Sygn. akt: KIO 1108/18
WYROK
z dnia 20 czerwca 2018 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Anna Kuszel - Kowalczyk
Protokolant:
Zuzanna Idźkowska
po rozpoznaniu na rozprawie 15 czerwca
2018 r. w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 4 czerwca 2018 r. przez wykonawcę Deloitte Consulting
S.A.,
Al. Jana Pawła II, 00-133 Warszawa w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego Województwo Mazowieckie, ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa
przy udziale wykonawcy Investin Sp. z o.o., ul. Radna 12, 00-341 Warszawa
zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. u
względnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej oraz
dokonanie powtórnego badania i oceny ofert w zakresie oceny
oferty złożonej przez wykonawcę Investin Sp. z o.o. i odrzucenie oferty tego wykonawcy na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp
2. k
osztami postępowania obciąża zamawiającego Województwo Mazowieckie i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Deloitte
Consulting S.A. w Warszawie,
tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od zamawiającego Województwo Mazowieckie na rzecz wykonawcy
Deloitte Consulting S.A. w Warszawie, k
wotę 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście
tysięcy sześćset złotych, zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. P
rawo zamówień publicznych
(j.t. Dz.U.2017.1579, ze zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia –
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie.
Przew
odniczący: ……………………………………….
Sygn. akt KIO 1108/18
Uzasadnienie
Województwo
Mazowieckie
(dalej: „Zamawiający”)
prowadzi
w
trybie
przetargu
nieograniczonego, na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz.U.2017.1579 j.t. ze zm.), zwanej dalej „Pzp”, postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego na przeprowadzenie badania i opracowanie na tej
podstawie raportu pn. „Monitoring wskaźników dla celu głównego, celów strategicznych i celów
operacyjnych Reg
ionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza do 2020 roku w kontekście
inteligentnych specjalizacji
– I edycja” (znak postępowania: RF-II-WSI.ZP.U.272.1.2018.AS),
(dalej: „Postępowanie”).
Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wykonawczych
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej 17 stycznia 2018 r. pod nr 2018/S 011-020796.
4 czerwca 2018 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (dalej „Izba”) wpłynęło
odwołanie Deloitte Consulting S.A. (dalej „Odwołujący”), w którym zarzucono zamawiającemu
naruszenie:
1. art. 90 ust. 3 Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Investin sp. z o.o. (dalej:
„Investin”) pomimo, że wykonawca nie udzielił wymaganych wyjaśnień oraz nie
wykazał na wezwanie zamawiającego, że cena oferty nie jest rażąco niska, w oparciu
art. 90 ust. 2 Pzp;
2. art. 89 ust. 1 pkt 4
w związku z art. 90 ust. 2 i 3 Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty złożonej przez Investin, pomimo, iż oferta ta zawiera rażąco niską cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia i złożonych w postępowaniu ofert oraz nie
uwzględnia wszystkich kosztów związanych z realizacją przedmiotu zamówienia;
3. art.
89 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust. 2 i 3 Pzp w związku z art. 186 ust. 2 i 3 Pzp
poprzez zaniechanie wykonania czynności w postępowaniu zgodnie z żądaniem
zawartym w uwzględnionym odwołaniu, tj. odrzucenia oferty Investin i dokonania
czynności wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej, co stanowiło
obowiązek zamawiającego;
4. art. 7 ust. 3 Pzp poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty z
naruszeniem przepisów Pzp;
5. art.
7 ust. 1 Pzp w związku z art. 90 ust. 1 oraz 1a Pzp poprzez skierowanie do Investin
ponownego wezwania do złożenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny oferty
pomimo tego, że pierwsze wyjaśnienia Investin, w tym zakresie były ogólnikowe i
niepełne, a wniesione w tym zakresie odwołanie, w którym odwołujący domagał się
odrzucenia oferty Investin
zostało uwzględnione w całości, przy czym Investin nie
wniosła wobec powyższego uwzględnienia odwołania sprzeciwu.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu:
unieważnienie czynności wyboru oferty Investin jako najkorzystniejszej,
dokonanie powtórnej czynności badania i oceny ofert,
3. odrzucenie oferty Investin,
4. dok
onanie czynności wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący przedstawiając argumentację stanowiącą podstawę wniesienia odwołania
podaje
, że w ogłoszeniu o zamówieniu, zamawiający wskazał szacunkową wartość
zamówienia i wyniosła ona 197 333,33 złotych netto. Nadto, na sfinansowanie zamówienia
zamawiający przeznaczył kwotę 250 000,00 złotych (brutto). Odwołujący domniemuje, że
zamawia
jący oszacował wartość przedmiotu zamówienia z należytą starannością, co
potwierdza fakt, iż 4 z 6 wykonawców, w tym odwołujący, zaoferowało cenę zbliżoną do
wartości szacunkowej obliczonej przez zamawiającego. Piąty z wykonawców zaoferował cenę
zbliżoną do 70% wartości zamówienia. Wybrana do realizacji zamówienia firma lnvestin
złożyła ofertę, której cena była o prawie 70 % niższa od przyjętej przez zamawiającego
wartości zamówienia, powiększonej o należny podatek od towarów i usług oraz średniej
arytmetyc
znej cen wszystkich złożonych w danym postępowaniu ofert. W związku z
powyższym, na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp, zamawiający w dniu 8 marca 2018 r. wezwał
lnvestin do udzielenia wyjaśnień dotyczących ceny złożonej oferty. Zakres żądania
Zamawiającego został szczegółowo i precyzyjnie opisany i zawierał dokładny zakres
oczekiwanych wyjaśnień odpowiadający treści art. 90 ust. 1 Pzp. Zamawiający pouczył
w
ykonawcę, co powinny zawierać wyjaśnienia oraz jaka czynność zostanie wykonana, w
przypadku ich braku. W op
arciu o złożone przez lnvestin wyjaśnienia z dnia 14 marca 2018 r.
odwołujący stwierdza, że wykonawca w swojej odpowiedzi nie przedstawił przekonywujących
wyjaśnień i dowodów na potwierdzenie tego, że cena oferty została skalkulowana w sposób
rzetelny i gw
arantuje realizację całego zakresu objętego zamówieniem. Na tę okoliczność
przywołuje orzecznictwo Izby. Wykonawca w żadnym miejscu nie wyjaśnił, a także nie
przedstawił dowodów, dotyczących wyliczenia ceny realizacji przedmiotowego zamówienia w
zakresie f
aktycznie ponoszonych i rzetelnie wyliczonych kosztów pracy i zaangażowania
czasowego poszczególnych członków zespołu projektowego, odpowiedzialnych za realizację
poszczególnych elementów usługi. Sposobu kalkulacji ceny wraz z kosztami nie można
odnaleźć w wyjaśnieniach, a także niemożliwe jest samodzielne jej wyliczenie w oparciu o
przedłożone zamawiającemu wyjaśnienia oraz ofertę. W wyjaśnieniach złożonych przez
lnvestin przywołane zostały okoliczności, o których mowa w art. 90 ust. 1 pkt 1 Pzp.
