPZ  (

załącznik  nr  2  do  SIWZ,  załącznik  nr  1  do  projektu  umowy).  Dodatkowo 

wskazał  na  szczegółowe  wymagania  dot.  struktury  zatrudnienia,  podstawowego  sprzętu 

zmechanizowanego, który stosowany będzie przy realizacji zamówienia, środków czystości, 

środków chemicznych i artykułów higienicznych. Z uwagi na zakres zarzutów, które zostały 

objęte odwołaniem Odwołujący przywołał zapisy dotyczące wymaganej przez Zamawiającego 

struktury  zatrudnienia: 

pkt  1  załącznika  nr  2  do  projektu  umowy  (minimalne  wymagania). 

Odwołujący podkreślił, że postanowienia SIWZ wyznaczają minimalną liczbę roboczogodzin, 

w  ramach  których  wykonawca  ma  obowiązek  świadczyć  usługę.  Na  liczbę  tę  składają  się 

następujące elementy: 

nadzór ("Osoby z nadzoru zatrudnione bezpośrednio na terenie obsługiwanych obiektów") 

— 1 osoba, świadcząca usługi od poniedziałku do piątku w godz. od 6:00 do 15:30 — min. 

199,5 roboczogodzin miesięcznie (1 osoba x 9,5 godziny dziennie x 5 dni w tygodniu średnio 

21 dni w miesiącu); 

sprzątanie powierzchni wewnętrznych 2 osoby, świadczące usługi od poniedziałku do piątku 

w godz. od 7:30 do 15:30 

— 336 roboczogodzin miesięcznie (2 osoby x 8 godzin dziennie x 5 

dni w tygodniu średnio 21 dni w miesiącu); 

sprzątanie  powierzchni  zewnętrznych  6  osób,  świadczących  usługi  od  poniedziałku  do 

piątku w godz. od 6:00 do 14:00 - 1008 roboczogodzin miesięcznie (6 osób x 8 godzin dziennie 

x 5 dni w tygodniu 

średnio 21 dni w miesiącu). 

Zamawiający  wymaga,  aby  usługa  była  realizowana  przez  m.in.  1.543,5  roboczogodziny 

miesięcznie. Niezależnie od tego należy wskazać, że z uwagi na treść przepisu art. 29 ust. 3a 

ustawy  pzp 

wszystkie  osoby,  które  będą  wykonywać  w/w  usługi  w  ramach  przedmiotu 

zamówienia, powinny zostać zatrudnione na podstawie umowy o pracę.  

Odwołujący podkreślił, że zgodnie z treścią SIWZ obowiązującą formą wynagrodzenia 

za  wykonanie  zamówienia  jest  wynagrodzenie  ryczałtowe.  Cena  oferty  stanowi  całkowite 

wynagrodzenie wykonawcy w ciągu całego okresu realizacji umowy. Zamawiający zobowiązał 

jednak  wykonawców  do  przedstawienia  osobnych  cen  za  świadczenie  usług  w  ramach 

poszczególnych  rodzajów  powierzchni  (cena  jednostkowa  netto  za  1m

sprzątanej 

powierzchni).  

Odnosząc się do treści udzielonych przez CS wyjaśnień w odpowiedzi na wezwanie 

z dnia  7  maja  2018  r. 

Odwołujący  wskazał,  że  CS  w  przypadku  części  zamówienia  dot. 

powierzchni  wewnętrznych  przewidział  do  jej  realizacji  dwóch  pracowników  zatrudnionych 

w wymiarze 1/2 etatu 

— jeden w godzinach od 7:30 do 11 :30, drugi w godzinach od 11:30 — 

15:30. Tego rodzaju założenie świadczy o tym, że CS w istocie nie wycenił kosztów realizacji 

usługi  zgodnie  z  SIWZ.  Zgodnie  z  załącznikiem  nr  2  do  SIWZ,  który  wyznaczał  minimalne 

wy

magania Zamawiającego w odniesieniu do struktury zatrudnienia (liczby roboczogodzin), 

wykonawca będzie zobowiązany do świadczenia usług sprzątania powierzchni wewnętrznych 

za  pośrednictwem  dwóch  osób  (jednocześnie)  w  godz.  od  7:30  do  15:30.  Treść  SIWZ  jest 

w tym  zakresie  precyzyjna 

—  usługa  ma  być  świadczona  przez  2  osoby  przez  8  godzin 

dziennie w godz. od 7:30 do 15:30. 

Dodatkowo  Odwołujący  podniósł  następujące  zastrzeżenia  do  przedstawionej  przez 

CS wyceny realizacji usług: 

CS oszacował łączny miesięczny koszt wykonywania nadzoru nad usługę na kwotę 32,25 zł. 

W ocenie Odwołującego jest ona rażąco zaniżona biorąc pod uwagę to, że CS zaoferował 5-

krotne wykonywanie nadzoru w jednym miesiącu świadczenia usługi. Przedmiotowa kwota nie 

pokrywa nawet kosztów dwóch godzin pracy pracownika zatrudnionego na podstawie umowy 

o pracę, który uzyskuje wynagrodzenie równe minimalnemu; 

Wykonawca  przewidział  jedynie  58  zł  miesięcznie  w  ramach  kosztów  związanych 

z 

użytkowaniem  sprzętu  (wyposażenia  pracowników)  na  powierzchniach  wewnętrznych, 

jedynie  45  zł  miesięcznie  w  ramach  kosztów  związanych  z  użytkowaniem  sprzętu 

(wyposażenia  pracowników)  na  powierzchniach  zewnętrznych  utwardzonych  oraz  jedynie 

25,49 zł miesięcznie w ramach kosztów związanych z użytkowaniem sprzętu (wyposażenia 

pracowników) na powierzchniach zewnętrznych zielonych. Zaznaczył, że CS w żaden sposób 

nie wyjaśnił wysokości tych kosztów, pomimo że są one zaniżone już „na pierwszy rzut oka”. 

Zgo

dnie z treścią SIWZ Wykonawca miał obowiązek użyć do realizacji przedmiotu zamówienia 

co najmniej wymieniony przez Zamawiającego sprzęt. Już z samego wyliczenia tych urządzeń 

wynika,  że  kwoty,  które  zostały  założone  przez  CS,  odbiegają  od  warunków  realizacji 

zamówienia. Kwoty rzędu kilkudziesięciu złotych miesięcznie nie są w stanie pokryć kosztów 

eks

ploatacji tego rodzaju urządzeń. Wskazał, że zgodnie z treścią SIWZ przy sporządzeniu 

kosztorysu ofertowego do kalkulacji stawki jednostkowej za 1m

powierzchni wykonawca miał 

obowiązek uwzględnić m.in. koszt amortyzacji sprzętu przeznaczony do realizacji zamówienia, 

a p

odane przez CS kwoty z pewnością nie uwzględniają tych kosztów; 

-  o

pracowana  przez  CS  kalkulacja  nie  zakłada  również  żadnych  kosztów  związanych 

z 

koniecznością wykonywania na rzecz Zamawiającego dodatkowych prac takich jak dyżury, 

prace  po  godzinach  pracy  w  przypadku  opadów  śniegu,  dodatkowych  godzin  świadczenia 

usług  w  nagłych  wypadkach,  całodobowe  prace  na  terenie  jednostki  (pkt  6.2  i  7.2  opisu 

przedmiotu zamówienia); 

CS  przewidział,  że  całość  kosztów  administracyjnych  jego  przedsiębiorstwa  związanych 

z 

realizacją  kontraktu  wyniesie  16,50  zł  miesięcznie.  Nie  jest  obiektywnie  możliwe,  by 

w 

ramach  tej  kwoty  zostały  poniesione  wszystkie  koszt  związane  np.  z  pracą  księgowości, 

kadr, ubezpieczenie OC oraz inne, 

które są ponoszone przez przedsiębiorcę w ramach jego 

bieżącej działalności. 

Odwołujący zaznaczył, że biorąc pod uwagę koszt jednej roboczogodziny pracownika 

zatrudnionego  na  podstawie  umowy  o  pracę  wraz  z  wszystkimi  obciążeniami  oraz 

koniecznością zapewnienia zastępstw w czasie urlopów wypoczynkowych (16,49 zł) oraz brak 

uwzględniania przez CS w cenie swojej oferty kosztu zatrudnienia dwóch osób do świadczenia 

usług  na  powierzchniach  wewnętrznych,  należy  stwierdzić,  że  miesięczna  cena  oferty  tego 

wykonawcy została niedoszacowana co najmniej w zakresie kwoty 2.770,32 zł. Wyjaśnienia, 

które  zostały  złożone  przez  CS,  potwierdzają  zatem,  że  cena  oferty  tego  wykonawcy  ma 

charakter  rażąco  niski.  Nie  tylko  odbiega  ona  swoją  wartością  od  średniej  arytmetycznej 

wszystkic

h  złożonych  ofert  o  ponad  49  %,  ale  —  jak  wynika  z  zawartej  w  wyjaśnieniach 

kalkulacji 

— nie obejmuje nawet minimalnych kosztów osobowych. Treść złożonych wyjaśnień 

wprost, bez potrzeby (i możliwości) składania kolejnych wyjaśnień, potwierdza, że cena oferty 

CS  ma  charakter  rażąco  niski;  nie  obejmuje  bowiem  minimalnych  kosztów  realizacji 

zamówienia. Brak uwzględnienia w ofercie obowiązku świadczenia usługi na powierzchniach 

wewnętrznych  za  pośrednictwem  dwóch  pracowników,  który  to  wymóg  został  wprost 

wyartykułowany  w  treści  SIWZ,  świadczy  również  o  niezgodności  treści  oferty  CS  z  SIWZ. 

Zamawiający powinien był zatem odrzucić ofertę CS także na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 

ustawy  pzp. 

Zamawiający  zatem  niezgodnie  z  ustawą  uznał,  że  w  odpowiedzi  na  swoje 

wezwanie  CS  wykazał,  że  cena  jego  oferty  nie  jest  rażąco  niska.  Odwołujący  przytoczył 

orzecz

enia Krajowej Izby Odwoławczej: wyrok z dnia 8 stycznia 2018 r., sygn. KIO 2703/17, 

wyrok z dnia 19 stycznia 2017 r., sygn. KIO 1/17. 

W  uzasadnieniu  zarzutu  naruszenia  przez  Zamawi

ającego  przepisu  art.  90  ust.  1 

ustawy 

poprzez brak ponownego wezwania CS do udzielenia wyjaśnień oraz brak wezwania 

tego wykonawcy do złożenia dowodów Odwołujący wskazał, że na wypadek uznania przez 

Izbę, że treść wyjaśnień złożonych przez CS w dniu 10 maja 2018 r. nie potwierdza, że jego 

oferta zawiera rażąco niską cenę lub że wykonawca ten nie był zobowiązany do udzielenia 

bardziej  szczegółowych  wyjaśnień  oraz  złożenia  dowodów,  Odwołujący  zaznaczył,  że 

Zamawiający  bezpodstawnie:  zaniechał  wezwania  CS  do  złożenia  wraz  z  udzielonymi 

wyjaśnieniami dowodów (wezwanie z dnia 7 maja 2018 r.); zaniechał wezwania CS do złożenia 

kolejnych wyjaśnień, w których CS zostałby zobowiązany do wyjaśnienia sposobu wyliczenia 

ceny w części dot. kosztów dodatkowego wynagrodzenia pracowników (w przypadku dyżurów) 

i  wykonania  dodatkowych  prac  w  przypadku  opadów  śniegu,  nagłych  sytuacji,  czy  innych 

okoliczności powodujących konieczność całodobowego wykonywania prac na terenie objętym 

umową,  kosztów  nadzoru  na  powierzchniach  wewnętrznych  oraz  terenach  utwardzonych 

i 

zielonych,  zapewnienia  pokrycia  kosztów  zakupu/utrzymania/wypożyczenia  sprzętu 

służącego  do  utrzymania  powierzchni  wskazanych  w  SIWZ,  kosztów  pracy  wymienionych 

w 

wyjaśnieniach z dnia 10 maja 2018 r. Zamawiający w treści wezwania z dnia 7 maja 2018 r. 

zaniechał  wezwania  CS  do  złożenia,  wraz  z  wyjaśnieniami,  dowodów  potwierdzających 

sposób wyliczenia ceny oferty. Zastosowanie przez Zamawiającego procedury, o której mowa 

w art. 90 ust. 1 ustawy pzp

, także w części dot. wezwania CS do złożenia dowodów, miało 

charakter  obligatoryjny  ze  względu  na  wystąpienie  w  stosunku  do  oferty  tego  wykonawcy 

okoliczności, o których mowa w art. 90 ust. 1a pkt 1. Przepis art. 90 ust. 1 ustawy pzp stanowi, 

że zamawiający  zwraca  się o udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie dowodów,  dotyczących 

wyliczenia ceny lub kosztu. Zamawiający, który nie objął treścią wezwania obowiązku złożenia 

dowodów, naruszył w tym zakresie ustawę pzp. Nawet gdyby uznać, że wyjaśnienia CS z dnia 

10 maja 2018 r. nie potwierdzają tego, że cena oferty tego wykonawcy ma charakter rażąco 

niski,  to  z  całą  pewnością  nie  dowodzą  również,  że  została  ona  skalkulowana  prawidłowo. 

