Sygn. akt: KIO 1443/18
WYROK
z dnia 2 sierpnia 2018 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ernest Klauziński
Protokolant:
Piotr Cegłowski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 sierpnia 2018
r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 23 lipca 2018 r. przez Odwołującego:
wykonawc
ów wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Blue Brain Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w Krakowie i Euvic
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gliwicach w postępowaniu
prowadzonym przez
Zamawiającego: PKP Intercity Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie,
przy udziale wykonawcy Konica Minolta Business Solutions Polska
Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego,
orzeka:
oddala odwołanie,
kosztami postępowania obciąża Odwołującego: wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia Blue Brain Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Spółka komandytowa z siedzibą w Krakowie i Euvic Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Gliwicach i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000,00 zł (słownie:
piętnaście tysięcy złotych 00/100) uiszczoną przez Odwołującego: wykonawców
wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia Blue Brain Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w Krakowie i Euvic Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gliwicach tytułem wpisu
od
odwołania;
zasądza od Odwołującego: wykonawców wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia Blue Brain Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka
komandyt
owa z siedzibą w Krakowie i Euvic Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Gliwicach na rzecz Zamawiającego: PKP Intercity
Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie kwotę 3 600 zł (słownie: trzy tysiące
sześćset złotych i 00/100 groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia
j
ego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:…………………………..……………
Sygn. akt KIO 1443/18
U z a s a d n i e n i e
PKP Intercity Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie (dalej: „Zamawiający”) prowadzi
w trybie przetargu
nieograniczonego, na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1579), zwanej dalej Pzp,
postępowanie o udzielenie zamówienia pn. „Dostawa i wdrożenie systemu zarządzania
wydrukami w PKP
Intercity SA wraz z dzierżawą urządzeń drukujących, maszyn
serwerowych, dostawą materiałów eksploatacyjnych oraz usługą serwisu” (numer
postępowania 10/03/IT/2018), zwane dalej: „Postępowaniem”. Wartość zamówienia
przekracza kwoty
określone w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie
art. 11 ust. 8 Pzp. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej 17 kwietnia 2018 roku pod nr 2018/S 074-165527.
W dniu 23 lipca 2018 r.
wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: Blue
Brain Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w Krakowie
i Euvic Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gliwicach (dalej Odwołujący),
wni
eśli odwołanie, w którym zaskarżyli niezgodne z przepisami czynności Zamawiającego
i zarzucili mu naruszenie:
1. art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp przez zaniechanie odrzuc
enia i wybór jako najkorzystniejszej
oferty, która zawiera błędy w obliczeniu ceny,
2. art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp
przez zaniechanie odrzucenia i wybór jako najkorzystniejszej
oferty, której treść nie odpowiada treści SIWZ,
3. art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp przez uznanie
, że obliczenie ceny niezgodnie z zasadami
określonymi przez Zamawiającego w SIWZ może stanowić inną omyłkę polegającą
na niezgodności oferty ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia,
niepowodujące istotnych zmian w treści oferty,
4. art. 7 ust. 1 Pzp pr
zez prowadzenie Postępowania w sposób nie zapewniający
równego traktowania wykonawców biorących udział w Postępowaniu,
5. art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp
przez zaniechanie unieważnienia Postępowania, mimo,
że jest ono obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie
niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w Postępowaniu,
2. odrzucenia oferty
Przystępującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp jako
zawierającej błędy w obliczeniu ceny oferty,
względnie
3. odrzucenia oferty
Przystępującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp jako oferty
niezgodnej z treścią SIWZ,
wybór oferty Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej,
względnie
5. uniew
ażnienia Postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp z uwagi na jego
obarczenie
niemożliwą
do
usunięcia
wadą
uniemożliwiającą
zawarcie
niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał m.in.:
Zamawiający zamieścił w SIWZ w Rozdziale XIV opis sposobu obliczania ceny. Zgodnie
z ust.
2 tego Rozdziału wartości wymienione w ofercie, tj. kwotę netto, brutto, kwotę podatku
VAT, wszystkie ceny szczeg
ółowe w formularzu cenowym - należało podać w zaokrągleniu
do dwóch miejsc po przecinku przy zachowaniu matematycznej zasady zaokrąglania liczb:
końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki 0,5 grosza i wyższe zaokrągla
się do 1 grosza. Zamawiający nie dopuścił przy tym oferowania ceny niższych niż 0,01 zł.
Cena oferty stanowiła 80% ustanowionych kryteriów oceny ofert.
W Formularzu cenowym (
Załącznik nr 2.1. do SIWZ) zamieszczona została uwaga: „Ceny
umieszcza się z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku, ceny nie mogą być niższe
niż 0,01 zł". Wśród pozycji cenotwórczych znalazły się również koszty wydruku/kopii strony
formatu A4 czarno białej oraz kolorowej dla których należało wskazać między innymi cenę
jednostkową netto wydruku/kopii 1 strony, stawkę VAT w %, wartość VAT, cenę jednostkową
brutto wydruku/kopii 1 strony oraz cenę brutto wydruku/kopii wszystkich stron w okresie
48 miesięcy (przy złożeniu ilości wydruku wskazanej przez Zamawiającego).
