odwołanie

Co zrobić, gdy termin odwołania minął?

Pytanie:

Byliśmy oferentami w jednym z przetargów. Jednostka medyczna ogłosiła przetarg nieograniczony w podziale na zadania. Naszej firmy dotyczyło zadanie nr 1. Ofertę należało złożyć w wersji papierowej. Dnia 22 stycznia 2021 r. otwarto oferty a 25 lutego 2021 r. ogłoszono wybór najkorzystniejszej oferty. Dnia 26 lutego 2021 r. odczytaliśmy wiadomość o wyborze. Dnia 2 marca 2021 r. wystąpiliśmy do zamawiającego o wyjaśnienie oferty konkurencji, w związku z podejrzeniem jej niezgodności z siwz. Dnia 3 marca 2021 r. otrzymaliśmy odpowiedź, która utwierdziła nas w tym, że produkt konkurenta, który wygrał przetarg, nie spełnia wymagań siwz. Dnia 4 marca 2021 r. wysłaliśmy do zamawiającego pismo z informacją o czynności niezgodnej z prawem (art. 181 ustawy Pzp). Pismo wysłano w wersji papierowej, tak aby zachować formę, w jakiej składaliśmy ofertę. Dnia 10 marca 2021 r. otrzymaliśmy – drogą mailową – wiadomość o podtrzymaniu oferty konkurencji z uwagi na fakt że termin przesłania informacji dotyczących niezgodności treści ofert z siwz upłynął 3 marca 2021 r. Czy w związku z obowiązkiem zachowania formy takiej, w jakiej wpłynęła oferta, czyli papierowej, obowiązuje nas 10-dniowy termin na odwołanie, licząc do dnia faktycznego przekazania pisma do zamawiającego (mamy potwierdzenie odbioru przesyłki, która zawierała pismo z informacją o czynności niezgodnej z prawem)?

Uzasadnienie odrzucenia oferty lub wykluczenia wykonawcy powinno być wyczerpujące i umożliwiać złożenie odwołanie

Uzasadnienie odrzucenia oferty lub wykluczenia wykonawcy powinno być wyczerpujące i umożliwiać złożenie odwołania

Izba podzieliła w całej rozciągłości stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 15 lipca 2011 r. XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy (sygn. akt XXIII Ga 416/11), iż „(...) Z punktu widzenia Zamawiającego, oznacza to że nie może on zmienić ani rozszerzać podstawy faktycznej decyzji o wykluczeniu wykonawcy z postępowania po wniesieniu przez tego drugiego odwołania. W świetle związania KIO, Sądu Okręgowego i Odwołującego zarzutami podniesionymi w odwołaniu, sprzeczne z naczelną zasadą postępowania cywilnego, jaką jest zasada równouprawnienia stron, byłoby dopuszczenie do rozszerzenia podstawy faktycznej decyzji o wykluczeniu Odwołującego. Wobec związania swoimi zarzutami, Odwołujący nie mógłby bowiem odnieść się do nowych okoliczności przedstawionych przez Zamawiającego, po wniesieniu odwołania. Z tych względów postępowanie Zamawiającego, polegające na przedstawieniu nowych dowodów w odpowiedzi na odwołanie i skargi, nie można traktować jedynie jako rozszerzenia argumentacji zawartej w decyzji o wykluczeniu. Powyższej wykładni nie podważa zasada ekonomiki procesowej ani zasada dyspozycyjności formalnej czyli rozporządzania przez stronę czynnościami procesowymi. Zasady te aczkolwiek ważne, nie mogą mieć charakteru dominującego. Z punktu widzenia naczelnych zasad postępowania cywilnego z pewnością ważniejszą rolę odgrywa zasada równouprawnienia stron a dokładniej zasada równości środków procesowych” – wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 9 marca 2021 r. sygn. akt  KIO 409/21.

