KIO 887/18 KIO 896/18 KIO 916/18 WYROK dnia 22 maja 2018 r.

Stan prawny na dzień: 04.09.2018

Sygn. akt:  

KIO  887/18 

KIO  896/18 

KIO  916/18 

WYROK

z dnia 22 maja 2018 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   –   w składzie: 

Przewodniczący:      Anna Osiecka 

Magdalena Grabarczyk 

Emil Kawa 

Protokolant:            

Marta Słoma 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  18  maja  2018  r.  w  Warszawie  odwołań  wniesionych  

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej: 

A. 

w  dniu  4  maja  2018  r.  przez  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie 

zamówienia  J.B.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą  Firma 

Inżynierska Arcus J.B. z siedzibą w Krakowie oraz Integral Sp. z o.o. z siedzibą w 

Katowicach

B. 

w dniu 7 maja 2018 r. przez wykonawcę TPF Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie

C. 

w  dniu  7  maja  2018  r.  przez  wykonawcę  Inko  Consulting  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  

w Pszczynie 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  Skarb  Państwa  –  Generalnego 

Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie 


przy udziale: 

A.  

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  Promost  Consulting  

Sp.  z  o.o.  Sp.  K.  z  siedzibą  w    Rzeszowie  oraz    Promost  Consulting  Sp.  z  o.o.  z 

siedzibą  w  Rzeszowie,  zgłaszających  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  o 

sygn. akt KIO 

887/18, KIO 896/18 oraz KIO 916/18 po stronie zamawiającego, 

B.  wykonawcy 

TPF  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Warszawie,  zgłaszającego  przystąpienie  

do  postępowania  odwoławczego  o  sygn.  akt  KIO  887/18  oraz  KIO  916/18  po  stronie 

zamawiającego, 

C.  

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  J.B.  prowadzącego 

działalność  gospodarczą  pod  firmą  Firma  Inżynierska  Arcus  J.B.  z  siedzibą  w 

Krakowie 

oraz  Integral  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Katowicach,  zgłaszających 

przystąpienie 

do 

postępowania 

odwoławczego 

sygn. 

akt 

KIO 

po stronie zamawiającego 

orzeka: 

I.  Sygn. akt KIO 887/18: 

Oddala odwołanie. 

Kosztami 

postępowania  odwoławczego  obciąża  wykonawców  wspólnie  ubiegających 

się  o  udzielenie  zamówienia  J.B.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod 

firmą Firma Inżynierska Arcus J.B. z siedzibą w Krakowie oraz Integral Sp. z o.o. 

z siedzibą w Katowicach i: 

a. 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawców 

wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  J.B.  prowadzącego  działalność 

gospodarczą pod firmą Firma Inżynierska Arcus J.B. z siedzibą w Krakowie oraz 

Integral Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach tytułem wpisu od odwołania, 

b. 

zasądza  od  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  J.B. 

prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Firma Inżynierska Arcus J.B. z 

siedzibą  w  Krakowie  oraz  Integral  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Katowicach  na  rzecz 

zamawiającego  Skarb  Państwa  –  Generalnego  Dyrektora  Dróg  Krajowych  i 

Autostrad  w  Warszawie 

kwotę  3  600  zł  00  gr  (słownie:  trzy  tysiące  sześćset 

złotych  zero  groszy)  tytułem  zwrotu  kosztów  strony  poniesionych  w  związku  

z wynagrodzeniem pełnomocnika. 


II. 

Sygn. akt KIO 896/18: 

Oddala odwołanie. 

Kosztami 

postępowania odwoławczego obciąża wykonawcę TPF Sp. z o.o. z siedzibą 

w Warszawie i: 

a. 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę TPF 

Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu od odwołania, 

b. 

zasądza  od  wykonawcy  TPF  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Warszawie  na  rzecz 

zamawiającego  Skarb  Państwa  –  Generalnego  Dyrektora  Dróg  Krajowych  

i  Autostrad  w  Warszawie 

kwotę  3  600  zł  00  gr  (słownie:  trzy  tysiące  sześćset 

złotych  zero  groszy)  tytułem  zwrotu  kosztów  strony  poniesionych  w  związku  

z wynagrodzeniem pełnomocnika. 

III. 

Sygn. akt KIO 916/18: 

Oddala odwołanie. 

Kosztami 

postępowania  odwoławczego  obciąża  wykonawcę  Inko  Consulting  Sp.  z 

o.o. z siedzibą w Pszczynie i: 

a. 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Inko 

Consulting Sp. z o.o. z siedzibą w Pszczynie tytułem wpisu od odwołania, 

b. 

zasądza od wykonawcy Inko Consulting Sp. z o.o. z siedzibą w Pszczynie na rzecz 

zamawiającego  Skarb  Państwa  –  Generalnego  Dyrektora  Dróg  Krajowych  

i  Autostrad  w  Warszawie 

kwotę  3  600  zł  00  gr  (słownie:  trzy  tysiące  sześćset 

złotych  zero  groszy)  tytułem  zwrotu  kosztów  strony  poniesionych  w  związku  

z wynagrodzeniem pełnomocnika. 


Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r. 

–  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1579 z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni 

od  dnia  jego  doręczenia  –  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie

Przewodniczący:      ……………………………… 

……………………………… 

……………………………… 


Sygn. akt:  

KIO  887/18 

KIO  896/18 

KIO  916/18 

UZASADNIENIE 

Zamawiający  –  Skarb  Państwa  -  Generalny  Dyrektor  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  z 

siedzibą w Warszawie, w imieniu którego postępowanie prowadzi Generalna Dyrekcja Dróg 

Krajowych i Autostrad Oddział w Krakowie, prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia 

publicznego  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  pn. 

Zarządzanie  kontraktem  i  pełnienie 

nadzoru  nad  zadaniem:  Projekt  i  budowa  drogi  ekspresowej  S7  Warszawa 

–  Kraków, 

odcinek  granica  województwa  świętokrzyskiego  –  Kraków  odc.  realizacyjny  węzeł  Widoma 

(bez węzła) – Kraków (z włączeniem do węzła Igołomska), długość ok. 18,3 km na podstawie 

ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2015  r.  poz. 

2164 ze zm.), dalej: „ustawa Pzp” lub „Pzp”. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  13  września  2017  r.  w  Dzienniku 

Urzędowym  Unii  Europejskiej  pod  numerem  2017/S  175-358727. Wartość  zamówienia  jest 

większa  niż  kwoty  określone  na  podstawie  art.  11  ust.  8  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych. 

I. 

Zarzuty i żądania odwołania – odwołanie o sygn. KIO 887/18 

Odwołujący  –  wykonawcy  wspólnie  ubiegający  się  o  udzielenie  zamówienia  J.B. 

prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  firmą  Firma  Inżynierska  Arcus  J.B.  z  siedzibą  w 

Krakowie oraz Integral Sp. z o.o

. z siedzibą w Katowicach, zwani dalej „Konsorcjum Arcus”, 

wniósł odwołanie, zarzucając Zamawiającemu naruszenie: 

1.  art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp poprzez odrzucenie 

jego oferty z powodu uznania, iż 

zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, pomimo że złożył 

(wbrew twierdzen

iom Zamawiającego) obszerne i logiczne wyjaśnienia oraz dowody 

w postaci obliczeń i kalkulacji w rozumieniu art. 90 ust 3 ustawy Pzp, adekwatne do 

wezwania; 

2.  art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 2 ustawy Pzp 

przez błędne przyjęcie, iż Konsorcjum 

Promost 

wykazało  w  sposób  dostateczny,  że  jego  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej 

ceny 

w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  oraz  wadliwą  ocenę  w  tym  zakresie 

okoliczności, a także materiału dowodowego; 


3.  art. 7 ust. 1 i 3 w zw. z art. 90 ust. 1 i ust. 3 w zw. z art 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp 

poprzez  naruszenie  zasady 

uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania 

wykonawców, a polegające na zbyt ogólnym, blankietowym zobowiązaniu większości 

wykonawców  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny.  Następnie,  na 

arbitralnej  ocenie 

złożonych  wyjaśnień,  co  w  konsekwencji  doprowadziło  do 

bezpodstawnego 

odrzucenia oferty Odwołującego; 

4.  art. 91 ust. 1 ustawy Pzp poprzez wadliwe dokonanie wyboru oferty najkorzystniejszej 

Konsorcjum Promost

, podczas gdy w świetle kryteriów oceny ofert najkorzystniejszą 

ofertą jest oferta Odwołującego Arcus; 

5.  art. 92 ust. 1 pkt 3 w zw. z art 8 ust 1 w zw. z art. 7 ust. 1 i ust. 3 ustawa Pzp poprzez 

zbyt  ogólne  dokonanie  uzasadnienia  przy  podniesieniu,  że  Odwołujący  w  sposób 

nienależyty odniósł się do wezwania Zamawiającego z dnia 13.11.2017 r.  

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego; 

unieważnienia  czynności  wyboru  Konsorcjum  Promost,  poprzedzonych  powtórzeniem 

czynności badania i oceny ofert; 

uznania 

za najkorzystniejszą ofertę Odwołującego; 

zasądzenia od Zamawiającego na rzecz Odwołującego zwrotu kosztów postępowania 

odwoławczego  (w  tym  kosztów  wynagrodzenia  ustanowionego  pełnomocnika)  na 

podstawie przedłożonych rachunków na rozprawie. 

Odwołujący  wskazał,  że  w  odpowiedzi  na  wezwanie  Zamawiającego,  przedstawił 

terminowo,  szczegółowo  oraz  wyczerpująco  wyjaśnienia  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny. 

Podkr

eślał,  że  z  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  nie  wynika  konieczność  przedstawienia  innych 

dowodów,  niż  opisane  w  wezwaniu  Zamawiającego.  Zatem  nie  można  przykładowo 

oczekiwać  przedłożenia  dowodów  w  formie  zawartych  umów  z  ekspertami.  W  przypadku 

jakichkolwiek wątpliwości w zakresie wyjaśnień, Zamawiający mógł i powinien zwrócić się o 

ich doprecyzowanie.  

Podnosił,  że dla wszystkich stanowisk  personelu,  zarówno  w  okresie projektowania, 

nadzoru  nad  realizacją  robót,  jak  również  dla  okresu  przeglądów  i  rozliczeń  kontraktu, 

przedstawiono  szczegółowe  wyliczenia  stawek  wraz  z  założonymi  okresami  zatrudnienia 

(miesiące lub dniówki). W jego ocenie udowodnił poprzez porównanie stawek, że wszystkie 

stawki przewidziane dla personelu są wyższe od płacy minimalnej oraz godzin minimalnych 

wynikających z przepisów powszechnie obowiązujących. Stawki dla Kluczowych Ekspertów 

w  okresie  nadzoru  n

ad  robotami  wahają  się  od  6.000  zł  do  15.000  zł  za  pracę  w  pełnym 


wymiarze etatu.  

Podnosił,  że  zarzut  Zamawiającego  dotyczący  braku  spisu  sprzętu  biurowego 

przewidzianego  do  wykorzystania  na  kontrakcie  nie  znajduje  odzwierciedlenia  w 

wymaganiach  SIWZ.  T

wierdził,  że  posiada  takowy,  niemniej  nie  był  zobligowany  do 

przedstawienia  jego  szczegółowego  zestawienia.  Także  zarzut  o  braku  szczegółowych 

kalkulacji dla obsługi administracyjnej i biurowej nie znajduje uzasadnienia. W wyjaśnieniach 

przedstawił sposób zatrudnienia personelu administracyjno-biurowego w postaci stażystów z 

Urzędu Pracy, wskazując konkretne programy, z których można w tym celu skorzystać.  

Również  zarzut  o  nieprawidłowej  różnicy  stawek  dla  personelu  w  okresach 

projektowania oraz 

przeglądów i rozliczeń w stosunku do okresu nadzoru nad robotami uznał 

za  chybiony.  N

akład  pracy  w  pierwszym  okresie kontraktu  (projektowanie)  jak  i  w  ostatnim 

(przeglądów  i  rozliczeń)  jest,  w  jego  ocenie,  nieporównywalnie  mniejszy  niż  w  okresie 

sprawowania nadzoru nad robotami budowlanymi. Wszelkie dowody o 

wysokości stawek nie 

mogły zostać dołączone do wyjaśnień, gdyż na etapie ofertowania niemożliwe jest zawarcie 

umów o pracę ze względu na niemożliwość określenia terminu rozpoczęcia pracy. 

Odwołujący  w  kalkulacji  okresu  projektowania  nie  pominął  części  specjalistów. 

