Sygn. akt: KIO 1914/18
WYROK
z dnia 9 października 2018 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Monika Szymanowska
Członkowie:
Ryszard Tetzlaff
Justyna Tomkowska
Protokolant:
Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie
w dniu 4 października 2018 r. w Warszawie odwołania
wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 24 września 2018 r. przez
wykonawcę KenBIT Koenig i Wspólnicy Sp. J. w Warszawie w postępowaniu prowadzonym
przez zamawiającego Centrum Zasobów Informatycznych w Warszawie
przy udziale wykonawcy GISS Sp. z o.o. w Warszawie zgłaszającego swoje przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
oddala odwołanie,
kosztami postępowania odwoławczego w wysokości 18 600 zł 00 gr (słownie:
osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) obciąża wykonawcę KenBIT Koenig
i
Wspólnicy Sp. J. w Warszawie i:
zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę w wysokości
zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
wykonawcę KenBIT Koenig i Wspólnicy Sp. J. w Warszawie tytułem wpisu od
odwołania,
zasądza od wykonawcy KenBIT Koenig i Wspólnicy Sp. J. w Warszawie na rzecz
zamawiającego Centrum Zasobów Informatycznych w Warszawie kwotę
zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) tytułem zwrotu
kosztów postępowania odwoławczego poniesionych jako wynagrodzenie
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1579 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………...
Członkowie:
…………………………………
…………………………………
U z a s a d n i e n i e
do wyroku z dnia 9 października 2018 r. w sprawie o sygn. akt KIO 1914/18
Zamawiający - Centrum Zasobów Informatycznych z siedzibą przy ul. Żwirki i Wigury
– 909 Warszawa, prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
pn.:
„Dostawa terminali satelitarnych VSAT”, o numerze nadanym przez zamawiającego
2616.17.2018.RT, o
ogłoszeniu o zamówieniu publicznym opublikowanym w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 27 czerwca 2018 r. pod numerem 2018/S 121-275395,
zwane dalej jako „postępowanie”.
Izba ustaliła, że postępowanie prowadzone jest w trybie przetargu nieograniczonego
o wartości powyżej kwot określonych w przepisach wydanych na podstawie
art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 sty
cznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2017
r., poz. 1579 ze zm.), dalej jako „p.z.p.”
W dniu 13 września 2018 r. zamawiający przekazał wykonawcom uczestniczącym
w
postępowaniu informację o wyborze oferty najkorzystniejszej. W dniu 24 września 2018 r.
odwołanie od czynności i zaniechań zamawiającego w postępowaniu wniósł wykonawca
KenBIT Koenig i Wspólnicy Sp. J. z siedzibą przy ul. Żytniej 15 lok. 22, 01 – 014 Warszawa,
dalej zwany jako „odwołujący”. Odwołujący, zgodnie z dyspozycją art. 180 ust. 3 p.z.p.,
postawił zamawiającemu następujące zarzuty naruszenia (pisownia oryginalna):
Art. 89 ust. 1 pkt. 4 ustawy PZP w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy PZP poprzez
zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy GISS Sp. z o.
o. wobec faktu, iż
w odpowiedzi na we
zwanie Zamawiającego wykonawca nie udzielił wyjaśnień
w
zakresie rażąco niskiej ceny (złożył wyjaśnienia po terminie);
Art. 89 ust. 1 pkt. 4 ustawy PZP w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy PZP poprzez
zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy GISS Sp. z o. o. wobec
faktu, iż oferta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz wobec faktu,
iż wyjaśnienia złożone po terminie potwierdzają, iż oferta zawiera rażąco niską cenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia;
Art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy PZP poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy
GISS Sp. z o.
o. wobec faktu, iż złożona oferta nie odpowiada treści SIWZ,
tj.
oferowany sprzęt nie spełnia wymogu zakreślonego w pkt. IV ppkt. 2 lit.
d)
Załącznika nr 1 do SIWZ (opis przedmiotu zamówienia) - nie jest możliwe
dokompletowanie oferowanego terminala satelitarnego w modem Skywan IDU 5000;
Art. 24 ust. 1 pkt. 17 ustawy PZP poprzez zaniechanie wykluczenia wykonawcy GISS
Sp. z o.
o. wobec faktu, iż w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa wykonawca ten
p
rzedstawił w treści wyjaśnień z dnia 10 września 2018 r. nieprawdziwą informację
(zapewnienie) o możliwości dokompletowania oferowanego terminala satelitarnego
w
modem Skywan IDU 5000 oraz wobec faktu, iż na stronie internetowej www.giss.pl
zamieszczono wprowadzającą w błąd kartę katalogową oferowanego wzmacniacza
LNB, co przesądziło o przyjęciu przez Zamawiającego zgodności zaoferowanego
sprzętu z treścią SIWZ, a w konsekwencji o decyzji w przedmiocie wyboru oferty tego
wyk
onawcy jako najkorzystniejszej w Postępowaniu;
Art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy PZP poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy
GISS Sp. z o.
o. wobec faktu, iż złożona oferta nie odpowiada treści SIWZ,
tj.
oferowany sprzęt nie spełnia wymogu zakreślonego w pkt. IV ppkt. 1 lit. b) tiret
Załącznika nr 1 do SIWZ (opis przedmiotu zamówienia) - moc wzmacniacza nie
została dobrana w taki sposób, aby zapewnić możliwość osiągnięcia przepływności
użytkowej w torze nadawczym 4096 kbit/s w trybie SCPC (modulacja QPSK, FEC
3/4, satelita Eutelsat E21B) w relacji pomiędzy dwoma terminalami VSAT będącymi
przedmiotem postępowania;
Art. 24 ust. 1 pkt. 17 ustawy PZP poprzez zaniechanie wykluczenia wykonawcy GISS
Sp. z o.
o. wobec faktu, iż w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa wykonawca ten
przedstawił w treści wyjaśnień z dnia 10 września 2018 r. nieprawdziwą informację
(zapewnienie) o doborze mocy wzmacniacza w taki sposób, aby zapewnić możliwość
osiągnięcia przepływności użytkowych w torze nadawczym 4096 kbit/s w trybie
SCPC (modulacja QPSK, FEC 3/4, satelita Eutelsat E21B) w relacji pomiędzy dwoma
terminalami VSAT będącymi przedmiotem postępowania, co przesądziło o przyjęciu
przez Zamawiającego zgodności zaoferowanego sprzętu z treścią SIWZ,
a w konsekwencji o decyzji w przedmiocie wyboru oferty tego wykonawcy jako
najkorzystniejszej w Postępowaniu.
Wobec powyższego odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie
zamawiającemu: unieważnienia czynności wyboru oferty GISS Sp. z o. o. jako oferty
najkorzystniejs
zej w postępowaniu, wykluczenie i odrzucenie oferty wykonawcy GISS
Sp. z o. o. z
postępowania, powtórzenie czynności badania i oceny ofert, z uwzględnieniem
oferty odwołującego jako najkorzystniejszej.
Uzasadniając wniesienie środka ochrony prawnej, w zakresie zarzutu nr 1 w petitum
odwołania - dotyczącego naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 p.z.p., poprzez
zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy GISS Sp. z o. o. wobec faktu, iż w odpowiedzi na
wezwanie z
amawiającego wykonawca nie udzielił wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny
(złożył wyjaśnienia po terminie) - odwołujący przytoczył stan faktyczny sprawy dotyczący
wezwania do złożenia wyjaśnień sposobu kalkulacji ceny przez wykonawcę GISS Sp. z o. o.,
tj. pismem z 9 sierpnia 2018 r., zn
ak CZI.WZP 2616.17.2018.RT, zamawiający wezwał
wykonawcę do złożenia wyjaśnień i zakreślił termin na ich złożenie na dzień 16 sierpnia
2018 r., pouczając jednocześnie wykonawcę w treści wezwania o konsekwencji ich braku.
Następnie odwołujący zaznaczył, że w dacie późniejszej niż data czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej, wystąpił do zamawiającego z wnioskiem o udostępnienie
załączników do protokołu postępowania. W odpowiedzi na ww. wniosek zamawiający
udostępnił odwołującemu treść wyjaśnień dot. rażąco niskiej ceny, złożonych przez GISS
Sp. z o. o. w formie pisemnej (sygnatura pisma nadana przez GISS Sp. z o.o.:
W/.705/08/2018).
Według odwołującego na pisemną formę wyjaśnień wskazują
w
szczególności wykonana pismem odręcznym treść określająca znak pisma, wykonane
pismem odręcznym parafy na każdej stronie, wykonany pismem odręcznym podpis pod
dokumentem, a także prezentata wpływu na pierwszej stronie dokumentu.
Odwołujący podkreślił, iż o udostępnienie ww. dokumentacji postępowania zwrócił się
na podst
awie i w granicach prawa. Zamawiający nie może natomiast odmówić udostępnienia
wnioskowanych dokumentów, z zastrzeżeniem zasad ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa.
W przedmiotowym stanie faktycznym przedmiot i zakres ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa
zosta
ł precyzyjnie określony i obejmował jedynie część wyjaśnień rażąco niskiej ceny, przy
czym pełna treść wyjaśnień (zarówno część jawna jak i zastrzeżona) została
z
amawiającemu złożona w tym samym dniu (wynika to z samej treści wyjaśnień, w których
część zastrzeżona następuje bezpośrednio po części jawnej). Odwołujący wskazał, że
formułując niniejszy zarzut i wnosząc niniejsze odwołanie, na podstawie powyższego przyjął,
iż zamawiający nie otrzymał wyjaśnień rażąco niskiej ceny w formie innej, niż pisemna oraz
w
dacie innej, niż wskazana na prezentacie wpływu. Gdyby taka okoliczność miała miejsce,
ich treść musiałaby zostać udostępniona odwołującemu.
Odwołujący zaznaczył również, że nie traktuje informacji otrzymanej, drogą e –
mailową, w dniu 17 września 2018 r., od pani R.T., o otrzymaniu przedmiotowych wyjaśnień
w dniu 16 sierpnia 2018 r. o godz. 14:01,
jako wiążącej w zakresie daty wpływu wyjaśnień do
z
amawiającego. Jest to bowiem wyłącznie proste potwierdzenie tej okoliczności przez
jednego z pracowników zamawiającego, zainteresowanego rozstrzygnięciem postępowania
odwoławczego na jego korzyść, pozostające w sprzeczności z prezentatą wpływu na
dokumencie udostępnionym odwołującemu na podstawie przepisów prawa, oraz pozostające
w sprzeczności z dokumentacją przekazaną przez zamawiającego odwołującemu, w której
nie znajdują się wyjaśnienia opatrzone taką datą wpływu.
W dalszej kolejności odwołujący stwierdził, że prezentata wpływu jest w orzecznictwie
sądów powszechnych traktowana jako rozstrzygająca o dacie wpływu pisma również
w
przypadku, gdy pismo zostało wniesione drogą elektroniczną (np. jako załącznik do
wiadomości e - mail lub fax). Na potwierdzenie swojego stanowiska odwołujący zacytował
fragmenty następujących orzeczeń: postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego
z
dnia 20 października 2017 r. sygn. akt I OZ 1597/17, postanowienia Naczelnego Sądu
Administracyjnego z dnia 12 marca 2014 r., sygn. akt FZ 41/14 i postanowienia
Sądu
Najwyższego z dnia 27 maja 2015 r., sygn. akt II CZ 20/15. Odwołujący stwierdził również,
że niezależnie od powołanego powyżej orzecznictwa sądów administracyjnych i cywilnych,
rozstrzygający walor prezentaty wpływu, w przypadku określenia daty wpływu dokumentu,
został jednoznacznie zaakcentowany również w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej –
w wyroku z dnia 1 kwietnia 2014 r. sygn. akt KIO 581/14.
Zdaniem odwołującego należy także podkreślić, że umieszczenie na obejmującym
czynność dokumencie jakiejkolwiek wzmianki przez organ państwowy (a za taką wzmiankę
uznać należy również prezentatę) ma doniosłe znaczenie również na gruncie materialnego
prawa
cywilnego, które znajduje zastosowanie do czynności podejmowanych przez
zamawiających i wykonawców, w przypadku braku odmiennych regulacji w ustawie p.z.p.
W ustawie p.z.p. brak jest regulacji w tym przedmiocie, a p
rzepis art. 81 § 2 pkt 2 k.c.
nakazuje natomiast w tym stanie rzeczy przyjąć domniemanie daty pewnej, stąd odwołujący
przyjmuje, iż wyjaśnienia zostały złożone w dacie wskazanej na prezentacie, tj. 17 sierpnia
2018 r. Natomiast prezentata z
amawiającego, umieszczona na dokumencie wyjaśnień dot.
rażąco niskiej ceny złożonych przez GISS Sp. z o.o. (sygnatura pisma nadana przez GISS
Sp. z o.o. W/,705/08/2018),
jako datę wpływu wyjaśnień wskazuje dzień 17 sierpnia 2018 r.
Pismo zostało zarejestrowane przez zamawiającego pod numerem 8509/18 (odpis pierwszej
strony w załączeniu do odwołania).
W nawiązaniu do powyższego odwołujący podniósł, iż skoro prezentata wpływu na
dokumencie wyjaśnień wskazuję datę późniejszą (17 sierpnia) niż dzień upływu terminu
zakreślonego do ich złożenia (16 sierpnia) uznać należy, iż wyjaśnienia zostały złożone
z
uchybieniem zakreślonego terminu. Ponadto, zdaniem odwołującego, z powyższym faktem
orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej wiąże doniosłe skutki w postaci zrównania tej
okoliczności z brakiem wyjaśnień, a w konsekwencji obowiązku odrzucenia oferty na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 p.z.p. - wyrok Izby z 1 marca 2018 r.
sygn. akt KIO
282/18, którego argumentację odwołujący podziela. Zatem wobec zaniechania
przez z
amawiającego odrzucenia oferty wykonawcy GISS Sp. z o. o., w sytuacji niezłożenia
wyjaśnień w zakreślonym terminie (o czym przesądza data prezentaty wpływu), należy
stwierdzić naruszenie przez zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 p.z.p.
Naruszenie przez zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 p.z.p.,
poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy GISS Sp. z o.o. wobec faktu, iż oferta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz wobec faktu,
iż wyjaśnienia złożone po terminie potwierdzają, iż oferta zawiera rażąco niską cenę
w
stosunku do przedmiotu zamówienia, z pkt 2 odwołania, odwołujący uzasadnił w sposób
następujący.