W toku Postępowania wykonawcy kierowali do Zamawiającego pytania dotyczące treści
SIWZ. Żadne z pytań i odpowiedzi nie dotyczyło zasad obliczania ceny. Wykonawcy również
nie kwestionowali zasad obliczania i zaokrąglenia ceny wnosząc odwołania. Zamawiający
również nie zmienił tych zasad z własnej inicjatywy.
S
posób obliczenia ceny w ofercie Przystępującego odbiegał od zasad wskazanych w SIWZ.
Przystępujący częściowo zastosował inne zasady obliczeń ceny: o ile dla cen jednostkowych
netto wydruku/kopii 1 strony wykonawca ten podał ceny zgodne z SIWZ (z dokładnością
do dwóch miejsc po przecinku), o tyle w przypadku wartości podatku VAT oraz ceny
jednostkowej brutto wydruku/kopii 1 strony wykonawca ten podał ceny z dokładnością
do czterech miejsc po przecinku. Doprowadzi
ło to do określenia ceny w nieznanych
polskiemu prawu jednostkach, a także w sposób istotny wpłynęło na brak porównywalności
ofert,
złożonych w postępowaniu.
Zamawiający w Postępowaniu narzucił dyscyplinę budowania ceny, która nie odnosiła
się do ogólnoświatowego standardu usług druku (o czym poniżej), ale wymagała
dostosowania się do określonych w SIWZ reguł obliczenia ceny. Zgodnie z Rozdziałem XIV
pkt 6
niepodanie ceny oferty w formularzu „Oferta" zgodnie ze wskazanymi przez
Zamawiającego sposobem, bądź niewypełnienie któregokolwiek z pól przedmiotowego
formularza oraz formularzach nr 2.1. i nr 2.2. do SIWZ,
miało powodować odrzucenie oferty
jako niezgodnej z SIWZ.
Z
godnie z art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji złotego (Dz.U. Nr 84,
poz.
386) jednostką pieniężną jest Złoty, który dzieli się na 100 groszy. Najmniejszą możliwą
kwotę ceny stanowi zatem 1 grosz - którą zresztą Zamawiający sam wskazał w treści SIWZ
jako możliwą minimalną dopuszczalną kwotę dla oferowanych cen. Art. 2 pkt 1 Pzp stanowi,
że ilekroć jest mowa o cenie - należy przyjmować cenę w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1
i ust. 2
ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług
(Dz.U. poz. 915 oraz z 2016 r. poz. 1823), która to definiuje cenę jako wartość wyrażoną
w jednostkach pieniężnych. Zgodnie z orzeczeniem z 19 stycznia 2006 roku pod sygnaturą
UZP/ZO/0-
91/06 „Niedopuszczalne jest, aby rozliczenia pomiędzy stronami umowy
dokonywane były w jednostkach pieniężnych niemożliwych do wyegzekwowania z powodu
braku w polskim systemie mone
tarnym odpowiednich nominałów. Co do zasady, cena
przedstawiona przez wykonawcę w ofercie, w tym wszystkie pozycje w formularzu cenowym,
powinny zostać określone z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku. Zaokrąglenie
w pozycji "podatek VAT" oraz "cena jednostkowa brutto" do trzeciego miejsca po przecinku,
stanowi błąd w obliczeniu ceny."
Mimo
określonego w SIWZ sposobu obliczenia cen jednostkowych i konsekwencji
niezastosowania się do niego, Zamawiający wybrał jako najkorzystniejszą ofertę
Przystępującego. Odwołujący wystąpił do Zamawiającego o wgląd w prowadzoną z tym
wykonawcą korespondencję, w szczególności ewentualne wyjaśnienia co do treści ofert,
jednak do
dnia złożenia odwołania Zamawiający dokumentacji w tym zakresie nie udostępnił
bez podani
a przyczyny. Odwołujący zatem jedynie może przypuszczać, że Zamawiający
zaistniałą sytuację uznał za możliwą do usunięcia inną omyłkę polegającą na niezgodności
oferty z SIWZ. Jeżeli jednak nie zastosował względem oferty Przystępującego tej procedury,
to w
ybrał ofertę niezgodną z SIWZ. Nie jest możliwe uznanie, iż wskazanie przez
Przystępującego cen brutto i kwoty podatku VAT z dokładnością do czterech miejsc
po przecinku jest możliwą do usunięcia inną omyłką polegającą na niezgodności oferty
z SIWZ
, która jest dopuszczalna o ile nie powoduje istotnych zmian w treści oferty
(art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp).
