KIO 664/17 WYROK dnia 24 kwietnia 2017 r.

Sygn. akt: KIO 664/17 

WYROK 

z dnia 24 kwietnia 2017 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:  Dagmara Gałczewska-Romek 

Protokolant:         Adam Skowroński 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  1

9  kwietnia  2017  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  3  kwietnia  2017  r.  przez 

CONTROL  PROCESS  S.A.,  ul.  Obrońców  Modlina  16,  30-733  Kraków  w  postępowaniu 

prowadzonym  przez 

Miejskie  Przedsiębiorstwo  Wodociągów  i  Kanalizacji  Sp.  z  o.o.,               

ul. Naruszewicza 18, 35-055 Rzeszów 

przy  udziale  wykonawców  zgłaszających  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po 

stronie Zamawiającego: 

DP System Sp. z o.o., ul. Bema 61, 91-492 Łódź 

Instal Kraków Spółka Akcyjna, ul. K. Brandla 1, 30-732 Kraków 

Inżynieria Rzeszów S.A., ul. Podkarpacka 59A, 35-082 Rzeszów 

SEEN Technologie Sp. z o.o., ul. Siennicka 29, 04-394 Warszawa 

orzeka: 

1. oddala odwołanie. 

2. kosztami postępowania obciąża

 CONTROL PROCESS S.A., ul. Obrońców Modlina 16, 

30-733 Kraków i: 

2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 

20 000 zł 00 gr (słownie: 

dwadzieścia  tysięcy  złotych  zero  groszy),  uiszczoną  przez 

CONTROL  PROCESS  S.A.,                

ul. Obrońców Modlina 16, 30-733 Kraków tytułem wpisu od odwołania, 

2.2. zasądza od 

CONTROL PROCESS S.A., ul. Obrońców Modlina 16, 30-733 Kraków na 

rzecz 

Miejskiego  Przedsiębiorstwa  Wodociągów  i  Kanalizacji  Sp.  z  o.o.                                

ul. Naruszewicza 18, 35-055 Rzeszów kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset 

złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty  postępowania  odwoławczego  poniesione  z  tytułu 

wynagrodzenia pełnomocnika, zgodnie ze złożoną do akt sprawy fakturą. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego 

w Rzeszowie. 

Przewodniczący:      ………..……….… 

Uzasadnienie 

Zamawiający  -  Miejskie  Przedsiębiorstwo  Wodociągów  i  Kanalizacji  sp.  z  o.o.                         

w  Rzeszowie  -  prowadzi  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia  pn.  Budowa  suszarni  mechanicznej  osadów  ściekowych  wraz  z  modernizacją 

obiektów  oczyszczalni  ścieków  w  Rzeszowie.  Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało 

opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  z  dnia  17  lutego  2017r.  pod  nr 

2017/S 034-061985, a następnie zmienione w dniu 28 lutego i 29 marca 2017r.  

W  dniu  3  kwietnia  2017r.  Odwołujący  -  Control  Process  S.A.  -  wniósł  do  Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie na czynność Zamawiającego z dnia 24 marca 2017 r. 

polegającą na wprowadzonych w wyniku udzielonych odpowiedzi na pytania zmian w SIWZ. 

Odwołujący  wskazał,  że  z  lektury  informacji  przekazanej  mu  drogę  elektroniczną  powziął 

wiadomość,  że  Zamawiający  zmienił  treść  SIWZ  w  zakresie  opisu  przedmiotu  zamówienia              

w taki sposób, że w rezultacie opis ten utrudnia uczciwą konkurencję, bowiem wskazuje na 

jeden konkretny produkt. 

Odwołujący  wskazał,  że  odwołanie  jest  wnoszone  na  czynności  i  zaniechania 

Zamawiającego polegające na: 

1.  wprowadzeniu  do  SIWZ  zmian  obligujących  wykonawców  do  złożenia  oferty,                        

w  zakresie  prasy  tłokowej,  zawierającej  jeden  konkretny  produkt,  bez  możliwość 

złożenia oferty z produktem równoważnym, spełniającym potrzeby Zamawiającego, 

2.  zaniechaniu  wyznaczenia  terminu  składania  ofert  uwzględniającego  czas  niezbędny 

na  wprowadzenie  zmian  w  ofertach,  tj.  konieczność  podjęcia  obligatoryjnych, 

negocjacji  z  producentem  wskazanej  w  SIWZ  prasy  tłokowej  oraz  rekalkulacji 

kosztów robót budowlanych i ryzyk. 

Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  przez  opisane  wyżej  czynności  dopuścił  się 

naruszenia następujących przepisów prawa: 

1.  art.  7  ust.  1  ustawy  Pzp  w  związku  z  naruszeniem  art.  29  ust.  2  i  3  ustawy  Pzp 

poprzez  błędne  przyjęcie,  że  Zamawiający  nie  jest  zobowiązany  do  należytego 

sformułowania  opisu  przedmiotu  zamówienia;  a  co  za  tym  idzie  jest  uprawniony  do 

dokonanie modyfikacji SIWZ w zakresie opisu przedmiotu zamówienia w taki sposób, 

ż

e  w  rezultacie  opis  ten  utrudnia  uczciwą  konkurencję,  bowiem  postawione  przez 

Zamawiającego  wymagania  -  z  uwzględnieniem  zmodyfikowanych  wymagań 

dotyczących  „równoważności"  -  w  całości  spełnia  tylko  jeden  produkt  jednego 

producenta; 

z ostrożności: 

2.  art. 7 ust. 1 ustawy Pzp w związku z naruszeniem art. 12a ust. 2 ustawy Pzp poprzez 

błędne  przyjęcie,  że  Zamawiający  nie  jest  zobowiązany  do  należytego  badania  jaki 

czas jest niezbędny na wprowadzenie zmian do ofert pr

z

ez wykonawców, którzy nie 

planowali złożenia oferty z modelem prasy tłokowej, który obecnie jest obligatoryjny, 

a co za tym idzie, uprawniony jest do wyznaczenie minimalnego okresu wskazanego 

w ustawie Pzp, z pominięciem dyspozycji przedłużenia terminu składania ofert o czas 

niezbędny na wprowadzenie zmian w ofertach. 

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości oraz nakazanie Zamawiającemu: 

1.  zmianę treści SIWZ w sposób wskazany w uzasadnieniu odwołania, 

2.  niezwłoczne przekazanie dokonanej zmiany SIWZ wszystkim wykonawcom, którym 

przekazano SIWZ, oraz zamieszczenie  zmiany SIWZ także na stronie Internetowej 

na której SIWZ jest udostępniana, 

z ostrożności 

3.  przedłużenia  termin  składania  ofert  o  czas  niezbędny  na  wprowadzenie  zmian                  

w  ofertach,  tj.  na  14  dzień  po  dniu  ogłoszenia  orzeczenia  KIO  w  postępowaniu 

odwoławczym, wszczętym niniejszym odwołaniem. 

Odwołujący, wskazując na interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia oraz możliwość 

poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, podniósł, 

ż

e  poprzez  wskazane  wyżej  czynności  Zamawiający  pozbawił  Odwołującego  możliwości 

uzyskania  zamówienia.  Zamawiający  bowiem  doprowadził  do  sytuacji,  w  której  Odwołujący 

nie  jest  w  stanie  złożyć  prawidłowej  oferty.  W  rezultacie  Odwołujący  nie  może  uzyskać 

przedmiotowego zamówienia i osiągnąć zysku.  

W  uzasadnieniu  Odwołujący  wyjaśnił,  że  oczyszczalnie  ścieków  związane  są  z  produkcją 

osadów,  jednym  z  procesów  wykorzystywanych  do  unieszkodliwiania  osadu  jest  jego 

odwadnianie.  Wyróżnia  się  odwadnianie  naturalne  (poletka,  laguny)  lub  mechaniczne 

(wirówki,  prasy).  Odwadnianie  mechaniczne  jest  bardzie  efektywne  i  coraz  bardziej 

powszechnie stosowane, szczególnie w przypadku średnich i dużych oczyszczalni ścieków. 

Najważniejsze  czynniki  wpływające  na  efektywność  procesu  odwadniania  to  właściwości 

osadu (opór właściwy filtracji, ściśliwość, sucha masa doprowadzanego osadu, pozostałość 

po prażeniu). Optymalne warunki odwadniania uzyskiwane są jedynie wtedy, gdy własności 

osadu  są  niezmienne.  Działanie  pras  opiera  się  na  procesie  wyciskania  wody  z  osadu  - 

zwykle z udziałem filtracji cieczy przez warstwę osadu utworzoną na przegrodzie filtracyjnej. 

Proces  ten  wymaga  dobrego  przygotowania  osadu  pod  kątem  wytworzenia  odporności  na 

ś

ciskanie - kondycjonowania osadu. Do odwadniania osadu stosuje się kilka rodzajów pras: 

filtracyjno-taśmowe,  komorowe,  bębnowo  -ślimakowe,  rotacyjne,  membranowe,  śrubowe, 

tłokowa. Ponadto można również zastosować inne urządzenia, jak np. wirówki. Zamawiający 

wskazał jako urządzenie do wyciskania wody z osadu prasę tłokową firmy Bucher. Firma ta 

jest  jedynym  producentem  pras  tłokowych,  alternatywnie  jednak  Zamawiający  dopuścił 

stosowanie  innych  rodzajów  pras,  o  ile  spełniają  minimalne  parametry  techniczne  i  cechy 

jakościowe.  Możliwe  więc  było  złożenie  oferty  np.  z  prasą  ślimakową  lub  prasą  komorową. 

