Sygn. akt: KIO 1674/18
Wyrok
z dnia
3 września 2018 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Beata Pakulska-Banach
Protokolant:
Marta Słoma
po rozpoznaniu na rozprawie
w dniu 31 sierpnia 2018 roku w Warszawie
odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 17 sierpnia 2018 roku
przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Boskalis
International B.V. z siedzibą w Papendrecht (Holandia) - lider konsorcjum,
Przedsiębiorstwo Robót Czerpalnych i Podwodnych Sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku,
3) Rohde Nielsen A/S z siedzibą w Nyhavn (Dania), w postępowaniu prowadzonym
przez
zamawiającego Skarb Państwa – Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni
orzeka:
Oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: 1) Boskalis International B.V. z siedzibą w Papendrecht (Holandia),
Przedsiębiorstwo Robót Czerpalnych i Podwodnych Sp. z o.o. z siedzibą
w
Gdańsku, 3) Rohde Nielsen A/S z siedzibą w Nyhavn (Dania) i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie:
dwadzieścia
tysięcy
złotych
zero
groszy)
uiszczoną
przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Boskalis International B.V. z siedzibą w Papendrecht (Holandia),
Przedsiębiorstwo Robót Czerpalnych i Podwodnych Sp. z o.o.
z
siedzibą w Gdańsku, 3) Rohde Nielsen A/S z siedzibą w Nyhavn (Dania),
tytułem wpisu od odwołania;
zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Boskalis International B.V. z siedzibą w Papendrecht (Holandia),
Przedsiębiorstwa Robót Czerpalnych i Podwodnych Sp. z o.o.
z
siedzibą w Gdańsku, 3) Rohde Nielsen A/S z siedzibą w Nyhavn (Dania)
na rzecz
zamawiającego Skarbu Państwa – Dyrektora Urzędu Morskiego
w Gdyni
kwotę 3 900 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące dziewięćset złotych zero
groszy),
tytułem wynagrodzenia pełnomocnika oraz kosztów związanych
z dojazdem na wyznaczone posiedzenie
i rozprawę Izby.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1579
, z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gdańsku.
Przewodniczący: ……………………….…….………….……
Sygn. akt: KIO 1674/18
U z a s a d n i e n i e
Skarb Państwa – Dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni (zwany dalej: „zamawiającym”)
prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu
nieograniczonego na
realizację zadania pn.: Wykonanie robót budowlanych na projekcie:
„Modernizacja toru wodnego do Portu Północnego w Gdańsku” na podstawie przepisów
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo
zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2017 r.
poz. 1579, z
późn. zm.) - zwanej dalej: „ustawą Pzp”. Ogłoszenie o zamówieniu
zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 25 kwietnia 2018 roku
pod numerem 2018/S 080-178265
. Wartość zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
Informacja o czynności zamawiającego, stanowiącej podstawę do wniesienia
odwołania (odrzucenie oferty) została przekazana wykonawcy w dniu 10 sierpnia 2018 roku
drogą elektroniczną.
W dniu 17 sierpnia 2018 roku
wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia: 1) Boskalis International B.V. z siedzibą w Papendrecht (Holandia) - lider
konsorcjum, 2)
Przedsiębiorstwo Robót Czerpalnych i Podwodnych Sp. z o.o. z siedzibą
w
Gdańsku, 3) Rohde Nielsen A/S z siedzibą w Nyhavn (Dania), (zwani dalej łącznie:
„odwołującym”) wnieśli odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wobec czynności
i
zaniechań zamawiającego, polegających na:
zaniechaniu skierowania wezwania do udzielenia wyjaśnień w zakresie treści i zakresu
oświadczenia woli gwaranta zawartego w gwarancji wadialnej wniesionej
przez odwo
łującego dla części 2 zamówienia;
odrzuceniu oferty odwołującego dot. części 2 zamówienia z powodu nieprawidłowego
wniesienia wadium.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1. art. 87 ust. 1 ustawy Pzp poprzez
zaniechanie wezwania odwołującego do udzielenia
wyjaśnień co do treści gwarancji wadialnej, w sytuacji, w której zamawiający miał w tym
zakresie wątpliwości interpretacyjne, a wątpliwości te były możliwe do usunięcia
poprzez
wyjaśnienia, podczas gdy KIO w orzeczeniu KIO 632/17 wyraźnie wskazało,
iż po stronie zamawiającego istnieje nie tylko uprawnienie do skorzystania
z
możliwości przewidzianej w art. 87 ust. 1, ale wręcz zamawiający winien podjąć kroki
służące swego rodzaju konwalidacji czynności złożenia oferty, tak jak ma obowiązek
tego dokonać w oparciu o treść art. 87 ust. 2 pkt 1-3 ustawy Pzp;
2. art. 89 ust. 1 pkt 7b w zw. z art. 46 ust. 4a ustawy Pzp
poprzez uznanie, iż gwarancja
wadialna nie zawiera wszystkich przesłanek zrealizowania wadium podczas,
gdy orzecznictwo tak KIO,
jak i sądowe, dopuszcza formułowanie gwarancji w sposób
odbiegający treściowo od przepisów prawa zamówień, jak i bardzo ogólny,
a na
podstawie przedłożonej przez wykonawcę gwarancji wadialnej zamawiający mógł
zrealizować wadium w każdej sytuacji opisanej ww. przepisem, bowiem sformułowania
zawarte w gwarancji przedłożonej przez odwołującego, w jej pkt a), określone
są w sposób bardziej ogólny niż przesłanki określone w art. 46 ust. 4a ustawy Pzp,
obejmując swym zakresem przesłanki szczegółowe wskazane w tym przepisie
i
pozwalają na realizację gwarancji w każdym przypadku objętym tym przepisem,
w
razie
braku
uzupełnienia
lub
przedłożenia
wszelkich
dokumentów
lub
pełnomocnictw, w tym także oświadczeń, w tym zgód na poprawienie omyłki,
wyjaśnień, które w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego mają formę
dokumentu i wyłącznie w takiej formie mogą być składane, a ponadto przez pominięcie,
iż ten punkt wzmacnia w istocie ochronę zamawiającego, przewidując domniemanie
winy wykonawcy;
3. art. 89 ust. 1 pkt 7b w zw. z art. 46 ust. 5 pkt 3 ustawy Pzp poprzez uznanie,