Odwołanie w nowej ustawie Pzp – najważniejsze zasady dotyczące jego wnoszenia (cz. I)

Odwołanie w nowej ustawie Pzp – najważniejsze zasady dotyczące jego wnoszenia (cz. I)

Dnia 1 stycznia 2021 r. wchodzi w życie ustawa z 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (dalej: nowa ustawa Pzp), a wraz z nią, zmodyfikowane przepisy regulujące procedury odwoławcze, skargowe i pozasądowe, które umożliwiają podważanie niesłusznych decyzji zamawiającego. W artykule przeczytasz m.in. o tym, jakie czynności i zaniechania będzie mógł zaskarżyć wykonawca oraz w jakiej formie będzie musiał złożyć odwołanie. Dowiesz się także, jaki skutek będzie miał wniosek o zwrot wadium w trakcie toczącego się postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

  1. Legitymacja do wniesienia odwołania będzie przysługiwała wykonawcy, uczestnikowi konkursu oraz innemu podmiotowi, jeżeli ma on lub miał interes w uzyskaniu zamówienia lub nagrody w konkursie oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. Należy jednak pamiętać, że podmiot, który złożył do zamawiającego wniosek o zwrot wniesionego wadium, traci prawo do korzystania ze środków ochrony prawnej.
  2. Możliwość ochrony interesów wykonawców zainteresowanych udzieleniem zamówienia o wartości mniejszej niż progi unijne nie będzie od 1 stycznia 2021 r. limitowana poprzez ograniczanie katalogu czynności/zaniechań zamawiającego, których prawidłowość może być kwestionowana w drodze odwołania. Tym samym, dezaktualizacji podlega katalog czynności/zaniechań zamawiającego, które mogą stanowić podstawę do wniesienia odwołania.
  3. Pisma w postępowaniu odwoławczym wnoszone będą w formie pisemnej albo w formie elektronicznej albo w postaci elektronicznej. Dowolność wyboru formy dokumentu ograniczona została wyłącznie odnośnie do odwołania i przystąpienia do postępowania odwoławczego, które wniesione w postaci elektronicznej, wymagają opatrzenia ich podpisem zaufanym.
Czy w postępowaniu na usługi społeczne poniżej progów ustawowych przysługuje odwołanie do KIO?

Czy w postępowaniu na usługi społeczne poniżej progów ustawowych przysługuje odwołanie do KIO?

Temat poruszony w niniejszym opracowaniu dotyczy możliwości wniesienia odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej w przypadku procedury na usługi społeczne i inne szczególne usługi prowadzonej przez zamawiającego na podstawie art. 138o ustawy Pzp. Zdania w tej materii są podzielone i każda ze stron dyskusji ma dobre argumenty na poparcie swego stanowiska. To zagadnienie prawne nie zostało poddane dogłębnej analizie ani w orzecznictwie, ani w doktrynie. Nie rozstrzyga go również treść uzasadnienia rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Pzp i niektórych innych ustaw, która wprowadziła przepisy art. 138g–138s ustawy Pzp. W artykule prezentujemy rozbieżne stanowiska w tym temacie wraz z powołaniem się na orzecznictwo KIO oraz opinie UZP.

W doktrynie i orzecznictwie zdania na temat możliwości odwoływania się w procedurach na usługi społeczne poniżej progów 750.000 euro/1.000.000 euro są podzielone. Jedni twierdzą, że w odniesieniu do usług społecznych i innych szczególnych usług udzielanych zgodnie z art. 138o ustawy Pzp odwołanie do KIO nie przysługuje. Na poparcie tego stanowiska przytaczam poniżej opinię Urzędu Zamówień Publicznych oraz orzecznictwo.

Odpowiedź Urzędu Zamówień Publicznych na pytanie: „Czy wykonawca, składając ofertę w postępowaniu prowadzonym w oparciu o art. 138o ustawy Pzp, może złożyć odwołanie?” – jest jednoznaczna i wskazuje na to, że: „Procedura udzielania zamówień publicznych na usługi społeczne w oparciu o art. 138o ustawy Pzp, tj. zamówień, których wartość nie przekracza 750.000 euro – w przypadku zamówień innych niż zamówienia sektorowe lub zamówienia w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa lub 1.000.000 euro – w przypadku zamówień sektorowych, tworzona jest przez samego zamawiającego.

