Sygn. akt: KIO 2331/18
WYROK
z dnia 26 listopada 2018 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Izabela Niedziałek-Bujak
Protokolant:
Marta Słoma
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 listopada 2018 r. w Warszawie
odwołania
wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 13 listopada 2018 r. przez
Wykonawc
ę – A.K. prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą A.K. STARPOL
MEBLE w
Puławach, ul. Kołłątaja 100 (24-100 Puławy) w postępowaniu prowadzonym przez
Zamawiającego – Skarb Państwa – Sąd Okręgowy w Warszawie, al. Solidarności 127
(00-898 Warszawa)
orzeka:
Oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża Wykonawcę A.K. (Starpol Meble A.K.) i zalicza w poczet
kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000 zł 00 gr. (słownie: piętnaście tysięcy
złotych, zero groszy) uiszczoną przez Wykonawcę - A.K. (A.K. STARPOL MEBLE)
tytułem wpisu od odwołania;
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1986) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 2331/18
U z a s a d n i e n i e
str. 2
W postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego przez Zamawiającego –
Sąd Okręgowy w Warszawie na dostawę i montaż mebli biurowych i sądowych na potrzeby
Sądu Okręgowego w Warszawie (nr sprawy: ZP/OG/15/18), ogłoszonym w Dzienniku
Urzędowym Wspólnot Europejskich w dniu 16.06.2018 r., 2018/S 114-258926 wobec
unieważnienia czynności z dnia 22.10.2018 r., tj. wyboru oferty najkorzystniejszej, dokonania
czynności odrzucenia oferty własnej i wykluczenia z postępowania i unieważnienia
postępowania Wykonawca A.K. (dalej jako Odwołujący), wniosła w dniu 13 listopada 2018 r.
odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (sygn. akt KIO 2331/18).
Zamawiający przesłał informację o unieważnieniu czynności wyboru oferty Odwołującego,
odrzuceniu jego oferty i wykluczeniu z
postępowania w dniu 7.11.2018 r.,
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie przepisów Ustawy Pzp:
1) art.
7 ust. 3 Pzp poprzez bezpodstawne i bezzasadne unieważnienie czynności z
22.10.2018 r. polegającej na wyborze oferty Odwołującego jak najkorzystniejszej, w
sytuacji gdy wybór ten nie był wadliwy i został dokonany po przeprowadzeniu badania
i oceny ofert z zastosowaniem procedur przewidzianych w Pzp;
2) art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp w zw. z art. 7 Pzp poprzez bezprawne odrzucenie oferty
Odwołującego pomimo, że treść oferty Odwołującego odpowiada treść siwz;
3) art. 24 ust. 1 pkt 17 Pzp poprzez
bezpodstawne wykluczenie Odwołującego z udziału
w postępowaniu, w sytuacji gdy Odwołujący nie przedstawił informacji
wprowadzaj
ących Zamawiającego w błąd, mogących mieć istotny wpływ na decyzje
Zamawiającego w postępowaniu;
4) art. 93 ust. 1 pkt 1 Pzp poprzez
bezpodstawne i bezzasadne unieważnienie
postępowania w sytuacji, gdy w postępowaniu została złożona nie podlegająca
odrzuceniu oferta Odwołującego.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie Zamawiającemu
unieważnienia czynności polegającej na unieważnieniu wyboru oferty Odwołującego jako
najkorzystniejszej
, unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego, czynności
wykluczenia Odwołującego z postępowania, czynności unieważnienia postępowania oraz
nakazanie dokonania wyboru
oferty Odwołującego.
Uzasadnienie faktyczne i prawne
Odwołujący zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 Ustawy wywodzi z braku podstaw do
samodzielnego unieważnienia przez Zamawiającego podjętej decyzji o wyborze oferty
Odwołującego, która podjęta została zgodnie z przepisami Ustawy, gdyż nie było podstaw do
jej odrzucenia, jako niezgodnej z siwz. Zamawiający zmienił decyzję na skutek informacji
otrzymanych od wykluczonego z postępowania wykonawcy, który utracił status wykonawcy,
str. 3
a zatem informacje te nie obligowały Zamawiającego od strony formalnej do podejmowania
działań, w tym wezwania Odwołującego do ustosunkowania się do zarzutów podnoszonych
względem jego oferty. Zamawiający nie wskazał podstawy prawnej wezwania z dnia
30.10.2018 r. skierowanego po formalnie zakończonej procedurze oceny oferty
Odwołującego, co wskazuje na naruszenie przepisów Pzp. Ponieważ wezwanie w trybie art.
87 ust. 1 Ustawy jest możliwe „w toku badania i oceny ofert”, wystosowanie wezwania po
zakończonej procedurze nie miało umocowania w przepisach Pzp, a przez to nie obligowało
Odwołującego do jakichkolwiek działań.
