Sygn. akt: KIO 1632/17
KIO 1662/17
WYROK
z dnia 01 września 2017 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Aneta Mlącka
Protokolant: Mateusz Zientak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 i 28 sierpnia 2017 r. w Warszawie odwołań
wniesionych do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej:
A. w dniu 07.08.2017 r. przez wykonawcę
A. Sp. z o. o. ul. (…) (sygn. akt KIO 1632/17),
A. w dniu 07.08.2017 r. przez wykonawcę Leszek Kochanowicz, prowadzący działalność
gospodarczą pod nazwą
Firma U. –H. –P. L. K., (…) (sygn. akt KIO 1662/17),
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego - Generalna Dyrekcja Dróg
Krajowych i Autostrad Odział w R., ul. (…)
przy udziale wykonawcy:
L. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Firma U. –H. –P. , (…)
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 1632/17 - po
stronie Zamawiającego
przy udziale wykonawców:
- A. Sp. z o.o. ul. (…) zgłaszającego przystąpienie
- Konsorcjum: Z. B. R. D. Z. S.A., P. D.Sp. z o.o. ul. (…)
zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 1662/17 - po
stronie Zamawiającego.
orzeka:
oddala oba odwołania,
1.1 zalicza w poczet kosztów postępowania
odwoławczego kwotę 30000 zł 00 gr
(słownie: trzydzieści tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
Odwołujących: A, Sp. z o. o. ul. (…) oraz Wykonawcy L. K. prowadzącego
działalność gospodarczą pod nazwą
Firma U. -H. –P., (…) tytułem wpisów od
odwołań 1632/17 i 1662/17,
1.2 zasądza od Odwołującego
A. Sp. z o. o. ul. (…) na rzecz Zamawiającego
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Odział w R., ul. (…) kwotę
3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy)
stanowiącą koszty postępowania poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika,
1.3 zasądza od Odwołującego
wykonawcy L. K. prowadzącego działalność
gospodarczą pod nazwą
Firma U. –H. –P. , (…) na rzecz Przystępującego A.
Sp. z o. o. ul. (…) na rzecz kwotę 4205 zł 10 gr (słownie: cztery tysiące
dwieście pięć złotych dziesięć groszy) stanowiącą koszty postępowania
poniesione z tytułu wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 2164 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w
Rzeszowie.
Przewodniczący: ……………………………..
UZASADNIENIE
Sygn. akt: KIO 1632/17
Zamawiający Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Oddział w R. prowadzi
postepowanie w trybie przetargu nieograniczonego na „Całoroczne kompleksowe utrzymanie
autostrady A-4 na odcinku R. W.(bez węzła) do J. Z. (z węzłem) wraz ze wszystkimi
elementami administrowanej przez Generalna Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad Oddział
w R.”.
Ogłoszenie o zamówieniu opublikowano w Dz. Urz. UE w dniu 22.11.2016r., pod numerem
410155-2016-PL.
Odwołujący A. sp. z o.o. wniósł odwołanie od czynności i zaniechań Zamawiającego
polegających na: odrzuceniu przez Zamawiającego oferty Wykonawcy A. sp. z o.o. z uwagi
na niezgodność oferty Wykonawcy z postanowieniami Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia, uznaniu, że wyjaśnienia złożone przez Wykonawcę A. potwierdziły, że cena
złożonej przez Odwołującego oferty jest „rażąco niska", co skutkowało jej odrzuceniem przez
Zamawiającego, odrzuceniu oferty A. z uwagi na fakt, że zdaniem Zamawiającego nosi ona
przymiot „rażąco niskiej", zaniechaniu zastosowania względem oferty A. wyjaśnień
uzupełniających w zakresie „rażąco niskiej ceny" oferty Odwołującego, które rozwiałyby
wątpliwości Zamawiającego, zaniechaniu wyjaśnienia treści oferty Odwołującego w sytuacji,
gdy Zamawiający miał wątpliwości co do jej zgodności z SIWZ, a skutkiem tego zaniechania
miało być odrzucenie oferty A., zaniechania przez Zamawiającego zastosowania, przed
odrzuceniem oferty A. trybu przewidzianego w art. 87 ust 2 pkt 3 ustawy pzp, pomimo, iż
warunkuje on możliwość zastosowania art. 89 ust 1 pkt 2 ustawy pzp, zaniechaniu
należytego uzasadnienia odrzucenia oferty A. w sytuacji, gdy uzasadnienie faktyczne
zawiadomienia o odrzuceniu oferty powinno wyczerpująco obrazować, jakie przyczyny legły
u podstaw decyzji zamawiającego, tak aby wykonawca, gdy oceny zamawiającego nie
podziela, mógł do wskazanych przez zamawiającego okoliczności w pełni ustosunkować się
wnosząc odwołanie.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust 1 i 3 ustawy pzp poprzez
prowadzenie postępowania w sposób naruszający równe traktowanie Wykonawców i
zachowanie uczciwej konkurencji, art. 89 ust 1 pkt 2 ustawy pzp w zw. z art. 7 ust 1 i 3
ustawy pzp, przez jego zastosowanie i odrzucenie oferty Wykonawcy A. sp. z o.o., pomimo,
ż
e nie była ona niezgodna z postanowieniami SIWZ, co skutkuje naruszeniem zasady
uczciwej konkurencji i równego traktowania Wykonawców, art. 87 ust 1 ustawy pzp w zw. z
art. 89 ust 1 pkt 2 ustawy pzp i w zw. z art. 7 ust 1 i 3 ustawy pzp polegające na zaniechaniu
wezwania Wykonawcy A. do złożenia wyjaśnień w zakresie treści przedłożonej oferty, w
sytuacji gdy Zamawiający uznał, iż jest ona niezgodna z SIWZ, co skutkować mogło i
skutkowało odrzuceniem oferty A., art. 87 ust 2 pkt 3 ustawy pzp w zw. z art. 89 ust 1 pkt 2
ustawy pzp polegający na zaniechaniu przez Zamawiającego ustalenia przed odrzuceniem
oferty A. z uwagi na jej rzekomą niezgodność z SIWZ, czy nie stanowi ona „omyłki"
podlegającej poprawie w sytuacji, gdy okoliczność taka wynika z art. 89 ust 1 pkt 2 ustawy
pzp i stanowi obowiązek Zamawiającego, art. 90 ust 3 ustawy pzp, poprzez jego
zastosowanie i uznanie złożonych wyjaśnień w trybie art. 90 ust 1 ustawy pzp za
niewystarczające, a w konsekwencji uznanie, iż A. sp. z o.o. oferta A. winna podlegać
odrzuceniu z uwagi na „rażąco niski" charakter ceny w niej zawartej w sytuacji, gdy
Wykonawca przedłożył obszerne i zgodne z wezwaniem Zamawiającego wyjaśnienia, które
poparł szeregiem niezakwestionowanych dowodów, art. 90 ust 3 ustawy pzp w zw. z art. 7
ust 1 i 3 ustawy pzp oraz art. 89 ust 1 pkt 4 ustawy pzp polegające na nieobiektywnej i
autorytatywnej ocenie złożonych w trybie art. 90 ust 1 ustawy pzp przez A. wyjaśnień,
naruszającej zasadę równego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji, co
doprowadziło do odrzucenia oferty Odwołującego, art. 89 ust 1 pkt 4 ustawy pzp w zw. z art.
92 ust 1 pkt 2 ustawy pzp polegające na jego zastosowaniu i odrzuceniu oferty A. jako
zawierającej „rażąco niską cenę" w sytuacji, gdy z przedstawionych argumentów zawartych
w uzasadnieniu do swej decyzji Zamawiający okoliczności tej nie wykazał, art. 92 ust 1 pkt 2
ustawy pzp w zw. z art. 7 ust 1 i 3 ustawy pzp polegające na uzasadnieniu faktycznym
podjętej decyzji o odrzuceniu oferty A. w sposób utrudniający Odwołującemu poznanie
wszystkich czynników, które wpłynęły na decyzję Zamawiającego, a w konsekwencji
odniesienia się do nich w niniejszym odwołaniu, co w konsekwencji powoduje naruszenie
zasady równego traktowania Wykonawców i zasadę uczciwej konkurencji.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności odrzucenia oferty
A. z uwagi na jej rzekomą niezgodność ze Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia,
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności odrzucenia oferty A. z uwagi na jej
„rażąco niski" charakter, wezwania Wykonawcy A. do złożenia wyjaśnień treści oferty w
zakresie wątpliwości Zamawiającego, które skutkowały uznaniem, iż oferta jest niezgodna z
SIWZ postępowania, nakazanie Zamawiającemu dalszego badania i oceny oferty
Wykonawcy A., wezwania Wykonawcy A. do przedłożenia dokumentów potwierdzających
spełnianie warunków udziału w postępowaniu oraz wykazujących brak podstaw do
wykluczenia,- przeprowadzenie rozprawy - w zakresie badania zarzutów związanych z
„rażąco niską ceną" oferty Wykonawcy A. - z uwagi na treść art. 189 ust 6 ustawy
PZP
z
wyłączeniem jawności, a to z uwagi na skuteczne zastrzeżenie wyjaśnień złożonych w trybie
art. 90 ust 1 „tajemnicą przedsiębiorstwa" na etapie postępowania wyjaśniającego.