Świadczą o tym okoliczności, które zostały podniesione w odwołaniu — w szczególności zaś 

zestawienie  kosztów  pracy,  które  zostały  przedstawione  w  wyjaśnieniach  CS  minimalnych 

wymagań Zamawiającego, które zostały określone w załączniku do SIWZ. CS nie przedstawił 

w swoich wyjaśnieniach żadnych okoliczności, które pozwoliły mu na skalkulowanie kosztów 

pracy poniżej minimalnych wymagań Zamawiającego. Należy przy tym podkreślić, że celem 

procedury, o której mowa w art. 90 ust. 1 ustawy pzp, jest ustalenie, czy oferta wykonawcy 

zawiera rażąco niską cenę. Zamawiający powinien był zatem po otrzymaniu pisma CS z dnia 

10 maja 2018 r. co najmniej wezwać tego wykonawcę do złożenia dalszych wyjaśnień, które 

pozwoliłyby na usunięcie wątpliwości dot. kosztów dodatkowego wynagrodzenia pracowników 

(w przypadku dyżurów) i wykonania dodatkowych prac w przypadku opadów śniegu, nagłych 

sytuacji,  czy  innych  okoliczności  powodujących  konieczność  całodobowego  wykonywania 

prac  na  terenie  objętym  umową,  kosztów  nadzoru  na  powierzchniach  wewnętrznych  oraz 

terenach 

utwardzonych 

i 

zielonych, 

zapewnienia 

po

krycia 

kosztów 

zakupu/utrzymania/wypożyczenia sprzętu służącego do utrzymania powierzchni wskazanych 

w SIWZ, kosztów pracy wymienionych w wyjaśnieniach z dnia 10 maja 2018 r. Odwołujący 

przywołał wyrok z dnia 29 stycznia 2018 r., sygn. KIO 2717/17. 

Pismem z dnia 30 maja 

2018 r. Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie i wniósł 

o 

oddalenie  odwołania  jako  całkowicie  bezzasadnego.  Na  wstępie  wskazał,  iż  odwołanie 

oparte jest na błędnej interpretacji postanowień Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia 

istotnych  dla  kalkulacji  ceny  w  ofertach  wykonawców  ubiegających  się  o  udzielenie 

zamówienia. Odwołujący wywodził z SIWZ obowiązki dotyczące uwzględniania np. kosztów 

pracowniczych, dokonując jedynie fragmentarycznej oceny  wymagań specyfikacji. Ponadto, 

Za

mawiający dokonał szczegółowej analizy wyjaśnień w sprawie wyliczenia ceny złożonych 

przez Przystępującego, w wyniku czego stwierdził, że Odwołujący błędnie określił wysokość 

kosztów,  jakie  rzekomo  miał  uwzględnić  Przystępujący  w  złożonych  wyjaśnieniach, 

W 

szczególności  Odwołujący  nie  uwzględnił  przypisów  w  Kalkulatorach  złożonych  wraz 

z 

wyjaśnieniami,  co  spowodowało  określenie  niewłaściwych  kosztów  Przystępującego. 

Zamawi

ający  dokonując  oceny  wyjaśnień  złożonych  przez  Przystępującego  uwzględnił 

również oszczędność metody wykonania zamówienia uwzględnioną w wyjaśnianiach między 

innymi poprzez 

przyjęcie wykonywania usługi na terenie wewnętrznym przez 2 osoby każda 

po 0,5

h etatu z uwagi na znaną wykonawcom wydajność dzienną jednej osoby biorącej udział 

w  wykon

aniu zamówienia, która w ciągu 1 godziny wykonuje pracę na powierzchni ok. 165 

m2. 

Zamawiający wziął pod uwagę, że Przystępujący skalkulował cenę oferty nie generując 

zbędnych kosztów, co ma znaczenie z punktu widzenia zasady gospodarności i efektywności 

w

ydatkowania  środków  publicznych.  Natomiast  argumentacja  Odwołującego  stanowi  próbę 

wprowadzenia Zama

wiającego w niepotrzebne koszty. 

Odnośnie wszelkich twierdzeń odwołania opartych o różnicę 49% pomiędzy ceną oferty 

Przystępującego a średnią arytmetyczną cen złożonych ofert należy wskazać, że CS Sp. z o.o. 

obecnie wykonuje przedm

iotową usługę dla Zamawiającego. Usługa sprzątania powierzchni 

wewnętrznych  biurowych  oraz  powierzchni  zewnętrznych  utwardzonych  i  zielonych  jest 

wykonywana  na  bardzo  wysokim  poziom

ie  jakościowym.  Zamawiający  ma  pewność,  że 

Przystępujący  będzie  w  dalszym  ciągu  wykonywał  należycie  usługę.  Co  istotne  —  Opis 

Przedmiotu  Zamówienia  w  przedmiotowym  postępowaniu  jest  analogiczny  do  określonego 

w 

poprzednim  postępowaniu.  Stąd  Zamawiający  dokonując  oceny  złożonych  wyjaśnień 

uwzględnił, że Przystępujący w wyjaśnieniach oparł się o obecny sposób świadczenia usługi. 

Zamawiający  odrzuciłby  ofertę  wykonawcy  który  nie  gwarantuje  należytej  realizacji  usługi, 

bowiem w przeciwnym wypadku do

prowadziłby do niegospodarności. 

Odnośnie  zarzutu  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  ustawy  pzp 

i kosztu 

wykonywania  usługi  na  powierzchni  wewnętrznej  Zamawiający  wyjaśnił,  że  wbrew 

twierdzeniom  Odwołującego  —  w  SIWZ  nie  określono  aby  minimum  2  osoby  wykonywały 

usługę powierzchni sprzątania wewnętrznej jednocześnie w godz. od 7.30 do 15.30. Wymóg 

określony  w  załączniku  nr  2  do  umowy  pkt.  1  nie  zakłada  obowiązku  jednoczesnego 

wykonywania 

usługi  przez  2  osoby  przez  8  godzin.  Przedmiotowy  wymóg  powinien  być 

interpretowany  z  uwzględnieniem  maksymalnej  powierzchni  przypadającej  na  jedną  osobę 

w 

zakresie  sprzątania  powierzchni  wewnętrznych  —  700  m2.  Uwzględniając  powyższe  - 

Przystępujący miał możliwość uwzględnić w kalkulacji, że 2 osoby będą wykonywały usługę 

na powierzchni wew

nętrznej łącznie przez 8 godzin. Zamawiający dokonując oceny złożonych 

przez  Przystępującego  wyjaśnień  uwzględnił  wskazaną  przez  Przystępującego  wydajność 

osoby wykonującej usługę na poziomie 165m2 na 1 godzinę sprzątania. Przy uwzględnieniu 

wskazanej wydajności 2 osoby pracujące po 4 godziny realizują usługę na wymaganej w SIWZ 

powierzchni, co nie prowadzi jednocześnie do sztucznego zawyżania kosztów realizacji usługi. 

Zamawiający  uwzględnił  również,  że  Przystępujący  analogicznie  —  tj.  z  uwzględnieniem 

maksymalne

j  powierzchni  przypadającej  na  1  osobę  w  wymiarze  25000 m2  —  skalkulował 

cenę  w  zakresie  wykonywania  usługi  sprzątania  na  powierzchni  zewnętrznej  utwardzonej 

i zielonej. 

W  rezultacie  odwołanie  w  zakresie  zarzutów  dotyczących  kosztów  sprzątania 

powierzchni  wewnętrznych  oparte  jest  na  błędnej  i  fragmentarycznej  interpretacji  wymagań 

SIWZ, prowadzącej do sztucznego generowania kosztów wykonania usługi, 

W zakresie kosztów nadzoru Odwołujący błędnie wywodził w odwołaniu, że wymaganie 

dotyczące  nadzoru  określone  w  załączniku  nr  2  do  umowy  pkt.  1  oznacza  konieczność 

obe

cności na obiekcie co najmniej 1 osoby przez 5 dni w tygodniu w godzinach od 6.00 do 

Odwołujący całkowicie pomija udzieloną przez Zamawiającego odpowiedź na pytanie 

nr  7 z dnia 19 kwietnia 2018 r. 

Zgodnie z odpowiedzią na pytanie nr 7 — Wykonawca miał 

zapewnić  skuteczny  nadzór,  natomiast  nie  wymagał  on  stałej  obecności  koordynatora  na 

obiekcie.  Osoba  oddelegowa

na  do  nadzoru  miała  pozostawać  w  dyspozycji  w  określonych 

w SIWZ  godzinach. 

Nadzór  mógł  w  przedmiotowym  postępowaniu  polegać  również  na 

wyrywkowym  sprawdzaniu 

—  w  tym  również  poprzez  kontakt  telefoniczny  —  czy  też 

zapewnieniu  pieczy  nad  realizacją  zamówienia.  Bezpodstawne  określenie  minimalnych 

kosztów  nadzoru  przez  Odwołującego  oznacza  kolejny  przypadek  sztucznego  wytwarzania 

kosztów przez tego wykonawcę. Zamawiający podkreślił, że wezwanie do wyjaśnień z dnia 

7 maja 

2018 r. nie odnosiło się w sposób szczegółowy do kosztów nadzoru. Nadzór to bardzo 

znikomy element ceny. 

Zamawiający nie określił w SIWZ szczegółowo wymagań dotyczących 

ilości wizyt na obiekcie w ramach pełnionego nadzoru. W rezultacie koszt nadzoru nie stanowi 

istotnej  części  składowej  oferowanej  ceny  całkowitej.  Ponadto,  Odwołujący  usiłował 

wprowadzić w błąd skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej przywołując dane liczbowe 

dotyczące kosztów nadzoru przyjętych rzekomo w ofercie Przystępującego. Odwołujący podał 

kwotę  32,25  zł  jako  łączny  miesięczny  koszt  wykonywania  nadzoru  nad  usługą  przez 

Przystępującego.  Kwota  ta  stanowi  sumę  wartości  wskazanych  w  pozycjach  dotyczących 

nadzoru  w  Kalkulatorach  dot.  powierzchni  wewnętrznej,  zewnętrznej  utwardzonej  i  zielonej 

załączonych  do  Przystępującego.  Jednakże  —  co  poddał  analizie  Zamawiający  oceniając 

Przystępującego — określając rzeczywisty koszt nadzoru w ofercie Przystępującego należało 

w  każdym  Kalkulatorze  uwzględnić  przypis  nr  2,  zgodnie  z  którym  wartość  podana 

w 

Kalkulatorze  stanowi  koszt  nadzoru  dla  jednego  pełnego  etatu  —  w  przypadku  większej 

liczby  etatów  koszt  podany  w  Kalkulatorze  należało  pomnożyć  przez  liczbę  etatów. 

W 

rezultacie  miesięczną  kwotę  nadzoru  określoną  w  Kalkulatorach  tj.  10,75  zł  należało 

pomnożyć przez łącznie 6,25 etatów, w wyniku czego łączny koszt nadzoru wynosiłby 67,19 

zł,  co oznacza,  że Odwołujący  zaniżył  rzeczywisty  miesięczny  koszt  nadzoru  uwzględniony 

ofercie Przystępującego. 

W  odniesieniu  do  kosztów  sprzętu  -  Zamawiający  przeanalizował  wyjaśnienia 

Przystępującego  oraz  uwzględnił  własną  wiedzę  wynikającą  z  realizacji  dotychczasowej 

umowy na tożsame zamówienie: 

Powierzchnia wewnętrzna 

Kwota  58  zł  określona  w  wyjaśnieniach  Przystępującego  stanowi  kwotę  miesięczną  —  nie 

budzi

ła  ona  wątpliwości  Zamawiającego.  Należało  uwzględnić,  że  jest  to  koszt  związany 

z 

pracą jedynie dwóch osób. W zakresie powierzchni wewnętrznej niezbędny sprzęt tworzą 

wyłącznie  mopy  i  odkurzacze.  Zamawiający  wskazał,  że  na  podstawie  doświadczeń 

z 

ubiegłych  lat  dysponuje  wiedzą,  że  firmy  nie  kupują  mopa  co  miesiąc.  Zamawiający  ma 

świadomość,  że  sprzęt  wykonawca  już  posiada,  ponieważ  wykonuje  zamówienie  w  chwili 

obecnej. 

Zamawiający ma wiedzę, że żywotność mopa wynosi minimum 6 miesięcy do roku, 

natomiast odkurzacze wykonawca ma na miejscu wykonywania 

usługi. Kwota 58 zł nie budziła 

wątpliwości Zamawiającego. 

2. Powierzchnia 

zewnętrzna utwardzona 

Kwota 45 zł na miesiąc nie budziła wątpliwości Zamawiającego. Zamawiający wskazał, że ma 

wiedzę, że cały sprzęt tj. ciągnik, pług, jest na miejscu — na wyposażeniu wykonawcy. Jest to 

wiedza z realizacji 

obecnego zamówienia. Sprzęt jest od co najmniej 2 lat u Zamawiającego. 

Sprzęt  jest  w  dobrym  stanie,  wykonawca  nie  musi  ponosić  kosztów  zakupu,  a  jedynie 

bieżącego serwisowania np. wymiany uszczelek. 