Odwołujący zaznaczył, że formułuje przedmiotowy zarzut z ostrożności, na wypadek
nieuwzględnienia zarzutu opisanego w pkt 1 uzasadnienia. Następnie odwołujący
przypomniał, że wykonawca GISS Sp. z o. o. zaoferował realizację zamówienia za kwotę
040,00 zł brutto, a więc niemal dwukrotnie niższą, niż ustalona przez zamawiającego,
przed wszczęciem postępowania wartość szacunkowa, powiększona o wartość podatku od
towarów i usług, tj. 12 599 999,87 zł. Kwota ta odbiega także rażąco nie tylko od średniej
arytmetycznej pozostałych ofert, lecz przede wszystkim od ceny każdej z tych ofert z osobna
od oferty TTcomm S.A. aż o 2 434 095,30 zł, od oferty odwołującego o 3 963 096,90 zł,
natomiast od oferty PZL „Warszawa-Okęcie" S.A. o 5 078 208,66 zł. Przy czym w ocenie
odwołującego zaznaczyć należy, iż wykonawca TTcomm S.A., który zaoferował cenę
najniższą zaraz po wykonawcy GISS Sp. z o.o., posiada doświadczenie i kontakty na rynku
sprzętu objętego przedmiotowym zamówieniem nieporównywalnie większe, niż wykonawca
GISS Sp. z o.
o. (co ma bezpośredni związek z możliwością otrzymania rabatów od
poddostawców, a w konsekwencji ich udzielenia zamawiającemu), a mimo to nie zdołał
zaoferować
ceny
takiej,
aby
móc
w
ogóle
konkurować
z
wykonawcą
GISS Sp. z o. o. W
ocenie odwołującego dzieje się tak pomimo, iż wykonawca GISS
Sp. z o.
o. zaoferował znacznie dłuższy okres gwarancji (52 miesiące), niż wykonawca
TTcomm S.
A. (36 miesięcy), który to czynnik potencjalnie powinien wpłynąć na znaczne
zwiększenie ceny GISS Sp. z o. o., w stosunku do oferty konkurenta.
W ocenie odwołującego tego typu przypadek winien być zbadany przez
z
amawiającego ze szczególną uwagą, natomiast wykonawca GISS Sp. z o. o. powinien
dołożyć szczególnej staranności przy wyjaśnianiu, czy zaoferowana cena nie była rażąco
niska. W najnowszym
orzecznictwie Izby akcentuje się bowiem potrzebę przyjęcia
szczególnej optyki przy ocenie wyjaśnień wykonawcy, którego cena jest zdecydowanie
najniższa i znacznie odbiega od cen pozostałych ofert. Wykonawcy tacy winni składając
wyjaśnienia dołożyć staranności zdecydowanie wyższej, niż pozostali wykonawcy, którzy
choć zostali wezwani do złożenia wyjaśnień, to zaoferowali dużo wyższą cenę (tak: ustne
motywy rozstrzygnięcia wyroku KIO z dnia 11 września 2018 r., wydanego w sprawie o sygn.
KIO 1709/18, niepubl.).
Tymczasem analizując treść jawnej części wyjaśnień złożonych
przez GISS Sp. z o.o.
, według odwołującego, trudno nie odnieść wrażenia, iż dużo większą
uwagę wykonawca ten poświęca uzasadnieniu zastrzeżenia treści wyjaśnień jako tajemnicy
przedsiębiorstwa (aż 5 stron), niż merytorycznemu uzasadnieniu wysokości zaoferowanej
ceny (zaledwie 3 strony), j
uż na podstawie tej okoliczności w pełni uprawniony jest wniosek,
iż zaoferowana cena w rzeczywistości jest rażąco niska, natomiast wykonawca GISS
Sp. z o. o.
stara się uczynić wszystko, by uniknąć zrecenzowania swoich wyjaśnień przez
zorientowaną na rynku konkurencję. Treść merytoryczna części jawnej zawiera się w ośmiu
punktach (od II.1 do II.4 oraz od III.1 do III.4).
Według odwołującego punkt II.1 zawiera gołosłowne zapewnienie o tym, iż cena nie
jest rażąco niska, przy czym wykonawca wyraźnie wskazuje, iż pomimo tak niskiej wyceny
zakłada osiągnięcie zysku. Stanowi więc czystą beletrystykę, standardowo praktykowaną
w
tego typu wyjaśnieniach, a nie wnoszącą niczego istotnego. Zaś w punkcie II.2 wykonawca
zaakcentował ponownie konieczność wyceny z uwzględnieniem zysku, oraz wskazał liczne
sygnatury orzeczeń KIO (przy czym najnowsze spośród nich są datowane na 2009 rok),
pomijając konieczność wskazania na ich związek z treścią złożonych przez siebie wyjaśnień.
W punkcie III.3
, w ocenie odwołującego, następuje ciąg polemiką z ustawodawcą -
wykonawca w istocie kwestionuje zasadność kierowania wezwań do wyjaśnienia ceny
w
sytuacji, gdy cena oferty jest niższa o 30% od wartości szacunkowej zamówienia.
Wykonawca powołuje się także na okoliczność, iż jest krajowym integratorem i producentem
terminali satelitarnych, co
pozwala mu obniżyć pewne koszty, oraz związane z tą
okolicznością dysponowanie ogólnie opisaną infrastrukturą oraz stosowanie ogólnie
opisanych środków organizacyjnych. Zdaniem odwołującego okoliczność ta miałaby
zapewne znaczenie, gdyby wykonawca GISS Sp. z o.
o. był rzeczywiście producentem
kluczowych podzespołów sprzętu, który oferuje. Tymczasem, w ocenie odwołującego,
wykonawca GISS Sp. z o. o. jedynie kompletuje terminal z
podzespołów innych
producentów, co wynika zarówno z treści samej oferty jak i zamieszczonych na stronie
internetowej wykonawcy kart katalogowych.
Odwołujący podniósł również, że w treści oferty
wykonawca GISS Sp. z o.o.
potwierdził (załącznik nr 3A do formularza ofertowego),
iż w rzeczywistości ani jeden z podzespołów oferowanego terminala nie jest produkowany
przez GISS Sp. z o. o. - p
rzykładowo, producentem anteny satelitarnej wraz z konstrukcją
nośną jest firma Sat-Lite Technologies, natomiast producentem wzmacniacza mocy
w. cz. i
konwertera nadawczego BUC jest firma ACTOX Corporation. Powyższe pokazuje, iż
wykonawca GISS Sp. z o. o. - wbrew swoim zapewnieniom -
musi ponosić koszty zakupu
wszystkich podzespołów od dostawców (a więc ponieść pośrednio koszty ich wykonania
zagranicą, w tym koszty pracy, a także koszty transportu, celno - administracyjne i marże).
Zatem, w opinii odwołującego, zasadne jest założenie, iż w przypadku wykonawcy
GISS Sp. z o.
o. koszty takiego rodzaju działalności mogą przewyższać koszt zakupu
gotowego terminala, bezpośrednio od jego producenta. Wobec powyższego, krajowa
infrastruktura i organizacja działalności wykonawcy GISS Sp. z o. o. pozostaje bez
zna
czenia dla możliwości zaoferowania w tym wypadku niższej ceny, natomiast
zanegowanie konieczności uwzględnienia w cenie oferty kosztów transportu, celno -
administracyjnych oraz ryzyka kursowego stanowi jednoznaczną przesłankę do uznania, iż
złożone wyjaśnienia same w sobie stanowią dowód przemawiający za uznaniem
zaoferowanej ceny za rażąco niską, a ich treść implikuje konieczność odrzucenia oferty,
zgodnie z dyrektywą zawartą w art. 90 ust. 3 p.z.p. Powołane w tym punkcie wyjaśnień
okoliczności z pewnością nie mogą być brane pod uwagę jako przemawiające za
możliwością zaoferowania przez GISS Sp. z o. o. ceny niższej, niż konkurencja.
W zakresie punktu II.4 wyjaśnień odwołujący stwierdził, że są one gołosłowne. Zaś
w punkcie III.1,
według odwołującego, wykonawca GISS Sp. z o. o. wskazuje własną
produkcję, jako czynnik uzasadniający niższe koszty producenta, kiedy bezzasadność tego
typu twierdzeń, w stosunku do sprzętu będącego przedmiotem tej konkretnej oferty,
wykazano w
jednym z poprzednich akapitów. Szczególnie rażące w tym kontekście jest
twierdzenie wykonawcy, iż koszty integracji komponentów przekładają się na uzyskiwaną
przez wykonawcę cenę zakupu oraz niższe koszty pracy, bowiem według odwołującego,
w tym konkretnym przypadku, koszty integracji kompon
entów nie stanowią głównego
elementu cenotwórczego (stanowią je natomiast koszty wykonania zagranicą wszystkich
elementów oferowanego terminala, w tym koszty pracy, a także koszty transportu, celno -
administracyjne i marże), natomiast cena ich zakupu stanowiąca sumę ww. czynników ma
się nijak do kosztów ponoszonych przez wykonawcę związanych z integracją i koszty pracy
(stawkę godzinową pracownika i ilość roboczogodzin). W ocenie odwołującego za
nieprawdziwe uznać należy także twierdzenie, iż wykonawca GISS Sp. z o. o. nie ponosi
w
przypadku oferowanego sprzętu ryzyka kursowego, albowiem wszystkie elementy
terminala (które wykonawca tylko „integruje") są sprowadzane od zagranicznych
poddostawców, co znajduje potwierdzenie w treści załącznika nr 3A do formularza
ofertowego.
Co do punktu
III.2 wyjaśnień odwołujący wskazał, że jego zdaniem wykonawca GISS
Sp. z o.o.
zanegował znaczenie okoliczności kluczowej z punktu widzenia możliwości
zaoferowania tak niskiej ceny - koszty transportu (frachtu) wszystkich eleme
ntów terminala
od ich producentów do integratora, jakim jest GISS Sp. z o. o., oraz koszty ubezpieczenia
tych transportów. Wykonawca wskazał, iż niższą cenę w przypadku jego oferty uzasadnia
m.in. brak konieczności poniesienia kosztów związanych z transportem gotowego terminala,
tymczasem koszty związane z transportem poszczególnych elementów terminala, które
niewątpliwie integrator musi w tym wypadku ponieść, przewyższają te koszty, stanowiąc
jeden z najważniejszych czynników kosztotwórczych, które musi uwzględnić wykonawca
uzasadniając wycenę oferty.
Natomiast w punkcie III
.3 wyjaśnień, w opinii odwołującego, wykonawca GISS
Sp. z o.o. wskazuje na
niebagatelne znaczenie niższych od konkurencji kosztów pracy,
w
tym kontekście niezwykle istotna dla odwołującego jest okoliczność, że koszty pracy nie
stanowią kluczowego czynnika cenotwórczego w przypadku, gdy wykonawca jest jedynie
integratorem i do
jego zadań należy wyłącznie skompletowanie terminala z części
zagranicznych producentów. W takim trybie produkcji terminala jedynym kosztem pracy po
stronie wykonawcy jest montaż terminala z kilku gotowych elementów, który sam w sobie nie
jest ani skomplikowaną ani czasochłonną czynnością. Ponadto zważyć należy, iż
integratorami są również pozostali wykonawcy, którzy złożyli oferty w przedmiotowym
postępowaniu i mają siedzibę w tym samym kraju, stąd koszty pracy u każdego z tych
wykonawców kształtują identyczne okoliczności. Nie uzasadnia to więc w tym przypadku
różnicy w cenie pomiędzy GISS Sp. z o. o. z pozostałymi wykonawcami, na poziomie aż
kilku milionów złotych, w szczególności zważywszy, iż przedmiot zamówienia stanowi
dostawa zaledwie 14 sztuk terminali.
Odwołujący podniósł również, że ostatni z punktów merytorycznych w części jawnej
wyjaśnień - pkt III.4, wskazuje, iż niezbędna wiedza i doświadczenie wykonawcy GISS
Sp. z
o.o. pozwala temu wykonawcy na zaoferowanie ceny o kilka milionów niższej, niż
konkurencja oraz niemal dwukrotnie niższej, od ustalonej przez zamawiającego wartości
szacunkowej zamówienia. W ocenie odwołującego deklaracje GISS Sp. z o.o. o niezbędnej
wiedzy i
doświadczeniu są gołosłowne. Według odwołującego na uwagę w tym kontekście
zasługuje w szczególności okoliczność, iż wykonawca ten nie był w stanie samodzielnie
wykazać spełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie doświadczenia,
tj.
wykonania choćby jednego zamówienia, polegającego na dostawie kompletnych
funkcjonalnie terminali VSAT i
musiał się w tym zakresie posługiwać potencjałem podmiotu
trzeciego, przy jednoczesnej próbie ukrycia nazwy podmiotu, na rzecz którego zamówienie
zostało zrealizowane. Zamawiający nie wymagał przy tym, aby dostawa spełniała również
wymóg minimalnej wartości. Skoro więc wykonawca GISS Sp. z o. o. nie wykonał
dotychczas ani jednej dostawy terminali VSAT (n
iezależnie od jej wartości) to nie posiada
żadnego doświadczenia, nie może się więc powoływać na tę okoliczność jako uzasadniającą
tak znaczną różnicę w zaoferowanej cenie, ani też nie może powoływać się na kapitał relacji
zewnętrznych, który pozwalałby mu na zaoferowanie ceny niższej niż konkurencja. W tym
miejscu
zdaniem odwołującego należy również podkreślić, iż pozostali wykonawcy
w
przedmiotowym postępowaniu posiadają doświadczenie w dostawie terminali
nieporównywalnie większe, niż GISS Sp. z o. o., a mimo to nie byli w stanie zaoferować tak
niskiej ceny, często pomimo zaoferowania znacznie krótszego okresu gwarancji.
Z uwagi na powyższe odwołujący stwierdził, że stoi na stanowisku, iż analiza jawnej
treści wyjaśnień złożonych przez GISS Sp. z o. o. w zakresie rażąco niskiej ceny, dawała
z
amawiającemu podstawę do uznania, iż wykonawca ten w treści swoich wyjaśnień
potwierdził w istocie zaoferowanie rażąco niskiej ceny. Wykonawca bowiem wprost
zanegował bowiem konieczność uwzględnienia w cenie oferty tak kluczowych w przypadku
integratora czynników cenotwórczych, jakimi są koszty dostawy (transportu i ubezpieczenia)
gotowych elementów terminala od dostawców zagranicznych (Japonia, USA i inne kraje) do
ich integratora, marże poddostawców, oraz ryzyko kursowe. Zamiast tego wykonawca
próbuje powoływać się na okoliczności zupełnie nieistotne lub o znikomym znaczeniu,
z
punktu widzenia realizacji przedmiotowego zamówienia, co powinno stać się podstawą do
odrzucenia oferty GISS Sp. z o. o. w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 p.z.p.