Przedstawiona  przez  Odwołującego  w  wyjaśnieniach  tabela  Innych  Ekspertów  zawiera  11 

poz

ycji i dokładnie odpowiada ilości i zawartości składu Innych Ekspertów przedstawionych 

w  OPZ  w  poz.  2.1.2.  Ponadto,  jeśli  zaistniałaby  konieczność  zatrudnienia  dodatkowych 

ekspertów,  Odwołujący  wykazał  kwotę  20.250,00  zł  na  zdarzenia  nieprzewidziane  czyli  np. 

na konieczność zatrudnienia dodatkowych ekspertów. Co więcej, personel zdefiniowany jako 

Inni Eksperci nie jest objęty obowiązkiem zatrudnienia w ramach umowy o pracę, więc osoby 

te będą świadczyły usługi na podstawie umów cywilno-prawnych, co wpływa na zmniejszenie 

kosztów,  często  na  podstawie  jednorazowych  zleceń.  Odwołujący,  nie  zgadzał  się  z 

zarzutem  Zamawiającego  o  nieprawidłowym  przyjęciu  liczby  dniówek  dla  okresu  nadzoru 

nad  robotami  dla  Inspektora  Nadzoru  specjalności  inżynieryjnej  drogowej  i  Inspektora 

Nadzoru  specj

alności  inżynieryjnej  mostowej.  Wykazał  też,  że  w  cenie  zawarte  są  koszty 

wynikające  z  dodatkowych  usług  zaoferowanych  w  ramach  przyjętych  pozacenowych 

kryteriów oceny ofert. W p. V. wyjaśnień zamieścił informację, że zdjęcia cykliczne w postaci 

ortofotomapy oraz DSM zostały ujęte w rezerwie cenowej kosztów administracyjnych. 

sposób  szczegółowy  przedstawił  kalkulację  kosztów  administracyjnych  od 

rozpoczęcia  usługi  do  wystawienia  Ostatecznego  Świadectwa  Płatności.  Przedstawił  ceny: 

wynajmu  powierzchni  biurowej  ze  wszystkimi  elementami  wymaganymi  w  SIWZ,  koszty 

utrzymania  biura  (w  tym  telefonu,  Internetu,  materiałów  biurowych,  obsługi  i  utrzymania 

sprzętów biurowych i komputerów, ubezpieczenia biura), koszty utrzymania samochodów na 


potrzeby  biura  Konsultanta,  koszt  utrzymania  samochodu  użyczonego  Zamawiającemu  (w 

tym koszty paliwa, amortyzacji, leasingu i ubezpieczenia).  

Odwołujący  przedstawił  dowody  w  postaci:  w  kolejnych  sześciu  tabelach  przedłożył 

szczegółowe  wyliczenia  każdej  kwoty  dotyczącej  kosztów  zatrudnienia  personelu  we 

wszystkich  etapach  usługi  składającej  się  na  Cenę  Ofertową  wraz  z  koniecznym 

komentarzem,  dla kosztów  administracyjnych i  innych przestawił  szczegółowe wyliczenia  w 

opar

ciu  o  wieloletnie  doświadczenia  obu  Konsorcjantów  w  prowadzeniu  dużych  zadań 

inwestycyjnych  wraz  z  koniecznym  komentarzem,  dla  uzasadnienia  skorzystania  z 

programów  Urzędu  Pracy  przedstawił  konkretne  programy,  z  których  korzysta  i  będzie 

korzystał również w realizacji niniejszego zadania wraz z koniecznym komentarzem, i inne. 

Dowodami bowiem są nie tylko dokumenty, których przed podpisaniem umowy na realizację 

usługi nie można „stworzyć”, lecz liczne konkretne wywody, opisy okoliczności, uzasadnienia 

oraz  s

zczegółowe  wyliczenia,  które  Odwołujący  w  swoich  wyjaśnieniach  przedłożył.  Co 

więcej,  Zamawiający  nie  skorzystał,  z  możliwości  wielokrotnego  wezwania  do  udzielenia 

wyjaśnień.  Zauważał,  że  cena  rażąco  niska  to  cena  za  całość  ofertowanego  świadczenia. 

Wynika 

to z samej definicji ceny, a także z odniesienia do przedmiotu zamówienia (tj. całości 

świadczenia).  Nie  może  więc  być  powodem  do  odrzucenia  na  podstawie  tej  przestanki 

zaoferowanie za poszczególne elementy świadczenia ceny nawet znacząco odbiegającej od 

cen  rynkowych.  Jeśli  wielkość  taka  zostaje  następnie  skompensowana  cenami  za  inne 

świadczenia  i  w  całości  cena  nic  nabiera  charakteru  rażąco  niskiej,  zamawiający  nie 

powinien  ingerować  w  zasady  przeprowadzania  kalkulacji  wewnętrznej  (w  obrębie 

przedmiotu z

amówienia) dokonywanej przez wykonawcę. 

II. 

Odpowiedź Zamawiającego: 

Treść  złożonych  przez  Odwołującego  wyjaśnień,  była  niewyczerpująca  i 

nie

wykazującą  w  sposób  dostateczny,  że  zaoferowana  cena  ma  charakter  realny.  Mimo 

szczegółowego wskazania przez Zamawiającego, w jakich elementach ma wątpliwości co do 

wiarygodności  zaoferowanej  ceny,  Odwołujący  składając  wyjaśnienia  nie  przedstawił 

żadnych dowodów, które pozwoliłyby na ich usunięcie i tym samym obalenie domniemania, 

że  cena  została  zaoferowana  na  poziomie  rażąco  niskim.  Nie  wskazał  również  żadnych 

czynników,  które  uzasadniałyby  zaoferowanie  tak  niskiej  ceny.  Z  pewnością  taką 

okolicznością  nie  może  być  konkurencja  na  rynku  tego  typu  usług.  Zamawiający  w  treści 

wezwania  wpros

t  zażądał  kalkulacji  i  dowodów.  Nieuzasadnione  było  oczekiwanie 

Odwołującego, że zostanie wezwany przez Zamawiającego ponownie i poinstruowany co do 

oczekiwanej  treści  wyjaśnień.  Zasadą  jest  bowiem  jednokrotne  wezwanie,  na  które 

wykonawca zobowiązany jest udzielić odpowiedzi wyczerpujących.  


III. 

Zarzuty i żądania odwołania – odwołanie o sygn. KIO 896/18 

Odwołujący TPF Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, zwany dalej: „TPF”, wniósł odwołanie, 

zarzucając Zamawiającemu naruszenie: 

art. 8 ust. 1 - 

3 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp w związku z art. 11 ust. 4 Ustawy 

o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  poprzez  zaniechanie  ujawnienia  całości  wyjaśnień 

złożonych  przez  Konsorcjum  Promost  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  pomimo  iż 

informacje  zawarte  w  tych  dokumentach  nie  spełniają  przesłanek  definicji  tajemnicy 

przedsiębiorstwa; 

art.  89  ust.  1  pkt  4  w  związku  z  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  poprzez  nieprawidłową 

ocenę  złożonych  przez  Konsorcjum  Promost  wyjaśnień,  podczas  gdy  z  treści  złożonych 

wyjaśnień wynika, że oferty tych wykonawców zawierają cenę rażąco niską; 

art.  89  ust.  1  pkt  4  w  związku  z  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie 

odrzucenia  ofert  Konsorcjum  Promost,  pomimo  iż  oferta  ta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w 

stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  zaś  wykonawca  Konsorcjum  Promost  nie  złożył 

wyjaśnień spełniających wymagania określone w art. 90 ust. 1-3 Ustawy; 

art.  89  ust.  1  pkt  2  Ustawy  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  Konsorcjum 

Promost, pomimo iż treść oferty nie odpowiada treści SIWZ; 

art

.  90  ust.  1  w  związku  z  art.  7  ustawy  Pzp  poprzez  ponowne  zwrócenie  się  do 

Konsorcjum  Promost  o  złożenie  wyjaśnień,  podczas  gdy  pierwsze  złożone  wyjaśnienia  nie 

zawierały  odpowiedzi  na  wszystkie  zadane  przez  Zamawiającego  pytania  oraz  były 

ogólnikowe; 

art.  7  ust.  1  i  3  ustawy  Pzp  poprzez 

prowadzenie  postępowania  w  sposób 

naruszający zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. 

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu: 

Unieważnienia czynności oceny ofert, 

Unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, 

Ponowną ocenę ofert, 

Udostępnienia całości wyjaśnień złożonych przez Konsorcjum Promost na podstawie 

art. 90 Ustawy, 

Odrzucenia oferty wykonawcy Konsorcjum Promost. 

Odwołujący  podnosił,  że  nie  udostępniono  mu  całości  wyjaśnień  złożonych  przez 

Konsorcjum Promost w trybie art. 90 PZP, a jedynie: pierwsze wezwanie do wyjaśnień z dnia 

13.11.2017  r.  wystosowane  przez  Zamawiającego  do  Konsorcjum  Promost,  uzasadnienie 

zastrzeżenia  złożonych  przez  Konsorcjum  Promost  wyjaśnień  oraz  część  wyjaśnień  z  dnia 

23.02.2017  r., 

część  drugiego  wezwania  do  wyjaśnień  z  dnia  01.03.2018  r.  wystosowane 


przez  Zamawiającego  do  Konsorcjum  Promost,  informacje  o  odtajnieniu  wyjaśnień  z  dnia 

07.03.2018 r (bez załącznika). Odwołujący po zapoznaniu się z uzasadnieniami stwierdził, że 

nie wykazują one ziszczenia się wszystkich trzech przesłanek tajemnicy przedsiębiorstwa, a 

zatem  wyjaśnienia  nie  mogły  zostać  skutecznie  zastrzeżone  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa.  Co  więcej  przedmiotowe  dokumenty  zostały  już  skutecznie  odtajnione  w 

innym postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego. 

Odwołujący  wskazywał,  że  zarzut  złożenia  nieprawidłowych  wyjaśnień  oraz  zarzut 

nieprawidłowej  oceny  tych  wyjaśnień  przez  Zamawiającego,  a  w  konsekwencji  zarzut 

zaniechania  odrzucenia  oferty  Ko

nsorcjum  Promost  może  zostać  oceniony  dopiero  po 

uzyskaniu  przez  Odwołującego  dostępu  do  całości  wyjaśnień.  W  związku  z  powyższym 

przedmiotowy zarzut podnoszony jest jedynie z ostrożności procesowej. Podkreślał,  że  nie 

mógł  zapoznać  się  z  treścią  całości  złożonych  przez  Konsorcjum  Promost  wyjaśnień. 

Jednakże  opierając  się  na  doświadczeniu  Odwołującego  w  zakresie  składanych  wyjaśnień 

Konsorcjum Promost w innych postępowaniach prowadzonych przez Zamawiającego można 

przyjąć,  że wyjaśnienia te nie  zawierają żadnych obiektywnych czynników  uzasadniających 

zaoferowanie  tak  niskiej  ceny  oferty.  Zdaniem  Odwołującego  Konsorcjum  Promost  nie 

wskazało  w  swoich  wyjaśnieniach  żadnych  czynników,  które  nie  istnieją  w  stosunku  do 

pozostałych  wykonawców,  a które  mogłyby  uzasadniać  zaoferowanie  tak  niskiej  ceny,  jaką 

zaoferował.  Wskazywał,  że  w  cenie  oferty  Konsorcjum  Promost  nie  ujęło  między  innymi 

poniżej  wskazanych  czynników  cenotwórczych,  tj.:  kosztów  związanych  z  zapewnieniem 

środków  transportu  w  tym  środków  biurowych,  wszystkich  kosztów  zatrudnienia  personelu 

biurowego  i  pomocniczego  na  umowę  o  pracę,  kosztów  wypełnienia  zapisów  kryteriów 

pozacenowych,  kosztów  personelu  w  okresie  realizacji  robót  oraz  gwarancji,  kosztów 

zapewnienia odpowiedniego sprzętu geodezyjnego. 

Zdani

em Odwołującego wykonawca nie wskazał w wyjaśnieniach, że posiada używane 

auto,  które  będzie  udostępnione  Zamawiającemu.  Wobec  braku  takiego  wskazania  należy 

przyjąć,  że  cena  oferty  musiała  być  kalkulowana  dla  auta  nowego.  Minimalna  kwota  jaką 

Wykonawcy  mu

szą  przeznaczyć  na  zapewnienie  środków  transportu  dla  Zamawiającego  i 

swojego personelu to 3775,37 zł.  

Wypełniając  zapisy  SIWZ  i  zapewniając  po  2  osoby  na  każdej  z  pozycji  (personel 

biurowy i pomocniczy) w

ykonawcy muszą ponieść minimalne koszty w wysokości 2535,75 zł. 

Zatem  przy  cenach  zaoferowanych  przez  Konsorcjum  Promost  poziom  zaoferowanych 

wynagrodzeń  nie  pokrywa  nawet  minimalnego  wynagrodzenia  o  pracę.  Ponadto,  kwota  ta 

nie  uwzględnia  obowiązkowych  elementów  kosztowych,  tj.:  koszt  urlopów,  koszt  zwolnień 

lekarskich, koszt wyposażenia stanowiska pracy i obowiązkowych badań lekarskich. 


Zdaniem Odwołującego Konsorcjum Promost nie uwzględniło również lub uwzględniło 

w  sposób  nieprawidłowy:  koszty  wykonywania  cyklicznych  zdjęć,  koszty  związane  z 

obecnością personelu Konsultanta przy zwiększonym zakresie badań, pomiarów i pobieraniu 

próbek,  koszty  dwutygodniowego  dublowania  pracy  ekspertów  kluczowych  oraz  koszty 

zapewnienia odpowiedniego sprzętu geodezyjnego. 