3. Powierzchnie 

zewnętrzne zielone 

Kwota 25,49 zł podana przez Odwołującego jako miesięczny koszt użytkowania sprzętu na 

powierzchni zewnętrznej zielonej jest błędna, bowiem powinna zostać zgodnie z przypisem nr 

2 przemnożona przez 4,25. Odwołujący po raz kolejny pominął treść przypisu, przez co zaniżył 

rzeczywi

ste koszty  Przystępującego. W ocenie Zamawiającego koszty  użytkowania sprzętu 

nie wymagają dalszych wyjaśnień. Od kiedy CS wykonuje umowę Zamawiający na podstawie 

obowiązującej  umowy  wie,  że  jest  sprzęt  do  sprzątania  powierzchni  wewnętrznych: 

odkurzacze 4 szt., maszyny 

do czyszczenia zmywające 1 szt., froterki 2 szt., mobilne zestawy 

do sprzątania 4 szt.; do sprzątania powierzchni zewnętrznych: zamiatarka spalinowa 1 szt., 

kosy  spalinowe  3 

szt.,  kosiarka  samobieżna  spalinowa  1  szt.,  dmuchawy  spalinowe  1  szt., 

noże do żywopłotów 1 szt., samobieżny pług do odśnieżania 1 szt., środek transportowy 1 szt.  

W odniesieniu do kosztów dyżurów i prac dodatkowych w przypadku opadów śniegu, 

dodatkowych 

godzin świadczenia usług w nagłych wypadkach, całodobowych prac na terenie 

jednostki,  Zamawiający  przeanalizował  wyjaśnienia  Przystępującego  oraz  uwzględnił  tezy 

wyroku  KIO  1238/17  z  dnia  10  lipca  2017%  (wydany  w  odniesieniu  do  tego  samego 

postępowania,  tylko  z  2017r.),  odnoszące  się  również  do  tego  postępowania,  jak  również 

uwzględnił dotychczasowy sposób wykonywania usługi przez Przystępującego na obiektach 

Zamawiającego. 

Zamawiający  zaznaczył,  że  w  niniejszej  sytuacji  należy  również  uwzględnić,  że 

wykonawca składający wyjaśnienia postępował zgodnie z wymaganiami SIWZ a ewentualne 

przesunięcia pracowników były zgodne z wymaganiami. W niniejszej sytuacji należy wskazać, 

że wykonawca w wyjaśnieniach poinformował Zamawiającego o możliwościach przesunięcia 

ilości  godzin  do  dyspozycji  np.  na  czynności  wykonywane  w  czasie  opadów.  Według 

Zamawiającego — jest to przekonujące i zgodne z wymaganiami SIWZ. 

Zamawiający  zwrócił  uwagę,  że  w  odwołaniu  przedstawiono  jedynie  wyliczenia 

Odwołującego,  które  co  do  zasady  nic  będą  odpowiadały  kalkulacji  Przystępującego, 

ponoszącego  własne  koszty  w  ramach  bieżącej  działalności.  Wskazał,  że  koszty 

administracyjne 

stanowią  koszty  wewnętrzne  wykonawcy.  Zamawiający  nie  wymagał  ich 

ujawniania  w  wezwaniu  do  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny  —  wezwanie  do  wyjaśnień  nie 

odnosiło się w sposób szczegółowy do kosztów administracyjnych. Niemniej jednak w ocenie 

Zamawiającego podana przez Przystępującego kwota jest wiarygodna, wykonawca realizuje 

u

sługę na bardzo wysokim poziomie jakości. 

Odnośnie zarzutu naruszenia art. 90 ust. 1 ustawy pzp, poprzez zaniechanie wezwania 

Przystępującego do złożenia dowodów dotyczących ceny potwierdzających treść z 10 maja 

2018  r. 

Zamawiający  wskazał, że w  wezwaniu z dnia 07 maja  2018 r. wskazano podstawę 

prawną czynności Zamawiającego tj. art. 90 ust. 1a ustawy pzp, który w swej treści zawiera 

odesłanie do art. 90 ust. 1 ustawy pzp wskazującego — zarówno w pkt 1 jak i w pkt 2 - na 

konieczność złożenia dowodów w ramach udzielanych wyjaśnień w sprawie wyliczenia ceny. 

Ponadto w wezwaniu ws

kazano na treść art. 90 ust. 2 ustawy pzp, zgodnie z którym obowiązek 

wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy. Co istotne, 

Przystępujący  miał  świadomość  konieczności  złożenia  dowodów  na  potwierdzenie  braku 

rażąco niskiej ceny, bowiem załączył do wyjaśnień określone dowody w postaci: kalkulatorów 

do obliczen

ia rażąco niskiej ceny; kopii faktur VAT za kwiecień 2018 r, dla JW. 3964 obiekt 

Bystra  1 

na  zakup  materiałów  higienicznych  i  chemicznych;  przykładowe  urnowy  o  pracę 

zawarte  z  pracownikami  Przystępującego  z  określeniem  systemu  czasu  pracy,  okresu 

rozliczeniowego i wymiaru czasu pracy; 

kopię faktury VAT na wywóz odpadów zielonych, które 

w ocenie Zamawiającego — wraz ze złożonymi wyjaśnieniami — potwierdzają, że oferta nie 

zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Odnośnie zarzutu naruszenia art. 90 ust. 1 ustawy pzp, poprzez zaniechanie wezwania 

Przystępującego  do  złożenia  dodatkowych  wyjaśnień  wskazał,  że  w  przedmiotowym  stanie 

faktycznym nie zachodziły podstawy do wezwania Przystępującego do złożenia dodatkowych 

wyjaśnień  w  sprawie  wyliczenia  ceny.  Złożone  przez  Przystępującego  wyjaśnienia  — 

w 

szczególności  poparte  szczegółowym  wyliczeniem  ceny  zawartym  w  Kalkulatorach 

opracowanych  oddzielnie  dla  każdego  rodzaju  powierzchni  —  potwierdziły  realność 

i 

prawidłowość  ceny  Przystępującego. W  wyniku  analizy  złożonych  wyjaśnień  Zamawiający 

nie  powziął  dodatkowych  wątpliwości  dot.  elementów  ceny  wskazanych  w  odwołaniu. 

Zamawiający  uwzględnił  szczegółowość  złożonych  przez  Przystępującego  wyjaśnień, 

poparcie  wyjaśnień  dowodami,  dotychczasowy  sposób  wykonywania  tożsamej  usługi  dla 

Zamawiającego  przez  Przystępującego,  w  tym  wysoką  jakość  realizacji  dotychczasowego 

zamówienia. 

W zakresie zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy pzp, poprzez zaniechanie 

odrzucenia  oferty  Przystępującego,  pomimo  że  jest  ona  niezgodna  z  treścią  specyfikacji 

istotnych  warunków  zamówienia  Zamawiający  wskazał,  że  Odwołujący  sprecyzował 

przedmiotowy  zarzut  na  s

tr.  12  odwołania  jako  dotyczący  braku  uwzględniania  w  ofercie 

Przystępującego  obowiązku  świadczenia  usługi  na  powierzchniach  wewnętrznych  za 

pośrednictwem dwóch pracowników, który to wymóg został wprost wyartykułowany w SIWZ. 

Zamawiający zaznaczył, że ze sposobu sformułowania art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy pzp wynika, 

że  Przystępujący  miałby  nie  zaoferować  wykonywania  usługi  na  powierzchniach 

wewnętrznych za pośrednictwem dwóch pracowników, co jest oczywiście sprzeczne z treścią 

udzielonych przez 

Przystępującego wyjaśnień w sprawie rażąco niskiej ceny. Przystępujący 

zaoferował wykonywanie usługi na powierzchniach wewnętrznych przez 2 pracowników, przy 

czym każdy pracownik wykonywałby pracę przez 4 godziny dziennie. 

P

rzystępujący  złożył  w  dniu  1  czerwca  2018  r.  na  posiedzeniu  z  udziałem  Stron 

i Uczestnika  Po

stępowania  pismo  procesowe,  w  którym  wniósł  o  oddalenie  odwołania 

w 

całości, jako oczywiście bezzasadnego.  

O

dnośnie zarzutu braku wezwania Przystępującego do złożenia dowodów — podniósł, 

że Przystępujący na podstawie treści wezwania miał świadomość obowiązku udowodnienia, 

że  jego  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia. 

W wezwaniu wskazano na przepisy ustawy pzp 

— art. 90 ust. 2, art. 90 ust. 1a (odsyłający do 

art.  90  ust.  1)  ustawy  p

zp,  z  których  wynika  ciężar  dowodu  wykonawcy  składającego 

wyjaśnienia  w sprawie wyliczenia ceny.  Mając taką świadomość, Przystępujący złożył  wraz 

z 

wyjaśnieniami  różnorodne  dowody  odnoszące  się  do  uwzględnionych  przez 

Przystępującego  kosztów  pracowniczych,  kosztów  środków  czystości  i  materiałów 

higienicznych,  kosztów  wywozu  odpadów  zielonych  i  pozostałych  kosztów  towarzyszących 

realizacji  zamówienia  (niezależnie  od  dowodów  dołączonych  w  formie  załączników  do 

wyjaśnień  —  wszystkie  koszty  realizacji  zamówienia  uwzględnione  są  i  zobrazowane 

w 

Kalkulatorach do obliczenia rażąco niskiej ceny). 

W  przypadku  zarzutu  zaniechania  wezwania  Przystępującego  do  złożenia 

dodatkowych  wyjaśnień  —  w  ocenie  Przystępującego  złożone  wyjaśnienia  z  dnia  10  maja 

2018 r. były na tyle szczegółowe i wystarczające dla wykazania, że oferta nie zawiera rażąco 

niskiej 

ceny,  że  brak  było  potrzeby  zwracania  się  do  Przystępującego  o  dodatkowe 

wyjaśnienia. W szczególności złożone wraz z wyjaśnieniami „Kalkulatory do obliczenia rażąco 

niskiej ceny oferty” zawierały szczegółowe przedstawienie następujących kosztów: koszty dla 

jednego  pełnego  etatu  z  tytułu  wynagrodzenia  zasadniczego,  w  ujęciu  miesięcznym 

(z 

uwzględnieniem  wysokości  minimalnego  wynagrodzenia  określonego  w  obowiązującej 

ustawie  o  minim

alnym  wynagrodzeniu  za  pracę),  koszty  z  tytułu  składek  na  ubezpieczenia 

społeczne, finansowane przez płatnika, w ujęciu miesięcznym koszty związane z zastępstwem 

prac

owników,  w  ujęciu  miesięcznym  koszty  wynikające  z  przepisów  BHP,  w  ujęciu 

miesięcznym  koszty  z  tytułu  wyposażenia  pracowników,  w  ujęciu  miesięcznym  (mopy, 

odkurzacze, mio

tły, kosiarki do trawy, inne), koszty z tytułu zakupu artykułów niezbędnych do 

realizacji niniejszego zamówienia, w ujęciu miesięcznym (np. papier toaletowy, mydło w płynie, 

środki  myjące  do  okien,  wykładzin,  sól,  piasek,  inne),  koszy  administracyjne,  w  ujęciu 

miesięcznym, koszty z tytułu nadzoru nad pracownikami, w ujęciu miesięcznym, inne koszty, 

w ujęciu miesięcznym, w tym koszty szkoleń, badań wstępnych, koszty z tytułu nietypowych 

sporadycznych zleceń, które mogą wystąpić w trakcie realizacji niniejszego zamówienia m.in. 

usługi  alpinistyczne,  mycie  okien,  zysk,  w  ujęciu  miesięcznym.  W  sytuacji  przedstawienia 

w 

Kalkulatorach szczegółowych kosztów realizacji zamówienia uwzględnionych w cenie oferty 

Przys

tępującego  brak  było  podstaw  do  zwracania  się  do  Przystępującego  o  dodatkowe 

wyjaśnienia. 

Odnośnie  zarzutu  niezgodności  treści  oferty  Przystępującego  z  SIWZ  w  ocenie 

Przystępującego  jest  on  również  całkowicie  nieuzasadniony.  Twierdzenia  Odwołującego  są 

ocz

ywiście sprzeczne z treścią złożonych przez Przystępującego  wyjaśnień, w których wprost 

wskazano  na  przyjęcie  w  ofercie  realizacji  usługi  na  terenie  wewnętrznym  przez  2  osoby 

wykonujące pracę dziennie po 4h. 

Zdaniem Przystępującego nieuzasadniony jest również zarzut naruszenia art. 89 ust. 

1  pkt  4  ustawy  pzp  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  ustawy  pzp.  O

ferta Przystępującego nie zawiera 

rażąco  niskiej  ceny  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  co  potwierdzają  wyjaśnienia 

z 10 maja 2018 r. 

W przypadku zarzutów dotyczących wykonywania usługi na powierzchniach 

wewnętrznych  zwrócił  uwagę,  że  wymóg  określony  w  SIWZ  dotyczył  zapewnienia 

wykonywania  usługi  przez  2  osoby  przez  8  godzin  dziennie:  pięć  dni  w  tygodniu  od 

poniedziałku do piątku w godz. 7.30 do 15.30. Wobec tak ukształtowanych postanowień SIWZ 

—  przy  uwzględnieniu  realnej  efektywności  sprzątania jednego  pracownika  wynoszącej  ok. 