Odwołujący wskazał następnie, że treść niejawna wyjaśnień wykonawcy potwierdza,
iż wykonawca GISS Sp. z o. o. nie sprostał wymogowi obalenia domniemania istnienia
rażąco niskiej ceny, stosowanie do wymogów p.z.p. Wezwanie zamawiającego z dnia
sierpnia 2018 r. wskazywało konkretne elementy, dla których wykonawca GISS
Sp. z o. o.
zobowiązany był wskazać ceny jednostkowe. W ocenie odwołującego nie oznacza
to
jednak, iż wyjaśnienia GISS Sp. z o. o., składane w odpowiedzi na ww. wezwanie,
powinny ograniczyć się do wypełnienia wskazanej w wezwaniu tabeli oraz złożenia dowodów
potwierdzających wycenę zawartą w poszczególnych pozycjach. Zamawiający wskazał już
w
treści wezwania, iż wykonawca winien wskazać „również inne cenniki, które uzasadniają
zaoferowaną cenę za wykonanie zamówienia", a także wskazać, „w jaki sposób i w jakim
stopniu
ich istnienie przekłada się na obniżenie kosztów zamówienia". Ponadto zamawiający
wprost wskazał, iż oczekuje wykazania zysku oraz uwzględnienia w cenie wszystkich
okoliczności wskazanych w SIWZ.
Mając na uwadze zarówno powyższe, jak i argumentację podniesioną przez
o
dwołującego co do jawnej treści wyjaśnień, w ocenie odwołującego wykonawca GISS
Sp. z
o.o. nie sprostał wymogom wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, jeżeli kalkulacja cenowa
nie obejmuje co najmniej poniższych kwestii, nieuwzględnionych we wzorze kalkulacji, lub do
kwestii tych wykonawca nie odnosi się szczegółowo w treści wyjaśnień:
Wysokość zysku – na którego potrzebę uwzględnienia w jawnej części wyjaśnień
wskazuje sam wykonawca, a ponadto na taką potrzebę wprost wskazał zamawiający
w treści wezwania. Odwołujący podniósł, iż wykazanie zysku stanowi konieczny
warunek dla uznania, że cena nie była rażąco niska, stąd jego istnienie i wysokość
nie może być domniemywane, a powinno zostać wyraźnie wyodrębnione w treści
wyjaśnień. Odrzucić należy ewentualne twierdzenia wykonawcy GISS Sp. z o. o., iż
zysk mógłby zawierać się którejkolwiek innej pozycji kalkulacji, w szczególności
w
pozycji „inne”, o ile nie zostało to wyraźnie wskazane w opisie kosztu (czego
wymagał zamawiający w odniesieniu do części kalkulacji zatytułowanej „inne").
Koszt realizacji obsługi gwarancyjnej w okresie wskazanym w treści oferty
miesiące) - okres realizacji obsługi gwarancyjnej zgodnie z postanowieniami
wzoru umowy stanowił jedno z kryteriów oceny ofert. Wykonawca GISS
Sp. z o. o.
zaoferował najdłuższy okres gwarancji spośród wszystkich złożonych ofert
m.in. aż o 16 miesięcy dłuższy, niż wykonawca TTcomm SA - drugi w rankingu
cenowym), oferując jednocześnie zdecydowanie najniższą cenę. Odwołujący stoi na
stanowisku, iż nie jest możliwe świadczenie gwarancji w tak długim okresie, przy
jednoczesnym zaoferowaniu tak niskiej ceny. Zważyć bowiem należy, iż gwarancja
ma być realizowana w miejscu eksploatacji sprzętu, jak i również obejmuje
ewentualną konieczność wymiany sprzętu o znacznej wartości na nowy (§ 8 ust.
7 i
14 umowy). Wymagany czas reakcji na zgłoszenie jest przy tym niezwykle krótki -
jest to kolejny dzień roboczy po dniu zgłoszenia wady (§ 8 ust. 8 umowy), natomiast
ewentualna
wymiana sprzętu na nowy musi nastąpić w czasie nie dłuższym, niż
zaledwie 5 dni roboczych (§ 8 ust. 14 umowy).
Koszt dostawy sprzętu od integratora do siedziby zamawiającego (§ 1 ust. 2 pkt
1 wzoru umowy
– załącznik nr 9 do SIWZ).
Koszt przeprowadzenia testów weryfikacyjnych dostarczonego sprzętu (§ 1 ust. 2 pkt
2 wzoru umowy).
Koszt opakowania i zabezpieczenia przesyłki (§ 3 ust. 7 wzoru umowy).
Koszt zabezpieczenia dostawy, w tym ew
entualnego ubezpieczenia dostawy sprzętu
o znacznej wartości (§ 3 ust. 9 wzoru umowy).
Koszt udzielenia przez poddostawców licencji do korzystania oprogramowania
wymaganego do działania sprzętu (§ 6 ust. 2 wzoru umowy).
Koszt zapewnienia dostępności części zamiennych przez okres minimum 3 lat od
momentu zakończenia okresu gwarancyjnego (§ 8 ust. 19 wzoru umowy), a więc
przez okres aż 7 lat i 4 miesięcy od daty dostawy, przy czym nie chodzi o cenę części
i ich dostawę (dodatkowo płatne), a samo zapewnienie ich dostępności, rozumiane
jako ich przechowywanie oraz bieżącą konserwację.
Koszt ustanowienia i utrzymania zabezpieczenia należytego wykonania umowy,
w
kwocie odpowiadającej 5% ceny oferty (§ 12 ust. 1 wzoru umowy).
Koszt nabycia i dostarczenia do integra
tora 14 szt. urządzeń UPS (model:
SRT3000XLW-
IEC, producent: APC), wraz z uwzględnieniem ryzyka kursowego,
które to urządzenie zostało zaoferowane w poz. 11 załącznika nr 3A do oferty
(szczegółowa specyfikacja oferowanego sprzętu).
Koszt nabycia i dostarcz
enia do integratora 14 szt. inklinometrów z kompasem
(model: TANDEM 360PC/360R DG, producent: SUUNTO), wraz z uwzględnieniem
ryzyka kursowego, które to urządzenie zostało zaoferowane w poz. 15 załącznika nr
3A do oferty (szczegółowa specyfikacja oferowanego sprzętu).
Koszt nabycia i dostarczenia do integratora 14 zestawów narzędzi niezbędnych do
obsługi złączy śrubowych oraz regulacji mechanicznych terminala wraz
z
uwzględnieniem ryzyka kursowego, które zostały zaoferowane w poz. 17 zał. 3A do
oferty (szcze
gółowa specyfikacja oferowanego sprzętu).
Koszt dostawy, z uwzględnieniem ubezpieczenia, wszystkich części składowych
oferowanego terminala od zagranicznych dostawców;
Ryzyko kursowe związane z nabyciem wszystkich części składowych oferowanego
terminala od
zagranicznych dostawców.
Ponadto
odwołujący wskazał, że brak omówienia i dokonania wyceny któregokolwiek
z
wyżej wymienionych elementów w treści wyjaśnień, a także brak w tym przedmiocie
dowodów, winien skutkować odrzuceniem oferty wykonawcy GISS Sp. z o. o. na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 p.z.p., nadto skoro wykonawca GISS
Sp. z o. o.
kontestuje w jawnej części wyjaśnień zasadność uwzględnienia kosztów dostawy
elementów terminala od ich zagranicznych producentów do integratora, a także ryzyko
kursowe, elementów tych najprawdopodobniej w ogóle nie uwzględniono w kalkulacji ceny.
Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 2 p.z.p., podniesiony w pkt
3 petitum
odwołania, jako zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy GISS Sp. z o. o., wobec
faktu, iż złożona oferta nie odpowiada treści SIWZ, tj. oferowany sprzęt nie spełnia wymogu
zakreślonego w pkt IV ppkt 2 lit. d) załącznika nr 1 do SIWZ (opis przedmiotu zamówienia) -
nie jest możliwe dokompletowanie oferowanego terminala satelitarnego w modem Skywan
IDU 5000
oraz zarzutu naruszenia art. 24 ust. 1 pkt 17 p.z.p., sformułowany w pkt 4 petitum
odwołania, jako zaniechanie wykluczenia wykonawcy GISS Sp. z o. o. wobec faktu,
iż w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa wykonawca ten przedstawił, w treści wyjaśnień
z dnia 10
września 2018 r., nieprawdziwą informację mającą wpływ na wynik postępowania,
odwołujący uzasadnił jak niżej.
W punkcie IV ppkt 2 lit. d) z
ałącznika nr 1 do SIWZ zamawiający zawarł wymaganie,
aby zaoferowany te
rminal dysponował zaślepionym miejscem na modem SKYWAN IDU
5000, „z uwagi na planowane przez zamawiającego dokompletowanie terminala
satelitarnego będącego przedmiotem postępowania w modem SKYWAN IDU 5000".
Z
powyższego dla odwołującego wynika, że miejsce na modem ma służyć
korzystaniu z tego konkretnego modemu wraz z oferowanym terminalem. Nie jest zatem
wystarczające spełnienie przez oferowany terminal wyłącznie wymogów zakreślonych
w ww. punkcie tiret 1 -
3. Terminal ten musi przede wszystkim współpracować we
wskazanym modemem, albowiem wyłącznie wtedy będzie możliwe jego „dokompletowanie"
w ten konkretny modem. Ponadto oznaczenie w SIWZ modemu jako SKYWAN IDU 5000 nie
jest oznaczeniem typu czy kategorii urządzeń, a oznaczeniem konkretnego modelu modemu,
oferowanego przez konkretnego producenta -
firmę ND SatCom GmbH.
W ocenie odwołującego modem SKYWAN IDU 5000 produkcji ND SatCom GmbH nie
współpracuje z zaoferowanym przez GISS Sp. z o. o. wzmacniaczem LNB typu NJR2841SN
produkcji New Japan Radio Co. Ltd.,
który stanowi integralną część oferowanego terminala.
Nie jest więc możliwe „dokompletowanie" oferowanego terminala w modem wskazany przez
z
amawiającego. Modem ten nie będzie działał poprawnie w takiej konfiguracji.
Firma ND SatCom - producent modemu, sta
nowczo odradza jego używanie wraz
z oferowanym przez GISS Sp. z o. o. wzmacniaczem LNB.
Według odwołującego
w
podręcznikach do IDU 5000 wyraźnie wskazano, że wzmacniacz LNB musi być
wyposażony w zewnętrzny sygnał referencyjny 10 MHz, pochodzący z IDU 5000. Użycie
LNB z wewnętrznym sygnałem referencyjnym, w który to sygnał wyposażony jest
zaoferowany wzmacniacz LNB, powoduje niestabilność łącza i utratę połączenia
(dowód: 1. opinia firmy ND SatCom (jedynego producenta modemu SKYWAN IDU 5000)
z
dnia 21 września 2018 r. - w załączeniu, wraz z tłumaczeniem na język polski, 2. karta
katalogowa wzmacniacza NjR2841SN). Zatem
zdaniem odwołującego złożona oferta nie
odpowiada treści SIWZ, gdyż jej przedmiot nie spełnia wymogu zakreślonego w punkcie
IV ppkt 2 lit. d) z
ałącznika nr 1 do SIWZ, co implikuje obowiązek jej odrzucenia na podstawie
art. 89 ust 1 pkt 2 p.z.p.
Następnie odwołujący stwierdził, że wykonawca GISS Sp. z o. o., w treści złożonych
w powyższym zakresie wyjaśnień (pismo z dnia 10 września 2018 r. - znak W/736/09/2018)
zapewnił zamawiającego, iż oferowane terminale umożliwiają bezpośrednie (bez żadnych
dodatkowych urządzeń niż te uwzględnione w ofercie wykonawcy) wykorzystanie modemu
SKYWAN IDU 5000, zależnie od jego ukompletowania i konfiguracji, która to informacja
najprawdopodobniej przesądziła o zaniechaniu odrzucenia oferty GISS Sp. z o. o., przez co
miała niezwykle istotny wpływ na wynik postępowania. Z faktu, iż zamawiający nie określił
ukompletowania i konfiguracji modemu SKYWAN IDU 5000 nie można wyprowadzać
wniosku, iż wykonawcy mogli całkowicie zignorować wyrażony w SIWZ wymóg umożliwienia
dokompletowania tego modemu, oferując dowolny sprzęt i przerzucając na zamawiającego
ciężar dostosowania do niego posiadanego przez niego modemu. Taka interpretacja byłaby
nie do pogodzenia z celem wprowadzenia powyższego wymogu do SIWZ, którym było
zapewnienie
przez wykonawcę możliwości wykorzystania tego modemu z oferowanym
terminalem. Jeżeli wykonawca miałby wątpliwości co do możliwości zapewnienia takiej
w
spółpracy właśnie z uwagi na możliwość różnego skonfigurowania i ukompletowania
modemu, winien zwrócić się do zamawiającego o udzielenie wyjaśnień w toku postępowania.
Dodatkowo, według odwołującego, ze wskazanego faktu można wyprowadzić natomiast
wniosek,
iż skoro nie określono ani konfiguracji ani ukompletowania modemu SKYWAN
IDU
5000 i żaden z wykonawców nie zwrócił się do zamawiającego o wyjaśnienia w tej
kwestii,
wykonawcy musieli przyjąć standardowe ukompletowanie i konfigurację modemu
(bez szczególnych dodatków, modyfikacji czy wersji).
W kontekście powyższego odwołujący wskazał również, iż kompatybilność w wyżej
wymienionym
zakresie
(wewnętrzny/zewnętrzny
sygnał
referencyjny)
zapewnia
funkcjonalność oferowanego wzmacniacza LNB, a nie konfiguracja modemu. Firma New
Japan Radio Co. Ltd. oferuje różne typy wzmacniacza LNB, z których niektóre wyposażone
są w zewnętrzny sygnał referencyjny (np. seria NRJ2841E).
W taki sygnał, zdaniem odwołującego, nie jest wyposażony zaoferowany przez
wykonawcę GISS Sp. z o. o. wzmacniacz LNB serii NRJ2841S (model NRJ2841SN), który to
wzmacniacz posiada sygnał referencyjny wewnętrzny. Ponadto, w ocenie odwołującego,
wykonawca GISS Sp. z o. o.
wprowadził w tym zakresie w błąd zamawiającego, odsyłając
w
treści oferty do karty katalogowej zamieszczonej na stronie internetowej www.giss.pl, na
której zamieścił kartę katalogową wzmacniacza LNB innego, niż wskazanego w treści oferty
tj. z serii NRJ2841E. (https://giss.pl/images/FTP/VSAT_082018/KuPLLLNB2LO_Ext_
NJR2841E_42E_43E_rev 05.pdf -
dostęp dnia 24.09.2018 r.), co miało wywołać
u z
amawiającego błędne przeświadczenie, iż zaoferowany sprzęt spełnia wymogi SIWZ
(dowód: zrzut ekranu – w załączeniu).