iż gwarancja wadialna zawiera modyfikację ograniczającą możliwość zrealizowania
wadium
podczas gdy na podstawie przedłożonej gwarancji wadialnej,
z
uwzględnieniem skutku, zamawiający byłby w stanie zrealizować wadium w każdej
sytuacji określonej ww. przepisem, gdyż nie ma możliwości wyboru oferty wykonawcy,
którego oferta nie została oceniona jako najkorzystniejsza, przedmiotowy dopisek
zawarty w pkt d) w żaden sposób nie wpływa na zakres ochrony udzielony
z
amawiającemu, jest to skrajnie formalna interpretacja, zmierzająca do wymogu
„przepisania” do gwarancji słowo w słowo przepisów Pzp, co nie jest wymagane
przepisami prawa, ani SIWZ, a orzecznictwo, tak KIO,
jak i sądowe dopuszcza
formułowanie gwarancji w sposób odbiegający treściowo od przepisów prawa
zamówień, jak i bardzo ogólny;
4. art. 14 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 65 ust. 1 i 2
KC poprzez zaniechanie wykładni
gwarancji wadialnej uwzględniającej znaczenie słowa „dokument” oraz frazy
„uzupełnienie dokumentów” oraz całokształt okoliczności towarzyszących
oświadczeniu woli oraz treść i znaczenie złożonego oświadczenia, podczas,
gdy
ustawa obliguje do weryfikacji oświadczeń woli złożonych w czasie postępowania
zgodnie z dyrektywami art. 65 ust. 1 i 2
KC, a sformułowania zawarte w gwarancji
przedłożonej przez odwołującego, w jej pkt a), określone są w sposób ogólniejszy
niż przesłanki określone w art. 46 ust. 4a ustawy Pzp, obejmując swym zakresem
przesłanki szczegółowe wskazane w tym przepisie i pozwalają na realizację gwarancji
w każdym przypadku objętym tym przepisem, zaś sformułowanie pkt d) w żaden
sposób nie wpływa na zakres ochrony udzielony zamawiającemu, bowiem nie ma
możliwości wyboru oferty wykonawcy, którego oferta nie została oceniona jako
najkorzystniejsza;
5. art. 14 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 77
KC poprzez niezastosowanie tego przepisu
i
wadliwie nieprzyjęcie, iż wszelkie oświadczenia, w tym zgody, stanowią dokument;
6. art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez
zastosowanie surowszych wymagań w stosunku
do gwarancji wadialnej o
dwołującego aniżeli jest to wskazane w SIWZ oraz Pzp
oraz nierzet
elną ocenę gwarancji wadialnej odwołującego, a tym samym naruszenie
zasad konkurencji.
W oparciu o powyższe zarzuty odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania w całości
i
nakazanie zamawiającemu:
unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego;
powtórzenie czynności oceny kwalifikacji wykonawców oraz złożonych przez nich
ofert;
uznanie, iż wadium wniesione przez odwołującego spełnia wymagania ustawowe
i warunki wskazane w SIWZ;
zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego.
W
uzasadnieniu odwołania odwołujący podnosił, co następuje:
Na wstępie odwołujący podkreślił, iż zamawiający początkowo trafnie uznał gwarancję
wadialną odwołującego za prawidłową i ocenił jego ofertę najwyżej, co wynika z tego, że zanim
zamawiający odrzucił ofertę odwołującego, skierował do niego trzy wezwania, tj. w trybie
art.
90 ust. 1 ustawy Pzp, art. 26 ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Stwierdził,
że gdyby treść gwarancji wadialnej w sposób oczywisty nie spełniała warunków określonych
w SIWZ oraz w ustawie Pzp, to zamawiający mógłby i powinien od razu odrzucić ofertę
odwołującego i nie byłoby zasadne kierowanie wezwań, niedotyczących kwestii gwarancji,
którą zamawiający dysponował od dnia złożenia oferty.
Odwołujący podniósł, że jeżeli treść gwarancji wadialnej wzbudziła wątpliwości,
to
zamawiający powinien na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp wezwać odwołującego
do
złożenia wyjaśnień treści gwarancji wadialnej, tym bardziej, że sam zamawiający w SIWZ
przedstawił jedynie bardzo ogólne wymogi dotyczące formy i treści gwarancji wadialnej
i
wskazał, że gwarancja ma zapewniać możliwości realizacji wadium w przypadkach
okre
ślonych przepisami ustawy Pzp. Nie przedstawił natomiast jej wzoru. Odwołujący powołał
się przy tym na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 24 kwietnia 2017 roku o sygn. akt:
KIO 632/17, w
którym Izba dopuściła możliwość wyjaśnienia treści dokumentu gwarancji
na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp.
Ponadto, odwołujący wskazał na okoliczność, iż oświadczenie woli, będące
przedmiotem gwarancji zostało złożone przez podmiot zagraniczny w języku angielskim,
co w
ocenie odwołującego, dodatkowo uzasadniało konieczność wezwania odwołującego
do
złożenia wyjaśnień w zakresie gwarancji.
W dalszej kolejności odwołujący podnosił, że w orzecznictwie Krajowej Izby
Odwoławczej, podkreśla się, iż prawidłowość gwarancji wadialnej nie jest uzależniona
od
dosłownego cytowania konkretnych przepisów ustawy Pzp. Gwarancja wadialna spełnia
wymagania ustawy, kiedy z j
ej treści wynika, że zamawiający będzie miał możliwość uzyskania
zaspokojenia w zakresie wskazanym w ustawie. D
opuszczalna jest gwarancja określona
nawet w sposób bardzo lakoniczny, poprzez odwołanie do przepisów Pzp czy SIWZ.
Jako
przykład odwołujący podał wyroki Krajowej Izby Odwoławczej o sygn. akt: KIO 2227/13,
KIO
2016/14. Ponadto, odwołujący powołał się na wyrok wydany w sprawie o sygn. akt:
KIO
316/17, z którego miała wynikać możliwość dokonywania interpretacji dokumentu
gwarancyjnego.
Odwołujący stwierdził, że treść gwarancji złożonej przez niego nie jest dosłownym
odzwierciedleniem tekstu przepisów, jednakże nie oznacza to, że z tego powodu gwarancja
ta
jest nieprawidłowa. Nie zgodził się ze stanowiskiem zamawiającego, że złożona przez niego
gwarancja wadialna nie daje możliwości zrealizowania wadium w przypadkach określonych
w art. 46 ust. 4a oraz art. 46 ust. 5 pkt 3 ustawy Pzp.