Odwołujący stwierdza, że brak jest udokumentowania wspomnianych okoliczności, w celu
wskazania możliwości uzyskania oszczędności, rozumianych jako niższe niż ogólnie
szacowane, rynkowe koszty wykonania zamówienia. W odniesieniu do „oszczędności metod
wykonania zamówienia” lnvestin wymienia długą listę metod badawczych, analogiczną do tej
wskazanej w ofercie, bez odniesienia do kosztów zastosowania tych metod. Jedynie przy
dwóch metodach badawczych wykonawca wskazał zakres, w jakim zamierza z tych metod
korzystać. Odwołujący zauważa, że we fragmencie wyjaśnień dotyczącym „wybranych
rozwiązań technicznych”, lnvestin nie wykazuje żadnych informacji pozwalających na
uzyskanie oszczędności. Investin zapewnia o wykonalności zamówienia bez wskazania
konkretnych zadań i właściwych do ich realizacji technik. Investin wspomina w tym punkcie
wyjaśnień o zaangażowaniu „min. 4 osób w pełnym wymiarze trwania projektu", ale nie
wskazuje w żaden sposób zaangażowania czasowego tych osób podczas realizacji
zamówienia. Jednocześnie w punkcie dotyczącym kosztów pracy, lnvestin stwierdza, że
zatrudnieni pracownicy nie będą wynagradzani poniżej minimum wynikającego z przepisów
ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2017r.
poz. 847). Wyjaśnienia w części dotyczącej wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania
zamówienia, jako kluczowe, wymieniają bogate doświadczenie lnvestin (które jest wymogiem
obowiązującym wszystkich wykonawców). Także w tym obszarze, w ocenie odwołującego,
brak jest wskazania korzyści wynikających z bogatego doświadczenia w kontekście dokonania
oszczędności podczas realizacji zamówienia. Kwestie związane ze zbiorem informacji i
praktycznych doświadczeń wskazują na ich istotny wpływ w zakresie sprawności realizacji
zadania, jednakże nie spowodują wykonania zamówienia bez nakładu pracy lub z
pomniejszeniem kosztów w porównaniu z innymi wykonawcami. Bogate doświadczenie,
interdyscyplinarny zespół, dostępny szeroki zespół analityków i ekspertów branżowych, nie
jest okolicznością szczególną i indywidualną dla lnvestin, która odróżniałaby go od pozostałych
wykonawców, zatem nie stanowi żadnej przesłanki do uczciwego zaproponowania znacznie
niższej ceny.
Odwołujący nie uznaje za przedstawienie wymaganych wyjaśnień i dowodów
i
nformacji dotyczących kosztów pracy dla Kierownika zamówienia, Eksperta
merytorycznego, Analityków. Odwołujący zauważa, że stwierdzenie, iż Kierownik
zamówienia oraz analitycy otrzymują wynagrodzenie w oparciu o stałą umowę o pracę
oraz umowy cywilnoprawne o wysokości wyższej od minimalnego wynagrodzenia za
pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy
z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pra cę (Dz. U. z 2017
r. poz. 847) nie stanowi, w myśl wezwania i Pzp, kosztów pracy ani dowodu, gdyż nie
jest podparte kwotami wykazującymi kalkulację ceny w sposób prawidłowy.
Podobnie dla Eksperta merytorycznego wskazanie stawki godzinowej 250 złotych
netto
(umowa cywilnoprawna) bez wskazanej liczby zakładanych godzin jest tylko stawką, a
nie jest kosztem dla pozycji kalkulacji ceny oferty.
Informacja o orientacyjnych kosztach pracy jest bezużyteczna w związku z brakiem
opisu kluczowych zadań, których realizacja jest konieczna w kontekście celu badania oraz
brakiem szczegółowej informacji na temat udziału poszczególnych osób w pracach
projektowych.
Investin w swoich wyjaśnieniach stwierdził, że szacunek kosztowy został skalkulowany
wg najwyższej staranności, nie dając żadnych dowodów popierających to stwierdzenie. Wręcz
przeciwnie -
sam fakt, że lnvestin nie przedstawił szacunków dla wszystkich pozycji
kosztowych, świadczy o braku staranności. Z przedstawionych powyżej dowodów zdaniem
o
dwołującego jednoznacznie wynika, że lnvestin:
nie wykazał, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny;
nie udzielił wyjaśnień w zakresie określonym wezwaniem zamawiającego.
Przedstawiona powyżej analiza wyjaśnień Investin dotyczących ceny złożonej oferty
prowadzi do oczywistego
wniosku, iż wyjaśnienia te są ogólnikowe i lakoniczne oraz nie
rozwiewają wątpliwości co do tego, że cena zaoferowana przez Investin jest rażąco niska. W
szczególności podkreślić należy, iż zamawiający wezwał Investin do przedłożenia dowodów
na potwierdze
nie wyjaśnień, czego Investin jednak zaniechał nie przedstawiając
jakiegokolwiek dowodu w tym zakresie. W ocenie odwołującego, takie zachowanie Investin
winno skutkować uznaniem, że wyjaśnienia dotyczące ceny wskazanej w ofercie Investin nie
zostały w ogóle złożone, co w konsekwencji winno prowadzić do odrzucenia oferty Investin
czego z
amawiający jednak bezzasadnie zaniechał. Na tę okoliczność odwołujący
przywołał orzecznictwo Izby. Wobec powyższego, odwołujący uznaje, iż wyjaśnienia
lnvestin dotyczące ceny złożonej oferty, jako niepotwierdzone dowodami w tym zakresie,
uznać należy jako niewystarczające. W szczególności zauważa, iż Investin nie przedstawił
jakichkolwiek dowodów potwierdzających jego wyjaśnienia co do:
przewidzianych kosztów pracy (nie przedstawiono żadnych umów o pracę,
uzgodnień czy choćby umów przedwstępnych z odpowiednimi pracownikami,
ekspertami,
analitykami
i
specjalistami),
posiadania
wieloletniego
doświadczenia rynkowego (nie przedstawiono dokumentów wykazujących
takie doświadczenie),
dysponowania stałym personelem i szerokim zespołem analityków i ekspertów
branżowych (nie przedstawiono np.: informacji z działu kadr o liczbie
zatrudnionych ekspertów i specjalistów, długości zatrudnienia u wykonawcy
czy zasad wynagrodzenia)
warunków współpracy z ewentualnymi podwykonawcami (nie przedstawiono
choćby umów przedwstępnych określających takie warunki niezależnie już od
tego, że w ofercie lnvestin nie wspomina o tym, że będzie korzystał z
podwykonawstwa, a w wyjaśnieniach powołuje sie na powyższe).