Ponadto,  Odwołujący  podnosił,  że  Konsorcjum  Promost  nie  uwzględniło  na  etapie 

samego  projektowania  8  - 

10  wymaganych  zapisami  SIWZ  specjalistów  (w  zależności  od 

podziału  obowiązków):  geodeta  w  zakresie  geodezyjnej  obsługi  inwestycji,  specjalista  ds. 

nadzoru  geotechnicznego,  specjalista  ds.  nadzoru  prz

yrodniczego  i  ochrony  środowiska, 

specjalista  ds.  nadzoru  geologicznego,  specjalista  ds.  kontaktów  ze  społecznością  i 

promocji,  specjalista  ds.  umów  z  podwykonawcami,  dostawcami  i  usługodawcami, 

specjalista  ds.  współpracy  z  gestorami  sieci,  specjalista  ds.  inżynierii  ruchu,  specjalista  ds. 

kontaktów  ze  społecznością  i  promocji  specjalista  ds.  sprawozdawczości.  Brak 

uwzględnienia  ww.  specjalistów  w  cenie  oferty,  a  następnie  brak  wskazania  ich  w 

wyjaśnieniach  powoduje,  że  oferta  Konsorcjum  Promost  powinna  zostać  odrzucona  na 

podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp. 

IV. 

Odpowiedź Zamawiającego: 

W  ocenie  Zamawiającego  Konsorcjum  Promost  złożyło  wyjaśnienia,  w  których 

szczegółowo  ustosunkowało  się  do  wskazanych  wątpliwości.  Wykonawca  przedstawił 

szczegółowe  kalkulacje  każdego  kosztu,  co  do  którego  Zamawiający  zgłaszał  swoje 

wątpliwości oraz przedłożył dowody pozwalające na uwiarygodnienie zaoferowanej ceny, w 

tym  w  szczególności  ofertę  najmu  lokalu  na  Biuro  Zamawiającego  i  Konsultanta, 

uprawdopodabniającą  przyjętą  wartość  czynszu  najmu,  oferty  zakupu  sprzętu  oraz 

wyposażenia  biur,  szkoleń,  oferty  uzasadniające  zaprezentowane  koszty  związane  z 

zapewnieniem  środków  transportu  oraz  odpowiednich  ubezpieczeń.  Przedłożona  została 

także  oferta  na  wykonanie  ortofotomapy  oraz  dokument  potwierdzający  przyjęte  koszty 

wydruku broszur informacyjnych. 

Po analizie przestanych wyjaśnień, Zamawiający stwierdził 

jednak  konieczność  uzyskania  dodatkowych  danych  w  poszczególnych  kwestiach 

wynikających z pierwszych wyjaśnień.  

W  ocenie  Odwołującego  założone  wynagrodzenie  dla  personelu  biurowego  zostało 

przyjęte  na  poziomie  niższym  niż  obowiązujące  zgodnie  z  Rozporządzeniem  z  dnia  12 

września  2017  roku  w  sprawie  wysokości  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  oraz 

wysokości  minimalnej  stawki  godzinowej  w  2018  roku  (Dz.U.  z  2017r,  poz.  1747). 

Zamawiający  nie  stawiał  żadnych  wymagań  w  zakresie  kwalifikacji  zawodowych  tych 

pracowników,  jest  więc  możliwe  założenie,  że  będzie  to  kadra  zatrudniona  z 


wynagrodzeniem  na  poziomie  minimalnego  w

ynagrodzenia  za  pracę.  Zamawiający  nie 

uznaje  przy  tym,  by  konieczne  było  uwzględnienie  przy  wycenie  kosztów  zatrudnienia 

pracownika określonej kwoty wynikającej ze statystyk ZUS w związku z absencją chorobową 

pracowników.  Jest  to  okoliczność  niemożliwa  do  przewidzenia,  co  do  kwoty  i  zakresu  i 

stanowi ryzyko Wykonawcy. Koszty związane z PEFRON są natomiast kosztami których nie 

można uznać za stały składnik, który należałoby przypisać do danego pracownika.  

Konsorcjum  Promost 

w  złożonych  przez  siebie  wyjaśnieniach  wskazał  szczegółowo 

kalkulację  związaną  z  kosztami  zatrudnienia  pracowników,  w  tym  wskazał  w  jaki  sposób 

zostały ujęte przez niego koszty związane z okresowymi badaniami lekarskimi pracowników 

oraz wyposażeniem biura. Opisał okoliczności, które pozwalają mu na skuteczne obniżenie 

kosztów zatrudnienia pracowników. Wyjaśnił także zasady zatrudnienia personelu w okresie 

przeglądów i rozliczenia. Określił w jaki sposób skalkulował koszty związane z wykonaniem 

ortofotomapy.  Prz

edstawił  ofertę  związaną  z  wypełnieniem  tego  obowiązku.  Z  wyjaśnień 

wprost  wynika,  że  ujął  w  ofercie  koszty  związane  z  zapewnieniem  sprzętu  geodezyjnego 

oraz specjalistów posiadających odpowiednie kwalifikacje pozwalające na wywiązanie się z 

zadań Wykonawcy.  

Zamawiający  nie  oczekiwał  przedstawienia  HPPK,  wezwał  jedynie  Konsorcjum 

Promost 

do  wyjaśnienia  czy  i  w  jakich  kosztach  uwzględnił  koszty  związane  z 

wynagrodzeniem  poszczególnych  specjalistów  wymienionych  przez  Odwołującego  na 

stronach  22 

—  24  odwołania.  Uznał,  że  wykonawca  wyjaśnił  sposób  ujęcia  kosztów  w 

sposób wystarczający i uwiarygodnił swoje kalkulacje w tym zakresie.  

V. 

Zarzuty i żądania odwołania – odwołanie o sygn. KIO 916/18 

Odwołujący – wykonawca Inko Consulting Sp. z o.o. z siedzibą w Pszczynie, zwany 

dalej „Odwołujący Inko” wniósł odwołanie, zarzucając Zamawiającemu naruszenie: 

art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 87 ust. 2 pkt 3 w zw. z art. 14 ust. 1 PZP w zw. z art. 

65  §  1  KC  w  zw.  z  art.  29  ust.  1  PZP  w  zw.  z  art.  36  ust.  1  pkt  3,  10  i  12  PZP  poprzez 

bezpodstawne  odrzucenie  oferty  Odwołującego  ze  względu  na  jej  niezgodność  z  treścią 

Specyfikacji  Istotnych  Warunków  Zamówienia  (SIWZ),  co  Zamawiający  ustalił  w  oparciu  o 

błędną  wykładnię  postanowień  SIWZ,  w  szczególności  w  zakresie  Opisu  Przedmiotu 

Zamówienia  (OPZ),  Istotnych  dla  Stron  Postanowień  Umowy,  oraz  treści  Formularza 

Cenowego, bez uwzględnienia obowiązku Zamawiającego opisania przedmiotu zamówienia 

w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych 

określeń,  uwzględniając  wszystkie  wymagania  i  okoliczności  mogące  mieć  wpływ  na 

sporządzenie  oferty  oraz  bez  uwzględnienia  zasady  rozstrzygania  wątpliwości  co  do  treści 

dokumentacji  przetargowej  na  korzyść  wykonawcy,  co  skutkowało  błędnym  uznaniem,  iż 


t

reść oferty złożonej przez Odwołującego nie odpowiada treści SIWZ i zachodzą przesłanki 

jej odrzucenia, w sytuacji gdy treść oferty Odwołującego odpowiadała w całości treści SIWZ, 

a w szczególności Odwołujący nie dokonał jakiegokolwiek mającego stanowić niezgodność z 

SIWZ tzw. „przerzucenia” kosztów, a zatem jego oferta w żadnym razie nie powinna zostać 

odrzucona, 

art.  89  ust.  1  pkt  6  PZP 

poprzez  jego  błędną  wykładnię i  niewłaściwe zastosowanie 

poprzez  pominięcie,  że  ewentualne  skutki  błędów  w  zakresie  obliczenia  ceny  lub  kosztu  w 

ofercie (które w ocenie Odwołującego Inko również w żaden sposób nie występują w treści 

jego oferty) uregulowane są wyłącznie w treści postanowienia szczególnego tj. art. 89 ust. 1 

pkt  6  PZP,  a  zatem  art.  89  ust  1  pkt  2  PZP  w  o

góle  nie  może  być  podstawą  rozważania 

odrzucenia oferty, 

art.  91  ust.  1  w  zw.  z  art.  7  ust.  1  i  3  PZP  poprzez  dokonanie  wyboru  jako 

najkorzystniejszej  oferty  złożonej  przez  Konsorcjum  Promost,  mimo  że  na  podstawie 

kryteriów oceny ofert określonych w SIWZ najkorzystniejszą jest oferta Odwołującego Inko, a 

wybór  oferty  najkorzystniejszej  w  postępowaniu został  dokonany  z  naruszeniami przepisów 

Ustawy,  w  sposób  naruszający  także  zasadę  zachowania  uczciwej  konkurencji  i  równego 

traktowania  wykonawców,  co  skutkuje  udzieleniem  zamówienia  wykonawcy  wybranemu 

niezgodnie z przepisami ustawy. 

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienia  czynności  wyboru  jako  oferty  najkorzystniejszej  oferty  Konsorcjum 

Promost, 

unieważnienia czynności odrzucenia oferty złożonej przez Odwołującego Inko, 

powtórzenia czynności badania i oceny ofert, 

powtórzenia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, 

wyboru jako oferty najkorzystniejszej oferty złożonej przez Odwołującego Inko. 

Zdaniem Odwołującego Inko treść jego oferty odpowiada treści specyfikacji istotnych 

warunków  zamówienia,  a  w  szczególności  Odwołujący  Inko  nie  dokonał  jakiegokolwiek 

mającego  stanowić  niezgodność  ze  specyfikacją  istotnych  warunków  zamówienia  tzw. 

„przerzucenia” kosztów, a zatem jego oferta w żadnym razie nie powinna zostać odrzucona. 

Wskazywał,  że  to  na  Zamawiającym  ciąży  obowiązek  opisania  przedmiotu 

zamówienia  w  sposób  jednoznaczny  i  wyczerpujący,  za pomocą  dostatecznie dokładnych i 

zrozumiałych  określeń,  uwzględniając  wszystkie  wymagania  i  okoliczności  mogące  mieć 

wpływ  na  sporządzenie  oferty,  a  w  sytuacji  powstania  ewentualnych  wątpliwości  do  treści 

dokumentów  np.  w  zakresie  sposobu  obliczenia  kosztu,  niezbędne  jest  rozstrzyganie  tych 


wątpliwości na korzyść wykonawcy.  

Według  Odwołującego  Inko  Zamawiający  dokonał  błędnej  interpretacji  postanowień 

SIWZ,  nieprawidłowo  utożsamiając  koszty  eksploatacyjne  biura  (w  ramach  których  mogą 

mieścić  się,  jeśli  byłyby  potrzebne  koszty  środków  transportu  związane  wyłącznie  z 

funkcjonowaniem  samego  biura),  z  kosztami  środków  transportu  Personelu  Konsultanta, 

które  mają  być  wykorzystane  dla  realizacji  samej  Usługi,  zasadniczo  dla  zapewnienia 

Personelowi  Konsultanta 

sprawnych  przejazdów  na  teren  budowy  oraz  między 

poszczeg

ólnymi  miejscami  prowadzenia  robót.  Koszty  te  nie  wiążą  się  z  funkcjonowaniem 

samego biura, a stanowią koszty ściśle związany z wykonywaniem podstawowej Usługi. 

Odwołujący  Inko  podnosił,  że  zgodnie  z  literalną  treścią  pkt  2.2.1.  lit.  b)  OPZ 

zamieszczone  ta

m  koszty  środków  transportu  dotyczą  wyłącznie  transportu  wyposażenia 

biura,  sprzętu  komputerowego  i  biurowego  czy  np.  dokumentu  przez  firmę  kurierską. 

Świadczy  o  tym  również  to,  że  obok  owych  kosztów  transportu  znalazły  się  m.in.  koszty 

ogrzewania,  energii 

elektrycznej,  wywozu  nieczystości,  wody,  odprowadzania  ścieków, 

czynszu  najmu,  a  więc  wyłącznie  koszty  ściśle  związane  z  urządzeniem  i  użytkowaniem 

pomieszczeń biurowych. 

Podkreślał,  że uwzględnił  w  złożonej  ofercie  wszelkie koszty  środków  transportu  we 

w

łaściwych  miejscach  formularza  cenowego:  koszty  transportu  związane  z  urządzeniem, 

utrzymaniem  i  likwidacją  biura  w  poz.  1.1  i  4.1  działów  1  i  4  formularza,  koszty  środka 

transportu przeznaczonego dla Zamawiającego w poz. 1,2a i 4.2a działów 1 i 4 formularza, 

koszty środków transportu personelu Konsultanta - jako koszty pośrednie świadczenia usługi 

- w dziale 2 formularza.  