Na potwierdzenie swojego stanowiska
Odwołujący wskazał na orzeczenie Izby z dnia
4 grudnia 2017 roku (sygn. akt KIO 2425/17):
„Dla ustalenia możliwości zastosowania
art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy znaczenie ma nie tyle oczywistość omyłki, ale ocena
czy poprawienie owych niezgodności nie spowoduje istotnych zmian w treści oferty,
oraz to czy stwierdzona przez
zamawiającego niezgodność treści oferty z SIWZ jest
wynikiem omyłki wykonawcy. Niezgodność ta nie może bowiem wynikać ze świadomego
działania wykonawcy - w takim bowiem przypadku traci ona przymiot omyłki, a tym samym
nie może zostać poprawiona w trybie określonym przywołanym przepisem." Podobnie Izba
orz
ekła w wyroku z dnia 2 marca 2017 roku (sygn. akt KIO 281/17) „Omyłką jest błąd
wykonaw
cy przy sporządzaniu oferty nie mający celowego działania polegającego
na świadomym złożeniu oświadczenia woli o określonej treści." W ocenie Odwołującego
sposób sporządzenia oferty Przystępującego wskazywał na świadome działanie, dlatego
odstępstwo od zasad SIWZ należało w tym przypadku zakwalifikować nie jako inną omyłkę,
a
le jako błąd w obliczeniu ceny skutkujący odrzuceniem oferty bez dokonywania
jakichkolwiek zmian
w jej treści.
Odwołujący podniósł również, że niezgodność w ofercie Przystępującego można było
po
traktować jako niezgodność z treścią SIWZ. W związku z powyższym, Zamawiający
zobowiązany był - stosując zasadę równego traktowania wykonawców - do odrzucenia oferty
Przystępującego na podstawie postanowień Rozdziału XIV pkt 6, mających swoje
uzasadnienie w art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp.
D
ziałanie Zamawiającego doprowadziło do egzystencji w Postępowaniu ofert
nieporównywalnych ze sobą. W wyroku z 9 marca 2017 (sygn. akt KIO 333/17) Izba
stwierdziła, że „O porównywalności ofert można mówić dopiero wówczas gdy określone
w ofertach ceny, mające być przedmiotem porównania, zostały obliczone z zachowaniem
tych samych reguł. (...) Wystąpienie błędu, o którym stanowi art. 89 ust. 1 pkt 6 Prawa
zamówień publicznych oceniać należy w kategoriach obiektywnych, a więc niezależnych
od zawinienia czy motywów zachowania wykonawcy przy kształtowaniu treści oferty.
Ustawowy obowiązek zamawiającego odrzucenia oferty zawierającej błędy w obliczeniu
ceny zakłada wolę ustawodawcy zapewnienia stanu porównywalności ofert,
z uwzględnieniem reguł uczciwej konkurencji pomiędzy wykonawcami zabiegającymi
o uzyskanie zamówienia publicznego." Podobnie w wyroku KIO z 19 marca 2012 roku
(sygn. a
kt KIO 461/12) „Wykonawcy nie mogą dowolnie interpretować wymagań
zamawiającego i respektować ich tylko wtedy, gdy uznają to za stosowne. Wszyscy
uczestnicy postępowań przetargowych związani są ustanowionymi w specyfikacji istotnych
warunków zamówienia warunkami, a i sam zamawiający nie może odstępować
od jakichkolwiek wymagań w trakcie oceny ofert. Uwzględnienie ofert, których treść nie
odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia i które zawierają błędy
w sposobie obliczenia ceny, na równi z ofertami sporządzonymi, nie tylko odpowiednio
w sposób formalny, ale również poprawnie merytorycznie, w odniesieniu do istotnych
postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia, stanowi naruszenie art. 89 ust. 1
pkt 2 i pkt 6 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych
(t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.), przez zaniechanie odrzucenia takich ofert,
a pośrednio naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 tej ustawy, poprzez prowadzenie postępowania
w sposób niezapewniający równego traktowania wykonawców i uczciwej między nimi
konkurencji."
W związku z powyższym, Zamawiający nie był uprawniony do podejmowania
działań na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, a do odrzucenia oferty na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 6 bądź art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp, czego zaniechał.
Ustalone przez Zamawiającego zasady obliczania ceny i obowiązek zaokrąglania
ich do dwóch miejsc po przecinku w praktyce doprowadziły do podawania wartości podatku
VAT w niezgodnej z przepisami kwocie, co
będzie miało wpływ na cenę i rozliczenia
dokonywane pomiędzy Zamawiającym a wybranym wykonawcą. Wykonawca ubiegający
się o udział w Postępowaniu, który zastosował się do określonych przez Zamawiającego
warunków, aby zachować zgodność z SIWZ i Pzp, musiał zaokrąglić kwotę podatku VAT
oraz jednostkową kwotę brutto wydruku/kopii do dwóch miejsc po przecinku. W rozliczeniach
większej ilości woluminów takie zaokrąglenie spowoduje jednak nieprawidłowość obliczeń.
Z kolei
wykonawca, który nie zastosował się do wymogów Zamawiającego opisanych
w SIWZ i nie zaokrąglił kwoty podatku VAT i ceny jednostkowej brutto do dwóch miejsc
po przecinku
, w przypadku rozliczeń większej liczby woluminów będzie jednocześnie
dokonywał prawidłowych pod względem podatkowo - księgowym rozliczeń z Zamawiającym.