Odwołujący wskazuje, iż brak przedstawienia przez lnvestin wyczerpującej odpowiedzi na
konkretne wezwanie z
amawiającego do złożenia wyjaśnień dotyczących ceny ofert skutkować
winien stwierdzeniem, że lnvestin nie podołał obowiązkowi wykazania (nie podźwignął ciężaru
dowodowego), że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, a w konsekwencji odrzuceniem
oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp
. Powyższe również znajduje potwierdzenie w
orzecznictwie KIO w postaci wyroku KIO z dnia 29 stycznia 2018 r., sygn. akt KIO 2717/17.
Wobec powyższego zgodnie z treścią wezwania, w oparciu o art. 90 ust. 3 w związku
z art. 90 ust. 2 Pzp oferta wykonawcy lnvestin powinna zostać odrzucona. Zamawiający jednak
zaniechał tej czynności.
W związku z powyższym odwołujący pismem z dnia 23 kwietnia 2018 r. wniósł
odwołanie, w którym żądał: unieważnienia czynności zamawiającego polegającej na wyborze
oferty najkorzystniejszej, dokonania powtórnej czynności badania i oceny ofert, odrzucenia
oferty Investin oraz dok
onania czynności wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej.
Zamawiający przed rozpoczęciem rozprawy w tej sprawie (sygn. akt KIO 773/18) uwzględnił
w całości zarzuty przedstawione w odwołaniu z dnia 23 kwietnia 2018 r.
Reprezentant Investin,
występujący w postępowaniu odwoławczym o sygn. akt KIO
773/18 jako p
rzystępujący, pomimo obecności na rozprawie i przedłożenia pełnomocnictwa
do akt sprawy, nie zgłosił sprzeciwu co do uwzględnienia przez zamawiającego zarzutów
odwołania. Powyższe spowodowało, że Izba wydała w dniu 7 maja 2018 r. postanowienie o
umorzeniu postępowania odwoławczego.
Powyższe skutkuje na mocy art. 186 ust. 3 Pzp obowiązkiem wykonania czynności w
postępowaniu o udzielenie zamówienia zgodnie z żądaniem zawartym w odwołaniu.
Pomimo powyższego zamawiający w dniu 25 maja 2018 r. ponownie wybrał ofertę
złożoną przez Investin, a wcześniej ponownie wezwał Investin do złożenia wyjaśnień
dotyczących ceny oferty.
W dalszej części uzasadnienia odwołujący przedstawia argumentację wskazującą na
to, że zamawiający nie powinien ponownie wzywać lnvestin do złożenia wyjaśnień, a w
konsekwencji brać pod uwagę dalszych wyjaśnień lnvestin w tym zakresie.
Odwołujący zauważa, że wyjaśnienia te w całości utajniono, pomimo, że nie były
objęte tajemnicą przedsiębiorstwa pierwotne wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, a przecież nowe
wyjaśnienia nie mogą różnić się od poprzednich, co do podawanych okoliczności
uzasadniających złożenie oferty o danej wartości. W ocenie odwołującego zapoznawanie się
z ich treścią jest bezprzedmiotowe w sytuacji, gdy zamawiający uznał już, że złożone
wyjaśnienia w trybie art. 90 Pzp skutkują odrzuceniem oferty lnvestin, a powyższemu nie
zaprzeczył także sam lnvestin, którego pełnomocnik wprost oświadczył podczas posiedzenia
Kr
ajowej Izby Odwoławczej w dniu 7 maja 2018 roku (sygn. akt: KIO 773/18), że nie zgłasza
sprzeciwu wobec uwzględnienia odwołania w całości przez zamawiającego. Oznacza to, że
uznano tym samym zarówno zarzuty, jak i żądania odwołania rozpoznawanego pod sygnaturą
akt: KIO 773/18 w dniu 7 maja 2018 roku.
Odnośnie zarzutu zaniechania odrzucenia oferty lnvestin w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt
4 w związku z art. 90 ust. 2 i 3 Pzp, pomimo, iż oferta ta zawiera rażąco niską cenę w stosunku
do przedmiotu
zamówienia i złożonych w postępowaniu ofert oraz nie uwzględnia wszystkich
kosztów związanych z realizacją przedmiotu zamówienia odwołujący wskazał, co następuje.
Zamawiający w wezwaniu lnvestin do udzielenia wyjaśnień dotyczących ceny złożonej oferty
poinformował, że:
dokonana przez Wykonawcę wycena realizacji zamówienia (...) wydaje się rażąco
niska w stosunku do przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w
Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (dalej „SIWZ”);
cena oferty lnvestin jest n
iższa o 30% od przyjętej przez zamawiającego wartości
zamówienia;
cena oferty lnvestin jest niższa o 30% od średniej arytmetycznej cen wszystkich
złożonych w danym postępowaniu ofert.
Zważywszy na brak wyjaśnień i dowodów potwierdzających właściwą kalkulację ceny przez
w
ykonawcę Investin (jak wykazano powyżej) odwołujący uznaje, że nie zostało obalone
przypuszczenie z
amawiającego w odniesieniu do rażąco niskiej ceny poparte schematem
ustalania, czy oferta zawiera rażąco niską cenę określonym w art. 90 ust. 1 i ust. 1a Pzp.
Skoro nie zostało ono rozwiane w trybie otrzymanych wyjaśnień, to zamawiający
powinien uznać cenę oferty lnvestin za rażąco niską względem przedmiotu zamówienia i cen
pozostałych ofert.
Zamawiający niewłaściwie, niezgodnie z Pzp, przyjął, że udzielone wyjaśnienia
potwierdzają brak występowania w ofercie lnvestin rażąco niskiej ceny, co spowodowało
zaniechanie odrzucenia oferty lnvestin z zastosowaniem art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp.
Odnośnie zaniechania wykonania czynności w postępowaniu zgodnie z żądaniem
zawartym w uwzględnionym odwołaniu w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90
ust. 2 i 3 Pzp w związku z art. 186 ust. 2 i 3 Pzp, tj. odrzucenia oferty lnvestin i
dok
onania czynności wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej, co
sta
nowiło obowiązek zamawiającego, odwołujący podnosi.