Zamawiający uzasadnił decyzję o odrzuceniu oferty Odwołującego i uznania jej za niezgodną
z siwz
tym, że dokumenty w zakresie norm PN-EN 527-1:2011, P-EN 527-2:2004, PN-EN
527-3:2004, PN-EN 14073-2:2006, PN-EN 14073-
3:2006, ISO 9001 zostały wystawione
przez podmiot nieposiadający akredytacji Polskiego Centrum Akredytacji. W ocenie
Odwołującego było to działanie nieuzasadnione i nie znajdujące potwierdzenia w zapisach
siwz. Zamawiający nie miał również podstaw do powołania się na przepis art. 30 lit. b Pzp,
gdyż w siwz nie skorzystał z uprawnienia przyznanego tym przepisem, tj. możliwości
wymagania p
rzedstawienia certyfikatu wydanego przez jednostkę oceniającą zgodność lub
sprawozdania z badań przeprowadzonych przez tę jednostkę, jako środka dowodowego
potwierdzającego zgodność z wymaganiami lub cechami określonymi w opisie przedmiotu
zamówienia, kryteriach oceny ofert lub warunkach realizacji zamówienia. Zamawiający
wymagał załączenia certyfikatów i atestów potwierdzających spełnienie wszystkich
przedstawionych w opisie przedmiotu zamówienia norm na etapie realizacji umowy, a także
tego, aby producenc
i wyposażenia posiadali certyfikat ISO 9001. Na potwierdzenie
spełniania tych wymagań wykonawcy złożyć mieli oświadczenie w formularzu ofertowym, a
atesty i certyfikaty miały być przedłożone na etapie realizacji umowy. W siwz nie określono
szczególnej formy certyfikatu lub atestu, jak również nie sprecyzowano, aby dokumenty te
miały być wystawione przez podmioty posiadające akredytację PCA. Potwierdza to również
odpowiedź Zamawiającego na pytanie udzielona w piśmie z dnia 26.06.2018 r., w której
wskazał, iż wymaga dostarczenia certyfikatów wskazanych w Szczegółowym opisie
przedmiotu zamówienia na etapie realizacji umowy, zgodnie z zapisem § 3 ust. 13 umowy.
W odpowiedzi tej Zamawiający nie przystał na prośbę wykonawcy o potwierdzenie, iż
„oferent którego oferta została oceniona najwyżej, na wezwanie zamawiającego będzie
zobowiązany dostarczyć wszystkie certyfikaty na zgodność z normami posiadające
akredytację PCA lub równoważną) wymienione w OPZ”. W sytuacji, w której Zamawiający
skorzystałby z możliwości przyznanej przez ustawodawcę i zażądał certyfikatu lub atestu
wydanego przez jednostkę oceniającą zgodność (a tak się nie stało), mógłby odwołać się do
treści ust.2 art. 30b Pzp, definiującego jednostkę oceniającą zgodność. Zamawiający w
str. 4
sposób błędny odwołał się do przepisu art. 5 pkt 9 ustawy z dnia 30.08.2002 r. o systemie
oceny zgodności zawierającego definicję certyfikatu jako dokumentu wydanego przez
jednostkę certyfikującą, potwierdzającego, że wyrób i proces jego wytwarzania są zgodne z
zasadniczymi wy
maganiami. Przepisy tej ustawy nie odnoszą się mebli, które nie zostały
wymienione w art. 1 ust. 1a oraz ust. 2.
Dokonując oceny oferty Odwołującego, Zamawiający nadał inne znaczenie postanowieniom
siwz,
niż pierwotnie ustalone i zaniechał zastosowania podstawowej reguły interpretacyjnej,
zgodnie,
z którą wszelkiego rodzaju niedopowiedzenia, niejasności, niedoprecyzowania
zawarte w postanowieniach siwz, należy interpretować na korzyść wykonawców.
Ponieważ siwz nie zawierała wymogu, aby atesty i certyfikaty pochodziły od jednostki
oceniającej zgodność (CPA), to nie było podstaw do stawiania Odwołującemu zarzutu
naruszenia art. 24 ust. 1 pkt 17 Pzp, tj. przedstawienia informacji wprowadzających
Zamawiającego w błąd, mogących mieć istotny wpływ na decyzje w postępowaniu o
udzielenie zamówienia. Złożone w formularzu oferty oświadczenie jest prawidłowe przy
rozumieniu zapisów siwz w ten sposób, iż na wykonawcy nie ciąży obowiązek posiadania
certyfikatów i atestów pochodzących od jednostek oceniających zgodność, akredytowanych
przez PCA.
Ponieważ czynność odrzucenia oferty Odwołującego i wykluczenia Wykonawcy z
postępowania zostały dokonane z naruszeniem przepisów ustawy Pzp, to w konsekwencji
również decyzja o unieważnieniu postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 1 Pzp jest
nieuzasadniona.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wnosił o jego oddalenie w całości.
Zamawiający odwołał się do art. 30b ust. 1 i 2 Ustawy, na podstawie którego ocenił
certyfikaty przedłożone przez Odwołującego i uznał, że nie spełniają one wymagania
opisanego w siwz
– wzór umowy, jako certyfikaty muszą być wystawione przez jednostki
certyfikujące uprawnione do certyfikowania na podstawie odrębnych przepisów. W świetle
zasad oceny zgodności ustalonych przepisami ustawy z 13 kwietnia 2016 r. o systemach
oceny zgodności i nadzoru (Dz. U. z 2017r., poz. 1398 ze zm.) dokument wydany przez
jednostkę notyfikowaną, potwierdzający, że wyrób, projekt wyrobu lub proces jego
wytworzenia są zgodne z wymaganiami, stanowi certyfikat w rozumieniu art. 4 pkt 4 tej
ustawy. Przez jednostkę notyfikowaną, zgodnie z art. 4 pkt 12 OZiNR, należy rozumieć
jednostkę oceniającą zgodność właściwą do wykonywania czynności określonych w
procedurach oceny zgodności, notyfikowaną zgodnie z art. 29, tj. akredytowaną przez
krajową jednostkę akredytującą, jaką jest w Polsce Polskie Centrum Akredytacji (PCA).