Odwołujący wskazał, że sformułowania zawarte w gwarancji przedłożonej przez niego,
w jej pkt a), określone są w sposób bardziej ogólny niż przesłanki określone w art. 46 ust. 4a
ustawy P
zp, natomiast nie sposób przyjąć przy takim zapisie, aby pomijały którąkolwiek
z
przesłanek określonych tym przepisem. Dodał, że inna byłaby ocena, gdyby w gwarancji
„skopiowana” była dokładna treść przepisu z pominięciem jednego z elementów. Zaznaczył
pr
zy tym, że taki przypadek nie występuje w okolicznościach niniejszej sprawy. Zdaniem
odwołującego, sformułowanie: „Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia
dokumentów i pełnomocnictw nie złożył ich w wyznaczonym terminie, chyba że wykaże on,
iż niezłożenie dokumentów wynika z przyczyn leżących po jego stronie” obejmuje swym
zakresem przesłanki szczegółowo wskazane w art. 46 ust. 4a ustawy Pzp i pozwala
na
realizację gwarancji w każdym przypadku objętym tym przepisem. Dodał, że w literalnym
odczyt
ywaniu treści polskiego tłumaczenia gwarancji wadialnej brak jest bezpośredniego
sformułowania dotyczącego poprawienia omyłek w treści oferty (art. 87 ust. 2 ustawy Pzp),
w
odniesieniu do tzw. „innych omyłek" (art. 87 ust. 2 pkt 3). Jednocześnie wskazał,
że gwarancja zawiera zwrot „w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia dokumentów
i
pełnomocnictw”. W opinii odwołującego, powyższy zwrot obejmuje w sobie każde wezwanie
zamawiającego, co wynika z treści gwarancji, jak i całokształtu okoliczności związanych
z
tą gwarancją, a nadto nie zawiera celowo podstawy prawnej wezwania zamawiającego,
co
wskazuje na to, że dotyczy każdego wezwania/zawiadomienia (angielskie słowo: „notice”),
a w tym przypadku również dotyczącego wyrażenia zgody na poprawienie „innych omyłek”
w
trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Ponadto, zauważył, że w języku angielskim
prawniczym zwrot
„documents” dotyczy wszelkich oświadczeń składanych w formie pisemnej
lub elektronicznej, w tym także, stanowisk, uzupełnień, wyjaśnień, oświadczeń, w tym zgód
itd. Tak samo
– zdaniem odwołującego - należy interpretować słowo „dokument” w języku
polskim, na g
runcie prawa polskiego. Podkreślił również, iż w związku z zasadą pisemności
postępowania wyrażenie zgody na korektę oferty nie może mieć innej formy niż pisemnej.
Tym samym,
żaden wykonawca nie może zgodzić się na dokonanie korekty np. milcząco
poprzez brak negacji.
Wyrażenie zgody musi być zdarzeniem pozytywnym, tj. wykonawca
musi złożyć oświadczenie woli o wyrażeniu zgody na poprawienie oferty (innej omyłki) w formie
pisemnej, i tym samym zgoda ta
będzie dokumentem („document”) w rozumieniu tego słowa
w języku angielskim. Odwołujący podkreślił również, iż niezależnie od powyższego, wyrażenie
„complete the documents” („uzupełnienie dokumentów”) oznacza każde uzupełnienie i każdą
zmianę oferty. Oferta jest niewątpliwie dokumentem, a zatem wyrażenie zgody na korektę
oferty
zawiera się również w ww. zwrocie.
Odwołujący stwierdził również, że zamawiający zaniechał wykładni z większego
na mniejsze. Skoro
gwarancja zawiera zwrot dotyczący „uzupełnienia dokumentów”, ang:
(„complete the documents”), to dotyczy to wszelkich dokumentów w postępowaniu, gdyż się
ich nie specyfikuje.
Odwołujący wskazał ponadto, że definicja dokumentu zawarta jest
w art. 77
KC, zg
odnie z którym: „Dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający
zapoznanie się z jej treścią.” Zatem, pojęcie dokumentu jest szerokie i należy
przez nie
rozumieć każde oświadczenie przekazane w tej formie. Odwołujący podał,
że również doktryna prawa cywilnego, szeroko rozumie to pojęcie, stwierdzając,
iż dokumentem jest nośnik informacji zawierający treść oświadczenia woli lub innego
oświadczenia, np. oświadczenia wiedzy, do którego przepisy o oświadczeniach woli znajdują
odpowiednie zastosowanie na podsta
wie odesłania z art. 65
KC (Kodeks Cywilny. Komentarz,
pod. red. Osajda, wyd. 19, rok 2018).
Według odwołującego, interpretując całościowo tekst gwarancji wadialnej
i z
uwzględnieniem skutku, należy wskazać, iż skutkiem braku wyrażenia zgody
na
poprawienie omyłki jest nie uzupełnienie dokumentu/zgody na wezwanie (zawiadomienie)
z
amawiającego w terminie, a zatem dochodzi do takiej samej sytuacji, jak w art. 87 ust. 2 pkt 3
ustawy Pzp.
W związku z powyższym gwarancja wadialna złożona przez odwołującego zawierała,
w jego ocenie, wszelkie sytuacje, w których zamawiający jest uprawniony do zrealizowania
wadium na podstawie art. 46 ust. 4a ustawy Pzp.
W dalszej kolejności odwołujący stwierdził, że niezasadne jest twierdzenie,
iż zamawiający nie będzie w stanie zrealizować wadium w okoliczności wskazanej
w art. 46 ust. 5 pkt 3 ustawy Pzp.
Odwołujący wskazał, że sformułowanie „zawarcie umowy w sprawie zamówienia
publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy, którego oferta
zosta
ła wybrana jako najkorzystniejsza” w pełni odzwierciedla wszystkie sytuacje, w których
z
amawiający może zrealizować wadium na podstawie tego przepisu. Podkreślił,
iż na podstawie przepisów ustawy Pzp i SIWZ, zamawiający może zawrzeć umowę
z w
ykonawcą, którego oferta została wybrana. Zamawiający jest zobligowany do wybrania
oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący, powołując się na orzecznictwo Krajowej Izby
Odwoławczej, stwierdził, że najważniejszą okolicznością przy wykładni i ocenie prawidłowości
gwarancji jest ocena, czy z
amawiający będzie mógł uzyskać zaspokojenie w przypadkach
określonych w przepisach, przy czym nie jest konieczne literalne powtórzenie przepisu,
lecz
skutek, który niesie za sobą konkretna klauzula wskazana w gwarancji. Dodał też,
że na podstawie przepisów ustawy Pzp zamawiający nie ma możliwości wyboru oferty,
która nie została oceniona jako najkorzystniejsza. Nie ma zatem ani jednej możliwości,
która sprawiałaby, że w sytuacji określonej w art. 46 ust. 5 pkt 3 ustawy Pzp, zamawiający
nie
mógłby skorzystać z wadium wniesionego przez odwołującego. Tym samym, odwołujący
w żaden sposób nie ograniczył możliwości skorzystania z wadium przez zamawiającego,
co
oznacza, że wadium wniesiono prawidłowo i skutecznie. Zaznaczył, iż zakres pojęciowy
zwrotu
„zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn
leżących po stronie wykonawcy, którego oferta została wybrana” jest taki sam jak „zawarcie
umowy w
sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących
po
stronie wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza”.