Jak już zaznaczono powyżej w dniu 23 kwietnia 2018 r. odwołujący wniósł odwołanie
do KIO (sygn. akt
KIO 773/18), w którym zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących
przepisów ustawy:
art. 90 ust 3 Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty lnvestin sp. z o.o.
pomimo, że
wykonawca nie udzielił wymaganych wyjaśnień oraz nie wykazał na wezwanie
z
amawiającego, że cena oferty nie jest rażąco niska, w oparciu art. 90 ust 2 Pzp;
art. 89 ust 1 pkt 4 w
związku z art. 90 ust 2 i 3 Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty złożonej przez Investin, pomimo, iż oferta ta zawiera rażąco niską cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia i złożonych w postępowaniu ofert oraz nie
uwzględnia wszystkich kosztów związanych z realizacją przedmiotu zamówienia;
art. 7 ust. 1 Pzp poprzez dokonanie oceny oferty lnvestin w sposób sprzeczny z opisem
kryterium „koncepcja badawcza” oraz nierówne w tym zakresie traktowanie
wykonawców biorących udział w postępowaniu;
art. 7 ust. 3 Pzp poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty z
naruszeniem przepisów Pzp. ”
W dniu 26 kwietnia 2018 r. do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
przystąpił lnvestin.
W dniu 2 maja 2018 r. zamawiający przekazał Prezesowi Krajowej Izby Odwoławczej
odpowiedź na odwołanie. W treści odpowiedzi zamawiający poinformował, iż uwzględnił
odwołanie w całości i zobowiązał się do unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej
oferty z dnia 12 kwietnia 2018 r. oraz dokonania ponownego badania i oceny ofert.
W związku z uwzględnieniem odwołania w całości przez zamawiającego oraz brakiem
sprzeciwu ze strony obecnego na rozprawie przystępującego, tj. Investin, co do uwzględnienia
przez zamawiającego zarzutów odwołania, Krajowa Izba Odwoławcza na posiedzeniu
niejawnym z udziałem stron w dniu 7 maja 2018 r. umorzyła postępowanie odwoławcze.
Zamawiający wskutek tego, że w całości uwzględnił zarzuty przedstawione w odwołaniu z dnia
23 kwietnia 2018 r., a następnie nie wykonał - zgodnie z żądaniem zawartym w tym odwołaniu
czynności w postępowaniu polegających na odrzuceniu oferty Investin i dokonania czynności
wyboru oferty o
dwołującego jako najkorzystniejszej, naruszył kolejne przepisy, a mianowicie
art. 90 ust. 2 i 3 Pzp w związku z art. 186 ust. 2 i 3 Pzp.
Odwołujący zaznacza, iż zgodnie z utrwalonym stanowiskiem orzeczniczym KIO w
świetle art. 186 ust 2 i 3 Pzp uwzględnienie zarzutu w całości przez zamawiającego musi
prowadzić do wykonania czynności, której domaga się odwołujący. Na potwierdzenie tej
okoliczności przywołuje orzecznictwo Izby. Odwołujący w momencie ponownego wyboru
najkorzystniejszej oferty przez z
amawiającego nadal był związany swoją ofertą, zaś mając na
uwadze wcześniejszą argumentację uznać należy, iż jedynie faktyczne (a nie pozorne)
uwzględnienie żądań odwołującego spowoduje usunięcie wcześniejszych naruszeń przepisów
Pzp przez z
amawiającego. Tym samym odwołujący stwierdza, iż zamawiający nie miał
żadnych podstaw do tego, by nie dotrzymać swojego oświadczenia o uwzględnieniu zarzutów
o
dwołującego, co w konsekwencji uzasadnia twierdzenia, iż zamawiający dopuścił się
kolejnego naruszenia przepisu ustawy Pzp.
W tym miejscu Odwołujący zwraca uwagę na dalsze konsekwencje uwzględnienia
przez z
amawiającego żądania odwołania z dnia 23 kwietnia 2018 r. oraz braku sprzeciwu ze
strony p
rzystępującego - lnvestin co do uwzględnienia w całości zarzutów przedstawionych w
odwołaniu przez zamawiającego w postaci przyznania przez zamawiającego i lnvestin, iż
z
amawiający dopuścił się naruszenia przepisów art. 90 ust. 3 Pzp, art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp oraz
art. 7 ust. 3 Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty lnvestin pomimo tego, że cena tej
oferty jest rażąco niska i wybór jako oferty najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawcę
lnvestin pomimo tego, że ofertę tę należało odrzucić.
Zgodnie z art. 190 ust. 5 zdanie 2 Pzp fakty przyznane w toku postępowania przez
stronę przeciwną nie wymagają dowodu, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości co do
zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. W okolicznościach przedmiotowego, niezawiłego
stanu faktycznego o żadnych wątpliwościach nie może być mowy, a zatem uznać należy, iż
zbędne wydaje się aktualnie przeprowadzenie postępowania dowodowego dla wykazania
dopuszcze
nia się przez zamawiającego naruszenia przepisów art. 90 ust. 3, art. 89 ust. 1 pkt
4 oraz 7 ust. 3 Pzp.
Powyższy pogląd potwierdza doktryna prawnicza. Zgodnie bowiem z publikacją Prawo
zamówień publicznych. Komentarz., Dzierżanowski W., Jerzykowski J., Stachowiak M., LEX,
„Nie wymagają dowodu fakty przyznane przez stronę przeciwną, jeżeli skład orzekający
uzna, iż nie budzą wątpliwości co do swojej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy.
Przyznanie jest oświadczeniem wiedzy. Podlega zawsze weryfikacji składu orzekającego co
do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. Nie powoduje skutków materialnoprawnych,
takich jak uznanie odwołania, lecz jedynie skutek procesowy przejawiający się w tym, że fakty
te nie wymagają udowodnienia. Ustawa nie przewiduje szczególnej formy dla przyznania
faktów, w związku z tym należy przyjąć, że może ono nastąpić poprzez złożenie oświadczenia
w formie pisemnej, jak też w formie ustnej.” W orzecznictwie natomiast szeroko
zaakceptowana jest koncepcja, i
ż uwzględnienie części zarzutów stanowi przyznanie się i
potwierdzenie przez z
amawiającego niezgodnego z prawem prowadzenia postępowania o
udzielenie zamówienia, czyli jest przyznaniem faktów leżących u podstaw uwzględnionych
zarzutów w rozumieniu art. 190 ust. 5 zdanie 2 Pzp. W takiej sytuacji, gdy przyznanie nie budzi
wątpliwości, KIO upoważniona jest do odstąpienia od przeprowadzania postępowania
dowodowego ze skutkiem uznania podniesionych zarzutów za potwierdzone. Wobec
powyższego, stosując wnioskowanie a minore ad maius, uznać należy, iż tym bardziej za
przyznanie faktów leżących u podstaw zarzutów odwołania uznać należy uwzględnienie
całości zarzutów, co nastąpiło w niniejszej sprawie.
