Sygn. akt: KIO 319/18
WYROK
z dnia 12 marca 2018 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Rafał Zadrożny
Członkowie:
Renata Tubisz
Anna Wojciechowska
Protokolant: Edyta Paziewska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 marca 2018
r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa K
rajowej Izby Odwoławczej w dniu 21 lutego 2018 r. przez wykonawcę
ubiegającego się o udzielenie zamówienia Przedsiębiorstwo Konserwacji Urządzeń
Wodnych i Melioracyjnych "PEKUM" Sp. z o.o.
z siedzibą w Olsztynie w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka
z o.o.
z siedzibą w Olsztynie,
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu:
a) unieważnienie czynności unieważnienia postępowania;
b) u
nieważnienie czynności odrzucenia oferty wykonawcy Przedsiębiorstwo Konserwacji
Urządzeń Wodnych i Melioracyjnych "PEKUM" Sp. z o.o. z siedzibą w Olsztynie;
c) dokonanie ponownej czynności badania i oceny ofert.
Kosztami postępowania obciąża zamawiającego Przedsiębiorstwo Wodociągów
i Kanalizacji Spółka z o.o. z siedzibą w Olsztynie, oraz;
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr (słownie:
dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Przedsiębiorstwo
Konserwacji Urządzeń Wodnych i Melioracyjnych "PEKUM" Sp. z o.o. z siedzibą
w Olsztynie
, tytułem wpisu od odwołania;
zasądza od zamawiającego Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka
z o.o. z siedzibą w Olsztynie na rzecz wykonawcy Przedsiębiorstwo Konserwacji
Urządzeń Wodnych i Melioracyjnych "PEKUM" Sp. z o.o. z siedzibą w Olsztynie
kwotę 23 600 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia trzy tysiące sześćset złotych zero groszy)
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania
oraz uzasadnione koszty strony z tytułu zastępstwa procesowego.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2017 poz. 1579 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego w Olsztynie.
Przewodniczący : ………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
Sygn. akt: KIO 237/18
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. z siedzibą w
Olsztynie (da
lej jako „Zamawiający”) prowadzi postępowanie w trybie przetargu
nieograniczonego
na: „Budowę magistrali wodociągowej w Alei Wojska Polskiego w
Olsztynie od osiedla Podleśna do Granicy Gminy Dywity ", nr referencyjny PZP-372/RIR-
(dalej jako „Postępowanie”).
Wartość ww. zamówienia jest wyższa od kwoty określonej w przepisach wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 201
7 r., poz. 1579, ze zm.), dalej jako „ustawa Pzp” lub „Prawo zamówień
publicznych”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 19 grudnia 2017 r. pod nr 2017/S 234-508414.
Odwołujący wykonawca Przedsiębiorstwo Konserwacji Urządzeń Wodnych i
Melioracyjnych "PEKUM" Sp. z o.o. z siedzibą w Olsztynie (dalej jako „Odwołujący”),
wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 21 lutego 2018 r.,
wobec czynności i zaniechań Zamawiającego dokonanych w Postępowaniu
polegających na:
odrzuceniu oferty Odwołującego w oparciu o przepis art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp;
2. a w konsekwencji odrzucenia
– unieważnienie postępowania w oparciu o przepis art.
93 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy Pzp.
czym Zamawiający naruszył (według Odwołującego) następujące przepisy ustawy Pzp:
1. art.