Ponadto Zamawiający odwołał się do odpowiedzi udzielonej w piśmie z dnia 26.06.2018 r. na
str. 5
pytania zadan
e przez Odwołującego do zapisów siwz. W pytaniu nr 2, na które udzielona
została odpowiedź, Odwołujący prezentował rozumienie zapisów siwz zgodne z tym, jakie
przyjął Zamawiający przy decyzji o odrzuceniu jego oferty, a sama odpowiedź tych zapisów
siwz nie zmieniła. Zamawiający uznał, iż oświadczeniem z formularza oferty został
wprowadzony przez Odwołującego w błąd, który wcześniej nie miał wątpliwości co do
istnienia wymogu złożenia certyfikatów wydanych przez jednostki posiadające akredytację.
Zamawiający wykonując wyrok KIO z dnia 4.10.2018 r. (sygn. akt KIO 1912/18) wydany na
skutek
odwołania tego samego Odwołującego, odrzucił ofertę wcześniej wybraną –
wykonawcy Lucjan Sp. z o.o., a wykonawcę tego wykluczył na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 17
Ustawy, co odpowiadało żądaniom, jakie wówczas formułował Odwołujący w świetle
oświadczeń tego wykonawcy dotyczących posiadanych certyfikatów. W przypadku obu ofert
Zamawiający zwracał się o wyjaśnienie wątpliwości, jakie powziął w związku z pismami
kierowanymi do niego w
postępowaniu, dotyczącymi posiadanych certyfikatów. Obaj
wykonawcy przedłożyli Zamawiającemu certyfikaty, na podstawie których Zamawiający
ocenił złożone w ofertach oświadczenia.
Odwołujący na rozprawie złożył pismo procesowe, w którym zasadniczo skupił się na
wykazaniu
braku podstaw do przyjęcia wykładni zapisów siwz – wzoru umowy (par. 3 ust.
13), prowadzonej w oparciu o przepisy art. 30b ust. 1 i 2 Pzp.
Stanowisko Izby
Do rozpoznania odwołania zastosowanie znajdowały przepisy ustawy Prawo zamówień
publicznych obowiązujące w dacie wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, (Dz.
U. z 2018 r., poz. 1986), w brzmieniu po nowelizacji
dokonanej ustawą z dnia 22 czerwca
2016 r. o zmianie ustawy
– Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw
(Dz.U.2016.1020), zwanej dalej „Ustawą”.
Badani
e formalne odwołania nie wykazało podstaw do odrzucenia, co skutkowało jego
rozpoznaniem w pełnym zakresie na rozprawie.
Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba w pierwszej kolejności zobowiązana była do
weryfikacji spełnienia przesłanek z art. 179 ust. 1 Ustawy, tj. istnienia po stronie
Odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwości poniesienia przez niego
szkody w wyniku kwestionowanych
czynności Zamawiającego. Odwołujący wniósł odwołanie
na czynności unieważnienia wyboru jego oferty i ponownej oceny, zakończonej decyzją o jej
odrzuceniu oraz wykluczeniu
Wykonawcy z postępowania, co prowadziło do unieważnienia
postępowania. Odwołaniem Wykonawca zmierzał do uchylenia skutków tych czynności, co
pozwoliłoby przywrócić jego ofertę do oceny i zmienić wynik postępowania, w którym za
ofert
ę najkorzystniejszą zostałaby uznana oferta Odwołującego (jedyna podlegająca ocenie).
str. 6
W świetle przedstawionych okoliczności Izba uznała, iż stanowiąca przedmiot zarzutów
czynność badania oferty Odwołującego, mogła naruszać interes Wykonawcy w uzyskaniu
zamówienia, gdyż konsekwencją uznania oferty za niezgodną z treścią siwz było jej
odrzucenie,
wykluczenie Odwołującego z postępowania oraz unieważnienie postępowania
na część I przedmiotu zamówienia. Tym samy Izba uznała, iż okoliczności podniesione w
podstawie zarzutów wskazują na wypełnienie przesłanek z art. 179 ust. 1 Ustawy.
Na podstawie dokumentacji postępowania, w tym treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia (siwz), oferty Odwołującego oraz stanowisk stron prezentowanych na rozprawie,
Izba dokonała ustaleń faktycznych stanowiących podstawę do wydania rozstrzygnięcia w
przedmiocie podniesionych zarzutów.