Odwołujący argumentował również, że informacja GISS Sp. z o. o., przekazana
w
treści wyjaśnień z dnia 10 września 2018 r., o możliwości współpracy modemu SKYWAN
IDU 5000 z oferowanym przez tego wykonawcę terminalem oraz informacja zawarta w karcie
katalogowej zamieszczonej na stronie www.giss.pl
są informacjami wprowadzającymi
z
amawiającego w błąd, co do spełnienia przez oferowany terminal wymogów SIWZ, które to
informacje miały jednocześnie istotny wpływ na kluczową decyzję zamawiającego, jaką jest
wybór najkorzystniejszej oferty. Gdyby nie wprowadzenie zamawiającego w błąd, oferta
GISS Sp. z o.
o. musiałaby być odrzucona jako niezgodna z treścią SIWZ. Stanowi to wynik
co najmnie
j lekkomyślności lub niedbalstwa wykonawcy GISS Sp. z o. o., który od momentu
otrzymania wezwania do złożenia w tej kwestii wyjaśnień musiał być świadom istotności
przedmiotowego zagadnienia, a mimo to w wyjaśnieniach ograniczył się do prostego
zapewnienia
o spełnieniu wymogu (poświadczając jednocześnie nieprawdę), ignorując
wprost cel jego wprowadzenia do SIWZ.
Niezależnie więc od obowiązku odrzucenia oferty
wykonawcy GISS Sp. z o. o.,
zdaniem odwołującego, zamawiający miał obowiązek również
wykluczyć tego wykonawcę z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 17 p.z.p.
W zakresie uzasadnienia naruszenia przez zmawiającego art. 89 ust. 1 pkt 2 p.z.p.,
poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy GISS Sp. z o.o. wobec faktu, iż złożona
oferta nie odpowi
ada treści SIWZ, tj. oferowany sprzęt nie spełnia wymogu zakreślonego
w pkt IV ppkt 1 lit. b tiret 6 z
ałącznika nr 1 do SIWZ (opis przedmiotu zamówienia) – moc
wzmacniacza nie została dobrana w taki sposób, aby zapewnić możliwość osiągnięcia
przepływności użytkowej w torze nadawczym 4096 kbit/s w trybie SCPC (modulacja QPSK,
FEC 3/4, satelita Eutelsat E21B) w relacji pomiędzy dwoma terminalami VSAT będącymi
przedmiotem postępowania, a także zarzutu naruszenia art. 24 ust. 1 pkt 17 p.z.p., poprzez
zaniechani
e wykluczenia wykonawcy GISS Sp. z o.o. wobec faktu, iż w wyniku
lekkomyślności lub niedbalstwa wykonawca ten przedstawił w treści wyjaśnień z dnia
września 2018 r. nieprawdziwą informację mającą wpływ na wynik postępowania,
z pkt 5 i 6 petitum wniesion
ego środka zaskarżenia, odwołujący podniósł co następuje.
W punkcie IV ppkt 1 lit. b) tiret 6 z
ałącznika nr 1 do SIWZ zamawiający zawarł
wymaganie, aby
„moc wzmacniacza była dobrana w taki sposób, aby zapewnić możliwość
osiągnięcia przepływności użytkowej w torze nadawczym 4096 kbit/s w trybie SC PC
(modulacja QPSK, FEC 3/
4, satelita Eutełsat E21B) w relacji pomiędzy dwoma terminalami
VSAT będącymi przedmiotem postępowania”. Treść przedmiotowego wymagania została
ostatecznie ustalona w wyjaśnieniach zamawiającego z dnia 24 lipca 2018 r. (odpowiedź na
pytanie nr 1). Wykonawca GISS Sp. z o
.o. zaoferował terminal wyposażony we wzmacniacz
BUC typu ABE25SKX produkcji firmy ACTO
X Corporation. Zgodnie z kartą katalogową
dostępną na stronie internetowej https://giss.pl/images/FTP/VSAT 082018ZABE25SKX.pdf
dostęp dnia 20.09.2018 r.) moc oferowanego wzmacniacza wynosi 25W, co dodatkowo
wykonawca potwierdził w treści wyjaśnień z dnia 10 września 2018 r. Moc wyjściowa liniowa
oferowanego wzmacniacza wynosi natomiast 13W
(dowód: karta katalogowa wzmacniacza
ABE25SKX produkcji firmy ACTOX Corporation -
w załączeniu, wraz z tłumaczeniem na
język polski). Zgodnie z budget linkiem, dostarczonym przez Eutelsat, do zamknięcia
wymaganego linku 4096 kbps przez zaoferowaną antenę Agilis wymagane jest liniowo co
najmniej 14,3 W,
natomiast minimalna moc wzmacniacza powinna wynosić 28,52 W (dowód:
budget link satelity Eutelsat E21B -
w załączeniu, wraz z tłumaczeniem na język polski).
Moc oferowanego wzmacniacza (25W), czy
też moc liniowa (13 W) nie zapewnia więc
możliwości osiągnięcia przepływności użytkowej w torze nadawczym 4096 kbit/s w trybie
SCPC (modulacja QPSK, FEC satelita Eutelsat E21B)
w relacji pomiędzy dwoma
terminalami VSAT będącymi przedmiotem postępowania.
Mając na uwadze powyższe według odwołującego złożona przez wykonawcę GISS
Sp. z o.o.
oferta nie odpowiada treści SIWZ, albowiem jej przedmiot nie spełnia wymogu
zakreślonego w punkcie IV ppkt 1 lit. b) tiret 6 załącznika nr 1 do SIWZ, co implikuje
obowiązek jej odrzucenia na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 p.z.p.
Ponadto w ocenie
odwołującego stwierdzić należy, iż wykonawca ten w treści
złożonych w powyższym zakresie wyjaśnień (pismo wykonawcy z dnia 10 września 2018 r. -
znak W/736/09/2018)
zapewnił zamawiającego, iż „zaproponowany wzmacniacz o mocy
25 W zapewnia uzyskanie wymaganych przez z
amawiającego parametrów użytkowych łącza
określonych w SIWZ dla satelity E21B", która to informacja najprawdopodobniej przesądziła
o zaniechaniu odrzucenia oferty GISS Sp. z o.
o., przez co miała niezwykle istotny wpływ na
wynik postępowania. A jak wykazano powyżej, była to informacja nieprawdziwa
i
wprowadzająca zamawiającego w błąd. Gdyby nie wprowadzenie zamawiającego w błąd,
oferta GISS Sp. z o.
o. musiałaby być odrzucona jako niezgodna z treścią SIWZ.
Powyższe, w ocenie odwołującego, stanowi wynik co najmniej lekkomyślności lub
niedbalstwa wykonawcy GISS Sp. z o.
o., który od momentu otrzymania wezwania do
złożenia w tej kwestii wyjaśnień musiał być świadom istotności przedmiotowego zagadnienia,
a mimo to w wyjaśnieniach ograniczył się do prostego zapewnienia o spełnieniu wymogu
(poświadczając jednocześnie nieprawdę). Niezależnie więc od obowiązku odrzucenia oferty
wykonawcy GISS Sp. z o. o., z
amawiający miał obowiązek również wykluczyć tego
wykonawcę z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 17 p.z.p.
Działając w imieniu i na rzecz zamawiającego odpowiedź na odwołanie w formie
ustnej wniósł pełnomocnik strony wskazując, iż zamawiający wnosi o oddalenie odwołania
w
całości oraz obciążenie odwołującego kosztami postępowania odwoławczego, w tym
kosztami zastępstwa zamawiającego przed Krajową Izbą Odwoławczą.
W toku postępowania odwoławczego, wobec spełnienia przesłanek określonych
w
art. 185 ust. 2 i 3 p.z.p., dopuszczono do udziału w sprawie - po stronie zamawiającego –
wykonawcę GISS Sp. z o. o. z siedzibą przy ul. Kościuszkowców 63, 04 – 545 Warszawa,
zwanego dalej jako „przystępujący”. Przystępujący przedłożył stanowisko procesowe
w postaci pisemnej, na posiedzeniu.
Tak określone, na podstawie art. 180 ust. 3 p.z.p., zarzuty i stanowiska stron
zakreśliły zakres sporu objętego kognicją Krajowej Izby Odwoławczej w ramach
przedmiotowego postępowania. Zgodnie bowiem z art. 192 ust. 7 p.z.p. Izba nie może
orzekać co do zarzutów, które nie zostały podniesione w odwołaniu, a zatem a contrario
musi orzec co do tych zarzutów, które w odwołaniu zostały zawarte.
Izba jest zatem związana przedstawionymi zarzutami i co do zasady nie może
orzekać w zakresie szerszym niż wskazano w odwołaniu, co jednak nie oznacza związania
Izby podstawą prawną wskazaną przy dokonywaniu kwalifikacji naruszenia prawa przez
zamawiającego. Izba jest uprawniona do orzekania w sytuacji, gdy okoliczności faktyczne
podniesione w zarzutach odwołania, a także opis czynności lub zaniechania zamawiającego
wskazują na faktyczne naruszenie przepisów ustawy i nie budzą jakichkolwiek wątpliwości
(vide wyrok KIO z 26.04.2012 r., sygn. akt KIO 711/12).
Zakres ko
gnicji Krajowej Izby Odwoławczej i związanie go bezpośrednio z zarzutami,
które odwołujący stawia zachowaniu zamawiającego był wielokrotnie potwierdzany przez
orzecznictwo samej Izby,
jak i Sądów powszechnych i Sądu Najwyższego (tak Sąd
Najwyższy w Uchwale z 17.02.2016 r. w sprawie o sygn. akt III CZP 111/15 i m.in. Sąd
Okręgowy w Gdańsku z 25.05.2012 r. w sprawie o sygn. akt XII Ga 92/12).
Krajowa Izba Odwoławcza, po przeprowadzeniu rozprawy w przedmiotowej
sprawie, po zapoznaniu się ze stanowiskami przedstawionymi w odwołaniu,
odpowiedzi na odwołanie, konfrontując je z zebranym w sprawie materiałem
dowodowym, w tym z dokumentacją postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, przedstawioną w kopii uwierzytelnionej przez zamawiającego,
w
szczególności z postanowieniami ogłoszenia o zamówieniu oraz treścią siwz,
złożonymi ofertami, korespondencją prowadzoną w toku postępowania pomiędzy
zamawiającym, a wykonawcami ubiegającymi się o udzielenie zamówienia, oraz po
wysłuchaniu oświadczeń i stanowisk stron złożonych ustnie do protokołu w toku
rozprawy, gdzie odwołujący podtrzymał stanowisko złożone pisemnie, zamawiający
przedstawił ustną odpowiedź na odwołanie, zaś przystępujący poparł twierdzenia
zamawiającego, ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, iż niniejsza sprawa, w zakresie zarzutów podniesionych przez
odwołującego, mieści się w zakresie przedmiotowym ustawy p.z.p. i że odwołanie, które ją
zainicjowało zostało wniesione przez podmiot uprawniony oraz dotyczy materii określonej
w art. 179 ust. 1 p.z.p. i
art. 180 ust. 1 p.z.p., a więc podlega kognicji Krajowej Izby
Odwoławczej. Ponadto Izba ustaliła, że odwołanie podlega rozpoznaniu na podstawie art.
187 ust. 1 p.z.p. i że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których stanowi art.
189 ust.
2 p.z.p., a których stwierdzenie skutkowałoby odrzuceniem odwołania
i
odstąpieniem od badania meritum sprawy.
Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba zobowiązana była do oceny
wypełnienia przesłanek materialnoprawnych wskazanych w art. 179 ust. 1 p.z.p., co
warunkuje możliwość skorzystania ze środków ochrony prawnej przez odwołującego.
Jak podniósł odwołujący jest on zainteresowany pozyskaniem przedmiotowego
zamówienia publicznego i złożył ofertę w postępowaniu, która nie została odrzucona przez
zam
awiającego oraz sklasyfikowana na drugiej pozycji w rankingu punktowym - za ofertą
przystępującego. Na skutek niezgodnych z prawem czynności zamawiającego, polegających
na zaniechaniu wykluczenia wykonawcy GISS Sp. z o. o.
z postępowania, a także wobec
zaniechania
odrzucenia oferty złożonej przez tego wykonawcę, oferta odwołującego nie
została wybrana jako najkorzystniejsza. W wyniku wskazanych bezprawnych działań,
doprowadzono do niezgodnego z przepisami ustawy wyboru oferty wykonawcy
GISS Sp. z o. o., a o
dwołujący został pozbawiony możliwości uzyskania przedmiotowego
zamówienia publicznego i zysku związanego z jego realizacją, co stanowi szkodę.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Izby została wypełniona hipoteza art. 179 ust.
p.z.p., zatem odwołujący posiada legitymację materialną do wniesienia odwołania.
Postawione przez odwołującego zarzuty wniesionego środka ochrony prawnej
sprowadz
iły spór rozpoznawanego odwołania do:
- weryfikacji terminu
doręczenia do zamawiającego wyjaśnień sposobu kalkulacji ceny oferty
przystępującego, a następnie do badania czy przystępujący wykazał, że zaoferowana przez
niego cena nie ma charakteru ceny rażąco niskiej w stosunku do przedmiotu zamówienia,
- weryfikacji czy
zamawiający w sposób prawidłowy ocenił, że oferta przystępującego jest
zgodna
z treścią dokumentacji postępowania i dokonał prawidłowego wyboru oferty
najkorzystniejszej w
postępowaniu, natomiast w dalszej kolejności do oceny czy
zamawiający został wprowadzony przez przystępującego w błąd, co winno skutkować
wykluczeniem
przystępującego z postępowania, na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 17 p.z.p.
Izba dokonała oceny stanu faktycznego ustalonego w sprawie mając na uwadze
art.
192 ust. 2 p.z.p., który stanowi, że: "Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi
narusze
nie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik
postępowania o udzielenie zamówienia".
Uwzględniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy przedłożony przez strony
i uczestnika
postępowania odwoławczego, opisany w dalszej części uzasadnienia, a także
ustalenia poczynione na podstawie dokumentacji postępowania, przedłożonej przez
zamawiającego oraz zważając na okoliczności faktyczne podniesione w odwołaniu, Izba
stwierdziła, iż sformułowane przez odwołującego zarzuty nie mogą prowadzić do wniosku, iż
w sprawie doszło do naruszenia prawa przez zamawiającego, a w konsekwencji uznania
odwołania za uzasadnione. Przeciwnie, całość zebranego materiału dowodowego wskazuje,
w sposób nie budzący wątpliwości, na prawidłowość kwestionowanych przez odwołującego
czynności zamawiającego, gdyż sformułowane przez odwołującego zarzuty nie znajdują
oparcia w ustalonym stanie faktycznym i prawnym, zatem
w ocenie składu orzekającego
odwołanie należało oddalić.
Krajowa Izba Odwoławcza oddaliła zarzuty naruszenia przez zamawiającego art.
89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 p.z.p., poprzez zaniechanie odrzucenia oferty
wykonawcy GISS Sp. z o. o. wobec faktu, iż w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego
wykonawca nie udzielił wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny (złożył wyjaśnienia po
terminie)
, a także poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy GISS
Sp. z o. o.,
wobec faktu, iż oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia oraz wobec faktu, iż wyjaśnienia złożone po terminie potwierdzają, iż oferta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, wskazane w pkt
1 i 2 petitum
odwołania.