Zamawiający odrzucił ofertę Wykonawcy Odwołującego się A. sp z o.o. powołując się na
brzmienie art. 89 ust 1 pkt 2 ustawy pzp oraz art. 89 ust 1 pkt 4 ustawy pzp w zw. z art. 90
ust 3 ustawy pzp.
W Opisie przedmiotu zamówienia pkt 2.11. (str. 38) Zamawiający zawarł rozdział „2.11
Urządzenia elektroniczne wspomagające proces zarządzania utrzymaniem". Odwołujący
zwrócił uwagę, że Zamawiający „dopuszcza", a nie „nakazuje" montaż osłony
meteorologicznej. Świadczy o tym użycie w zdaniu następującym „Wykonawca na własny
koszt może doposażyć drogę przedstawiając Zamawiającemu informacje dotyczące ilości,
planowanej lokalizacji oraz rodzaju urządzeń, w niezbędne stacje meteorologiczne lub inne
urządzenia wspomagające..." Zamawiający użył wyrazu „może", a nie „musi" czy
„zobowiązany jest", co przesądza, iż nie mamy do czynienia z obowiązkiem. Montaż „osłony
meteorologicznej" był „opcją" zależną od niego, na co wyraźnie wskazuje literalne brzmienie
pkt 2.11 OPZ.
Odwołujący zwrócił uwagę na fakt rzekomej „niezgodności", który nie wynika wprost z
formularza oferty czy załączników cenowych 2.2., 2.3. i 2.4, ale z braku omówienia tej pozycji
w wyjaśnieniach składanych w trybie art. 90 ust 1 ustawy pzp. Zamawiający wzywając w
trybie art. 90 ust 1 ustawy pzp Odwołującego nie wskazał m.in. na konieczność
szczegółowego omówienia montażu „urządzeń" czy też „oprzyrządowania" fakultatywnego z
punktu widzenia zapisów SIWZ i OPZ, a więc także „osłony meteorologicznej". Tym samym
ocena złożonych wyjaśnień, w której stwierdza on m.in. iż brak wyjaśnień w tym zakresie,
potwierdza „rażąco niską cenę", jest w ocenie Odwołującego niezgodna z zapisami ustawy
m.in. art. 7 ust 1 i 3 ustawy pzp.
W ocenie Odwołującego, Zamawiający w sposób całkowicie uznaniowy i autorytatywny,
naruszający m.in. postanowienia art. 7 ust 1 i 3 ustawy pzp odrzucił ofertę Odwołującego, nie
stosując regulacji przewidzianych przez ustawodawcę w art. 87 ust 1 ustawy pzp i art. 87 ust
2 pkt 3 ustawy pzp.
Odwołujący w pkt 1 formularza „Oferta" oświadczył, iż składa ją „zgodnie ze Specyfikacją
Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ)". Ponadto w pkt 2 oświadczył, iż : „zapoznaliśmy
się ze Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia oraz wyjaśnieniami i zmianami SIWZ
przekazanymi przez Zamawiającego i uznajemy się za związanych określonymi w nich
postanowieniami i zasadami postępowania." Powyższe zdaniem Odwołującego oznacza, że
jego „Oferta", a tą - zgodnie z rozdziałem 14 pkt 14.5 SIWZ postępowania jest - „Formularz
oferta" i załączniki 2.1., 2.2., 2.3. i 2.4, jest zgodna z postanowieniami SIWZ.
Odwołujący podkreślił, że złożył wyjaśnienia w trybie art. 90 ust 1 ustawy pzp, (a więc
wyjaśnienia „rażąco niskiej ceny oferty"), nie zaś w trybie art. 87 ust 1 ustawy pzp
(wyjaśnienia treści oferty). Tym samym okoliczności o których wspominał Wykonawca w
swych wyjaśnieniach, dotyczyły rozważań i wykazania, iż cena jego oferty nie nosi przymiotu
„rażąco niskiej". Próba wyprowadzenia dalej idących wniosków jest zdaniem Odwołującego
niedopuszczalnym naruszeniem przepisów art. 89 ust 1 pkt 2 ustawy pzp w zw. z art. 7 ust 1
pkt 3 ustawy pzp. Zamawiający winien zastosować tryby przewidziane w art. 87 ust 1 ustawy
pzp i art. 87 ust 2 pkt 3 ustawy pzp, jeśli stwierdził istnienie jakichkolwiek wątpliwości lub
„omyłek".
Zamawiający w piśmie z dnia 27 lipca 2017 r. stwierdził, że „istotną sprawą jest wymaganie
inspekcji telewizyjnej kanałów kanalizacyjnych w naszym kontrakcie
które należy wykonać
m.in. 4 razy w trakcie realizacji umowy, co najprawdopodobniej umknęło uwadze
Wykonawcy, ponieważ w jego wyjaśnieniach przyjęto 3 krotne, co po pierwsze czyni ofertę
niezgodną z SIWZ, a po drugie powoduje, iż cena nie zawiera istotnego kosztu i jest
wadliwie skalkulowana".
Odwołujący wskazał, że w treści swoich wyjaśnień zawarł stwierdzenie: „Wykonawca
dysponuje sprzętem do przeprowadzenia inspekcji telewizyjnej w kanalizacji (tajemnica
przedsiębiorstwa), co pozwoliło zminimalizować koszty, wykonując badanie przy pomocy
własnego sprzętu, siłami własnymi. Mnożąc ilość mb kanałów deszczowej i sanitarnej przez
proponowane na rynku stawki za tego typu usługi stawkę oraz 3 krotne wykonanie usługi - co
ilustruje poniższy algorytm: (tajemnica przedsiębiorstwa) zł otrzymujemy kwotę rzędu
(tajemnica przedsiębiorstwa) zł. Doposażenie Wykonawcy w niezbędne urządzenia do
prowadzenia prac i przeglądów we własnym zakresie pozwoliło znaleźć oszczędności na
kwotę w wysokości (tajemnica przedsiębiorstwa) zł netto"
Z powyższego, zdaniem Odwołującego nie wynika, iż wykona usługę 3 razy, ale, co
najwyżej, iż obliczając cenę usługi rynkowej przyjął omyłkowo, iż czynność „inspekcji
telewizyjnej" (wykonanej przez podmiot zewnętrzny), należy przemnożyć przez 3 nie zaś 4.
Interpretacja Zamawiającego, wskazująca na skrajnie subiektywne i niekorzystne dla
Wykonawcy podejście do jego wyjaśnień, w ocenie Odwołującego świadczy o naruszeniu
przepisów wskazanych w art. 7 ust 1 i 3 ustawy pzp.
Zdaniem Odwołującego, skoro Zamawiający na podstawie złożonych wyjaśnień uznał iż ten
złożył w omawianym zakresie ofertę niezgodną z SIWZ, to winien przed podjęciem decyzji o
odrzuceniu oferty zastosować art. 87 ust 1 ustawy pzp lub art. 87 ust 2 pkt 3 ustawy pzp
Mógł wątpliwość wyjaśnić i ustalić właściwą intencję Odwołującego, albo zbadać np. czy
wykazana cyfra 3 nie stanowi omyłki, a wtedy winien był zastosować art. 87 ust 2 pkt 3
ustawy pzp. Ponieważ Zamawiający, żadnej z tych czynności nie wykonał, w ocenie
Odwołującego odrzucenie oferty jako niezgodnej z SIWZ należy uznać jako niezasadne i
„przedwczesne".
Odwołujący podniósł, że ustalenie „niezgodności" treści jego oferty z treścią SIWZ,
skutkujące jej odrzuceniem nastąpiło, nie w oparciu o „ofertę" rozumianą w ujęciu rozdziału
14 pkt 14.5 SIWZ przedmiotowego postępowania, ale o treść wyjaśnień złożonych w trybie
art. 90 ust 1 ustawy pzp. Zdaniem Odwołującego tryb przewidziany w art. 90 ust 1 ustawy
pzp służy „badaniu" ceny złożonej oferty, by ustalić, czy ta nie nosi przymiotu „rażąco
niskiej". W sytuacji zaś jakichkolwiek wątpliwości co do treści złożonej oferty, Zamawiający
powinien stosować art. 87 ust 1 ustawy pzp.
