KIO 1694/16 WYROK dnia 3 października 2016 r.

Sygn. akt KIO 1694/16 

WYROK 

z dnia 3 października 2016 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

    Przewodniczący: Lubomira Matczuk-Mazuś 

    Protokolant:         Paweł Puchalski 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  27  września  2016  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  9  września  2016  r.  przez 

wykonawcę 

T.T.  prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  firmą  APAVia  T.T.,  ul. 

Dworcowa 15, 05-820 Piastów  

w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego 

Muzeum  Warszawy,  Rynek  Starego 

Miasta 28, 00-272 Warszawa  

przy  udziale  wykonawcy 

Przedsiębiorstwo  Budowlano-Konserwatorskie  CASTELLUM 

Sp.  z  o.o.,  ul.  Świdnicka  31,  50-066  Wrocław  zgłaszającego  przystąpienie  do 

postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego

orzeka: 

1. oddala odwołanie;  

2.  kosztami  postępowania  obciąża  wykonawcę  T.T.  prowadzący  działalność  gospodarczą 

pod 

firmą 

APAVia 

T.T., 

ul. 

Dworcowa 

Piastów  

i: 

2.1. zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę  T.T. 

prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  firmą  APAVia  T.T.,  ul.  Dworcowa  15,  05-

820 Piastów – tytułem wpisu od odwołania, 

2.2. zasądza od wykonawcy T.T. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą APAVia 

T.T., ul. Dworcowa 15, 05-820 Piastów na rzecz zamawiającego Muzeum Warszawy, 

Rynek  Starego  Miasta  28,  00-272  Warszawa  kwotę 

3 600  zł  00  gr  (słownie:  trzy 

tysiące 

sześćset 

złotych 

zero 

groszy) 

stanowiącą 

koszty 

postępowania 

odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień 

publicznych  (Dz.  U.  z  2015  r.  poz.  2164,  z  późn.  zm.)  na  wyrok  –  w  terminie  7  dni  od  dnia 

jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

do Sądu Okręgowego 

w Warszawie. 

  Przewodniczący: ………………………………… 

Sygn. akt KIO 1694/16  

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający  –  Muzeum  Warszawy  z  siedzibą  w  Warszawie  –  prowadzi  w  trybie 

przetargu  nieograniczonego  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  którego 

przedmiotem jest usługa pn. „Produkcja wystawy głównej Muzeum Warszawy”, znak sprawy 

MW/ZP/3/PN/2016.   

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej w dniu 3 sierpnia 2016 r. pod numerem: 2016/S 148-268389. 

Odwołujący  –  T.T.  prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  firmą  APAVia  T.T.  z 

siedzibą 

w 

Piastowie 

– 

wniósł 

odwołanie 

od 

niezgodnych  

z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych, zwanej dalej „ustawa Pzp”, „ustawa” lub 

„Pzp”, czynności i zaniechania Zamawiającego.  

II.  Zarzucił  Zamawiającemu  naruszenie  norm  prawnych  wskazanych  w  przepisach 

ustawy Pzp: 

1) art. 87 ust. 1 przez zaniechanie czynności wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień 

co  do  treści  złożonej  oferty  w  sytuacji,  gdy  Zamawiający  poddał  w  wątpliwość 

jednoznaczność sformułowania oferty w zakresie kryterium terminu usunięcia usterek, co 

skutkowało  nienależytym  dokonaniem  oceny  ofert  w  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia;  

2) art. 89 ust. 1 pkt 2 przez niezgodne z prawem dokonanie czynności w postaci odrzucenia 

oferty Odwołującego, podczas gdy nie wystąpiły przesłanki uprawniające Zamawiającego 

do zastosowania wskazanej w tym przepisie sankcji w postaci odrzucenia oferty;  

3)  art.  7  ust.  1  w  związku  z  art.  9a  ust.  1  i  ust.  2  przez  nieuwzględnienie  złożoności 

zamówienia  i  wyznaczenie  minimalnego  terminu  składania  oferty  bez  uwzględnienia 

czasu  niezbędnego  do  jej  przygotowania,  podczas  gdy  Zamawiający  przestrzegając 

zasady  udzielania  zamówień  powinien  wyznaczyć  termin  dłuższy  od  minimalnych 

terminów  składania  ofert  określonych  w  ustawie  ze  względu  na  złożoność  zamówienia,  

w 

tym 

konieczność 

odbycia 

wizji 

lokalnej 

i 

przygotowania 

szczegółowych  

i pracochłonnych projektów.  

III. Wskazując na powyższe, Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:  

1)  unieważnienia  czynności  wyboru  oferty  Przedsiębiorstwa  Budowlano-Konserwatorskiego 

Castellum Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu;  

2)  powtórzenia  czynności  badania  i  oceny  ofert  i  wezwania  Odwołującego  w  trybie  art.  87 

ust.  1  Pzp  do  złożenia  wyjaśnień  co  do  treści  złożonej  przez  niego  oferty  w  zakresie 

kryterium terminu usunięcia usterek;  

3)  dokonania  czynności  ponownego  wyboru  najkorzystniejszej  oferty,  z  uwzględnieniem 

oferty złożonej przez T.T. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą APAVia T.T.. 

IV. Przepis art. 179 ust. 1 Pzp – przesłanki interesu w uzyskaniu zamówienia: interes 

w uzyskaniu zamówienia został naruszony, ponieważ po zsumowaniu punktów przyznanych 

zgodnie  z  kryteriami  oceny  ofert  wskazanymi  w  SIWZ,  oferta  Odwołującego  powinna  być 

uznana  za  ofertę  najkorzystniejszą.  V.  Wpis  od  odwołania  –  okoliczności  związane  ze 

spełnieniem  tego  wymagania.  VI.  Informacje  o  okolicznościach  stanowiących  podstawę 

wniesienia  odwołania  i  zachowanie  terminu  do  wniesienia  odwołania.  VII.  Przesłanie  kopii 

odwołania  Zamawiającemu.  VIII.  Odwołujący  wniósł  jednocześnie  o  zasądzenie  kosztów 

postępowania  odwoławczego,  w  tym  przyznanie  kosztów  zastępstwa  adwokackiego  

w wysokości 3 600,00 zł, zgodnie z przedłożoną fakturą.  

Uzasadnienie.  

Odwołujący  złożył  ofertę  zgodną  ze  wzorem  załączonym  do  SIWZ,  podając  trzy 

parametry: 1)  kwotę oferty brutto 6 188 100,00 złotych; 2) Termin gwarancji 7 lat; 3) Termin 

usunięcia  usterek  1g. W  związku  z  faktem,  że  Odwołujący  nie  mógł  stawić  się  na  otwarciu 

ofert, 

w 

wiadomości 

e-mail 

przesłanej 

sierpnia 

r. 

na 

adres 

[email protected],  wniósł  o  przesłanie  protokołu  z  otwarcia  ofert.  

W  odpowiedzi  otrzymał  protokół  z  otwarcia  ofert,  gdzie  Zamawiający  wskazał  następujące 

parametry oferty Odwołującego: 1)  kwotę  oferty  brutto  6  188  100,00  złotych;  2)  Termin 

gwarancji 7 lat; 3) Termin usunięcia usterek 1d.  

Po  otrzymaniu  protokołu  z  otwarcia  ofert,  Odwołujący  niezwłocznie  wniósł  

o sprostowanie danych zwartych w tym protokole. Przez kilka dni następujących po złożeniu 

wniosku  o  sprostowanie  protokołu,  Zamawiający  nie  dokonywał  żadnych  czynności,  nie 

odpowiadał na wiadomości Odwołującego. Dopiero 22 sierpnia 2016 r. Zamawiający przesłał 

wiadomość,  że  przyjmuje  do  wiadomości  żądanie  sprostowania  protokołu  i  „prowadzi 

czynności polegające na analizie zaistniałego stanu faktycznego.” 

2  września  2016  r.  o  godzinie  18:00  Zamawiający  wysłał  Odwołującemu  informację  

o wynikach postępowania oraz pismo stanowiące uzasadnienie odrzucenia oferty, w którym 

zarzucił niezgodność z SIWZ w zakresie czytelności oferty.  

Dowody:  wiadomość  e-mail  Odwołującego  z  dnia  17  sierpnia  2016  r.  g:  8:00  - 

wniosek o przesłanie protokołu (Załącznik nr 5); wiadomość e-mail Zamawiającego z dnia 17 

sierpnia  2016  r.  g:  17:58  -  Protokół  z  otwarcia  ofert  (Załącznik  nr  6);  wiadomość  e-mail 

Odwołującego  z  dnia  17  sierpnia  2016  r.  g:  22:10  -  Wniosek  o  sprostowanie  protokołu 

(Załącznik  nr  7);  wiadomość  e-mail  Odwołującego  z  dnia  18  sierpnia  2016  r.  g:  16:20 

(Załącznik  nr  8);  wiadomość  e-mail  Odwołującego  z  dnia  18  sierpnia  2016  r.  g:  21:49  - 

wniosek o sprostowanie protokołu (Załącznik nr 9); wiadomość e-mail Odwołującego z dnia 

21 sierpnia 2016 r. g:12:45 - z ponownym wnioskiem o sprostowanie protokołu (Załącznik nr 

10);  wiadomość  e-mail  Odwołującego  z  dnia  29  sierpnia  2016  r.  g:  08:11  -  z  ponownym 

wnioskiem o sprostowanie protokołu (Załącznik nr 11); odpowiedź Zamawiającego z dnia 22 

sierpnia 2016 r. g: 18:55 (Załącznik nr 12); protokół z otwarcia ofert z dnia 16 sierpnia 2016 r. 

(Załącznik  nr  13);  informacja  o  wyborze  oferty  najkorzystniejszej  (Załącznik  nr  14); 

uzasadnienie odrzucenia oferty Odwołującego (Załącznik nr 15).  

Pomimo  złożonych  przez  Odwołującego  wyjaśnień  wskazanych  we  wniosku  

o sprostowanie protokołu, że w kryterium termin usunięcia usterki Zamawiający źle odczytał 

wartość,  bez  dokonania  dodatkowych  czynności  mających  na  celu  usunięcie  

jego  wątpliwości  w  zakresie  treści  oferty,  Zamawiający  bezrefleksyjnie  odrzucił  ofertę 

Odwołującego  oraz  wybrał,  jako  najkorzystniejszą  ofertę  Przedsiębiorstwa  Budowlano-

Konserwatorskiego Castellum Sp. z o.o. - podmiotu, który jest generalnym wykonawcą robót 

budowlanych w kamienicach Zamawiającego przy Rynku Starego Miasta 28-42. 