Niezależnie zaś już od powyższego odwołujący zaznacza, iż działanie zamawiającego,
który pozornie uwzględnia zarzuty odwołującego tylko po to, by następnie postąpić w sposób,
który sam uznał za naruszający przepisy Pzp jest w istocie działaniem zmierzającym do
multiplikowania czynności związanych z odwoływaniem się od działań zamawiającego
sprzecznych z przepisami Pzp. Takie działanie odwołujący ocenia negatywnie, wręcz jako
próbę omijania przepisów Pzp.
Wykazane w odwołaniu nieprawidłowości, dokonane w postępowaniu przez
z
amawiającego (brak odrzucenia oferty lnvestin, zaniechanie wyboru oferty odwołującego jako
oferty najkorzystniejszej, wybór oferty lnvestin jako oferty najkorzystniejszej), w zestawieniu
z podstawą prawną, potwierdzają naruszenie przez zamawiającego przepisów Pzp.
Naruszenie art.
7 ust. 1 Pzp w związku z art. 90 ust. 1 oraz 1a Pzp poprzez skierowanie do
Investin
ponownego wezwania do złożenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny oferty
pomimo tego, że pierwsze wyjaśnienia Investin w tym zakresie były ogólnikowe i niepełne.
Odwołujący wskazuje, iż niedopuszczalne w zgodnej opinii przedstawicieli
doktryny prawa i aktualnego orzecznictwa KIO jest ponowne wzywanie wykonawcy do
przedstawienia wyjaśnień dotyczących ceny złożonej oferty w sytuacji, gdy pierwotnie
złożone wyjaśnienia zostały wprawdzie złożone, ale są nierzetelne, lakoniczne i
ogólnikowe.
Na powyższe zwrócono uwagę choćby w publikacji Nowicki Józef Edmund, Prawo
zamówień publicznych, Komentarz, wyd. Ill, publ. WKP 2018 w następujący sposób:
"Zamawiający może wezwać ponownie do złożenia wyjaśnień tytko tego wykonawcę, który
rzetelnie złożył pierwsze wyjaśnienia, a nie takiego, który, uchylając się od udzielenia
szczegółowych informacji i przedstawienia dowodów, złożył wyjaśnienia w sposób zdawkowy
i ogólnikowy. Na potwierdzenie powyższego odwołujący przywołał orzecznictwo Izby.
Treść wezwania 14 maja 2018 r. stanowi dosłowne powtórzenie pierwotnego
wezwania do
złożenia wyjaśnień (z dnia 8 marca 2018 r.). Oznacza to, że zamawiający nie
żądał uszczegółowienia czy skonkretyzowania pierwotnie złożonych wyjaśnień, a ich złożenia
w całości jeszcze raz, przyznając tym samym, że pierwotne wyjaśnienia Investin w tym
zakresie są nierzetelne, a oferta Investin podlega odrzuceniu. Tym samym, zamawiający
wzywając po raz drugi Investin do złożenia wyjaśnień dotyczących ceny oferty naruszył zasadę
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. Zamawiający miał bowiem
możliwość oceny, czy cena oferty Investin jest rażąco niska już po pierwszym wezwaniu i
zapoznaniu się z pierwszymi wyjaśnieniami.
Fakt, że analiza tychże prowadziła do wniosku, że oferta Investin podlega odrzuceniu
z
amawiający przyznał wprost, a Investin potwierdził w toku pierwszego postępowania
odwoławczego w niniejszej sprawie, zakończonego uwzględnieniem odwołania w całości i
odmową wniesienia sprzeciwu na powyższe przez Investin.
W tej sytuacji powtórzenie czynności badania i oceny ofert polegające na powtórzeniu
wezwania d
o złożenia wyjaśnień i otrzymaniu ponownie opracowanych wyjaśnień, w ocenie
odwołującego, narusza zasadę równego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji.
Zamawiający przedłożył pisemną odpowiedź na odwołanie, wniósł o oddalenie
odwołania przedstawiając stosowną argumentację.
Do postępowania odwoławczego, po stronie zamawiającego, przystąpienie zgłosił
wykonawca INVESTIN Sp. z o.o. z siedziba w Warszawie
wnosząc o oddalenie odwołania.
Izba, wobec spełniania przez INVESTIN Sp. z o.o. przesłanek z art. 185 ust. 2 Pzp,
postanowiła dopuścić wykonawcę zgłaszającego przystąpienie (dalej również „Przystępujący”)
do udziału w postępowaniu odwoławczym.
Po przeprowadzeniu rozprawy Izba, uwzględniając całość dokumentacji
przedmiot
owego postępowania, w tym w szczególności dokumentację postępowania
odwoławczego o sygn. akt KIO 733/18, specyfikację istotnych warunków zamówienia
(SIWZ), oferty wykon
awców, korespondencję pomiędzy zamawiającym i wykonawcami,
odwołanie, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia, stanowiska stron
postępowania złożone w trakcie posiedzenia i rozprawy, ustaliła i zważyła co następuje.
Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których stanowi art. 189
ust. 2 Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Izba
stwierdziła, że odwołujący posiada legitymację do wniesienia odwołania, zgodnie
z przepisem art. 179 ust. 1 Pzp.
Izba ustaliła, iż przedstawiony przez strony postępowania stan faktyczny sprawy, nie
jest pomiędzy nimi sporny, jak i jest zgodny z dokumentacją postępowania. W szczególności
Izba ustaliła, co następuje:
Termin składania i otwarcia ofert w postępowaniu upłynął w dniu 27 lutego 2018 r.
Wartość szacunkowa udzielanej w ramach postępowania części zamówienia wynosiła
333,33 zł. Bezpośrednio przed otwarciem ofert zamawiający podał kwotę jaką zamierza
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia tj. 250 000 zł.
W terminie
składania ofert do zamawiającego wpłynęło 6 ofert, w tym oferta
przystępującego i odwołującego. Oferta przystępującego opiewała na kwotę brutto 89 175,00
zł brutto.