Przedmiot zamówienia stanowi dostawa mebli opisanych w załączniku nr 1 do siwz oraz
wzoru umow
y, tj. szczegółowym opisie przedmiotu zamówienia, w którym Zamawiający
wymagał dla części I, aby producenci oferowanego wyposażenia posiadali certyfikat ISO
(pkt 12). Ponadto w opisie zamawianych produktów (tabela) Zamawiający wskazywał
normy PN-EN 527-
1: 2011 (dla biurek, stołów, stolików kawowych), PN-EN 14073-2:2006
(dla kontenera, szafy), wymagając certyfikatów na ich spełnienie. Zgodnie z wzorem umowy
(załącznik nr 6 do siwz) – przy dostawie wykonawca zobowiązany będzie załączyć
kompletną dokumentację dotyczącą przedmiotu umowy, w tym m.in. atesty bezpieczeństwa i
certyfikaty, potwierdzające spełnianie przez dostarczone meble wymaganych prawem norm,
w tym
– atesty bezpieczeństwa i certyfikaty, które zostały wymienione w szczegółowym
opisie przedmio
tu zamówienia (certyfikaty muszą być wystawione przez jednostki
certyfikujące, uprawnione do certyfikowania na podstawie odrębnych przepisów – nie
dopuszcza się zastępowania certyfikatów oświadczeniami). W siwz nie było dodatkowych
zapisów odnoszących się do certyfikatów dotyczących oferowanych wyrobów, gdyż
Zamawiający nie przewidział w ramach weryfikacji spełnienia przez oferowany przedmiot
wymagań opisanych w załączniku nr 1 do siwz, obowiązku przedłożenia dokumentów
(certyfikatów) mających potwierdzać oświadczenie wykonawcy z formularza oferty.
Na etapie poprzedzającym składanie ofert Odwołujący wystąpił do Zamawiającego z
pytaniami dotyczącymi wymaganych certyfikatów, w tym certyfikatu zgodności z normami
ISO 9001 oraz spełniania wymaganych prawem norm (pytania nr 1 i 2 z 22.06.2018 r.). W
pytaniu nr 2 Odwołujący wskazał, iż certyfikaty mają być wystawione przez niezależną
jednostkę uprawnioną do wydawania tego rodzaju zaświadczeń. Jako jednostkę niezależną
uznaje się każdą jednostkę badawczą i certyfikującą posiadającą akredytację krajowego
ośrodka certyfikującego – w przypadku Polski jest to Polskie Centrum Akredytacji (PCA), w
przypadku certyfikatów wystawionych przez kraj zrzeszony w Unii Europejskiej, jako
str. 7
jednostkę niezależną uznaje się każdą jednostkę badawczą i certyfikującą posiadającą
akredytację odpowiednika PCA w tym kraju. Zgodnie z zapisami art. 26 ust. 1 i 2 ustawy Pzp
Zamawiający przed udzieleniem zamówienia powinien wezwać wykonawcę, którego oferta
zostanie najwyżej oceniona, do złożenia dokumentów potwierdzających spełnienie wymagań
postawionych w SIWZ. W związku z powyższym Zamawiający powinien na tym etapie
postępowania żądać również przedstawienia przez oferenta certyfikatów zgodności z
normami (wymienionymi w OPZ). Ma to na celu potwierdzenie w 100% informacji zawartych
w ofercie oraz umożliwienie sprawdzenia prawdziwości informacji przedstawionych przez
wykonawcę. Reasumując, prosimy o potwierdzenie, iż oferent, którego oferta została
oceniona najwyżej, na wezwanie zamawiającego będzie zobowiązany dostarczyć
wszystkie certyfikaty na zgodność z normami (posiadające akredytację PCA lub
równoważną) wymienione w OPZ.
Zamawiający udzielając odpowiedzi na pytanie nr 2 w piśmie z dnia 26.06.208 r. wskazał, iż
wymaga dostarczenia certyfikatów wskazanych w Szczegółowym opisie przedmiotu
zamówienia na etapie realizacji umowy, zgodnie z zapisem § 3 ust. 13 umowy.
W ofercie przetargowej Odwołujący na str. 2 złożył oświadczenia własne, w których
potwierdził, iż oferowane przez nas meble spełniają wymagania określone przez
Zamawiającego w Szczegółowym opisie przedmiotu zamówienia oraz posiadają wymagane
prawem normy, w tym w zakresie produkcji, atesty oraz użyte komponenty do produkcji
mebli posiadają odpowiednie atesty oraz certyfikaty, zgodnie ze szczegółowym opisem
przedmiotu zamówienia (pkt 4), a także, iż producenci oferowanego przez nas wyposażenia
posiadają certyfikat ISO 9001 (pkt 5).
W postępowaniu Zamawiający dwukrotnie dokonywał wyboru oferty najkorzystniejszej,
wskazując najpierw ofertę wykonawcy Lucjan Sp. z o.o., a następnie po wyroku KIO z
4.10.2018 r. (sygn. akt KIO 1912/18) nakazującego jej odrzucenie i wykluczenie tego
wykonawcy z postępowania, ofertę Odwołującego.