89 ust. 1 pkt 2 Prawa zamówień publicznych poprzez przyjęcie, że złożona przez
Wykonawcę oferta nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia
z uwagi na to, że Wykonawca przewidział do zastosowania w pozycji kosztorysu 72
d.2 w kolumnie 3 prace polegające na Przeciąganiu rurociągów przewodowych z
żeliwa sferoidalnego łączonych na kielichy z połączeniem blokowanym zamiast
pozycji Przeciąganie rurociągów przewodowych z żeliwa
sferoidalnego
kołnierzowych, a w pozycjach 28 d.1.3, 30 d.1.3, 31 d 1.3, 32 d 1.3, 33 d.1.3, 36
d.1.3, 37 d.1.3 zamiast uszczelek do ru
r i kształtek kielichowych żeliwnych Tytoń Sit
Plus przewidziano do zastosowania uszczelki oznaczone Symbolem STD Vi, kiedy to
fak
tycznie przewidziane do zastosowania materiały są równoważne względem
przewidzianych materiałów przez Zamawiającego, a tym samym brak było
jakichkolwiek podstaw do przyjęcia tego, że oferta złożona przez Wykonawcę nie
spełnia wymagań SIWZ, tym bardziej, że Zamawiający nie może oczekiwać aby
faktycznie Wykonawca stosował wyłącznie materiały czy urządzenia przewidziane w
dokumentacji przetargowej;
art. 7 ust. 1 Prawa zamówień publicznych poprzez prowadzenie postępowania w
sposób niezapewniających zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania
Wykonawców oraz z poszanowaniem zasad proporcjonalności i przejrzystości z
uwagi na niedopuszczenie stosowania w toku wykonywania zamówienie produktów
równoważnych względem tych przewidzianych w dokumentacji przetargowej, co nie
powinno mieć z oczywistych względów miejsca;
art. 29 ust; 1, 2, 3 Prawa zamówień publicznych poprzez opisanie przedmiotu
zamówienia bez uwzględnienia wymagań i okoliczności mogących mieć wpływ na
sporządzenie oferty, opisanie przedmiotu umowy w sposób naruszający zasady
uczciwej konkurencji, jak też poprzez faktycznie niedopuszczenie do stosowania
materiałów równoważnych, co prowadzi do wyeliminowania z możliwości ubiegania
się o zamówienie niektórych producentów, jak też w konsekwencji Wykonawców, a
nadto prowadzi to do uprzywilejowania niektórych producentów, jak też Wykonawców
mimo tego, że działania takie nie zasługują na jakąkolwiek ochronę z uwagi na
oczywistą sprzeczność z przepisami Prawa zamówień publicznych;
4. art. 93 ust. 1 pkt 4) Pra
wa zamówień publicznych poprzez przyjęcie, że
najkorzystniejsza ze złożonych ofert przewyższa kwotę jaką Zamawiający chciał
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, kiedy to faktycznie brak było podstaw do
odrzucenia oferty Wykonawcy, a tym samym nie zaszły przesłanki do unieważnienia
postępowania z uwagi na to, że oferta Wykonawcy była niższa niż kwota jaką
Zamawiający chciał przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia;
art. 93 ust. 1 pkt 3) Prawa zamówień publicznych poprzez wskazanie, że zaszły
przesłanki do unieważnienia postępowania również na tej podstawie, kiedy to
faktycznie postępowanie w niniejszej sprawie nie było prowadzone w trybie licytacji
elektronicznej, a tym samym ta przesłanka unieważnienia postępowania nie mogła w
ogóle powstać.
W związku z podniesionymi zarzutami Odwołujący wniósł o:
unieważnienie czynności odrzucenia oferty Wykonawcy;
unieważnienie czynności unieważnienia postępowania;
nakazanie ponownego badania złożonej przez Wykonawcę oferty.
ponadto, Odwołujący wniósł o dopuszczenie dowodów:
z załączonych do Odwołania dokumentów;
opinii biegłego z zakresu budownictwa posiadającego uprawnienia sanitarne lub
inne adekwatne do niniejszego postępowania na okoliczność ustalenia czy oferowane
przez Odwołującego się rozwiązania w zakresie zastosowanych rur z połączeniem
blokowanym zamiast rur kołnierzowych (przy czym te dotyczy wyłącznie niewielkiego
zakresu robót) jest rozwiązaniem równoważnym i zgodnym z SIWZ względem tego
przewidzianego przez Zamawiającego, a nadto na okoliczność ustalenia, czy
przewidziane przez Wykonawcę uszczelki STD Vi są równoważne względem
uszczelek Tytoń, względnie Tytoń Sit Plus (ta rozbieżność wynika z rozbieżności w
dokumentach Zamawiającego, gdzie przewidziano dla tych samym prac w
dokumentacji projekt
owej i przedmiarze odmienne rozwiązania) i czy w ogóle
przewidziane w dokumentacji uszczelki mogło być stosowane przy rozwiązaniach
dwukomorowych (
wniosek został wycofany na rozprawie).
Uzasadniając podniesione zarzuty Odwołujący wskazał, co następuje:
Odw
ołujący wskazał, że stosownie do art. 179 ust. 1 Prawa zamówień publicznych posiada
interes we wniesieniu niniejszego odwołania z uwagi na to, że złożona przez niego oferta
była najkorzystniejsza w świetle stawianych przez Zamawiającego kryteriów wyboru, a tym
samym Wykonawca ma interes w uzyskaniu zamówienia, a do tego Wykonawca na skutek
pozbawienia go możliwości wykonania zamówienia poniósł szkodę na skutek nie
realizowania zamówienia, a tym samym nie osiągnął, czy nie osiągnie zakładanych zysków z
realizacji inwestycji
Wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę wniesienia
niniejszego odwołania Odwołujący powziął 16 lutego 2018 r. bowiem tego dnia otrzymał za
pomocą środków porozumiewania się na odległość informacje o rozstrzygnięciu
postępowania, a tym samym termin do wniesienia odwołania stosownie do przepisu art. 182
ust. 1 pkt 2 Prawa zamówień publicznych upływa 21 lutego 2018 r. Wykonawca w tym
zakresie wskazuje, że Zamawiający w ogłoszeniu i specyfikacji wskazał, iż szacunkowa
wartość zamówienia przekracza kwoty o jakich mowa w art. 11 ust. 8 Prawa zamówień
publicznych.