Wobec wypełnienia przesłanek z art. 90 ust. 1 Pzp i stwierdzenia przez
zamawiającego, w toku badania i oceny ofert, że zaoferowana przez przystępującego cena
jest niższa o 30% od przyjętej przez zamawiającego wartości zamówienia powiększonej o
należny podatek od towarów i usług oraz średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych w
danym postępowaniu ofert, zamawiający w dniu 8 marca 2018 r. wystosował do
przystępującego wezwanie do udzielenia wyjaśnień dotyczących ceny złożonej oferty, w tym
do złożenia dowodów.
Przystępujący w dniu 14 marca 2018 r. złożył odpowiedź na wezwanie do wyjaśnienia
ceny oferty.
Zamawiający w dniu 12 kwietnia 2018 r. wybrał ofertę przystępującego jako ofertę
najkorzystn
iejszą w postępowaniu.
Na tę czynności odwołujący w dniu 23 kwietnia 2018 r. złożył odwołanie zarzucając
zamawiającemu naruszenie:
art. 90 ust 3 Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty lnvestin sp. z o.o.
pomimo, że
wykonawca nie udzielił wymaganych wyjaśnień oraz nie wykazał na wezwanie
z
amawiającego, że cena oferty nie jest rażąco niska, w oparciu art. 90 ust 2 Pzp;
art. 89 ust 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust 2 i 3 Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty złożonej przez Investin, pomimo, iż oferta ta zawiera rażąco niską cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia i złożonych w postępowaniu ofert oraz nie
uwzględnia wszystkich kosztów związanych z realizacją przedmiotu zamówienia;
art. 7 ust. 1 Pzp poprzez dokonanie oceny oferty lnvestin w sposób sprzeczny z opisem
kryterium „koncepcja badawcza” oraz nierówne w tym zakresie traktowanie
wykonawców biorących udział w postępowaniu;
art. 7 ust. 3 Pzp poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty z
naruszeniem przepisów Pzp.
W żądaniach odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i zakazanie
zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru oferty Investin jako najkorzystniejszej,
dokonania powtórnej czynności badania i oceny ofert,
3. odrzucenia oferty Investin,
dokonania czynności wyboru – oferty odwołującego jako najkorzystniejszej.
Przystąpienie, po stronie zamawiającego, do postępowania odwoławczego,
wszczętego w wyniku wniesienia odwołania w dn. 23 kwietnia 2018 r., a oznaczonego sygn.
akt KIO 773/18, zgłosił w dn. 26 kwietnia 2018 r. Investin sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie.
W dniu 7 maja 2018 r., w toku posiedzenia niejawnego z udziałem stron, w sprawie o
sygn. akt KIO 773/18, w którym brali udział pełnomocnicy stron i uczestnika postępowania,
zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie w której uwzględnił odwołanie w całości.
Pełnomocnik przystępującego tj. Investin nie zgłosił sprzeciwu wobec uwzględnienia
odwołania.
Wobec powyższego Izba, na podstawie art. 186 ust. 3 Pzp umorzyła postępowanie
odwoławcze o sygn. akt 773/18.
Zamawiający, w związku z postanowieniem Izby, w dn. 8 maja 2018 r. zawiadomił
uczestników postępowania o unieważnieniu czynności wyboru oferty najkorzystniejszej z dn.
12 kwietnia 2018 r. oraz o zamiarze dokonania ponownego badania i oceny ofert.
W dniu 14 maja 2018
r. zamawiający skierował do Investin ponowne wezwanie do
udzielenia wyjaśnień dotyczących ceny złożonej oferty, o treści tożsamej z wezwaniem z dn.
8 marca 2018 r.
W dniu 16 maja 2018 r. Investin złożył odpowiedź na wezwanie do wyjaśnienia ceny
oferty.
W dniu 25 maja 2018 r. zamawiający zawiadomił uczestników postępowania o wyborze
jako oferty najkorzystniejszej oferty Investin.
Izba zważyła co następuje.
W pierwszej kolejności należy odnieść się do twierdzeń odwołującego co do naruszenia
przez zamaw
iającego art. 186 ust. 2 i 3 Pzp. Zgodnie z art. 186 ust. 2 i 3, w przypadku
uwzględnienia przez zamawiającego w całości zarzutów przedstawionych w odwołaniu Izba
może umorzyć postępowanie na posiedzeniu niejawnym bez obecności stron oraz
uczestników postępowania odwoławczego, którzy przystąpili do postępowania po stronie
wykonawcy, pod warunkiem że w postępowaniu odwoławczym po stronie zamawiającego nie
przystąpił w terminie żaden wykonawca. W takim przypadku zamawiający wykonuje, powtarza
lub unieważnia czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia zgodnie z żądaniem
zawartym w odwołaniu. Jeżeli uczestnik postępowania odwoławczego, który przystąpił do
postępowania po stronie zamawiającego, nie wniesie sprzeciwu co do uwzględnienia w całości
zarzutów przedstawionych w odwołaniu przez zamawiającego, Izba umarza postępowanie, a
zamawiający wykonuje, powtarza lub unieważnia czynności w postępowaniu o udzielenie
zamówienia zgodnie z żądaniem zawartym w odwołaniu.
Okoliczności wskazane w art. 186 ust. 2 i 3 Pzp ziściły się w postępowaniu
odwoławczym o sygn. akt KIO 773/18. Zamawiający, faktycznie uwzględnił zarzuty w całości,
a w związku z tym, zobowiązany był do wykonania, powtórzenia lub unieważnienia czynności
w postępowaniu o udzielenie zamówienia zgodnie z żądaniami zawartymi w odwołaniu, a
przystępujący rezygnując z wniesienia sprzeciwu, godził się na wynik w postaci odrzucenia
jego oferty
, co stanowiło jedno z żądań odwołania. Rezygnacja przez zamawiającego z
realizacji żądań wynikających z uwzględnionych zarzutów odwołania dopuszczalna jest
jedynie w sytuacji, gdyby
były one niemożliwe do spełnienia lub ich spełnienie może prowadzić
do naruszenia
prawa (np. stawiane żądania były nadmiarowe). W każdym innym przypadku
zamawiaj
ący zobowiązany jest do ich wykonania. Czynności zamawiającego po
uwzględnieniu odwołania powinny być efektywne i zmierzać do rozstrzygnięcia postępowania.
Niemniej jednak, normy art. 186 ust. 2 i 3 Pzp maj
ą charakter stricte proceduralny i jako takie
nie mogą stanowić materialnoprawnej podstawy uwzględnienia odwołania. Skutkiem
niezastosowania się zamawiającego do żądań odwołującego, jest możliwość, wniesienia
kolejnego odwołania, na nowe czynności wykonane niezgodnie z żądaniem, podlegającego
merytorycznemu rozpatrzeniu przez Izbę.