165  m

2  w  ciągu  1  godziny  oraz  łącznej  powierzchni  wewnętrznej  objętej  zamówieniem 

wynoszącej  1305,39  m2  —  co  wskazano  w  wyjaśnieniach  uprawnione  i  zasadne  z  punktu 

widzenia nienarażania Zamawiającego na nieuzasadnione koszty było przyjęcie wykonywania 

usługi przez 2 osoby po 4 godziny dziennie w ten sposób, że w ciągu wyznaczonych przez 

Zamawiającego godzin od 7.30 do 15.30 na obiekcie zawsze będzie realizowała usługę jedna 

z dwóch wyznaczonych przez Przystępującego osób. Podkreślił, że Odwołujący w odwołaniu 

dokonuje  nadinterpretacji  postanowień  SIWZ  dotyczących  minimalnych  warunków 

zatrudnienia  dla  powierzchni  wewnętrznych,  bowiem  w  wymaganiu  nie  użyto  słowa 

„jednocześnie” — jak sugeruje Odwołujący. Analogicznie — błędne założenie Odwołującego 

dotyczy  również  wymagań  Zamawiającego  w  zakresie  powierzchni  zewnętrznej,  z  których 

również nie wynika, że usługa na powierzchni zewnętrznej ma być świadczona jednocześnie 

przez 6 osób przez 8 godz. dziennie. W rezultacie wyliczenia Odwołującego ze str. 7 odwołania 

dotyczące  ilości  roboczogodzin  koniecznej  do  uwzględnienia  w  zakresie  powierzchni 

wewnętrznej i zewnętrznej nie znajdują uzasadnienia w wymaganiach SIWZ. W odniesieniu 

do kosztów nadzoru podkreślił, że w kalkulatorach określono średni koszt nadzoru dla jednego 

pełnego  etatu.  Każdorazowo  należało  więc  ustalić  łączny  koszt  nadzoru  dla  liczby  etatów 

określonych  w  poszczególnych  Kalkulatorach  do  obliczenia  rażąco  niskiej  ceny,  czego 

zaniechał  Odwołujący.  W  rezultacie  Odwołujący  przedstawił  w  odwołaniu  błędne  koszty 

nadzoru 

—  niewystępujące  w  ofercie  Przystępującego.  Wskazał,  że  Zamawiający  zgodnie 

z 

odpowiedzią  na  pytanie  nr  7  z  dnia  19  kwietnia  2018  r.  nie  wymagał  stałej  obecności  na 

obiekcie osoby pełniącej nadzór, a jedynie zapewnienia dyspozycyjności osoby przewidzianej 

do  nadzoru  w  przedziałach  czasowych  określonych  przez  Zamawiającego.  W  przypadku 

kosztów użytkowania sprzętu wskazał, że Przystępujący dysponuje własnym sprzętem w ilości 

określonej w Minimalnych wymaganiach Zamawiającego. Przystępujący nie ponosi kosztów 

zakupu/najmu  sprzętu.  Sprzęt  jest  zamortyzowany.  Zarzuty  dotyczące  kosztów 

wynagrodzenia dodatkowego oraz kosztu prac dodatk

owych występujących m.in. w okresie 

zimowym  również  należy  w  ocenie  Przystępującego  uznać  za  nieuzasadnione.  Jak  zostało 

szczegółowo  wskazane  w  wyjaśnieniach  rażąco  niskiej  ceny  prace  te  będą  wykonywane 

z 

uwzględnieniem  4-miesięcznego  okresu  rozliczeniowego,  w  ramach  którego  istnieje 

możliwość  dostosowania  wymiaru  czasu  pracy  danego  pracownika  w  danym  miesiącu  do 

intensywności  prowadzonych  prac.  W  przypadku  zarzutów  dotyczących  kosztów 

administracyjnych Odwołujący po raz kolejny przedstawił nieprawdziwe koszty, niewynikające 

z 

wyjaśnień  Przystępującego.  Odwołujący  nie  uwzględnił  przypisu  nr  2  wskazanego 

w 

Kalkulatorach  w  odniesieniu  do  kosztów  administracyjnych,  który  powodował,  że  koszt 

wskazany  np.  w  Kalkulatorze  dotyczącym  powierzchni  zewnętrznych  zielonych  należało 

przemnożyć przez 4,25 etatu. Prawidłowo określone — z uwzględnieniem mnożnika koszty 

administracyjne  wy

nikające  z  Kalkulatorów  stanowią  realne  koszty  ponoszone  przez 

Przystępującego  na  analogicznym  do  niniejszego  kontrakcie.  Ponadto  w  wezwaniu  do 

złożenia wyjaśnień Zamawiający nie żądał szczegółowo określenia kosztów administracyjnych 

ponoszonych  przy  realizacji  zamówienia  na  każdej  z  powierzchni  objętych  zamówieniem. 

Zamawiający  w  wezwaniu  wymienił  najistotniejsze  koszty  składowe  cen  jednostkowych  na 

poszczególne  powierzchnie  tj.  koszty  robocizny,  koszty  użytych  środków  higieny  oraz 

eksploatacji sprzętu i wyposażenia do utrzymania czystości. Natomiast koszty administracyjne 

stanowią znikomy element ceny — niestanowiący istotnej części składowej ceny. W rezultacie 

oferta Przystępującego nie podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy pzp 

w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy pzp. 

Izba ustaliła i zważyła, co następuje: 

Izba  ustaliła,  że  nie  zaistniały  przesłanki  określone  w  art.  189  ust.  2  ustawy  pzp,  które 

skutkowałyby odrzuceniem odwołania 

Izba  stwierdziła,  że  przystąpienie  zgłoszone  przez  wykonawcę  CS  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą 

w Warszawie 

spełniało wymogi formalne określone w art. 185 ust. 2 ustawy pzp i jako takie 

było skuteczne. Izba postanowiła dopuścić do postępowania odwoławczego wykonawcę CS 

Sp.  z  o.o. 

z  siedzibą  w  Warszawie  w  charakterze  uczestnika  postępowania  po  stronie 

Zamawiającego. 

Izba oceniła, że Odwołujący wykazał interes w uzyskaniu zamówienia, jak również możliwość 

poniesienia szkody,  o których mowa w  art.  179 ust.  1  ustawy.  Odwołujący  jest  podmiotem, 

którego  oferta  została  sklasyfikowana  na  drugim  miejscu  zgodnie  z  informacją  o  wyborze 

najkorzystniejszej oferty. W przypadku uwzględnienia odwołania oferta Odwołującego może 

zostać uznana za ofertę najkorzystniejszą. Odwołujący może ponieść szkodę  przejawiającą 

się ostatecznie w nieuzyskaniu zamówienia.  

Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania tj. ogłoszenia o zamówieniu, SIWZ wraz 

z  załącznikami,  wyjaśnień  treści  SIWZ,  informacji  z  otwarcia  ofert,  informacji  o  wyborze 

najkorzystniejszej  oferty,  oferty 

Przystępującego,  dokumentów  uzupełnianych  przez 

Przystępującego, wezwania Zamawiającego do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny z dnia 7 maja 

2018 r., 

wyjaśnień Przystępującego z dnia 10 maja 2018 r. Ponadto Izba dopuściła dowody 

złożone na rozprawie przez Odwołującego, potwierdzone za zgodność z oryginałem: wyciągi 

ze  stron  internetowych  wskazujących  ceny  sprzętu  analogicznego  jak  przeznaczone  przez 

Przystępującego do realizacji zamówienia, oferty firmy HAKO, zlecenie oraz faktury - 3 szt. za 

w  zakresie  wdrożenia  normy  ISO  9001:2015,  ubezpieczeniową  gwarancję  zapłaty  wadium 

wraz  z  polisą,  certyfikat  ISO  9001:2015,  fakturę  za  audyt,  polisę  OC  dla  samochodu  Fiat 

Ducato

,  wyliczenia  własne  Odwołującego  w  zakresie  kosztów  administracyjnych,  kosztów 

nadzoru, kosztów amortyzacji urządzeń. 

Na  podstawie  tych  dokumentów  oraz  stanowisk  stron  prezentowanych  na  rozprawie 

Izba dokonała ustaleń faktycznych stanowiących podstawę do wydania rozstrzygnięcia 

w przedmiocie 

podniesionych zarzutów. 

Mianowicie,

Izba  ustaliła,  że  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  Zamawiającego 

otwarcie 

ofert  odbyło  się  dnia  27  kwietnia  2018  r.,  a  oferty  złożyło  czterech Wykonawców: 

Przystępujący (cena ofertowa brutto: 270 259,83 zł brutto), Odwołujący (cena ofertowa brutto: 

624,83  zł  brutto),  Przedsiębiorstwo  Handlowo  -  Usługowe  VIVA  AQUA  (cena  ofertowa 

brutto:  542.929,39 

zł  brutto),  STEKOP  S.A.  (cena  ofertowa  brutto:  781.963,29  zł  brutto). 

Zamawiający na realizację całości zamówienia zamierzał przeznaczyć 547 378,06 zł brutto. 

W 

kryterium „nadzór/kontrola wykonawcy nad realizacją usługi” Przystępujący zadeklarował 

nadzór 5 razy w tygodniu, natomiast pozostali wykonawcy 2 razy w tygodniu. W dniu 11 maja 

2018 r. Zamawiający poinformował Wykonawców o wyborze najkorzystniejszej oferty złożonej 

przez 

Przystępującego,  która  uzyskała  100,00  pkt  łącznie  we  wszystkich  kryteriach  oceny 

ofert, 

oferta Odwołującego: 72,85 pkt, oferta Przedsiębiorstwa Handlowo - Usługowego VIVA 

AQUA: 69,87 pkt, oferta STEKOP S.A.: 60,74 pkt. 

W pkt 16 SIWZ wskazano: „16. Opis sposobu obliczania ceny oferty. 16.1. Cenę oferty 

należy  obliczyć  w  następujący  sposób:  podać  cenę  jednostkową  netto  za  1m²  sprzątanej 

powierzchni wewnętrznej za jeden miesiąc, podać cenę jednostkową netto za 1m² sprzątanej 

powierzchni zewnętrznej za jeden miesiąc, podać cenę jednostkową netto za 1m² sprzątanej 

powierzchni  zewnętrznej  zieleni  za  jeden  miesiąc,  podać  cenę  jednostkową  netto  za  1m² 

sprzątanej powierzchni pasów ppoż. za jeden miesiąc, podać wartość całej oferty netto za cały 

okres  wykonywania  usługi,  podać  procentową  wielkość  podatku  od  towarów  i  usług  /VAT/, 

podać  cenę  (koszt)  całej  oferty  brutto  za  okres  wykonywania  usługi.  16.2.  Obliczenie  ceny 

oferty  musi  być  dokonane  na  formularzu  stanowiącym  załącznik  nr  1  do  SIWZ,  w  którym 

wszystkie  pozycje  muszą  być  wypełnione  pod  rygorem  odrzucenia  oferty.  Obliczoną  na 

kosztorysie ofertowym cenę należy wpisać w formularz oferty - załącznik nr 4 do SIWZ. 16.3. 

Przy  sporządzaniu  kosztorysu  ofertowego  do  kalkulacji  stawki  jednostkowej  za  1m2 

powierzchni  należy  uwzględnić  składniki  cenotwórcze  takie  jak:  płace  pracowników  brutto 

z 

wyszczególnieniem  ilości  zatrudnionych  osób,  narzuty  ponoszone  na  płace  przez 

Wykonawcę,  koszt  amortyzacji  sprzętu  przeznaczonego  do  realizacji  zamówienia, 

przewidywany  koszt  użytych  środków  chemicznych  do  wykonania  zamówienia  (należy 

dołączyć szczegółowe zestawienie ilości i rodzaju ww. środków jakie będą używane w skali 

jednego  miesiąca  do  niniejszego  zamówienia  -  załącznik  nr  6  do  Umowy,  inne  koszty 

występujące u Wykonawcy, zysk.” 

W pkt 18 SIWZ dotyczącym opisu kryteriów, którymi zamawiający będzie się kierował 

przy  wyborze  oferty  wraz  z  podaniem  znaczenia  tych  kryt

eriów  oraz  sposobu  oceny  ofert 

określono jako jedno z kryteriów: „1) Nadzór  Wykonawcy  nad  realizacją  usług  2  razy 

w tygodniu otrzymuje 25 pkt, 2) 

Nadzór Wykonawcy nad realizacją usług 1 raz w tygodniu 

otrzymuje 15 pkt, 3) 

Nadzór Wykonawcy nad realizacją usług 1 raz na 2 tygodnie otrzymuje 

pkt”. 

W opisie przedmiotu zamówienia (załącznik nr 2 do SIWZ, nr 1 do projektu umowy) 

określono:  „Przedmiotem  zamówienia  jest  wykonywanie  w  kompleksie  wojskowym  przy  ul. 

Bystrej  1  w  Warszawie 

usługi  polegającej  na:  1)  sprzątaniu  i  utrzymaniu  w  czystości 

powierzchni wewnętrznych budynków przeznaczonych do sprzątania w ilości wg zestawienia 

pkt  1. 