Zamawiający zobowiązany jest w tym zakresie jedynie do uwzględnienia norm zawartych w art. 138o ust. 2–4 znowelizowanej ustawy Pzp, które to przepisy nie przewidują odesłania do stosowania przepisów działu VI ustawy Pzp, tak jak to jest w przypadku zamówień na usługi społeczne i inne szczególne usługi o wartościach przekraczających kwoty, o których mowa w art. 138g ustawy Pzp. Uwzględniając powyższe, uznać należy, że wykonawcy uczestniczącemu w takim postępowaniu nie przysługuje odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej.

W przypadku postępowań prowadzonych w oparciu o art. 138o ustawy Pzp zamawiającego nie wiążą przepisy ustawy Pzp, z wyjątkiem reguł wskazanych w ust. 2–4 powyższego artykułu, a co za tym idzie zasadnym wydaje się twierdzenie, że wykonawca nie ma możliwości skorzystania ze środków odwoławczych przewidzianych w dziale VI ustawy Pzp”.

Wymogi formalne odwołania – jaki jest skutek braku adresata w treści odwołania?

Pytanie:

Czy jeśli wykonawca, którego oferta została odrzucona, przesłał do zamawiającego „odwołanie” złożone w nieprawidłowy sposób (brak adresata – Prezesa Izby), to w protokole z postępowania należy potraktować je jako skargę i zaznaczyć, że: „wykonawca poinformował zamawiającego o czynności bezprawnie podjętej lub zaniechanej (należy podać jakiej czynności dotyczyła informacja)”?

Brak wskazania adresata – Prezesa Izby w treści odwołania nie jest równoznaczny z tym, że zostało ono złożone w nieprawidłowy sposób. Dodatkowo fakt ten nie oznacza, że zamawiający nie ma do czynienia z odwołaniem. Zgodnie z art. 180 ust. 4 ustawy Pzp odwołanie wnosi się do Prezesa Izby, jednak przepis ten nie wskazuje, że w jego treści musi zawierać się wskazanie i adres Prezesa Izby.

Wymogi formalne w zakresie odwołania zostały określone w § 4 rozporządzenia w sprawie regulaminu postępowania przy rozpoznawaniu odwołań (dalej: rozporządzenie), w którym to wskazano:

„1. Odwołanie zawiera:

1)      imię i nazwisko lub nazwę (firmę), miejsce zamieszkania lub siedzibę, numer telefonu lub faksu oraz adres poczty elektronicznej odwołującego oraz imię i nazwisko przedstawiciela (przedstawicieli);

2)      imię i nazwisko lub nazwę (firmę) oraz miejsce zamieszkania lub siedzibę zamawiającego, oraz numer telefonu lub faksu oraz adres poczty elektronicznej zamawiającego;

3)      określenie przedmiotu zamówienia;

4)      wskazanie numeru ogłoszenia o zamówieniu, ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy, ogłoszenia o udzieleniu zamówienia, ogłoszenia o konkursie lub ogłoszenia o wynikach konkursu – w przypadku ich zamieszczenia w Biuletynie Zamówień Publicznych albo Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

5)      wskazanie czynności lub zaniechania czynności zamawiającego, której zarzuca się niezgodność z przepisami ustawy;

6)      przedstawienie zarzutów;

7)      żądanie co do sposobu rozstrzygnięcia odwołania;

8)      wskazanie okoliczności faktycznych i prawnych uzasadniających wniesienie odwołania oraz dowodów na poparcie przytoczonych okoliczności;

9)      podpis odwołującego albo jego przedstawiciela (przedstawicieli);

10)  wykaz załączników.