zaświadczenie z ZUS

Wykonawca nie dostarcza zaświadczenia z ZUS z uwagi na trwającą kontrolę – jakie czynności podjąć?

Pytanie:

Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie w trybie art. 26 ust. 1 ustawy Pzp złożył wymagane dokumenty z wyjątkiem zaświadczenia właściwego naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego, że nie zalega z opłacaniem podatków. Jako uzasadnienie wskazał, że aktualnie trwa u niego kontrola urzędu skarbowego i do momentu jej zakończenia urząd nie wyda takiego zaświadczenia. Nie jest przy tym w stanie wskazać, kiedy ta kontrola się zakończy (w międzyczasie wszczęto wobec tego wykonawcy kontrolę ZUS i wtedy urząd skarbowy zawiesił prowadzone przez siebie czynności).

Powstaje problem z zachowaniem sprawności postępowania oraz co najważniejsze pojawia się ryzyko niepodpisania umowy. Zamówienie musi zostać zrealizowane w tym roku (kwestia zabezpieczonych środków). Podpisanie umowy powinno nastąpić najpóźniej do 15 maja (termin realizacji zamówienia to 200 dni od dnia zawarcia umowy). Wykonawca zgłasza gotowość do realizacji umowy, jednakże z przyczyn niezależnych od niego nie może złożyć dokumentu. Wezwaliśmy go do przedłużenia terminu związania ofertą i prawdopodobnie to zrobi. Teraz  oficjalnie wezwiemy go w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do złożenia ww. zaświadczenia. Co w sytuacji, gdy urząd skarbowy stwierdzi jakieś nieprawidłowości u wykonawcy i odmówi mu wydania zaświadczenia? Czy prócz wykluczenia go, powinniśmy również zatrzymać jego wadium? Jak długo zamawiający powinien czekać na złożenie dokumentu?

Zamawiający w dokumentacji z innego postępowania dysponuje aktualnym zaświadczeniem z ZUS dla tego wykonawcy. Z formalnego punktu widzenia można posłużyć się tym dokumentem w odpowiedzi na ww. wezwanie z art. 26 ust. 1 ustawy Pzp. Czy jednak w związku z prowadzoną kontrolą wolno tak zrobić? Czy zamawiający musi czekać na wynik tej kontroli, w której mogą zostać wskazane jakieś nieprawidłowości, czy też może zaakceptować wcześniej wystawione  zaświadczenie?

Na tym etapie nie ma jeszcze podstaw, aby bezwzględnie stwierdzić, że wykonawca podlega wykluczeniu z postępowania. W opisanej sytuacji zamawiający, posiadając aktualne zaświadczenie z ZUS tego wykonawcy, może się nim posłużyć. Fakt prowadzenia kontroli nie przesądza o tym, że sytuacja podmiotowa wykonawcy stała się nieprawidłowa. Jednak warto pamiętać o możliwości wykluczenia wykonawcy na każdym etapie postępowania o udzielenie zamówienia, z tego względu w miarę możliwości należy monitować sytuację. 

Najpierw trzeba zweryfikować, czy żądany dokument był dokumentem na potwierdzenie fakultatywnej przesłanki wykluczenia określonej w art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy Pzp. Stosownie do tego przepisu fakultatywną przesłanką wykluczenia jest okoliczność, gdy wykonawca naruszył obowiązki dotyczące płatności:

  • podatków,
  • opłat lub
  • składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne,

co zamawiający jest w stanie wykazać za pomocą stosownych środków dowodowych, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 24 ust. 1 pkt 15 ustawy Pzp. Wyjątkiem będzie sytuacja, w której  wykonawca dokonał płatności należnych podatków, opłat lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne wraz z odsetkami lub grzywnami bądź zawarł wiążące porozumienie w sprawie spłaty tych należności.

Elektroniczne zaświadczenie z ZUS – zasady sporządzania i przedkładania w przetargach

Pytanie:

W przetargu powyżej progów unijnych wezwaliśmy wykonawcę do złożenia dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw do wykluczenia. W toku oceny dokumentów komisja przetargowa powzięła wątpliwości co do zaświadczenia z ZUS wydanego w wersji elektronicznej. Dokument jest w formacie pdf i umożliwia edycję jego treści, opatrzony jest tylko kwalifikowanym podpisem pełnomocnika wykonawcy i brak na nim podpisu pracownika ZUS. Mając na uwadze:

  • rozporządzenie w sprawie dokumentów, zgodnie z którym zaświadczenie z ZUS powinno być złożone w oryginale lub kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem oraz
  • rozporządzenie w sprawie użycia środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego oraz udostępniania i przechowywania dokumentów elektronicznych,

mamy wątpliwości, czy dokument można uznać za oryginał lub kopię poświadczoną za zgodność przez wykonawcę.

Czy stosownie do art. 50 ust. 4a−4c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zaświadczenia o niezaleganiu w opłacaniu składek na ubezpieczenie zdrowotne wykonawca mógł bez tworzenia cyfrowego odtworzenia w postaci skanu lub zdjęcia wydruku z elektronicznej wersji zaświadczenia wykonać kopię/wydruk z oryginalnego dokumentu i opatrzyć go własnym kwalifikowanym podpisem elektronicznym? Naszym zdaniem wykonawca powinien przekazać oryginalny dokument elektroniczny opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym pracownika ZUS. Czy należy przyjąć, że wydruk dokumentu bez kwalifikowanego podpisu elektronicznego upoważnionego pracownia ZUS, ale potwierdzony za zgodność z oryginałem przez wykonawcę umożliwiający weryfikację zgodną z art. 4b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest prawidłowy?

Wykonawca, który nie zatrudnia pracowników, ma problem z dostarczeniem zaświadczenia z ZUS

Pytanie:

Jednym z dokumentów, jakich żądał zamawiający na potwierdzenie faktu niepodlegania wykluczeniu z postępowania, było aktualne zaświadczenie właściwego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Wykonawca –konsorcjum składające się z 3 członków względem jednego z nich załączyło do oferty jedynie oświadczenie, że firma X nie posiada obowiązku opłacania i rozliczania składek wobec ZUS, ponieważ nie zatrudnia pracowników (zgodnie z brzmieniem przepisów sprzed lipcowej nowelizacji ustawy Pzp). W oświadczeniu podano, że wynika to z art. 46 i 47 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zamawiający wezwał wykonawcę do przedłożenia aktualnego dokumentu urzędowego z ZUS w zakresie opłacania składek i zasugerował, że jeżeli firma faktycznie składek nie odprowadza, to ZUS wystawi zaświadczenie, iż nie jest ona zarejestrowana jako płatnik. W takiej sytuacji zamawiający biorąc pod uwagę wcześniejsze wyjaśnienie wykonawcy, będzie mógł uznać, że skoro firma nie jest zarejestrowana w ZUS, zatem zapewne nie ma względem niego zaległości. Niestety w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego konsorcjum ponownie złożyło oświadczenie, że firma nie ma obowiązku płatności składek. Czy należy uznać to wyjaśnienie czy wykluczyć wykonawcę z powodu braku dokumentu, o który wnosił?