Nie jest możliwe w kontekście zachowania zasad uczciwej konkurencji, by Zamawiający
traktował na tym etapie te dwie sytuacje jako zgodne z obowiązującym prawem
i jednocześnie zgodne z SIWZ.
Przy podanej przez
Przystępującego cenie jednostkowej netto dla wydruków czarno - białych
wynoszącej 0,02 zł, kwota podatku VAT według stawki 23% to 0,0046 zł, która to -
zaokrąglona zgodnie z wymogami SIWZ - powinna wynosić 0,01 zł. Cena jednostkowa brutto
dla takich wydruków to 0,03 zł, a cena brutto wydruku/kopii wszystkich stron w okresie
miesięcy to 864 000 zł (w ofercie Przystępującego 708 480 zł). O ile ewentualnie
sprostowanie
takiej rozbieżności można by dopuścić dla potrzeb złożenia oferty, o tyle
dla rozliczeń i wystawienia faktury VAT będzie ono nieprawdziwe. Rozliczenie
wydruków/kopii zgodnie z § 5 ust. 10 wzoru umowy miało być płatne za wykonane wydruki
i kopie, obliczane każdorazowo jako suma opłat za dzierżawę urządzeń oraz sumę iloczynów
ilości stron wydruków (kopii) poszczególnych rodzajów pomnożonych przez odpowiadające
im stawki za poszczególne rodzaje wydruków. Stawki określone natomiast przez
wykonawców w formularzu cenowym dla ce jednostkowych netto i brutto oraz kwoty podatku
VAT miały być wpisane do postanowień umowy. Dla przykładu: przy wykonaniu w danym
miesiącu 10 000 czarno - białych wydruków/kopii cena netto zgodnie z jednostkową ceną
oferowaną przez Przystępującego wyniesie 200 zł. Gdyby przyjąć, że podatek VAT zgodnie
z wartością podaną w formularzu cenowym wynosi 0,01 zł, to cena brutto jaką zobowiązany
byłby zapłacić Zamawiający wyniosłaby 300 zł. Tymczasem, gdyby kierować się przepisami
prawa podatkowego i obliczyć podatek według stawki 23% od kwoty 200 zł, wynagrodzenie
Przystępującego wynosiłoby 246 zł. W konsekwencji rozliczenia dokonywane przez
Zamawiającego z wybranym wykonawcą byłyby niezgodne z obowiązującymi przepisami
podatkowymi. Zamawiający stosując przepisy podatkowe i właściwą stawkę VAT musiałby
obliczać wynagrodzenie wykonawcy z zastosowaniem innych kwot niż wskazane w ofercie,
albo stosując kwoty wskazane w ofercie musiałby stosować nieistniejącą w przepisach
stawkę VAT. Odwołujący podnosi również, że zgodnie z § 5 ust. 2 lit c i d wzoru umowy,
do jej treści wpisana zostać powinna cena netto, cena brutto oraz wartość podatku VAT
w złotych tytułem wydruku/kopii 1 strony. Jeżeli oferta Przystępującego pozostałaby ofertą
najkorzystniejszą, to wartość wpisana do umowy w tym miejscu - zgodna z przepisami prawa
musiałaby być inna niż cena wskazana dla tych pozycji w Formularzu ofertowym, co byłoby
niedopuszczalne w przypadku zamówień publicznych i stanowiłoby zmianę ceny po terminie
składania ofert.
U
rządzenie drukujące w czasie eksploatacji stale zużywa materiały eksploatacyjne
oraz części i elementy podlegające zużyciu. Koszt jednego wydruku składa się z kilku
lub w przypadku urządzeń kolorowych nawet kilkunastu elementów, które mają wpływ
na cenę. Z uwagi na to, że wytrzymałość poszczególnych składników waha się od kilku
do kilkuset tysięcy stron, poszczególne elementy kosztowe mają wartości ułamkowe. Dlatego
przyjętym standardem rynkowym jest podawanie ceny z dokładnością do czterech miejsc
po przecinku.
Standardowo koszt jednej strony zawiera każdy ze składników kosztowych,
które mogą wynosić nawet poniżej tysięcznej złotego. Z uwagi na to, że przedmiotem
rozliczeń pomiędzy wykonawcą, a Zamawiającym są setki tysięcy bądź miliony stron,
obliczenie finalnej
ceny za usługę nie powoduje potrzeby zaokrąglania składników
ryczałtowych.
Obliczając cenę za jedną stronę przy koszcie jednostkowym netto np. 0,0134 zł, wykonawca
biorący udział w Postępowaniu mógł zaoferować 1 grosz, co powodowałoby że kontrakt
byłby nierentowny lub 2 grosze co powodowałoby, że oferta byłaby zawyżona
i niekonkurencyjna.
Dodatkowo 1 grosz netto czyli 1,23 grosza brutto, to w przyjętej metodologii obliczeń ceny
(według zasad matematycznych) nadal 1 grosz brutto. Taki sam mechanizm działa
w przypadku ceny 2 grosze za stronę, gdzie zmienna kosztowa netto i brutto jest równa.
