definicja rażąco niskiej ceny
Kiedy należy uznać, że cena jest podejrzanie niska i zbadać tę okoliczność?
Niskie ceny to często występujące zjawisko na rynku zamówień publicznych. Taka cena zaczyna być problematyczna, gdy znacząco odbiega od innych ofert. Jest to jeden z elementów, które obligują do jej wyjaśnienia. Czy jeżeli nie zachodzą bezpośrednio przesłanki wynikające z regulacji ustawy Pzp, które wprost obligują do weryfikacji wysokości ceny, zamawiający powinien rozpocząć taką procedurę? A jeżeli tak, to co powinno wzbudzić jego wątpliwości? Sprawdź, jakie stanowisko zaprezentowała w tym zakresie Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 4 marca 2021 r. (sygn. akt KIO 426/21).
Rażąco niska cena – wyjaśnienia wykonawcy oraz ciężar dowodu
Wyjaśnianie kwestii rażąco niskiej ceny w ofercie wykonawcy ma wielopłaszczyznowe znaczenie. Jest istotne z punktu widzenia samego wykonawcy, który ubiega się o realizację zamówienia, gdyż zaniechanie podjęcia wyjaśnień lub ich niewystarczające sformułowanie powoduje odrzucenie oferty i blokuje możliwość realizacji zamówienia. Ważne jest również dla zamawiającego, który musi brać pod uwagę prawidłową realizację przedmiotu zamówienia w sposób realistyczny i bezproblemowy. Ciężar dowodu w kwestii ewentualności wystąpienia w ofercie rażąco niskiej ceny został tak ukształtowany, aby wykonawca broniący swej oferty mógł rzeczywiście zrealizować swój cel, a zamawiającemu daje możliwość zyskania pewności co do rzetelności wykonawcy. Sprawdź, jak ocenić jakość i wiarygodność złożonych przez wykonawcę wyjaśnień co do rażąco niskiej ceny oraz jak przygotować takie wyjaśnienia – jeśli jesteś wykonawcą.
Każda oferta złożona w postępowaniu o zamówienie publiczne zawiera cenę lub koszt. Jest to jej nieodzowny element, ponieważ, jeśli mówimy o zamówieniach publicznych, należy przez to rozumieć umowy odpłatne zawierane między zamawiającym a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane. Ustawa Pzp definiuje cenę, odsyłając do art. 3 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz.U. z 2017 r. poz. 1830 ze zm.).
Zgodnie z definicją cena to wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest zobowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę. Uwzględnia się w niej podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług lub podatkiem akcyzowym. Przez cenę rozumie się również stawkę taryfową.
Ustawa Pzp wprowadza definicję legalną najkorzystniejszej oferty, wskazując, że jest nią oferta, która:
- przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny lub kosztu i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego w szczególności w przypadku zamówień w zakresie działalności twórczej lub naukowej, których przedmiotu nie można z góry opisać w sposób jednoznaczny i wyczerpujący lub
- najlepiej spełnia kryteria inne niż cena lub koszt, gdy cena lub koszt jest stała albo oferta z najniższą ceną lub kosztem, gdy jedynym kryterium oceny jest cena lub koszt.
Zaoferowana najniższa cena lub koszt muszą być obiektywnie uzasadnione, a ich nieuprawnione zaniżenie przez wykonawcę może spotkać się z zarzutem zaoferowania rażąco niskiej ceny lub kosztu w stosunku do przedmiotu zamówienia, którego zidentyfikowanie powoduje konieczność odrzucenia tak sformułowanej oferty. Sankcja odrzucenia poprzedzona jest wyjaśnieniami. Aby uchronić się przed nią, wykonawca ma obowiązek udowodnienia rzetelności swoich kalkulacji.