Wyrokiem z dnia 4.10.2018 r. Krajowa Izba Odwoławcza uwzględniła zarzuty ówczesnego i
obecnego Odwołującego się skierowane wobec oceny oferty wybranej – Lucjan Sp. z o.o. w
zakresie dotyczącym wymagania, aby biurka posiadały certyfikat na spełnienie polskiej
normy: PN-EN 527-
1:2011 oraz oświadczenia złożonego w punkcie 4 formularza ofertowego
i nakazała unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej dla części I i odrzucenie
oferty Lucjan sp. z o.o. na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Ustawy oraz wykluczenie tego
wykonawcy z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 17 Ustawy (sygn. akt KIO
1912/18). Odwołujący zarzucił wówczas Zamawiającemu naruszenie następujących
przepisów:
str. 8
1. art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 1 w zw. z art. 186 ust. 2 Pzp poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty
przystępującego mimo iż treść tej oferty nie odpowiada treści SIWZ, tj. w
zakresie w jakim z
amawiający wymagał, aby producenci wyposażenia posiadali certyfikat
ISO 9001 oraz certyfikat na spełnienie przez oferowane stoły robocze i biurka polskiej normy
PN-EN 527-1: 2011;
2. art. 24 ust. 1 pkt 17 w zw. z art. 7 ust. 1 w zw. z art. 186 ust 2 Pzp poprzez zaniechanie
wykluczenia
przystępującego z postępowania z powodu przedstawienia informacji
wprowadzających zamawiającego w błąd, mogących mieć istotny wpływ na decyzje
podejmowane przez z
amawiającego w postępowaniu, a polegających na złożeniu
oświadczenia o posiadaniu certyfikatu zaświadczającego o zgodności procesu zarządzania,
projektowania, produkcji kontroli jakości i serwisu z normami ISO 9001, w sytuacji gdy
z
amawiający wymagał posiadania Certyfikatu ISO 9001 oraz złożeniu niezgodnego z prawdą
oświadczenia o posiadaniu certyfikatu potwierdzającego spełnienie przez oferowane stoły
robocze i biurka polskiej normy PN-EN 527-1:2011
— w treści oferty.
Zamawiający dokonał wyboru oferty Odwołującego w oparciu o dokumenty i oświadczenia
złożone w ofercie. Dopiero po zakończonej ocenie do Zamawiającego dotarły informacje (od
wykonawcy wykluczonego Lucjan Sp. z o.o.) mające podważać prawdziwość oświadczeń
Odwołującego z pkt 4 i 5 formularza oferty. Na tej podstawie Zamawiający wezwał
Odwołującego pismem z dnia 12.10.2018 r. do wyjaśnienia treści oferty w trybie art. 87 ust. 1
Ustawy i złożenia odpowiednich dowodów potwierdzających posiadanie wymaganych
certyfikatów, do których złożenia Wykonawca będzie zobowiązany przy odbiorze końcowym
dostawy. Udzielając odpowiedzi w piśmie z dnia 16.10.2018 r. Odwołujący potwierdził, iż
oferowane meble posiadają wymagane certyfikaty i atesty bezpieczeństwa na zgodność z
normami PN-EN 527-1 oraz PN-EN 14073-
2 i załączył przedmiotowe certyfikaty. Będąc
producentem oferowanych mebli potwierdził, iż składając ofertę posiadał certyfikat ISO 9001
i załączył jego kopię. Na spełnienie wymagań zawartych w normie PN-EN 14073-2
Wykonawca przedstawił Certyfikat Nr 06/08/2018/01/00 Europejskiego Centrum Jakości i
Promocji Sp. z o.o. oraz certyfikat nr 2100349/02/P3BN/4 Instytutu Nadzoru Technicznego.
Natomiast potwierdzającymi spełnianie wymagań zawartych w normie PN-EN 527-1:2011
przedłożył certyfikat nr 06/08/2018/03/00 Europejskiego Centrum Jakości i Promocji Sp. z
o.o. oraz certyfikat nr 2100349/02/P3BN/3 Instytutu Nadzoru Technicznego.
Zamawiający pismem z dnia 17.10.2018 r. zwrócił się do Odwołującego ponownie o
wyjaśnienie, czy producenci mebli posiadają certyfikat ISO i złożenia dowodu, a także o
wyjaśnienie dotyczące certyfikatów Instytutu Nadzoru Technicznego, w których jako
posiadacz wskazany został Odwołujący, zaś producentem wyrobu jest inny podmiot
(Fabryka Mebli M.
Sp. z o.o.). Odnośnie certyfikatów Europejskiego Centrum Jakości i
str. 9
Promocji Sp. z o.o. również jako posiadacz certyfikatów wskazany został Odwołujący, zaś
zakładem produkcyjnym jest „287 Polanka 32, 32-400 Myślenice”. Zamawiający na tej
podstawie powziął wątpliwości, kto jest producentem oferowanych mebli. Ponadto w
certyfikacie 2100349/02/P3BN/3 brak jest mebla oznaczonego w opisie przedmiotu
zamówienia symbolem BB3 (biurko z poz. 3). Zamawiający wezwał do wyjaśnienia, czy
oferowany mebel posiada certyfikat na spełnianie polskiej normy PN-EN 527-1:2011 i
przedstawienia dowodu w tym zakresie.
Odwołujący w piśmie z dnia 19.10.2018 r. wskazał, iż omyłkowo załączył niewłaściwe
certyfikaty i przedstawił odpowiednie dotyczące wszystkich wymienionych mebli, tj.
certyfikaty dot. Systemu Temida: nr 20/01/2018/01/00 (ECJiP Sp. z o.o.)
– dla normy PN-EN
527-1:2011 oraz nr 20/01/2018/02/00 (ECJiP Sp. z o.o.)
– dla normy PN-EN 14073-2:2006.
Do pisma załączone zostały również certyfikaty dla normy ISO 9001 ( dla Meble Radomsko
Kontrakt Sp. z o.o., Profim Sp. z o.o. oraz Nowy Styl Sp. z o.o.).