Zachowując wymóg art. 196 ust. 4 p.z.p. i przytaczając przepisy stanowiące
podstawę prawną zapadłego rozstrzygnięcia, Izba wskazuje, że zgodnie z art. 90 ust.
p.z.p. „zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub dokonana
ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.” Wyjaśnienia, o których mowa w art.
90 ust. 3
p.z.p. zostały przez ustawodawcę uregulowane w art. 90 ust. 1 p.z.p., gdzie
unormowano wezwanie do złożenia wyjaśnień, określane przez pryzmat wątpliwości
zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z określonymi
wymaganiami, a także w art. 90 ust. 1a p.z.p., gdzie w pkt 1 ustawodawca określił
przesłankę ex lege do wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień, o których mowa w art.
90 ust. 1 p.z.p., kwantyfikowaną procentową różnicą pomiędzy ceną oferty wykonawcy,
a
wartością zamówienia z doliczonym podatkiem od towarów i usług lub średnią
arytmetyczną złożonych w postępowaniu ofert, chyba, że zamawiający uzna, iż rozbieżność
wynika z okoliczności oczywistych i różnica co najmniej 30% pomiędzy ww. wartościami nie
wymaga wyjaśnienia.
Zatem wskazana w art. 90 ust. 3 ustawy p.z.p. sankcja odrzucenia oferty jest
bezpośrednio związana z procedurą wezwania do złożenia wyjaśnień sposobu kalkulacji
ceny, a wyznaczenie terminu, w przypadku kierowania do danego wykonawcy wezwania,
jest obowiązkiem zamawiającego, nałożonym na niego na podstawie art. 90 ust. 1 i 1a p.z.p.
Ustawodawca nie przewidział przy tym szczególnej regulacji dotyczącej wezwania,
w
zakresie możliwości wyznaczenia terminu na dokonanie czynności oraz rygoru jego
bezskutecznego upływu – w tym zakresie polegając na powszechnie obowiązujących
przepisach prawa, tj. art. 110 k.c., który stanowi, że „Jeżeli (…) czynność prawna oznacza
termin nie określając sposobu jego obliczania, stosuje się przepisy poniższe” oraz art.
§ 1 k.c., który stanowi, że „Jeżeli skutki czynności prawnej mają powstać w oznaczonym
terminie, stosuje się odpowiednio przepisy o warunku zawieszającym.”, co należy powiązać
z art. 89 k.c. stanowiącym, iż „Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo
wynikających z właściwości czynności prawnej, powstanie lub ustanie skutków czynności
prawnej można uzależnić od zdarzenia przyszłego i niepewnego (warunek).”, a także art.
k.c., który stanowi, że „Ziszczenie się warunku nie ma mocy wstecznej, chyba że inaczej
zastrzeżono.”.
Powyższe oznacza, że zastrzeżenie terminu na złożenie wyjaśnień odnosi co do
zasady ten skutek, że dokonanie czynności po terminie nie wywołuje skutków jakie ustawa
wiąże z jej dokonaniem – tak więc czynność po terminie uznawana jest za niedokonaną.
Skoro zatem zamawiający może – w oparciu o powszechnie obowiązujące przepisy prawa –
skutecznie wyznaczy
ł termin na złożenie przez wykonawcę wyjaśnień, to naturalną
konsekwencją przekroczenia tego terminu jest uznanie tych wyjaśnień za niebyłe. Poza
przypadkami określonymi przez czynność prawną (tu: SIWZ) oraz ustawę, nie jest możliwe
uchylenie się od powyższego skutku, stąd też - na zasadzie wyjątku, ustawodawca często
gwarantuje stronom rozmaitych postępowań dostęp do instrumentu jakim jest przywrócenie
terminu. Instrumentu takiego ustawa p.z.p. jednakże nie zawiera.
Mając powyższe na względzie, w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego oraz art.
ust. 3 p.z.p., stwierdzenie przez zamawiającego faktu niezłożenia wyjaśnień może być
w
pierwszej kolejności konsekwencją stwierdzenia niezłożenia takich wyjaśnień w terminie
wyznaczonym przez zamawiającego, zaś w drugiej kolejności konsekwencją złożenia co
prawda „wyjaśnień” w terminie, jednak takich, które wyjaśnieniami w sensie materialnym
w
rzeczywistości nie są – czy z uwagi na nieadekwatną treść, błędny zakres, ich ogólną
niezgodność z przedmiotem, który ma być wyjaśniony (nieprzydatność) lub wręcz brak
związku z celem, któremu ma służyć, tj. ustalenia, czy oferta zawiera cenę rażąco niską.
Zarówno w pierwszym, jak i drugim przypadku niezbędnym dla ustalenia właściwego
złożenia wyjaśnień jest odniesienie się do terminu, w jakim wyjaśnienia te miały zostać
złożone, jeśli zamawiający taki termin zastrzegł (vide wyrok KIO z 10.10.2014, KIO 2003/14).
Natomiast, konkludując powyższe, złożenie wyjaśnień z uchybieniem skutecznie
zastrzeżonego terminu wyznaczonego przez zamawiającego jest tożsame w skutkach z ich
brakiem i stanowi odrębną przesłankę odrzucenia oferty wykonawcy na podstawie
art. 90 ust. 3 p.z.p. w zw. z art. 90 ust. 1 p.z.p. oraz art. 14 ust. 1 p.z.p. w zw. z art. 110 w zw.
z art. 116 § 1 w zw. z art. 89 i art. 90 k.c.
Ponadto,
wezwanie do złożenia wyjaśnień, w oparciu o art. 90 ust. 1 i 1a p.z.p. wiąże
się z obowiązkiem wykonawcy wynikającym z art. 90 ust. 2 p.z.p. - ”obowiązek wykazania,
że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy.” - którego
niew
ykonanie skutkuje odrzuceniem oferty również na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 p.z.p.,
gdyż z uwagi na treść art. 90 ust. 1 p.z.p. dopuszczalne jest odrzucenie oferty na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 4 p.z.p. -
który stanowi, iż „zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.” - w wyniku negatywnej oceny
przez zamawiającego otrzymanych wyjaśnień dotyczących istotnych części składowych ceny
oferty (vide wyrok Izby z 31.05.2017 r. sygn. akt KIO 1001/17). Tym niemniej ocena ta
zgodnie z
dyspozycją art. 89 ust. 1 pkt 4 p.z.p. wymaga ustalenia w sposób nie budzący
wątpliwości, że oferta zawiera cenę rażąco niską (por. wyrok Izby z 28.03.2017 r. sygn.
akt KIO 466/17).
Zaznaczyć również należy, że ustawa p.z.p. nie zawiera definicji legalnej rażąco
niskiej ceny, bowiem nie budzi wątpliwości fakt, że przepisy p.z.p. ani wiążące
ustawodawstwo Unii Europejskiej nie zawierają definicji pojęcia rażąco niskiej ceny i dlatego
w każdym przypadku przeprowadzenia procedury udzielenia zamówienia publicznego, jeżeli
jest ku temu potrzeba, należy tę kwestię badać ad casum (por. wyrok Sądu Okręgowego
w Warszawie z 25.08.2015 r.,
sygn. akt XXIII Ga 1072/15). Zatem skoro samo pojęcie
rażąco niskiej ceny każdorazowo wymaga w indywidualnej, ustalonej sytuacji konkretyzacji,
zaś ustawa p.z.p. nie posiada ustawowo określonego procentowego poziomu, na podstawie
którego można uznać automatycznie, kiedy mamy do czynienia z zaoferowaniem rażąco
niskiej ceny, każdy przypadek, ze względu na przedmiot zamówienia, sposób jego realizacji,
wartość zamówienia oraz uwarunkowania danego rynku, należy rozpatrywać indywidualnie
(por.
postanowienie Sądu Okręgowego z Poznania z dnia 17.01.2006 r., sygn. akt
II Ca
2194/05). Skład orzekający w niniejszej sprawie powyższe poglądy podziela i przyjmuje
za własne.
Izba ustaliła, w oparciu o zakreślone we wcześniejszej części uzasadnienia akta
sprawy odwoławczej, następujące okoliczności faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia:
I.
Zamawiający pismem nr 4864/18 z 9 sierpnia 2018 r. wezwał przystępującego, na
podstawie art. 90 ust. 1 i 1a
p.z.p., do złożenia wyjaśnień, w tym dowodów,
w zakresie sposobu kalkulacji ceny jego oferty.
Wezwanie obejmuje nakaz wyjaśnienia elementów składowych w nim zawartych
(tabela) oraz dop
uszczenie wskazania innych czynników, które uzasadniają
zaoferowaną cenę za wykonanie zamówienia. Zamawiający podkreślił też, że żąda
dowodów na poparcie sposobu kalkulacji ceny. Zgodnie z treścią wezwania
„wyjaśnienie należy przesłać do dnia 16.08.2018 r. na Portal Zamówień Publicznych
(wskazano link
– dop. Izba) wybierając postępowanie pn. Dostawa terminali
satelitarnych VSAT i formularz korespondencji. Wyjaśnienia można również przesłać
pocztą elektroniczną (adres e - mail – dop. Izba)”
II.
W odpowiedzi na w
w. wezwanie przystępujący pismem z dnia 16 sierpnia 2018 r.
przedstawił zamawiającemu wyjaśnienia wraz z załącznikami, które w części
szczegółowej zostały objęte przez wykonawcę tajemnicą przedsiębiorstwa.
Na
pierwszej stronie części jawnej wyjaśnień widnieje prezentata zamawiającego
z
datą 17 sierpnia 2018 r.
Pierwszy z zarzutów, dotyczący naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust.
p.z.p. odwołujący oparł na argumentacji, iż prezentata wpływu na dokumencie jawnej
części wyjaśnień (vide pkt II okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia) z datą 17.08.2018 r.
wskazuje, że wyjaśnienia te zostały złożone z uchybieniem terminu wyznaczonego przez
zamawiającego.
Izba zaznacza, że zamawiający dokonał wyboru środków komunikacji, których będzie
używał w postępowaniu i w rozdziale 8 SIWZ wskazano sposób porozumiewania się
z
wykonawcami oraz sposób przekazywania oświadczeń lub dokumentów. To samo wynika
również wprost z treści wezwania do złożenia wyjaśnień sposobu kalkulacji ceny -
dopuszczono przesłanie wyjaśnień poprzez portal zamówień zamawiającego lub poprzez
wskazany adres korespondencji elektronicznej.
Na dowód doręczenia wyjaśnień w dniu 16.08.2018 r. o godz. 14:03 przystępujący
złożył wydruk potwierdzający wpływ wyjaśnień do zamawiającego, w formie elektronicznej.
Wydruk jednoznacznie identyfikuje, że dotyczy doręczenia wyjaśnień, będących odpowiedzią
na wezwanie nr 4864/18 z
9.08.2018 r. w postępowaniu, którego dotyczy spór. Data
i godzina
doręczenia wyjaśnień została dodatkowo potwierdzona dowodem złożonym przez
zamawiającego, w postaci wydruku z portalu zamówień publicznych. Z obu dowodów wynika
również ten sam adres poczty elektronicznej osoby wysyłającej wyjaśnienia i ten sam
załącznik.
Mając na uwadze powyższe Izba stwierdziła, na podstawie przedłożonego przez
przystępującego dowodu, którego odwołujący nie podważał, iż wyjaśnienia sposobu
kalkulacji ceny zostały zamawiającemu doręczone dnia 16.08.2018 r. o godz. 14:03, czyli
w terminie
określonym przez zamawiającego.
U podstaw powyższego legła ocena Izby, iż zgodnie z art. 14 p.z.p., na kanwie
§ 2 k.c. w brzmieniu: „oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest
złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej
w
taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią.”, dla skuteczności
oświadczenia woli wyrażonego w postaci elektronicznej miarodajna jest chwila, w której
wprow
adzono je do środka komunikacji elektronicznej, jakim jest portal zamówień i kiedy
wiadomość trafiła na serwer odbiorcy (16.08.18 r., godz. 14:03).
Warto przy tym zauważyć, że nawet jeżeli oświadczenie zostało złożone kilkukrotnie,
w kilku formach, co oczywiste
– dociera, zgodnie z art. 61 § 1 k.c., do odbiorcy z chwilą, gdy
doszło do niego w taki sposób, że mógł on zapoznać się z jego treścią – a więc chwilą
kluczową dla ustalenia momentu odbioru jest chwila, w której oświadczenie to,
w
którejkolwiek z form, dotarło do odbiorcy po raz pierwszy. Dalsze doręczenia, na przykład
w innej formie,
tutaj wpływ wyjaśnień zgodnie z prezentatą (17.09.18 r.), pozostaje z punktu
widzenia dyspozycji art. 61 k.c. irrelewantne dla ustalenia daty złożenia oświadczenia woli.
W wyroku z dnia 10.12.2003 r., sygn. akt
V CZ 127/2003 Sąd Najwyższy uznał, że
oświadczenie woli w postaci elektronicznej dokonywane on-line zostaje złożone z chwilą jego
przejścia do systemu informatycznego prowadzonego i kontrolowanego przez odbiorcę, to
jest w
momencie przyjęcia oświadczenia przez serwer odbiorcy i zarejestrowania na nim
odpowiednich danych. Podobnie orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16.05.2003 r., sygn.
akt. I CKN 384/01.
Izba w składzie orzekającym w niniejszej sprawie poglądy te podziela.
Skład orzekający ponadto pobocznie wskazuje, że zgodnie z utrwaloną od wielu lat
linią orzeczniczą, pieczęć „prezentaty” dokumentująca wpływ dokumentu, ustanawia jedynie
domniemanie, że dokument został odebrany lub doręczony w tej dacie – domniemanie to,
oparte w istocie na dokumentowanym pieczęcią datownika (wraz z ewentualną parafką)
przez konkretnego pracownika oświadczeniu, że przesyłkę odebrał bądź wydał, jak każde
domniemanie faktyczne, może zostać obalone (por. wyrok WSA w Szczecinie
z 16.06.2016 r., sygn. akt II SA/Sz 1383/15
czy postanowienie Sądu Apelacyjnego
w Szczecinie z 30.05.2016 r. w sprawie sygn. akt III AUz 47/16
). Pieczęć „prezentaty” nie ma
zatem żadnej szczególnej mocy dowodowej, wykraczającej poza oświadczenie, które
dokumentuje
– może ona, ale nie zawsze będzie – jak na przykład w niniejszej sprawie –
podstawą ustalenia kiedy konkretny dokument wpłynął do osoby, która go zarejestrowała
(tu:
ponieważ wyjaśnienia wpłynęły drogą elektroniczną dzień wcześniej).