Celem  przybliżenia  różnic  pomiędzy  prasą  tłokową,  a  prasą  ślimakową  i  komorową, 

Odwołujący w treści odwołania przedstawił krótki opis techniczny działania wszystkich trzech 

rodzajów  pras.  Odwołujący  podniósł,  że  przez  udzieloną  odpowiedź  na  pytanie  nr  15 

Zamawiający dokonał modyfikacji SIWZ w ten sposób, że wykluczył możliwość zaoferowania 

urządzenia równoważnego do przedmiotowej prasy tłokowej, bowiem wskazał „nawet jeśli w 

ten sposób zostanie osiągnięty ten sam lub lepszy efekt”. W ocenie Odwołującego każde z 

opisanych  przez  niego  rozwiązań  służy  temu  samemu  celowi  –  wyciskaniu  wody  z  osadu. 

Każda  prasa  jest  oparta  na  nieco  innej  koncepcji,  ale  każde  z  przedstawionych  urządzeń 

spełnia minimalne funkcjonalne parametry techniczne i cechy jakościowe postawione przez 

Zamawiającego  w  Karcie  Danych  001,  za  wyjątkiem  parametrów  konstrukcyjnych  (inna 

konstrukcja)  Zamawiający  zmodyfikowała  jednak  opis  przedmiotu  zamówienia  w  zakresie 

wymagań  tyczących  się  równoważności  rozwiązań,  wskazując,  że  żąda,  aby  zaoferowana 

została wyłącznie prasa tłokowa.  

W treści zmiany pkt Części 111/7 Zamawiający wskazał, że „autor dokumentacji projektowej 

przewidział krok po kroku pewien proces technologiczny, który na zachodzić w oczyszczalni                                

i  przyporządkował  mu  dany  rodzaj  urządzeń.  Jednocześnie  należy  podkreślić,  że  zgoda  na 

zastosowanie  urządzeń  równoważnych  nie  oznacza  zmiany  przewidzianych  przez 

zamawiającego  urządzeń  na  zupełnie  inne  urządzenia,  a  tym  samym  na  zmianę  koncepcji 

działania  oczyszczalni,  nawet  jeśli  w  ten  sposób  zostanie  osiągnięty  ten  sam  lub  lepszy 

efekt".  Przedstawiona  narracja  zdaje  się  sugerować,  że  zmiana  prasy  tłokowej  na  prasę 

ś

limakową  lub  na  prasę  komorową  prowadzi  do  „zmiany  procesu  technologicznego".  Takie 

obrazowanie  schematu  funkcjonowania  oczyszczalni  ścieków  nie  pokrywa  się  ze  stanem 

rzeczywistym,  a  zatem  jest  nieuprawnione.  Proces  technologiczny  należy  definiować  jako 

uporządkowany  zbiór  czynności  zmieniających  właściwości  fizyczne  lub  chemiczne 

przedmiotów  pracy  (źródło:  red.  Bogdan  Miedziński  Stefan  Biczyński:  „Słownik  ekonomiki  i 

organizacji przedsiębiorstwa", Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1991, s, 

125).  Zatem,  o  zmianie  procesu  technologicznego  można  byłoby  mówić,  jeżeli  Odwołujący 

chciałby  zaoferować  zamiast  mechanicznej  metody  odwadniania  osadów  metodę  naturalną 

(patrz  Tabela  1  w  ust.  6  powyżej).  Jeżeli  jednak  planowane  rozwiązanie  równoważne 

utrzymuje  tę  sam  proces  technologiczny  (tj.  mechaniczne  wyciskanie  wody  z  osadu),  lecz 

jedynie  zastosowana  w  urządzeniu  koncepcja  odsączania  jest  inna,  to  nie  można  mówić                     

o zmianie technologii. 

Oceniając  zmianę  z  dnia  24  marca  2017r.  należy  również  mieć  na  względzie  wielość  i 

różnorodność  mechanicznych  sposobów  wyciskania  wody  2  osadu.  Wymienione  w  ust.  7 

powyżej prasy są urządzeniami zamiennymi, osiągającymi często identyczne rezultaty, lecz 

w  odmienny  sposób.  Jak  już  było  to  podkreślane,  ten  odmienny  sposób  nie  można  jednak 

utożsamiać z odmiennym procesem technologicznym. Odwołujący nie chce zaoferować np. 

technologii  Electro-Dewatering,  polegająca  na  wykorzystaniu  pola  elektrycznego  przy 

odwadnianiu  osadu.  Każde  z  wymienionych  w  ust.  7  urządzeń  ma  nieco  odmienny  zespół 

cech, lecz podlegają temu samemu procesowi technologicznemu, a w zależności od doboru 

urządzeń,  różne  prasy  mogą  spełniać  uzasadnione  wymagania  Zamawiającego 

przedstawione  w  Karcie  Danych  001.  Nieuprawniony  i  nie  poparty  w  prawie  jest  wiosek 

Zamawiającego,  że  oferując  np.  prasę  ślimakową  lub  prasę  komorową  zamiast  prasy 

tłokowej, wykonawca dokonuje zmiany, która nie jest usprawiedliwiona  w świetle przepisów 

ustawy  Pzp.  Przeciwnie  mając  na  uwadze  przedmiot  zamówienia  oraz  żądane  przez 

Zamawiającego  cele,  zawężenie  przedmiotu  dostawy  do  prasy  tłokowej  (w  dodatku  tylko 

jednego producenta) stanowi nieuprawione ograniczenie, utrudniające uczciwą konkurencję. 