Wypełniając formularz cenowy w przypadku ceny 1 grosz netto, w Załączniku 2.1. należało
podać następujące wartości (dla wydruków czarno-białych):
B - Cena jednostkowa netto - 1 grosz,
C- Stawka VAT-23%
D -
Wartość VAT - 0,23 grosza czyli 0
E - Cena jednostkowa brutto - 1,23 grosza czyli 1 grosz
G -
Cena netto zł wydruku/kopii wszystkich stron w okresie 48 miesięcy (B x F) -
288 000 złotych netto
H - Stawka VAT - 23%
I -
Wartość VAT - 66 240 tysięcy złotych
J -
Cena brutto zł wydruku/kopii wszystkich stron w okresie 48 miesięcy (G+l) - 354 240
złotych brutto, przy czym wartość F - ilość stron do wydruku/kopiowania w okresie
48 miesięcy umowy była podana z góry przez Zamawiającego i wynosiła dla wydruków/kopii
czarno-
białych 28 800 000 stron.
Cena brutto obliczona z iloczynu ceny jednostkowej brutto (E x F), w tym formacie to
wartość
288 000 tysięcy złotych brutto - równa cenie netto.
Natomiast w przypadku ceny 2 grosze
netto wartości wydruków/kopii czarno-białych to:
B - Cena jednostkowa netto - 2 grosze,
C - Stawka VAT-23%
D -
Wartość VAT - 0,46 grosza czyli po zaokrągleniu 0
E - Cena jednostkowa brutto - 2,46 grosza czyli 2 grosze
G -
Cena netto zł wydruku/kopii wszystkich stron w okresie 48 miesięcy (B x F) - 576 000
złotych netto
H - Stawka VAT-23%
I -
Wartość VAT - 132 480 tysięcy złotych
J -
Cena brutto zł wydruku/kopii wszystkich stron w okresie 48 miesięcy (G+l) - 708 480
złotych brutto, przy czym wartość F - ilość stron do wydruku/kopiowania w okresie
48 miesięcy umowy była podana z góry przez Zamawiającego i wynosiła dla wydruków/kopii
czarno-
białych 28 800 000 stron.
Cena brutto obliczona z iloczynu ceny jednostkowej brutto (E x F), w tym formacie
ma
wartość 576 000 złotych brutto i jest równa cenie netto.
Biorąc pod uwagę powyższe unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego w oparciu o art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp jest obligatoryjne. Zamawiający obowiązany
jest do unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jeżeli
postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą, uniemożliwiającą zawarcie
niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego. Ww. przesłanka
unieważnienia postępowania składa się z koniunkcji trzech okoliczności, których łączne
wystąpienie skutkuje obowiązkiem zastosowania tego przepisu.
Po pierwsze -
musi wystąpić naruszenie przepisów ustawy regulujących udzielenie
zamówienia (wada postępowania). W postępowaniu naruszenie przepisów postępowania
nastąpiło na skutek zastosowania przez Zamawiającego do wykonawców którzy zastosowali
się do wymogów SIWZ i tych, którzy sporządzili ofertę w inny sposób - jednakowych zasad.
Zamawiający nie odrzucił, wbrew SIWZ, oferty nieodpowiadającej określonym przez niego
zasadom wyceny cen jednostkowych, stwierdził - jak wynika z całokształtu okoliczności -
że oferta ta zawiera inną omyłkę, a następnie tą omyłkę usunął, bądź też uznał, że oferta
ta nie wymaga zmian i może zostać wybrana jako najkorzystniejsza mimo niezgodności
z SIWZ.
Po drugie -
wada ta ma skutkować niemożliwością zawarcia niepodlegającej unieważnieniu
umowy o udzielenie zamówienia publicznego. W konsekwencji usunięcia „innej omyłki" jako
najkorzystniejsza została wybrana oferta, której kwota podatku VAT od ceny jednostkowej
wydruku/kopii czarno -
białej nie wynosi 23%, tylko jest wartością zaokrągloną do dwóch
miejsc po przecinku. Przy wymogu wpisania tej kwoty oraz jednostkowej ceny brutto
wydruku/kopii czarno -
białej do umowy, dokonywane miesięcznie rozliczenia uwzględniające
rzeczywiste dokonane wydruki będzie niezgodne z przepisami podatkowymi.
Po trzecie -
wada ta musi być niemożliwa do usunięcia. Wada postępowania musi mieć
charakter trwały, musi rzeczywiście wystąpić i musi powodować niemożliwość zawarcia
ważnej umowy. Sposób przygotowania wyceny dla cen jednostkowych określony został
w SIWZ i podczas trwania Postępowania nie został on przez Zamawiającego zmieniony.