Zdaniem odwołującego, gwarant nie będzie miał podstawy do „odmowy zapłaty”
w
przypadku złożenia przez zamawiającego oświadczenia (wezwania) w każdym
z
przypadków wskazanych przepisach ustawy Pzp. Podkreślił, iż zamawiający w treści SIWZ
(rozdział VIII ust. 6 SIWZ) nie określił dokładnie zwrotów jakie winna zawierać gwarancja,
lecz
wyłącznie odesłał do treści art. 46 ust. 4a i 5 ustawy Pzp. Wynika z tego, iż gwarancja
winna by
ć oceniana przez pryzmat skutku, jaki niosą za sobą postanowienia gwarancji,
a nie
przez pryzmat literalnego odwołania się i przytoczenia treści przepisu.
Odwołujący stwierdził ponadto, że zamawiający nie wskazał w piśmie z dnia 10 sierpnia
2018 roku sytua
cji, w których nie będzie miał możliwości zrealizowania wadium w sytuacji,
o
której mowa w przepisach 46 ust. 4a i ust. 5 pkt 3, tj. nie wskazał, w których sytuacjach
realizacja wadium
nie będzie możliwa. Zamawiający w żaden sposób nie wyjaśnił na czym
polega uchybienie wykonawcy,
ograniczając się w tym zakresie do ogólnikowych stwierdzeń.
Następnie, odwołujący powołał się na wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia
lutego 2007 roku (sygn. akt: X Ga 23/07), w którym zawarte zostało stanowisko, iż:
„formalizm postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, nie jest celem samym
w
sobie, a ma na celu realizację zasad pzp. Stąd przy wykładni i stosowaniu przepisów ustawy
należy brać pod uwagę cel ustawy”.
Na marginesie odwołujący zauważył, że jest świadom, iż zobowiązanie gwarancyjne
ma charakter abstrakcyjny. P
odkreślił przy tym, iż na obecnym etapie, po zbadaniu oferty
przez
zamawiającego, przesłanka dotycząca wyrażenia zgody na poprawienie innej omyłki
nie
zaistniała i nie ma możliwości zaistnieć. Zaznaczył również, że gwarancja złożona
przez
niego jest daleko bardziej ogólna, aniżeli przepisy ustawy Pzp, w związku z czym
ochrona z
amawiającego, która została przyznana na podstawie gwarancji jest szersza, aniżeli
w przypadku,
gdyby stosować literalnie przepisy ustawy. Dodał, że w pkt a) złożonej
przez niego gwarancji,
zawarte jest domniemanie winy odwołującego. Zgodnie zaś
z
przepisami to zamawiający winien wykazać winę wykonawcy, co niesie za sobą dodatkowe
trudności po stronie zamawiającego w kontekście tego obowiązku. Tym samym – zdaniem
odwołującego - gwarancja przyznaje zamawiającemu szerszą ochronę aniżeli taka,
która literalnie i technicznie odtwarzałaby przepisy ustawy Pzp. Zamawiający w razie realizacji
tej gwarancji ma daleko bardziej ułatwione zadanie, aniżeli wtedy, gdyby gwarancja
odzwierciedlała literalnie/technicznie przepis ustawy Pzp. Odwołujący stwierdził, że pozycja
z
amawiającego jest daleko bardziej wzmocniona dzięki takiemu brzmieniu gwarancji
bankowej, albowiem
przesłanka winy jest najważniejszą okolicznością skutkującą
odpowiedzialnością wykonawcy i niezwykle trudną do wykazania. W konsekwencji,
twierdzenia z
amawiającego o „zawężeniu” przesłanek do realizacji wadium w myśl ustawy
Pzp
, nie znajdują potwierdzenia.
W dalszej kole
jności odwołujący stwierdził, że zamawiający zaniechał wykładni treści
gwarancji wadialnej poprzestając jedynie na jej literalnym odczycie, co jest sprzeczne z ustawą
Pzp.
Wskazał, iż gwarancja wadialna zawiera oświadczenie woli, które podlega ogólnym
regu
łom wykładni wskazanym w art. 65 ust. 1 i 2 KC. Odwołujący powołał się w tym zakresie
na orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej, tj. wyroki o sygn. akt: KIO 150/12, KIO 54/2011,
KIO 401/12, KIO 333/11, KIO 2593/17, KIO 150/12, KIO 1645/12, KIO 1413/13, KIO 765/13,
KIO 784/13
, a także na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 2007 r. (sygn. akt IV CSK
95/07) oraz wyro
k Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2018 r. (sygn. akt IV CSK 86/17).
Z
kolei za wyrokiem wydanym w sprawie o sygn. akt: KIO 1645/12 podał, że ustawa Pzp
nie
wymaga przytoczenia w treści gwarancji wszystkich przesłanek zatrzymania wadium.
W opinii odwołującego, zamawiający nie dokonał wykładni oświadczenia woli w myśl
art. 65 KC, a poprzestał wyłącznie na bezrefleksyjnym porównaniu tekstu gwarancji z tekstem
przepisów, bez uwzględnienia celu, okoliczności, skutków danego oświadczenia woli
i tym
samym naruszył art. 14 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 65 ust. 1 i 2 KC.