Pierwotne  wymagania  SIWZ  były  postawione  na  bardzo  wysokim,  jednak  obiektywnie 

usprawiedliwionym potrzebami Zamawiającego poziomie.  

Według  informacji  posiadanych  przez  Odwołującego,  powyższe  wymagania  postawione 

przez  Zamawiającego  spełniają  przynajmniej  trzy  (3)  produkty  dostępne  na  rynku,  tj.  prasa 

komorową producenta Alfa Laval, prasa ślimakowa producenta Bellmer Kufferath oraz prasa 

tłokowa  producenta  Bucher.  Zamawiający,  modyfikując  w  dniu  24  marca  2017r.  SIWZ, 

poprzez  wprowadzenie  przytoczonej  powyżej  zmianie  wymagań  równoważności  rozwiązań, 

wyeliminował możliwość zaoferowania mu innych urządzeń do wyciskania wody z osadu niż 

prasa tłokowa producenta Bucher, gdyż inny produkt nie spełnia wymagań „prasy tłokowej". 

Tym  samym,  jakakolwiek  konkurencja  w  przedmiotowym  postępowaniu,  po  zmianie  SIWZ 

dokonanej  przez  Zamawiającego,  jest  niemożliwa,  bowiem  chcąc  złożyć  ofertę  o  treści 

zgodnej  z  treścią  SIWZ  trzeba  zaoferować  Zamawiającemu  prasę  tłokowa  producenta 

Bucher. Żaden inny produkt nie spełnia bowiem łącznie wymagań postawionych pierwotnie w 

SIWZ  i  dodanych  modyfikacją  SIWZ  z  dnia  24  marca  2017  r.    W  ocenie  Odwołującego 

zestawienie  powyższych  wymagań,  w  taki  sposób,  że  spełnia  je  jedyni  jeden  produkt 

jednego  producenta  stanowi  rażące  naruszenie  art.  29  ust.  2  ustawy  Pzp.  Odwołujący 

powołał szerokie orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej w tym zakresie.  

Na  podstawie  dokumentacji  akt  sprawy  oraz  biorąc  pod  uwagę  stanowiska  stron  i 

uczestnika  postępowania  zaprezentowane  w  trakcie  rozprawy,  Izba  ustaliła  i  zważyła 

co następuje:  

Izba oddaliła wniosek Zamawiającego o odrzucenie odwołania na podstawie art. 189 

ust. 2 pkt 3 jako wniesionego z uchybieniem ustawowego 10- dniowego terminu. Odwołanie 

dotyczy  czynności  Zmawiającego  z  dnia  24  marca  2017r.  polegającej  na  dokonaniu 

modyfikacji  treści  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia  (SIWZ)  część  III/7 

Równoważność  rozwiązań,  którą  to  czynnością  Zamawiający  wykluczył  możliwość 

zaoferowania  rozwiązań  równoważnych  w  stosunku  do  rozwiązania  wskazanego  w  treści 

SIWZ tj. prasy tłokowej. 

Do  zobrazowania  należy  przedstawić  kwestionowaną  treść  SIWZ  przed  i  po  jej  zmianie                 

z  dnia  24  marca  2017r.  Pierwotna  treść  części  III/  7  -równoważność  rozwiązań  miała 

brzmienie

„Wskazanie  znaków  towarowych,  patentów  lub  pochodzenia,  źródła  lub  szczególnego 

procesu, nazw  zwyczajowych w zamieszczonych elementach opisu przedmiotu zamówienia 

(OPZ)  służy  wyłącznie  określeniu  standardu.  Zamawiający  dopuszcza  rozwiązania 

równoważne  opisywanym  (nie  znaczy,  że  identyczne  opisywanym),  a  więc  przykładowo 

takie, które spełniają te same funkcje przy zastosowaniu innej technologii. Wykonawca, który 

powołuje  się  na  rozwiązania  równoważne  jest  obowiązany  wykazać,  że  oferowane  przez 

niego  dostawy,  usługi  lub  roboty  budowlane  spełniają  wymagania  określone  przez 

Zamawiającego.  W  takiej  sytuacji  w  celu  wykazania  równoważności  Zamawiający  wymaga 

złożenia  stosownych  dokumentów  takich  jak  deklaracje  zgodności,  aprobaty  techniczne, 

atesty,  certyfikaty,  karty  techniczne,  projekty  warsztatowe  czy  wykonawcze  itp.  lub  innych 

dokumentów  potwierdzających  spełnienie  wymagań  wskazanych  w  STWiOR  oraz 

Dokumentacji Projektowej, których wybór leży po stronie Wykonawcy. Dopuszczenie w SIWZ 

rozwiązania  równoważnego  nie  oznacza,  iż  inne  zaproponowane  w  ramach  tej 

równoważności  roboty,  czy  urządzenie,  ma  spełniać  wszystkie  parametry  konkretnego 

urządzenia, określonego producenta, przyjęte przez projektanta. Wykazanie równoważności 

nie  polega  również  na  dowodzeniu,  że  zaoferowany  produkt  jest  lepszy,  lub  że  nie  jest 

gorszy niż ten, którego wymaga zamawiający, ale że umożliwia uzyskanie efektu założonego 

przez Zamawiającego za pomocą innych rozwiązań technicznych. Dla kluczowych urządzeń 

-  Kart  Danych  załączonych  do  SIWZ  -  wykonawca  wykazuje  spełnienie  wymagań 

zamawiającego na etapie składania ofert - warunek. Dla pozostałych na etapie realizacji.” 