Odwołujący wskazał, że Zamawiający uznał wyjaśnienia złożone przez Odwołującego jako
niewystarczające i ocenił, że oferta zawiera „rażąco niską cenę" skutkiem czego było jej
odrzucenie w oparciu o treść art. 89 ust 1 pkt 4 ustawy pzp.
Wezwanie wystosowano „w celu ustalenia czy
oferta zawiera rażąco niska cenę", wnosząc o
„udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny
oferty". Ponadto Zamawiający zwrócił się z poleceniem „złożenia dowodów", które
uwiarygadniałyby złożone wyjaśnienia. Zamawiający zwrócił uwagę, że ocena odbędzie się
w oparciu o „złożone wyjaśnienia wraz z dowodami", „Zamawiający będzie brał pod uwagę
„obiektywne czynniki" (w szczególności te wskazane w ustawie pzp). Zamawiający poprosił
Wykonawcę o wyjaśnienie, czy w oferowanej cenie zostały uwzględnione i w jakiej
wysokości: koszty związane z zakupem i eksploatacją sprzętu wykorzystywanego do
realizacji przedmiotu umowy (ilość poszczególnych jednostek sprzętowych, wiek, paliwo,
amortyzacja, części zamienne, wyposażenia zgodnie z OPZ), koszty opłat V. związane z
przejazdem pojazdów wykorzystywanych do realizacji przedmiotu Umowy, koszty utrzymania
użyczonego OUA J. z wyszczególnieniem wszystkich opłat i kosztów, koszty utrzymania
zadeklarowanej Bazy materiałowej z wyszczególnieniem wszystkich opłat i kosztów, koszty
materiałów do zimowego utrzymania dróg z wyszczególnieniem ich ilości, koszty
minimalnego wynagrodzenia pracowników, koszty, zakres i sposób realizacji działań zgodnie
z planem działań ratowniczych. Zamawiający zastrzegł, że wyjaśnienia muszą być
„merytoryczne" i Wykonawca winien dostarczyć „wystarczający materiał do sformułowania
przez Zamawiającego oceny".
Odwołujący wskazał, że złożył Zamawiającemu niezwykle obszerny materiał do analizy,
który poparł szeregiem dowodów. Żaden z przywołanych dowodów nie został przez
Zamawiającego zakwestionowany. W ocenie Odwołującego, Zamawiający nie wskazując, że
przedłożone dowody są „niewiarygodne", potwierdził pośrednio, iż Wykonawca
„uprawdopodobnił" okoliczności zawarte w wyjaśnieniach szeregiem dokumentów, które
winny podlegać ocenie.
Wykonawca udzielił odpowiedzi na każde z 7 zadanych pytań i w zakresie tylko jednego (pkt.
5) z nich Zamawiający uznał - w sposób naruszający zdaniem Odwołującego m.in. art. 7 ust
1 i 3 ustawy pzp - „niewiarygodność" złożonych wyjaśnień uznając za „słuszne" dane, które
pochodzą od aktualnego Wykonawcy usługi (który utrzymuje odcinek autostrady A4
Rzeszów - Jarosław objęty postępowaniem), zupełnie bagatelizując m.in. fakt, iż inny z
Wykonawców składający ofertę (UTDM J. O.) przyjął parametry zbliżone do Odwołującego.
Zdaniem Odwołującego, przyjęta ocena wyjaśnień dokonana została w sposób sprzeczny z
jakimikolwiek zasadami obiektywizmu, w tym zasadą przewidzianą w art. 7 ust 1 i 3 ustawy
pzp - i skutkowała kolejnym odrzucaniem ofert złożonych przez Wykonawców z miejsc 1 - 3.
Odwołujący wskazał, że jako jedyny z Wykonawców zarządza w imieniu GDDKiA R. dwoma
odcinkami autostrady A4 w województwie p. tj. 1) odcinkiem T. – S. i 2) J. – K., siłą rzeczy
posiadając najwięcej „dedykowanych" dla kontraktów tego typu urządzeń i sprzętu w rejonie,
gdzie znajduje się odcinek objęty zamówieniem. Na okoliczność taką nie mógł powołać się
zarówno UDTM J. O., Konsorcjum Z. SA, a także Wykonawcy sklasyfikowani na kolejnych
miejscach. Również i ta okoliczność winna być uwzględniona przez Zamawiającego przy
ocenie złożonych wyjaśnień, zwłaszcza, iż nie została zakwestionowana przez
Zamawiającego i podnoszona była w złożonych wyjaśnieniach.
Bez znaczenia dla oceny przedłożonych wyjaśnień jest natomiast powoływanie się przez
Zamawiającego na: ceny ofert Odwołującego w innych postępowaniach (str. 5
uzasadnienia), czy natężenie ruchu na odcinku autostrady J. – K.. Każdy z tych odcinków
położony jest w innej części Polski, charakteryzuje się innym natężeniem ruchu, okresami
gwarancji na elementy infrastruktury, a przede wszystkim ma zupełnie inną doniosłość dla
Wykonawcy składającego oferty. Fakt, iż Odwołujący posiada w utrzymaniu na terenie
województwa podkarpackiego już dwa odcinki autostrady A4 musi wpłynąć i wpłynął na cenę
oferowaną za utrzymanie odcinka trzeciego, który dodatkowo z odcinkiem J. – K, jest
połączony. Zamawiający „celowo" i konsekwentnie w swej analizie wyjaśnień pomija drugi z
utrzymywanych odcinków przez spółkę tj. T. – S., na którym ruch pojazdów jest znacząco
większy niż na odcinku analizowanym. Zdaniem Odwołującego, trudno jest zrozumieć
związek logiczny pomiędzy złożonymi w trybie art. 90 ust 1 ustawy pzp wyjaśnieniami, ich
oceną i badaniem ruchu na poszczególnych odcinkach autostrady A4. Nie ma sensu
porównywać oferty złożonej na odcinku „opolskim" autostrady A4, a ceną oferty na odcinku
Rzeszów - Jarosław, albowiem na tym pierwszym ruch jest niewspółmiernie większy niż na
odcinkach podkarpackich i stąd też m.in. różnica w cenie oferty.
Odwołujący podkreślił, że „Zamawiający próbuje zdyskredytować możliwości sprzętowe i
kadrowe Wykonawcy”. Zamawiający nie przeprowadził w celu oceny możliwości Wykonawcy
analizy jego możliwości finansowych oraz możliwości finansowych grupy kapitałowej w której
A. sp. z o.o. jest skupiona.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający ocenia cenę oferty Odwołującego m.in. przez pryzmat
jej zestawienia z innymi ofertami przedłożonymi w tym postępowaniu. W ocenie
Odwołującego, nie świadczy to jednak o „realności" ceny tej oferty, ale o różnicy procentowej
pomiędzy cenami ofert, co nie przesądza zarówno o „rażąco niskiej cenie" oferty, ani tym
bardziej o jej „realności". Ponadto Odwołujący podkreślił, że kluczowym argumentem
przesądzającym o „rażąco niskiej cenie" oferty Odwołującego mają być wyliczenia
Zamawiającego - oparte o bliżej nieznane źródła - dotyczące zakupu i ilości materiału, a
także wyliczenie kosztów wykonania usługi ze strony 4.
Odwołujący wskazał, że Zamawiający w sposób lakoniczny uzasadnia odrzucenie oferty z
uwagi na jej niezgodność z SIWZ. Pomija m.in. punkt OPZ, z którego nie wynika wprost
obowiązek (a jedynie opcja) montażu przez Wykonawcę „osłony meteorologicznej".
Zamawiający stwierdził że „niezgodność" wynika z przedłożonych przez Odwołującego
wyjaśnień, podczas gdy w dokumencie tym Odwołujący wielokrotnie podkreśla
uwzględnienie wszelkich wymogów SIWZ. Okoliczność odrzucenia oferty z uwagi na
brzmienie art. 89 ust 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust 3 ustawy pzp wymaga szczegółowego
uzasadnienia w szczególności zaś wskazania, dlaczego Zamawiający nie dał wiary złożonym
wyjaśnieniom, jakie elementy i dlaczego o tym zadecydowały.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający „porusza się on na zbyt wysokim poziomie ogółu, by
uznać jego działania za zgodne z ustawą pzp”.
Izba ustaliła, że brak jest podstaw do odrzucenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia, stanowiska i
dowody Stron złożone w trakcie rozprawy, Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do wniesienia odwołania,
zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W ocenie Izby zarzut odrzucenia oferty Odwołującego z uwagi na niezgodność treści jego
oferty z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia, jest bezzasadny.