Ponadto,  wskazywał  że  skoro  zastępstwo  „pracowników  biurowych  i  pomocniczych” 

zgodnie z Umową mogły, a wręcz miały wykonywać osoby spośród Personelu Konsultanta, 

to  ich  koszty  mogły  być,  a  wręcz  musiały  być,  ujęte  w  dziale  2  Formularza  Cenowego. W 

jego  ocenie procedura  zastępowania członków  Personelu,  określona w  §  11  ust  18-20  IPU 

dotyczy także „pracowników biurowych i pomocniczych”, w § 11 ust. 19 jasno wskazano, że 

zastępstwo,  w  tym  także  „pracowników  biurowych  i  pomocniczych”  mogą  sprawować  inne 

osoby już spośród Personelu Konsultanta. Postanowienia te pozwalają na zgodne z Umową 

zapewnienie  zastępstw  pod  nieobecność  Personelu  Biurowego  i  Pomocniczego  bez 

konieczności  uwzględniania  jakichkolwiek  dodatkowych  kosztów  w  dziale  1  i  4  formularza 

cenowego.  

Niezależnie od braku podstaw faktycznych i prawnych do stwierdzenia jakichkolwiek 

nieprawidłowości w ofercie Odwołującego Inko, Zamawiający naruszył także art. 89 ust. 1 pkt 

6 PZP

, który w ogóle nie został wskazany w podstawie odrzucenia oferty Odwołującego Inko. 


W konsekwencji Zamawiający dopuścił się także naruszenia art. 91 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 

1 i 3 PZP, bowiem wobec braku podstaw do odrzucenia oferty Odwołującego Inko, nie miał 

również podstaw do wyboru oferty Konsorcjum Promost jako najkorzystniejszej. 

VI. 

Odpowiedź Zamawiającego: 

Zamawiający  uznał,  że  oferta  Odwołującego  Inko  jest  sprzeczna  z  treścią  SIWZ  w 

dwóch obszarach, tj. w zakresie w jakim koszty samochodów dla Personelu Konsultanta oraz 

koszty  zastępowalności  personelu  biurowego  oraz  pomocniczego  zostały  ujęte  w  Dziale  2 

„Usługi nadzoru i zarządzania” Formularza Cenowego. Niezgodność ta jest ewidentna i nie 

mogła  być  poprawiona  jako  oczywista  omyłka  rachunkowa,  czy  też  inna  niezgodność  z 

SIWZ, niepowodująca istotnych zmian w treści oferty. 

Biorąc  pod  uwagę  postanowienia  SIWZ,  stwierdzić  należy,  że  wykonawcy  otrzymali 

wystarczające  i  czytelne  informacje,  co  do  tego,  w  jaki  sposób  zobowiązani  są 

zaprezentować zaoferowaną cenę w  Formularzu Cenowym.  Nie może być  tu więc mowy  o 

niejasności w treści specyfikacji, czy też wątpliwościach, które winny być interpretowane na 

korzyść  wykonawców.  Przenosząc  koszty  z  Działu  1  do  Działu  2  Odwołujący  Inko  postąpił 

niezgodnie z treścią SIWZ, ponieważ przeniesienie kosztów do innego działu spowodowało, 

że  cena  jednostkowa  pozycji  1.1  Działu  1  nie  obejmowała  całkowitego  kosztu  wykonania 

danej pozycji. Ujęcie kosztów w sposób zaprezentowany przez Odwołującego Inko pozwoliły 

mu na ominięcie limitu ustanowionego dla Działu 1 Formularza Cenowego. 

VII. Ustalenia Izby  

Na  wstępie  Izba  stwierdziła,  że  nie  zachodzi  żadna  z  przesłanek  skutkujących 

odrzuceniem któregokolwiek z odwołań, opisanych w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień 

publicznych, a Odwołujący mają interes we wniesieniu odwołań. 

Izba ustaliła też, iż stan faktyczny postępowania nie jest sporny między Stronami.  

Izba oddaliła opozycję Odwołującego Inko w postępowaniu odwoławczym o sygn. akt 

KIO  916/18 

wobec  Przystępującego  Arcus  oraz  Przystępującego  TPF,  stwierdzając  że 

interes  w  zgłoszeniu  przystąpienia  jest  interesem  szerszym,  niż  interes  we  wniesieniu 

odwołania,  który  ustawodawca  wyraźnie  zawęził  do  ochrony  dość  skonkretyzowanej 

możliwości  uzyskania  zamówienia.  Skoro  tak,  to  wystarczający  dla  uznania  skuteczności 

przystąpienia  jest  interes  zgłaszającego  przystąpienie  polegający  na  oczekiwaniu,  że  w 

związku  z  rozstrzygnięciem  odwołania  na  korzyść  Zamawiającego,  przystępujący  zwiększy 

swoją szansę na uzyskanie zamówienia. 


Izba  dopuściła  w  niniejszej  sprawie  dowody  z  dokumentacji  postępowania,  

w  szczególności  z:  protokołu  postępowania  o  udzielenie  zamówienia,  ogłoszenia  

o zamówieniu, pytań i odpowiedzi udzielanych przez Zamawiającego w trybie art. 38 ustawy 

Pzp,  postanowień  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia,  ofert  złożonych  przez 

Odwołujących,  wezwań  i  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny,  informacji 

Zamawiającego  o odrzuceniu  ofert  Odwołujących.  Izba  wzięła  również  pod  uwagę 

stanowiska  wyrażone  w  odwołaniach,  odpowiedziach  Zamawiającego  na odwołania, 

pismach  procesowym  złożonych  przez  Przystępującego  Promost,  a także  oświadczenia  i 

stanowiska stron  i  uczestników  postępowania odwoławczego wyrażone  ustnie do  protokołu 

posiedzenia i rozprawy w dniu 18 maja 2018 r.  

Izba  nie  dopuściła  i  nie  przeprowadziła  wnioskowanych  przez  Odwołującego 

Konsorcjum  Ar

cus  w  postępowaniu  odwoławczym  o  sygn.  akt  KIO  887/18  dowodów  z: 

umowy najmu z dnia 01.09.2017 r., umowy najmu lokalu użytkowanego z dnia 21.04.2016 r. 

wraz  z  aneksami  oraz  wyceny  informacyjnej  strony  internetowej  kontraktu  i  serwisu 

fotograficzno - filmow

ego z dnia 15.10.2017 r. Złożone dowody nie zostały potwierdzone za 

zgodność  z  oryginałem.  Przedłożone  niepoświadczone  kserokopie  nie  są  dokumentem. 

Kserokopia,  jako  mająca  cechy  dowodu  wtórnego,  wymaga  potwierdzenia  jej  zgodności  z 

oryginałem. 

Izba  nie  do

puściła i  nie przeprowadziła wnioskowanych przez  Odwołującego  Inko  w 

postępowaniu  odwoławczym  o  sygn.  akt  KIO  916/18  dowodów  z:  postanowienia  Sądu 

Okręgowego  w  Krakowie  z  dnia  16.04.2018  r.  w  przedmiocie  udzielania  zabezpieczenia 

roszczenia,  postanowienia 

Sądu  Okręgowego  w  Krakowie  z  dnia  26.04.2018  r. 

odrzucającego  zażalenie  uczestnika  –  Zamawiającego,  specyfikacji  na  pełnienie  nadzoru 

nad  projektowaniem 

i  realizacją  robót  oraz  zarządzenie  kontraktem  dotyczące  obwodnicy 

Kędzierzyna-Koźla  wraz  z  odpowiedzią  na  pytanie  nr  19,  20  oraz  43,  specyfikacji  na 

zarządzenie  kontraktem,  pełnienie  nadzoru  nad  zadaniem  dotyczącym  drogi  ekspresowej 

S52,  dwóch  stron  z  protokołu  z  posiedzenia  i  rozprawy  z  dnia  23.02.2018  r.  w  sprawie  o 

sygn.  akt  KIO  266/18,  specyfikacji  ist

otnych  warunków  zamówienia  na  zarządzanie 

kontraktem i pełnienie nadzoru nad zadaniem dotyczącym drogi krajowej nr 47 Rabka Zdrój - 

Zakopane  na  odcinku  Rdzawka  - 

Nowy Targ. Izba uznała, że ww.  dowody są nieprzydatne 

dla  rozstrzygnięcia  niniejszej  sprawy.  Dotyczą  bowiem  danych,  które  nie  są  przedmiotem 

oceny w toku 

niniejszego postępowania odwoławczego. 


Uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i  stanowiska 

stron,  oraz  uczestników  postępowania  odwoławczego,  złożone  w  pismach 

procesowych,  jak  też  podczas  rozprawy,  Izba  ustaliła  i  zważyła,  co  następuje: 

wszystkie trzy 

odwołania zasługują na oddalenie.  

Odwołanie o sygn. KIO 887/18 

Odwołujący – Konsorcjum Arcus postawił w odwołaniu główny zarzut naruszenia art. 

89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez bezzasadne odrzucenie jego oferty 

jako  zawierającej  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  pomimo  że 

złożone  wyjaśnienia  były  obszerne  i  logiczne  oraz  zawierały  dowody  w  postaci  obliczeń  i 

kalkulacji, 

adekwatne do wezwania do wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. 

Zamawiający  odrzucił  ofertę  Konsorcjum  Arcus  uzasadniając  swoją  decyzję 

następująco.  Zamawiający  stwierdził,  że  złożone  wyjaśnienia  są  bardzo  lakoniczne, 

ogólnikowe,  niepoparte  żadnymi  dowodami,  tym  samym  Konsorcjum  Arcus  nie  wywiązało 

się  ze  spoczywającego  na  nim  obowiązku  wykazania,  że  cena  nie  jest  rażąco  niska. 

Uzasadniając oszczędność metody  wykonania, powoływało się na  wypracowane przez  lata 

wewnętrzne  systemy  zarządzania,  które  pozwalają  na  obniżenie  kosztów  pracy 

p

racowników,  jednak  poprzestało  tylko  na  gołosłownym  oświadczeniu,  bez  szerszego 

uzasadnienia  bądź  przedłożenia  dowodów.  Również  nie  przedstawiło  dowodów 

potwierdzających  fakt,  iż  nie  poniesie  koszów  wyposażenia  biura.  Także  w  zakresie 

wypracowanych  stawek 

wysoko  wykwalifikowanej  kadry  nie  załączyło  żadnych  dowodów, 

które uwiarygodniłyby jego oświadczenia. 

Zamawiający  podnosił  również,  że  Odwołujący  oświadczył,  że  do  obsługi 

administracyjnej  i  biurowej  skierowane  będą  osoby  z  Urzędu  Pracy  oraz  powoływał  się  na 

udział  w  Programie  Operacyjnym  Wiedza  Edukacja  Rozwój  2014-2020  „Lubię  to".  Nie 

przedstawił  jednak  żadnych  dowodów,  które  potwierdziłyby,  że  faktycznie  do  realizacji 

zadania  będzie  mógł  skierować  osoby  na  preferencyjnych  warunkach,  ani  szczegółowych 

ka

lkulacji,  jak  ewentualne  dofinansowanie  wpływa  na  kalkulację  wynagrodzenia  w  całym 

okresie realizacji umowy. 

W  ocenie  Zamawiającego  Odwołujący  w  kalkulacji  okresu  projektowania  pominął 

część  specjalistów,  których  obecność  na  tym  etapie  jest  niezbędna  dla  wypełnienia 

zobowiązań  umownych.  W  wycenie  pracy  innych  ekspertów  w  okresie  realizacji  robót 

Odwołujący  przyjął  określone  liczby  dniówek,  nie  przedstawił  jednak  żadnych  założeń  czy 

analiz, które potwierdzałyby, że przyjęte ilości są wystarczające dla prawidłowego wykonania 

usługi. Nadto, Zamawiający zauważał, że Odwołujący nie wykazał, że w cenie oferty zawarte 


są  koszty  wynikające  z  dodatkowych  usług  zaoferowanych  w  ramach  przyjętych 

pozacenowych kryteriów oceny ofert. 

Zgodnie  z  art.  90  ustawy  Pzp: 

1.  Jeżeli  zaoferowana cena  lub  koszt,  lub  ich istotne 

części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą 

wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie  z 

wymaganiami  określonymi  przez  zamawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów, 

zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

wyliczenia ceny lub kosztu (...) 

1a. W przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co 

najmniej  30%  od:  1) 

wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i 

usług,  ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  zgodnie  z art.  35  ust.  1  i  2 lub  średniej 

arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert,  zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie 

wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z  okoliczności 

oczywistych, 

które nie wymagają wyjaśnienia (…). 

Oznacza to, że zamawiający był uprawniony do żądania wyjaśnień w zakresie rażąco 

niskiej  ceny  nie  tylko 

w  sytuacjach  określonych w  art.  90  ust.  1a  pkt  1  ustawy  Pzp  (tj.  gdy 

cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o 

należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  zgodnie 

z art.  35  ust.  1  i  2 

lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert), ale w każdej 

sytuacji,  w  której  cena  wydaje  mu  się  rażąco  niska  i  budzi  wątpliwości  co  do  możliwości 

wykonania  zamówienia  zgodnie  z  jego  wymaganiami  lub  z  wymaganiami  wynikającymi  z 

przepisów  odrębnych.  Zamawiający  może  powziąć  wątpliwości  w  oparciu  o  szereg 

czynników, w tym doświadczenie nabyte przy udzielaniu tego rodzaju zamówień, znajomość 

cen  obowiązujących  na  rynku,  cen  innych  ofert  złożonych  w  postępowaniu  itp.  Zatem, 

zamawiający  ma  prawo do  wezwania  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  zawsze,  gdy  wzbudzi 

ona jego wątpliwości, niezależnie czy został spełniony którykolwiek z ww. progów.  