Z  takim  rozstrzygnięciem  Odwołujący  nie  zgodził  się,  uznając,  że  obowiązkiem 

Zamawiającego  jest  prowadzenie  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  

z  poszanowaniem  zasad  zamówień  publicznych  oraz  zgodnie  z  normami  nałożonymi  przez 

ustawę. 

Zarzut naruszenia normy prawnej wskazanej w art. 87 ust. 1 Pzp 

Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  w  sytuacji,  gdy  poddał  w  wątpliwość 

jednoznaczność  sformułowania  oferty  w  zakresie  kryterium  terminu  usunięcia  usterek, 

zobligowany  był  na  podstawie  art.  87  ust.  1  Pzp  do  wezwania  Odwołującego  do  złożenia 

wyjaśnień  co  do  treści  złożonej  oferty.  Zaniechanie  tej  czynności  przez  Zamawiającego 

skutkowało  dokonaniem  oceny  ofert  w  sposób  niestaranny  i  nienależyty.  Podkreślił,  że 

Zamawiający nie może domniemywać treści oferty w sytuacji powstania wątpliwości co do jej 

treści,  Zamawiający  ma  do  dyspozycji  „narzędzie”  jakim  jest  wezwanie  wykonawcy  do 

wyjaśnień w trybie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, co wobec wątpliwości Zamawiającego powinno 

mieć zastosowanie przed odrzuceniem oferty.  

W  przypadku,  gdy  Zamawiający  poweźmie  w  wątpliwość  treść  oferty,  powinien 

wezwać  wykonawcę  do  wyjaśnień,  pogląd  ten  prezentowany  jest  zarówno  w  doktrynie  jak  

i w utrwalonej linii orzeczniczej Krajowej Izby Odwoławczej - wyrok z 2 grudnia 2014 r., sygn. 

akt KIO/UZP 2432/14. Podobnie w wyroku z 24 września 2014 r., sygn. akt KIO 1872/14.  

W  przypadku,  gdy  Zamawiający  powziął  w  wątpliwość  treść  parametrów 

podlegających ocenie, zobligowany był do zastosowania art. 87 ust. 1 Pzp – wyrok KIO z 30 

maja  2016  r.,  sygn.  akt  KIO  826/16;  wyrok  Sądu  Okręgowego  we  Wrocławiu  z  30  marca 

2010 r., sygn. akt X Ga 7/10. 

Zgodnie  z  doktryną  oraz  orzecznictwem,  w  art.  87  ust.  1  ustawy  Pzp  ustawodawca 

przyznał  Zamawiającemu  prawo  do  żądania  w  trakcie  badania  i  oceny  ofert  od  wykonawcy 

wyjaśnień  dotyczących  treści  złożonej  oferty  i  jednocześnie  nałożył  na  Zamawiającego 

obowiązek. Nie można pominąć obowiązku jaki ciąży na Zamawiającym w postaci rzetelnego 

przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia. 

Zarzut naruszenia normy prawnej wskazanej w art. 89 ust 1 pkt 2 Pzp  

Zgodnie  z  art.  89  ust.  1  pkt  2  Pzp,  zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli  jej  treść  nie 

odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 

pkt 3 Pzp.  

Zamawiający  bez  wezwania  do  wyjaśnień  w  przypadku  wątpliwości,  co  do  treści 

oferty  odrzucił  ją,  pomimo  faktu,  że  wszystkie  wymagane  przez  Zamawiającego  parametry 

niezbędne dla oceny i porównania ofert zostały przez Odwołującego wskazane. Odwołujący 

podkreślił,  że  w  protokole  z  otwarcia  ofert  z  dnia  16  sierpnia  2016  r.  Zamawiający  odczytał 

treść oferty Odwołującego, nie wskazał na jej nieczytelność czy niezgodność z SIWZ. 

W  związku  z  wątpliwościami  Zamawiający  zlecił  radcy  prawnemu  P.G.  opracowanie 

opinii prawnej.  

Dowód:  Opinia  radcy  prawnego  P.G.  z  dnia  25  sierpnia  2016  r.  sporządzona  na 

zlecenie Zamawiającego znajdująca się w aktach postępowania.  

Zamawiający  odrzucił  ofertę  Odwołującego  w  oparciu  o  art.  89  ust.  1  pkt  2  Pzp.  

W  uzasadnieniu  wskazał:  Kierując  się  treścią  wskazanego  przepisu  prawa  Zamawiający 

zdecydował o odrzuceniu oferty T.T.. Podstawą prawną odrzucenia oferty jest art. 89 ust. 1 

pkt 2 Pzp, a podstawą faktyczną niezgodność  złożonej oferty  z SIWZ MW/ZP/3/PN/2016 w 

zakresie  pkt  XI,  która  zawiera  warunek  czytelności  oferty.  Warunek  ten  zawiera  się  w 

zastrzeżeniu  „Oferty  nieczytelne  nie  będą  rozpatrywane”.  Przedmiotowa  oferta  została 

uznana  za  niekompletną  w  zakresie  tych  elementów,  jakie  nie  dają  się  odczytać.  Jest  to 

sytuacja  równoznaczna  w  skutkach  z  brakiem  -  wymaganego  przez  Zamawiającego  - 

wskazania oferowanego terminu usunięcia usterek. 

Odnosząc się do powyższego, Odwołujący podkreślił, że zastosowanie art. 89 ust. 1 

pkt  2  Pzp  jest  możliwe  jedynie  w  sytuacji  niemożliwości  wyjaśnienia  treści  oferty  

i  potwierdzenia  w  ten  sposób  jej  zgodności  z  treścią  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia  (na  podstawie  art.  87  ust.  1  Pzp,  z  zastrzeżeniem  generalnego  zakazu  zmian  

w  jej  treści  wynikającym  ze  zdania  drugiego  tego  przepisu)  lub  dokonania  dopuszczalnych 

zmian w treści oferty na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp - wyrok z dnia 5 stycznia 2012 r., 

KIO  2743/11;  wyrok  z  dnia  29  lipca  2011  r.  KIO  1514/11;  Odrzucenie  oferty  niezgodnej  

z  SIWZ,  Justyna  Andała-Sępkowska.  Podobny  pogląd  został  wyrażony  również  przez 

Jerzego Pieroga. Też wyroki KIO dnia 17 lutego 2011 r. sygn. akt KIO 218/11, z dnia 2 lipca 

2014 r. sygn. akt KIO 1249/14. 

Odrzucenie  oferty  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  2  Pzp  może  nastąpić, gdy  nie  ma 

wątpliwości  co  do  niezgodności  treści  oferty  z  treścią  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia (wyroki z dnia 24 lutego 2009 r., KIO/UZP 158/09; z dnia 22 października 2008 

r.,  KIO/UZP  1104/08).  Niezgodność  treści  oferty  z  treścią  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia dotyczy wyłącznie treści merytorycznej oferty, a nie jej formy.  

Zarzut naruszenia normy prawnej wskazanej w art. 7 ust. 1 w zw. z art. 9a ust. 1 i ust. 

2 Pzp 

Zasady  udzielania  zamówień  publicznych  nie  tylko  warunkują  treść  przepisów 

szczegółowych,  zawartych  w  dalszej  części  ustawy  Pzp,  ale  także  konkretne  prawa  

i obowiązki wszystkich uczestników postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. 

Przepis  art.  7  ustawy  Pzp  stanowi,  że  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  jest 

przygotowywane  i  przeprowadzane  przez  zamawiającego  w  sposób  zapewniający 

zachowanie  uczciwej  konkurencji  oraz  równe  traktowanie  wykonawców.  Znajduje  się  w  nim 

także  bezwzględna  dyspozycja  udzielania  zamówienia  wyłącznie  wykonawcy  wybranemu 

zgodnie  z  przepisami  ustawy  Pzp.  Przepis  ten  kreuje  zasadę  równego  traktowania 

wszystkich  wykonawców  w  sposób  jednakowy,  bez  stosowania  przywilejów  czy  też 

dyskryminowania (wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 5 kwietnia 2007 r. XIX Ga 

Zamawiający,  wyznaczając  termin  składania  ofert,  nie  uwzględnił  złożoności 

zamówienia  i  wyznaczył  minimalny  termin  bez  uwzględnienia  czasu  niezbędnego  do 

przygotowania oferty. Z uwagi na przedmiot zamówienia Zamawiający powinien wyznaczyć, 

zgodnie  z  normą  wskazaną  w  art.  9a  Pzp,  termin  dłuższy  od  minimalnych  terminów 

składania  ofert  określonych  w  ustawie  ze  względu  na  złożoność  zamówienia,  

w  tym  konieczność  odbycia  wizji  lokalnej  i  przygotowania  szczegółowych  i  pracochłonnych 

projektów w celu przygotowania oferty.  

Przeprowadzone  przez  Zamawiającego  czynności  budzą  także  uzasadnione 

wątpliwości  w  zakresie  przestrzegania  zasady  równego  traktowania  wykonawców  

i poszanowania reguł zamówień publicznych. I tak, wyznaczony przez Zamawiającego termin 

spotkania  wykonawców  w  celu  zapoznania  się  z  nieruchomościami  został  wskazany  na 

dzień  4  sierpnia  2016  r.  na  godz:  15:00  (IV.7.  SIWZ),  z  zastrzeżeniem  jednak,  że 

„Wykonawca,  który  planuje  wziąć  udział  w  spotkaniu  zobowiązany  jest  najpóźniej  do  2 

sierpnia 2016 roku” zgłosić swój udział w wizji lokalnej. Ogłoszenie o zamówieniu ukazało się 

w  dniu  3  sierpnia  2016  r.,  a  zatem  niemożliwym  było  dotrzymanie  wyznaczonego  przez 

Zamawiającego terminu. 

Przestrzeganie  terminów  ustawowych  ma  wpływ  na  realizację  zasady  uczciwej 

konkurencji  i  równego  traktowania  wykonawców.  Wyznaczony  termin  musi  zapewnić 

potencjalnym  oferentom  zapoznanie  się  z  ogłoszeniem  o  przetargu,  pobranie  specyfikacji 

istotnych warunków zamówienia, ewentualne uzyskanie wyjaśnień dotyczących specyfikacji, 

przygotowanie  oferty  i  doręczenie  jej  do  miejsca  wskazanego  przez  zamawiającego. 