W konsekwencji powyższego Izba oddaliła zarzut sformułowany w pkt 1 petitum
odwołania, gdyż nie wykazano, aby wyjaśnienia sposobu kalkulacji ceny zostały złożone
z
przekroczeniem terminu wyznaczonego przez zamawiającego.
Izba oddaliła również zarzut dotyczący zaniechania odrzucenia oferty
przystępującego wobec faktu, że oferta ta zawiera cenę rażąco niską w stosunku do
przedmiotu zamówienia oraz że wyjaśnienia potwierdzają cenę przystępującego
o
charakterze rażąco niskim, postawiony w pkt 2 petitum odwołania.
Skład orzekający dokonał weryfikacji prawidłowości czynności zamawiającego,
polegającej na ocenie złożonych przez przystępującego wyjaśnień wraz z przedłożonymi
dowodami, co do prawidłowego wyliczenia ceny oferty, w korelacji z treścią wezwania do
złożenia wyjaśnień, w kontekście właściwości przedmiotu zamówienia i podnoszonych przez
odwołującego okoliczności odwołania, które w jego ocenie powodują, że oferta
przystępującego winna zostać odrzucona.
Dokonana przez Izbę kontrola czynności zamawiającego skutkowała stwierdzeniem,
iż zamawiający prawidłowo ocenił złożone przez przystępującego wyjaśnienia i dowody, zaś
zarzuty stawiane w tym zakresie przez odwołującego są bezzasadne i jako takie nie
zasługują na uwzględnienie. Izb stwierdziła, że postępowanie wyjaśniające zostało
przeprowadzone przez zamawiającego prawidłowo i doprowadziło do wykazania, że
przystępujący rzetelnie skalkulował cenę, w oparciu o szczególne, indywidualne
uwarunkowania, które zostały wykazane odpowiednimi środkami dowodowymi.
Wyjaśnienia sposobu kalkulacji ceny połączone z przedłożonymi dowodami, które
przez przystępującego zostały skutecznie objęte tajemnicą przedsiębiorstwa jednoznacznie
wskazują na kompleksową i prawidłową wycenę ceny ofertowej, zgodnie z zasadami
kalkulacji kosztów przyjętym w profesjonalnym obrocie, także co do poszczególnych
składników cenowych. Izba stwierdziła, że wyjaśnienia wykazują, że przystępujący rzetelnie
skalkulował nie tylko globalną cenę ofertową, ale również poszczególne składniki cenowe, co
zostało poparte kilkunastoma dowodami (m.in. w postaci ofert od kontrahentów).
Warto przy tym zauważyć, że celem zakwestionowania prawidłowości dokonanej
kalkulacji odwołujący ograniczył się do podważania okoliczności, które przystępujący
wskazał, jako mające wpływ na kalkulację ceny. Przy czym argumentacja odwołującego
sprowadzała się do polemiki z treścią wyjaśnień, a nie do wskazywania, dlaczego cena
przystępującego jest ceną rażąco niską. W istocie zatem, odwołujący w miejsce wskazania
jak w
jego ocenie, mając na uwadze regulacje SIWZ oraz warunki tego konkretnego
zamówienia, należało skalkulować cenę – chociażby na bardzo ogólnym, przybliżonym
poziomie
– pozostał przy stwierdzeniu, że cena przystępującego jest w jego ocenie
nieudowodniona, nierealna do uzyskania i jako taka rażąco niska. Odwołujący na poparcie
swoich twierdzeń przedłożył również jeden dowód – wydruk ze strony internetowej z wyceną
kosztu frachtu
, jednakże nie był on przydatny do ustalenia okoliczności istotnych dla
rozstrzygnięcia sprawy, bowiem takiego charakteru sam odwołujący wydrukowi nie nadał.
Z drugiej strony, p
rzystępujący dostarczył kompleksowe wyjaśnienia, które
bezpośrednio odnosiły się do wątpliwości zamawiającego sformułowanych w wezwaniu,
a
także do całości przedmiotu zamówienia. Wyjaśnienia sposobu kalkulacji ceny, które mają
bezpośrednie odzwierciedlenie w złożonych dowodach, Izba uznała za wiarygodne
i
wyczerpujące, a w konsekwencji zarzuty odwołującego w tym zakresie nie znalazły
potwierdzenia i nie mogły doprowadzić do przyjęcia zaistnienia po stronie zamawiającego,
dokonującego oceny tych wyjaśnień, naruszenia prawa, ponieważ zamawiający miał
uzasadnione podstawy do stwierdzenia, iż cena zaoferowana przez przystępującego nie ma
charakteru rażąco niskiej - zgodnie z wyjaśnieniami, zawierającymi wszystkie wymagane
elementy, popartymi dowodami co do
poszczególnych pozycji składników ceny.
Niewątpliwie podnoszenie okoliczności faktycznych przez odwołującego jest istotnie
utrudnione w
odniesieniu do wyjaśnień, które zostały skutecznie zastrzeżone jako tajemnica
przedsiębiorstwa, co jednak nie powstrzymuje odwołującego od przedstawienia
prawidłowego – przynajmniej w jego ocenie – przybliżonego modelu kalkulacji, jaki należało
zastosować. Choć takie sformułowanie zarzutu mogłoby jednak w niniejszej sprawie
doprowadzić co najwyżej do większej szczegółowości w zakresie wyjaśnienia różnicy
w
cenie, pomiędzy ofertą przystępującego, a średnią arytmetyczną - a zatem nie ma
zasadniczego znaczenia w
świetle dowodów przedstawionych przez przystępującego, w tej
konkretnej sprawie -
o tyle mogłoby doprowadzić do szerszego ujawnienia co konkretnie
wzbudziło wątpliwości odwołującego i pozwoliłoby na ich szczegółowe omówienie.
O ile zatem
nie znajduje uzasadnienia obarczenie odwołującego obowiązkiem
konkretyzacji zast
rzeżeń w stosunku do utajnionych wyjaśnień, których treść nie jest mu
znana,
o tyle ogólnie należy wskazać, że zarzut nieprawidłowej oceny przez zamawiającego
i zaniechania odrzucenia oferty,
nie może sprowadzać się do ogólnikowych twierdzeń, że
cena jest
rażąco niska i powinien być powiązany ze wskazaniem prawidłowego, przynajmniej
w ocenie odwołującego, modelu kalkulacji, który doprowadził go do podniesienia zawartych
w odwołaniu zarzutów.
Jak już wielokrotnie podkreślała Krajowa Izba Odwoławcza w swoich wyrokach,
w
ykonawcy, składającemu ofertę w postępowaniu, w którym sam musiał skalkulować cenę,
nie powinno nastręczać trudności zidentyfikowanie potencjalnych obszarów, gdzie kalkulacja
konkurenta może być nierealistyczna i niewiarygodna, a dowody na jej poparcie
niewystarczające (por. wyrok Izby z 31.10.16 r. sygn. akt KIO 1901/16, 1903/16, 1904/16).
Odwołujący zaś w sposób niezasadny uznał, że ciężar dowodowy przerzucony na
wykonawcę, którego cena ofertowa jest kwestionowana, ma charakter absolutny
i wys
tarczającym jest samo zakwestionowanie danej pozycji kosztów tak, jak gdyby nie była
ona wcześniej wyjaśniana. Zarzut postawiony w zakresie rażąco niskiej ceny winien, zgodnie
z treścią art. 180 ust. 3 p.z.p., wskazywać konkretną czynność zamawiającego, mającą
zdaniem odwołującego naruszać przepis prawa przy określeniu sposobu naruszenia normy,
poprzez wyraźne wskazanie przedstawione w formie opisu, wyliczeń bądź zestawień,
wskazujących, że czynność zamawiającego w zakresie oceny oferty wykonawcy jest, lub
choćby może być, nieprawidłowa. Zatem, pomimo, że na wykonawcy wezwanym do złożenia
wyjaśnień co do sposobu wyliczenia ceny spoczywa ciężar wykazania, że jego cena nie jest
rażąco niska, to jednocześnie nie zwalnia to odwołującego z wykazania zasadności
st
awianych przez niego zarzutów (tak Izba w wyroku z 30.03.2017 r., sygn. akt KIO 476/17).
Nawet przy formułowaniu elementów, których przystępujący, w ocenie odwołującego,
nie uwzględnił w cenie czy je zaniżył – co nie znalazło potwierdzenia w złożonych
wyj
aśnieniach i dowodach – odwołujący pozostawił je w sferze ogólnych rozważań, bez
próby konkretyzacji możliwych kosztów czy wykazania, ile takie koszty mogłyby potencjalnie
wynosić, chociażby w dalekim przybliżeniu.
Tym niemniej Izba zweryfikowała czy kalkulacja cenowa zawiera poszczególne
składniki, których brak wyceny odwołujący zarzucił ofercie przystępującego. Zgodnie
z
treścią wyjaśnień - w części objętej tajemnicą przedsiębiorstwa - Izba stwierdziła co
następuje:
w
ysokość zysku – został zawarty w poz. 25 kalkulacji,
koszt realizacji obsługi gwarancyjnej w okresie 52 miesięcy - poz. 22 kalkulacji,
koszt dostawy sprzętu do siedziby zamawiającego - poz. 20 kalkulacji,
koszt przeprowadzenia testów weryfikacyjnych - poz. 17 kalkulacji,
koszt opakowania i z
abezpieczenia przesyłki i koszt zabezpieczenia dostawy -
poz. 20 kalkulacji,
koszt udzielenia licencji przez poddostawców - poz. 5 kalkulacji,
koszt dostępności części zamiennych - poz. 22 kalkulacji,
koszt ustanowienia i utrzymania zabezpieczenia należytego wykonania umowy -
poz. 23 kalkulacji,
koszt nabycia i dostawy 14 szt. urządzeń UPS - poz. 10,
koszt nabycia i dostawy 14 szt. inklinometrów z kompasem - poz. 9,
koszt nabycia i dostawy 14 szt. zestawów narzędzi - poz. 15,
koszt dostawy, wraz z ubezpiecz
eniem, wszystkich części składowych terminala -
poz. 14,
ryzyko kursowe -
uwzględnione w poz. 14 (ponadto, wskazano odrębnie
w
wyjaśnieniach przyjęte przy kalkulacji kursy walut).
Wszystkie pozycje zakwestionowane przez odwołującego znalazły się w kalkulacji
odwołującego, zatem tak postawione zarzuty nie mogły odnieść pozytywnego skutku
i
doprowadzić do przyjęcia zaistnienia po stronie zamawiającego dokonującego oceny
wyjaśnień naruszenia prawa, ponieważ nawet sam odwołujący nie był w stanie sprecyzować
na czym takie
naruszenie mogłoby polegać, a przy tym należy mieć na uwadze, że
przesłanki odrzucenia oferty należy interpretować w sposób ścisły i zastosowanie odrzucenia
oferty na kanwie art. 89 ust. 1 pkt 4 p.z.p. wymaga ustalenia w sposób jednoznaczny, że
oferta wykonawcy zawiera cenę rażąco niską.
W konsekwencji powyższych wywodów Izba stanęła na stanowisku, iż nie można
dokonać subsumpcji zaistniałego w sprawie stanu faktycznego pod normę art. 89 ust. 1 pkt
4 p.z.p. w zw. z art. 90 ust. 3 p.z.p.,
postępowanie wyjaśniające zostało przeprowadzone
prawidłowo, wyjaśnienia wraz z dowodami potwierdziły konkurencyjny i realny charakter
ceny,
zatem zamawiający prawidłowo nie zastosował sankcji w postaci odrzucenia oferty
przystępującego.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że nie potwierdziły się zarzuty podniesione
w pkt 3 i 5 petitum
odwołania, co do naruszenia przez zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt
2 p.z.p., poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy GISS Sp. z o. o., wobec faktu,
iż złożona oferta nie odpowiada treści SIWZ, tj. oferowany sprzęt nie spełnia wymogu
zakreślonego w pkt IV ppkt 2 lit. d załącznika nr 1 do SIWZ (opis przedmiotu zamówienia) –
nie jest możliwe dokompletowanie oferowanego terminala satelitarnego w modem Skywan
IDU 5000 oraz poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy GISS Sp. z o. o., wobec
faktu, iż złożona oferta nie odpowiada treści SIWZ, tj. oferowany sprzęt nie spełnia wymogu
zakreślonego w pkt IV ppkt 1 lit. b tiret 6 załącznika nr 1 do SIWZ (opis przedmiotu
zamówienia) – moc wzmacniacza nie została dobrana w taki sposób, aby zapewnić
możliwość osiągnięcia przepływności użytkowej w torze nadawczym 4096 kbit/s w trybie
SCPC (modulacja QPSK, FEC 3/4, satelita Eutelsat E21B) w relacji pomiędzy dwoma
terminalami VSAT będącymi przedmiotem postępowania.
Wypełniając wymóg art. 196 ust. 4 p.z.p. i przytaczając przepisy stanowiące
podstawę prawną zapadłego rozstrzygnięcia, Izba wskazuje, że art. 89 ust. 1 pkt 2 p.z.p.
stanowi, że zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść nie odpowiada treści specyfikacji
istotnych warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 p.z.p.
Zastosowanie dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt 2 p.z.p., jako podstawy odrzucenia oferty
wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, znajduje szerokie
omówienie w doktrynie, jak też w orzecznictwie Sądów Okręgowych i Krajowej Izby
Odwoławczej. Podsumowując zawarte tam interpretacje normy art. 89 ust. 1 pkt 2 p.z.p.
wskazać należy, iż rzeczona niezgodność treści oferty z SIWZ musi posiadać charakter
zasadniczy i nieusuwalny, ze względu na zastrzeżenie obowiązku zamawiającego
polegającego na poprawieniu oferty, zgodnie z brzmieniem art. 87 ust. 2 pkt 3 p.z.p.
Rzeczona niezgodność oferty dotyczyć powinna sfery merytorycznej zobowiązania
określonego w dokumentacji postępowania oraz zobowiązania zaoferowanego w ofercie
przez wykonawcę - należy wykazać na czym konkretnie ta niezgodność polega, poprzez
jednoznacznie wskazanie w ofercie co nie jest zgodne i w jaki sposób ta niezgodność
występuje, w konfrontacji z klarownie wskazanymi i ustalonymi fragmentami SIWZ,
dotyczącymi kwantyfikowalnych właściwości przedmiotu zamówienia, ewentualnie również
z
uzupełniającymi treść SIWZ modyfikacjami i wyjaśnieniami zamawiającego (por. wyrok
Sądu Okręgowego w Katowicach z 10.11.2011 r. sygn. akt XIX Ga 477/11, wyrok Sądu
Okręgowego w Łodzi z 22.05.2017 r. sygn. akt III Ca 452/17).