Zamawiający wymagał zrealizowania w ramach przedmiotu zamówienia inspekcji TV.
Bezsporne jest, że wymaganiem Zamawiającego było wykonanie czterokrotne tej usługi.
Odwołujący w treści wyjaśnień wskazał na trzykrotność w tym zakresie oraz na uzyskanie
oszczędności. Tym samym jego oferta jest niezgodna z treścią SIWZ.
W ocenie Izby, dla oceny, czy treść oferty Odwołującego jest niezgodna z treścią SIWZ, bez
znaczenia pozostaje fakt, że niezgodność treści oferty Odwołującego została ustalona na
podstawie wyjaśnień złożonych przez niego w trybie art. 90 ust. 1
ustawy Prawo zamówień
publicznych, a nie w trybie art. 87 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych. Zamawiający
bowiem nie odrzucił oferty Odwołującego z uwagi na fakt, że treść wyjaśnień jest
niezgodna
z SIWZ, ale dlatego, że niezgodna z SIWZ jest treść oferty, którą te wyjaśnienia
uszczegółowiły.
Trafnie zauważył Przystępujący, że ocena złożonych przez wykonawcę wyjaśnień jest
obowiązkiem Zamawiającego. Ocena wyjaśnień nie jest ich „interpretacją”. Treść tych
wyjaśnień potwierdziła niezgodność treści oferty z SIWZ.
W ocenie Izby, okoliczność niezgodności treści oferty Odwołującego z SIWZ jest oczywista,
nie budzi „wątpliwości", ani nie jest skutkiem „omyłki”. Trudno bowiem przypisać wykonawcy
„omyłkę”, jeśli w celu zaniżenia ceny ofertowej pominął on w swojej wycenie niektóre
elementy opisu przedmiotu zamówienia. Wezwanie Odwołującego do dodatkowych
wyjaśnień, byłoby niedopuszczalne. Oznaczałoby to prowadzenie między Zamawiającym a
wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty oraz dokonywanie zmiany w jej treści.
Zamawiający trafnie nie znalazł podstaw prawnych do zastosowania procedury poprawienia
oferty na podstawie art. 87 ust. 1a i 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W ocenie Izby, nie wystąpiły jakiekolwiek wątpliwości, nie może być także mowy o oczywistej
omyłce pisarskiej lub rachunkowej. Cena oferty nie uwzględnia wszystkich kosztów realizacji
przedmiotu zamówienia i tym samym treść oferty jest niezgodna z treścią z SIWZ.
Omyłka polega na tym, że Zamawiający sam jest w stanie ustalić prawidłową treść oferty i
tylko informuje wykonawcę o poprawieniu oferty. Informacja o ilościach oferowanej inspekcji
pochodziła od Odwołującego, który był zobowiązany do samodzielnego opracowania
koncepcji.
W sytuacji, gdy sam Odwołujący wskazał w sposób jednoznaczny, jaki przedmiot
zamówienia zaoferował i wycenił, trudno takie oświadczenie pominąć. Zamawiający ma
obowiązek wyjaśnić ewentualne wątpliwości dotyczące treści oferty, ale nie znaczy to, że ma
obowiązek wzywania do złożenia wyjaśnień, gdy takich wątpliwości nie ma. W ocenie Izby,
przedmiotowa niezgodność jest jednoznaczna i nie budzi wątpliwości. Wzywanie
Odwołującego do złożenia wyjaśnień w tym zakresie byłoby w oczywisty sposób zbędne. A
skoro Zamawiający nie miał wątpliwości, które można by wyjaśnić, wezwanie nie jest
uzasadnione.
Odwołujący nie zaprzeczył, że w treści SIWZ Zamawiający wykluczył możliwość tak zwanego
„przerzucenia kosztów”. Tym samym nie było możliwe ujęcie kosztów czwartej inspekcji TV
w innej części kosztów, związanych z realizacją przedmiotu zamówienia. Zatem ewentualne
wyjaśnienia Odwołującego nie mogły wnieść niczego nowego do sprawy.
Odwołujący nie wskazał także, w jaki sposób Zamawiający mógłby dokonać poprawienia
omyłki. Nie wiadomo nadto, na czym ta omyłka miałaby polegać. Zamawiający nie ma także
wiedzy, w jaki sposób należałoby wyceniać czwartą usługę inspekcji TV. Kolejne wyjaśnienia
Odwołującego w tym zakresie, niczego by nie zmieniły.
Skoro z wyjaśnień złożonych przez Odwołującego w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych wynikało, według jakiej koncepcji Odwołujący zamierza wykonać
przedmiot zamówienia i w jaki sposób wyliczył on koszty realizacji przyjętej przez siebie
koncepcji wykonania zamówienia, to Zamawiający dokonując badania i oceny ofert, musiał
informacje wynikające z tych wyjaśnień przyjąć.
Składane wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny są dokładne i wskazują, jaka jest treść
oferty. Izba podziela stanowisko, że nie jest tak, że wykonawca musi jednoznacznie
przyznać brak zaoferowania określonej usługi, wystarczające jest, że z jego wyjaśnień
wynika, że usługa ta nie została zaoferowana.
Izba uznała także za bezzasadny zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych, poprzez odrzucenie oferty Odwołującego z uwagi na jej niezgodność
z treścią SIWZ w zakresie braku zaoferowania osłony meteorologicznej. Już w treści
odwołania Odwołujący potwierdził, że nie zaoferował osłony meteorologicznej. W treści
odwołania bowiem Odwołujący wykazywał, że Zamawiający nie wymagał w treści SIWZ
zaoferowania takiej osłony. Tymczasem postanowienia SIWZ jednoznacznie wprowadzają
wymaganie zaoferowania takiej osłony. Zamawiający posługuje się tym pojęciem w SIWZ –
chociażby w harmonogramie ramowym, stanowiącym załącznik do SIWZ, z którego wynika
obowiązek Zamawiającego zawarcia umów z terenowym biurem na osłonę meteorologiczną
dróg do dnia 10 października. Zamawiający ten obowiązek przełożył na wykonawców – to
postanowienie należy bowiem łączyć z ustaleniami ekonomicznymi, zawartymi w punkcie 5,
strona 43 OPZ (ustalenia ekonomiczne). Również punkt 2.5 opisu przedmiotu zamówienia
odnosi się do osłony metrologicznej.
W sytuacji, gdy wykonawca wskazuje szczegółowo, co podane zostało w wycenie
poszczególnych pozycji, to oczywistym jest, że to, co nie zostało wymienione w wycenie, nie
zostało ujęte w kosztach i zaoferowane.
W treści odwołania brak jest stwierdzenia, że Odwołujący uwzględnił w ofercie osłonę
meteorologiczną. Zamiast tego, Odwołujący wdał się w spór, czy w świetle postanowień
SIWZ, w ogóle ta osłona powinna zostać obligatoryjnie zaoferowana. Jak wskazano wyżej,
twierdzenia Odwołującego o braku wymogu obligatoryjnego zaoferowania tej osłony, okazały
się nieprawidłowe. Potwierdzają one jedynie, że Wykonawca takiej osłony nie zaoferował.
W ocenie Izby, zasadne było odrzucenie oferty Odwołującego z uwagi na zaoferowaną przez
niego rażąco niską cenę. Już sam fakt, że Odwołujący nie zaoferował wszystkich
wymaganych przez Zamawiającego elementów usługi oznacza, że cena jest
nieporównywalna z innymi. Odwołujący nie określił ceny poszczególnych elementów, tym
samym jakiekolwiek porównania w tym zakresie nie były możliwe. Ustalanie elementów ceny
w trybie wyjaśnień jest natomiast niedopuszczalne.
W ocenie Izby sam fakt, że pismo Zamawiającego nie zostało sformułowane w taki sposób,
jak być może oczekiwałby tego Odwołujący, nie oznacza jeszcze, że stanowisko
Zamawiającego było niezasadne. Wbrew twierdzeniu Odwołującego, Zamawiający nie jest
zobowiązany odnieść się do każdego z elementów wyjaśnień, tym bardziej, że wyjaśnienia
zawierają kilkaset stron.
Zdaniem Izby trafnie zauważył Zamawiający, że złożone na wezwanie wyjaśnienia są
obszerne,
jednak
niewystarczające.