W chwili złożenia przez wykonawców różnie sporządzonych ofert, w tym oferty sporządzonej
niezgodnie z SIWZ, która mimo to został uznana za najkorzystniejszą w Postępowaniu,
spowodowała zaistnienie okoliczności niemożności zawarcia ważnej umowy. Ważność
umowy w tym przypadku nie może być interpretowana wąsko poprzez pryzmat wyłącznie
przepisów Pzp, ale również przepisów określających zasady prawidłowego rozliczana
zobowiązań publicznoprawnych.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym treść ogłoszenia o zamówieniu, treść SIWZ, złożone
oferty, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron
i Przystępującego złożone podczas rozprawy, Izba zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, że odwołującemu, w świetle przepisu art. 179 ust. 1 Pzp, stanowiącego,
że „Środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu
danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia
przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy”, przysługiwało uprawnienie do wniesienia
odwołania.
Mając na uwadze powyższe Izba merytorycznie rozpoznała złożone odwołanie, uznając,
że nie zasługuje ono na uwzględnienie.
Zarzuty naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp prz
ez zaniechanie odrzucenia i wybór jako
najkorzystniejszej oferty, która zawiera błędy w obliczeniu ceny oraz art. 89 ust. 1 pkt 2
Pzp przez zaniechanie odrzucenia i wybór jako najkorzystniejszej oferty, której treść
nie odpowiada treści SIWZ, nie potwierdziły się.
SIWZ zawierała szczegółowe regulacje dotyczące sposoby przygotowania oferty i obliczenia
ceny.
Rozdział XI. Opis sposobu przygotowania oferty, w punkcie 3 wskazywał, że oferty
składane w postępowaniu zawierać mają formularz p.n. „Oferta”, według wzoru
stanowiącego Załącznik nr 2 do SIWZ, wraz z załącznikiem nr 2.1 i nr 2.2.
Załącznik nr 2.1 był to formularz cenowy. Składał się z dwóch tabel, z których pierwsza
dotyczyła dzierżawy urządzeń wielofunkcyjnych kolorowych oraz dzierżawy serwera, druga
zaś wydruku/kopii strony formatu A4 czarno-białej (wiersz nr 1) oraz kolorowej (wiersz nr 2).
Obowiązkiem wykonawców było uzupełnienie załącznika nr 2.1 o następujące dane:
Cena jednostkowa netto zł wydruku/kopii 1 strony - kolumna B,
2. Stawka VAT w procentach - kolumna C,
Wartość VAT - kolumna D,
Cena jednostkowa brutto zł wydruku/kopii 1 strony,
Cena netto zł wydruku/kopii wszystkich stron w okresie 48 miesięcy - kolumna G,
6. Stawka VAT w procentach - kolumna H,
Wartość VAT - kolumna I,
Cena brutto zł wydruku/kopii wszystkich stron w okresie 48 miesięcy - kolumna J.
Kolumna F -
Ilość stron do wydruku/kopiowania w okresie 48 miesięcy umowy została
uzupełniona przez Zamawiającego. W przypadku wydruków czarno-białych Zamawiający
zakładał wydruk 28 800 000 stron, w przypadku stron kolorowych – 12 000 000 stron.
Tabela zawierała instrukcję dotyczącą sposobu wyliczenia poszczególnych pozycji
załącznika. Podstawą kalkulacji była cena jednostkowa netto zł wydruku/kopii 1 strony
(kolumna B).
W oparciu o nią wykonawcy mieli obliczyć pozostałe pozycje załącznika:
Wartość VAT – iloczyn liczb z kolumny B i C,
Cena jednostkowa brutto zł wydruku/kopii 1 strony – suma liczb z kolumny
B i D,
Cena netto zł wydruku/kopii wszystkich stron w okresie 48 miesięcy - iloczyn liczb
z kolumny B i F,
Wartość VAT - iloczyn liczb z kolumny G i H,
Cena brutto zł wydruku/kopii wszystkich stron w okresie 48 miesięcy - suma liczb
z kolumny G i I.
Wartość VAT z kolumny D służyć miała wyłącznie wyliczeniu ceny jednostkowej brutto, która
nie mia
ła być podstawą żadnych dalszych obliczeń.
R
ozdział XIV SIWZ - Opis sposobu obliczenia ceny ustanowił następujące zasady kalkulacji
cen ofert:
„Cena oferty musi być podana w ofercie wg zasad określonych w niniejszej SIWZ.
Wymienione wartości w ofercie (kwota netto, brutto, kwota podatku VAT, wszystkie
ceny szczegółowe w formularzu cenowym) należy podać w zaokrągleniu do dwóch
miejsc
po przecinku przy zachowaniu matematycznej zasady zaokrąglania liczb
tj. końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki 0,5 grosza i wyższe zaokrągla
się do 1 grosza. Nie dopuszcza się oferowania cen niższych niż 0,01 zł.
Cena oferty winna zawierać należny VAT. Prawidłowe ustalenie VAT należy
do obowiązków Wykonawcy — zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004
roku o
podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 poz. 710 ze zm.).
Cenę należy podać w złotych polskich.
