W tym dziale znajdziesz porady prawne udzielone przez ekspertów w konkretnych sytuacjach, z jakimi spotkali się inni uczestnicy postępowań o zamówienia publiczne. Wszystkie odpowiedzi zostały udzielone przez doświadczonych prawników i specjalistów ds. Prawa zamówień publicznych.

Agnieszka Gwóźdź-Kuzior

Zapisy umowy należy interpretować ściśle według ich brzmienia

Pytanie: Postępowanie dotyczy zamówienia przeprowadzonego na podstawie art. 138o ustawy Pzp. W projekcie umowy, która była załącznikiem do ogłoszenia o zamówieniu, znajduje się zapis: „Zamawiający zastrzega, iż w przypadku pisemnej rezygnacji ze szkolenia uczestnika projektu przed rozpoczęciem kursu, wynagrodzenie za danego uczestnika nie zostanie wypłacone, natomiast w przypadku rezygnacji uczestnika w trakcie realizacji kursu, wynagrodzenie za danego uczestnika zostanie pomniejszone proporcjonalnie”. W dniu rozpoczęcia szkolenia na szkolenie nie stawiły się 2 z 5 skierowanych na nie osób. Wykonawca ponosi koszty stałe: koszt sali, koszt trenera oraz zmienne: catering, koszt materiałów szkoleniowych, koszt egzaminu. Czy możemy uznać, że wynagrodzenie wykonawcy będzie pomniejszone tylko o koszty zmienne? Koszt wynajmu sali jest taki sam niezależnie od liczby osób na szkoleniu. W ofercie złożonej przez wykonawcę został wskazany tylko koszt za godzinę szkolenia bez podziału na koszty zmienne i stałe. Szkolenie jest realizowane dla osób bezrobotnych w ramach projektu współfinansowanego ze środków UE. W ogłoszeniu o zamówieniu zostały zawarte zapisy: „W przypadku zaistnienia sytuacji związanej z potrzebą dokonania stosownych zmian w umowie w celu właściwej realizacji zamówienia publicznego zastrzega się możliwość dokonania niniejszych zmian w drodze aneksu do umowy. Zakres zmian może dotyczyć: a)      okresu i harmonogramu realizacji umowy, b)      ostatecznej liczby godzin do zrealizowania, c)      ostatecznej liczby uczestników, d)      zwiększenia wartości zamówienia w wysokości nie przekraczającej 50% wartości zamówienia publicznego określonego w umowie. Zamawiający zastrzega sobie prawo do zmiany terminu i miejsca realizacji zajęć, z przyczyn uwzględniających potrzeby prawidłowej realizacji projektu”. Szkolenie trwa a wykonawcy bardziej opłaca się zrezygnować i zapłacić karę umowną, niż kontynuować usługę za 3/5 wynagrodzenia.

Agnieszka Gwóźdź-Kuzior

Dopuszczalność zmian umowy – czasem trzeba zastosować kilka przesłanek

Pytanie: Otrzymaliśmy dofinansowanie ze środków UE (RPOWD 2014–2020) na budowę sortowni odpadów komunalnych oraz budynku biurowo-socjalnego (zaplecza), a także świadczenie usług inżyniera kontraktu dla tej inwestycji. Ogłosiliśmy przetarg nieograniczony na wybór inżyniera i podpisaliśmy umowę w sprawie zamówienia publicznego. W opisie przedmiotu zamówienia na pełnienie funkcji inżyniera kontraktu wskazano dokumentację projektową dla robót budowlanych dotyczących sortowni odpadów oraz budynku biurowo-socjalnego (zaplecza). Dokumentacja projektowa była również załącznikiem do siwz. Aktualnie jesteśmy w trakcie uzgadniania zmian w umowie o dofinansowanie projektu polegających m.in. na przedłużeniu terminu jego realizacji oraz zamianie dokumentacji projektowej dotyczącej budynku biurowo-socjalnego (będziemy budować inny budynek na podstawie nowego projektu). Czy w związku z tym możliwa jest zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego na pełnienie funkcji inżyniera kontraktu na podstawie art. 144 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp w zakresie przedłużenia terminu jej realizacji oraz zamiany dokumentacji projektowej dotyczącej budynku biurowo-socjalnego (zaplecza)? Określiliśmy następujące okoliczności zmiany umowy: „1. Zamawiający przewiduje możliwość: 1)      przedłużenia terminu realizacji umowy w przypadku gdy Wykonawcy robót budowlanych nie zrealizują robót budowlanych w okresie obowiązywania niniejszej umowy wskazanym w § 2 ust. 2, w szczególności ze względu na zmiany terminów realizacji w projekcie pn. »Modernizacja istniejącego MBP w zakresie części do mechanicznego przetwarzania odpadów wraz z zapleczem przy ul. Rzeszotarskiej w Legnicy« i/lub opóźnienia w wykonywaniu robót budowlanych przez Wykonawców robót budowlanych, 2)      zmiany lub zamiany dokumentacji projektowej wskazanej w pkt 2.6 w Opisie przedmiotu zamówienia (Załącznik nr 1 do umowy), która opisuje roboty budowlane dotyczące modernizacji istniejącego MBP w zakresie części do mechanicznego przetwarzania odpadów oraz modernizacji istniejącego MBP w zakresie budowy zaplecza”. W umowie nie przewidziano możliwości zmiany wynagrodzenia inżyniera kontraktu. Czy możliwe jest zwiększenie wynagrodzenia w związku z budową innego budynku o mniej niż 10% wartości umowy na podstawie art. 144 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp? Proszę o poradę odnośnie do prawidłowości sporządzenia aneksu na podstawie w/w przesłanek. Inną opcją może być rozwiązanie lub odstąpienie od umowy, a następnie ponowne ogłoszenie przetargu na pełnienie funkcji inżyniera kontraktu, który nie zaczął jeszcze realizować przedmiotu umowy, gdyż nie mamy jeszcze wykonawcy robót budowlanych (przetargi nieograniczone na roboty zostały unieważnione). Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron nie jest w interesie wykonawcy i najprawdopodobniej się na to nie zgodzi. Odnośnie do odstąpienia od umowy brakuje nam podstawy prawnej, gdyż nie przewidzieliśmy odpowiednich przesłanek w kontrakcie. Natomiast art. 145 ust. 1 ustawy Pzp wydaje się niewystarczający, zważywszy, że zgodnie z jego brzmieniem możliwe jest odstąpienie od umowy, w przypadku gdy istotnej okoliczności powodującej że wykonanie umowy nie leży w interesie publicznym, nie można było przewidzieć. Określiliśmy możliwość zmiany umowy w zakresie zmiany lub zamiany dokumentacji projektowej, co uniemożliwia obecnie skorzystanie z art. 145 ust. 1 ustawy Pzp.