Odwołujący ponownie podkreślił, iż gwarancja przedłożona przez niego wraz z ofertą
zawierała wszystkie sytuacje wskazane w ustawie Pzp, a nadto precyzyjnie określała
przedmiot postępowania i podmioty w nim występujące. Jego zdaniem, zamawiający
dokonując wykładni treści gwarancji powinien zwrócić uwagę, iż gwarant udzielił
zabezpieczenia w tym konkretnym p
ostępowaniu, jednoznacznie określonym i w oparciu
o
tą informację należy interpretować kolejne postanowienia gwarancji. Nie do przyjęcia
jest
stanowisko, iż gwarant zamierzał pominąć określone sytuacje objęte przepisami,
czy SIWZ, skoro szeroko o
kreślił sytuacje objęte ochroną oraz powołał w sposób
jednoznaczny postępowanie, w którym udziela ochrony. Za wyrokiem Krajowej Izby
Odwoławczej, wydanym w sprawie o sygn. akt: KIO 632/17, podał, iż nieuprawionym
jest
pominięcie kontekstu sytuacyjnego, jak i tego, że umowa została zawarta w celu
udzielenia zabezpieczenia z
amawiającemu w tym konkretnym postępowaniu. Podkreślił,
iż z punktu widzenia zasad współżycia społecznego nie do przyjęcia byłaby taka interpretacja,
k
tóra prowadziłaby do wniosku, iż strony dążyły do zawarcia umowy w istocie całkowicie
nieprzydatnej. Taka interpretacja przeczy zarówno profesjonalnemu charakterowi działalności
banku
, jak i racjonalnemu działaniu odwołującemu i tym samym nie daje się pogodzić
ze zgodnym zamiarem stron.
Zdaniem odwołującego, złożona przez niego gwarancja wadialna została oceniona
w spo
sób nierzetelny i nieprawidłowy. Zamawiający zastosował wobec odwołującego
surowsze wymagania aniżeli wynikające z SIWZ. W rozdziale VIII SIWZ ust. 6 zamawiający
określił, iż: „Z treści gwarancji/poręczenia winno wynikać bezwarunkowe, na każde pisemne
żądanie zgłoszone przez Zamawiającego w terminie związania ofertą, zobowiązanie
Gwaranta do
wypłaty Zamawiającemu pełnej kwoty wadium w okolicznościach określonych
w
art. 46 ust. 4a i 5 ustawy PZP”. Natomiast, odrzucając ofertę odwołującego, zamawiający
postawił warunek surowszy, który nie został wskazany w SIWZ, tj. przedłożenia gwarancji,
w
której literalnie zostaną wskazane okoliczności, o których mowa w art. 46 ust. 4a i 5 ustawy
Pzp. W ocenie odwołującego, stawiając warunek, który nie jest wprost wyrażony w SIWZ,
z
amawiający naruszył reguły konkurencji poprzez ustalenie niejasnego kryterium oceny
gwarancji wadialnej.
Ponadto, odwołujący podniósł, iż wskutek nadmiernego formalizmu przy ocenie
gwarancji
zamawiający sprawił, że zamówienia dotyczącego części 2 zamówienia nie może
otrzymać odwołujący, który zaproponował cenę aż o prawie 12,5 miliona złotych niższą
od kolejnej oferty.
Zdaniem odwołującego, jest to szczególnie dotkliwe dla samego
z
amawiającego, który wskutek nieuzasadnionego formalizmu traci możliwość wyboru oferenta
z bardzo dużym doświadczeniem, który w ramach konsorcjum będzie współdziałał z polskim
partnerem.
Podkreślił, iż jest to jedyne konsorcjum, które będzie wykonywać zamówienie
z polskim partnerem.
Odwołujący stwierdził, że z punktu widzenia racjonalności
i
gospodarności postępowania, a także interesu samego zamawiającego, formalizm
w tym zakresie
jest niezrozumiały i niezasadny.
W dniu 20 sierpnia 2018 roku z
amawiający przekazał pozostałym wykonawcom
uczestniczącym w postępowaniu informację o wniesieniu odwołania wraz z jego kopią drogą
elektroniczną. W terminie określonym w art. 185 ust. 2 ustawy Pzp (tj. w terminie 3 dni od dnia
otr
zymania kopii odwołania) żaden wykonawca nie zgłosił przystąpienia do postępowania
odwoławczego.
W dniu 31 sierpnia 2018 roku
– w toku posiedzenia niejawnego z udziałem stron -
z
amawiający złożył odpowiedź na odwołanie w formie pisemnej, w której wnosił o oddalenie
odwołania i zasądzenie od odwołującego na rzecz zamawiającego kosztów postępowania,
według spisu przedłożonego na rozprawie.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania
o
zamówienie publiczne, przekazanej przez zamawiającego w kopii potwierdzonej
za
zgodność z oryginałem, w tym szczególności z: ogłoszenia o zamówieniu, specyfikacji
istotnych warunków zamówienia (zwanej dalej: „SIWZ”), oferty odwołującego
wraz z
załączonym dokumentem gwarancji przetargowej nr 907419 dotyczącym części 2
zamówienia oraz zawiadomienia o odrzuceniu oferty odwołującego z dnia 10.08.2018 r.
Izba
dopuściła również dowód z dokumentu złożonego przez odwołującego
na
posiedzeniu z udziałem stron, tj. zaświadczenia dotyczącego znaczenia angielskiego słowa
„notice”.
Izba wzięła również pod uwagę stanowiska stron wyrażone odpowiednio w odwołaniu
oraz w odpowiedzi
na odwołanie, a także wyrażone ustnie do protokołu posiedzenia i rozprawy
w dniu 31 sierpnia 2018 roku.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
W pierwszej kolejności ustalono, że odwołanie nie zawiera braków formalnych
oraz
został uiszczony od niego wpis.
Ponadto, nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp.
Izba ustaliła także, że odwołującemu w świetle przepisu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp
przysługiwało uprawnienie do wniesienia odwołania jako, że spełnione zostały przesłanki
dla wniesienia odw
ołania, tj. istnienie interesu odwołującego w uzyskaniu przedmiotowego
zamówienia oraz możliwość poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego
przepisów ustawy Pzp.
Przedmiotem zamówienia jest wykonanie robót budowlanych w ramach Projektu:
„Modernizacja toru wodnego do Portu Północnego w Gdańsku” w zakresie podczyszczenia
toru wodnego i refulacji polegającej na wbudowaniu urobku piaszczystego pochodzącego
z
robót czerpalnych w brzeg morski. Zamówienie zostało podzielone na dwie niezależnie
c
zęści:
Część 1 – wykonanie modernizacji toru wodnego do Portu Północnego w Gdańsku
na
długości 4200 m;
Część 2 – wykonanie modernizacji toru wodnego do Portu Północnego w Gdańsku
na
długości 2220 m;
W rozdziale VIII
SIWZ zatytułowanym Wymagania dotyczące wadium w pkt 6
zamawiający podał, że: „Z treści gwarancji/poręczenia winno wynikać bezwarunkowe,
na
każde pisemne żądanie zgłoszone przez Zamawiającego w terminie związania ofertą,
zobowiązanie Gwaranta do wypłaty Zamawiającemu pełnej kwoty wadium w okolicznościach
określonych w art. 46 ust. 4a i 5 ustawy PZP”. Z kolei w pkt 7 zamawiający wskazał, że: „Oferta
wykonawcy, który nie wniesie wadium lub wniesie w sposób nieprawidłowy zostanie
odrzucona”.