Odnosząc  się  do  dalszej  argumentacji  Odwołującego  nakierowanej  na  fakt  braku 

obowiązku  przedstawienia  stosownych  dowodów  wraz  z  wyjaśnieniami  w  zakresie  rażąco 

niskiej  ceny  należy  wskazać,  że  profesjonalista  jakim  niewątpliwie  jest  Konsorcjum  Arcus, 

ubiegający  się  i  uzyskujący  zamówienia  publiczne  zgodnie  z  procedurami  określonymi  w 

ustawie Pzp,  powinien  mieć świadomość,  iż kierowane  do  niego wezwanie  w  trybie art.  90 

ust. 1 i 1a ustawy Pzp oznacza konieczność wyjaśnienia w jak najszerszy sposób podstaw 

wyceny i kalkulacji całej ceny ofertowej i wykazania, że cena ta będzie pokrywała co najmniej 

wszystkie  koszty  związane  z  realizacją  zamówienia.  To  na  wykonawcy,  do  którego  jest 

kierowane  takie  wezwanie  spoczywa  ciężar  wykazania  powyższego  Zamawiającemu.  To 

także  na  wykonawcy  spoczywa  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej 

ceny i to wykonawca ma najlepszą wiedzę, w jaki sposób kalkulował ofertę.  


Izba  ustaliła,  że  wezwanie  Zamawiającego  zawierało  prośbę  o  przedstawienie 

kalkulacji  ceny  dot.  następujących  zagadnień:  1.  Zatrudnienia  personelu  kluczowego  na 

podstawie  umowy  o  pracę  (z  uwzględnieniem  zakazu  zatrudnienia  poza  kontraktem):  w 

o

kresie  projektowania,  w  okresie  realizacji  robót,  w  okresie  przeglądów  i  rozliczenia 

Kontraktu;  2.  Zatrudnienia  personelu  niekluczowego:  w  okresie  projektowania,  w  okresie 

realizacji  robót,  w  okresie  przeglądów  i  rozliczenia  Kontraktu;  3.  Lokalizacji,  powierzchni  i 

wyposażenia  Biura  Konsultanta  oraz  Biura  Zamawiającego,  miejsc  parkingowych  dla 

Konsultanta  i  Zamawiającego;  4.  Środków  transportu  i  łączności  dla  Zamawiającego;  5. 

Kosztów  pośrednich  wykonania  usługi,  w  tym  w  szczególności  samochodów  służbowych 

Konsultanta,  środków  łączności,  sprzętu  komputerowego  i  biurowego  Konsultanta;  6. 

Kosztów  ubezpieczeń.  Zamawiający  zwrócił  się  o  przedstawienie  szczegółowych  i 

wyczerpujących  wyjaśnień,  obliczeń,  kalkulacji  dotyczących  sposobu  uwzględnienia 

istotnych  e

lementów  mających wpływ  na  cenę ofertową,  które  uzna  Odwołujący  za istotne, 

mając  na  uwadze  między  innymi:  zaangażowanie  osobowe,  czasowe,  rzeczowe, 

materiałowe,  finansowe  i  związane  z  tymi  niezbędne  do  poniesienia  koszty,  a  także 

zakładany  poziom  zysku.  Zamawiający  wskazywał,  że  treść  złożonych  informacji  i 

przedstawionych  dowodów  musi  potwierdzać,  że  zaoferowana  w  ofercie  cena  jest 

skalkulowana  prawidłowo  i  nie  budzi  wątpliwości,  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu 

zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego lub wynikającymi z 

odrębnych przepisów.  

Wykonawca  będąc  więc  świadomym  charakteru  wynagrodzenia,  zakresu  i  rodzaju 

przedmiotu  zamówienia,  zastosowanej  przez  siebie  metody  kalkulacji  ceny,  a  przede 

wszystkim  znając  obowiązujące  przepisy  ustawy  Pzp,  a  także  jako  profesjonalista  na  tym 

rynku 

–  dysponując  wiedzą  co  do  orzecznictwa  kształtującego  interpretacje  wskazanych 

przepisów ustawy Pzp, powinien dochować należytej staranności przy formułowaniu swoich 

wyjaśnień, uwzględniając także okoliczność, iż wskazanie kosztów materiałów niepopartych 

dowodami może istotnie wpłynąć na uznanie jego ceny ofertowej za nierynkową. 

Z

godnie  z  art.  190  ust.  1a  pkt  1  Pzp  ciężar  dowodu,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco 

niskiej  ceny  spoczywa  na  wykonawcy,  k

tóry  ją  złożył,  jeżeli  jest  stroną  postępowania 

odwoławczego. W konsekwencji należy przyjąć, że rolą odwołującego się wykonawcy, który 

kwestionuje prawidłowość oceny złożonych przez niego wyjaśnień, jest udowodnienie przed 

Izbą, że były one prawidłowe, a tym samym  że decyzja zamawiającego o odrzuceniu oferty 

była  błędna.  Odwołujący  nie  powinien  jednak  przedstawiać  nowych  dowodów  na 

potwierdzenie  prawidłowości  przedłożonej  zamawiającemu  kalkulacji,  zwłaszcza  jeżeli 

zawierałyby one nieznane zamawiającemu w dacie rozstrzygnięcia postępowania informacje. 


Zatem, przedłożone na rozprawie dowody winny zostać załączone do wyjaśnień. Tym 

bardziej,  że  biorąc  pod uwagę,  że wezwanie kierowane jest  do  profesjonalnego uczestnika 

obrotu gospodarczego, wobec które stosowany  jest  miernik  podwyższonej  staranności  (art. 

355  §  2  Kodeksu  cywilnego),  Konsorcjum  Arcus  winno  zdawać  sobie  sprawę,  że  na 

potwierdzenie  realności  poszczególnych  cen  zobowiązany  jest  dołączyć  dowody. 

Niewątpliwie  działaniem  błędnym  jest  kompletowanie  dowodów  na  etapie  postępowania 

odwoławczego,  a  nie  przesłanie  ich  w  terminie  wskazanym  w  wezwaniu  do  wyjaśnień. 

Wszelkie 

informacje przedstawione przez wykonawcę muszą być znane zamawiającemu na 

konkretnym  etapie  postępowania,  celem  umożliwienia  mu  podjęcia  decyzji  co  do 

ewentualnego  odrzucenia  oferty.  Rozprawa  przed  Krajową  Izbą  Odwoławczą  nie  może 

stanowić kolejnego etapu procedury określonej w art. 90 ust. 1 i 1a ustawy Pzp. Ponadto, na 

uwagę  zasługuje  fakt,  że  oferta  dotycząca  dwóch  numerów  telefonów,  przedłożona  na 

rozprawie  została  sporządzona  w  dniu  5  maja  2018  r.,  zatem  kilka  miesięcy  po 

wystosowanym do Odwołującego Arcus wezwaniu do wyjaśnień.  

Izba  oceniając  wyjaśnienia  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  złożone  przez 

Odwołującego  Arcus  stwierdza,  że  składały  się  one  wyłącznie  z  wyjaśnień  oraz  kalkulacji, 

bez wskazania dowodów mających potwierdzać prezentowane stanowisko. Brak załączenia 

dowodów  obciąża  wykonawcę,  skutkiem  czego  jest  zazwyczaj  odrzucenie  jego  oferty. 

Zdaniem Izby, koszt usługi nadzoru i zarządzania stanowi zasadniczy element mający wpływ 

na  zaoferowaną  cenę,  bowiem  dotyczy  wynagrodzenia  personelu  zarządzającego  i 

pełniącego  nadzór  nad  kontraktem.  Zatem  wykonawca  winien  przedstawić  chociażby 

zobowiązania członków personelu kluczowego do podjęcia przez nich obowiązków w ramach 

niniejszego zadania. 

Jeżeli  okolicznością  uprawdopodobniającą  oszczędności  wykonawcy  miało  być 

posiadanie odpowiedniego wyposażenia biura należało przedstawić konkretne dowody, na tę 

okoliczność.  Odwołujący  nie  przedstawił  również  w  wyjaśnieniach  żadnych  dowodów 

dotyczących  kosztów  utrzymania  samochodów  na  potrzeby  Biura  Konsultanta,  kosztów 

utrzymania  samochodu  użyczonego  Zamawiającemu,  kosztów  wynajmu  powierzchni 

biurowej,  czy  też  kosztów  wynikających  z  usług  zaoferowanych  w  ramach  kryterium 

pozacenowym.  W  wyjaśnieniach  wskazał  przykładowo,  że  wykona  zdjęcia  cykliczne  w 

postaci  ortofotomapy  oraz  DSM  w  określonej  cenie  według  oferty  firmy  zewnętrznej,  której 

nie załączył. Oświadczył także, że otrzyma konkretne dofinansowanie w ramach współpracy 

z Powiatowymi Urzędami Pracy, nie przedkładając w tym zakresie żadnego dowodu. Zatem 

nie  sposób  stwierdzić,  czy  urzędy  aktualnie  prowadzą  nabory  wniosków  w  ramach 

wymienionych  projektów  oraz  jaki  jest  zakres  przedmiotowy  czy  podmiotowy  wskazanych 

programów.  Jak  słusznie  również  zauważył  Przystępujący  Promost,  Odwołujący  Arcus 


założył możliwość zatrudnienia Inżyniera Kontraktu w okresie projektowania w wymiarze 1/2 

etatu. Zgodnie z §13 ust. 7 IPU, Zamawiający dopuścił pracę w niepełnym wymiarze czasu, 

nie  mniejszym  niż  1/2  etatu,  jedynie  w  odniesieniu  do  kilku  określonych  ekspertów  (tj. 

Głównego  Inspektora  Nadzoru  specjalności  inżynieryjnej  drogowej,  Głównego  Inspektora 

Nadzoru  specjalności  inżynieryjnej  mostowej,  Specjalisty  ds.  rozliczeń,  Specjalisty  ds. 

roszczeń). Inżynier Kontraktu nie został wymieniony w tym katalogu. Oznacza to obowiązek 

zatrudnienia Inżyniera Kontraktu w pełnym wymiarze czasu pracy, przez cały okres realizacji 

usługi. 

W  zakresie  naruszenia  art.  90  ust.  1  ustawy  P

zp,  Izba  podziela  pogląd,  że 

ustawodawca nie określił, ile razy zamawiający może ponawiać wezwania do wyjaśnienia w 

zakresie  rażąco  niskiej  ceny.  Wezwanie  do  złożenia  wyjaśnień  może  być  skierowane  do 

wykonawcy  nawet  kilkakrotnie  w  sytuacji,  gdy  na 

podstawie  złożonych  wyjaśnień  powstają 

dalsze  kwestie  i  nowe  wątpliwości  wymagające  wyjaśnienia.  Niemniej,  nie  oznacza  to,  że 

zamawiający  powinien  przejmować  za  wykonawcę  inicjatywę  w  dążeniu  do  udowodnienia 

realności elementów mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny. Zamawiający, będąc 

gospodarzem postępowania, winien przestrzegać podstawowych zasad, takich jak chociażby 

zasady  bezstronności,  uczciwej  konkurencji  oraz  równego  traktowania  wykonawców. 

Ponowne 

wezwania do wyjaśnienia w  rzeczywistości tego  samego  zakresu informacji,  przy 

zaniechaniu  rzetelnego  i  starannego  działania  wykonawcy  podczas  złożenia  wyjaśnień 

niepopartych dowodami, należałoby uznać za naruszenie nie tylko art. 90 ust. 1, ale również 

art. 7 ust. 1 ustawy Pzp. 

Uwzględniając  powyższe  w  ocenie  Izby  nie  doszło  do  naruszenia  ani  art.  91  ust.  1 

ustawy Pzp, ani art. 90 ust. 3 w zw. z ust. 2 ustawy Pzp. Zamawiający prawidłowo dokonał 

oceny i wyboru oferty Przystępującego Promost, a Odwołujący Arcus nie przedstawił żadnej 

argumentacji jakob

y oferta Przystępującego Promost zawierała rażąco niską cenę. Wymaga 

podkreślenia,  że  odwołanie  nie  może  mieć  charakteru  blankietowego;  powinno 

konkretyzować  zarzuty,  wskazywać  okoliczności  faktyczne  i  prawne,  które  pozwalają  na 

dokonanie  oceny  ich  zasadno

ści.  Niewystarczające  jest  więc  ogólne  twierdzenie 

wystąpieniu  określonego  rodzaju  nieprawidłowości,  ale  konieczne  jest  określenie  ich 

zakresu

. Oznacza to zatem obowiązek odniesienia się do elementów stanu faktycznego,  w 

tym 

zawartości  oferty  Przystępującego  Promost.  W  szczególności,  odwołanie  zawierające 

zarzuty  dotyczące  rażąco  niskiej  ceny  konkurencyjnej  oferty,  winno  jednoznacznie 

precyzować  które  elementy  i  w  jaki  sposób  świadczą  o  zaoferowaniu  rażąco  niskiej  ceny. 

Ogólne stwierdzenie to za mało, bowiem uniemożliwia dokonanie oceny zasadności zarzutu.  