Faktem
jest,
ż
e
Odwołujący
przedstawił
kilkusetstronicowe wyjaśnienia. W treści tych wyjaśnień znalazły się chociażby kopie
uprawnień pracowników, co zupełnie nie stanowi odniesienia do tematu ceny. Co więcej,
sposób ich przedstawienia uniemożliwia odnalezienie informacji, które ewentualnie mogłyby
być przydatne do dokonania analizy ceny. Ww. uprawnienia pracowników z punktu widzenia
ceny są obojętne. Nie wskazano ich wpływu na kwestię zaoferowanej ceny. Tego rodzaju
dowody nie są zatem przydatne do oceny treści oferty pod kątem wiarygodności
zaoferowanej ceny.
W ocenie Izby również fakt, że w treści informacji o powodach odrzucenia oferty
Odwołującego doszło do omyłki i wskazania ceny innego wykonawcy, nie dyskwalifikuje
oceny dokonanej przez Zamawiającego. Nie stanowi także dyskwalifikacji takiej oceny
porównanie oferty Odwołującego z ofertami pięciu innych wykonawców, jakie złożone zostały
w postępowaniu. Istotą jest bowiem całokształt oceny złożonych wyjaśnień. Rację ma
Odwołujący, że cenę należy rozpatrywać indywidualnie, w odniesieniu do każdego z
wykonawców. Jednakże Zamawiający wskazał, że również Odwołujący dokonywał tego
rodzaju porównań i z uwagi na ten fakt Zamawiający dokonał porównań.
Ponadto dokonując wyjaśnień, Odwołujący oparł się na dotychczasowym doświadczeniu,
uzyskanym podczas realizacji zamówienia na innym odcinku autostrady. Odwołujący
domniemywał zatem, że utrzymanie tego odcinka autostrady będzie analogiczne. Izba
uznała za wiarygodne w tym zakresie oświadczenie Zamawiającego, że niniejsze
zamówienie posiada bardziej ostre wymagania. W szczególności dotyczy to kwestii
profilaktyki, zatem niezbędne jest stosowanie większej ilości np. soli. Już z tego wynika, że
porównanie do innych odcinków i oparcie się w treści wyjaśnień na tych doświadczeniach
jest błędne, gdyż dotychczas nie była przewidywana bardziej rygorystyczna profilaktyka.
Zamawiający w treści uzasadnienia o odrzuceniu oferty Odwołującego zwrócił uwagę, że jest
to zupełnie inny rodzaj kontraktu niż dotychczas.
Ponadto Wykonawcy mieli możliwość uzyskać od Zamawiającego dane, np. dotyczące
użycia soli na danym odcinku, w drodze dostępu do informacji publicznej. Zatem jeśli chodzi
o weryfikację wyjaśnień Odwołującego, Zamawiający miał możliwość przyjęcia danych, jakie
są mu znane z realizacji dotychczasowych umów.
W świetle powyższego, Izba uznała zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 89 ust. 1
pkt 4 za bezzasadny i orzekła jak w sentencji.
Sygn. akt KIO 1662/17
Wykonawca – L. K., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą: Firma U.-H.-P. L. K.,
wniósł odwołanie wobec czynności i zaniechań Zamawiającego dokonanych w ww.
postępowaniu, polegających na: zaniechaniu udostępnienia Odwołującemu wyjaśnień
złożonych w trybie art. 90 ust. 1 Pzp i art. 87 ust. 1 Pzp przez: Konsorcjum, którego liderem
jest firma Z. B. R. D. Z. S.A. (dalej „Z."), wykonawcę Usługi T. – D.- M. J.O. (dalej: „UTDM
O.”) oraz wykonawcę A. Sp. z o.o. (dalej: „A.”) oraz zaniechaniu udostępnienia
Odwołującemu w całości pisma Zamawiającego z dnia 27 lipca 2017r. zawierającego
uzasadnienie informacji o Wykonawcach, których oferty zostały odrzucone.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 96 ust. 3 Pzp w zw. z art. 7 Pzp
poprzez zaniechanie udostępnienia Odwołującemu, niezwłocznie po otrzymaniu stosownego
wniosku wykonawcy, pełnej treści ofert złożonych przez wykonawców: Z., A. i UTDM O. , tj.
zaniechanie udostępnienia Odwołującemu wyjaśnień złożonych przez tych wykonawców w
trybie art. 87 ust. 1 Pzp oraz art. 90 ust. 1 Pzp, co utrudnia uczciwą konkurencję między
wykonawcami i uniemożliwia Odwołującemu skorzystanie z przysługujących mu środków
ochrony prawnej; art. 8 ust. 3 Pzp w zw. z art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej u.z.n.k.) oraz w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp poprzez
błędną ocenę skuteczności zastrzeżenia przez Konsorcjum Z. i Wykonawcę A. sp. z o.o. jako
tajemnicy przedsiębiorstwa wyjaśnień złożonych przez tych wykonawców w trybie art. 87 ust.
1 Pzp i art. 90 ust, 1 Pzp i niezasadne utajnienie tych dokumentów, w tym także niezasadne
utajnienie uzasadnienia dla objęcia wskazanych wyjaśnień zastrzeżeniem tajemnicy
przedsiębiorstwa; art. 92 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 7 Pzp i w zw. z art. 8 ust. 3 Pzp
poprzez zaniechanie udostępnienia Odwołującemu pełnej treści uzasadnienia faktycznego i
prawnego czynności Zamawiającego polegającej na odrzuceniu ofert wykonawców
Konsorcjum Z. i Wykonawcy A. sp. z o.o., co utrudnia uczciwą konkurencję między
wykonawcami i uniemożliwia Odwołującemu skorzystanie z przysługujących mu środków
ochrony prawnej.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu udostępnienia Odwołującemu wezwań,
jakie Zamawiający skierował do wykonawców uczestniczących w postępowaniu w trybie art.
87 ust. 1 Pzp i art. 90 ust. 1 Pzp (z wyłączeniem wezwań skierowanych do Odwołującego), w
tym także ewentualnych wezwań do złożenia wyjaśnień w zakresie zasadności zastrzeżenia
tajemnicy przedsiębiorstwa wraz z odpowiedziami wykonawców na te wezwania, w tym
treść: pisma z dnia 10 marca 2017r. złożonego przez Konsorcjum, którego liderem jest firma
Zamawiający B.R. D. Z. S.A. (dalej Konsorcjum Z.), wraz z załącznikiem do niego - pismem
nr ZBW/ł-IO/ER/17/223; pisma z dnia 13 marca 2017r. złożonego przez U.T.– D. – M. J. O.,
pisma z dnia 13 marca 2017r. złożonego przez A. Sp. z o. o. wraz z załącznikami do niego,
oraz uzasadnienia informacji o Wykonawcach, których oferty zostały odrzucone - w całości.
Ewentualnie nakazanie Zamawiającemu udostępnienia dokumentów wskazanych powyżej w
pkt a) w części, w której nie zawierają one informacji stanowiących tajemnicę
przedsiębiorstwa wykonawców.
W dniu 27 lipca 2017r, Zamawiający przesłał do wykonawców biorących udział w
postępowaniu informację o Wykonawcach, których oferty zostały odrzucone. Z informacji tej
wynika, że: Zamawiający odrzucił oferty wykonawców Z., A. i UTDM O. na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 2 Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust, 3 Pzp.
Wskazani wykonawcy byli wezwani przez Zamawiającego do złożenia wyjaśnień w trybie art.
87 ust. 1 Pzp oraz art. 90 ust. 1 Pzp, przy czym wykonawcy Z. i A. treść złożonych wyjaśnień
zastrzegli jako tajemnicę przedsiębiorstwa, a zastrzeżenie to zostało uznane przez
Zamawiającego za skuteczne, o czym świadczy fakt, iż Odwołujący nie otrzymał pełnego
uzasadnienia faktycznego czynności Zamawiającego polegającej na odrzuceniu ofert tych
wykonawców.
Odwołujący pismem z dnia 1 lipca 2017r., złożonym ponownie w dniu 4 lipca 2017r., wniósł o
udostępnienie mu wyjaśnień złożonych przez wskazanych wykonawców oraz pełnego
uzasadnienia czynności Zamawiającego polegającej na odrzuceniu ofert tychże
wykonawców.
Na dzień złożenia niniejszego odwołania, Odwołujący nie otrzymał odpowiedzi na swoje
pismo z dnia 1 lipca 20!7r., a co za tym idzie Odwołujący nie ma wiedzy, z jakich przyczyn
Zamawiający odmówił mu wglądu w żądane dokumenty.
Naruszenie art. 96 ust. 3 Pzp w zw. z art. 7 Pzp.
Zgodnie z art. 96 ust. 3 Pzp protokół postępowania wraz z załącznikami jest jawny.
Załączniki do protokołu udostępnia się po dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty lub
unieważnieniu postępowania, z tym że oferty udostępnia się od chwili ich otwarcia, oferty
wstępne od dnia zaproszenia do składania ofert, a wnioski o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu od dnia poinformowania o wynikach oceny spełniania warunków udziału w
postępowaniu.