2)  sprzątaniu  i  utrzymaniu  w  czystości  powierzchni  zewnętrznych  utwardzonych 

przeznaczonych 

do  sprzątania  w  ilości  wg  zestawienia  pkt.  2.  3)  sprzątaniu  i  utrzymaniu 

w 

czystości  powierzchni  zewnętrznych  -  terenów  zielonych  przeznaczonych  do  sprzątania 

w 

ilości  wg  zestawienia  pkt  3.  4)  utrzymaniu  pasów  ochronnych  przy  budynkach, 

przeznaczonych do oczyszczania 

i mineralizowania w ilości wg zestawienia pkt 4.” W pkt 5 

wskazano  wykaz  terminów  realizacji:  powierzchnia  wewnętrzna  1.305,39  m2,  powierzchnia 

zewnętrzna  utwardzona  17.343,00  m2,  powierzchnia  zewnętrzna  zieleń,  pasy  ochronne 

utrzymanie 

czystości, tj. zbieranie śmieci 117.009,00 m2 - Okres trwania umowy; powierzchnia 

zewn. zieleń – koszenie, grabienie, pielęgnacja 116.562,00 m2, pasy ochronne 447,00 m2 - 

01 marzec 

– 30 listopad w okresie trwania umowy.” W pkt 6 określono: „Wymagania ogólne 

Założony  ramowy  system  sprzątania:  1)  system  sprzątania  dzienny  w  godzinach  pracy 

Użytkowników obiektów w zakresie realizacji usługi sprzątania powierzchni wewnętrznych; 2) 

system  całodobowy  sprzątania  terenów  zewnętrznych  utwardzonych  i  zielonych;  realizacja 

usługi  uzależniona  od  faktycznych  potrzeb  i  okoliczności  zarówno  Użytkowników  jak 

i Wykonawcy  oraz  specyfiki  funkcjonowania  kompleksu  wojskowego. 

Uwaga:  Szczegółowy 

system  sprzątania  zostanie  ustalony  i  dostosowany  do  potrzeb  Użytkowników  obiektów 

objętych realizacją przedmiotową usługą i usankcjonowany opracowanym przez Wykonawcę 

Harmonogramem wykonania usług zaakceptowanym przez Zamawiającego; stanowiącym dla 

Wykonawcy  podstawowy  plan  działania  w  ramach  podpisanej  umowy.  Harmonogramy 

wykonania  usługi  Wykonawca  wykona  z  wyszczególnieniem  budynków  oraz  terenów 

utwardzonych,  terenów  zielonych  i  pasów  ochronnych.”  W  pkt  7  wskazano:  „System 

sprzątania: 1) Powierzchni wewnętrznych – system dzienny (pięć dni w tygodniu) w godzinach 

pracy od 7.30 - 

15.30 z wyłączeniem dni wolnych od pracy w taki sposób i przy udziale takiej 

ilości  osób  i  sprzętu  by  wszystkie  warunki  Zamawiającego  były  spełnione.  2)  Powierzchni 

utwardzonych  - 

system  dzienny  (pięć  dni  w  tygodniu)  w  godzinach  pracy  od  6.00  -  14.00 

z 

wyłączeniem dni wolnych od pracy w taki sposób i przy udziale takiej ilości osób i sprzętu by 

wszystkie  warunk

i  Zamawiającego  były  spełnione.  3)  Usuwanie  śniegu  i  lodu,  poprzez 

odśnieżanie/odladzanie ciągów komunikacyjnych dla pieszych (schody, chodniki) i parkingów 

dla po

jazdów samochodowych, posypywanie chlorkiem wapnia bezpośrednio po wystąpieniu 

opadów śniegu, gołoledzi i zlodowaceń - siedem dni w tygodniu, 24 godziny na dobę w taki 

sposób, aby nie stanowiły zagrożenia bezpieczeństwa dla poruszających się osób i pojazdów. 

W przypadku wystąpienia w/w czynników w nocy, wszystkie czynności muszą być wykonane 

przed  godz.  7.00  rano,  a  stan  nawierzchni  utrzymywany  w  ciągu  dnia  w  należytym  stanie. 

Dopuszczalne  jest  pos

ypanie  dróg  dodatkowo  piaskiem.  4)  Usuwanie  sopli  lodowych  przy 

budynkach  i  z  ciągów  komunikacyjnych  dla  pieszych  –  na  bieżąco,  w  taki  sposób,  aby  nie 

stanowiły  zagrożenia  bezpieczeństwa  dla  poruszających  się  osób  od  godziny  rozpoczęcia 

pracy  tj.  przed  godz.  7.00. 

5)  Koszenie  terenów  zieleni  i  trawników,  pielęgnacja  rabat, 

mineralizacja  pasów  ochronnych,  oczyszczanie  budynków  obsypanych  ziemią  -  system 

dzienny  od  poniedziałku  do  piątku  w  godzinach  pracy  od  6.00  -  14.00  z  wyłączeniem  dni 

wolnych od pracy w taki sposób i przy udziale takiej ilości osób i sprzętu by wszystkie warunki 

Zamawiającego  były  spełnione.  6)  Pranie  firan,  zasłon,  czyszczenie  żaluzji  odświeżanie 

i czyszczenie  rolet  i  verticali  dwa  razy  w  roku,  wykonywane  w  terminie  ustalonym 

z 

użytkownikiem  pomieszczenia  i  osobą  wskazaną  przez  Zamawiającego.”  W  pkt  10.1 

określono zakres sprzątania powierzchni zewnętrznych utwardzonych (chodniki, drogi, place, 

parkingi,  zatoki  itp.) 

i  wymieniono  czynności  wykonywane  codziennie  w  okresie  trwania 

umowy, a także w okresie zimowym, jak usuwanie śniegu, lodu i błota. Zamawiający wskazał 

w tym miejscu, że: „zastrzega sobie szczególne zaangażowanie całodobowe również w soboty 

i dni 

świąteczne pracowników Wykonawcy w okresie zimowym, celem pełnego zabezpieczenia 

bezpieczeństwa  dla  osób  poruszających  się  na  terenie  kompleksów  wojskowych.”,  a  także 

„WYKONAWCA  zobowiązany  jest  wszystkie  czynności  objęte  niniejszym  zamówieniem 

wykonywać  przez  pięć  dni  w  tygodniu  (przez  cały  rok),  tj.  od  poniedziałku  do  piątku 

w godzinach  od  6.00  do  14.

00,  wyjątkiem  od  powyższej  zasady  są  dni  z  występującymi 

opadami  śniegu,  kiedy  bezwzględnie  wymagane  jest  utrzymanie  stałych  dyżurów 

całodobowych  ekip  do  bieżącego  likwidowania  skutków  opadów  śniegu  jak  również 

porządkowanie terenu po intensywnych opadach deszczu, wichurach, prac porządkowych po 

uroczystościach  plenerowych  itp.”  W  pkt  11  określono  m.in.:  „11.  Zaoferowana  cena 

jednostkowa za utrzymanie czystości 1m² powierzchni musi uwzględniać wszystkie czynniki, 

jakie  składają  się  na  realizację  usługi,  a  w  szczególności:  1)  Koszt  zakupu  środków 

i 

materiałów do utrzymania czystości oraz środków higienicznych przeznaczonych na bieżące 

uzupełnianie  w  toaletach  zgodnie  z  niżej  opisaną  specyfikacją  asortymentową  środków  do 

utrzymania  czystości  2)  Koszt  zakupu  środków  i  materiałów  do  utrzymania  czystości  oraz 

środków  higienicznych  przeznaczonych  na  bieżące  utrzymanie  porządku  powierzchni 

wewnętrznych zgodnie z niżej opisaną specyfikacją asortymentową środków do utrzymania 

czystości  3)  Koszt  wyposażenia  personelu  sprzątającego  w  profesjonalny  sprzęt 

(w 

niezbędnych ilościach), tj. 4) Koszt zakupu środków i materiałów do utrzymania czystości 

przeznaczonych na bieżące utrzymanie porządku powierzchni zewnętrznych zgodnie z niżej 

opisaną  specyfikacją  asortymentową  środków  do  utrzymania  czystości:  a)  Koszt  zakupu 

narzędzi  i  urządzeń  technicznych  służących  do  realizacji  usług  w  obrębie  terenów 

zewnętrznych: - kosiarki spalinowe - kosy spalinowe - kosiarki rotacyjne - środek transportu 

(do zwiezienia liści, gałęzi, kamieni, gruzu, śmieci z koszy do kontenera Wykonawcy lub na 

zewnętrz  kompleksu  itp.)  -  samobieżne  pługi  do  odśnieżania,  zawieszane  pługi  do 

odśnieżania,  dmuchawy,  oczyszczarki,  zamiatarki  i  inne  w  zależności  od  potrzeb.  b)  Koszt 

zakupu  materiałów  służących  do  realizacji  usług  w  obrębie  terenów  zewnętrznych;  5) 

Pozostałe  koszty  ponoszone  przez  Wykonawcę  na  rzecz  świadczenia  usługi  dla 

Zamawiającego: a) koszty osobowe i administracyjne (zatrudnienie personelu, prowadzenie 

dokumentacji,  itp.

)  b)  koszty  ubezpieczeń  c)  koszt  dojazdów  do  miejsc  realizacji  usług.  d) 

koszty  wywozu  i  składowania  suszu,  śniegu,  skoszonej  trawy  i  zebranych  liści  oraz  innych 

odpadów powstających w związku z wykonywaniem usługi. e) inne nie wyszczególnione wyżej 

koszty,  które  przewiduje  ponieść  Wykonawca  w  związku  z  realizacją  zamówienia,  oraz 

wszelkie inne składniki cenotwórcze, wynikające z zakresu zlecenia oraz z obowiązujących 

przepisów  prawa.”  W  pkt  14  wskazano  m.in.:  „14.  POSTANOWIENIA  KOŃCOWE:  1) 

Dopuszcza  się  możliwość  zmniejszenia  lub  zwiększenia  sprzątanej  powierzchni  zarówno 

wewnętrznej jak i zewnętrznej z przyczyn zaistniałych po podpisaniu umowy, np.: wyłączenia 

części  budynku  z  eksploatacji,  remonty,  itp.  W  każdym  wypadku  należność  za  wykonaną 

usługę będzie rozliczona w przeliczeniu za m2 faktycznie wykonanej usługi. 2) Dopuszcza się 

możliwość świadczenia usług przez Wykonawcę w ramach zawartej umowy w dni wolne od 

pracy bądź też w godzinach nadliczbowych z przyczyn np.: świąt wojskowych, oficjalnych wizyt 

itp. Za świadczenie usługi w tych dniach i w godzinach nadliczbowych nie będzie przysługiwało 

Wykonawcy  dodatkowe  wynagrodzenie  3) 

Dopuszcza  się  możliwość  okresowego  zakazu 

realizacji zamówienia z przyczyn wyższej konieczności (np. składanie oficjalnych wizyt, święta 

wojskowe  itp.).  Za  realizację  przedmiotu  zamówienia  w  godzinach  innych  niż  ustalone  nie 

będzie przysługiwało Wykonawcy dodatkowe wynagrodzenie.” 

W załączniku nr 2 do umowy - minimalne wymagania Zamawiającego określono: w pkt 

1.  Strukturę  zatrudnienia:  „Osoby  z  nadzoru  zatrudnione  bezpośrednio  na  terenie 

obsługiwanych obiektów: Nadzór powinien być sprawowany minimum przez 1 osobę. Osoba 

wykonująca  nadzór,  powinna  posiadać  min.  roczne  doświadczenie.  Nadzór  musi  być 

zapewniony  w  sposób  skuteczny  i  ciągły  w  godzinach  sprawowania  usługi  tj.  pięć  dni 

w tygodniu, tj. od 

poniedziałku do piątku w godz. 6.00 do godz. 15.30. Zamawiający zastrzega 

sobie  prawo  dokonywania  kontroli  wykonywanych 

prac  przy  możliwym  współudziale 

Wykonawcy.

”;  „Osoby  zatrudnione  bezpośrednio  przy  wykonywaniu  usługi  sprzątania 

powierzchni wewnętrznych: „Do realizacji zamówienia Zamawiający wymaga minimum 2 osób. 

Na  jedną  osobę  nie  może  przypaść  więcej  niż  700  m2  w  zakresie  sprzątania  powierzchni 

wewnętrznych w kompleksie. […]. Usługa sprzątania powierzchni wewnętrznych świadczona 

będzie: przez 2 osoby przez 8 godz. dziennie: pięć dni w tygodniu, tj. od poniedziałku do piątku 

w godz. 7.30 do godz. 15.30 

Zmawiający wymaga wyznaczenia na stałe osób do sprzątania 

powierzchni  wewnętrznych.”;  „Osoby  zatrudnione  bezpośrednio  przy  wykonywaniu  usługi 

sprzątania  powierzchni  zewnętrznych:  „Do  realizacji  zamówienia  Zamawiający  wymaga 

minimum 6 osób Na 1 osobę nie może przypaść więcej niż 25 000 m2 […] Usługa sprzątania 

powi

erzchni zewnętrznych świadczona będzie przez 6 osób przez 8 godz. dziennie, pięć dni 

w tygodniu, tj. od 

poniedziałku do piątku w godz. 6.00 do godz. 14.00.” 

W § 1 ust. 2 projektu umowy wskazano: „Umowa obowiązuje: od dnia 01.07.2018 r. do 

dnia  31.06.2019  r.  lub  do  wyczerpania  środków  finansowych  określonych  w  §  3  ust.  2  na 

realizację  zamówienia  z  zastrzeżeniem  ust.  4.  1)  powierzchnia  wewnętrzna  na  okres  12 

miesięcy  tj.;  od  01.07.2018  r.  do  31.06.2019  r.  2)  powierzchnia  zewnętrzna  utwardzona  na 

okres 12 miesięcy tj.; od 01.07.2018 r. do 31.06.2019 r. 3) powierzchnia zewnętrzna tereny 

zielo

ne  na  okres  9  miesięcy  tj.;  od  01.07.2018  r.  do  30.11.2018  r.,  od  01.03.2019  r.  do 

31.06.2019 r. 