Cenę oferty należy wyliczyć wypełniając formularz „Oferta” stanowiącym Załącznik
nr 2 do SIWZ i „formularz cenowy” — załącznik nr 2.1. do SIWZ. Oferta winna
wskazywać oferowaną cenę w sposób przewidziany w formularzu „Oferta". Ilekroć
w postanowieniach poniżej jest mowa o „cenie oferty”, należy przez to rozumieć cenę
za wykonanie całości przedmiotu zamówienia.
Niepodanie ceny oferty w formularzu „Oferta” zgodnie ze wskazanymi przez
Zamawiającego
sposobem,
bądź
niewypełnienie
któregokolwiek
z
pól
przedmiotowego formularza oraz formularzach nr 2.1. i nr 2.2. do SIWZ, spowoduje
odrzucenie oferty jako niezgodnej z SIWZ.
Zamawiający nie dopuszcza przedstawienia ceny ofertowej w kilku wariantach.
Nie dopuszcza się oferowania cen niższych niż 0,01 zł.”
Punkt 3 Formularza Oferty (Załącznik nr 2 do SIWZ) zawierać miał informacje na temat
łącznej, maksymalnej ceny za wykonanie przedmiotu zamówienia tj. wartość ceny netto,
wartość podatku VAT i wartość ceny brutto. Zgodnie z instrukcją zawartą we wskazanym
punkcie formularza powyższe wartości miały zostać przeniesione z odpowiednich kolumn
załącznika nr 2.1.. Formularz Oferty nie wymagał podawania ceny jednostkowej netto
i brutto.
Zasady wypłaty wynagrodzenia z tytułu realizacji umowy uregulowane zostały w § 5 wzoru
umowy. Punkty 9 i 10 tego dokumentu brzmią: „Wynagrodzenie będzie płacone Wykonawcy
z dołu, w cyklu miesięcznym. Faktura wystawiona zostanie na podstawie miesięcznych
protokołów odbioru okresowego, sporządzanych w terminie do 7 dni po zakończeniu danego
miesiąca w całym okresie trwania Umowy. Pierwszy okres rozliczeniowy rozpoczyna
się następnego dnia roboczego po dniu podpisania protokołu odbioru produkcyjnego -
bez usterek, o którym mowa w § 4 Umowy, przy czym pierwsze rozliczenie będzie
uwzględniało liczniki początkowe z dnia instalacji poszczególnych urządzeń drukujących.
W przypadku rozpoczęcia lub zakończenia świadczenia usługi w trakcie trwania miesiąca
kalendarzowego wynagrodzenie za ten miesiąc zostanie naliczone proporcjonalnie do liczby
dni świadczenia usługi w danym miesiącu kalendarzowym; Zamawiający będzie płacił
Wykonawcy za wykonane wydruki i kopie. Należne wynagrodzenie okresowe (miesięczne)
b
ędzie obliczone każdorazowo, jako suma opłat za dzierżawę urządzeń drukujących
i serwerów, o których mowa w Załączniku nr 1 do Umowy, oraz suma iloczynów ilości stron
wydruków (kopii) poszczególnych rodzajów wydruku (kopii), pomnożonych przez
odpowiadające im stawki, za poszczególne rodzaje wydruków (kopii), (…) i zostanie
przedstawione każdorazowo w protokole odbioru okresowego (miesięcznego).”
W przedmiotowym postępowaniu złożone zostały cztery oferty. Załącznik nr 2.1 do oferty
Przystępującego, w kolumnach D i E zawierał następujące wartości:
1. Wydruk/kopia strony formatu A4 czarno-
białej - wartość VAT - 0,0046 zł, cena
jednostkowa brutto zł wydruku/kopii 1 strony - 0,0246 zł,
2. Wydruk/kopia strony formatu A4 kolor -
wartość VAT - 0,0207 zł, cena jednostkowa
brutto zł wydruku/kopii 1 strony - 0,1107 zł.
Pozostałe pozycje załącznika nr 2.1 zostały zaokrąglone do dwóch miejsc po przecinku.
Zamawiający dokonał weryfikacji ofert pod względem rachunkowym i we wszystkich,
za wyjątkiem oferty Przystępującego, stwierdził wystąpienie omyłek rachunkowych i w dniu
11 czerwca 2018 r.
dokonał ich poprawy na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp. Zamawiający
nie dokonał poprawy oferty Przystępującego przez zaokrąglenie ww. wartości do dwóch
miejsc po przecinku.
Nie został również poprawiony załącznik nr 2.1 do oferty Arcus Spółka
Akcyjna
z siedzibą w Warszawie, który to wykonawca również zaokrąglił do czterech miejsc
po przecinku wartości liczbowe z kolumn D i E tabeli.
Biorąc pod uwagę przytoczone wyżej zasady kalkulacji cen ofertowych oraz zasady wypłaty
wynagrodzenia z tytułu realizacji przedmiotowego zamówienia Izba uznała, że zaokrąglenie
kwot w kolumnach D i E załącznika 2.1 oferty Przystępującego, mimo, że było niezgodne
z wymogami SIWZ, to w żaden sposób nie wpłynęło na przebieg postępowania.