Mając powyższe na uwadze można przyjąć, iż niezgodność oferty z treścią SIWZ
w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 2 p.z.p. polega albo na nie
zgodności zobowiązania, które
w
swojej ofercie wyraża wykonawca i przez jej złożenie na siebie przyjmuje, z zakresem
zobowiązania, którego przyjęcia oczekuje zamawiający i które opisał w SIWZ, ewentualnie
na niezgodnym z SIWZ sposobie wyrażenia, opisania i potwierdzenia zakresu owego
zobowiązania w ofercie, oraz podania wszystkich wymaganych informacji z nim związanych
(nawet przy jego rzeczywistej materialnej zgodności oferowanego świadczenia
z
wymaganiami zamawiającego). Natomiast zastosowanie przez zamawiającego odrzucenia
oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 p.z.p. możliwe jest jedynie w sytuacji niemożliwości
wyjaśnienia treści oferty i potwierdzenia w ten sposób jej zgodności z treścią SIWZ - na
podstawie art. 87 ust. 1 p.z.p., z zastrzeżeniem generalnego zakazu zmian w treści oferty,
wynikającym ze zdania drugiego tego przepisu, lub przeprowadzenia dopuszczalnych zmian
w treści oferty na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 p.z.p. (por. wyrok Izby z 23.09.15 r., sygn. akt
KIO 1974/17).
P
unktem wyjścia dla ustalenia i stwierdzenia niezgodności oferty z treścią SIWZ jest
właściwe ustalenie oraz zinterpretowanie wymagań specyfikacji istotnych warunków
zamówienia sporządzonej w danym postępowaniu. Ogólnie wskazać w tym zakresie należy,
podzielając stanowisko Krajowej Izby Odwoławczej wyrażone w uzasadnieniu wyroku
z
28.05.2010 r., sygn. akt KIO 868/10, iż specyfikacja istotnych warunków zamówienia od
momentu jej udostępnienia jest wiążąca dla zamawiającego – jest on zobowiązany do
przestrzegania warunków w niej umieszczonych. Udostępnienie SIWZ jest bowiem
czynnością prawną powodującą powstanie zobowiązania po stronie zamawiającego, który
jest związany swoim oświadczeniem woli co do warunków prowadzenia postępowania
i
kształtu zobowiązania wykonawcy określonego w SIWZ i po otwarciu ofert zamawiający nie
może tych warunków zmienić, ani od nich odstąpić.
Natomiast
treść dokumentacji postępowania winna być interpretowane w miarę
możliwości literalnie i ściśle – stanowi to gwarancję pewności obrotu oraz realizację
naczelnych zasad zamówień publicznych, określonych w art. 7 p.z.p., zachowania uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców, a także przejrzystości postępowania, tak
aby z jednej strony wykonawcy nie mieli trudności z odczytaniem wymogów zamawiającego,
czy
weryfikacji ofert konkurencji, a także aby ograniczyć pole ewentualnych niejasności
i
nieporozumień, skutkujących uznaniowością przy ocenie ofert.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanego sporu Izba stwierdziła
co następuje. Przedmiot zamówienia obejmuję dostawę terminali satelitarnych VSAT,
zgodnie z
opisem określonym w załączniku nr 1 do SIWZ (dalej zwanym jako „OPZ”).
W punkcie IV OPZ
zamawiający określił opis technicznych elementów składowych terminala.
Odwołujący zarzucił, że oferta przystępującego nie spełnia wymogu zamawiającego
określonego w pkt IV ppkt 2 lit. d OPZ, w brzmieniu: d) Zaślepione miejsce na modem
Skywan IDU 5000. Z uwagi na planowane przez z
amawiającego dokompletowanie terminala
satelitarnego będącego przedmiotem postepowania, w modem Skywan IDU 5000,
w
ykonawca w proponowanym rozwiązaniu technicznym uwzględni dodatkowo: miejsce
przewidziane na modem TDMA Skywan IDU 5000 niebędący przedmiotem postepowania
(wielkość 3U), zaślepiając je panelem odpowiedniego rozmiaru; możliwość podłączenia
modemu IDU 5000 do toru pośredniej częstotliwości L-band poprzez zastosowanie
odpowiedniej dystrybucji sygnałów RX i TX wewnątrz IDU (modem posiada złącza RFw
standardzie SMA); możliwość zasilenia powyższego modemu z systemu zasilania IDU bez
potrzeby ingerencji w okablowanie zasilania.
Odwołujący podnosił, iż urządzenie przystępującego – z wzmacniaczem LNB typu
NJR2841SN produkcji New Japan Radio Co. Ltd. (wskazanym w
l.p. 3 z wypełnionego
załącznika nr 3a do SIWZ, złożonego wraz z ofertą przystępującego, pn. wzmacniacz
i konwerter odbiorczy LNB
, którego zamawiający wymagał na podstawie pkt 11.1.2 SIWZ)
nie
współpracuje z modemem Skywan IDU 5000, zatem nie jest możliwe „dokompletowanie”
oferowanego terminala w modem wskazany przez
zamawiającego, gdyż modem nie będzie
działał poprawnie w takiej konfiguracji, w tym wzmacniacz LNB winien być wyposażony
w
zewnętrzny sygnał referencyjny 10 MHz. Swoje twierdzenia odwołujący oparł na dowodzie
oświadczeniu ND SatCom GmbH w powiązaniu z kartą katalogową wzmacniacza
NjR2841SN.
Na wstępie rozważań należy zaznaczyć, że w treści dokumentacji postępowania
zamawiający nie określił, że wymaga wzmacniacza LNB wyposażonego w wewnętrzny czy
w
zewnętrzny sygnał referencyjny, pozostawiając swobodę w tym zakresie wykonawcom,
zaś odwołujący nie wykazał okoliczności przeciwnej.
Następnie w ocenie Izby fakt, że wzmacniacz LNB New Japan Radio Co. Ltd, model
NJR2841SN, posiada wewnętrzny sygnał referencyjny wynika z karty katalogowej
urządzenia i nie był sporny pomiędzy stronami i przystępującym.
Izba stwierdziła, że w treści przedłożonego dowodu w postaci oświadczenia, podmiot
ND SatCom GmbH -
w oparciu o podręczniki do modemu IDU 5000 - wskazuje, że użycie
innego sygnału niż zewnętrzny sygnał referencyjny 10 MHz powoduje niestabilności i stratę
łącza, zatem nie zaleca używania modemu z wzmacniaczem LNB NJR2841SN.
Po pierwsze oświadczenie to ma charakter zaleceń podmiotu ND SatCom GmbH co
do sygnału referencyjnego i trudno zgodzić się z odwołującym, który wyciągnął
z
oświadczenia stanowcze i jednoznaczne wnioski, skoro z treści oświadczenia wynika, że
są to rekomendacje działu sprzedaży ND SatCom. Dalej Izba stwierdziła, że w trakcie
postępowania odwoławczego przystępujący podniósł, iż podręcznik do modemu IDU 5000,
na którym oparto oświadczenie może nie być aktualny. Mając na uwadze, że zgodnie
z zasadami wiedzy i
doświadczenia życiowego podręczniki zawierają wiedzę aktualną na
moment ich wypuszczenia -
którym w przypadku urządzeń technologicznych jest moment
wprowadzenia ich do użytkowania - należało stwierdzić, że bardzo prawdopodobne jest, że
podręcznik, na którym wedle twierdzeń odwołującego oparto zalecenia ND SatCom GmbH,
nie zawiera najbardziej aktualnej wiedzy i
odwołujący nie wykazał, aby było inaczej.
W
związku z tym, uwzględniając kwestię, że dowód źródłowy w postaci podręcznika nie
został przez odwołującego przedstawiony Izbie w toku postępowania odwoławczego, należy
stwierdzić, że rację ma przystępujący poddając w wątpliwość nie tylko prawdziwość tych
informacji,
ale ich aktualność i możliwość ich zaaplikowania w obecnym stanie wiedzy
technicznej.
Odwołujący, powołując się na wskazania dokumentu, którego nie przedstawił,
nie sprostał ciężarowi wykazania, że podnoszone przez niego twierdzenia mają oparcie
w faktach.
W poczet materiału dowodowego Izba włączyła również opinię, w postaci dokumentu
prywatnego, opracowanego na zlecenie przystępującego – opinię eksperta w zakresie
terminali satelitarnych VSAT dr.
inż. G.D. oraz oświadczenie trenera systemów Skywan mgr
inż. M.C. wraz z certyfikatami. Izba uznała za wiarygodne wnioski wynikające z opinii
eksperta G.D., dlatego że osoba ją sporządzająca wskazała w treści opinii zarówno na fakty,
jak i swoje oceny,
przedstawiając przy tym sposób dotarcia do tych ocen, co umożliwiało
zweryfikowanie jej wniosków, przy czym proces dotarcia do wniosków opinii został przez
Izbę oceniony jako logiczny, spójny i zbieżny z ocenami wyrażonymi przez zamawiającego
w
toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym z dokumentacją
postępowania. Co do oświadczenia pana M.C. Izba uznała, że jest ono wiarygodne
wyłącznie w zakresie, w którym jest zbieżne z innymi dowodami zgromadzonymi
w
postępowaniu, gdyż zostało złożone przez pełnomocnika przystępującego, a więc osobę,
która jest zainteresowana rozstrzygnięciem.
Całokształt materiału dowodowego - w szczególności stanowisko zamawiającego,
który obecnie używa modemu Skywan IDU 5000, przy wykorzystaniu wewnętrznego sygnału
referencyjnego wzmacniacza,
a także dokumenty złożone przez przystępującego - w sposób
spójny i wiarygodny wskazują, że w aktualnym stanie wiedzy technologicznej nie ma
podstaw aby przyjąć, że terminal wyposażony w wzmacniacz LNB typu NJR2841SN,
produkcji New Japan Radio Co. Ltd.
o wewnętrznym sygnale referencyjnym, nie spełnia
wymogów zamawiającego, określonych w pkt IV ppkt 2 lit. d OPZ. Izba stwierdziła, że
wymóg określonego sygnału referencyjnego – podawanego z LNB do modemu (sygnał ze
źródła zewnętrznego) nie został również zawarty w treści SIWZ, gdzie zamawiający nie
zróżnicował tych technologii. W związku z tym jedynym dowodem, który potencjalnie
zaprzeczałby tym okolicznościom były oświadczenia złożone przez odwołującego, jednakże,
co szczegółowo uzasadniono powyżej, w ocenie Izby oświadczenie to nie mogło podważyć
całej pozostałej zgromadzonej części materiału procesowego, która spójnie i w przekonujący
sposób wskazywała na fakt, że brak zróżnicowania sygnałów przez zamawiającego wynikał
z zastosowania aktualnej wiedzy technologicznej przy kons
truowaniu wymogów SIWZ, zaś
odwołujący nie wykazał okoliczności przeciwnej. Zatem zarzut ten należało oddalić jako
nieuzasadniony.
Odwołujący zarzucił również, że oferta przystępującego nie spełnia wymogu
zamawiającego określonego w pkt IV ppkt 1 lit. b tiret 6 OPZ, dotyczącego wzmacniacza
mocy w. cz. i konwertera nadawczego BUC, w brzmieniu: m
oc wzmacniacza powinna być
dobrana w taki sposób, aby zapewnić możliwość osiągnięcia przepływności użytkowej
w torze nadawczym 4096 kbit/s w trybie SCPC (modulacja QPSK, FEC 3/4, satelita Eutelsat
E21B
) w relacji pomiędzy dwoma terminalami VSAT będącymi przedmiotem postępowania.
Skład orzekający wskazuje, że w treści dokumentacji postępowania zamawiający nie
określił szczegółowo parametru mocy wzmacniacza, pozostawiając swobodę w tym zakresie
wykonawcom, w korelacji z wymogiem, aby moc ta była dobrana w sposób zapewniający
możliwość osiągnięcia przepływności w torze, trybie i relacji wskazanym przez
zamawiającego.
Odwołujący podnosił, iż urządzenie przystępującego – z wzmacniaczem ABE25SKX
produkcji firmy ACTOX Corporation (wskazanym w l.p. 2.2
z wypełnionego załącznika nr
3a do SIWZ,
złożonego wraz z ofertą przystępującego, pn. wzmacniacz wysokiej
częstotliwości (w.cz)), nie spełnia wymogu zamawiającego, ponieważ zaoferowane przez
przystępującego urządzenie posiada moc wzmacniacza 25 W i moc wyjściową liniową
13 W, co
nie zapewni możliwości osiągnięcia przepływności użytkowej, wskazanej w pkt
pkt IV ppkt 1 lit. b tiret 6 OPZ.
Według odwołującego, na podstawie dowodu w postaci budget linku Eutelsat, dla
osiągnięcia właściwej przedmiotowej przepływności użytkowej wymagane jest co najmniej
14,3 W dla mocy liniowej i 28,52 W dla mocy wzmacniacza.
Po pierwsze należy zaznaczyć, że przedłożony przez odwołującego budget link został
przetłumaczony wyłącznie w 2 pozycjach parametrów (wyliczona moc użytkowa HPA
i wyliczona moc szczytowa HPA), co na kanwie
§ 19 ust. 3 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z 22 marca 2010 r. w sprawie regulaminu postępowania przy rozpoznawaniu
odwołań (Dz. U. z 2018 r. poz. 1092) powoduje wadliwość formalną tego dokumentu i brak
możliwości oparcia na nim istotnych dla sprawy ustaleń. Zgodnie ze wskazaną normą
ustawodawca określił, iż wszystkie dokumenty przedstawia się w języku polskim, a jeżeli
zostały sporządzone w języku obcym, strona lub uczestnik postępowania, który się na nie
powołuje, przedstawia tłumaczenie na język polski. Zatem skoro tłumaczenie dowodu
zawiera 95 pozycji
, z czego przetłumaczono jedynie 2, to w ocenie składu orzekającego
powoduje to
, że nie można uznać go za faktycznie przetłumaczony, a dodatkowo budzi to
poważne wątpliwość co do wiarygodności tego dowodu.
Po drugie dowód ten, zgodnie z jego treścią zawiera wyliczenie mocy użytkowej HPA
czyste niebo (moc liniowa 14,3 W) oraz wyliczenie mocy szczytowej HPA (moc wzmacniacza
28,52 W), zatem wskazane jednostki mocy są wynikiem działań matematycznych – zostały
przez Eutelsat wyliczone, co nie było również okolicznością sporną pomiędzy stronami.
Przed przystąpieniem do oceny dowodu należy wskazać, że obliczenia
matematyczne, tak jak prawa natury czy stan rzeczywistości, należą do sfery faktów
notoryjnych
– zasadniczo niezaprzeczalnych. Aby skutecznie powołać się na wynik
obliczenia konieczne jest wskazanie zmiennych, źródła ich pochodzenia, przyjętego
działania, a dopiero później uzyskanego wyniku. Arytmetyka jest obiektywnie weryfikowalna
i
każdy człowiek przeprowadzając dane działanie z danymi zmiennymi w sposób prawidłowy
uzyska ten sam wynik. Kwestią ewentualnego dowodu mogą być zatem przyjęte zmienne,
nie zaś fakt, że te zmienne podstawione do działania dadzą konkretny wynik. Stronę, która
powołuje się na wynik działań matematycznych obciążą ciężar wywiedzenia, że ustaliła
prawidłowe zmienne. W ocenie składu orzekającego temu ciężarowi odwołujący w sprawie
nie sprostał, natomiast przystępujący skutecznie zakwestionował przyjęte przez dowód
odwołującego założenia przy dokonanych wyliczeniach, co ma wpływ na wynik wadliwie
wyliczonych parametrów mocy, na których oparto zarzut odwołania.