Wyznaczenie  terminu  uniemożliwiającego  dokonanie  w  toku  normalnych  czynności 

dopełnienia  tych  wymagań  proceduralnych  może  prowadzić  nawet  do  unieważnienia 

przetargu.  Takie  działania  naruszają  zasadę  równości  uczestników  postępowania  

i  prowadzenia  postępowania  w  sposób  gwarantujący  uczciwą  konkurencję,  o  której  mowa  

w art. 7 ust. 1.  

Mając  na  uwadze  powyższe,  Odwołujący  wskazał,  że  czynności  podjęte  przez 

Zamawiającego  w  postępowaniu  są  niezgodne  z  prawem,  w  związku  z  czym  wniósł  jak  na 

wstępie. Załączniki wskazane w uzasadnieniu odwołania. 

Zamawiający  w  odpowiedzi  na  odwołanie,  wniósł  o:  -oddalenie  odwołania,  

-zasądzenie  kosztów  postępowania  odwoławczego.  Wskazał,  że  odwołanie  nie  zawiera 

uzasadnionych  zarzutów,  a  tym  samym  nie  zasługuje  na  uwzględnienie.  Zamawiający 

podtrzymał  argumentację  wyrażoną  w  piśmie  zawiadamiającym  o  odrzuceniu  oferty 

Odwołującego.  

Odnosząc  się  do  zarzutu  naruszenia  normy  prawnej  wskazanej  w  art.  87  ust.  1  Pzp 

przez  zaniechanie  wezwania  Odwołującego  do  złożenia  wyjaśnień  co  do  treści  złożonej 

oferty  w  zakresie  wskazania  terminu  usunięcia  usterek,  stwierdził,  że  jest  on  całkowicie 

chybiony. Wzywanie  Odwołującego  byłoby  działaniem  bezprzedmiotowym  i  nieracjonalnym, 

skoro bezspornie Zamawiający uzyskał takie wyjaśnienia od Odwołującego bezpośrednio po 

przesłaniu  mu  protokołu  z  czynności  otwarcia  ofert,  a  przed  czynnością  odrzucenia  oferty. 

Zaniechanie wezwania do złożenia  wyjaśnień pozostało całkowicie – w tym stanie rzeczy – 

bez wpływu na dalsze czynności Zamawiającego i wynik postępowania. 

Wskazał,  że  istota  sprawy  polega  nie  na  zaniechaniu  wezwania  do  złożenia 

wyjaśnień  co  do  treści  złożonej  oferty,  lecz  na  ich  nieuwzględnieniu  i  odrzuceniu  oferty, 

pomimo  udzielonych  wyjaśnień.  Odnosząc  się  kolejno  do  zarzutu  naruszenia  art.  89  ust.  1 

pkt 2 Pzp, Zamawiający podniósł, że w toku postępowania uznał i uznaje w dalszym ciągu, 

ż

e  zachowanie  Odwołującego  przy  sporządzaniu  oferty,  a  następnie  po  otwarciu  ofert  oraz 

skutki  tego  zachowania,  polegają  na  złożeniu  oferty  niekompletnej,  zatem  sprzecznej  

z  SIWZ.  Zamawiający  dopełnił  szczególnej  staranności  w  badaniu  oferty,  dokonując  tego  

w sposób kompleksowy i wielokrotny. Konieczność wielokrotności badania została wywołana 

udzielonymi przez Odwołującego wyjaśnieniami i żądaniem sprostowania protokołu otwarcia 

ofert  przez  zastąpienie  sformułowania  „1  d”  sformułowaniem  „1  g”,  co  zdaniem 

Odwołującego, miało wskazywać na termin „jednej godziny” w zakresie usunięcia usterek.  

Dokonana  przez  Zamawiającego  analiza  oferty  w  świetle  złożonych  wyjaśnień 

doprowadziła  Zamawiającego  do  konstatacji,  że  w  ofercie  niepodobna  doczytać  się  

w odpowiednim miejscu znaku „g” po cyfrze „1”, a nakreślony znak nie odpowiada ani literze 

„g”,  ani  „d”.  Na  końcu  procesu  badania  oferty  Zamawiający  nie  miał  wątpliwości,  że  oferta 

jest  w  tym  miejscu  nieczytelna,  a  tym  samym  pozbawiona  treści,  zatem  nie  zawiera 

wskazania  terminu  usunięcia  usterek.  Przez  ten  brak  oferta  popadła  w  niezgodność  ze 

Specyfikacją  istotnych  warunków  zamówienia  i  nie  nadawała  się  do  merytorycznej  oceny.  

W  żadnym  wypadku  –  w  ocenie  Zamawiającego  –  przedmiotowego  uchybienia  nie  można 

było potraktować jako omyłki pisarskiej, gdyż w analizowanym przypadku nie ma możliwości 

ustalenia  na  podstawie  pozostałej  treści  oferty,  że  oferent,  stawiając  nieczytelny  znak,  miał 

faktycznie  zamiar  postawienia  skrótowego  oznaczenia  godziny,  a  nie  na  przykład  dnia  lub 

doby, którym to mianom odpowiadałaby litera „d”. 

Zamawiający  nie  uwzględnił  wyjaśnień  złożonych  samorzutnie  przez  Odwołującego, 

ponieważ  uznał,  że  w  tym  przypadku  taka  czynność  Odwołującego  byłaby  uzupełnieniem 

oferty w zakresie jej istotnego parametru po otwarciu ofert, czyli po zapoznaniu się z ofertami 

konkurencyjnymi.  Zamawiający  uznał  takie  działanie  za  niedopuszczalne  w  świetle  art.  87 

ust. 1 Pzp.  

Zamawiający  wskazał:  należy  mieć  na  uwadze,  że  choć  Zamawiający  nie  jest  

w  stanie  udowodnić,  że  Odwołujący  sporządził  /  złożył  w  niniejszym  postępowaniu  ofertę 

sporządzoną  w  sposób  świadomie  nieczytelny,  nie  może  również  –  ze  względów 

obiektywnych  –  uzyskać  dowodu  na  przeciwieństwo  i  tego  rodzaju  okoliczności  wykluczyć. 

Zamawiający uznał w tej sytuacji, że postąpienie zgodnie z oczekiwaniem Odwołującego, to 

jest  odczytanie  oferty  w  określony  sposób,  niewynikający  samodzielnie  z  zawartości 

dokumentu,  otwierałoby  drogę  właśnie  do  zakłócenia  konkurencyjności  przez  umożliwienie 

oferentowi  dopasowanie  treści  oferty  stosownie  do  poznanych  parametrów  ofert 

konkurencyjnych.  W  przypadku  gdyby  sporządzenie  oferty  w  sposób  nieczytelny  miało 

charakter  celowy,  uzupełnianie,  czy  też  wyjaśnianie  elementów  nieczytelnych,  byłoby 

praktyką z gruntu nieuczciwą i prowadziło do zjawisk, którym Pzp ma zapobiegać. 

W  tym  stanie  rzeczy  słusznym  jest,  aby  ryzyko  nieodczytania  oferty,  względnie  jej 

błędnego odczytania z powodu charakteru pisma ręcznym, ponosił oferent, który zdecydował 

się  na  wypełnienie  formularza  oferty  takim  pismem.  Odwołujący  złożył  ofertę  w  zakresie 

prowadzonego  przedsiębiorstwa,  jego  działanie,  nie  tylko  w  zakresie  wykonywania  umów, 

ale  również  formułowania  ofert,  winno  cechować  się  profesjonalną  starannością. 

Zastosowanie  pisma  komputerowego,  co  wykluczyłoby  w  normalnym  toku  spraw,  wszelkie 

wątpliwości  co  treści  użytych  znaków  graficznych,  nie  jest  oczekiwaniem  nadmiernie 

wygórowanym,  ani  też  nie  powoduje  istotnego  zwiększenia  czasu  potrzebnego  na 

przygotowanie  oferty.  Możliwe  było  skorzystanie  również  z  tak  zwanych  liter  drukowanych,  

a  przede  wszystkim  zapisywanie  pełnych  wyrazów.  Skoro  jednak  autor  oferty  posłużył  się 

pismem  ręcznym,  powinien  zadbać  o  jego  czytelność,  zgodnie  zresztą  z  pouczeniem 

zawartym przez Zamawiającego w SIWZ, które wskazuje również na to, że oferta ma zostać 

sporządzona  w  języku  polskim,  zatem  polskim  alfabetem,  zgodnie  z  podstawowymi 

zasadami,  ortografii  i  interpunkcji.  Weryfikowanie  prawdziwości  wyjaśnień  Odwołującego, 

zgodnie z którymi w formularzu oferty w krytycznym miejscu została nakreślona litera „g” co 

jest skrótowcem słowa „godzina” wymagałoby specjalistycznego badania pisma osoby, która 

wypełniała formularz oferty, do czego Zamawiający nie jest z pewnością powołany.  

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 w zw. z art. 9a ust. 1 i ust. 2 Pzp, 

Zamawiający  wskazał,  że  nie  miało  miejsca  nierówne  traktowanie  wykonawców,  bowiem 

każdy  z  oferentów  dysponował  tak  samo  wyznaczonym  czasem  na  sporządzenie  oferty  

i przeprowadzenie innych czynności przygotowawczych. 

Ponadto długość czasu przeznaczonego na sporządzenie oferty należy oceniać jako 

prawidłową w kontekście tego, że Odwołujący, obok drugiego oferenta, zdążył przygotować 

od strony materialnej ofertę, a także tej okoliczności – której Odwołujący nie powołał – że już 

w  grudniu  2015  r.  zostało  opublikowane  wstępne  ogłoszenie  informacyjne.  W  związku  

z  czym  Zamawiający  uprawniony  był  do  skrócenia  terminu  składania  ofert.  Dowód: 

ogłoszenie o zamówieniu – Zamawiający wniósł o przeprowadzenie dowodu. 

Wykonawca  –  Przedsiębiorstwo  Budowlano-Konserwatorskie  CASTELLUM  Sp. 

z o.o. z siedzibą we Wrocławiu, zgłaszający przystąpienie do postępowania odwoławczego 

po  stronie  Zamawiającego,  wniósł  o  oddalenie  odwołania  w  całości  jako  niezasadnego. 

Wniósł  również  o  przeprowadzenie  następujących  dowodów:  -z  ogłoszenia  o  zamówieniu;  

-zeznań  świadka  J.P. (wezwanie  na  adres  wykonawcy)  –  na  okoliczność  daty  ukazania  się 

ogłoszenia o zamówieniu publicznym. 