Odwołujący do oferty załączył dokument gwarancji przetargowej o numerze 907419.
W treści gwarancji wskazano krótki opis zamówienia: „Wykonanie robót budowlanych
na
projekcie: „Modernizacja toru wodnego do Portu Północnego w Gdańsku” – część druga
zamówienia”. Podano też nazwę i adres Beneficjenta. Z dalszej treści gwarancji przetargowej
wynika, iż MUFG Bank (Europe), będący wystawcą gwarancji, zobowiązał się nieodwołalnie
i
bezwarunkowo do zapłaty dowolnej kwoty lub kwot nie przekraczającej (-ych) łącznie kwoty
000,00 zł po otrzymaniu od Zamawiającego (Beneficjenta) pisemnego żądania
oraz
pisemnego oświadczenia (zawartego w żądaniu)m stwierdzającego, iż:
„(a) Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia dokumentów
i
pełnomocnictw nie złożył ich w wyznaczonym terminie, chyba że wykaże on, iż niezłożenie
dokumentów wynika z przyczyn nie leżących po jego stronie; lub
(b)
Wykonawca, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza, odmówił
podpisania umowy na warunkach określonych w ofercie; lub
(c)
Wykonawca, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza, nie wniósł
wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy; lub
(d)
zawarcie umowy stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie
Wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza.”.
Zamawiający w dniu 10 sierpnia 2018 roku zawiadomił odwołującego o odrzuceniu
jego oferty w ramach c
zęści 1 i 2 zamówienia na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 7b ustawy Pzp,
z uwagi na to, że wykonawca wniósł wadium w sposób nieprawidłowy. W uzasadnieniu
odrzucenia oferty odwołującego zamawiający podał m.in., iż gwarancja wadialna wniesiona
przez wykonawcę „ (…)nie zawiera w swej treści zapisów gwarantujących wypłatę kwoty
gwarancyjnej w przypadku zaistnienia wszystkich okoliczności wymienionych w art. 46 ust. 4a
oraz 46 ust. 5 ustawy Pzp.
Zamawiający nie ma możliwości skutecznego zrealizowania
roszczeń w przypadku zaistnienia okoliczności uzasadniających zatrzymanie wadium
na
podstawie art. 46 ust. 4a oraz ust. 5 pkt 3 ustawy Pzp.(…)”. Zamawiający powołał się
na
liczne orzeczenia Krajowej Izby Odwoławczej i reasumując stwierdził, że: „(…) Określenie
warunków zapłaty wadium w sposób węższy aniżeli warunki zatrzymania wadium, o których
mowa w art. 46 ust. 4a i ust. 5 ustawy Pzp, powoduje, że wadium nie może być uznane
za
prawidłowo wniesione. Z funkcji zabezpieczającej wadium wynika, że forma jego wniesienia
musi dawać Zamawiającemu pewność, że będzie on mógł zatrzymać wadium (zrealizować
gwarancję wadialną) w okolicznościach określonych w art. 46 ust. 4a i ust. 5 ustawy Pzp.
Dokument stanowiący wadium nie podlega uzupełnianiu. Wadium nie jest częścią oferty,
stanowi jedynie jej zabezpieczenie, zatem nie jest możliwe poprawienie w/w dokumentu
zawierającego błędy.
Niezłożenie wadium bądź złożenie gwarancji wadialnej obarczonej błędem skutkuje
odrzuceniem oferty”.
Odwołujący wniósł odwołanie od czynności odrzucenia jego oferty w ramach części 2
zamówienia.
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Izba uznała, że odwołanie podlega oddaleniu.
Zgodnie z art. 46 ust. 4a ustawy Pzp
zamawiający zatrzymuje wadium
wraz z
odsetkami, jeżeli wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa
w art. 26 ust. 3 i 3a, z
przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył oświadczeń
lub
dokumentów potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1,
oświadczenia, o którym mowa w art. 25a ust. 1, pełnomocnictw lub nie wyraził zgody
na
poprawienie omyłki, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3, co spowodowało brak możliwości
wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej.
Z kolei przepis art. 46 ust. 5 ustawy Pzp stanowi, iż zamawiający zatrzymuje wadium
wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca, którego oferta została wybrana:
1) odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach
określonych w ofercie;
2) nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy;
3) zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn
leżących po stronie wykonawcy.
Stosownie do art. 89 ust. 1 pkt 7b ustawy Pzp
zamawiający odrzuca ofertę,
jeżeli: wadium nie zostało wniesione lub zostało wniesione w sposób nieprawidłowy,
jeżeli zamawiający żądał wniesienia wadium.
Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadza
się do oceny treści dokumentu gwarancji
bankowej
złożonej przez odwołującego w postępowaniu w ramach części 2 zamówienia,
tj. ustalenia, czy gwarancja ta,
złożona tytułem wadium, obejmuje wszystkie przesłanki
zatrzymania wadium, określone w art. 46 ust. 4a i art. 46 ust. 5 ustawy Pzp, a w konsekwencji
ustalenia czy odwołujący wniósł wadium w sposób prawidłowy.
Izba uznała, że zamawiający prawidłowo ustalił, że odwołujący wniósł wadium
w
sposób nieprawidłowy i tym samym uznała, że czynność odrzucenia oferty odwołującego
w
ramach części 2 zamówienia na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 7b ustawy Pzp była prawidłowa.
O ile za chybione,
Izba uznała, powoływanie się przez zamawiającego w uzasadnieniu
odrzucenia oferty odwołującego na przepis art. 46 ust. 5 ustawy Pzp, w tym w szczególności
na punkt 3
, albowiem w ocenie Izby okoliczności ujęte w dyspozycji tego przepisu znalazły
swoje odzwierciedlenie w treści gwarancji, o tyle uzasadnione jest stwierdzenie, iż treść
gwarancji nie obejmuje wszystkich przesłanek wymienionych w art. 46 ust. 4a ustawy Pzp,
umożliwiających realizację gwarancji.
W odniesieniu do przepisu art. 46 ust. 4a ustawy Pzp należy stwierdzić, że interes
zamawiającego – wbrew wywodom odwołującego – nie jest zabezpieczony, co najmniej
w odniesieniu do
sytuacji związanej z nie wyrażeniem przez wykonawcę zgody na poprawienie
omyłki, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, co spowodowało brak możliwości
wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej.