4) powierzchnia zewnętrzna pasy ppoż. na okres 9 miesięcy tj.; od 01.07.2018 

r. do 30.11.2018 r., od 01.03.2019 r. do 31.06.2019 r.

” 

W § 2 ust. 2 - 3 oraz 7 - 9 projektu umowy określono: „2. Zamawiający ma prawo, bez 

konieczności  sporządzania  i  podpisania  aneksu  do  umowy  w  drodze  jednostronnej  zmiany 

harmonogramu  zmienić  wielkość  powierzchni  przyjętych  do  wykonania  usługi  w  danym 

miesiącu  poprzez  ich  zmniejszenie  lub  zwiększenie  nie  więcej  niż  o  30  %  w  stosunku  do 

wielkości powierzchni przyjętych do wykonania usługi na poszczególny rodzaj powierzchni tj. 

powierzchnia 

wewnętrzna w budynkach, tereny zewnętrzne utwardzone, tereny zewnętrzne 

zielone  oraz  powierzchnia 

pasów  ppoż.  Powyższe  nie  może  spowodować  zwiększenia 

wynagrodzenia.  3. 

Zamawiający  będzie  korzystał  z  uprawnienia  wskazanego  w  ust.  2 

w 

szczególności  wystąpienia  sytuacji:  1)  czasowego  wyłączenia  obiektu,  terenów 

zewnętrznych na czas prowadzenia prac remontowych, konserwacyjnych, budowlanych itp., 

2) zmiany sposobu wykorzystania obiektu np. odbywających szkolenia itp., gdzie koniecznym 

jest 

zapewnienie realizacji usługi w trakcie faktycznego wykorzystywania obiektów, 3) zmian 

organizacyjnych  w  przypadku  restrukturyzacji  Jednostek  Wojskowych  lub  ich  dyslokacji.  7. 

Wykonawca  oświadcza,  że  czynności  w  zakresie  realizacji  Usługi  utrzymania  czystości  na 

terenie 

kompleksu  wojskowego  nr  0046  będą  realizować  pracownicy  w  rozumieniu  art.  2 

Kodeksu  Pracy,  jako  stanow

iący  stały  zespół  pracowników  Wykonawcy,  wydzielony  do 

realizacji  usługi  stanowiącej  przedmiot  umowy.  8.  Wykonawca  oświadcza,  że  pracownicy 

zatrudnieni u Wykonawcy, stanowią stały wydzielony zespół realizujący bezpośrednio usługi 

porządkowe na terenie kompleksu nr 0046 przy ulicy Bystrej 1, którzy: 1) zostali wpisani na 

listę pracowników, określonymi w zał. nr 4 do Umowy zgodnie z minimalnymi wymaganiami 

określonymi przez Zamawiającego w zał. nr 2. 2) stanowią stały minimum 9 osobowy zespół 

pracowników  Wykonawcy  wydzielony  do  realizacji  usług  porządkowych,  a  zmiany  składu 

zespołu będą realizowane w sposób określony § 6 ust 4 umowy, 3) realizują usługę w systemie 

8 godzinnym od poniedziałku do piątku oraz w razie potrzeby (w okresie zimowym lub innych 

nieprzewidzianych  potrzeb)  całodobowych  dyżurów  również  w  dni  wolne  od  pracy  i  święta 

z 

zachowaniem  minimum  dobowego  czasu  odpoczynku  przed  rozpoczęciem  kolejnego 

dyżuru; 4) spełniają wymagania dotyczące ochrony informacji niejawnych określonych w § 6 

niniejszej umowy; 

9. Wykonawca oświadcza, że usługa sprzątania będzie wykonywana przy 

użyciu  maszyn  i  sprzętu  określonego  w  zał.  nr  5  do  Umowy  zgodnie  z  minimalnymi 

wymaganiami określonymi przez Zamawiającego w zał. nr 2.” 

W  §  3  ust.  5  projektu  umowy  wskazano:  „5.  Za  świadczone  usługi  porządkowe 

Wykonawca  będzie  otrzymywał  miesięczne  wynagrodzenie  wynikające  z  pomnożenia 

wielkości  powierzchni  faktycznie  sprzątanej  przez  stawkę  jednostkową  podaną  w  ust.  1 

paragrafu, powiększone o obowiązującą stawkę podatku VAT.” 

W § 4 ust. 2 pkt 8 i 12 projektu umowy określono: „2. W ramach realizacji przedmiotu 

Umowy  Wykonawca  zobowiązuje  się  do:  8)  zachowania  przez  cały  okres  trwania  Umowy 

liczby osób wykonujących przedmiot Umowy zadeklarowanych zgodnie z zał. nr 4 do Umowy. 

2) przestrzegania, możliwości okresowego zakazu realizacji zamówienia (wyłączenie części 

budynku  lub 

terenów  zewnętrznych  ze  sprzątania)  z  przyczyn  wyższej  konieczności  (np. 

składania  oficjalnych  wizyt,  święta  wojskowe  itp.).  Za  realizację  przedmiotu  zamówienia 

w 

godzinach  innych  niż  ustalone  nie  będzie  przysługiwało  Wykonawcy  dodatkowe 

wynagrodzenie;  w  ramach  zawartej  umowy  i  ceny  Wykonawca  może  być  zobowiązany  do 

okresowo zwiększonej częstotliwości prac porządkowo  – pielęgnacyjnych z okazji np. świąt 

wojs

kowych i państwowych, oficjalnych wizyt itp.” 

W § 5 ust. 1 projektu umowy wskazano: „1. Zamawiający wymaga zatrudnienia przez 

Wykonawcę  na  podstawie  umowy  o  pracę  osób  wykonujących  wskazane  przez 

Zamawiającego czynności w zakresie realizacji zamówienia, jeżeli wykonanie tych czynności 

polega na wykonywaniu pracy w sposób określony w art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 

1974 r. 

– Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.).” 

W § 9 ust. 1 pkt 13 określono: „1. Wykonawca zapłaci Zamawiającemu kary umowne: 

13)  3000  zł  brutto  (trzy  tysiące  zł)  za  wyznaczenie  do  realizacji  zadań  mniejszej  ilości 

pracowników, niż to wynika z zapisów niniejszej umowy (udokumentowany w formie notatki 

itp.).” 

W  wyjaśnieniach  treści  SIWZ  z  dnia  19  kwietnia  2018  r.  na  pytanie  nr  7:  „czy 

Zamawiający  wymaga  stałej  tj.  codziennej  od  godz.  6.00  do  godz.  15.30  obecności 

koordynatora  na  obiekcie?”  Zamawiający  określił:  „Zamawiający  wymaga  aby  nadzór  nad 

realizacją  usługi  był  prowadzony  w  sposób  skuteczny  tj.  usługa  była  wykonywana  zgodnie 

z 

umową, osoba prowadząca nadzór nad realizacją umowy była w dyspozycji od poniedziałku 

do piątku w godz. 6.00 - 15.30.” 

W formularzu cenowym załącznik nr 1 do SIWZ Przystępujący zaoferował następujące 

ceny:  za  sprzątanie  powierzchni  wewnętrznych  cenę  jednostkową  za  1m2:  3,32  zł  netto, 

łącznie za całą powierzchnię przez 12 mies.: 63 968,29 zł brutto; za sprzątanie powierzchni 

zewnętrznych  utwardzonych  cenę  jednostkową  za  1m2:  0,26  zł  netto,  łącznie  za  całą 

powierzchnię  przez  12  mies.:  58 438,97  zł  brutto;  za  sprzątanie  powierzchni  zewnętrznych 

zielonych cenę jednostkową za 1m2: 0,13 zł netto, łącznie za całą powierzchnię przez 9 mies.: 

zł  brutto;  za  sprzątanie  powierzchni  zewnętrznych  pasy  ochronne  cenę 

jednostkową  za  1  m2:  0,13  zł  netto,  łącznie  za  całą  powierzchnię  przez  9 mies.:  564,83  zł 

brutto. 

Certyfikat ISO 9001-2015 

złożony przez Przystępującego jest ważny od 4 października 

2017 r. Wskazano w nim, że „CS Sp. z o.o. wdrożyło system zarządzania jakością zgodnie 

z ww 

normą i skutecznie go realizuje. Wynik audytu udokumentowano w raporcie […].” 

Polisa  OC  złożona  przez  Przystępującego  wskazuje  Spółkę  CS  jako 

współubezpieczonego. Składka za polisę OC wynosiła 6 600,00 zł. 

W  wykazie  sprzętu  przewidzianego  do  realizacji  zamówienia  złożonego  przez 

Przy

stępującego  wskazano:  w  zakresie  powierzchni  wewnętrznych  m.in.  poz.  2  maszyna 

szorująco zbierająca Scrubmaster e10 z 2016 r., poz. 3 froterka do podłóg Naumatic NRT1530 

z 2017 r.; w zakresie powierzchni zewnętrznych m.in. poz. 3 wirnikowa odśnieżarka spalinowa 

Stiga Snow Power z 2016 r., poz. 11 

środek transportu VW Crafter z 2012 r. 

W  wykazie  osób  złożonym  przez  Przystępującego  wskazano  9  osób  do  realizacji 

zamówienia,  w  tym  jednego  kierownika  nadzorującego,  2  osoby  do  powierzchni 

wewnętrznych,  6  osób  do  powierzchni  zewnętrznych,  wszystkie  jako  zasób  własny 

Przystępującego; osoby zatrudnione na umowę o pracę. 

Zamawiający pismem z dnia 7 maja 2018 r. w trybie art. 90 ust. 1a ustawy pzp zwrócił 

się  do  Przystępującego  o  szczegółowe  wyliczenie  wszystkich  kosztów  składowych 

wchodzących w zakres usługi, tj.: 1. szczegółowe wyliczenie kosztów osobowych mających 

wpływ na zaproponowane ceny ofertowe 1 metra kwadratowego poszczególnych powierzchni, 

a  wynikających  z  przepisów  prawa  pracy,  w  tym  wykazanie  zachowania  obowiązującej 

minimalnej  stawki  wynagrodzenia  pracowników.  2.  szczegółowe  określenie  składowych 

kosztów  (cen)  usługi  na  powierzchnie  wewnętrzne  w  kwocie  3,32  zł.  netto,  powierzchnie 

zewnętrzne w kwocie 0,26 zł i terenach zielonych oraz pasach ochronnych w kwocie 0,13 zł 

(koszty robocizny, koszty użytych środków higieny oraz eksploatacji sprzętu i wyposażenia do 

utrzymania czystości, itp.). 

W  odpowiedzi  pismem  z  dnia  10  maja  2018  r.  Przystępujący  wyjaśnił,  że  mając  na 

uwadze 

postanowienia  SIWZ,  „struktura  zamówienia  przedstawia  się  następująco:  1. 

Powierzchnia wewnętrzna: Pracownicy zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę w systemie 

8 godzinnym  na  1/2  etatu  na  podstawie  minimalnego  wy

nagrodzenia  o  pracę.  (1  osoba 

w godzinach 7:30- 11:30 2 osoba w godzinach 11:30 

— 15:30) 2. Powierzchnia zewnętrzna 

utwardzona: Pracownik zatrudniony w oparciu o umowę o pracę na pełen etat na podstawie 

minimalnego  wynagrodzenia  o  pracę.3.  Powierzchnia  zewnętrzna  zielona:  2  Pracowników 

zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę na pełen etat oraz 3 pracowników na ¾ etatu na 

podstawie minimalnego wynagrodzenia o 

pracę. W związku z tym, że Zamawiający w SIWZ 

nie  określił  szczególnego  warunku  zatrudnienia  na  pełen  etat  a  jedynie  określił  warunek 

zatrudnienia  „Wykonawca  oświadcza,  że  czynności  utrzymania  czystości  na  terenie 

kompleksu  wojskowego  nr  0046  będą  realizować  pracownicy  w  rozumieniu  art.  2  Kodeksu 

Pracy” oraz ramy czasowe, które określają realizację usługi w systemie 8-mio godzinnym, jak 

również określił nieprzekraczalną powierzchnię, jaka ma przypadać na 1 pracownika. Dlatego 

też dla powierzchni wewnętrznej wyznaczyliśmy 2 osoby, wykonujące pracę w zakresie 1/2 

etatu (4h).  Z  doświadczenia  naszej  jak  i  wielu  firm  wiemy,  że  1  osoba  w  czasie  1  godziny 

wykonuje  pracę na  powierzchni  ok  165m  2,  w  trakcie  4 godzin  -  660m  2.  więc tym samym 

mając na uwadze, że powierzchnia wewnętrzna wyznaczona do realizacji usługi to 1305, 39m 

2, a w przypadku podziału na 2 osoby daje 652,69m 2 - warunek SIWZ zostaje zachowany. 

W 

przypadku powierzchni zewnętrznej utwardzonej, wyznaczona do realizacji usługi została 

osoba na pełen etat. Przy założeniu, że 17 343m 2 to mniej niż założenie Zamawiającego 

dot.  powierzchni  zewnętrznych  —  25  000m  2  warunek  SIWZ  również  zostaje  zachowany. 