W  wyniku  odpowiedzi  na  pyt.  15,  Zamawiający  zmodyfikował  treść  części  III/7 

Równoważność rozwiązań i nadał mu następujące brzmienie: 

„Jeżeli w opisie przedmiotu zamówienia w niniejszym postępowaniu - także w dokumentacji 

projektowej  służącej  do  opisu  przedmiotu  zamówienia  na  wykonanie  robót  budowlanych, 

znajdują  się  jakiekolwiek  znaki  towarowe,  patenty  czy  pochodzenie,  źródła  lub  szczególne 

procesy,  które  charakteryzują  produkty  lub  usługi  dostarczane  przez  konkretnego 

wykonawcę zamawiający zgodnie z postanowieniami art. 29 ust 3 ustawy p.z.p., dopuszcza 

rozwiązania  równoważne. Wykonawca,  który  powołuje  się  na  rozwiązania  równoważne  jest 

obowiązany  wykazać,  że  oferowane  przez  niego  dostawy,  usługi  łub  roboty  budowlane 

spełniają  wymagania  określone  przez  Zamawiającego  (dotyczą  one  wszystkich  elementów 

składników  opisu  przedmiotu  zamówienia  w  niniejszym  postępowaniu,  które  są  wymagane 

od  wykonawcy).  W  takiej  sytuacji  w  celu  wykazania  równoważności  Zamawiający  wymaga 

złożenia  stosownych  dokumentów,  takich  jak  deklaracje  zgodności,  aprobaty  techniczna, 

atesty,  certyfikaty,  karty  techniczne,  projekty  warsztatowe  czy  wykonawcze  ftp.  lub'  Innych 

dowolnych  dokumentów  potwierdzających  spełnienie  wymagań  wskazanych  w  STWIOR, 

oraz  Dokumentacji  Projektowej  (z  uwzględnieniem  ewentualnych  odchyleń  w  ramach 

określonego przedziału tolerancji), których wybór leży po stronie Wykonawcy. 

Dodatkowo  Zamawiający  naprowadza,  że  autor  dokumentacji  projektowej  przewidział  krok 

po  kroku  pewien  proces  technologiczny,  który  ma  zachodzić  w  oczyszczalni  i 

przyporządkował  mu  dany  rodzaj  urządzeń.  Jednocześnie  należy  podkreślić,  że  zgoda  na 

zastosowanie  urządzeń  równoważnych,  nie  oznacza  zmiany  przewidzianych  przez 

zamawiającego  urządzeń  na  zupełnie  inne  urządzenia,  a  tym  samym  na  zmianę  koncepcji 

działania  oczyszczalni,  nawet  jeśli  w  ten  sposób  zostanie  osiągnięty  ten  sam  lub  lepszy 

efekt.  Jeśli  w  efekcie  zamawiający  pisze  np.  „prasa  tłokowa",  która  jest  nazwą  rodzaju 

urządzenia,  a  nie  nazwą  producenta,  podając  nazwę  producenta  A,  to  równoważna  jest 

prasa  tłokowa  producenta  B  lub  C,  a  nie  zupełnie  Inne  urządzenie,  np.  wirówka 

dekantacyjna. Żaden z przepisów ustawy p.z.p, nie uprawnia do odmiennych wniosków.” 

W  ocenie  Izby,  mimo,  iż  już  w  pierwotnej  treści  SIWZ  Zamawiający  wprost  wskazywał  na 

rozwiązanie  oparte  o  prasę  tłokową,  to  jednak  postanowienia  części  III/7  Rozwiązania 

równoważne,  jak  choćby  stwierdzenie  „Zamawiający  dopuszcza  rozwiązania  równoważne 

opisywanym  (nie  znaczy,  że  identyczne  opisywanym),  a  więc  przykładowo  takie,  które 

spełniają te same funkcje przy zastosowaniu innej technologii” mogły stwarzać wrażenie, że 

Zamawiający  istotnie  dopuszcza  zastosowanie  innych  metod  odwadniania  osadów 

ś

ciekowych  niż  wskazana  prasa  tłokowa.  Dopiero  zmodyfikowana  w  dniu  24  marca  treść 

SIWZ dała wykonawcom jasny sygnał co do tego, że Zamawiający nie dopuszcza innych niż 

prasa tłokowa rozwiązań technologicznych. Świadczy o tym choćby wykreślenie wskazanego 

wyżej  postanowienia  i  dodanie  postanowienia,  iż  jeśli  Zamawiający  pisze  „prasa  tłokowa”, 

która jest nazwą rodzaju urządzenia to równoważna do niej jest prasa tłokowa producenta B 

lub C a nie zupełnie inne urządzenie. Z tych względów, w ocenie Izby, odwołanie dotyczące 

czynności  modyfikacji  treści  SIWZ  z  dnia  24  marca  zostało  wniesione  z  zachowaniem 

terminu. 