Wobec powyższego zarzut ten nie potwierdził się.
Odnosząc się do meritum sprawy tj. oceny czy oferta przystępującego powinna
podlegać odrzuceniu, Izba zanim przejdzie do rozważań odnośnie tej oferty pragnie wskazać,
że nie można się zgodzić z argumentacją odwołującego co do braku konieczności
przeprowadz
enia postępowania dowodowego w niniejszym postępowaniu odwoławczym, w
związku z uwzględnieniem w całości zarzutów w postępowaniu odwoławczym o sygn. akt KIO
733/18, na zasadzie art. 190 ust. 5 Pzp. W ocenie Izby,
uwzględnienie zarzutów w innym
postępowaniu odwoławczym nie wywołuje skutku procesowego dla kolejnego postępowania
w postaci
braku konieczności przeprowadzania postępowania dowodowego.
Mając powyższe na uwadze Izba, opierając się na aktach sprawy stwierdza co
następuje.
W
toku postępowania o udzielenie zamówienia, podczas badania ofert, w związku z
wystąpieniem ustawowych przesłanek (art. 90 ust. 1a Pzp) zamawiający powziął wątpliwości
co do tego, czy zaoferowana przez
przystępującego cena nie jest rażąco niska. Wyrazem tych
wątpliwości było wezwanie Investin do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 Pzp,
wystosowane w dn. 8 marca 2018 r. (I wezwanie).
Izba podkreśla, że z tym wezwaniem wiązały
się określone konsekwencje prawne. Otóż konsekwencją takiego wezwania było powstanie
domniemania faktycznego, że mamy do czynienia z rażąco niską ceną. Domniemanie
zaoferowania ceny rażąco niskiej ma jednak charakter wzruszalny - może zostać obalone
przez złożenie stosownych wyjaśnień popartych dowodami przez wezwanego wykonawcę. W
postępowaniu wyjaśniającym prowadzonym przez zamawiającego ciężar dowodu spoczywa
na wykonawcy udzielającym wyjaśnień. To wykonawca, a w tym konkretnym przypadku
przystępujący, obciążony został obowiązkiem wykazania prawidłowości zaoferowanej ceny.
Dlate
go też wykonawca musi dochować szczególnej staranności przedkładając
z
amawiającemu wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny. Jeśli nie sprosta
spoczywającemu na nim ciężarowi dowodu w zakresie wykazania, że cena oferty została
skonstruowana w sposób zapewniający należytą realizację zamówienia, w mocy pozostaje
domniemanie, że zaoferowana cena oferty jest ceną rażąco niską.
Podkreślenia wymaga, że zamawiający przeprowadził procedurę wyjaśniającą z art.
90 ust. 1 Pzp w stosunku do oferty Investin. W wyniku tej procedury,
uznał pierwotnie, że oferta
ta nie zawiera ceny rażąco niskiej. Jednakże w wyniku wniesionego odwołania, uwzględniając
w całości zarzuty w sprawie o sygn. akt KIO 773/18, zobowiązał się do odrzucenia oferty
Investin ze względu na brak wymaganych wyjaśnień oraz nie wykazanie, że cena oferty nie
jest rażąco niska, a w konsekwencji prowadzi do wniosku, iż oferta zawiera rażąco niską cenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia i złożonych w postępowaniu ofert oraz nie uwzględnia
wszystkich
kosztów związanych z realizacją przedmiotu zamówienia.
Nie można zgodzić się z zamawiającym, że „żądanie odwołującego dotyczące
odrzucenia oferty lnvestin
oraz dokonanie czynności wyboru oferty - oferty odwołującego jako
najkorzystniejszej
, wobec wcześniejszego żądania odwołującego dotyczącego dokonania
powtórnej czynności badania i oceny ofert było przedwczesne, m.in. i z tego powodu, że w
postępowaniu uczestniczyło 6 wykonawców, a wynik postępowania był nieznany”. Żądanie
odrzucenia ofert
y przystępującego można byłoby uznać za przedwczesne jedynie w sytuacji
gdyby
odwołujący żądał odrzucenia oferty jako oferty zawierającej rażąco niską cenę, a
zamawiający nie przeprowadził jeszcze w tym zakresie procedury wyjaśniającej z art. 90 ust.
1 Pzp. W niniejszej sprawie, z
amawiający przeprowadził stosowną procedurę wyjaśniającą i
w efekcie odwołania zgodził się na odrzucenie oferty przystępującego – nie można zatem
mówić o przedwczesności tego żądania. Jednocześnie, Izba zwraca uwagę na brak
konsekwencji w argumentacji zamawiającego przedstawionej w toku niniejszego
postępowania. Z jednej strony zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wskazuje na cel
procedury wyjaśniającej istnienie rażąco niskiej ceny, oraz dopuszczalność kilkukrotnego
wzywania wykonawcy do złożenia wyjaśnień w zakresie dokonanej przez wykonawcę wyceny
oferty (
przywołując orzecznictwo), a z drugiej twierdzi, że tylko raz zwracał się o stosowne
wyjaśnienia do Investin (raz przed pierwotnym wyborem oraz raz powtarzając czynność
badania i oceny ofert).
Następnie zamawiający stwierdza, „(…) że lnvestin nie złożył zupełnie
nowych wyjaśnień lecz w rzeczywistości doprecyzował te, które były przedmiotem odwołania
z dnia 23 kwietnia 2018 r.
”, gdy w toku rozprawy z kolei twierdził, że „w związku z dokonanym
unieważnieniem i powtórzeniem czynności zamawiający de facto anulował wszystkie
czynności uprzednio wykonane w trakcie postępowania. Dlatego też, zamawiający nie
zmieniał treści pisma wzywającego przystępującego do wyjaśnień, gdyż uznał, że jest to nowa
czynność dokonywana w ramach nowego badania i oceny ofert. (…) nie było to
doprecyzowanie wyjaśnień poprzednio złożonych, gdyż nie była to kontynuacja czynności, a
ponowne badanie
”. Dalszą niekonsekwencją jest twierdzenie zamawiającego, że „w związku
z dokonanym unieważnieniem i powtórzeniem czynności zamawiający de facto anulował
wszystkie czynności uprzednio wykonane w trakcie postępowania”, przy czym powtórzył tylko
ocenę w ramach kryteriów oceny ofert przystępującego (zgodnie z żądaniem odwołującego)
oraz
wezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej ceny przystępującego, nie dokonując już takiej
samej czynności w stosunku do innego uczestnika postępowania wzywanego w ramach
pierwotnej procedury.