Zamawiający stosownie do postanowień Prawa zamówień publicznych ogłosił
postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego zaznaczając, że szacunkowa wartość
zamówienia jest większa niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11
ust. 8 Prawa zamówień publicznych na wykonania zadania pod nazwą: Budowa magistrali
wodociągowej w Alei Wojska Polskiego w Olsztynie od osiedla Podleśna do granicy gminy
Dywity, które zostało zarejestrowane pod numerem PZP-371/RIR-51/17. W opisie
przedmiotu zamówienia Zamawiający nie dopuścił składania ofert częściowych ani
wariantowych. W pkt 6 wskazano, że do wykonania przedmiotu umowy należy stosować
materiały i urządzenie przewidziane w dokumentacji projektowej. Zamawiający jednocześnie
zaznaczył, że dopuszcza ujęcie w ofercie przetargowej zastosowanie innych materiałów niż
podane w dokumentacji projektowej pod warunkiem zapewnienia, że parametry i warunki
eksploatacyjnej materiałów i urządzeń nie będą gorsze niż określone w tej dokumentacji, a
nadto zgodne ze standardami obowiązującymi u Zamawiającego. W celu weryfikacji
parametrów technicznych Wykonawca był zobowiązany do oferty załączyć zestawienie wraz
z nazwą producenta w zakresie: rur wodociągowych i przeciskowych, armatury
wodociągowej, jak też przepływomierza. Do tego w przypadku stosowania innych materiałów
i urządzeń niż opisanych w dokumentacji projektowej należy dołączyć dokumenty
potwierdzające parametry techniczne (karty katalogowe oraz stosowne atesty). W pkt 7
ponownie powielono zapisy odnoszące się do możliwości stosowania innych niż
przewidziane w dokumentacji materiałów czy urządzeń, które nie mogą mieć gorszych
parametrów, a nadto muszą być zgodne ze standardami Zamawiającego (str. 3 SIWZ).
Pismem z 16 lutego 2018 r. przesłanym za pomocą środków porozumiewania się na
odległość powiadomił Odwołującego się o wynikach przeprowadzonego postępowania
wskazując, że oferta Przedsiębiorstwa Konserwacji Urządzeń Wodnych i Melioracyjnych
„Pekum" Sp. z o.o. w Olsztynie została odrzucona z uwagi na zmiany opisu pozycji
wymienionych szczegółowo powyżej poprzez wpisanie w miejsce: „Przeciąganie rurociągów
przewodowych z żeliwa sferoidalnego łączonych na kielichy z połączeniem blokowanym",
„Przeciąganie rurociągów przewodowych z żeliwa sferoidalnego kołnierzowych", a nadto w
miejsce „Tytoń Site Plus" wskazano na STD Vi. Uzasadniając własne stanowisko
Zamawiający podał, że nie wyrażał zgody na zamianę między innymi systemu uszczelek w
połączeniach kielichowych rur żeliwnych. Do tego wskazano, że magistrala wodociągowa
musi być wykonana zgodnie z dokumentację projektową. Nadto w tym samym
rozstrzygnięciu postępowania Zamawiający wskazał, że unieważnia postępowanie, przy
czym wskazano na dwie podstawy prawne, a mianowicie przepis art. 93 ust. 1 pkt 4) oraz
art. 93 ust. 1 pkt 3) Prawa zamówień publicznych. W pierwszej kolejności należy wskazać,
że Zamawiający w dokumentacji projektowej przewidział zastosowanie szereg materiałów, a
w tym określone rury jak też uszczelki. Nie można nie wspomnieć, że stosownie do art. 7 ust.
1 Prawa zamówień publicznych Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o
udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe
traktowanie
wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości. Do
tego czynności związane z przygotowaniem oraz przeprowadzeniem postępowania o
udzielenie zamówienia wykonują osoby zapewniające bezstronność i obiektywizm (art. 7 ust.