Izba  oddaliła  złożony  w  dniu  21  kwietnia  2017  r.  (po  zamknięciu  rozprawy)  wniosek 

Odwołującego  o  ponowne  otwarcie  rozprawy,  stwierdzając,  że  wniosek  ten  nie  zawiera 

nowych  okoliczności  istotnych  dla  rozstrzygnięcia  sprawy,  które  zostały  ujawnione  po  jej 

zamknięciu  Przeciwnie  tezy  zawarte  we  wniosku  Odwołującego,  nie  są  nowymi 

okolicznościami a stanowią dalszą polemikę Odwołującego z twierdzeniami Zamawiającego 

co  do  istnienia  na  rynku  kilku  podmiotów,  mogących  zaoferować  tłokową  metodę 

odwadniania  osadów.  Przypomnieć  należy,  że  zgodnie  z  art.  190  ust.1 ustawy  Pzp,  zdanie 

drugie  dowody  na  poparcie  swoich  twierdzeń  oraz  odparcie  twierdzeń  strony  przeciwnej 

strony  i  uczestnicy  postępowania  odwoławczego  mogą  przedstawiać  aż  do  zamknięcia 

rozprawy. Z tych względów Izba uznała, że wniosek jest nieuzasadniony.  

W  części  ogólnych  rozważań  co  do  meritum  sporu,  wskazać  należy,  że  Zamawiający  jest 

zobowiązany zachować niezbędną równowagę między interesem polegającym na uzyskaniu 

rękojmi należytego wykonania zamówienia a interesem potencjalnych wykonawców, których 

nie można przez wprowadzenie nadmiernych wymagań co do opisu przedmiotu zamówienia 

z  góry  eliminować  z  udziału  w  postępowaniu  czy  też  utrudniać  im  udział  w  postępowaniu                  

o  zamówienie  publiczne.

  Oceny  naruszenia  uczciwej  konkurencji  należy  dokonywać  przez 

pryzmat  okoliczności  zaistniałych  w  konkretnym  postępowaniu  o  zamówienie  publiczne, 

sytuacji  danego  zamawiającego,  faktycznego  stopnia  ograniczenia  konkurencji,  mając  na 

uwadze  przyczyny  wprowadzenia  ograniczeń,  jak  też  ich  skutki  dla  wykonawców 

uczestniczących w danym rynku zamówień. 

Z wyjaśnień złożonych przez strony, nie ulega wątpliwości, że na rynku istnieją różne metody 

odwadniania  osadu.  Dla  przykładu  należy  wskazać  na  metodę  filtracyjno-taśmową, 

bębnowo- ślimakową, membranową czy tłokową. Zamawiający przed przystąpieniem do tego 

zamówienia publicznego przeprowadził przetarg na „Opracowanie projektu budowy suszarni 

mechanicznej  osadów  wraz  z  modernizacją  obiektów  Oczyszczalni”.  W  celu  wyboru 

najbardziej efektywnej metody odwadniania osadu, która ma być zastosowana w konkretnej, 

funkcjonującej już oczyszczalni ścieków w Rzeszowie, Projektant wykonał szereg testów na 

trzech różnych typach urządzeń: prasa komorowo - membranowa, wysokosprawna wirówka 

dekantacyjna,  prasa  tłokowa.  Celem  tych  testów  był  wybór  takiej  metody,  która  umożliwia 

wysuszenie  osadów  do  93%  suchej  masy,  co  przekłada  się  na  mniejsze  zużycie  energii 

cieplnej,  elektrycznej  i  zmniejsza  koszty  eksploatacyjne  pracy  suszarni.  Testy  zostały 

przeprowadzone w konkretnych warunkach, funkcjonujących w oczyszczalni ścieków, zatem 

ich  wyniki  są  jak  najbardziej  realne  i  obiektywne.  W  oparciu  o  wyniki  tych  testów 

Zamawiający  dokonał  wyboru  tłokowej  metody  odwadniania  osadów  jako  najbardziej 

efektywnej.  Podkreślić  należy,  że  przeprowadzone  badania  i  testy  wskazują  na  to,  że 