W  odniesieniu  do  naruszenia  art.  92  ust.  1  pkt  2  w  zw.  z  art.  7  ust.  1  ustawy  Pzp 

należy  uznać  zarzut  za  niezasadny.  Konsorcjum  Arcus  skorzystało  ze  środków  ochrony 


prawnej,  wniosło  odwołanie  oraz  polemizowało  w  uzasadnieniu  ze  stanowiskiem 

Zamawiającego.  Odwołujący  na  podstawie  uzasadnienia  faktycznego  zawiadomienia  o 

odrzuceniu oferty ustosunkował się do decyzji Zamawiającego.  

Odwołanie o sygn. KIO 896/18 

Odwołujący TPF postawił w odwołaniu główny zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w 

związku  z  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  poprzez  nieprawidłową  ocenę  złożonych  przez 

Konsorcjum  Promost  wyjaśnień,  a  w  konsekwencji  zaniechanie odrzucenie jego oferty  jako 

zawie

rającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.  

Izba ustaliła, że Zamawiający pismem z dnia 13 listopada 2017 r. wezwał Konsorcjum 

Promost  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny.  Konsorcjum  Promost  w 

wyznaczonym terminie udzie

liło obszernych wyjaśnień, załączając dowody na potwierdzenie 

wskazanych  kos

ztów  i  sposobu  kalkulacji  ceny,  w  tym  załącznik  nr  13  zawierający 

planowane koszty realizacji usługi. Następnie pismem z dnia 1 marca 2018 r.  Zamawiający 

wezwał  wykonawcę  do  udzielenia  dalszych  wyjaśnień  dotyczących  elementów  oferty 

mających wpływ  na  wysokość  ceny,  w  szczególności  dotyczących informacji czy  w  okresie 

projektowania została ujęta (w którym miejscu i w jakiej kwocie) konieczność dysponowania 

następującymi  osobami:  geodetą,  specjalistą  ds.  nadzoru  geotechnicznego  oraz 

geologicznego,  specjalistami  do  spraw  ochrony  środowiska,  specjalistą  do  spraw  umów  z 

gestorami  sieci  oraz  architektem  krajobrazu.  Konsorcjum  Promost  pismem  z  dnia  7  marca 

2018  r.  potwierdziło,  że  ujęło  koszty  związane  z  pracą  ww.  specjalistów  w  zakładanej 

rezerwie  finansowej  dla  okresu  projektowania,  czy  też  zarówno  w  rezerwie  dla  okresu 

projektowania,  jak  realizacji  robót.  Równocześnie  oświadczyło,  że  dokonuje  korekty 

załącznika  nr  13,  wydzielając  w  pozycji  rezerwa  pozycję  Inni  specjaliści  zgodnie  z 

zapotrzebowaniem,  w  tym  zastępowalność  personelu.  Oferta  Konsorcjum  Promost  została 

uznana w dniu 26 kwietnia 2018 r. jako najkorzystniejsza. 

O

dnosząc się wpierw do ponownego wzywania do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 

ust.  1  ustawy  Pzp,  Izba  podziela  pogląd  reprezentowany  w  wyroku  z  dnia  18  lutego  2016 

roku sygn. akt KIO 150/16, 

że powtórzenie wezwania do złożenia wyjaśnień musi wynikać z 

obiektywnych  okoliczno

ści  uzasadniających  uszczegółowienie  wyjaśnień złożonych  przez 

wykonawc

ę na 

pierwsze 

wezwanie 

zamawiaj

ącego. 

Przyj

ąć 

zatem 

nale

ży, ż

uzasadnieniem  do  skierowania  kolejnego  wezwania  w  trybie  art.  90  ust.  1  P.z.p.,  mo

ż

by

ć np.  konieczność rozwinięcia  lub  uszczegółowienia  wyjaśnień już złożonych  przez 

wykonawc

ę na pierwsze wezwanie, sformułowane przez zamawiającego w sposób ogólny.  

Z  taką  sytuacją  mamy  do  czynienia  w  przedmiotowym  postępowaniu. 

Zamawiający,  wzywając  Konsorcjum  Promost  po  raz  pierwszy  do  złożenia  wyjaśnień  w 


kwestii 

zaoferowanej  ceny,  o

graniczył  się  w  zakresie  kosztów  zatrudnienia  do  przedstawienia 

kalkulacji ceny dotyczącej zatrudnienia personelu kluczowego na podstawie umowy o pracę 

w  okresie projektowania,  realizacji  robót,  przeglądów  i  rozliczania kontraktu  oraz  personelu 

niekluczowe

go w tożsamych okresach. Nie wskazał przy tym, że oczekuje wyszczególnienia 

kosztów związanych z konkretnymi specjalnościami. W sytuacji, gdy cena jest sumą wartości 

wielu czynników składających się na przedmiot zamówienia, wykonawca może mieć problem 

z us

taleniem, które z nich konkretnie wzbudziły wątpliwości zamawiającego. Wykonawca nie 

może przy tym ponosić konsekwencji wynikających z braku precyzji i staranności po stronie 

zamawiającego.  W  związku  z  powyższym  Izba  nie  uwzględniła  zarzutu  naruszenia  przez 

Zamawiającego art. 90 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez ponowne wzywanie 

Konsorcjum Promost do 

złożenia wyjaśnień ceny rażąco niskiej.  

W zakresie zaś zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy 

Pzp,  należy  podkreślić,  że  to  realna,  rynkowa  wartość  danego  zamówienia  jest  punktem 

odniesienia  dla  oceny  i  ustalenia  ceny  rażąco  niskiej.  Cena  rażąco  niska  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia będzie ceną odbiegającą od jego rzeczywistej wartości, a rzeczona 

różnica  nie  będzie  uzasadniona  obiektywnymi  względami  pozwalającymi  danemu 

wykonawcy 

bez  strat  i  finansowania  wykonania  zamówienia  z  innych  źródeł  niż 

wynagrodzenie umowne, 

zamówienie to wykonać. Reasumując, cena rażąco niska jest więc 

ceną  nierealistyczną,  nieadekwatną  do  zakresu  i  kosztów  prac  składających  się  na  dany 

przedmiot  zamówienia,  zakładającą  wykonanie  zamówienia  poniżej  jego  rzeczywistych 

kosztów i w takim sensie nie jest ceną rynkową, tzn. generalnie nie występuje na rynku, na 

którym  ceny  wyznaczane są m.in.  poprzez  ogólną  sytuację gospodarczą panującą  w  danej 

branży  i  jej  otoczeniu  biznesowym,  postęp  technologiczno-organizacyjny  oraz  obecność  i 

funkcjonowanie  uczciwej 

konkurencji  podmiotów  racjonalnie  na  nim  działających.  (vide: 

wyrok KIO z dnia 23 marca 2017 r., sygn. akt 416/17). 

Zgodnie  z  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera 

rażąco  niskiej  ceny  lub kosztu, spoczywa na  wykonawcy. W przedmiotowym  postępowaniu 

odwoławczym ciężar ten spoczywał na Konsorcjum Promost, który ciężarowi temu sprostał. 

Wykonawca  wykazał  zasadność  i  rzetelność  wyjaśnień  złożonych  w  wyniku  wezwania 

wystosowanego  przez  zamawiającego.  Dokonując  analizy  wyjaśnień  złożonych  przez 

Konsorcjum  Promost,  Izba  stwierdziła,  iż  wyjaśnienia  potwierdzają  realność  zaoferowanej 

ceny. 

Odnosząc się zaś do kwestionowanych przez Odwołującego TPF kosztów, wskazać 

należy, co następuje. Odwołujący w przedstawionych w odwołaniu kalkulacjach dotyczących 

minimalnych  kosztów  związanych  z  utrzymaniem  samochodu  Konsultanta  podaje  kwotę 


1001,67  zł/m-c  na  jeden  samochód,  przyjmując  w  kalkulacji  benzynę  jako  paliwo. 

Przystępujący zaś w złożonych wyjaśnieniach wskazał, iż personel Konsultanta wyposaży w 

dwa  samochody  z  instalacją  LPG,  co  już  daje  pewne  oszczędności. W przypadku kosztów 

związanych ze środkiem transportu Zamawiającego przekazany przez Konsorcjum Promost 

samochód  został  zamortyzowany,  podczas  gdy  Odwołujący  wskazywał  koszty 

zakupu/amortyzacji w wysokości 776,44 zł.  

W  odniesieniu  do  zarzutu,  że  Przystępujący  nie  przyjął  w  kosztach  zatrudnienia 

personelu biurowego i pomocniczego minimalnego wynagrodzenia za pracę przewidzianego 

na 2018 r. w wysokości 2100 zł brutto, Przystępujący podkreślał, że na dzień składania ofert 

obowiązującą stawką minimalnego wynagrodzenia była kwota 2000 zł brutto. Przystępujący 

przewidział dla personelu biurowego i pomocniczego stawkę wraz z kosztami pracodawcy na 

poziomie  2 412,20  zł.  Skoro  Zamawiający  nie  zawarł w  SIWZ  postanowień,  że wykonawca 

winien 

skalkulować  w  cenie  zmianę  minimalnego  wynagrodzenia  na  2018  r.,  to  nie  można 

stawiać  takich  wymagań  wobec  wykonawców.  Postanowienia  SIWZ  nie  zawierały  również 

uwzględnienia  założenie  absencji  chorobowej  wynikającej  ze  statystyk  ZUS.  Wartości  te 

stanowią  wyłącznie  wyliczenie  własne  Odwołującego  i  nie  mogą  być  wiążące  dla  każdego 

wykonawcy. 

Należy  podkreślić,  że  Przystępujący  przewidział  również  rezerwę  w  pozycji 

związanej z  zatrudnienie personelu biurowego i pomocniczego w łącznej kwocie 18 541,60 

zł,  co  daje  kwotę  107,80  zł  miesięcznie  na  osobę,  którą  to  kwotę  Przystępujący  zamierza 

przeznaczyć  na  pozostałe  wydatki  związane  z  zatrudnieniem  personelu  np.  koszty  badań 

lekarskich, czy 

pokrycie ewentualnych zastępstw związanych z urlopami. 

Koszty  cyklicznych  zdjęć  zostały  szczegółowo  opisane  w  punkcie  16  i  17  pisma  z 

dnia  23.11.2018 

r.  Przystępujący  zadeklarował,  że  zdjęcia  będą  wykonywane  za  pomocą 

sprzętu,  będącego  w  jego  posiadaniu,  przez  personel  pracujący  na  kontrakcie,  w  ramach 

wykonywanych  obowiązków.  Pomimo  to  przewidział  kwotę  14  000  zł  w  okresie  od 

rozpoczęcia realizacji  robót  do  wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia oraz  kwotę  1 

500  zł  w  okresie  od  wystawienia  ostatniego  Świadectwa  Przejęcia  do  wystawienia 

Ostatecznego  Świadectwa  Płatności.  Dodatkowo,  z  wyjaśnień  wynika,  że  Przystępujący 

przewidział  koszty  wykonania  ortofotomapy  oraz  przeglądarki  WWW  wraz  z  dodatkowym 

serwerem  FTP  odpowiednio  w  pozycjach  2.3.19,  2.1.19  załącznika  nr  5  złożonych  wraz  z 

pismem  07.03.2018  r. 

Niezrozumiałe  są  również  twierdzenia  Odwołującego  jakoby 

Przystępujący nie uwzględnił odpowiedniego sprzętu geodezyjnego. 

Izba  podziela  pogląd  Przystępującego,  że  skoro  Inspektorzy  Nadzoru  w  zakresie 

swoich  obowiązków  uczestniczą  w  przeprowadzonych  próbach,  testach  i  badaniach, 

obmiarach  i  odbiorach technicznych  (s

ą to podstawowe zadania Inspektora Nadzoru) są to 


więc  czynności  objęte  planowaną  stawką  wynagrodzenia  i  nie  generują  dodatkowych 

kosztów. Tym bardziej, że SIWZ nie określa, którzy członkowie personelu Konsultanta mogą 

uczestniczyć  w  czynnościach  określonych  w  pkt  19.1.2.2.2)  IDW,  czyli  Podkryterium  1.2 

Kontrola  jakości.  Nadto,  zgodnie  z  oświadczeniem  Przystępującego  przewidział  on  ponad  

1  mln  rezerwy,  zatem  niewątpliwie  jest  w  stanie  pokryć  koszt  ewentualnego  zdublowania 

dwutygodniowego okresu zatrudnienia eksperta. 

W  zakresie  kosztów  personelu  w  okresie  realizacji  robót  oraz  gwarancji  wskazać 

należy,  że  zgodnie  z  §13  ust.  7  IPU  wszystkie  osoby,  których  dotyczy  obowiązek 

zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, tj. wskazane w ust. 5 i 6, przez okres realizacji 

U

sługi, do wydania ostatniego Świadectwa Przejęcia, będą zatrudnione na umowie o pracę 

w  wymiarze pełnego etatu.  Stosownie zaś do  §3  ust.  3  IPU  okres  przeglądów  i  rozliczenia 

kontraktu  trwa  od  daty  wskazanej  w  ostatnim  Świadectwie  Przejęcia  do  daty  wystawienia 

ostatecznego Świadectwa Płatności, tj. 15 miesięcy. Nie sposób zatem uznać, aby Eksperci 

Kluczowi i pracownicy biurowi oraz personel pomocniczy winni być zatrudnieni na umowę o 

pracę  również  w  okresie  przeglądów  i  rozliczenia  kontraktu,  tj.  po  wydaniu  ostatniego 

Świadectwa Przejęcia. 