Uzasadnienie zgłoszenia przystąpienia. 

I. Uzasadnienie posiadania interesu w przystąpieniu do postępowania odwoławczego 

po  stronie  Zamawiającego  –  przedstawił  okoliczności  wskazujące  interes  w  uzyskaniu 

rozstrzygnięcia odwołania na korzyść Zamawiającego. 

II. ad zarzutu nr 1 - naruszenia przepisu art. 87 ust. 1 Pzp 

Wskazał,  że  wezwanie  T.T.  do  złożenia  wyjaśnień  dotyczących  treści  oferty 

naruszałoby regulacje ustawy Pzp oraz byłoby bezpodstawne, słusznie zatem Zamawiający 

zaniechał wykonania tej czynności, a zarzut odwołania jest bezzasadny.  

Podniósł,  co  znalazło  odzwierciedlenie  w  uzasadnieniu  odrzucenia  oferty  T.T.,  że 

sporządzona  pismem  ręcznym  oferta  była  nieczytelna  m.in.  w  zakresie  określenia  terminu 

usunięcia 

usterek. 

Oferta 

konkurencyjna 

była 

nieczytelna 

również  

w  innych  jej  częściach  (np.  określenie  wysokości  ceny  ofertowej),  niemniej  przedmiotem 

zainteresowania Zamawiającego było oznaczenie w ofercie terminu usunięcia usterek.  

Odwołujący  termin  ten  wskazał  przy  użyciu  cyfry  „1”  oraz  litery,  która  wygląda  jak 

celowo  zamierzona  kombinacja  połączenia  liter  „d”  oraz  „g”.  Jednocześnie,  na  co  słusznie 

zwrócił uwagę Zamawiający (a co w odwołaniu nie było kwestionowane), z pozostałej treści 

oferty  nie  ma  możliwości  ustalenia,  czy  Odwołującemu  się  chodziło  o  literę  „g”,  czy  może  

o  literę  „d”.  Jest  to  istotne,  ponieważ  wyjaśnienia  treści  oferty  nie  mogą  skutkować  jej 

zmianą,  a  jedynie  prowadzić  do  odpowiedniej  interpretacji  (…)  (K.  Młodecka,  Błędy  

w  obliczeniu  ceny  a  odrzucenie  oferty  - 

https://sip.lex.p1/#/publikacja/469918180/bledy-w-

obliczeniu-ceny-a-odrzucenie-oferty

).  Podobnie  W.  Dzierżanowski,  komentarz  do  PZP,  Lex, 

w tym przykładowy wyrok KIO 209/09. Potwierdza to także orzecznictwo (w tym najnowsze) 

Krajowej Izby Odwoławczej: wyrok z dnia 1 czerwca 2016 r., sygn. KIO 837/16 oraz z dnia 

30 maja 2016 r., sygn. KIO 828/16.  

W  świetle  powyższego,  wykonawca  zwrócił  uwagę  na  istotne  ryzyko  wykreowania 

przez  Odwołującego  nowej  oferty  w  odpowiedzi  na  ewentualne  wezwanie  do  złożenia 

wyjaśnień.  Zastosowany  przez  T.T.  znak  graficzny  kombinowany  (w  polu  dotyczącym 

wskazania  czasu  usunięcia  usterek)  można  interpretować  na  różne  sposoby,  

a brak jest w pozostałej części oferty jakichkolwiek przesłanek, pozwalających przyjąć jedno 

określone  rozumienie  tego  znaku  graficznego,  odmiennego  od  liter  alfabetu  rzymskiego. 

Zamawiający  słusznie  uznał,  że  brak  jest  możliwości  wezwania  Odwołującego  do 

wyjaśnienia  treści  oferty,  ponieważ  wyjaśnienie  to  mogłoby  być  całkowicie  dowolne, 

prowadzące  do  swobodnego,  niczym  nieograniczonego  stworzenia  przez  oferenta  nowej 

oferty  (według  swego  uznania  oraz  w  celu  „dopasowania”  do  treści  oferty  Castellum).  T.T. 

mógłby wskazać „d” albo „g”, natomiast żadnego z tych wskazań nie mógłby w żaden sposób 

uzasadnić, ani wykluczyć drugiej możliwości w zakresie sposobu rozumienia zastosowanego 

znaku.  Zakaz  dokonywania  zmian  w  treści  oferty  pod  pozorem  składania  wyjaśnień  jest 

wprost  wyrażony  w  przepisie  art.  87  ust.  1  Pzp.  Wezwanie  Odwołującego  do  złożenia 

wyjaśnień treści oferty doprowadziłoby do zmiany lub uzupełnienia oferty po upływie terminu 

składania  ofert  (co  jest  niedopuszczalne,  a  co  słusznie  podkreślił  Zamawiający). 

Zamawiający  prawidłowo  rozważył  wszystkie  ww.  okoliczności,  zatem  nie  można  czynić 

zarzutu,  jakoby  odrzucenie  oferty  Odwołującego  miało  być  rzekomo  „bezrefleksyjne”. 

Jednocześnie  przesądza  to  o  braku  zasadności  zarzutu,  jakoby  oceny  oferty  dokonano 

rzekomo w sposób niestaranny i nienależyty.  

Wykonawca  zaprzeczył  także  stanowisku  Odwołującego  w  zakresie  rzekomego 

obowiązku  zamawiających  wzywania  wykonawców  do  wyjaśnień  treści  ofert.  W  literaturze 

przedmiotu  zaakcentowano  stanowisko,  stosownie  do  którego,  zgodnie  art.  87  ust.  1  Pzp, 

zamawiający  w  toku  badania  i  oceny  ofert  może  żądać  od  wykonawców  wyjaśnień 

dotyczących  treści  złożonych  ofert.  W  tym  miejscu  podkreślił,  że  przewidziany  tryb 

wyjaśnienia  jest  uprawnieniem  zamawiającego,  a  nie  obowiązkiem.  W  literaturze  wskazuje 

się, że wykonawca nie może domagać się od zamawiającego, aby ten zażądał stosownych 

wyjaśnień. Nie można w związku z tym postawić skutecznego zarzutu w formie odwołania na 

nieskorzystanie  przez  zamawiającego  z  przysługującego  mu  prawa.  Zamawiający  nie 

powinien też brać pod uwagę wyjaśnień udzielonych przez wykonawcę z własnej inicjatywy, 

a  nie  na  żądanie  zamawiającego.  Z  drugiej  strony  podkreśla  się,  że  skorzystanie  

z  uprawnienia  przewidzianego  w  art.  87  ust.  1  Pzp  leży  w  interesie  zamawiającego. W tym 

duchu  wyrok  Zespołu  Arbitrów  z  dnia  4  lipca  2003  r.,  UZP/ZO/0-936/03,  niepubl.  

(K.  Młodecka,  Błędy  w  obliczeniu  ceny  a  odrzucenie  oferty),  także  W.  Dzierżanowski, 

komentarz  do  PZP,  Lex).  Dodatkowo  wyrok  Izby  z  dnia  25  kwietnia  2016  r.,  sygn.  KIO 

543/16  –  w  sytuacji,  gdy  zamawiający  stwierdza  podstawę  do  odrzucenia  oferty,  nie  ma 

obowiązku wzywania wykonawcy do złożenia wyjaśnień.  

Przepis  art.  87  ust.  1  Pzp  posługuje  się  regulacją,  funktorem  „może  żądać”,  a  nie 

„żąda” lub „wzywa” (którym to pojęciem ustawa posługuje się w art. 26 ust. 1 Pzp, a zgodnie 

z  zasadą  racjonalnego  ustawodawcy  takim  samym  sformułowaniom  ustawowym  należy 

przypisać  takie  samo  znaczenie,  a  odmiennym  –  odmienne  znaczenie).  Gdyby  ustawa 

nakładała  na  zamawiającego  obowiązek  żądania  wyjaśnień,  w  przepisie  art.  87  ust.  1  Pzp 

byłoby  użyte  inne  określenie  odwołujące  się  do  funktorów  imperatywnych,  niż  określenie, 

które zostało użyte. 

Nie  można  jednocześnie  zgodzić  się  z  argumentacją  zamieszczoną  w  odwołaniu, 

jakoby „dzień” nie stanowił jednostki czasu. Przeciwnie, dzień jest jednostką czasu określoną 

prawnie  w  Kodeksie  cywilnym,  do  którego  odsyłają  regulacje  ustawy  Pzp.  Stosownie  do 

przepisu art. 111 § 1 Kc, termin oznaczony w dniach kończy się z upływem ostatniego dnia. 

Jeżeli  sam  ustawodawca  dopuszcza  określanie  terminów  za  pomocą  „dni”,  to  całkowicie 

bezpodstawne  jest  posługiwanie  się  przez  Odwołującego  (w  korespondencji  e-mailowej  do 

Zamawiającego) odesłaniem do słownika PWN. W opracowaniu tym nie jest wykorzystywany 

język  prawny,  lecz  nadawane  są  określonym  pojęciom  znaczenia  zaczerpnięte  nie  tylko  

z  języka  prawnego,  czy  prawniczego.  Dzień  jest  zdefiniowaną  w  prawie  jednostką  czasu  –  

lege non distiguende.  

Na marginesie Spółka Castellum podniosła, że termin usunięcia usterki jako rzekoma 

„jedna  godzina”  byłby  oczywiście  niemożliwy  do  dotrzymania.  Niewiarygodna  jest  też, 

deklaracja  o  usuwaniu  usterek  w  ciągu  1  godziny  w  sytuacji,  gdy  składa  ją  podmiot,  który  

w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  miał  znaczne  trudności  czasowe  

w  uczestnictwie  w  tym  postępowaniu  (brak  obecności  na  wizji  lokalnej,  brak  obecności  na 

otwarciu ofert, rzekomo zbyt krótki czas na przygotowanie oferty).  