Zamawiający  kierował  się  przy  wyborze  najlepszej  metody  odwadniania  osadu  czynnikami 

obiektywnymi,  jakimi  są:  procent  uzyskanej  suchej  masy,  ilość  osadów  po  procesie 

odwadniania, co przekłada się w sposób oczywisty na koszty suszenia osadów. Wskazać w 

tym  zakresie  należy  na  tabelę  porównawczą  zamieszczoną  na  stronie  4  pisma  z  dnia  11 

kwietnia  2017  r.  „Odpowiedź  na  odwołanie”,  gdzie  Zamawiający  dokonał  zestawienia 

wyników testów dla poszczególnych typów urządzeń. Widać, że w przypadku prasy tłokowej 

osiąga  ona  najlepsze  wyniki  uzyskiwania  suchej  masy  (32%  max,  średnio  27%),  podczas 

gdy  prasa  membranowa  (25%  max,  średnio  23%),  zaś  wirówka  dekantacyjna  (32%  max, 

ś

rednio  22  %). W  związku  z  tym  Zamawiający  wyliczył,  że  roczne  koszty  suszenia  osadów 

do 93% suchej masy dla prasy tłokowej będą wynosić 2 683 000 zł, zaś dla prasy komorowo- 

membranowej  –  3 338.000,  najwięcej  dla  wirówki  dekantacyjnej  –  3 543 000  zł.                             

W  konsekwencji  Zamawiający  doszedł  do  przekonania,  że  zastosowanie  prasy  tłokowej  w 

porównaniu  z  prasą  komorowo-  membranową  pozwala  zaoszczędzić  ponad  650tys.  zł 

rocznie  z  tytułu  zaoszczędzonej  energii.  Jeszcze  większe  oszczędności  wynikają                                 

z  porównania  prasy  tłokowej  z  wirówką  dekantacyjną,  bo  sięgają  one  rzędu  860tys.  zł. 

Wyniki  przeprowadzonych  testów,  analiz  i  kosztów  w  tym  zakresie  nie  zostały 

zakwestionowane przez Odwołującego w toku rozprawy. Złożona przez Odwołującego opinia 

dr  inż.  Ł.  F.-  P.  doc.  Politechniki  Śląskiej,  eksperta  Polskiej  Izby  Ekologii  w  zakresie 

gospodarki wodno-ściekowej, jako opinia prywatna sporządzona na zlecenie Odwołującego, 

może być oceniona jedynie jako stanowisko strony w sprawie. Niezależnie od tego wskazać 

należy,  że  co  do  zasady  w  opinii  tej  nie  zakwestionowano  przedstawionych  przez 

Zamawiającego  wyników.  Autorka  opinii  podnosi  natomiast,  że  Zamawiający  nie 

przeprowadził  badań  dla  prasy  membranowej  i  ślimakowej,  które,  w  Jej  ocenie,  mogą 

osiągać  porównywalne  wyniki  do  prasy  tłokowej.  Jednakże  twierdzenie  to  nie  zostało                     

w  żaden  sposób  nawet  uprawdopodobnione,  nie  wskazano  konkretnych,  możliwych  do 

uzyskania  rezultatów  czy  wyliczeń.  Zamawiający  wyjaśnił  natomiast,  że  prasy  ślimakowe                   

i  rotacyjne  nie  były  testowane,  gdyż  nawet  w  przypadku  standardowego  osadu  jakość 

odcieku  jest  dla  Zamawiającego  nieakceptowalna,  prasy  separują  jedynie  95%  zawiesiny 

(osadu).  

Nie  ulega  wątpliwości,  że  wybór  konkretnej  metody  odwadniania  osadów,  jakiej  dokonał  w 

tym  postępowaniu  Zamawiający  doprowadził  do  wyeliminowania  możliwości  zastosowania 

innych,  dostępnych  na  rynku  metod  odwadniania  osadów.  Jednak,  w  ocenie  Izby, 

ograniczenie  konkurencji,  w  tych  konkretnych  okolicznościach  sprawy  jest  uzasadnione 

obiektywnymi  potrzebami  Zamawiającego,  który  dąży  do  uzyskania  jak  najlepszego  efektu, 

co  w  sposób  skuteczny  Zamawiający  wykazał  w  toku  rozprawy.  Ponadto  Izba  wzięła  pod 

uwagę okoliczność, że wskazanie jednej z dostępnych na rynku metod odwadniania osadów 

nie wpłynie w sposób istotny na ograniczenie dostępu do tego zamówienia zainteresowanym 

wykonawcom  i  nie  uniemożliwia  także  Odwołującemu  złożenia  oferty  i  ubiegania  się  o 

udzielenie  tego  zamówienia.  Nawet,  jeśli  przyjąć  za  słuszne  stanowisko  Odwołującego,  że 

jedynym dystrybutorem na terenie Polski instalacji prasy tłokowej Bucher Unipektin AG jest 

firma  Proffico,  to  okoliczność  ta  nie  uniemożliwia  Odwołującemu  złożenia  oferty  w  tym 

postępowaniu i zaproponowania rozwiązania opartego o metodę prasy tłokowej. Jak wskazał 

sam Odwołujący w toku rozprawy, powołując się na postępowanie o udzielenie zamówienia 

przeprowadzone  przez  Przedsiębiorstwo  Gospodarki  Komunalnej  Sp.  z  o.o.  w  Lubartowie, 

złożył on w tym postępowaniu ofertę z rozwiązaniem opartym o prasę tłokową. Okoliczność 

ta  świadczy  niewątpliwie  o  tym,  że  Odwołujący  mógł  i  może  nadal  uzyskać  ofertę                         

od dystrybutora prasy tłokowej.  