Pismem z dnia 30.10.2018 r. Zamawiający wezwał Odwołującego o dalsze wyjaśnienia w
związku z informacją otrzymaną od Lucjan Sp. z o.o. w piśmie z 26.10.2018 r. dotyczącą
certyfikatów Europejskiego Centrum Jakości i Promocji Sp. z o.o. (ECJiP) i przekazał pismo
PCA z 23.10.2018 r. z prośbą o ustosunkowanie się do niego. W piśmie tym PCA wskazało,
iż ECJiP Sp. z o.o. nie posiada i nie posiadała akredytacji PCA dla wskazanych norm.
Ponadto jednostka certyfikująca system zarządzania JQS Cert Sp. z o.o. nie posiada i nie
posiadała akredytacji PCA na certyfikację wg normy ISO 9001 w zakresie „projektowanie,
produkcja i montaż mebli” oraz „projektowanie, produkcja i montaż mebli, krzeseł i foteli”.
Udzielając wyjaśnień w piśmie z dnia 31.10.2018 r. Odwołujący wskazał na sposób opisu
wymagań w siwz, w których nie było wymogu, aby certyfikaty potwierdzające spełnianie
norm wymaganych prawem musiały być wystawione przez podmiotu posiadające
akredytację PCA. Ponadto odniósł się do dopuszczalności prowadzonej procedury
wyjaśnienia treści oferty po zakończonej ocenie oferty.
Pismem z dnia 7.11.2018 r. Zamawiający unieważnił czynność z dnia 22.10.2018 r. – wyboru
oferty Odwołującego w zakresie części I postępowania i odrzucił ofertę tego Wykonawcy na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Ustawy, jako niezgodnej z wymaganiem dotyczącym
posiadania certyfikatu potwierdzającego spełnienie norm PN-EN 527-1:2011 oraz PN-EN
2:2006 oraz ISO 9001. W uzasadnieniu tych czynności Zamawiający przywołał
okoliczności, w jakich dokonał weryfikacji wcześniejszej decyzji o wyborze oferty
najkorzystniejszej, wynikających z informacji otrzymanych of wykonawcy Lucjan oraz
wyjaśnień Odwołującego. Stosując art. 30b Ustawy Zamawiający uznał, iż złożone
dokumenty
w zakresie wskazanych norm oraz certyfikatu ISO zostały wystawione przez
str. 10
podmioty nieposiadające akredytacji PCA. Na tej podstawie Zamawiający wykluczył
Odwołującego z postępowania wskazując przepis art. 24 ust. 1 pkt 17 Ustawy, gdyż
Wykonawca
w
wyniku
lek
komyślności lub niedbalstwa przedstawił informacje
wprowadzające Zamawiającego w błąd, mogące mieć istotny wpływ na decyzje
podejmowane w postępowaniu oraz unieważnił postępowanie na podstawie art. 93 ust. 1 pkt
1 Ustawy.
W oparciu o poczynione ustalenia
Izba uznała, iż odwołanie nie zasługiwało na
uwzględnienie.
Izba miała na uwadze zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, tj. specyfikację istotnych
warunków zamówienia (siwz), ofertę Odwołującego oraz składane przed Zamawiającym
wyjaśnienia i dowody (certyfikaty).
Zasadniczym w sporze nie było ustalenie, że certyfikaty przedstawione Zamawiającemu nie
były wystawione przez jednostki badawcze posiadające akredytację PCA w zakresie
dotyczącym norm wymaganych w opisie przedmiotu zamówienia, lecz ocena, czy w świetle
szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia, prowadziło to do niezgodności oferty z treścią
siwz. Strony prezentowały odmienne rozumienie zapisów załącznika nr 1 do siwz, w których
Zamawiający wymagał potwierdzenia spełniania wszystkich przedstawionych w opisie
przedmiotu zamówienia norm, co miało być wykazane na etapie dostawy certyfikatami
wystawionymi przez jednostki certyfikujące uprawnione do certyfikowania na podstawie
odrębnych przepisów (§ 3 ust. 1 pkt 13 wzoru umowy). W ofercie wykonawcy mieli tą
okoliczność potwierdzić oświadczeniem i dopiero na etapie realizacji dostaw wykazać
stosownymi certyfikatami.
Odwołujący wywodził, iż zapis ze wzoru umowy nie wskazywał na
konieczność posiadania certyfikatów wystawionych przez jednostki akredytowane przez
PCA
. Natomiast Zamawiający odwołując się do przepisu art. 30b Ustawy prezentował
rozumienie certyfikatu wydanego przez jednostkę oceniającą zgodność, jakie nadaje przepis
w ust. 2, czyli wydanego przez jednostkę akredytowaną zgodnie z rozporządzeniem
Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiającym
wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do warunków
wprowadzenia produktów do obrotu i uchylającym rozporządzenie (EWG) nr 339/93 (DZ.
Urz. UE L 2018 z 13.08.2008, str. 30).
Pomiędzy stronami nie było natomiast sporu co do ustalenia, że przedłożone w ramach
wyjaśnienia oferty certyfikaty zostały wydane przez jednostki, które nie posiadają certyfikacji
PCA.