Wykonawca 

zauważył, 

ż

e 

oferta 

Odwołującego 

była 

nieczytelna 

także  

w  pozostałych  częściach  jej  treści.  Przykładowo,  cenę  ofertową  T.T.  napisał  

w  sposób,  który  można  było  odczytać  jako  pięć  lub  sześć  milionów  (pierwsza  cyfra),  

a  określenie  tej  ceny  słownie  jest  także  trudne  do  odczytania.  Zamawiający  nie  miał 

wątpliwości  odnośnie  sposobu  odczytania  tej  ceny.  Autor  przedmiotowej  oferty  nie  zgłaszał 

także zastrzeżeń co do sposobu jej odczytania przez Muzeum Warszawy, jednakże w ocenie 

Castellum  Sp.  z  o.o.,  taki  sposób  konstruowania  oferty  przez  Odwołującego  może  utrudnić 

ocenę  jego  oferty  na  tle  ofert  konkurencyjnych  oraz  prowadzić  do  ewentualnej  modyfikacji  

w przyszłości (przy jednoczesnym posiadaniu wiedzy odnośnie treści ofert konkurencyjnych) 

najistotniejszych postanowień oferty (kryteriów oceny ofert), pod pozorem rzekomego jedynie 

„wyjaśniania” wątpliwości treści oferty. Wzywanie Odwołującego do „wyjaśnienia” wątpliwości 

na tle wielu elementów oferty spowodowałoby w istocie wytworzenie nowej oferty po terminie 

składania ofert. 

III. ad zarzutu nr 2 - naruszenia przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp  

Zarzut ten jest chybiony. Punktem wyjścia jest zacytowanie treści postanowienia pkt 

XI.4. SIWZ, zgodnie z którym „oferty nieczytelne nie będą rozpatrywane”. 

W  świetle  powyższego  godnym  podkreślenia  jest,  że  znaczna  część  treści  oferty 

Odwołującego była nieczytelna, natomiast zarzut odwołania koncentruje się jedynie na braku 

czytelności  sformułowania  oferty  w  zakresie  kryterium  terminu  usunięcia  usterek.  Brak 

czytelności oferty uzasadnia jej odrzucenie.  

Przed  odrzuceniem  oferty  Zamawiający  dołożył  staranności  w  zakresie  oceny  oferty 

T.T.  oraz  dokonał  wszechstronnego  zbadania  oferty  (szerszą  argumentację  w  tym  zakresie 

Castellum  Sp.  z  o.o.  przedstawiła  w  punkcie  II  uzasadnienia).  Znajduje  to  także 

odzwierciedlenie  w  obszernym  uzasadnieniu  rozstrzygnięcia  o  odrzuceniu  oferty 

Odwołującego. 

Zgodnie  z  orzecznictwem,  zastosowanie  dyspozycji  art.  89  ust.  1  pkt  2  Pzp,  jako 

podstawy odrzucenia oferty w postępowaniu o udzielenie  zamówienia publicznego znajduje 

zastosowanie  w  przypadku,  gdy  niezgodność  treści  oferty  z  treścią  SIWZ  ma  charakter 

zasadniczy  i  nieusuwalny  dotyczy  sfery  niezgodności  przedmiotu  zamówienia  opisanego  

w  SIWZ  z  przedmiotem  zamówienia  oferowanym  przez  wykonawcę.  Może  też  polegać  na 

sporządzeniu  i  przedstawieniu  oferty  w  sposób  niezgodny  z  wymaganiami  SIWZ, 

uniemożliwiający rzetelne porównanie ofert złożonych w postępowaniu – wyrok Krajowej Izby 

Odwoławczej z dnia 11 lutego 2016 r., sygn. KIO 111/16.  

Odwołujący  złożył  ofertę  nieczytelną,  niezgodną z  wymogiem  SIWZ,  w  tym  zakresie 

uniemożliwił  porównanie  jego  oferty  do  oferty  Spółki  Castellum.  Za  wyjątkiem  sytuacji 

wyraźnie 

określonej 

w 

ustawie, 

Pzp 

zabrania 

składania 

ofert 

wariantowych,  

a właśnie taką ofertę złożył T.T. (przepis art. 82 ust. 1 Pzp), w istocie pozostawiając sobie na 

przyszłość pole dla całkowicie dowolnego modyfikowania (niezgodnie z prawem) treści oferty 

(swobodne uznanie w zakresie symbolu graficznego, litery „d” albo „g”). 

Przygotowanie  poprawnej  oferty  wymaga  od  wykonawcy  uwzględnienia  wszystkich 

warunków  określonych  przez  Zamawiającego  w  SIWZ.  Jednym  z  takich  warunków  była  

w  sprawie  czytelność  oferty.  Faktem  jest,  że  oferta  Odwołującego  nie  została  sporządzona  

w sposób czytelny.  

Powołując  się  na  uzasadnienie  wyroku  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  6  lutego 

2012  r.,  sygn.  KIO  149/12  –  wykonawca  wskazał,  że  wadliwość  oferty  Odwołującego 

dotyczyła  elementu  istotnego  dla  wykonania  przedmiotu  zamówienia  oraz  dla  oceny  ofert. 

Wadliwość ta nie mogła zostać sanowana, gdyż skutkowałoby to wykreowaniem nowej oferty 

po terminie składania ofert. Wykonawca skłaniając się do przypisania określonemu znakowi 

graficznemu,  symbolowi  innemu  niż  zaczerpnięty  z  alfabetu  polskiego  (wzorowanego  na 

rzymskim  alfabecie)  wykreowanego  znaczenia,  zmieniłby  kryteria  pozwalające  wyłonić 

zwycięską  ofertę.  Nie  jest  wykluczone,  że  z  owego  kombinowanego  znaku  skarżący 

wykonawca  wywiódłby,  że  usterki  usunie  w  terminie  ...  jednej  sekundy.  Bardzo 

nieprecyzyjny,  nieczytelny  grafizm  tego  znaku  pozwalałby  na  przypisane  temu  oznaczeniu 

także takiej symboliki („s”). 

Wadliwość  ta  nie  stanowiła  zarazem  oczywistej  omyłki,  którą  Zamawiający  mógłby 

sprostować.  W  treści  oferty  brak  było  wskazówek,  jak  rozumieć  użyty  przez  Odwołującego 

się  bliżej  nieokreślony  znak.  Brak  było  jakiejkolwiek  możliwości  zastosowania  przez 

Zamawiającego przepisu art. 87 ust. 2 Pzp.  

Nie  było  jednocześnie  wątpliwości  co  do  niezgodności  treści  oferty  z  treścią  SIWZ. 

Odwołujący  nie  dostrzega  istotnej  sprzeczności  w  swojej  argumentacji,  polegającej  na 

próbach  dowodzenia,  jakoby  litera  „d”  nie  mogła  rzekomo  stanowić  jednostki  określenia 

terminu  usunięcia  wad.  Odwołujący  zdaje  się  argumentować,  że  z  tego  względu  nie  mógł 

użyć w ofercie litery „d”, gdyż – zdaniem Odwołującego – taka litera nie mogłaby się odnosić 

do  terminu  usunięcia  wad.  Odwołujący  zapomniał  jednak,  że  użył  w  ofercie  znaku,  który  

w  równym  stopniu  przypomina  dwie  litery  („d”  oraz  „g”),  a  który  to  znak  nie  występuje  

w  alfabecie  polskim  ani  nie  stanowi  jakiegokolwiek  znaku,  który  byłby  uznany  w  obrocie 

prawnym  lub  gospodarczym.  T.T.  sam  użył  znaku  graficznego,  który  przez  Zamawiającego 

słusznie  został  oceniony  jako  nieodnoszący  się  do  terminu  usunięcia  usterek  (znaku,  który 

nie  mógł  stanowić  jednostki miary  terminu).  Oferta Odwołującego  się jest  więc  sprzeczna  z 

SIWZ  w  zakresie  treści  oferty.  Zamawiający  słusznie  uznał,  że  T.T.  nie  wskazał  w  treści 

oferty jej istotnego elementu w postaci określenia terminu usuwania wad. 

Ponadto,  w  literaturze  przedmiotu  wskazuje  się,  że  –  Odrzucenie  oferty  jest 

elementem  czynności  zamawiającego  polegającej  na  badaniu  i  ocenie  ofert.  W  zakres  tej 

oceny,  skutkującej  odrzuceniem  oferty,  wchodzi  badanie  spełniania  przez  wykonawcę 

warunków określonych na podstawie art. 22 ust. 1 oraz badanie, czy wykonawca nie podlega 

wykluczeniu  na  podstawie  art.  24  ust.  1  i  2.  Następnie  do  zakresu  oceny  wchodzi  badanie 

zgodności  treści  oferty  z  treścią  siwz  (art.  82  ust.  3).  To  ostatnie  odnosi  się  zarówno  do 

formalnej strony oferty jak i do jej merytorycznej zawartości. Odrzucenie oferty skutkuje tym, 

ż

e  nie  jest  ona  w  ogóle  brana  pod  uwagę  w  toku  oceny  ofert  przez  zamawiającego 

(K. Młodecka, Błędy w obliczeniu ceny a odrzucenie oferty).  

Wykonawca  zaprzeczył  więc  twierdzeniu  odwołania,  jakoby  sprzeczność  z  SIWZ  

w  zakresie  formy  oferty  nie  mogła  prowadzić  do  odrzucenia  oferty.  Oferta  podlega  bowiem 

badaniu  także  w  zakresie  jej  formy,  w  tym  jej  czytelności,  w  szczególności,  jeżeli  wymóg 

czytelności oferty został wyrażony w SIWZ. 

IV. ad zarzutu nr 3 - naruszenia przepisu art. 7 ust. 1 w zw. z art. 9a ust. 1 i 2 Pzp  

W  zakresie  zarzutu,  jakoby  Zamawiający  rzekomo  nie  uwzględnił  złożoności 

zamówienia  i  rzekomo  bezpodstawnie  wyznaczył  minimalny  termin  składania  ofert, 

przystępujący  do  postępowania  odwoławczego  także  wskazał  na  bezzasadność  twierdzeń 

T.T.. 

Odwołujący  złożył  ofertę  w  ramach  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego, zatem należy uznać, że dysponował wystarczającym do sporządzenia tej oferty 

okresem  czasu.  Odwołującego  jako  przedsiębiorcę  obowiązuje  podwyższony  miernik 

należytej  staranności,  co  w  realiach  zamówienia  publicznego  oznacza  m.in.  staranność  

i sprawność w przygotowaniu oferty. Gdyby czas na przygotowanie oferty rzeczywiście miał 

być zbyt krótki, to Odwołujący nie zdążyłby takiej oferty sporządzić oraz jej złożyć.  

Wszyscy  wykonawcy,  którzy  złożyli  oferty  w  przetargu,  dysponowali  identycznym 

czasem  na  przygotowanie  oferty  i  na  jej  złożenie,  jak  również  dysponowali  identycznym 

czasem  na  zgłoszenie  Zamawiającemu  chęci  udziału  w  wizji  lokalnej.  Brak  więc 

jakichkolwiek  podstaw  do  uznania,  żeby  miało  dojść  do  naruszenia  zasady  zachowania 

uczciwej  konkurencji  oraz  równego  traktowania  wykonawców.  Wszyscy  wykonawcy  działali 

w identycznych warunkach.  