Ponadto,  wbrew  obawom  Odwołującego,  przyjęta  przez  Zamawiającego  metoda 

odwadniania osadu nie będzie miała istotnego wpływu na ranking ofert w tym postępowaniu i 

nie  będzie  prowadziła  do  preferowania  konkretnych  wykonawców.  Jak  wynika  bowiem             

z  oświadczenia  świadka  -  Prezesa  Zarządu  Proffico  -  złożonego  do  protokołu  rozprawy, 

dystrybutor  przedstawi  taką  samą  ofertę  każdemu  wykonawcy,  ubiegającemu  się                           

o udzielenie tego zamówienia. W świetle takiego oświadczenia świadka - Prezesa Profficco - 

twierdzenia  Odwołującego,  że  dystrybutor  takiej  oferty  im  nie  złoży  albo  oferta  ta  będzie 

mniej korzystna niż oferta złożona innym wykonawcom są jedynie niczym nieuzasadnionymi 

przypuszczeniami.  

Okoliczność,  na  jaką  powoływał  się  Odwołujący,  że  inny  Zamawiający  –  Związek  Miast  i 

Gmin Pojezierze Drawskie dopuścił rozwiązanie równoważne w stosunku do prasy tłokowej, 

nie może żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszego sporu, który sprowadza się do 

oceny czy istniały w tym stanie faktycznym obiektywne okoliczności uzasadniające przyjęcie 

jednego rozwiązania opartego o prasę tłokową. 

Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sporu pozostają także twierdzenia Odwołującego, poparte 

oświadczeniami  od  użytkowników,  że  inne  oczyszczalnie  ścieków  funkcjonują  w  oparciu                 

o inne metody odwadniania osadów.  

Wybór  konkretnej  metody  odwadniania  osadów  jest  uzależniony  przede  wszystkim  od 

uwarunkowań  panujących  w  danej  oczyszczalni  ścieków  i  nie  można  porównywać  wyników 

uzyskiwanych przy zastosowaniu tej samej metody, ale w różnych oczyszczalniach.  

Należy  mieć  także  na  uwadze,  że  instalacja  tłokowego  odwadniania  osadów  jest  jedynie 

jednym z elementów całej inwestycji dotyczącej budowy i rozbudowy oczyszczalni ścieków w 

Rzeszowie.  Zakres  zamówienia  obejmuje  przede  wszystkim  wielobranżowe  roboty 

budowlane,  wyposażenie,  szkolenie  personelu,  rozruch  urządzeń  technologicznych  oraz 

systemów teleinformatycznych, w tym AKPiA i przekazanie obiektu Zamawiającemu łącznie 

z  instrukcjami  eksploatacji  urządzeń.  W  zakres  zadania  wchodzą  także  roboty  zewnętrzne 

jak sieci technologiczne, wod-kan., gaz, biogaz, zagospodarowanie terenu, uporządkowanie 

terenu po robotach budowanych, makroelewacja, zieleń.    

Odwołać  się  należy  także  do  orzecznictwa  Krajowej  Izby  Odwoławczej,  w  którym 

wielokrotnie  podkreślano,  iż  w  sytuacji,  gdy  potrzeby  Zamawiającego  są  obiektywnie 

uzasadnione,  a  za  takie  Izba  uznała  wymagania  określone  przez  Zamawiającego                          

w  przedmiotowej  sprawie,  Zamawiający  jest  uprawniony  do  wprowadzenia  wysokich 

wymogów,  które  nawet  prowadzą  do  zawężenia  kręgu  potencjalnych  wykonawców. 

Rozprawa  wykazała,  że  w  analizowanym  stanie  faktycznym  zawężenie  dostępnych  metod 

odwadniania  osadów  nie  ma  na  celu  preferowania  określonego  wykonawcy,  ale  uzyskanie 

produktu  jak  najbardziej  odpowiadającego  potrzebom  Zamawiającego.  Izba  uznała,  że 

Zamawiający  wykazał  istotne  obiektywne  przesłanki  uzasadniające  wybór  takiej  a  nie  innej 

metody odwadniania osadów. 

Izba  odmówiła  przeprowadzenia  dowodu  z  opinii  biegłego  z  dziedziny  obróbki  osadów 

ś

ciekowych, uznając ten dowód za zbędny do wydania rozstrzygnięcia i powołany jednie dla 

zwłoki.  Stawiane  przez  Odwołującego  tezy  dowodowe  zostały  w  dużej  mierze  wyjaśnione               

w toku rozprawy i nie wymagają one dodatkowego dowodu w postaci opinii biegłego.  

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy 

Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 1 pkt 

1, § 3 i § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w 

sprawie  wysokości  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). 

Przewodniczący   

………………..….