Przystępujący podniósł, że dowód zawiera nieproporcjonalne i nieuzasadnione
zawyżenie parametru „Post PA losses (dB) (feed loss + HPA backoff”), który zgodnie
z budget link Eutelsat wynosi 3,5 db, kiedy przy zamontowaniu wzmacniacza ABE25SKX,
wartości te nie przekroczą - 0,1 db. W konsekwencji powoduje to przyjęcie ponad dwukrotnie
większego wymagania na moc, zatem wadliwe założenie kalkulacyjne powoduje oparcie
wniosków na nierzeczywistym dla spornego parametru w budget link wyniku. Izba podzieliła
twie
rdzenia przystępującego w tym zakresie, które oparto na dowodzie w postaci
oświadczenia producenta anteny, objętej przedmiotem zamówienia Sat-Lite Technologies.
Ponadto Izba podzieliła twierdzenia przystępującego o braku wykazania przez
przystępującego typu nadajnika, który został przyjęty do obliczeń, co również prowadzi do
ich wadliwości obliczeń i uzyskanego wyniku.
Powyższe okoliczności wynikają z opinii eksperta G.D., której słuszne wnioski Izba
podzieliła również i w tym zakresie. Jedynie dodatkowo należy zaznaczyć, że wadliwe
przyjęcie parametrów i wynik wartości wymaganej mocy w budget link odwołującego wynika
również z budget link sporządzonego przez przedsiębiorstwo Airbus z oferty PZL „Warszawa
– Okęcie” S.A., gdzie wartość mocy wyliczono na poziomie 4, 4846 W, zatem jest to
znacząca różnica do wyniku odwołującego.
Następnie, na podstawie wiarygodnego i niezakwestionowanego oświadczenia
producenta wzmacniacza -
przedsiębiorcy ACTOX Corporation, które zostało przedłożone
przez przystępującego, Izba ustaliła, że urządzenie o modelu ABE25SKX, w konfiguracji
zaoferowanej przez GISS Sp. z o.
o. spełnia również wymóg 14,3 W liniowej mocy
wyjściowej. Zatem rzeczywistą cechę produktu, jaką jest faktyczna moc wyjściowa została
wykazana
dokumentem pochodzącym bezpośrednio od producenta. W tym przystępujący
oświadczył, że właśnie to urządzenie zostanie przedstawione zamawiającemu do testów.
Dowodu tego
odwołujący nie zakwestionował, a Izba nie znalazła podstaw, aby nie dać mu
wiary. W istocie informacja od producenta,
złożona bezpośrednio kontrahentowi i mogąca
stanowić ewentualną podstawę do przyszłych roszczeń, jest dowodem znacznie bardziej
wiarygodnymi,
niż karty katalogowe pochodzące z internetu.
Jako nieprzydatny dla rozstrzygnięcia i wykazania tezy, na którą został powołany,
Izba uznała dowód w postaci opinii dr. inż. B.B. przedłożony przez odwołującego. Zgodnie
z
treścią opinii, podstawą stanowiska autora jest wprost przyjęcie parametrów mocy z budget
link Eutelsat i omówienie negatywnych konsekwencji ich nieuzyskania. Zatem dowód ten ma
charakter wtórny do dowodu z budget link operatra Eutelsat, któremu Izba odmówiła
wiarygodności i przydatności dla ustalenia spornych okoliczności sprawy. Nadto odwołujący
nie wykazał, aby opinię prywatną sporządziła osoba posiadającą specjalistyczną wiedzę
w tym zakresie.
W ocenie Izby należy również zaznaczyć, że skutkiem skargowego charakteru
postępowania odwoławczego jest obowiązek przedstawiania przez strony dowodów na
potwierdzenia faktów, z których wywodzą korzystne dla siebie skutki prawne, zgodnie
z
zasadą ei incumbit probatio, qui dicit, non ei, qui negat, wyrażoną w art. 6 k.c. w zw. z art.
14 p.z.p. oraz art. 190
ust. 1 p.z.p., z którego wynika wymaganie udowodnienia
powoływanego przez stronę faktu, powodującego powstanie określonych skutków prawnych,
a także usytuowanie ciężaru dowodu danego faktu po stronie osoby, która z faktu tego
wywodzi skutki prawne.
Natomiast, mając na uwadze powyższy wywód, skład orzekający stwierdził, że
odwołujący nie sprostał ciążącemu na nim obowiązkowi dowodowemu i okoliczności
faktyczne, z których wywodził niezgodność ofert konkurencji z treścią SIWZ, w oparciu o art.
89 ust. 1 pkt 2 p.z.p.,
pozostały nieudowodnione, co szczegółowo omówiono we
wcześniejszej części uzasadnienia.
Kr
ajowa Izba Odwoławcza oddaliła zarzuty sformułowane w pkt 4 i 6 petitum
odwołania, jako naruszenie przez zamawiającego art. 24 ust. 1 pkt 17 p.z.p., poprzez
zaniechanie wykluczenia wykonawcy GISS Sp. z o. o.,
wobec faktu, iż w wyniku
lekkomyślności lub niedbalstwa wykonawca ten przedstawił w treści wyjaśnień z dnia
2018 r. nieprawdziwą informację (zapewnienie): 1) o możliwości dokompletowania
oferowanego terminala satelitarnego w modem Skywan IDU 5000 oraz 2)
wobec faktu, iż na
stronie internetowej www.giss.pl
zamieszczono wprowadzającą w błąd kartę katalogową
oferowanego wzmacniacza LNB oraz 3)
o doborze mocy wzmacniacza w taki sposób, aby
zapewnić możliwość osiągnięcia przepływności użytkowych w torze nadawczym 4096 kbit/s
w trybie SCPC (modulacja QPSK, FEC 3/4, satelita Eutelsat E21B) w relacji pomiędzy
dwoma terminalami VSAT będącymi przedmiotem postępowania, co przesądziło o przyjęciu
przez zamawiającego zgodności zaoferowanego sprzętu z treścią SIWZ, a w konsekwencji
o decyzji w przedmiocie wyboru oferty tego wykonawcy jako najkorzystniejszej
w p
ostępowaniu.
W ocenie Izby oba zarzuty nie posiadają uzasadnionych podstaw i wobec braku
wykazania ich zasadności przez odwołującego, zarzuty zostały przez Izbę oddalone.
Zgodnie art. 24 ust. 1 pkt 17 p.z.p. z
postępowania wyklucza się wykonawcę, który
w
wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa przedstawił informacje wprowadzające w błąd
zamawiającego, mogące mieć istotny wpływ na decyzje podejmowane przez zamawiającego
w postępowaniu o udzielenie zamówienia.
Skład orzekający wskazuje, że dla zastosowania art. 24 ust. 1 pkt 17 p.z.p. muszą
zostać kumulatywnie spełnione następujące przesłanki:
przedstawienie przez wykonawcę informacji niezgodnej z rzeczywistością, która
wprowadzi
ła zamawiającego w błąd,
przedstawienie informacji jest wynikiem lekkomyślności lub niedbalstwa,
informacja ma lub może mieć istotny wpływ na decyzje podejmowane przez
zamawiającego w postępowaniu.
Pierwszą przesłanką stwierdzenia, że zastosowanie znajdzie sankcja połączona
z wyczerpaniem hipotezy art. 24 ust. 1 pkt 17 p.z.p.
jest wprowadzenie zamawiającego
w
błąd, które polega na przedstawieniu przez wykonawcę nieprawdziwych informacji, czyli
zaistnienia sprzeczności pomiędzy treścią dokumentu złożonego przez wykonawcę,
a
rzeczywistością. Stan ten zaistnieje, gdy przedstawione zostaną informacje niezgodne
z
rzeczywistym stanem rzeczy, który ma znaczenie dla danego postępowania. Na skutek
podania takich informacji zamawiający zostaje wprowadzony w błąd, czyli nabiera mylnego
wyobrażenia o stanie faktycznym lub też skutkuje to po jego stronie brakiem jakiegokolwiek
wyobrażenia o nim.
Przenosząc powyższe na grunt postępowania zainicjowanego odwołaniem należy
zaznaczyć, że odwołujący powiązał zarzuty wprowadzenia zamawiającego w błąd
z
pozostałymi zarzutami odwołania, dotyczącymi rzekomej niezgodności oferty
przystępującego z treścią SIWZ. Jednakże wobec braku wykazania, że oferta wykonawcy
GISS Sp. z o.o. winna
być, w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 2 p.z.p., odrzucona z postępowania,
gdyż zarzuty odwołującego nie znalazły potwierdzenia w materiale dowodowym –
uniwersalną, i przez to a priori eliminującą możliwość kwalifikacji postępowania wykonawcy
poprzez art. 24 ust. 1 pkt 17 p.z.p.
obroną jest stwierdzenie, że podane przez
przystępującego informacje są prawdziwe, a zatem, że stan błędu po stronie zamawiającego
nie powstał i nie mógł powstać.
W ocenie składu orzekającego zamawiający w sposób prawidłowy uznał, że oferta
wykonawcy
przystępującego do postępowania odwoławczego, jest zgodna z treścią SIWZ,
nie doszło również do wprowadzenia zamawiającego w błąd – szczegółowa ocena materii
dotyczącej odpowiednich parametrów zaoferowanego terminala, w zakresie spełnienia
wymogów pkt IV ppkt 1 lit. b i ppkt 2 lit. d OPZ, znajduje się we wcześniejszej części
uzasadnienia. Wobec powyższego nie doszło również do braku profesjonalnej weryfikacji
oferowan
ych urządzeń i złożenia wadliwych oświadczeń, że zaoferowane terminale spełniają
wymagania zamawiającego, jak sugerował to odwołujący. Wprost przeciwnie, oferta jest
zgodna z
wymaganiami SIWZ i nie została udowodniona przez odwołującego okoliczność
przeciwna.
Izba nie podzieliła również argumentacji odwołującego, który po przyjęciu, że
wzmacniacz LNB winien być rzekomo wyposażony w zewnętrzny sygnał referencyjny – co
nie zostało potwierdzone w toku postępowania odwoławczego – podnosił, że przystępujący
wprowadził zamawiającego w błąd, poprzez odesłanie w treści oferty do karty katalogowej
zamieszczonej na stronie internetowej p
rzystępującego – karty katalogowej wzmacniacza
LNB NJR2841E, co miało rzekomo wywołać błędne przeświadczenie zamawiającego, że
urządzenie zaoferowane przez przystępującego spełnia wymagania SIWZ.
Izba oddaliła zarzut dotyczący niezgodności terminala przystępującego z treścią
SIWZ i stwierdziła, że wzmacniacz LNB typu NJR2841SN, produkcji New Japan Radio Co.
Ltd.
o wewnętrznym sygnale referencyjnym, spełnia wymogi zamawiającego zawarte
w
dokumentacji postępowania, zatem nie została spełniona pierwsza przesłanka art. 24 ust.
1 pkt 17 p.z.p.
– odwołujący nie wykazał, aby zamawiający został wprowadzony w błąd.
Tym niemniej należy zaznaczyć, że odwołujący nie wykazał, aby dowód przez niego
złożony, w postaci karty katalogowej dla wzmacniacza typu NJR2841E, w ogóle mógł
spowodować wprowadzenie zamawiającego w błąd, gdyż zgodnie z instrukcja zawartą
w
treści samej karty katalogowej, wynika z niej, że zaoferowany przez przystępującego
w ofercie wzmacniacz typu NJR2841SN
posiada sygnał wewnętrzny.
Izba podzieliła trafną argumentację przystępującego, iż na obu kartach katalogowych,
niezależnie od typu, widnieje taka sama informacja „oznaczenia modelu”, która wyjaśnia jak
producent dokonuje numerowania serii wzmacniacza i r
óżnica pomiędzy urządzeniami
oznaczonymi jako NJR2841E oraz NJR2841S jest jednoznaczna do odczytania:
literką
„E” oznacza się urządzenia charakteryzujące się zewnętrznym sygnałem referencyjnym –
zewnętrzne odniesienie, zaś literkę „S” dodaje się do urządzeń z wewnętrznym sygnałem
referencyjnym
– wewnętrzne odniesienie, przy czym literka „N” to typ złącza – złącze
żeńskie. Oznacza to, że niezależnie od tego, jaka nazwa modelu (NJR2841 i niezależnie czy
E czy S) jest wskazany w tytule karty katalogowej, z
amawiający mógł jednoznacznie
odczytać charakterystykę wzmacniacza, który został zaoferowany przez przystępującego
w ofercie - w l.p. 3
wypełnionego załącznika nr 3a do SIWZ - wzmacniacz LNB typu
NJR2841SN
. Zatem odwołujący nie wykazał, aby na podstawie przedłożonej karty
katalogowej zamawiający mógł zostać wprowadzony w błąd. Dodać również należy, że nie
wykazano aby na tej podstawie zamawiający dokonywał jakichkolwiek ustaleń, co do treści
oferty przystępującego, w szczególności mających wpływ na wynik postępowania
o
udzielenie zamówienia publicznego. Stanowisko odwołującego w tym zakresie pozostało
w
sferze hipotetycznych założeń strony.
Mając powyższe na uwadze Izba oddaliła zarzuty z pkt 4 i 6 petitum odwołania,
w
zakresie wprowadzenia zamawiającego w błąd, w oparciu o art. 24 ust. 1 pkt 17 p.z.p.,
gdyż zarzuty te nie posiadają uzasadnionych podstaw.
Zgodnie z treścią art. 192 ust. 2 p.z.p. Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi
naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik
postępowania o udzielenie zamówienia. Brak potwierdzenia zarzutów podniesionych
w
odwołaniu powoduje, iż w przedmiotowym stanie faktycznym nie została wypełniona
hipoteza normy prawnej wyrażonej w art. 192 ust. 2 p.z.p., zatem mając na uwadze
powyższe orzeczono jak w sentencji.
Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego wydano na podstawie art.
192 ust. 9 i 10
p.z.p., tj. stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem § 3 pkt
1 i 2
lit. b oraz § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca
2010 r. w spraw
ie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów
kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r. poz. 972),
obciążając
odwołującego
kosztami
wpisu
oraz
wynagrodzenia
pełnomocnika
zamawiającego, zgodnie ze złożoną fakturą VAT.
Przewodniczący:
………………………………...
Członkowie:
…………………………………
…………………………………