Ogłoszenie  o  zamówieniu  ukazało  się  29  lipca  2016  r.  (wykonawca  kwestionuje 

wskazywaną  w  odwołaniu  datę  3.08.2016  r.,  ponieważ  pracownik  wykonawcy,  Jacek 

Pawłowski,  pobrał  ze  strony  internetowej  Zamawiającego  ogłoszenie  o  zamówieniu,  pliki 

PDF zawierające SIWZ, już w poniedziałek 1.08.2016 r. w godzinach porannych, zatem już 

wtedy  ogłoszenie  o  zamówieniu  było  dostępne),  więc  możliwe  było  dochowanie  terminu 

zgłoszenia  chęci  udziału  w  wizji  lokalnej  budynku.  Inne  firmy  zdążyły  zgłosić  taką  chęć 

Zamawiającemu  oraz  zdążyły  uczestniczyć  w  wizji  lokalnej,  nie  udało  się  to  jedynie 

Odwołującemu,  zatem  należy  uznać,  że  przyczyny  takiego  stanu  rzeczy  leżały  po  jego 

stronie. 

Dowód:  -ogłoszenie  o  zamówieniu  na  okoliczność  daty  ukazania  się  ogłoszenia  

o  zamówieniu  publicznym;  -zeznania  świadka  J.P.  (wezwanie  na  adres  wykonawcy)  na 

okoliczność  daty  ukazania  się  ogłoszenia  o  zamówieniu  publicznym.  W  tym  przedmiocie 

wyrok Izby z dnia 25 kwietnia 2016 r., sygn. KIO 543/16.  

Wykonawca  zaprzeczył,  jakoby  dla  celów  sporządzenia  oferty  było  konieczne 

przygotowanie pracochłonnych projektów. Projekty warsztatowe są elementem zamówienia, 

do  wykonania  w  trakcie  jego  realizacji,  a  nie  na  etapie  składania  ofert.  Niezależnie  od 

powyższego,  jeżeli  Odwołujący  złożył  ofertę  w  przetargu,  to  należy  uznać,  że  zdążył 

wykonać wszystkie rzekomo czasochłonne czynności.  

Załączniki przywołane w uzasadnieniu. 

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje: 

Na  posiedzeniu  niejawnym  z  udziałem  stron  i  wykonawcy  zgłaszającego 

przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego,  Izba  stwierdziła,  że  wykonawca 

Przedsiębiorstwo  Budowlano-Konserwatorskie  CASTELLUM  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  we 

Wrocławiu

,  zgłaszający  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

zamawiającego,  w  wyniku  skutecznego  przystąpienia,  stał  się  uczestnikiem  tego 

postępowania, zgodnie z art. 185 ust. 2 i 3 Pzp, zwanym dalej w skrócie „przystępującym”. 

Izba  ustaliła,  że  zarzut  oznaczony  cyfrą  3  –  dotyczący:  naruszenia  art.  7  ust.  1  

w  związku  z  art.  9a  ust.  1  i  ust.  2  przez  nieuwzględnienie  złożoności  zamówienia  

i wyznaczenie minimalnego terminu składania oferty bez uwzględnienia  czasu niezbędnego 

do jej przygotowania, podczas gdy Zamawiający przestrzegając zasady udzielania zamówień 

powinien  wyznaczyć  termin  dłuższy  od  minimalnych  terminów  składania  ofert  określonych  

w  ustawie  ze  względu  na  złożoność  zamówienia,  w  tym  konieczność  odbycia  wizji  lokalnej  

i  przygotowania  szczegółowych  i  pracochłonnych  projektów  –  został  przedstawiony  po 

upływie ustawowego terminu do dokonania tej czynności.  

Ogłoszenie  o  zamówieniu  i  specyfikacja  istotnych  warunków  zamówienia,  które 

zawierają  wskazanie  terminu  składania  ofert,  zostały  odpowiednio  zamieszczone  

w  ogłoszeniu  o  zamówieniu  opublikowanym  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  

w  dniu  3  sierpnia  2016  r.,  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia  udostępnionej  na 

stronie  internetowej  zamawiającego  już  w  dniu  1  sierpnia  2016  r.,  na  której  też  zostało 

zamieszczone ogłoszenie o zamówieniu. 

Zgodnie  z  art.  182  ust.  2  pkt  1  ustawy  Pzp,  odwołanie  wobec  treści  ogłoszenia  

o zamówieniu, a jeżeli postępowanie jest prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego, 

także wobec postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia, wnosi się w terminie: 

10  dni  od  dnia  publikacji  ogłoszenia  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  lub 

zamieszczenia  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia  na  stronie  internetowej  -  jeżeli 

wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na 

podstawie art. 11 ust. 8. Bieg 10. dniowego terminu rozpoczął się od dnia 4 sierpnia 2016 r. 

Zarzut przedstawiony w odwołaniu wniesionym w dniu 9 września 2016 r. w sprawie 

terminu składania ofert jest spóźniony i nie podlegał merytorycznemu rozpoznaniu. Wnioski 

dowodowe o przeprowadzenie dowodu z ogłoszenia o zamówieniu i zeznań świadka J.P. na 

okoliczność daty ukazania się ogłoszenia o zamówieniu, stały się bezprzedmiotowe. 

Izba  skierowała  odwołanie  do  rozpoznania  na  rozprawie  w  zakresie  dwóch 

pozostałych zarzutów – 1 i 2, zgodnie z art. 189 ust. 4 i 5 Pzp. 

Izba  uznała,  że  odwołujący  posiada  legitymację  czynną  do  wniesienia  odwołania 

zgodnie  z  art.  179  ust.  1  Pzp  jako  wykonawca,  który  złożył  ofertę,  z  ewentualnością 

poniesienia  szkody  w  przypadku  wykazania  naruszenia  przez  zamawiającego  przepisów 

ustawy  w  sposób  mający  wpływ  na  wynik  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego.   

Stosownie  do  treści  §  8  ust.  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  22 

marca  2010  r.  w  sprawie  regulaminu  postępowania  przy  rozpoznawaniu  odwołań  (Dz.  U.  

z 2014 r. poz. 964) – odwołanie wraz z załącznikami oraz kopia dokumentacji postępowania 

o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  a  także  inne  pisma  składane  w  sprawie  oraz  pisma 

przekazywane  przez  Izbę  w  związku  z  wniesionym  odwołaniem,  stanowią  akta  sprawy 

odwoławczej, a więc stanowią z urzędu dowody w sprawie. 

Stan  faktyczny  sprawy  został  przedstawiony  w  stanowiskach  stron  i  uczestnika 

postępowania  odwoławczego,  odpowiednio  w  odwołaniu,  odpowiedzi  na  odwołanie  

i  zgłoszeniu  przystąpienia  do  postępowania  odwoławczego,  powtórzonych  z  niezbędnymi 

skrótami w pierwszej części uzasadnienia (z korektą oznaczenia niektórych orzeczeń).  

Odwołanie  –  rozpoznane  na  rozprawie  w  granicach  dwóch  podlegających 

rozpoznaniu  zarzutów,  które  były  zawarte  w  odwołaniu  (art.  192  ust.  7  Pzp),  przy 

uwzględnieniu,  że  zarzuty  to  czynności  i  zaniechania  czynności  niezgodne  z  przepisami 

ustawy, do których zamawiający był zobowiązany na podstawie ustawy (art. 180 ust. 1 Pzp) 

oraz obowiązku stron i uczestnika postępowania odwoławczego do przedstawiania dowodów 

dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, aż do zamknięcia rozprawy (art. 

190 ust. 1 ustawy) – podlega oddaleniu. 

Ocena zarzutów odwołania: 

1) art. 87 ust. 1 przez zaniechanie czynności wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień 

co  do  treści  złożonej  oferty  w  sytuacji,  gdy  Zamawiający  poddał  w  wątpliwość 

jednoznaczność sformułowania oferty w zakresie kryterium terminu usunięcia usterek, co 

skutkowało  nienależytym  dokonaniem  oceny  ofert  w  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia;  

2) art. 89 ust. 1 pkt 2 przez niezgodne z prawem dokonanie czynności w postaci odrzucenia 

oferty Odwołującego, podczas gdy nie wystąpiły przesłanki uprawniające Zamawiającego 

do zastosowania wskazanej w tym przepisie sankcji w postaci odrzucenia oferty. 

Ad  1.  Przepis  art.  87  ust.  1  ustawy  Pzp  stanowi:  W  toku  badania  i  oceny  ofert 

zamawiający  może  żądać  od  wykonawców  wyjaśnień  dotyczących  treści  złożonych  ofert. 

Niedopuszczalne  jest  prowadzenie  między  zamawiającym  a  wykonawcą  negocjacji 

dotyczących  złożonej  oferty  oraz,  z  zastrzeżeniem  ust.  1a  i  2,  dokonywanie  jakiejkolwiek 

zmiany w jej treści.  

Przepis  ma  charakter  fakultatywny  –  zamawiający  może  żądać,  ale  nie  jest 

zobowiązany.  Stosownie  do  charakteru  przepisu,  wezwany  wykonawca  może  nie 

zastosować się do wezwania nie będąc narażonym z tego tytułu na żadne sankcje. Jedynym 

skutkiem  nie  zastosowania  się  do  wezwania  jest  ocena  oferty  wezwanego  wykonawcy  

w takim zakresie, w jakim została złożona.  

Z treści przepisu, orzecznictwa wskazanego w stanowiskach stron i przystępującego, 

również opinii prawnej uzyskanej przez zamawiającego na zamówienie (P.G.), opinii prawnej 

pełnomocnika  zamawiającego,  wynika  jednoznacznie:  regulacja  art.  87  ust.  1  ustawy  Pzp 

powinna  być  rozpatrywana  w  kategoriach  kompetencji  zamawiającego,  czyli  prawa 

zamawiającego  do  żądania  wyjaśnień.  Uprawnienie  zamawiającego  w  kategoriach  jego 

obowiązku 

postrzegano 

w 

orzecznictwie, 

wskazując  

w  uzasadnieniach,  a  nie  sentencji  rozstrzygnięcia,  na  powinność  zamawiającego  

równoważną  obowiązkowi  wezwania  wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień  dotyczących  treści 

oferty,  mając  na  uwadze  uzyskanie  wyjaśnień  rozwiewających  wątpliwości  co  do  treści 

oferty. W żadnym ze wskazanych w odwołaniu orzeczeń Izba nie nakazała zamawiającemu  

w sentencji wyroku, wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 87 ust. 1 

ustawy  Pzp,  a  jedynie  w  niektórych  uzasadnieniach  wskazała  taką  niezbędność  służącą 

właściwej ocenie oferty. 