Zamawiający powinien dokonać poprawy kwot wartości VAT i cen jednostkowych brutto
wydruku/kopii 1 strony w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp. Wskazany przepis stanowi,
że „zamawiający poprawia w ofercie inne omyłki polegające na niezgodności oferty
ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia, niepowodujące istotnych zmian w treści
oferty niezwłocznie zawiadamiając o tym wykonawcę, którego oferta została poprawiona”.
Skoro SIWZ wprowadził wymóg zaokrąglenia wszystkich cen do dwóch miejsc po przecinku,
to obowiązkiem Zamawiającego było egzekwowanie wprowadzonej zasady postępowania,
z
e względu na wynikający z art. 7 ust. 1 Pzp obowiązek prowadzenia postępowania
w sposób zgodny z zasadami uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
T
reść SIWZ wiąże bowiem nie tylko wykonawców, ale również w odpowiednim zakresie
z
amawiającego. Mimo zaniechania przez Zamawiającego poprawy załącznika nr 2.1
do oferty Przystępującego, wybór najkorzystniejszej oferty był prawidłowy. Podanie wartości
VAT i cen jednostkowych brutto zaokrąglonych do czterech, zamiast dwóch miejsc
po przecinku,
nie miało znaczenia dla prawidłowej kalkulacji ceny całkowitej netto i brutto
oferty.
Podstawą kalkulacji była cena jednostkowa netto, a ta w ofercie Przystępującego była
podana w sposób zgodny z SIWZ. Weryfikacja cen całkowitych oferty była w pełni możliwa.
Biorąc pod uwagę, że oferta Przystępującego była zgodna z SIWZ, a stwierdzone uchybienia
nie miały wpływu na przebieg postępowania Izba stwierdziła, że zarzuty naruszenia
art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp
nie potwierdziły się. Przepisy
te ustanawiają obowiązek odrzucenia z postępowania oferty, jeżeli jej treść nie odpowiada
treści SIWZ, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 (pkt 2) lub zawiera błędy w obliczeniu ceny
lub kosztu (pkt 6)
. Biorąc pod uwagę ustalony stan faktyczny Izba uznała, że nie zostały
wypełnione przesłanki żadnego z powyższych przepisów, więc nie zaistniały podstawy
do odrzucenia oferty Przystępującego z postępowania.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba uznała, że przedmiotowe zarzuty odwołania nie zasługują
na uwzględnienie.
Zarzut naruszenia art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp p
rzez zaniechanie unieważnienia
p
ostępowania, mimo, że jest ono obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą
uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie
zamówienia publicznego nie potwierdził się.
Art. 93 ust. 1 pkt 7
Pzp stanowi, że zamawiający unieważnia postępowanie o udzielenie
zamówienia, jeżeli postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą
uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia
publicznego.
Argumentacja Odwołującego oparta była o twierdzenie, że w obrębie SIWZ
z załącznikami istnieje wewnętrzna sprzeczność powodująca, że wykonawcy nie mogą
złożyć prawidłowych ofert. Odwołujący dowodził, że zachowanie zgodne z dyspozycją
Rozdziału XIV pkt 2 SIWZ, biorąc pod uwagę wysokość cen jednostkowych netto za wydruk
jednej strony, będzie powodowało konieczność dokonania kalkulacji cen jednostkowych
brutto w sposób sprzeczny z przepisami Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku
od towarów i usług (t.j. Dz.U. 2017 poz. 1221) albo niezgodnie z przytoczonym
postanowieniem SIWZ.
W ocenie Izby argumentacja Odwołującego nie zasługiwała
na uwzględnienie. Kalkulacja ceny jednostkowej brutto nie miała znaczenia dla prawidłowego
ustalenia ceny całkowitej netto i brutto ofert. W związku z tym, nawet gdyby w wyniku
zaokrąglenia ceny jednostkowej brutto w sposób zgodny z SIWZ doszło do sytuacji,
gdy cena jednostkowa netto
byłaby równa cenie jednostkowej brutto (co wystąpiłoby
przy cenie jednostkowej netto równej np. 0,01 zł – cena powiększona o wartość podatku VAT
to
0,0123 zł, a po zaokrągleniu 0,01 zł) to możliwe było sporządzenie prawidłowych,
zgodnych z SIWZ ofert.
Zasady zaokrąglania cen przyjęte przez Zamawiającego były
prawidłowe, zgodne z przepisami prawa i nie stanowiły wady postępowania w rozumieniu
art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp. Wobec powyższego Izba uznała, że zarzut nr 5 odwołania
nie
zasługuje na uwzględnienie.
Izba uznała, że oddaleniu podlega również zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 Pzp. Przepis
ten stanowi, że „zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie
zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie
wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości”. Wobec
niestwierdzenia zaistnienia przesłanek naruszenia powyższego przepisu Izba uznała
postępowanie Zamawiającego za prawidłowe i na podstawie art. 192 ust. 1 Pzp orzekła
jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem
przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 972).
Przewodniczący:…………………………..……………