Izba  uznała  również  za  bezzasadny  zarzut  (pomijając  fakt,  iż  został  podniesiony 

dopiero  na  rozprawie)  dotyczący  korekty  załącznika  nr  13.  Zgodnie  z  pkt  13  wyjaśnień 

Konsorcjum  Promost  z  dnia  7  marca  2018  r. 

dokonał  korekty  załącznika  nr  13 (planowane 

koszty  realizacji  usługi),  wydzielając  w  pozycji  rezerwa  pozycję  Inni  specjaliści  zgodnie  z 

zapotrzebowaniem, w tym zastępowalność personelu. Odwołujący podnosił, że skorygowany 

załącznik stanowi zmianę pierwotnie złożonych wyjaśnień, co jest nieuprawnione. W ocenie 

Izby  w

ydzielając  z  pozycji  rezerwy  pozycję  Inni  specjaliści  dokonano  jedynie 

uszczegółowienia, co koresponduje z oświadczeniem Przystępującego, że koszty związane 

z pracą specjalistów wymienionych w wyjaśnieniach zostały ujęte w rezerwie finansowej. W 

zakresie zaś pozycji 4 załącznika nr 13 Izba wskazuje, że podnoszony na rozprawie zarzut 

niezgodności  treści  oferty  z  treścią  SIWZ  nie  podlegał  rozpoznaniu,  bowiem  nie  był  objęty 

treścią odwołania. 

Abstrahując  od  powyższych  rozważań  należy  podkreślić,  że    w  skali  całej  oferty 

koszty negowane przez Odwołującego TPF mają nieznaczne znaczenie i nie można mówić 

o istotnych częściach składowych oferty. 

W zakresie  zarzutu  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  2  w  zw.  z  art.  7  ust.  1 ustawy  Pzp 

Izba  podziela  pogląd  zarówno  Zamawiającego,  jak  i  Przystępującego,  że  przedłożenie 

Harmonogramu  Pracy  Personelu  Konsultanta  nie  było  wymagane.  Nadto,  Przystępujący 

wyjaśnił,  że  koszty  geodety,  specjalisty  ds.  nadzoru  geotechnicznego,  specjalisty  ds. 


nadzoru  geologicznego,  specjalisty  ds.  ochrony  środowiska,  architekta  krajobrazu  oraz 

specjalisty  ds.  umów  z  gestorami  sieci,  zostały  uwzględnione  w  rezerwie  przewidzianej  w 

tym  okresie,  co  wynika  z  pisma  z  dnia  07.03.2018  r.  Natomiast  koszt  pracy  specjalisty  ds. 

kontaktów  ze  społecznością  i  promocji  oraz  specjalisty  ds.  sprawozdawczości  został 

przedstawiony  w  załączniku  nr  13  poz.  2.1.14  i  2.1.15  do  pisma  z  dnia  23.11.2018  r. 

Jednocześnie  Przystępujący  oświadczył,  że  w  sytuacji  zaistnienia  konieczności  konsultacji 

opracowań  związanych  z  organizacją  ruchu  w  okresie  projektowania  koszty  te  zostaną 

pokryte z planowanej rezerwy  wynoszącej ok. 200 000 zł. Zatem, zarzut Odwołującego nie 

potwierdził się. 

Z uwagi na fakt, że Zamawiający złożył na rozprawie oświadczenie o uwzględnieniu 

zarzutu 

nr II.2 z odwołania, nie podlegało ono rozpoznaniu przez Izbę. 

Odwołanie o sygn. KIO 916/18 

W zakresie odrzucenia oferty Odwołującego Inko jako niezgodnej z postanowieniami 

specyfikacji  istotnych warunków  zamówienia,  należy  wskazać,  co następuje.  Zgodnie z  art. 

82  ust.  3  ustawy  Pzp  treść  oferty  musi  odpowiadać  treści  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia. Art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp zawiera sankcję niedochowania ww. wymogu, z 

której wynika obowiązek zamawiającego odrzucenia oferty, której treść nie odpowiada treści 

specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 tej ustawy, 

tj.  możliwości  dokonania  jej  korekty.  Powyższe  przepisy  odnoszą  się  do  zasady  związania 

wykonawcy  oświadczeniami  zawartymi  w  ofercie  oraz  do  zasady  niezmienności  oferty. 

Zasady te odnoszą się do elementów, które treścią oferty zostały objęte i w niej wyrażone.  

Z

godnie z pkt 15 SIWZ Zamawiający dokonał opisu sposobu obliczenia ceny oferty w 

następujący  sposób:  15.1.  Cena  oferty  zostanie  wyliczona  przez  Wykonawcę  w  oparciu  o 

Formularz Cenowy  zawarty w Tomie IV SIWZ. 15.2. Formularz Cenowy, o którym mowa w 

pkt  10.1,  należy  wypełnić  ściśle  według  kolejności  pozycji  wyszczególnionych  w  tym 

formularzu  wyliczając  poszczególne  ceny  jednostkowe  netto.  Wykonawca  winien  określić 

ceny  jednostkowe  netto  oraz  wartości  netto  dla  wszystkich  pozycji  wymienionych  w  tym 

formularzu, a następnie wyliczy cenę netto łącznie. Wykonawca obliczając cenę oferty musi 

uwzględnić  wszystkie  pozycje  opisane  w  Formularzu  Cenowym.  Wykonawca  nie  może 

samodzielnie  wprowadzić  żadnych  zmian  do  Formularza  Cenowego.  15.3.  Każda  cena 

jednostkowa zawarta w Ofercie powinna obejmować całkowity koszt wykonania danej pozycji 

w  przyjętej  jednostce  czasu/ilości  rozliczenia  w  Formularzu  cenowym.  Dodatkowo 

Wykonawca  przeprowadzi  właściwe  analizy  i w  cenach  ryczałtowych  (dział  2,  pozycje  2.1, 

2.2, 2.3) uwzględni odpowiednią ilość wszystkich ekspertów i specjalistów tak, aby zapewnić 

sprawną i terminową realizację umowy. 15.4. Dla działów 1, 2, (pozycja 2.1 i 2.3.), 3, 4 oraz 


5 Formularza Cenowego Zamawiający przewiduje limity określone w tych Formularzach. W 

przypadku  gdy  którykolwiek  z  wymienionych  limitów  zostanie  przekroczony  w  ofercie 

Wykonawcy, Zamawiający odrzuci taką ofertę. 15.5. Dla każdej pozycji wyszczególnionej na 

Formularzu  Cenowym,  jeśli  składają  się  na  nią  elementy  o  zróżnicowanych  kosztach, 

jednolita  stawka  jednostkowa  powinna  zostać  skalkulowana  na  zasadzie  uśrednienia 

kosztów składowych. 

Stosownie  do  §11  ust.  18-20  IPU:  18.  Konsultant  jest  zobowiązany  z  własnej 

inicjatywy  zaproponować  natychmiastowe  zastępstwo  w  przypadkach:  1)  śmierci,  choroby, 

wypadku  lub  urlopu  którejkolwiek  z  osób  Personelu  Konsultanta;  2)  jeżeli  jest  konieczne 

zastąpienie  którejkolwiek  z  osób  Personelu  Konsultanta  z  innych  niż  wymienione  w  pkt  1, 

niezależnych  od  Konsultanta  przyczyn.  Kierownik  Projektu  jest  zobowiązany  rozpatrzyć 

propozycję  najpóźniej  następnego  dnia  roboczego  następującego  po  dniu,  w  którym 

Kierownik  Projektu  otrzymał  propozycję  Konsultanta.  Kierownik  Projektu  może  nie  wyrazić 

zgody  na  osobę  zaproponowaną  przez  Konsultanta  z  podaniem  uzasadnienia.  19.  W 

przypadku  gdy  członek  Personelu  Konsultanta  nie  może  zostać  niezwłocznie,  tj.  w  tym 

samym dniu,  zastąpiony lub  zmieniony, Inżynier Kontraktu lub Konsultant jest  zobowiązany 

najpóźniej  w tym  samym  dniu  wskazać  spośród  Personelu  Konsultanta  osobę  lub  osoby 

wykonujące tymczasowo obowiązki osoby zastępowanej lub zmienianej, przy czym stan taki 

nie będzie trwał dłużej niż 3 miesiące. 20. Konsultant nie otrzymuje wynagrodzenia z tytułu 

tymczasowego  wykonywanych  obowiązków  przez  członka  Personelu  Konsultanta 

jednocześnie wykonującego obowiązki własne i obowiązki osoby tymczasowo zastępowanej. 

W  pkt  2.2.  OPZ  Koszty  administracyjne  wskazano:  2.2.1.  Biuro  Konsultanta: 

„Konsultant  zobowiązany  jest  zapewnić  (np.  dostarczyć,  wynająć)  oraz  zorganizować, 

urządzić, wyposażyć i utrzymywać, na własny koszt biuro na potrzeby Personelu Konsultanta 

i  Personelu  biurowego  i  pomocniczego.  (..)  Konsultant  będzie  ponosić  wszystkie  koszty 

związane  z  urządzeniem,  utrzymaniem  i  likwidacją  biura  Konsultanta,  w  szczególności:  a) 

koszty  zainstalowania  wszystkich  niezbędnych  urządzeń,  sprzętu,  instalacji,  dróg 

dojazdowych  i  wewnętrznych,  miejsc  parkingowych,  wyposażenia  biura  i  zabezpieczeń,  b) 

koszty  eksploatacyjne  związane  z  użytkowaniem  biura  —  m.in.  opłaty  za  energię 

elektryczną,  Internet,  usługi  telekomunikacyjne,  ogrzewanie,  wodę,  wywóz  nieczystości, 

śmieci,  odprowadzenie  ścieków,  ochronę  mienia,  dzierżawę  terenu,  opłaty  za  wynajem 

pomieszczeń, koszty środków transportu, c) koszty usunięcia wszystkich urządzeń, instalacji, 

dróg  dojazdowych  i  wewnętrznych,  biur,  placów,  zabezpieczeń,  oczyszczenie  terenu  i 

doprowadzenie  do  stanu  pierwotnego  (jeśli  to  konieczne),  d)  koszty  ubezpieczeń.  Biuro 

może być wykorzystywane wyłącznie do pełnienia usługi.  


W  pkt  2.4.  Środki  transportu  i  łączności  wskazano:  Konsultant  niniejszego 

zamówienia  wyposaży  swój  personel  w  odpowiednią  ilość  środków  transportu  i  łączności 

(telefony komórkowe), zapewniającą sprawne pełnienie Usługi. W celu identyfikacji pojazdów 

samochody  Konsultanta  będą  odpowiednio  oznakowane  i  wyposażone  w  lampy 

ostrzegawcze.  

W  formularzu  cenowym  w  Dziale  1  miały  być  zawarte  koszty  administracyjne  od 

rozpoczęcia  Usługi  do  wystawienia  ostatniego  Świadectwa  Przejęcia  w  przeliczeniu  na 

miesiąc. W pkt 1.1. koszty Biura Konsultanta, w pkt 1.2. koszty Biura Zamawiającego, w pkt 

1.2a.  koszty  środka  transportu,  w  pkt  1.3.  i  1.4.  koszty  zatrudnienia  personelu  biurowego 

i pomocn

iczego. Koszty te miały stanowić nie więcej niż 15% wartości wyliczonej w pozycji A 

formularza  (cena  łączna  netto).  W  Dziale  2  miały  zostać  zawarte  ryczałtowe  koszty  usługi 

nadzoru i zarządzania, a w Dziale 3 koszty działań promocyjnych, zaś w Dziale 4 - koszty (w 

przeliczeniu  na  miesiąc)  administracyjne  od  wystawienia  ostatniego  Świadectwa  Przejęcia 

do wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności. W pkt 4.1. koszty Biura Konsultanta, w 

pkt 4.2. koszty Biura Zamawiającego, w pkt 4.2a. koszty środka transportu oraz w pkt 4.3. i 

4.4.  koszty  personelu  biurowego  i  pomocniczego.  Pod  Tabelą  w  Uwagach  Zamawiającego 

wskazano:  dla  Działu  1:  Dział  musi  obejmować  całość  kosztów  związanych  z prawidłową 

realizacją  Usługi  zgodnie  z  Umową  i  OPZ.  Pozycja  „personel  biurowy”  musi  obejmować 

całość  kosztów  związanych  z  zapewnieniem  osób  niezbędnych  do  prawidłowego 

funkcjonowania  Biura  Konsultanta.  Pozycja  „personel  pomocniczy”  musi  obejmować  całość 

kosztów związanych z zapewnieniem wszelkich innych asystentów i pracowników, którzy są 

niezbędni  do  prawidłowego wykonania Usługi  zgodnie  z  Umową i OPZ.  Uwagi  do  Działu 4 

były analogiczne. 