Przykładowo  w  innym  wyroku  z  dnia  29  marca  2011  r.,  sygn.  akt  KIO  528/11,  Izba 

wskazała:  Choć  ustawa  Prawo  zamówień  publicznych  nie  nakłada  na  Zamawiającego 

obligatoryjnego  obowiązku  wzywania  wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień,  to  jednak  pozwala 

Zamawiającemu uzyskać absolutną pewność w zakresie dotyczącym przedmiotu zamówienia. 

W  wyroku  z  30  marca  2010  r.,  sygn.  akt  X  Ga  7/10,  Sąd  Okręgowy  we  Wrocławiu 

wskazał:  Artykuł  87  ust. 1  ustawy  -  Prawo  zamówień  publicznych  odnosi  się  do możliwości 

żą

dania  od  wykonawców  wyjaśnień  dotyczących  treści  złożonych  ofert.  Dotyczy  to  więc  tej 

części  oferty,  która  jest  nieprecyzyjna,  niejasna,  dwuznaczna,  budząca  wątpliwości 

interpretacyjne,  jest  niedopatrzeniem,  lub  błędem  niezamierzonym,  opuszczeniem,  lecz 

wyrażona w treści oferty. Nie dotyczy to tej części oferty, co do której wykonawca powinien 

był wskazać konkretne dane pozwalające na ocenę oferty lecz tego zaniechał.  

Przepis  art.  180  ust.  1  ustawy  Pzp  stanowi:  Odwołanie  przysługuje  wyłącznie  od 

niezgodnej  z  przepisami  ustawy  czynności  zamawiającego  podjętej  w  postępowaniu  

o udzielenie zamówienia lub zaniechania czynności, do której zamawiający jest zobowiązany 

na podstawie ustawy. Zatem, mając na uwadze uprawniający, a niezobowiązujący charakter 

przepisu  art.  87  ust.  1  ustawy,  należy  przyjąć,  że  odwołanie  podważające  czynności 

zamawiającego  podjęte  w  toku  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  w  granicach 

ustawowego uprawnienia, bądź zarzucające zaniechanie czynności, do których zamawiający 

nie był zobowiązany na podstawie ustawy – nie ma niezbędnego substratu zaskarżenia. 

Istotną kwestią jest to, że zamawiający nie ma potrzeby uzyskiwania wyjaśnień, jeżeli 

jest  w  posiadaniu  wyjaśnień  wykonawcy  w  przedmiocie  treści  oferty.  W  tej  sprawie 

zamawiający  uzyskał  wyjaśnienia  odwołującego  w  wyniku  korespondencji  elektronicznej 

dotyczącej  sprostowania  protokołu  z  otwarcia  ofert.  Odwołujący  jednoznacznie  potwierdził 

wskazując  w  odwołaniu,  że  złożył  wyjaśnienia  we  wniosku  o  sprostowanie  protokołu  co  do 

terminu  usunięcia  usterek,  stanowiącego  kryterium  oceny  ofert.  Potwierdził  również  na 

rozprawie, wskazując: Według odwołującego wezwanie powinno brzmieć: wzywa do złożenia 

wyjaśnień  na  podstawie  art.  87  ust.  1  Pzp  dotyczących  treści  oferty  w  zakresie  określenia 

kryterium terminu usunięcia usterek przez wyjaśnienie wstawionego w formularzu ofertowym 

znaku graficznego. Odpowiedź odwołującego brzmiałaby,  że jest to jedna godzina (protokół  

z rozprawy str. 6).  

Z dowodów przedstawionych w postępowaniu, wyjaśnień odwołującego złożonych na 

rozprawie,  wynika  potwierdzenie  stanowisk  zamawiającego  i  przystępującego,  że  przez 

złożenie  dodatkowych  wyjaśnień  dotyczących  czasu  usunięcia  usterek  w  kryterium  „Termin 

usunięcia usterek”, odwołujący dąży do podania właściwego oznaczenia czasu na podstawie 

przedstawionego  w  ofercie  znaku  graficznego  wskazującego  połączenie  dwóch  liter  „g”  

i  „d”.  Podanie  przez  odwołującego  jako  właściwej  –  litery  „g”  przy  założeniu,  że  oznacza 

godzinę,  zmienia  punktację  obu  ofert  wskazując  na  ofertę  odwołującego  jako 

najkorzystniejszą. 

W  okolicznościach  sprawy  Izba  uznała,  że  niewezwanie  odwołującego  do  złożenia 

wyjaśnień dotyczących treści oferty w sytuacji, gdy zamawiający dysponuje wystarczającymi 

wyjaśnieniami  złożonymi  przez  odwołującego,  zaś  żądanie  wyjaśnień  jest  uprawnieniem 

zamawiającego  w  razie  powzięcia  wątpliwości  co  do  treści  oferty,  a  nie  obowiązkiem  

w rozumieniu art. 180 ust. 1 ustawy Pzp – nie stanowi naruszenia wskazanego w odwołaniu 

przepisu  art.  87  ust.  1  ustawy  (podobnie  w  wyroku  z  dnia  18  lipca  2016  r.,  sygn.  akt  KIO 

Ad 2. Przepis art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp stanowi: Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej 

treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 

87 ust. 2 pkt 3.  

Zastosowanie  dyspozycji  art.  89  ust.  1  pkt  2  Pzp  jako  podstawy  odrzucenia  oferty 

wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego następuje wówczas, gdy 

niezgodność treści oferty z treścią SIWZ ma charakter zasadniczy i nieusuwalny, ze względu 

na wskazane zastrzeżenie i dotyczy m.in. przedmiotu zamówienia, sposobu jego wykonania, 

czy  innych  istotnych  elementów  oferty.  Przepis  art.  87  ust.  2  pkt  3  ustawy  Pzp  stanowi,  że 

zamawiający  poprawia  w  ofercie  inne  omyłki  polegające  na  niezgodności  oferty  ze 

specyfikacją istotnych warunków zamówienia, niepowodujące istotnych zmian w treści oferty 

– niezwłocznie zawiadamiając o tym wykonawcę, którego oferta została poprawiona. 

Zamawiający opisał w SIWZ kryteria oceny ofert – cena ofertowa brutto 60 pkt, termin 

gwarancji 10 pkt, termin usunięcia usterek 30 pkt. Opis kryterium terminu usunięcia usterek 

został wskazany jako „najkrótszy czas usunięcia usterek”. 

Odwołujący  zamieścił  w  formularzu  „oferta”,  wypełnionym  odręcznie  (przez  dwie 

osoby, jak wyjaśniono na rozprawie), w wierszu „Termin usunięcia usterek” cyfrę 1 oraz znak 

graficzny,  który  może  wskazywać  połączenie  dwóch  liter  „d”  i  „g”.  Ze  znaku  nie  można 

odczytać litery napisanej zgodnie z polskim alfabetem. 

Podczas otwarcia ofert zamawiający odczytał przedstawiony znak graficzny jako literę 

„d”.  W  wyniku  wyjaśnień  złożonych  przez  odwołującego  w  korespondencji  o  sprostowanie 

protokołu  z  otwarcia  ofert,  zamawiający  dokonał  analizy  opisu,  uznając  w  konsekwencji,  że 

oferta  podlega  odrzuceniu  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  2  ustawy  Pzp,  z  następującym 

uzasadnieniem:  Oferta  T.T.  -  APAVia  została  sporządzona  pismem  ręcznym.  Zamawiający 

powziął  wątpliwości  co  do  treści  parametrów  oferty  podlegających  punktacji  zgodnie  z 

kryteriami oceny ofert wskazanymi w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia. Komisja 

przetargowa sporządziła protokół, w którym znalazło odzwierciedlenie samodzielne uznanie 

przez  Komisję,  że  na  treść  oferty  składa  się  między  innymi  wskazanie  terminu  usunięcia 

usterek na „1 d”. Komisja przyjęła, że oznacza to „1 dzień”.   

T.T.  złożył  żądanie  przesłania  mu  protokołu  otwarcia  ofert.  Po  jego  otrzymaniu 

wystąpił  na  drodze  elektronicznej  o  jego  sprostowanie,  wskazując:  jednocześnie  zwracam 

się  z  wnioskiem  o  sprostowanie  zapisów  w/w  protokołu  z  otwarcia  ofert  ponieważ  

w  kryterium  „termin  usunięcia  usterek”  wskazałem  1g  co  jest  równoznaczne  z  1  godziną  

a nie jak Pani sugeruje - 1 dniem, który nie jest jednostką miary czasu, a czym jest sekunda, 

minuta, 

godzina, 

doba…, 

pozostawiając 

duże 

pole 

do 

nadinterpretacji 

wg 

http://sjp.pwn.pl/sjp/dzien;2455714.html 

Proszę  o  przesłanie  poprawnego  w  zapisach  protokołu  z  otwarcia  ofert  a  także 

potwierdzenia otrzymania powyższego maila/korespondencji.  

Podkreślić  trzeba,  że  termin  usunięcia  usterki  jest  elementem  punktowanym, 

rzutującym istotnie na wybór oferty. 

 W  tym  stanie  rzeczy  Komisja  przetargowa  Zamawiającego  dokonała  ponownego 

przeanalizowania tej oferty, dochodząc ostatecznie do przekonania,  że znak postawiony po 

cyfrze  „1”  w  pozycji  „Termin  usunięcia  usterek”  nie  odpowiada  ani  literze  „g”  ani  literze  „d”. 

Wzięła  również  pod  uwagę,  że  po  wątpliwym  znaku  graficznym  nie  następuje  żaden  znak 

interpunkcyjny  (np.  znak  „  .”),  wskazujący  na  zastosowanie  skrótu.  Komisja  przetargowa 

uznała, że „Termin usunięcia usterek” w ofercie T.T. nie został napisany czytelnie, w sposób 

umożliwiający określenie jednostki czasu, którą posłużył się oferent.  