W ocenie Odwołującego, wyjaśnienia złożone przez wykonawcę w trybie art. 87 ust. 1 Pzp i
art. 90 ust. 1 Pzp nie mogą być uznane za „inne'” załączniki do protokołu postępowania, a
winny podlegać udostępnieniu na zasadach właściwych dla udostępnienia ofert. Dokumenty
te stanowią bowiem w istocie treść oferty - oferty rozumianej nie w ujęciu formalnym (jako
dokument zatytułowany „oferta”), a w ujęciu materialnym (oświadczenie woli wykonawcy
stanowiące ofertę w rozumieniu prawa cywilnego).
W postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w których zastosowano tzw.
procedurę odwróconą (art. 24 aa Pzp), wykonawcy - tak, jak w niniejszej sprawie - są
informowani o ocenie ofert przeprowadzonej przez Zamawiającego, nim Zamawiający
sprawdzi, czy wykonawca nie podlega wykluczeniu i nim zostanie dokonany wybór oferty
najkorzystniejszej. W takich przypadkach termin na złożenie odwołania względem czynności
Zamawiającego polegającej na ocenie ofert biegnie - zgodnie z art. 182 ust. 1 pkt 1 Pzp —
od daty otrzymania wspomnianej informacji. Gdyby przyjąć, że w takich przypadkach, wobec
braku czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, wykonawcy nie mają zapewnionego
wglądu do dokumentów uzupełniających oferty konkurentów, możliwość skorzystania ze
ś
rodków ochrony prawnej— w tym także z instytucji zgłoszenia przystąpienia- byłaby
pozorna, także w kontekście obowiązującej w postępowaniu odwoławczym zasady
koncentracji środków ochrony prawnej.
Wniosek o udostępnienie Odwołującemu wezwań, jakie zostały skierowane do wykonawców
(wezwania z art. 87 ust. 1 Pzp i art. 90 ust. 1 Pzp) uzasadnione jest tym, że treść odpowiedzi
sporządzonych przez wykonawców jest ściśle skorelowana jest z treścią wezwania
Zamawiającego, a co za tym idzie, wiedza Odwołującego nie byłaby pełna, jeśli otrzyma on
tylko odpowiedzi wykonawców.
Naruszenie art. 8 ust. 3 Pzp w zw. z art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej u.z.n.k) oraz w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp.
W ocenie Odwołującego zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa dokonane przez
Konsorcjum, którego liderem jest firma Z. B. R. D. Z. S.A. oraz przez wykonawcę A. Sp. z
o.o. są nieskuteczne.
Odwołujący wskazał, że w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego obowiązuje
zasada jawności. Art. 8 ust. 3 Pzp, jako wprowadzający wyjątek od zasady, nie może być
poddawany wykładni rozszerzającej, a wykonawcy biorący udział w postępowaniu nie mogą
powoływać się na niego tylko celem utrudnienia innym wykonawcom udziału w
postępowaniu.
Wykonawca musi dokonać zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa i wykazać, że
zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa najpóźniej z momentem
złożenia informacji, które miałby stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa. Jeśli więc wskazani
powyżej wykonawcy nie zastrzegli swych wyjaśnień jako tajemnicy przedsiębiorstwa lub
zastrzegając
je
nie
wykazali,
ż
e
zastrzeżone
informacje
stanowią
tajemnicę
przedsiębiorstwa, Zamawiający niejako automatycznie wyjaśnienia te powinien uznać za
informacje jawne.
Wykonawcy, zastrzegając tajemnicę przedsiębiorstwa wyjaśnień składanych w trybie art. 90
ust. 1 Pzp wskazują, że informacje zawarte w tych wyjaśnieniach mają wartość gospodarczą,
są nieznane innym wykonawcom i podlegają ochronie, jednak nie wyjaśniają szczegółowo
swojego stanowiska i - co najistotniejsze, nie wykazują tych okoliczności.
Określona informacja stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli spełnia łącznie trzy warunki
(art. 11 ust 4 u.z.n.k.): ma charakter techniczny, technologiczny, organizacyjny
przedsiębiorstwa lub posiada wartość gospodarczą, nie została ujawniona do wiadomości
publicznej, podjęto w stosunku do niej niezbędne działania w celu zachowania poufności.
Wykonawca, składając zastrzeżenie, powinien więc wykazać, że każda z wyżej
wymienionych przesłanek jest spełniona względem każdej zastrzeganej informacji.
W ocenie Odwołującego, jeśli informacje przedstawione przez Konsorcjum Z. i Wykonawca
A. sp. z o.o. są dość ogólnikowe, niepoparte dowodami, to ww. przesłanka nie jest ani
spełniona, ani wykazana. To nie dany dokument podlega zastrzeżeniu jako tajemnica
przedsiębiorstwa, a informacja jako taka. Na tej zasadzie, ocena dokonana w sposób zgodny
z powyżej opisanymi zasadami winna dotyczyć każdej zastrzeganej informacji. W ślad za
tym, nawet jeśli niektóre z informacji zawartych w wyjaśnieniach Z. i A. stanowią tajemnicę
przedsiębiorstwa i były zastrzeżone skutecznie, Zamawiający powinien udostępnić
wykonawcy te części wyjaśnień i uzasadnienia dla swoich czynności, które nie zawierają
tajemnicy przedsiębiorstwa.
Naruszenie art. 92 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 7 Pzp;
Odwołujący wskazał, że nawet gdyby przyjąć, że wskazani wykonawcy skutecznie zastrzegli
złożone przez siebie w trybie art. 87 ust. 1 Pzp i art. 90 ust. 1 Pzp wyjaśnienia, to i tak
istniała po stronie Zamawiającego możliwość skonstruowania uzasadnienia faktycznego i
prawnego czynności odrzucenia ich ofert w taki sposób, by przedstawić Odwołującemu
rzeczywiste powody odrzucenia ofert wykonawców, a jednocześnie nie ujawnić treści
zastrzeżonych przez tych wykonawców wyjaśnień.
Odwołujący wskazał, że powinien mieć możliwość ustalenia, jakie okoliczności zdecydowały
o uznaniu oferty wskazanych wykonawców za niezgodne z treścią SIWZ, jakie koszty
wykonania zamówienia nie zostały ujęte przez tych wykonawców w ich wycenie, na jakim
poziomie i jak ustalonym Zamawiający szacuje ilości wymaganych materiałów, sprzętu,
robocizny itd. Sposób skonstruowania przez Zamawiającego uzasadnienia odrzucenia oferty
wykonawcy UTDM O. (odrzucenie na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp i art. 89 ust. 1 pkt A
Pzp), które nie zostało utajnione, zdaniem Odwołującego potwierdza, że nie wszystkie
informacje zawarte w tym uzasadnieniu mogłyby obiektywnie podlegać ochronie jako
tajemnica przedsiębiorstwa. Odwołujący zakłada, że podobnie jest w przypadku
uzasadnienia odrzucenia ofert dwóch pozostałych wykonawców — A. i Z..
Zamawiający oświadczył, ze uwzględnia odwołanie w całości.
Do niniejszego postepowania po stronie Zamawiającego zgłosili przystąpienie Wykonawcy:
A. Sp. z o.o. oraz Konsorcjum: Z. B. R. D. Z. S.A., Przedsiębiorstwo D. Sp. z o.o.
Wykonawca A. sp. z o.o. zgłosił sprzeciw wobec uwzględnienia odwołania w całości przez
Zamawiającego.
Wykonawca Konsorcjum: Z. B. R. D. Z. S.A., Przedsiębiorstwo D. Sp. z o.o. nie zgłosił
sprzeciwu wobec uwzględnienia odwołania w całości przez Zamawiającego.
Izba ustaliła, że brak jest podstaw do odrzucenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia, stanowiska i
dowody Stron złożone w trakcie rozprawy, Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do wniesienia odwołania,
zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 96 ust. 3 w związku z art. 7 ustawy
Prawo zamówień publicznych, poprzez zaniechanie udostępnienia Odwołującemu,
niezwłocznie po otrzymaniu stosownego wniosku Odwołującego, pełnej treści ofert
złożonych przez wykonawców: Z., A. i UTDM O. , tj. zaniechanie udostępnienia
Odwołującemu wyjaśnień złożonych przez tych wykonawców w trybie art. 87 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych oraz art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu także naruszenie art. 92 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 7 i
w związku z art. 8 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych, poprzez zaniechanie
udostępnienia Odwołującemu pełnej treści uzasadnienia faktycznego i prawnego czynności
Zamawiającego, polegającej na odrzuceniu ofert wykonawców Z. i A., co utrudnia uczciwą
konkurencję między wykonawcami i uniemożliwia Odwołującemu skorzystanie z
przysługujących mu środków ochrony prawnej.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu udostępnienia Odwołującemu wezwań,
jakie Zamawiający skierował do wykonawców uczestniczących w postępowaniu w trybie art.