Nie ulega wątpliwości – co wielokrotnie zostało wyrażone w orzecznictwie Izby –
iż w treści dokumentu gwarancji wadialnej nie muszą być wymienione wszystkie przesłanki
zatrzymania wadium, określone w art. 46 ust. 4a i ust. 5 ustawy Pzp, ponieważ treść gwarancji
może np. zawierać wyłącznie odwołanie się do tych przepisów, bez powtarzania ich treści,
czy
też ogólne odesłanie do okoliczności opisanych w ustawie Pzp (por. wyrok KIO z dnia
14.10.2014 r. sygn. akt KIO 2016/14, czy wyrok KIO z dnia 1.10.2013r. sygn. akt KIO 2227/13
i 2229/13).
Treść gwarancji może zawierać też odmienne (od tych ustawowych)
sformułowania. Jednakże każdorazowo, gwarancja wadialna, powinna swoim zakresem
obejmować wszystkie przesłanki (okoliczności), o których mowa w art. 46 ust. 4a i ust. 5
ustawy Pzp. Treść gwarancji powinna być tak sformułowana, aby także przy pomocy wykładni,
można było ustalić w sposób nie budzący wątpliwości, iż obejmuje ona wszystkie przesłanki
wyrażone w ww. przepisach. Nie budzi też wątpliwości, że gwarancja czy to bankowa,
czy
ubezpieczeniowa, może i podlega wykładni.
Podnieść należy, że dość szczegółowe wskazanie w przedmiotowym dokumencie
gwarancji przesłanek realizacji tej gwarancji, również implikuje sposób dokonania wykładni
tego dokumentu.
Otóż, z treści przedłożonej przez odwołującego gwarancji bankowej wynika,
że bank (gwarant) zobowiązał się nieodwołalnie i bezwarunkowo do zapłaty kwoty wadium
po
otrzymaniu od zamawiającego (beneficjenta) pisemnego żądania oraz pisemnego
oświadczenia, stwierdzającego, iż:
„(a) Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia dokumentów
i
pełnomocnictw nie złożył ich w wyznaczonym terminie, chyba że wykaże on, iż niezłożenie
dokumentów wynika z przyczyn nie leżących po jego stronie; lub
(b)
Wykonawca, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza, odmówił
podpisania umowy na warunkach określonych w ofercie; lub
(c) Wykonawca
, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza, nie wniósł
wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy; lub
(d)
zawarcie umowy stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy,
którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza.”.
Z powyższego wynika, że przesłanki realizacji gwarancji, o której mowa powyżej,
zostały w niej opisane jasno i w sposób szczegółowy.
Przesłanka opisana w pkt a) przedmiotowej gwarancji referuje do okoliczności
wskazanych w przepisie art. 46 ust.
4a ustawy Pzp, zgodnie z którym: zamawiający zatrzymuje
wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa
w art.
26 ust. 3 i 3a, z przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył oświadczeń
lub
dokumentów potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1,
oświadczenia, o którym mowa w art. 25a ust. 1, pełnomocnictw lub nie wyraził zgody
na
poprawienie omyłki, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3, co spowodowało brak możliwości
wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej.
Biorąc pod uwagę treść przedmiotowego dokumentu wadialnej gwarancji bankowej,
Izba stwierdza,
iż nie obejmuje on swoim zakresem przesłanki opisanej w art. 46 ust. 4a
ustawy Pzp, a dotyczącej nie wyrażenia przez wykonawcę zgody na poprawienie omyłki,
o
której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. W ocenie Izby sformułowanie „nie wyraził
zgody na poprawienie omyłki, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3, co spowodowało
brak
możliwości wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej” nie mieści
się w zakresie treściowym przesłanki opisanej w dokumencie gwarancji, iż: „Wykonawca
w
odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia dokumentów i pełnomocnictw nie złożył
ich w
wyznaczonym terminie, chyba że wykaże on, iż niezłożenie dokumentów wynika
z
przyczyn nie leżących po jego stronie”. Są to bowiem całkowicie odmienne sytuacje.
W ocenie Izby, odwołujący wywodząc, iż okoliczność dotycząca kwestii poprawienia
omyłki w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp została zawarta w sformułowaniu „uzupełnienie
dokumentów” dokonał w istocie wykładni rozszerzającej, a przez to nieuprawnionej.
Jak
słusznie zauważyła Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 20 listopada 2016 roku,
sygn. akt: KIO 2179/16
: „Wykładnia oświadczeń woli nie może służyć uzupełnianiu dokumentu
gwarancji o elementy, których gwarant w niej nie zawarł.”.
Izba podziela stanowisko zamawiającego, iż przy ustalaniu zakresu treściowego
gwarancji wadialnej zamawiający nie jest zobowiązany do posiłkowania się oryginalną
(tu:
angielską) wersją dokumentu. Zasadą jest, iż postępowanie prowadzone jest w języku
polskim, a dokumenty sporządzone w innych językach, wykonawca ma obowiązek złożyć
wraz
z ich tłumaczeniem. Niemniej jednak nawet, gdyby przyjąć, iż odwołujący słusznie
pow
ołuje się na znaczenie danego słowa w oryginale, to i tak Izba nie widzi podstaw
do
uznania, iż dokument gwarancji, obejmuje swym zakresem treściowym okoliczność
związaną z nie wyrażeniem zgody na poprawienie omyłki, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3
ustawy Pzp.
W żaden sposób nie przesadza tego stwierdzenie, iż angielskie słowo „notice”
oznacza w tłumaczeniu na język polski zarówno wezwanie, jak i zawiadomienie,
powiadomienie, uprzedzenie lub zgłoszenie. Nawet, jeśli przyjąć, iż słowo to oznacza również
„zawiadomienie”, to i tak z dalszej części przesłanki opisanej w punkcie a) przedmiotowej
gwarancji, nie sposób wywieść, że dotyczy ona sytuacji, w której wykonawca nie wyraża zgody
na poprawienie omyłki w treści oferty na skutek zawiadomienia zamawiającego, nawet
przy
szerokim rozumieniu słowa „dokument”. Izba nie podziela stanowiska odwołującego,
iż wyrażenie „uzupełnienie dokumentów” obejmuje swoim zakresem również każdą „zmianę
oferty”, z uwagi na to, że oferta jest dokumentem. Zdaniem odwołującego wyrażenie zgody
na
korektę oferty zawiera się w zwrocie „uzupełnienie dokumentów”. Taka interpretacja
stanowi w istocie
wykładnię rozszerzającą. Ponadto, należy wskazać, iż nie jest tak,
jak
twierdzi odwołujący, że wykonawca nie może zgodzić się na dokonanie korekty oferty
milcząco, poprzez brak negacji. Wręcz przeciwnie, przyjmuje się, że wykonawca może
w
sposób dorozumiany wyrazić zgodę na poprawienie omyłki, o której mowa w art. 87 ust. 2
pkt 3 ustawy Pzp.