Sporną, poza rozumieniem zapisu siwz pozostawała również ocena dopuszczalności
prowadzonej procedury wyjaśnienia treści oferty po zakończonej formalnie ocenie oferty
Odwołującego, którą Zmawiający uznał za najkorzystniejszą.
str. 11
Odnosząc się do ostatniej z wskazanych powyżej kwestii związanej z dopuszczalnością
dokonanej
już po wyborze oferty weryfikacją oświadczeń Wykonawcy Izba w całości podziela
ocenę prezentowaną w wyroku KIO z dnia 4.10.2018 r., sygn. akt KIO 1912/18. Izba
oceniając wcześniejsze czynności Zamawiającego wskazała, iż „W ocenie Izby zamawiający
jest zobowiązany do kompleksowego badania i oceny ofert w tym także jej zgodności z
treścią SIWZ. Nie może przerzucać tej czynności na etap realizacji zamówienia przypadający
po wyborze najkorzystniejszej oferty oraz po podpisaniu umowy ponie
waż godziłoby to w
sens procesu badania i oceny ofert i stanowiłoby naruszenie zasad uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców opisanych w art. 7 ust. 1 Pzp. W związku z tym z pkt 10
Szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia dla części I zamówienia nie można wyciągać
zbyt daleko idącego wniosku w postaci przeniesienia części badania oferty w tym jej
zgodności z treścią SIWZ na etap realizacji zamówienia. Przepis zawarty w art. 87 ust. 1 Pzp
daje zamawiającemu możliwość żądania od wykonawcy wyjaśnień dotyczących treści
złożonej oferty. W przedmiotowym przypadku u zamawiającego powstały wątpliwości co do
zgodności treści oferty przystępującego z treścią SIWZ zatem skorzystał on z tego
uprawnienia ze wszystkimi tego konsekwencjami”. Stanowisko to pozostaje aktualne na
potrzeby postawionego obecnie
Zamawiającemu zarzutu przekroczenia uprawnień mającego
naruszać art. 7 ust. 1 Ustawy. Podobnie jak w poprzedniej sprawie, przedmiotem oceny są
czynności Zamawiającego podjęte na skutek informacji otrzymanych od konkurenta po
zakończonej ocenie oferty wybranej, które doprowadziły do złożenia przed Zamawiającym
dokumentów (certyfikatów) wymaganych dopiero na etapie dostawy. Izba w obecnym
składzie podziela stanowisko, iż Zamawiający nie mógł pominąć milczeniem przedłożonych
przy wyjaśnieniu treści oświadczeń, dowodów (certyfikatów). Również przeszkodą formalną
nie było zakończenie czynności oceny oferty Odwołującego. Ocena ta była bowiem
przeprowadzona w oparciu o oświadczenia Wykonawcy z oferty, a okoliczności podważające
ich zgodność ze stanem faktycznym, stały się znane Zamawiającemu dopiero po wyborze
oferty najkorzystniejszej. Nadrzędnym celem postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego jest wskazanie wykonawcy, który daje rękojmię należytego wykonania umowy, a
nie sama procedura prowadząca do ustalenia wyniku postępowania. Z założenia przepisy
procedury mają na celu zapewnienie przejrzystości czynności zamawiającego jak i ich oceny
pod kątem przestrzegania zasady uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców. W sytuacji, gdy okoliczności dotyczące oferty wybranej ujawnione zostają już
po jej wyborze, ale nadal przed zawarciem umowy, po stronie zamawiającego spoczywa
obowiązek, co najmniej ich zweryfikowania, a w przypadku potwierdzenia potrzeby
przeprowadzenia czynności, jakie w normalnych warunkach poprzedzałyby wybór tej oferty,
również podjęcia stosownych kroków. Tylko wówczas możliwym staje się urzeczywistnienie
celów Ustawy, jak również ochrona zamawiającego przed negatywnymi konsekwencjami
str. 12
decyzji, które podjął działając w innych warunkach. Podsumowując tą część stanowiska
należy wskazać, iż staranność zamawiającego leży w interesie publicznym szeroko
rozumianym, jak i samych stron postępowania.
W ocenie Izby, procedura wyjaśnienia oświadczeń, które budziły wątpliwości nie była
przeprowadzona z naruszeniem przepisu art. 7 ust. 1 Ustawy. Izba nie przychyliła się do
wniosków Odwołującego, iż działaniami swoimi Zamawiający doprowadził do zmiany zasad
oceny ofert. Bezspornym pozostaje fakt, i
ż certyfikaty miały być złożone dopiero przy
dostawie mebli
, a na etapie oceny ofert Zamawiający przyjmował oświadczenia własne
wykonawców. Złożenie certyfikatów, jako dowodów potwierdzających wyjaśnienia składane
w trybie art. 87 ust. 1 Ustawy, tj. dotycz
ących treści oferty, nie zmieniało zasad oceny.
Technicznie dowody miały bowiem rozwiać wątpliwości, jakie powziął Zamawiający z
informacji przekazanych mu dodatkowo przez wykluczonego z postępowania wykonawcę. W
interesie W
ykonawcy wezwanego do wyjaśnienia treści oferty (oświadczeń) było
przekonanie Zamawiającego, iż nie zachodziła uzasadnione przyczyna odmowy przyjęcia
oświadczeń Wykonawcy. Faktycznie procedura weryfikacji zgodności produktów z normami
została poszerzona o ocenę dowodów przedłożonych przez samego Odwołującego, co nie
czyni działań i samych wyników tej oceny nieprawidłowymi.