Odwołujący Inko w formularzu cenowym w pozycji 1.2a. wskazał koszty w wysokości 

2  500,00  zł  netto,  łącznie:  107 500,00  zł  netto,  w  pkt  1.3.  koszty  w  wysokości  4  800,00  zł 

netto,  łącznie:  206 400  zł  netto,  w  pkt  1.4.  koszty  w  wysokości  4  800,00  zł  netto,  łącznie: 

400 zł netto, w pozycji 4.2a. koszty w wysokości 1 250,00 zł netto, łącznie: 18 750,00 zł 

netto, w pozycji 4.3. koszty w wysokości 2400 zł netto, łącznie: 36 000 zł netto, w pozycji 4.4. 

koszty w wysokości 2400 zł netto, łącznie: 36 000 zł netto.  

Pismem  z  d

nia  13  listopada  2017  r.  Zamawiający  wezwał  Odwołującego  Inko  do 

złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny.  Dnia  27  listopada  2017  r.  Odwołujący 

Inko złożył wyjaśnienia, dołączając m.in. szczegółową kalkulację kosztów (załącznik nr 1 do 

pisma).  Zaznaczył,  że  koszty  planowych  nieobecności  i  zastępowalności  Personelu 

Biurowego i Pomocniczego zostały ujęte w odpowiednich podpozycjach pozycji 2.1, 2.2 i 2.3 

odnoszących  się  do  planowych  nieobecności  i  zastępowalności  całego  personelu  we 

wszystkich okresach realizacji kontraktu. Oświadczył nadto, że koszty zapewnienia środków 


transportu  dla  personelu  Konsultanta  zostały  ujęte  w  pozycjach  2.1,  2.2  i  2.3  Formularza 

cenowego i odpowiadającej mu Tabeli – Rozbicie ceny ofertowej. 

Izba ustaliła, że podstawą odrzucenia oferty Odwołującego Inko była niezgodność jej 

treści z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia w zakresie w jakim wykonawca 

przerzucił koszty środków transportu dla personelu konsultanta oraz koszty zastępowalności 

pracowników  biurowych  i  pomocniczych  do  Działu  2  Usługi  nadzoru  i  zarządzania 

Formularza Cenowego,  tj. do poz. 2.1. 

Usługi nadzoru i zarządzania - okres projektowania

do poz. 2.2. 

Usługi nadzoru i zarządzania - okres realizacji robót i do poz. 2.3 Usługi nadzoru 

i  zarządzania  -  okres  przeglądów  i  rozliczenia  kontraktu.  Zamawiający  w  uzasadnieniu 

odrzucenia  wskazywał,  że  koszty  te  Odwołujący  Inko  winien  uwzględnić  w  Dziale  1  oraz 

odpowiednio  w  Dziale  4  Formularza  Cenowego,  a  dokonanie  samodzielnych, 

nieuprawnionych  zmian  w  Formularzu  Cenowym 

doprowadziło  do  niezgodności  oferty  z 

treścią  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia,  której  nie  można  poprawić,  bowiem 

prowadziłoby  to  do  przekroczenia  ustalonego  procentowego  limitu  dla  Działu  1  Formularza 

Cenowego. 

Spór  między  stronami  dotyczy  wykładni  Formularza  cenowego,  który  miał  być 

sporządzony  przez  wykonawców  na  załączniku,  stanowiącym  integralną  część  SIWZ,  a 

dokładnie  umiejscowienia  w  tymże  formularzu  kosztów  środków  transportu  dla  personelu 

Konsultanta,  a  także  kosztów  zastępowalności  pracowników  biurowych  i  pomocniczych. 

ocenie  Izby,  wbrew  twierdzeniom  Odwołującego  Inko,  postanowienia  SIWZ  wskazywały 

jednoznacznie,  że  koszty  środków  transportu  dla  personelu  Konsultanta  oraz 

Zamawiającego,  a  także  koszty  zastępowalności  pracowników  biurowych  i  pomocniczych 

powinny być ujęte w Dziale 1 Formularza cenowego oraz odpowiednio w Dziale 4.  

Izba  nie  odstępuje  od  akceptowanej  od  lat  zasady,  że  wątpliwości  interpretacyjne  i 

niejasności treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia należy tłumaczyć na korzyść 

wykonawców,  jednak  aby  stwierdzić,  że  one  zaistniały,  należy  wpierw  odnieść  się  do 

całokształtu  treści  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia  i  uznać,  że  z  logicznego  i 

racjonalnego punktu widzenia obiektywnie wątpliwości takie można było powziąć lub przyjąć 

inne  rozumienie  danych  postanowień  i  wymogów.  Natomiast  tutaj,  zdaniem  Izby,  taka 

sytuacja nie zaistniała. 

W  pkt  2.2.1.  OPZ  (podpunkt  kosztów  administracyjnych)  dotyczącym  Biura 

Konsultanta  wskazano,  że  Konsultant  będzie  ponosić  koszty  środków  transportu,  co 

koresponduje z układem formularza cenowego, gdzie w Dziale 1: „Koszty administracyjne od 

rozpoczęcia  Usługi  do  wystawienia  ostatniego  Świadectwa  Przejęcia”  w przeliczeniu  na 

miesiąc  w  pkt  1.1.  miały  być  wykazane  koszty  Biura  Konsultanta.  Punkt  2.4.  OPZ  opisuje 


szczegółowo  wymagania  dotyczące  środków  transportu  zarówno  dla  Zamawiającego,  jak  i 

Personelu  Konsultanta.  Jednocześnie  jedynie  w  pkt  1.2a  oraz  4.2a  Formularza  cenowego 

wymieniono wprost „środek transportu”. W ocenie Izby koszty środków transportu personelu 

Konsultanta winny być ujęte w pkt 1.1. oraz odpowiednio w pkt 4.1. Formularza cenowego. 

Zgodnie  bowiem  z  instrukcją  Zamawiającego,  znajdującą  się  pod  Formularzem  cenowym, 

Dział 1 winien obejmować całość kosztów związanych z prawidłową realizacją usługi zgodnie 

z  umową  i  OPZ  (analogicznie  Dział  4).  W  zakresie  zaś  Działu  2  Zamawiający  wskazał,  że 

każda  pozycja  musi  obejmować  całość  kosztów  zatrudnienia  i  wynagrodzenia  wszystkich 

Ekspertów. 

Nie  sposób  również  zgodzić  się  z  argumentacją  Odwołującego  Inko  w  zakresie 

kosztów  nieobecności  pracowników  biurowych  i  pomocniczych.  Powoływanie  się  w  tym 

zakresie na §11 ust. 18-20 IPU, jako rzekomo określających procedurę zastępowania tychże 

pracowników,  jest  nieuprawnione.  §11  ust.  18-20  IPU  dotyczy  tylko  i  wyłącznie  zasad 

nieobecności  osób  Personelu  Konsultanta,  do  których  członkowie  personelu  biurowego  i 

pomocniczego nie  zaliczają  się.  Po  pierwsze  wynika to  z  pkt  2.1  OPZ,  który  rozróżnia  trzy 

grupy  personelu,  wskazując  że  w  celu  realizacji  zamówienia  Konsultant  zapewni 

odpowiednio:  1.  Personel  Konsultanta  (Eksperci  Kluczowi,  Inni  Eksperci),  2.  Personel 

biurowy.  3.  Personel  pomocniczy.  Ponadto,  zgodnie  z  definicją  Personelu  biurowego  i 

pomocniczego,  zawartą  w  §1  ust.  1  IPU  personel  ten  nie  stanowi  Personelu  Konsultanta 

(Personel  biurowy  i  pomocniczy:  personel  skierowany  przez  Konsultanta  do  realizacji 

Umowy, zapewniający działanie Biura Konsultanta w pełnym zakresie opisanym w umowie i 

Opisie  Przedmiotu  Zamówienia  (OPZ)  nie  będący  Personelem  Konsultanta.).  Na  uwagę 

zasługuje  również  fakt,  że  zgodnie  z  instrukcją  Zamawiającego,  znajdującą  się  pod 

Formularzem  cenowym,  zarówno  pozycja  dotycząca  personelu  biurowego,  jak  i 

pomocniczego,  winna  obejmować  całość  kosztów  związanych  z  zapewnieniem  osób 

niezbędnych  do  prawidłowego  funkcjonowania  Biura  Konsultanta  oraz  z  zapewnieniem 

wszelkich innych asystentów i pracowników, którzy są niezbędni do prawidłowego wykonania 

usługi zgodnie z umową i OPZ. Oznacza to, że w pozycjach w pkt 1.3 i 1.4 oraz odpowiednio 

w  pkt  4.

3  i  4.4  Formularza  cenowego  wykonawca  winien  przewidzieć  wszystkie  koszty 

personelu biurowego i pomocniczego, również w zakresie jego zastępowalności.  

Ze  względu  zaś  na  określone  przez  Zamawiającego  limity,  niezgodności  tej  nie 

można poprawić w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Zamawiający postanowił bowiem, 

że łączne koszty Działu 1 miały stanowić nie więcej niż 15% wartości wyliczonej w pozycji A 

formularza  (cena  łączna  netto).  Uwzględniając  więc  wyłącznie  koszty  środków  transportu 

wskazane  przez  O

dwołującego  Inko  limit  procentowy  zostałby  przekroczony,  gdyby 

prawidłowo  zakwalifikował  te  wydatki.  W  przypadku  przeniesienia  do  Działu  1  jedynie 


kosztów  środków  transportu  dla  personelu  konsultanta,  określonego  przez  Odwołującego 

Inko w piśmie z dnia 27 listopada 2017 r. wartość Działu 1 wyniosłaby 1 088 800,00 zł, co o 

3,25% przekracza ustalony limit. 

Wobec  powyższego  Izba  uznała,  że  Odwołujący  Inko  w sposób  nieuprawniony 

przerzucił koszty środków transportu oraz koszty zastępowalności pracowników biurowych i 

pomocniczych  do  Działu  2  Formularza  cenowego.  Treść  oferty  Odwołującego  Inko  nie 

odpowiada  post

anowieniom  SIWZ,  a  niezgodności  tej  nie  można  poprawić  w  trybie  art.  87 

ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. 

Izba nie przychyliła się również do stanowiska Odwołującego Inko, że w  tej sprawie 

mamy  do  czynienia  z  błędem  w  obliczeniu  ceny  (art.  89  ust.  1  pkt  6 ustawy  Pzp).  W 

orzecznictwie  przyjmuje  się,  że  błędem  w  obliczeniu  ceny  jest  każdy,  inny  niż  omyłka 

rachunkowa,  błąd  w  obliczeniu ceny,  polegający  na  przyjęciu niewłaściwych lub  niepełnych 

danych  do  jej  obliczenia.  W  niniejszej  stanie  faktycznym  wyjaśnienia  Odwołującego  Inko 

wskazywały, że zaoferowana cena objęła wszystkie elementy określone w SIWZ, a jedynie 

sposób jej przedstawienia był niezgodny z postanowieniami specyfikacji.  

Uwzględniając  powyższe  w  ocenie  Izby  nie  doszło  do  naruszenia  ani  art.  91  ust.  1 

ustaw

y Pzp, ani zasad prawa zamówień publicznych opisanych w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp. 

Zamawiający  prawidłowo  dokonał  oceny  i  wyboru  oferty  Przystępującego  Promost  oraz 

prawidłowo  odrzucił  ofertę  Odwołującego  Inko,  czym  potwierdził,  że  równo  traktuje 

wykonawców w postępowaniu, bowiem jak podniósł to Sąd Okręgowy w Bydgoszczy równe 

traktowanie  wykonawców  oznacza  jednakowe  traktowanie  wykonawców  na  każdym  etapie 

postępowania,  bez  stosowania  przywilejów,  ale  także  środków  dyskryminujących 

wykonawców ze względu na ich właściwości. Jej przestrzeganie polega na stosowaniu jednej 

miary  do  wszystkich  wykonawców  znajdujących  się  w  tej  samej  lub  podobnej  sytuacji,  nie 

zaś  na  jednakowej  ocenie  wykonawców  (vide:  postanowienie  Sądu  Okręgowego  w 

Bydgoszczy z dnia 17 marca 2008 r., sygn. akt VIII Ga 22/08).  

zakresie  zaś  naruszenia  przez  Zamawiającego  zasady  udzielenia  zamówienia 

wykonawcy  wybranemu  zgodnie  z  przepisami  ustawy  Pzp  w  art.  7  ust.  3,  uwzględniając 

znaczenie  zasad  określonych  w  art.  7  ust.  1  ustawy  Pzp  oraz  racjonalność  przepisów, 

zasada 

ta dotyczy zakazu dokonywania cesji praw lub przejęcia długów na rzecz podmiotów  

lub przez podmioty nieuczestniczące w postępowaniu o zamówienie publiczne. Tym samym 

Zamawiający  zobowiązany  jest  do  udzielenia  zamówienia  wykonawcy,  który  uczestniczył  

w  postępowaniu  o  udzielnie  zamówienia  publicznego  oraz  został  wybrany  zgodnie  

z  przepisami  ustawy,  a  więc  w  niniejszym  stanie  faktycznym  nie  doszło  do  naruszenia  

przez Zamawiającego wskazanej zasady.  


kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych,  stosownie  do  wyniku  postępowania,  zgodnie  z  §  3  i  §  5 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości  

i  s

posobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 z późn. zm.).  

Przewodniczący:     

……………………..…………. 

……………………..…………. 

……………………..…………..