Ogłoszona  w  tym  postępowaniu  Specyfikacja  Istotnych  Warunków  Zamówienia 

MW/ZP/3/PN/2016, wprowadza następujące wymagania co do treści oferty: 

XI. Opis sposobu przygotowania ofert 1. Formularz oferty powinien być sporządzony 

zgodnie  z  załączonym wzorem do SIWZ. 2. Oferta powinna być  zgodna  z  postanowieniami 

niniejszego  postępowania.  3.  Do  oferty  należy  załączyć  wszystkie  dokumenty  wymagane  

w rozdziale  VIII  SIWZ.  4. Oferta winna  być  sporządzona  w  języku  polskim,  na  komputerze, 

pismem  maszynowym  lub  ręcznie  nieścieralnym  atramentem.  Oferty  nieczytelne  nie  będą 

rozpatrywane.  Art.  89  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  przewiduje,  że 

Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli: (cytowana treść punktów 1-8 ustępu 1).  

Kierując  się  treścią  wskazanego  przepisu  prawa  Zamawiający  zdecydował  

o odrzuceniu oferty T.T.. Podstawą prawną odrzucenia oferty jest art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp, a 

podstawą  faktyczną  niezgodność  złożonej  oferty  z  SIWZ  MW/ZP/3/PN/2016  w  zakresie  pkt 

Xl, która zawiera warunek czytelności oferty. Warunek ten zawiera się w zastrzeżeniu „Oferty 

nieczytelne nie będą rozpatrywane”. Przedmiotowa oferta została uznana za niekompletną w 

zakresie  tych  elementów,  jakie  nie  dają  się  odczytać.  Jest  to  sytuacja  równoznaczna  w 

skutkach z brakiem - wymaganego przez Zamawiającego - wskazania oferowanego terminu 

usunięcia usterek. 

Zamawiający  rozważył  możliwość  przyjęcia,  że  żądania  sprostowania  protokołu 

stanowią wyjaśnienia treści oferty (art. 87 ust. 1 Pzp), z tą tylko różnicą, że  zostały złożone 

nie na skutek formalnego wezwania przez Zamawiającego, lecz samorzutnie przez oferenta. 

Uznał  jednak  za  niedopuszczalne  uzupełnianie  treści  oferty  dotkniętej  istotnym  brakiem,  po 

upływie  terminu  do  składania  ofert,  a  tym  bardziej  po  dokonaniu  czynności  otwarcia  ofert, 

w  drodze  wyjaśnień.  W  ramach  niniejszego  stanu  faktycznego  nie  zachodzi  możliwość 

ustalenia  na  podstawie  pozostałej  treści  oferty,  że  oferent  stawiając  nieczytelny  znak  miał 

faktycznie  na  myśli  posłużenie  się  skrótowym  oznaczeniem  godziny.  W  ocenie 

Zamawiającego  oferent  zobowiązany  jest  do  zachowania  standardowej,  kupieckiej 

staranności  przy  sporządzaniu  oferty,  w  zakresie  której  to  staranności  leży  jej  napisanie  

w  sposób  czytelny.  Oferent  decyduje  o  skorzystaniu  ze  środków  technicznych  lub  pisma 

ręcznego,  jednak  pisząc  ofertę  ręcznie  winien  upewnić  się,  że  jest  ona  czytelna  dla 

obiektywnego  odbiorcy,  dostępna  bez  wieloznaczności.  Nieczytelność  pisma  ręcznego 

ś

wiadczy co najmniej o niedbalstwie ze strony oferenta.  

Zamawiający,  odrzucając  wyjaśnienia  oferenta,  miał  również  na  uwadze,  że 

dopuszczenie  do  uzupełnienia  oferty  sporządzonej  nieczytelnie  po  zapoznaniu  się  

z  warunkami  określonymi  w  pozostałych  ofertach,  otwiera  drogę  do  manipulowania  treścią 

oferty przez określonego uczestnika postępowania, w zależności od treści ofert pozostałych  

i w ten sposób wpływania na wynik postępowania.  

Oceniając  powyższe  Izba  miała  na  uwadze,  że  zamawiający  żądając  wskazania 

najkrótszego  czasu  usunięcia  usterek  z  przyznaniem  w  kryterium  oceny  ofert  termin 

usunięcia  usterek  30  pkt,  nie  opisał  sposobu  oznaczenia  czasu,  tym  samym  pozostawiając 

wykonawcom  swobodę  w  zaoferowaniu  czasu  oznaczonego  w  przyjętych  przez  nich 

jednostkach miary. 

Przystępujący  stwierdził  w  zgłoszeniu  przystąpienia  i  wyjaśnił  na  rozprawie,  że 

jednostka  czasu  „dzień”  wynika  z  przepisów  Kodeksu  cywilnego.  Przepis  art.  111  §  1 

wskazuje  sposób  ustalania  zakończenia  terminu  oznaczonego  w  dniach,  a  więc  dopuszcza 

termin liczony w dniach.  

Odwołujący  powołał  się  na  rozprawie  na  rozporządzenie  Rady  Ministrów

  z  dnia  30 

listopada 2006 r.

 w sprawie legalnych jednostek miar (Dz. U. Nr 225 poz. 1638, § 6 ust. 2 pkt 

3).  Przepis  ten  wskazuje  jednostki  czasu  –  minuta  (min),  godzina  (h),  doba  (d).  Zgodnie  

z  §  5  rozporządzenia  załącznik  nr  2  zawiera  wykaz  jednostek  dopuszczonych  oraz  ich 

nazwy,  definicje  i  oznaczenia.  Nazwy  i  oznaczenia:  minuty,  godziny  i  doby  –  wskazane  

w § 6 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia zostały powtórzone w załączniku nr 2. 

Z  powyższego  wynika,  że  czas  usunięcia  usterek,  przy  stosowaniu  jednostek 

dopuszczonych  na  podstawie  rozporządzenia  (aktu  wykonawczego  do  ustawy  z  dnia  11 

maja 2001 r. – Prawo o miarach), przyjęty jako godzina, powinien być oznaczony: „godzina” 

lub „h”. 

Oznaczenie czasu usunięcia usterek w ofercie odwołującego nie wskazywało żadnej 

jednostki przyjętej dla oznaczenia czasu. 

Braku tego nie można potraktować jako możliwego do usunięcia w wyniku wyjaśnień 

złożonych  przez  odwołującego,  nie  ma  również  podstaw  do  zastosowania  przepisu  art.  87 

ust.  2  pkt  3  ustawy,  gdyż  oznaczenie  czasu  usunięcia  usterek  nie  nosi  znamion  omyłki,  

a ponadto aspekt ten, to istotna zmiana oferty przez jej wypełnienie w zakresie wymaganego 

w SIWZ parametru. 

Zgodnie z ofertami obu wykonawców, elementy oceniane w kryteriach oceny ofert, to 

–  przystępującego:  cena  oferty  5 254 560,00  zł,  gwarancja  10  lat,  termin  usunięcia  usterek 

0,5 dnia, odwołującego: cena oferty 6 188 100,00 zł, gwarancja 7 lat, czas usunięcia usterek 

1  –  z  wpisanym  znakiem  graficznym.  Gdyby  wstawiony  znak  został  uznany  jako  godzina, 

oferta odwołującego zostałaby  wybrana jako najkorzystniejsza, w przypadku uznania znaku 

jako  dzień,  najkorzystniejszą  ofertą  byłaby  oferta  przystępującego.  Zatem,  niewłaściwe 

(nieodpowiadające  żadnej  jednostce  miary)  wskazanie  czasu  usunięcia  usterek  lub 

niewskazanie  wymaganego  czasu,  nie  może  być  oceniane  w  kategoriach  jakichkolwiek 

omyłek.  

Gdyby  nawet  przyjąć,  że  oferta  odwołującego  podlegałaby  ocenie  z  pominięciem 

czasu  usunięcia  usterek,  wówczas  zostałaby  oceniona  na  drugiej  pozycji,  co  czyni,  że 

czynność  zamawiającego  dotycząca  oferty  odwołującego,  nie  ma  wpływu  na  wynik 

postępowania o udzielenie zamówienia – art. 192 ust. 2 ustawy Pzp.  

Z  wyroku  Sądu  Okręgowego  w  Warszawie

  z  dnia  4  marca  2013  r.,  sygn.  akt  V  Ca 

3270/12  wynika:  zgodnie  art.  192  ust.  2  ustawy,  Krajowa  Izba  Odwoławcza  uwzględnia 

odwołanie,  jeżeli  stwierdzi  naruszenie  przepisów  ustawy,  które  miało  wpływ  lub  może  mieć 

istotny  wpływ  na  wynik  postępowania  o  udzielenie  zamówienia.  W  omawianym  przypadku, 

odrzucenie oferty wykonawcy będącego na drugiej pozycji nie mogło mieć wpływu na wynik 

postępowania  przetargowego,  gdyż  wykonawca  sklasyfikowany  na  pierwszej  pozycji 

pozostawał taki sam. Z tego względu należało uznać,  że ewentualne naruszenie przepisów 

ustawy nie miało istotnego wpływu na wynik postępowania o udzielenie zamówienia.  

Reasumując  powyższe,  wobec  niemożliwości  potwierdzenia  zgodności  treści  oferty  

z treścią SIWZ na podstawie wyjaśnień odwołującego złożonych zamawiającemu oraz braku 

podstaw  do  dokonania  zmian  w  treści  oferty  na  podstawie  art.  87  ust.  2  pkt  3  Pzp, 

zastosowanie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy należało uznać za zasadne.  

Dowód  odwołującego  złożony  na  rozprawie  –  wskazanie  terminu  usunięcia  usterek  

w zestawieniu cen ofert z 14 września 2016 r. – nie miał znaczenia dla oceny zarzutów. 

Izba  uznając,  że  odwołujący  nie  wykazał  zasadności  podniesionych  zarzutów, 

oddaliła odwołanie na podstawie art. 192 ust. 1 Pzp. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  Izba  orzekła  na  podstawie  art.  192  ust.  9  

i  10  ustawy  Pzp  stosownie  do  jego  wyniku,  z  uwzględnieniem  przepisów  rozporządzenia 

Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania 

wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich 

rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). Izba zaliczyła do kosztów postępowania odwoławczego 

wpis  uiszczony  przez  odwołującego  w  kwocie  15 000  zł  oraz  zasądziła  na  rzecz 

zamawiającego  uzasadnione  koszty  postępowania  odwoławczego  poniesione  z  tytułu 

wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 3 600 zł, na podstawie rachunku przedłożonego do 

akt sprawy. 

Przewodniczący: …………………………………