Teren  zewnętrzny  zielony,  który  zgodnie  z  Formularzem  Cenowym  i  z  Opisem  Przedmiotu 

Zamówienia  może  być  fakturowany  tylko  w  okresie  od  marca  do  listopada  (9msc)  został 

skalkulowany  w  oparciu  o  system  8  godzinny  w  rozliczeniu  cztero- 

miesięcznym 

z zachowaniem  minimalnych  wymaga

ń  Zamawiającego,  dot.  25  000m  2.  Pragnę  również 

zwrócić uwagę, że system 8 godzinny czasu pracy nie jest tożsamy z pełnym wymiarem czasu 

pracy. W związku z tym, realizacja usługi przez Firmę CS Sp. z o.o., na terenie zewnętrznym 

utwardzonym  oraz  terenie  zewnętrznym  zielonym  oparta  jest  na  założeniu,  że  w  okresie 

rozliczeniowym cztero- 

miesięcznym, pracownik wykonuje pracę w oparciu o zatrudnienie na 

pełen etat oraz 3/4% etatu (np. 3/4% etatu wynosi 504 rg.) To również oznacza, że np. przez 

2  miesiące  pracownik  w  godzinach  6-14  będzie  realizował  usługę  8  godzin  każdego  dnia, 

a 

przez  kolejne  2  miesiące  usługa  będzie  realizowana  przez  Pracownika  tylko  przez 

godziny. Jest to związane z intensywnością prac w danych okresach np.: intensywne prace 

na  terenie  zewnętrznym  zielonym  związane  z  koszeniem  traw,  grabieniem  liści  czy  też 

pieleniem. A w okresie, kiedy ma nastąpić tylko zbieranie śmieci czas pracy jest stosunkowo 

krótszy, co umożliwia również wykorzystanie tych osób do usług odśnieżania. Tym samym, 

struktura  zatrudnienia  i  wprowadzony  przez  Firmę  CS  Sp.  z  o.o.  system  wykonania  prac 

realizuje obowiązek, że w ciągu 8 godzin (czas, w którym ma być zrealizowana usługa) na 

poszczególnych terenach będzie odpowiednia ilość pracowników określona w SIWZ. Obrany 

system  pozwala  na  prawidłowe  wykonanie  prac  i  nie  tworzy  zbędnego  kosztu  dla 

Zamawiającego.” Do wyjaśnień zostały dołączone kalkulatory kosztów i tak: z kalkulatora do 

obliczenia rażąco niskiej ceny oferty - usługa utrzymania czystości powierzchni wewnętrznych 

wynikają  następujące  koszty:  koszty  na  poziomie  minimalnego  wynagrodzenia  dla 

przewidzianych pracowników przez 12 mies. wraz z narzutami pracodawcy, koszty zastępstwa 

pracowników, koszty wynikające z przepisów BHP, koszty z tytułu wyposażenia osobistego 

pracowników w tym m.in. sprzęt, koszty z tytułu zakupu artykułów niezbędnych do realizacji 

zamówienia,  koszty  administracyjne,  koszty  z  tytułu  nadzoru  nad  pracownikami,  koszty 

szkolenia i badań wstępnych, koszty z tytułu nietypowych sporadycznych zleceń, zysk; usługa 

utrzymania czystości powierzchnia zewnętrzna utwardzona zawiera podobne koszty - zamiast 

kosztów z tytułu nietypowych sporadycznych zleceń zostały przewidziane inne koszty; usługa 

utrzymania  czystości  powierzchnia  zewnętrzna  zielona  zawiera  podobne  koszty  -  został 

przewidziany  również  dodatek  za  pracę  w  okresie  zimowym  oraz  koszty  za  preparaty 

chwastobójcze,  kontenery  i  inne.  Do  wyjaśnień  zostały  dołączone  dowody  kopia faktury  za 

kwiecień  2018  r.  dotycząca  zakupu  materiałów  chemicznych  i  higienicznych,  przykładowe 

umowy o pracę oraz faktura obrazująca jednostkowy koszt wywozu odpadów zielonych. 

Z wyciągów ze stron internetowych przedstawionych przez Odwołującego wynika, że 

cena odśnieżarki spalinowej Snow Power na dzień 30 maja 2018 r. w sklepie internetowym 

STIGA  wynosi  8 

909,00  zł;  podobnie  na  stronie  internetowej  CENEO;  cena  urządzenia 

Naumatic NRT1530 na dzień 30 maja 2018 r. na stronie internetowej CENEO wynosi 7 589,10 

zł oraz 7 367,70 zł.  

Z oferty firmy HAKO z dnia 30 maja 2018 r. wynika, że cena szorowarki Scrubmaster 

E 10 wynosi 8 

101,80 zł netto. 

Z  oferty  współpracy  w  zakresie  dostosowania  Systemu  Zarządzania  Jakością  do 

wymagań  normy  ISO  9001:2015  dla  firmy  AWIMA  sp.  j.  B.  W.  z  dnia  19  czerwca  2017  r. 

wynika, że koszt przygotowania wdrożenia został określony na 1 845,00 zł brutto (taka sama 

kwota  wynika  z  faktury  VAT  z  dnia  30  czerwca  2017  r.),  natomiast  dokumentowania 

i 

wdrożenia  na  kwotę  4 920,00  zł  brutto  (taka  sama  kwota  wnika  z  faktury  VAT  z  dnia 

14 sierpnia 2017 r.). Z faktury VAT dla firmy AWIMA sp. j. B. W. z dnia 24 listopada 2017 r. 

wynika, że koszt szkolenia dla kadry kierowniczej oraz audytorów wewnętrznych w zakresie 

normy ISO 9001:2015 

wyniósł 2 029,50 zł. 

Z  ubezpieczeniowej  gwarancji  zapłaty  wadium  oraz  polisy  wynika,  że  jej  koszt  dla 

przedmiotowego zamówienia publicznego dla Wykonawcy AWIMA sp. j. B. W. wyniósł 200,00 

zł. 

Z certyfikatu ISO Wykonawcy AWIMA sp. j. B. W. oraz faktury VAT z dnia 19 stycznia 

2018 r. wynika, że firma poniosła opłatę za przeprowadzenie audytu okresowego zgodnie z 

umową oraz za przeprowadzenie audytu transferowego wraz z wymianą certyfikatów zgodnie 

z umową w łącznej wysokości 6 672,75 zł. 

Z polisy dla samochodu 

ciężarowego marki Fiat Ducato (rok produkcji 2017 r.) wynika 

składka za ubezpieczenie OC w wysokości 1 200,00 zł. 

Izba zważyła, co następuje: 

Izba  dokonawszy  oceny  podniesionych  w 

odwołaniu  zarzutów,  biorąc  pod  uwagę 

zgromadzony  w  sprawie  mat

eriał  dowodowy  oraz  stanowiska  stron  postępowania 

odwoławczego przedstawione na rozprawie stwierdziła, że odwołanie nie zasługuje na 

uwzględnienie. 

1. Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 ustawy pzp, poprzez zaniechanie 

odrzucenia  oferty  CS  pomimo  że  oferta  tego  Wykonawcy  zawiera  rażąco  niską  cenę 

w 

stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  co  dodatkowo  potwierdzają  wyjaśnienia,  których 

Wykonawca udzielił w dniu 10 maja 2018 r. 

W ocenie Izby w świetle zebranego materiału dowodowego zarzut nie potwierdził się.  

Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy pzp zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco 

niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Artykuł  90  ust.  3  ustawy  pzp 

stanowi,  że  zamawiający  odrzuca  ofertę  wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień  lub  jeżeli 

dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco 

niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

W  pierwszej 

kolejności  wskazać  należy,  że  Zamawiający  był  zobligowany  zwrócić  się  do 

Przystępującego o złożenie wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny, gdyż całkowita cena 

oferty  tego Wykonawcy  znacząco  odbiegała  od  cen  zaoferowanych  w  postępowaniu  przez 

pozostałych  Wykonawców.  Wbrew  twierdzeniom  Odwołującego  wyjaśnienia  złożone 

w 

odpowiedzi  na  wezwanie  były  szczegółowe  i  konkretne.  Wykonawca  przedstawił 

szczegółową  kalkulację  elementów  składających  się  na  cenę  oferty  w  podziale  na 

powierzchnie, w tym w odniesieniu 

do wezwania Zamawiającego wyjaśnił wyliczenie kosztów 

osobowych,  kosztów  robocizny,  użytych  środków  higieny  oraz  eksploatacji  sprzętu 

i 

wyposażenia  do  utrzymania  czystości.  W  zakresie  każdej  z  powierzchni  został  także 

przewidziany zysk. 

Przystępujący zwrócił uwagę na zastosowany system czasu pracy, który 

pozwala  na  skuteczne  rozplanowanie  poszczególnych  prac,  przy  wymaganej  przez 

Zamawiającego  ilości  pracowników  dla  każdej  powierzchni  i  niepowodującej  generowania 

zbędnych  kosztów.  Izba  przyjęła  wyjaśnienia  Wykonawcy,  również  prezentowane  na 

rozprawie. Izba podziela stanowisko Przystępującego i Zamawiającego, że zarzut odwołania 

wynika  z  błędnego  rozumienia  zapisów  SIWZ  przez  Odwołującego  i  w  konsekwencji 

poczynienia 

nieprawidłowych  wniosków  i  wyliczeń.  Postanowienia  SIWZ  przewidywały 

wymaganą  dla  każdej  powierzchni  liczbę  pracowników,  jednocześnie  nie  ograniczając 

wykonawców  w  zakresie  zakładanej  wydajności.  Zamawiający  wskazał  jedynie  na 

maksymalną  wydajność  jaką  mogą  przewidzieć  wykonawcy  dla  jednej  osoby  i  było  to 

odpowiednio 700 m2 bądź 25 000 m2 w zależności od powierzchni. Co więcej, Zamawiający 

określił  godziny  pracy  na  każdej  powierzchni  ale  nie  wskazał  na  jakie  etaty  mają  zostać 

zatrudnione  osoby

.  W  świetle  postanowień  SIWZ  Przystępujący  był  uprawniony  do 

poczynienia założeń odnośnie kosztów osobowych takich jak zawarte w wyjaśnieniach, a więc 

zatrudnienia na niepełne etaty - łącznie 6,25 etatu, dokonywania przesunięć pracowników na 

wypadek wystąpienia wzmożonych prac w danym okresie, przy jednoczesnym zapewnieniu 

wymaganej  ilości  pracowników  i  nie  przekraczając  maksymalnej  przyjętej  przez 

Zamawiającego  wydajności.  Przystępujący  w  złożonych  wyjaśnieniach  dokonał 

szczegółowego  rozbicia  ceny  oferty,  złożył  wyjaśnienia,  a  także  dołączył  dowody 

urzeczywistn

iające  założone  koszty.  Odwołujący  zarzucił,  iż  koszty  nie  zostały  rozbite 

w 

poszczególnych  grupach  np.  w  zakresie  kosztów  administracyjnych  czy  sprzętu 

przeznaczonego do realizacji zamówienia. Twierdzenia te są w ocenie Izby nieuzasadnione. 

Nie  można  wymagać  od  wykonawcy  aby  na  ogólne  wezwanie  do  wyjaśnień  rażąco  niskiej 

ceny  dokonywał  on  rozdzielenia  ceny  na  każdy  najmniejszy  koszt  świadczenia  usługi. 

Jednocześnie, nie zostało wykazane, że wskazane w odwołaniu elementy nie zostały w cenie 

uwzględnione.  Do  wniosku  takiego  nie  uprawnia  niewyspecyfikowanie  w  wyjaśnieniach 

elementów  składowych  w  takich  stopniu  szczegółowości,  który  obrazowałby  dokładnie 

wszystkie  szczegóły  ceny,  zwłaszcza  że  nie  zostało  wykazane,  aby  były  to  na  tyle  istotne 

składowe, że dla uznania wyjaśnień za wystarczające konieczne było ich wyszczególnienie. 

W  ocenie  Izby  Przystępujący  w  odpowiedzi  na  wezwanie  Zamawiającego  przedstawił 

wyjaśnienia, kalkulacje oraz dowody pozwalające uznać cenę za wiarygodną.  

Odnosząc się do poszczególnych elementów, które w ocenie Odwołującego potwierdzały, że 

cena oferty Przystępującego jest nierealna i nie gwarantuje należytego wykonania zamówienia 

pokreślenia  wymaga,  że  w  odwołaniu  Odwołujący  odnosił  się  do  kwot,  które  należało 

przemnożyć o liczbę założonych etatów. Na rozprawie Odwołujący zaznaczył, że podtrzymuje, 

iż w dalszym ciągu są to ceny nierealne, a złożone dowody i wyliczenia własne Odwołującego 

odnoszą się do prawidłowych wartości wynikających z wyjaśnień Przystępującego. 

I tak w zakresie kosztów nadzoru na poziomie 10,75 zł miesięcznie, którą należało przemnożyć 

przez  liczbę  etatów  Izba  wskazuje,  że  w  świetle  postanowień  SIWZ  Przystępujący  był 

uprawniony  do  założenia  takiej  ceny.  Zamawiający  w  drodze  wyjaśnień  treści  SIWZ 

zmodyfikował sposób sprawowania nadzoru i wskazał, że będzie on polegał na „pozostawaniu 

w  dyspozycji”,  a  zatem  brak  było  wymagania  stałego  przebywania  na  obiekcie  osoby 

nadzorującej.  Dopuszczone  zostało  zatem  sprawowanie  nadzoru  np.  poprzez  kontakt 

telefoniczny. 