Zatem,
zamawiający prawidłowo przyjął, iż dokument gwarancji, złożony
przez
odwołującego nie obejmuje swoim zakresem wszystkich przesłanek, wynikających
z
powołanych powyżej przepisów ustawy Pzp. Możliwość dysponowania wadium
przez z
amawiającego musi być pewna i jednoznacznie wynikać z postanowień zawartych
w
treści gwarancji bankowej. W odniesieniu do powyższej sytuacji tak nie jest.
Nie było też podstaw – wbrew twierdzeniom odwołującego - do zastosowania przepisu
art. 87 ust. 1 ustawy Pzp,
zgodnie z którym w toku badania i oceny ofert zamawiający może
żądać od wykonawców wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert. Niedopuszczalne
jest
prowadzenie między zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty
oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści.
Dokument gwarancji wadialnej nie stanowi bowiem
treści oferty, a tym samym nie ma do niego
zastosowania przepis art. 87 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba w składzie orzekającym w niniejszej
sprawie w tym zakresie podziela
stanowisko wyrażone w wyroku z dnia 22 grudnia 2017 roku,
sygn. akt KIO 2593/17.
Abstrahując od powyższego, nie sposób uznać, iż w niniejszej sprawie,
zaistniały wątpliwości co do treści dokumentu gwarancji, które uzasadniałyby wystosowanie
wezwania do wyjaśnień.
Natomiast,
Izba w składzie orzekającym w niniejszej sprawie, nie podziela stanowiska
zamawiającego wyrażonego w odpowiedzi na odwołanie, iż z uwagi na to, że ustawa Pzp
wyraźnie rozgranicza pojęcia: „dokument”, „oświadczenie” i „pełnomocnictwo”, to istniałoby
ryzyko, że gwarant nie wypłaciłby kwoty wadium, albowiem w wezwaniu do wypłaty
wystąpiłoby pojęcie „oświadczenia”, a nie „dokumentu”, czy „pełnomocnictwa”, które to
kategorie
pojęć gwarancja obejmuje. W tym przypadku – w ocenie Izby – w pełni uzasadnione
jest przyjęcie argumentacji odwołującego, że wyraz „dokumentów” użyty w treści gwarancji
wadialnej obejmuje swoim zakresem pojęciowym jeden z rodzajów dokumentów,
tj.
oświadczenia.
W konsekwencji stwierdzić należy, że zakres odpowiedzialności gwaranta, wynikający
z treści dokumentu gwarancji przetargowej złożonej przez odwołującego, obejmuje wszystkie
przesłanki zatrzymania wadium opisane w art. 46 ust. 4a i ust. 5 ustawy Pzp, za wyjątkiem
sytuacji,
dotyczącej nie wyrażenia przez wykonawcę zgody na poprawienie omyłki, o której
mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3, co spowodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej
przez wy
konawcę jako najkorzystniejszej (opisanej w art. 46 ust. 4a ustawy Pzp). W tym też
zakresie interes zamawiającego nie jest zabezpieczony w sposób należyty. Bez znaczenia
dla
oceny dokumentu gwarancji pozostaje kwestia, czy konieczność poprawienia omyłki
w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp
zachodziłaby w przypadku oferty odwołującego.
W
związku z powyższym Izba orzekła - jak w punkcie 1 sentencji wyroku – oddalając
odwołanie.
Biorąc powyższe pod uwagę, o kosztach postępowania odwoławczego orzeczono
stosownie do
wyniku postępowania - na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 oraz w oparciu
o
przepisy § 3 i § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 972).
Zgodnie z art. 192 ust. 9 ustawy Pzp
w wyroku oraz w postanowieniu kończącym
postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego.
Z kolei w świetle art. 192 ust. 10 ustawy Pzp strony ponoszą koszty postępowania
odwoławczego stosownie do jego wyniku, z zastrzeżeniem art. 186 ust. 6.
Stosownie do § 3 pkt 1 i pkt 2 powołanego powyżej rozporządzenia do kosztów
postępowania odwoławczego, zalicza się:
1) wpis
, obejmujący w szczególności (…)
uzasadnione koszty stron postępowania odwoławczego, a w okolicznościach, o których
mowa w § 5 ust. 1 pkt 3 lit. b lub § 5 ust. 3 pkt 2, koszty uczestnika postępowania
odwoławczego, który przystąpił po stronie zamawiającego oraz wniósł sprzeciw,
w
wysokości określonej na podstawie rachunków przedłożonych do akt sprawy,
obejmujące w szczególności:
a)
koszty związane z dojazdem na wyznaczoną rozprawę lub rozprawy (posiedzenie
lub posiedzenia) Izby,
b) wynagrodzenie pełnomocników, jednak nie wyższe niż kwota 3600 zł.
Zgodnie zaś z § 5 ust. 3 pkt 1 ww. rozporządzenia w przypadku odrzucenia
albo oddalen
ia odwołania przez Izbę:
Izba zasądza od odwołującego na rzecz zamawiającego koszty, o których mowa
w
§ 3 pkt 2.
W niniejszej sprawie
– co wynika z punktu 1 sentencji orzeczenia – Izba oddaliła
odwołanie.
Na
koszty
postępowania
odwoławczego
składał
się
wpis
uiszczony
przez
odwołującego w kwocie 20 000,00 zł, którą to kwotę Izba zaliczyła w poczet kosztów
postępowania odwoławczego, a także koszty związane z wynagrodzeniem pełnomocnika
zamawiającego w wysokości 3 600,00 zł oraz związane z jego dojazdem na wyznaczone
posiedzenie Izby i rozprawę w wysokości 300,00 zł, (potwierdzone fakturami VAT, złożonymi
na rozprawie), które to koszty w łącznej wysokości 3 900,00 zł, Izba zasądziła od odwołującego
na rzecz
zamawiającego.
Biorąc powyższe pod uwagę Izba orzekła o kosztach postępowania odwoławczego
jak w punkcie 2 sentencji wyroku.
Przewodniczący: ……………………….…….…………