Mając powyższe na uwadze Izba stwierdza, że w niniejszym stanie faktycznym,
wykonanie powtórnej czynności i badania ofert powinno nastąpić w oparciu o okoliczności
faktyczne
będące podstawą odwołania, w oparciu o te okoliczności nastąpiło bowiem jego
uwzględnienie. W ocenie składu orzekającego, brak było podstaw prawnych do ponowienia
żądania złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny w stosunku do oferty przystępującego.
Czynność ta nie stanowiła również (dopuszczalnego w określonych okolicznościach)
wezwania do doprecyzowania elementów wyjaśnień uprzednio złożonych, a budzących
wątpliwość zamawiającego – co zamawiający przyznał wprost podczas rozprawy, a co
potwierdza również treść wystosowanego wezwania. Czynność ponownego badania i oceny
ofert pow
inna uwzględniać pierwotnie złożone wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny i to
one powinny stanowić podstawę oceny oferty przystępującego w tym zakresie.
Podkreślenia wymaga fakt, że co do zasady wezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej
ceny jest jednok
rotne, i tylko w szczególnych przypadkach zamawiający może wystąpić o
dodatkowe wyjaśnienia. Jednakże ponawianie wezwań nie może stanowić ratowania oferty
wówczas gdy wykonawca nie wyjaśnia rzetelnie okoliczności, które uzasadniają wysokość
ceny jego oferty.
Biorąc pod uwagę różnicę między ceną oferty przystępującego a wartością
szacunkową zamówienia i cenami innych ofert przystępujący, aby wykazać realność ceny,
powinien wskazać istnienie po jego stronie szczególnych okoliczności umożliwiających
obniżenie ceny i ujawnić założenia przyjęte na etapie jej kalkulacji. W tym miejscu należy raz
jeszcze podkreślić, iż to nie odwołujący ma wykazywać, że cena oferty konkurenta jest rażąco
niska lecz odwrotnie t
o ten wykonawca musi wykazać że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny. Ciężar dowodu spoczywa na tym, który oferuje i nie ulega on modyfikacji również na
etapie
postępowania odwoławczego.
Wobec powyższego Izba, stwierdza, że zamawiający przeprowadzając ponownie
procedurę wyjaśniającą, naruszył art. 7 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 Pzp, gdyż w sposób
nieuprawniony
i naruszający zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawcy,
umożliwił przystępującemu złożenie kolejnych, bardziej wyczerpujących wyjaśnień w sytuacji
gdy znał on już zarzuty kierowane wobec tej oferty przez odwołującego w sprawie KIO 773/18.
W ocenie Izby, w niniejszej sprawie brak było podstaw do wystosowania dodatkowego
wezwania
do złożenia dodatkowych wyjaśnień, w tym dowodów, w przedmiocie rażąco niskiej
ceny oferty. Zdaniem składu orzekającego, ponowne wezwanie wykonawcy w ww. zakresie
może być wystosowane w sytuacji, gdy złożone przez wykonawcę wyjaśnienia i dowody na
pierwsz
e wezwanie zamawiającego zrodziły po stronie zamawiającego dalsze wątpliwości,
które wymagałyby dodatkowego wyjaśnienia czy uszczegółowienia. Kolejne wezwanie
wykonawcy w ww. zakresie w ocenie Izby nie może prowadzić do bezpodstawnego stworzenia
kolejnej s
zansy dla wykonawcy, który złożył wyjaśnienia o wysokim poziomie ogólności, nie
przedstawiając przy tym żadnych dowodów potwierdzających kalkulację ceny oferty. W
związku z powyższym, oceniając zarzuty dotyczące wystąpienia w ofercie Investin rażąco
niskie
j ceny oraz treść złożonych w tej materii wyjaśnień Izba wzięła pod uwagę tylko
wyjaśnienia złożone w dn. 14 marca 2018 r. Analiza treści, w tym danych, które znajdowały
się w merytorycznych wyjaśnieniach przystępującego, prowadzi do stwierdzenia, że
w
yjaśnienia te były niewystarczające, aby przyjąć spełnienie przez przystępującego
obowiązku ustawowego wykazania, iż zaoferowana cena nie jest rażąco niska. Przystępujący,
nie przedstawił założeń poczynionych na etapie kalkulacji oferty w sposób umożliwiający
z
amawiającemu stwierdzenie, że oferowana cena jest ceną realną. Zgodzić się należy z
odwołującym, iż samo przedstawienie stawek dla wybranego personelu bez podania
czasochłonności ich działań i wyliczenia faktycznego kosztu zaangażowania tego personelu w
realizację zamówienia nie dowodzi braku rażąco niskiej ceny w ofercie przystępującego.
Przystępujący nie przedstawił również żadnych dowodów na potwierdzenie powołanych w
wyjaśnieniach założeń.
W ocenie Izby,
działanie Wykonawcy nie zasługuje na aprobatę. Przedkładane
wyjaśnienia, nie czynią zadość obowiązkowi ustawowemu nałożonemu w tym zakresie na
wykonawcę tj. wykonawca nie wykazał, że cena oferty została skalkulowana rzetelnie i
umożliwia należytą realizację zamówienia. Ugruntowany jest pogląd, iż złożenie wyjaśnień
nazbyt ogólnych, nieprecyzyjnych, takich, które nie pozwalają zamawiającemu na faktyczną
ocenę rzetelności kalkulacji ceny wykonawcy, nakłada na zamawiającego obowiązek
odrzucenia oferty na podstawie art. 90 ust. 3 Pzp w związku z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp. Dlatego
też, zarzut naruszenia art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp poprzez nieprawidłową
ocenę wyjaśnień złożonych przez Investin w przedmiocie ceny oferty i w konsekwencji
zaniechanie odrzucenia oferty
ww. wykonawcy mimo, iż oferta przystępującego zawierała
cenę rażąco niską w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz zaniechania złożenia wyjaśnień
spełniających wymagania określone w art. 90 ust. 1 - 3 Pzp w ocenie Izby potwierdził się.
Izba uznała, że doszło w niniejszej sprawie do naruszenia przepisów powołanych w
odwołaniu w sposób mający lub mogący mieć wpływ na wynik postępowania, w związku z
powyższym Izba zgodnie z art. 192 ust. 2 Pzp uwzględnia odwołanie.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
Mając powyższe na uwadze o kosztach postępowania rozstrzygnięto stosownie do
jego wyniku, na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy
§ 5 ust.
2 pkt 1 w zw. z
§ 3 pkt 1 i 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w
sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (tj. Dz.U.2018 poz. 972).
Przewodniczący: ……………………………………….