Katarzyna Bełdowska

Niezwykle trudna zmiana umowy zgodnie z przepisami przejściowymi do nowelizacji Pzp z 2016 roku – ważne wskazówki

Pytanie: W 2016 roku udzieliliśmy zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego na usługę utrzymania czystości w sezonie zimowym i letnim na lata 2017–2019 na terenach komunalnych administrowanych przez urząd miejski. Przetarg został ogłoszony 18 lipca 2016 r., a umowę z wykonawcą zawarto 16 sierpnia 2016 r. W trakcie realizacji zamówienia wybudowano nowe obiekty (siłownię i plac zabaw w parku miejskim), które muszą być sprzątane codziennie, ponieważ znacznie wzrosła liczba korzystających z nich osób. Obecnie zgodnie z zawartą umową teren ten jest sprzątany raz w tygodniu. Zwiększyła się liczba koszy na śmieci ustawionych na tym terenie z 5 do 10 szt. (czyli o 5 szt. więcej). Zostały także rozstawione (w odpowiedzi na interwencję mieszkańców) dodatkowe kosze na terenie miasta w ilości 25 szt. W związku z powyższym jest konieczność codziennego opróżniana dodatkowych koszy w parku oraz na terenie miasta łącznie w liczbie 30 szt. oraz codziennego sprzątania nowo wybudowanych obiektów. W ogłoszeniu o zamówieniu i siwz nie przewidziano możliwości zmiany umowy dotyczącej tego zamówienia w zakresie jego zwiększenia lub zmniejszenia. Czy istnieje możliwość udzielenia wykonawcy dodatkowego zamówienia i w jakim trybie? Czy na zamówienie dodatkowe należy zawrzeć odrębną umowę, czy można spisać aneks do tej obowiązującej? Czy ogłoszenie o udzieleniu zamówienia musi być zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych?

Justyna Andała-Sępkowska

Doprecyzowanie zapisów umowy jest dopuszczalne, pod warunkiem iż nie wprowadza do niej nowych reguł

Pytanie: Podpisaliśmy umowę na realizację usług społecznych. Kontrakt wskazuje pewne okoliczności związane z jego zmianami: „1. Zakazuje się istotnych zmian postanowień podpisanej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, za wyjątkiem niżej wymienionych możliwości i warunków dokonania takiej zmiany: a) w przypadku zmiany wysokości stawek VAT dotyczących przedmiotu umowy podlegają one zmianie od dnia wejścia w życie nowych stawek podatku przy czym zmianie ulegnie wyłącznie kwota brutto, cena netto pozostanie bez zmian, b) gdy nastąpi konieczność zmiany osób wykonujących zamówienie, z powodów o których mowa w § 5 ust. 6–8 i 11 niniejszej umowy, c) gdy nastąpi konieczność zmiany osób wykonujących zamówienie z następujących powodów: - śmierci, choroby lub innych zdarzeń losowych osób wykonujących zamówienie, - niewywiązywania się osób wykonujących zamówienie z obowiązków wynikających z powierzonych im zadań, - jeżeli zmiana osoby wykonującej zamówienie stanie się konieczna z jakichkolwiek innych przyczyn niezależnych od wykonawcy (np. rezygnacji). 2. Zmiana jest możliwa jedynie na nowe osoby o kwalifikacjach i doświadczeniu nie niższych niż zaproponowane przez wykonawcę w ofercie. 3. Zmiana umowy powinna nastąpić w formie pisemnej pod rygorem nieważności”. Zmiana umowy w naszym przypadku polegałaby na doprecyzowaniu czym są „usługi sąsiedzkie”, w ramach których świadczone są usługi opiekuńcze, jaki jest ich zakres, do kogo są kierowane i jak rozliczane. W siwz i ogłoszeniu opisaliśmy, czym są usługi sąsiedzkie, zaś w samej umowie już nie. Czy w tym przypadku wolno zmodyfikować kontrakt o te zapisy? Dodatkowo ogłoszenie zawierało zapisy „Zakres przewidywanych usług do udzielenia zamówienia polegać będzie na powtórzeniu podobnych usług do objętych zamówieniem podstawowym, jeżeli takie zamówienie było przewidziane w ogłoszeniu o zamówieniu dla zamówienia podstawowego i będzie zgodne z przedmiotem zamówienia. Zamawiający przewiduje, iż wartość tych usług może wynieść maksymalnie 10% wartości zamówienia podstawowego”. Od jakiej kwoty liczymy 10%?

Zamów dostęp do pełnej wersji portalu!

Zyskaj pewność i bezpieczeństwo prowadząc postępowanie o zamówienie publiczne. Dołącz do specjalistów korzystających z PortaluZP!