W tym dziale znajdziesz porady prawne udzielone przez ekspertów w konkretnych sytuacjach, z jakimi spotkali się inni uczestnicy postępowań o zamówienia publiczne. Wszystkie odpowiedzi zostały udzielone przez doświadczonych prawników i specjalistów ds. Prawa zamówień publicznych.

Katarzyna Bełdowska

Rozwiązanie umowy w sprawie zamówienia publicznego za porozumieniem stron

Pytanie: Zamawiający ogłosił przetarg 12 maja 2021 r. na rozbudowę szkoły podstawowej poprzez budowę odrębnego nowego budynku oraz remont istniejącego budynku w formule zaprojektuj i wybuduj. Na realizację zamówienia przeznaczył 2.100.000 zł brutto. Wpłynęło 6 ofert w podobnych cenach (w przedziale 2.100.000–2.300.000 zł; najdroższa oferta 4.500.000 zł). Zamawiający wybrał ofertę za kwotę 2.100.000 zł i zawarł umowę 5 lipca 2021 r. z terminem wykonania 19 miesięcy. W umowie zastosowano zapisy o waloryzacji oraz zmianach umowy zgodnie z art. 455 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp w zakresie zmiany stawki VAT, minimalnego wynagrodzenia, zasad podlegania ubezpieczeniu społecznemu oraz cen materiałów lub kosztów w stosunku 5% do cen lub kosztów wskazanych w kosztorysie. W dniu 5 kwietnia 2022 r. wykonawca złożył wniosek o rozwiązanie umowy za porozumieniem, motywując to niezależną od stron zmianą wartości rynkowej cen towarów i usług koniecznych do realizacji umowy. Wykonawca wyliczył wzrost ceny do kwoty 2.774.707,22 zł w zakresie budowy nowego budynku oraz do 430.000 zł w przypadku remontu starego budynku (razem 3.204.707,22 zł). Zamawiający na remont otrzymał dotację 2.100.000 zł ze środków Funduszu Inwestycji Lokalnych i nie posiada własnych środków na podwyższenie kwoty. Wykonawca proponuje rozwiązanie umowy bez naliczania kar umownych (umowa przewiduje kary w wysokości 20% w przypadku winy wykonawcy). Jak może i powinien postąpić zamawiający? Czy wolno rozwiązać umowę na mocy porozumienia stron bez naliczania kar umownych?

Andrzej Łukaszewicz

Zamawiający wstrzymał czasowo realizację umowy – czy może to stanowić podstawę wydłużenia terminu jej wykonania?

Pytanie: Nasze pytanie dotyczy zamówienia publicznego na budowę sieci wodociągowej w zakresie możliwości przedłużenia terminu wykonania umowy. Umowę zawarto 8 kwietnia 2021 r. Wykonawca przystąpił do robót 18 maja. Po rozpoczęciu prac wykonawca stwierdził niekorzystne warunki gruntowo-wodne, których nie przewidziano w dokumentacji projektowej. Do 1 czerwca prowadzono prace na odcinkach o dobrych warunkach gruntowych i w tym dniu wykonawca przerwał roboty. Zamawiający, w celu potwierdzenia powyższych warunków, zlecił 21 maja badania geologiczne. W dniu 9 czerwca po uzyskaniu opinii geologicznej na radzie budowy ustalono, że prace można kontynuować w pierwotnej technologii na przeważającej części sieci. Opinia wskazuje, że na odcinkach, na których występują niekorzystne warunki gruntowo-wodne, należy dodatkowo wykonać wymianę gruntu. Jako zamawiający potwierdziliśmy, że w okresie od 1 czerwca do 9 czerwca prace nie były realizowane w wyniku naszej decyzji. Po ustaleniach na radzie budowy z 9 czerwca wykonawca ponownie uzyskał front robót, ale nie wznowił prac. W dniu 15 czerwca wykonawca złożył pismo z prośbą, aby projektant doprecyzował, w jaki sposób wymienić grunt oraz jak umocnić wykopy. Zawnioskował także o przedłużenie terminu realizacji umowy o 30 dni. Wniosek umotywował zaistniałymi problemami oraz czasem, jakiego potrzeba, aby je rozwiązać a także koniecznością przerwania prac, przerzutem ludzi i sprzętu na inną budowę, z uwagi na brak frontu robót jak również prace dodatkowe. Obecnie wykonawca powinien kontynuować roboty na odcinkach, które nie wymagają żadnych ustaleń i wyjaśnień. Odcinki, o które wykonawca pyta, będą realizowane w późniejszym etapie. Nasze pytanie dotyczy możliwości przedłużenia terminu wykonania zamówienia ze względu na powyższe problemy w szczególności z uwagi na przerwanie prac przez zamawiającego w okresie od 1 do 9 czerwca.

Justyna Andała-Sępkowska

Czy wolno zmienić technologię realizacji robót, aby oszczędzić znacząco koszty prac?

Pytanie: Wykonawca rozpoczął realizację budowy sieci wodociągowej zgodnie z technologią budowy z rur PVC. Stan zaawansowania robót wynosi około 600 m z rur PVC (całość ok. 1700 m). Podczas wykonywania robót ujawniły się niekorzystne warunki gruntowo-wodne. Gmina zleciła wykonanie badań geologicznych na całym odcinku sieci. Potwierdziły one, że na terenie budowy występują grunty plastyczne na części planowanej sieci oraz woda na całym niewykonanym odcinku. Dokumentacja projektowa była tworzona w okresie suszy i problem wody nie występował. Dalsza realizacja sieci w pierwotnej technologii wg. opinii geologa będzie wymagać całkowitej wymiany gruntu, gdzie występują niekorzystne warunki oraz wykonanie odwodnienia na całej pozostałej długości sieci. Znacząco zwiększy to koszty inwestycji. Poza tym wzdłuż budowanej sieci biegnie droga gminna o złym stanie technicznym i przejazdy ciężarówek z gruntem mogą ją zniszczyć. Po konsultacji z projektantem i inspektorem nadzoru ustalono, że zasadna będzie zmiana technologii na przecisk sterowany. Zmniejszyłoby to znacznie dodatkowe koszty oraz oszczędziłoby drogę. W dokumentacji przetargowej zawarliśmy następujące możliwości zmiany zakresu i sposobu realizacji świadczenia, w przypadku: a)      ryzyka, że zastosowanie przewidzianych rozwiązań będzie groziło niewykonaniem lub wadliwym wykonaniem zadania, b)      konieczności wykonania zadania z zastosowaniem innych rozwiązań technicznych lub materiałowych ze względu na zmiany obowiązującego prawa, c)      niedostępności materiałów przyjętych w dokumentacji technicznej np. przez zaprzestanie produkcji, d)      zastosowania robót zamiennych tj. wykonania prac przy zastosowaniu innych technologii, które nie będą powodowały istotnej zmiany do dokumentacji projektowej, wartość robót zamiennych nie może przekroczyć 10% wartości całkowitej umowy. Czy w tej sytuacji wolno nam zmienić technologię wykonania robót na odcinku ze złymi warunkami wodnymi i gruntowymi? Czy może jedynym rozwiązaniem jest kosztowne i ryzykowne dla drogi wykonanie wodociągu w pierwotnej technologii?

Andrzela Gawrońska-Baran

Jakie działania powinien podjąć zamawiający, gdy wykonawca wnioskuje o podwyżkę wynagrodzenia i grozi rozwiązaniem umowy?

Zamów dostęp do pełnej wersji portalu!

Zyskaj pewność i bezpieczeństwo prowadząc postępowanie o zamówienie publiczne. Dołącz do specjalistów korzystających z PortaluZP!