Odnosząc się do zasadniczej kwestii, której rozstrzygnięcie było decydujące dla niniejszej
sprawy, tj. wykładni postanowień siwz Izba przyjęła rozumienie, jakie należało przypisać
certyfikatom w świetle art. 30b Ustawy. Odwołujący w ocenie Izby próbował nadać odmienne
znaczenie zapisom
siwz, niż to jakie sam przyjmował na etapie poprzedzającym złożenie
oferty. Potwierdza to treść zapytania nr 2 z 22.06.2018 r., w którym sam wskazywał na
konieczność posiadania certyfikatu wystawionego przez jednostkę akredytowaną przez PCA.
Podobnie wymóg ten traktował Zamawiający, co pozostawało w zgodzie z wytyczną płynąca
z art. 30b Ustawy, mającego zastosowanie w sprawie. Fakt, iż Zamawiający nie użył wprost
zwrotu ustawowego „certyfikatu wydanego przez jednostkę oceniającą zgodność” nie
oznacza, iż zapisów siwz nie należało wykładać w zgodzie z przepisami Ustawy, które
zawierają legitymację do żądania złożenia certyfikatu potwierdzającego zgodność z
wymaganiami lub cechami określonymi w OPZ. W ocenie Izby Zamawiający w sposób
prawidłowy zweryfikował wcześniejszą czynność oceny oferty Odwołującego, do czego był
zobowiązany również w świetle wydanego wcześniej wyroku w sprawie KIO 1912/18, a
przede wszystkim zobowiązanie to wynika z nakazu równego traktowania wykonawców i
przestrzegania ustalonych w postępowaniu zasad. Skoro od początku zapisy siwz należało
rozumieć przez pryzmat definicji zawartej w art. 30b ust. 2 Ustawy, to zmiana polegająca na
dopuszczeniu certyfikatów wydanych przez jednostki uprawnione ale nie akredytowane,
zmieniałaby w sposób istotny optykę czynności podjętych w postępowaniu, jak również
str. 13
ustalony na tej podstawie wynik postępowania. Niezależnie od użytego sformułowania i
braku zacytowania wprost zapisu wskazującego na „jednostkę oceniającą zgodność”, wymóg
dotyczący certyfikatów związany był z oceną zgodności produktu z wymaganiami lub
cechami określonymi w opisie przedmiotu zamówienia. Zapisy siwz nie muszą przenosić
wprost zapisów ustawy. Ważne pozostaje, aby były one zrozumiałe dla stron. W niniejszej
sprawie Izba nie miała wątpliwości, iż Odwołujący w ten sam sposób rozumiał wymóg, jako
obowiązek przedłożenia Zamawiającemu certyfikatów dla wyrobów podlegających
n
ieobowiązkowej certyfikacji, wystawionych przez jednostki akredytowane w rozumieniu art.
30b ust. 2 Ustawy. Wskazuje na to jego pytanie nr 2 zadane Zamawiającemu w piśmie z
dnia 22.06.2018 r. Prezentowana na rozprawie odmienna wykładnia zapisów siwz była w
ocenie Izby wyłącznie podyktowana potrzebą ochrony oferty przed negatywnymi skutkami
braku staranności na etapie przygotowania oferty. W ocenie Izby nie miało znaczenia dla
wykładni zobowiązania ustalenie, że certyfikacja dotycząca mebli nie jest obowiązkowa.
Skoro Zamawiający w opisie przedmiotu zamówienia przywołał odpowiednie normy
oczekując ich potwierdzenia certyfikatami składanymi przy dostawie, to oświadczenie
Wykonawcy złożone w ofercie należało ocenić, jako deklarację wypełnienia tego obowiązku i
zgodności produktu z normami. W sytuacji braku możliwości przedłożenia certyfikatów
wystawionych przez jednostkę akredytowaną, oświadczenie to faktycznie wprowadzało
Zamawiającego w błąd. Miało ono istotne znaczenie, gdyż na jego podstawie Zamawiający
wybr
ał ofertę Odwołującego. Gdyby nie inicjatywa konkurenta Zamawiający dopiero przy
odbiorze końcowym wyrobów dowiedziałby się, iż ich zgodność z normami nie była oceniona
przez jednostkę właściwą, tj. posiadającą akredytację PCA. W oparciu o przedłożone w toku
wyjaśnienia oferty certyfikaty Zamawiający nie mógł ocenić zgodność wyrobu z normami, a
zatem zarzut odrzucenia oferty Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Ustawy nie
był zasadny.
Podobnie Izba oddaliła zarzut naruszenia art. 24 ust. 1 pkt 17 Pzp. Jak wskazano powyżej
Odwołujący w formularzu ofertowym jak i w specyfikacji technicznej poszczególnych
oferowanych mebli wskazywał, że posiada certyfikaty na zgodność z normami PN-EN oraz
ISO 9001, jednak nie był w stanie udowodnić tej okoliczności. Izba uznała mając na uwadze
powyższe ustalenia, że Odwołujący, co najmniej w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa,
przedstawił Zamawiającemu informacje dotyczące zgodności jego ofert z treścią siwz, czym
wprowadził go w błąd, a informacje te miały istotny wpływ na decyzje podejmowane w
postępowaniu o udzielenie zmówienia publicznego.
W świetle powyższego odwołanie podlegało oddaleniu na podstawie art. 192 ust. 1 Ustawy.
str. 14
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust. 9 oraz
art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5 ust. 4
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r. poz. 972). Izba zaliczyła do kosztów
postępowania wpis wniesiony przez Odwołującego w kwocie 15.000,00 zł.
Przewodniczący: ……………………….