87 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych i art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych (z wyłączeniem wezwań skierowanych do Odwołującego), w tym także
ewentualnych wezwań do złożenia wyjaśnień w zakresie zasadności zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa wraz z odpowiedziami wykonawców na te wezwania, pisma z dnia 13
marca 2017r., złożonego przez U. T. – D. – M. J. O., pisma z dnia 13 marca 2017r.,
złożonego przez A. Sp. z o.o. wraz z załącznikami do niego oraz uzasadnienia informacji o
Wykonawcach, których oferty zostały odrzucone - w całości.
Zgodnie z treścią art. 96 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych, protokół wraz z
załącznikami jest jawny. Załączniki do protokołu udostępnia się po dokonaniu wyboru
najkorzystniejszej oferty lub unieważnieniu postępowania, z tym, że oferty udostępnia się od
chwili ich otwarcia, oferty wstępne od zaproszenia do składania ofert, a wnioski o
dopuszczenie do udziału w postępowaniu od dnia poinformowania o wynikach oceny
spełnienia warunków udziału w postępowaniu. Przepis powyższy jest jednoznaczny.
Wszelkie załączniki do protokołu, a więc dokumenty, które nie są ofertą, Zamawiający
udostępnia po dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty. W niniejszym postępowaniu
Zamawiający nie dokonał czynności wyboru oferty najkorzystniejszej. Tym samym zarzut w
zakresie zaniechania przez Zamawiającego udostępnienia dokumentów w postaci wezwań
Zamawiającego, odpowiedzi wykonawców, wyjaśnień, pism Zamawiającego zawierających
uzasadnienie odrzucenia oferty, jest bezpodstawny i podlega oddaleniu. Zamawiający będzie
mógł udostępnić ww. dokumenty po dokonaniu czynności wyboru oferty najkorzystniejszej.
Wbrew twierdzeniu Odwołującego, wyjaśnienia nie stanowią oferty. Są odrębnym
dokumentem, a w ich treści znajduje się jedynie dookreślenie tego, co znalazło się w treści
oferty. Tym samym, w ocenie Izby ujawnienie treści wyjaśnień może nastąpić dopiero od
chwili wyboru oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 8 ust. 3 w związku z art. 11 ust. 4
ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w związku z art. 7
ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, poprzez błędną ocenę skuteczności
zastrzeżenia przez Konsorcjum Z. i Wykonawcę A. sp. z o.o. jako tajemnicy przedsiębiorstwa
wyjaśnień złożonych przez tych wykonawców w trybie art. 87 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych i art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych i niezasadne utajnienie tych
dokumentów.
W ocenie Izby zarzut ten jest uzasadniony.
Izba ustaliła, że Odwołujący występował w dniu 4 i 7 sierpnia 2017 r. do Zamawiającego z
wnioskiem o udostępnienie dokumentów, zawierających wyjaśnienia dotyczące ceny w
ofercie Wykonawców A. sp. z o.o. i Konsorcjum Z., jednakże w tym zakresie nie uzyskał
odpowiedzi od Zamawiającego. Zamawiający zaniechał udostępnienia Odwołującemu ww.
dokumentów. Zamawiający udostępnił Odwołującemu ograniczone uzasadnienie czynności
odrzucenia ofert ww. wykonawców, z powołaniem się na konieczność ochrony tajemnicy
przedsiębiorstwa tych wykonawców, co oznacza, że Zamawiający uznał, że Wykonawcy A.
sp. z o.o. i Konsorcjum Z. w sposób skuteczny zastrzegli tajemnicę przedsiębiorstwa
względem złożonych przez siebie wyjaśnień.
Izba podziela stanowisko Odwołującego, zgodnie z którym zastrzeżenie tajemnicy
przedsiębiorstwa dokonane przez Konsorcjum, którego liderem jest Z. B. R. D. Z. S.A. oraz
przez wykonawcę A. Sp. z o.o., są nieskuteczne.
Izba podziela stanowisko Odwołującego, zgodnie z którym zastrzegając określone
informacje jako tajemnicę przedsiębiorstwa, wykonawca powinien wykazać, że informacje te
rzeczywiście stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.
Określona informacja stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli spełnia łącznie trzy warunki
(art. 11 ust 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji): ma charakter techniczny,
technologiczny, organizacyjny przedsiębiorstwa lub posiada wartość gospodarczą, nie
została ujawniona do wiadomości publicznej oraz podjęto w stosunku do niej niezbędne
działania w celu zachowania poufności. Wykonawca, składając zastrzeżenie tajemnicy
przedsiębiorstwa, powinien więc wykazać, że każda z wyżej wymienionych przesłanek jest
spełniona względem każdej zastrzeganej informacji.
W ocenie Izby, Wykonawca A. sp. z o.o. nie wykazał skutecznie zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa w zakresie treści wyjaśnień dotyczących ceny oferty.
Treść wyjaśnień dotyczących zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa w ofercie Wykonawcy
A. sp. z o.o. stanowi kilkunastostronicowy dokument (13 stron). Treść tych wyjaśnień to
przywołanie definicji tajemnicy przedsiębiorstwa w ujęciu art. 11 pkt 4 ustawy o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji, przytoczone fragmenty wyroków sądów, wyroków KIO i stanowiska
doktryny. W ocenie Izby, nie stanowi o skutecznym zastrzeżeniu tajemnicy przedsiębiorstwa
przywoływanie w treści wyjaśnień zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa Wykonawcy A.
sp. z o.o. wyroków sądów, wyroków KIO, czy stanowiska doktryny. To wykonawca w każdej
poszczególnej sprawie powinien wykazać, co i dlaczego stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa
tego wykonawcy, nie zaś przedstawiać, co wg sądów, czy doktryny może zostać uznane za
tajemnicę przedsiębiorstwa.
W dalszej części wyjaśnień Wykonawcy A. sp. z o.o. znalazły się stwierdzenia ogólne, które
nie opisują przyczyn, dla których konkretne informacje zostały przez tego Wykonawcę
uznane za stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa. Zawierają wyłącznie wyjaśnienia o
charakterze ogólnym, które nie odnoszą się wprost do jednoznacznie wskazanych informacji
i przyczyn dla których właśnie te, a nie inne informacje, Wykonawca uznaje za tajemnicę
przedsiębiorstwa. Nie uzasadnia zastrzeżenia informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa,
powoływanie się przez Wykonawcę na bliżej nie sprecyzowane know-how, ani też na
strategię cenową Wykonawcy, w sytuacji, gdy zaoferowana przez niego cena jest
indywidulanie kalkulowana na potrzeby niniejszego postępowania.
Ponadto, w ocenie Izby nie stanowi o skutecznym zastrzeżeniu tajemnicy przedsiębiorstwa
przywoływane w treści wyjaśnień zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa Wykonawcy A.
sp. z o.o.: opis budynku siedziby spółki, czy też wyposażenie siedziby spółki, jak również
kilka ogólnych zdań w podrozdziale środki prawne. Zawarcie w treści wyjaśnień ogólnych
haseł, nie wypełnia wymaganej przesłanki (zawartej w treści art. 8 ustawy o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji) wykazania tajemnicy przedsiębiorstwa. Stosowanie przez
poszczególne firmy zabezpieczeń (w postaci umów z pracownikami, czy zabezpieczeń
komputerowych), nie jest niczym nadzwyczajnym. Ponadto tego rodzaju zabezpieczenia, jak
niszczenie dokumentów w niszczarce jest powszechnie przyjętą praktyką, stosowaną w
odniesieniu do różnego rodzaju dokumentów. Nadto zabezpieczenie ma dotyczyć
poszczególnej informacji i wykazane powinno zostać chronienie tej informacji jako
wyjątkowej, nie zaś ogólnie opisanie, jakie są procedury zabezpieczające u wykonawcy.
Izba ustaliła, że wyjaśnienia rażąco niskiej ceny zawierają m.in. opisy, faktury, dzienniki
pracy brygady roboczej, a także dokumenty w postaci kopii uprawnień poszczególnych osób.