Okoliczność, iż Przystępujący zaoferował nadzór przez 5 dni w tygodniu oznacza 

zatem,  że  będzie  pozostawał  w  tym  czasie  do  dyspozycji  Zamawiającego.  Bazując  na 

powyższym, założenia Odwołującego w złożonych na rozprawie dowodach, stanowiących jego 

wyliczenia  własne,  zakładające  iż  osoba  nadzorująca  miałaby  dokonywać  kontrolnych 

obchodów  obiektu  pozostają  w  oderwaniu od  opisu przedmiotu  zamówienia i jako  takie  nie 

mogą zasługiwać na uwzględnienie. 

Odwołujący  zarzucił  również,  iż  brak  jest  w  wyjaśnieniach  kosztów  dodatkowego 

wynagrodzenia  pracowników  (w  przypadku  dyżurów)  i  wykonania  dodatkowych  prac 

w 

przypadku  opadów  śniegu,  nagłych  sytuacji,  czy  innych  okoliczności  powodujących 

konieczność  całodobowego  wykonywania  prac  na  terenie objętym  umową. W  tym  zakresie 

Izba 

przyjęła 

wyjaśnienia 

Przystępującego 

odnośnie 

systemu 

czasu 

pracy 

i 

czteromiesięcznego  okresu  rozliczeniowego.  Wykonawca  w  przypadku  wzmożonych  prac 

wyjaśnił,  że  będzie  dokonywał  przesunięć  pracowników.  Ponadto,  co  Odwołujący  pominął, 

w 

treści  wyjaśnień  zostały  przewidziane  takie  koszty  jak:  koszty  z  tytułu  nietypowych 

sporadycznych  zleceń,  inne  koszty,  dodatek  za  pracę  w  okresie  zimowym.  Co  więcej, 

Odwołujący  nie  przedstawił  na  jakim  poziomie  takie  koszty  powinny  zostać  przewidziane. 

Rację  należy  przyznać  Przystępującemu,  że  Zamawiający  w  postanowieniach  SIWZ  nie 

precyzuje  w  tym  zakresie  godzin  przewidywanej  pracy,  a  stanowi  jedynie  o  rzeczywistych 

potrzebach Zamawiającego. 

W  zakresie  kosztów  administracyjnych,  czyli  5,50  zł  miesięcznie,  którą  to  wartość  należy 

przemnożyć przez liczbę etatów, w ocenie Izby dowody przedłożone przez Odwołującego na 

rozprawie nie potwierdzają, że ten element ceny został określony na rażąco niskim poziomie. 

Odwołujący  dokonał  wyliczeń  kosztów  jakie  powinien  ponieść  Wykonawca  bazując  na 

własnych  kosztach  związanych  z  pozyskaniem  gwarancji  wadialnej,  czy  certyfikatu  ISO. 

Koszty te są zależne od właściwości samego wykonawcy, od jego struktury organizacyjnej, 

obrotu, 

przyjętej polityki firmy, czy możliwości uzyskania korzystniejszych cen czy ofert np. od 

ubezpieczycieli.  Koszty  Odwo

łującego  nie  mogą  zatem  stanowić  odzwierciedlenia  kosztów 

jakie po

winien ponieść każdy wykonawca. Jednocześnie Odwołujący nie wykazał, że koszty 

te stanowią istotne elementy ceny, a w świetle dyspozycji art. 90 ust. 1 ustawy pzp to istotne 

elementy ceny mo

gą mieć wpływ na ostateczną cenę oferty, aby uznać ją za rażąco niską. Jak 

podniósł  Zamawiający  na rozprawie,  koszty  te mają  marginalne  znacznie przy  świadczeniu 

usługi sprzątania. 

Przechodząc  do  podważanych  kosztów  sprzętu  niezbędnego  do  realizacji  zamówienia 

określonych na poziomie 58,00 zł, 45,00 zł, 25,49 zł miesięcznie, w zależności od powierzchni, 

które to wartości należy przemnożyć przez liczbę etatów, zdaniem Izby również te koszty nie 

świadczą aby cena oferty Przystępującego była rażąco niska. Odwołujący bazując na cenach 

aktualnych  dostępnych  na  stronach  internetowych  przedstawił  własne  wyliczenia  odnośnie 

ko

sztów  amortyzacji  sprzętu,  który  Przystępujący  wskazał  w  wykazie  urządzeń 

przeznaczonych do realizacji zamówienia. Dowody te jednak w ocenie Izby nie potwierdzają, 

że koszty amortyzacji jakie miałby ponieść Przystępujący są na poziomie wyliczonym przez 

Odwołującego. Na koszty amortyzacji wpływ ma wiele czynników. Pierwszym jest oczywiście 

cena  zakupu  urządzeń,  na  które  jak  wskazał  Przystępujący,  wykonawca  może  uzyskiwać 

spore  rabaty.  Ceny  sprzętu  ze  stron  internetowych  nie  mogą  stanowić  w  tym  zakresie 

wyznacznika.  Ponadto,  wpływ  ma  również  przyjęty  sposób  rozliczenia  kosztów 

amortyzacyjnych. 

Podkreślić  należy,  że  sam  brak  wyszczególnienia  w  złożonych 

wyjaśnieniach w grupie dotyczącej kosztów sprzętu - amortyzacji nie oznacza, ze koszt ten nie 

został  ujęty.  Chociaż,  jak  wskazał  Przystępujący  na  rozprawie,  sprzęt  zostać  w  całości 

zamortyzowany. W 

odniesieniu do tej grupy kosztów należy zaznaczyć, że na ich wysokość 

ma  wpływ  wiele  czynników  leżących  po  stronie  konkretnego  Wykonawcy.  Jednocześnie 

o 

istotności  kosztów  amortyzacji,  jako  elementu  ceny  oferty  nie  może  świadczyć  fakt,  iż 

Zamawiający wskazał na koszty amortyzacji w punkcie SIWZ dotyczącym składników ceny, 

co  podnosił  Odwołujący.  Oczywistym  jest,  że  cena  oferta  ma  zawierać  wszystkie  koszty 

związane  z  realizacją  zamówienia,  nie  wszystkie  jednak  składowe  ceny  będą  stanowiły  jej 

istotne elementy.  

W świetle powyższego, a także mając na względzie szczegółowe wyjaśnienia  złożone przez 

Przystępującego  na  wezwanie  Zamawiającego  Izba  uznała,  że  zaoferowana  cena  nie  ma 

charakteru ceny rażąco niskiej. 

2. Zarzut naruszenia art. 90 ust. 1 ustawy pzp

, poprzez zaniechanie wezwania CS do złożenia 

dowodów dotyczących wyliczenia ceny potwierdzających treść wyjaśnień z dnia 10 maja 2018 

r., pomimo że cena oferty tego Wykonawcy jest niższa o około 49 % od średniej arytmetycznej 

cen wszystkich złożonych ofert. 

Zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie. 

Jak  podniósł  Zamawiający  w  odpowiedzi  na  odwołanie  w  treści  wezwania  do  wyjaśnienia 

rażąco  niskiej  ceny  jest odesłanie  do  art.  90  ust.  1 ustawy  pzp,  który  stanowi  o obowiązku 

złożenia  dowodów.  Ponadto,  Przystępujący  mając  świadomość  powyższego  załączył  do 

wyjaśnień dowody urzeczywistniające przewidziane koszty wypełniając powyższy obowiązek. 

Należało  zatem  uznać,  że  Zamawiający  nie  naruszył  ustawy  w  sposób  sformułowany 

w 

zarzucie odwołania. 

3. Zarzut naruszenia art. 90 ust. 1 ustawy pzp, poprzez zaniechanie wezwania C

S do złożenia 

wyjaśnień  i  dowodów  dotyczących  kosztów  dodatkowego  wynagrodzenia  pracowników 

(w 

przypadku dyżurów) i wykonania dodatkowych prac w przypadku opadów śniegu, nagłych 

sytuacji,  czy  innych  okoliczności  powodujących  konieczność  całodobowego  wykonywania 

prac  na  terenie  objętym  umową,  kosztów  nadzoru  na  powierzchniach  wewnętrznych  oraz 

terenach 

utwardzonych 

i 

zielonych, 

zapewnienia 

pokrycia 

kosztów 

zakupu/utrzymania/wypożyczenia sprzętu służącego do utrzymania powierzchni wskazanych 

w SIWZ, kosztów pracy wymienionych w wyjaśnieniach z dnia 10 maja 2018 r. 

Z

arzut nie potwierdził się.  

Mając  na  względzie  wcześniejsze  rozważania  i  treść  złożonych  przez  Przystępującego 

wyjaśnień Izba uznała, że nie było potrzeby dalszego badania oferty pod kątem rażąco niskiej 

ceny. 

Wyjaśnienia odnosiły się w sposób szczegółowy do treści wezwania Zamawiającego. 

Formułowanie kolejnego wezwania staje się w świetle art. 90 ust. 1 ustawy pzp obowiązkiem 

Zamawiającego  w  sytuacji,  gdy  na  skutek  złożonych  wyjaśnień  pojawią  się  po  stronie 

Zamawiającego  dalsze  wątpliwości  odnośnie  poszczególnych  elementów  ceny  oraz 

możliwości  należytego wykonania zamówienia.  Zamawiający,  jak  wskazał  w  odpowiedzi  na 

odwołanie, takich wątpliwości nie miał, co jest w ocenie Izby uzasadnione. Koszty osobowe 

zostały  określone  przez  Przystępującego  z  uwzględnieniem  kwoty  minimalnego 

wynagrodzenia  za  pracę.  Jednocześnie  jak  już  zostało  wspomniane,  zostały  przewidziane 

dodatkowe  koszty  za  okres  zimowy,  czy  nieprzewidziane  dodatkowe  prace.  Wyjaśniona 

została również w treści pisma Przystępującego kwestia przesunięć pracowników w okresie 

wymagającym  wzmożonych  prac.  W  zakresie  sprzętu  -  jego  ewentualnego 

zakupu/wyposażenia - jakkolwiek kwestia ta nie została wyjaśniona w treści samego pisma 

Przystępującego,  jednak  jak  wskazał  Zamawiający,  analizując  koszty  sprzętu  miał  on 

świadomość,  iż  Przystępujący  nie  będzie  musiał  go  zakupić,  gdyż  realizując  poprzednią 

umowę sprzęt ten był na obiekcie u Zamawiającego. Przyznać należy rację Odwołującemu, że 

okoliczność, że Przystępujący aktualnie świadczy usługę sprzątania u Zmawiającego nie może 

zastępować  obowiązku  złożenia  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny.  Jednakże  po  pierwsze, 

szczegółowe i obszerne wyjaśnienia wraz z dowodami zostały przez Przystępującego złożone. 

Po  drugie 

zaś  art.  90  ust.  1  ustawy  pzp  dotyczy  powstania  wątpliwości  co  do  istotnych 

elementów  ceny  po  stronie  Zamawiającego,  a  takich  wątpliwości  -  odnośnie  ewentualnego 

kosztu zakupu sprzętu - Zamawiający nie mógł mieć. Okoliczności tej nie można w ocenie Izby 

po

minąć,  gdyż  powodowałoby  to  formułowanie  wezwania  do  wyjaśnień  w  sposób  niejako 

sztuczny i czysto formalistyczny.  

4. Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty 

CS  pomimo  że  oferta  tego  Wykonawcy  jest  niezgodna  z  treścią  specyfikacji  istotnych 

warunków zamówienia. 

Zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie. 

Odwołujący  sformułował  zarzut  w  oparciu  o  założenie,  że  świadczenie  usługi  przy 

powierzchniach  wewnętrznych  powinno  odbywać  się  przez  dwie  osoby  przez  8  godzin 

d

ziennie  pracujących  jednocześnie  w  godzinach  wskazanych  przez  Zamawiającego. 

Przystępujący,  jak  wynika  z  treści  złożonych  wyjaśnień,  do  świadczenia  usługi  na 

powierzchniach wewnętrznych przewidział dwie osoby, z których każda miała pracować przez 

4  godz.  d

ziennie. Takie założenie w ocenie Izby, nie stanowiło o niezgodności oferty tegoż 

Wykonawcy  z  postanowieniami  SIWZ.  Wbrew  twierdzeniom  Odwołującego  w  SIWZ  nie 

określono, że osoby te mają świadczyć usługę jednocześnie. Co więcej, Zamawiający wskazał 

na  maks

ymalną  wydajność  jaką  mogą  przyjąć  wykonawcy  dla  jednego  pracownika,  co 

potwierdza  o  braku  wymogu  jednoczesnego  świadczenia  usługi.  Taką  interpretację 

postanowień  SIWZ  Zamawiający  potwierdził  w  odpowiedzi  na  odwołanie.  Brak  było  więc 

podstaw do uwzględnienia zarzutu odwołania. Podkreślenia również wymaga, iż nawet jeśliby 

uznać,  że  zapisy  SIWZ  były  w  tym  względzie  nieprecyzyjne  to  nie  mogą  one  rodzić 

negatywnych konsekwencji dla wykonawcy, 

chociażby w postaci odrzucenia jego oferty. 

 
 
Mając na względzie powyższe orzeczono jak w sentencji. 

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy pzp stosownie 

do wyni

ku sprawy oraz zgodnie z § 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 

marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów 

kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r. poz. 972) 

zaliczając  na  poczet  niniejszego  postępowania  odwoławczego  koszt  wpisu  od  odwołania 

uiszczony przez Odwołującego.  

Przewodniczący:   ……………