Podkreślić należy, że uprawnienia poszczególnych osób (np. Świadectwo wystawione przez
Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego, czy też zaświadczenie o
ukończeniu kursu wydane przez Z.y D. Z. w P. albo Zaświadczenie kwalifikacyjne,
wystawione przez Urząd Dozoru Technicznego Oddział w R.) nie mogą stanowić tajemnicy
przedsiębiorstwa. Są to bowiem dokumenty, do treści których można dotrzeć w ramach
procedury uzyskania informacji publicznej. Ponadto w ich treści brak jest zastrzeżenia
poufności. Są to dokumenty natury ogólnej, jakimi poszczególne osoby mogą wykazywać się
w różnych sytuacjach. Podobnie faktury (tak jak ww. dzienniki pracy) również są
dokumentami, do których ma dostęp nieograniczona ilość osób. W ich treści także nie
wskazano, aby zostały objęte klauzulą poufności. Zdaniem Izby, Wykonawcy winni wykazać
zastrzeżenie poszczególnych informacji, jeśli rzeczywiście miałyby one status tajemnicy
przedsiębiorstwa. Zastrzeganie kilkuset stron wyjaśnień nie jest wiarygodne. Podkreślenia
wymaga, że to nie dany dokument podlega zastrzeżeniu jako tajemnica przedsiębiorstwa, a
informacja jako taka. Wykonawca zatem miał możliwość dokonania zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa w odniesieniu do poszczególnych informacji zawartych w dokumencie, nie
zaś całości dokumentów. Kwestią podstawową w niniejszej sprawie jest fakt, że ocena winna
dotyczyć każdej z zastrzeganej informacji. Wykonawca w swoich wyjaśnieniach winien
odnieść się do każdego z dokumentów osobno i dla każdego z dokumentów wykazać, które
z informacji zawartych w danym dokumencie mają charakter poufny. Tego wykonawca nie
uczynił. Trudno uznać za wiarygodne, aby np. cała faktura zawierała taką tajemnicę.
Zamawiający w trakcie rozprawy przyznał, że informacje na temat ilości soli, częstotliwości
koszenia, jakie są używane do realizacji poszczególnych kontraktów (historycznie) jest
dostępna u Zamawiającego w ramach dostępu do informacji publicznej. Zatem obejmowanie
tego rodzaju danych tajemnicą przedsiębiorstwa jest bezzasadne, bowiem mogą być one
uzyskane w drodze dostępu do informacji posiadanych przez Zamawiającego. Ponadto
dane, jakie Wykonawcy przyjmują do kalkulacji, służą na potrzeby wyliczenia ceny w
niniejszym zamówieniu – a zatem objęcie ich tajemnicą przedsiębiorstwa jest bezpodstawne.
Cena w postępowaniu jest bowiem jawna, a tym samym jej składowe nie korzystają z
zastrzeżenia jako stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa. Bezpodstawne jest zatem
stwierdzenie
Wykonawcy
zawarte
w
treści
wyjaśnień
zastrzeżenia
tajemnicy
przedsiębiorstwa, że odtajnienie modelu kalkulacji ceny zawartego w treści wyjaśnień rażąco
niskiej ceny, spowoduje poznanie know-how Wykonawcy, czy też może wpłynąć na
osłabienie pozycji Wykonawcy na rynku.
W treści wyjaśnień rażąco niskiej ceny wykonawca A. sp. z o.o. nie odniesiono się do
poszczególnych cen, nie wykazano zastrzeżenia co do każdej z podawanych informacji.
Trudno zatem uznać, także w świetle powyższego, że przyjmowane poszczególne dane dla
realizacji niniejszego kontraktu stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Wskazywanie cen za
poszczególne elementy także nie stanowi tajemnicy. Jak wskazano wyżej, kalkulacja została
sporządzona na potrzeby niniejszego zamówienia i jako taka nie stanowi tajemnicy
przedsiębiorstwa. W tym miejscu podkreślenia wymaga, że zasadą w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego jest jawność. Zastrzeganie tajemnicy przedsiębiorstwa
stanowi wyjątek od tej zasady. Ponadto winno być należycie wykazane spełnienie każdej z
przesłanek art. 16 u.o.z.n.k., co w niniejszym przypadku nie ma miejsca (także ze względu
na wyjaśnienia o charakterze ogólnym i brak odniesienia do każdej z informacji w
dokumencie).
W ocenie Izby, również Wykonawca Konsorcjum Z. nie wykazał skutecznego zastrzeżenia
tajemnicy przedsiębiorstwa. Treść wyjaśnień dotyczących zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa przez tego Wykonawcę, zawiera jedynie ogólne stwierdzenia o tym, że
sporządzona kalkulacja zawiera dane, które nie są ujawniane do wiadomości konkurencji
oraz wiadomości ogólnej. Upublicznienie tych informacji może skutkować wykorzystaniem
ich przez firmy konkurencyjne w przyszłych przetargach w celu uzyskania przewagi
konkurencyjnej lub w celu osłabienia pozycji tego Wykonawcy na rynku.
W ocenie Izby są to ogólne stwierdzenia. Ponadto nie wykazano, która konkretnie informacja
stanowić ma tajemnicę przedsiębiorstwa. Jako tajemnica przedsiębiorstwa został bowiem
zastrzeżony cały kosztorys sporządzony jako treść wyjaśnień rażąco niskiej ceny.
Oczywistym jest, że kalkulacja ta została sporządzona na potrzeby niniejszego
postępowania (jako obliczenie ceny w postępowaniu). Podkreślić należy, ze kalkulacja w
postaci kosztorysu jest to przedstawienie kalkulacji ceny, która jest w postępowaniu jawna.
Jako taka, nie może stanowić tajemnicy przedsiębiorstwa. Podkreślić ponownie należy, że
zasadą postępowania jest jego jawność i przejrzystość. Zastrzeżenie tajemnicy
przedsiębiorstwa ma charakter wyjątkowy i winno odnosić się do jednej, konkretnej
informacji. Nie jest wiarygodne zastrzeganie przez wykonawców całej kalkulacji cenowej w
danym postępowaniu. Oczywistym jest, że zastrzeżenie takie ma tylko i wyłącznie na celu
utrudnienie konkurencji weryfikacji zaoferowanej przez wykonawcę ceny, a tym samym służy
do ewentualnego utrudnienia możliwości wniesienia środków ochrony prawnej. Dodatkowo
podkreślenia wymaga, że Wykonawca ten nie wykazał, jakie szczególne środki zostały przez
niego podjęte w celu ochrony takiej tajemnicy. Wskazanie poszczególnych okoliczności w
rodzaju: wydzielenie miejsc do spotkań z gośćmi, kontrahentami, czy wprowadzenie
indywidualnych haseł dostępu do komputerów i systemu informatycznego, nie może zostać
uznane za takie szczególne środki. Są to bowiem ogólne zasady stosowane na codzień u
większości wykonawców funkcjonujących na rynku. Nie wykazano stosowania przez tego
Wykonawcę szczególnego postępowania dla zabezpieczenia tego, co Wykonawca
przedstawiał jako tajemnica przedsiębiorstwa (kosztorysu). Dlatego należało uznać, że
również Wykonawca Konsorcjum Z. nie wykazał spełnienia przesłanek uznania informacji za
tajemnicę przedsiębiorstwa, wskazanych w art. 11 ust 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji.
Izba miała także na uwadze fakt, że Wykonawca Konsorcjum Z. zgłosił przystąpienie do
niniejszego postepowania odwoławczego po stronie Zamawiającego. Wykonawca ten (po
wezwaniu Izby) wniósł pismo, w którym oświadczył, że nie zgłasza sprzeciwu wobec
uwzględnienia przez Zamawiającego odwołania w całości. Nie zgłosił zatem chęci obrony
swoich racji i nie bronił prawidłowości dokonanego przez siebie zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa.
Izba nie nakazała w sentencji wyroku odtajnienia dokumentów stanowiących wyjaśnienia,
mając na uwadze art. 192 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych. Zgodnie z tym
artykułem, Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które
miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia.
W niniejszym postepowaniu samo odtajnienie ww. dokumentów nie będzie miało żadnego
wpływu na wynik postępowania. Oferta Konsorcjum Z. została przez Zamawiającego
odrzucona, podobnie jak oferta Wykonawcy A. sp. z o.o. Izba oddaliła odwołanie Wykonawcy
A. sp. z o.o. Obaj ci Wykonawcy nie biorą zatem udziału w dalszym postępowaniu, co
oznacza, że sam fakt odtajnienia dokumentów pozostanie bez wpływu na wynik
postępowania. Stosownie zatem do treści art. 192 ust. 2 ustawy Prawo zamówień
publicznych, odwołanie podlegało oddaleniu.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania. Na podstawie § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości oraz
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238 ze zm.) do kosztów
postępowania odwoławczego Izba zaliczyła w całości uiszczony wpis, zgodnie z § 3 pkt 1
rozporządzenia.
Przewodniczący:
………………………………