2 ustawy). Z
tych podstawowych zasad wynika, że faktycznie w każdym postępowaniu
mającym za przedmiot udzielenie zamówienia publicznego Zamawiający nie może dowolnie
kształtować zasad odnoszących się do udzielania zamówień z uwagi na to, że wszelkie
kanony postępowania musze być bezwzględnie przestrzegane. Ponadto należy zauważyć,
że przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą
dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i
okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty (art. 29 ust. 1 Prawa zamówień
publicznych). Przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać
uczciwą konkurencję. Przedmiotu zamówienia nie można opisywać przez wskazanie znaków
towarowych, patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który
charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli
mogłoby to doprowadzić do uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców
lub produktów, chyba że jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia i
zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych
określeń, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy „lub równoważny", (art. 29 ust. 2 i 3
Prawa zamówień publicznych). W niniejszym postępowaniu Zamawiający przewidział w
dokumentacji projektowej w zakresie kwestionowanych uszczelek, że te mają być oznaczone
nazwą „Tytoń Sit Plus", która to jest nazwą zastrzeżoną i taka nazwa nie może być
stosowana przez podmioty inne niż te mające stosowną licencję, a nie dopuszczalne jest w
tym przypadku stosowanie uszczelek oznaczonych typem „STD Vi". W pierwszej kolejności
należy wskazać, że w dokumentacji stanowiącej podstawę do złożenie oferty, była określona
uszczelka typu „Tytan Sit". Nie powinno być sporne w tym przypadku, że przewidziane w
dokumentacji uszczelki są produktami o znacznie gorszych parametrach niż przewidziane w
kosztorysie ofertowym Wykonawcy uszczelki Standard Vi. Wynika to z tego, że o tle odchyłki
kątowe w przypadku obu uszczelek Tytan jak też Standard Vi są takie same, to już ciśnienie
robocze PFA w przypadku uszczelki Standard Plus Vi wynosi 16 barów, a w przypadku
uszczelki Tytoń Sit tylko 10 barów, co jest wartością znacznie mniejszą i tym samym już z
tego powodu nie dało się przyjąć, że faktycznie przewidziane przez Odwołującego się
uszczelki nie mogą być uznane za rozwiązanie równoważne bowiem wówczas skoro
Zamawiający nie dopuszczałby do stosowania innych rozwiązań dopuściłby się naruszenia
podstawowych zasad rządzących zamówieniami publicznymi bowiem bez jakichkolwiek
racjonalnych podstaw ograniczyłby możliwość stosowania rozwiązań nawet lepszych niż te
projektowane, a na pewno równoważnych poprzez faktyczne dopuszczenie stosowania
uszczelek tylko podmiotu, który udzielił licencji na możliwość używania zarejestrowanej
nazwy. Do tego, gdyby założyć, że tylko rozwiązanie Tytoń Sit (nazwa własna rozwiązania)
jest dopuszczalne to oferenci, którzy nie współpracują z podmiotami oferującymi takie
konkretne rozwiązanie nie mieliby możliwości złożenie oferty, a więc nie tylko producenci, ale
również i Wykonawcy byliby wykluczeni z możliwości ubiegania się o udzielenie zamówienia,
co nie jest dopuszczalne mimo tego, że w toku postępowania musi być dopuszczalne
zastosowanie równoważnych rozwiązań. Natomiast gdyby założyć, co nie powinno mieć
miejsca, że faktycznie Zamawiający przewidział do stosowania uszczelki Tytoń Sit Plus
(nazwa zastrzeżona) to i tak wszelkie parametry przewidzianych uszczelek przez
Wykonawcę są identyczne z tymi jakie zawarł w specyfikacji Zamawiający. Przewidziane do
zastosowania uszczelki mają w kształtkach o średnicy DN 300 w połączeniu z rurami klasy
C40 identyczne odchyłki kątowe jak rozwiązania Tytoń Sit Plus i takie same ciśnienie
robocze wynoszące w tym przypadku 16 barów. Ponadto jest to ten sam typ uszczelek, przy
czym inna nazwa nie może mieć w tym przypadku jakiegokolwiek znaczenie z uwagi na to,
co już zaznaczono, że Tytoń to nazwa używana przez określonego i jedynego producenta, a
inne podmioty mogą jej używać wyłącznie po wykupieniu praw licencyjnych. Tak więc w
zakresie kwestionowanych pozycji odnoszących się do uszczelek wymagania
Zamawiającego zostały w pełni spełnione. Można też zaznaczyć, że przewidziane uszczelki
w kwestionowanych pozycjach prze
z Zamawiającego nie nadawały się do zastosowania w
przypadku rur dwukomorowych, a stosowanie takich właśnie rur żądał Zamawiający w
dokumentacji przetargowej. Tak więc faktycznie Wykonawca przedstawił rozwiązanie zgodne
z dokumentacją projektową i o wiele lepszą niż przewidziane rozwiązanie w dokumentacji.
Tym samym z tego powodu oferta złożona przez Wykonawcę nie mogła być uznana jako
sprzeczna z SIWZ, co stanowiło między innymi podstawę jej odrzucenia. Kolejnym
argumentem przemawiającym za złożeniem oferty niezgodnej z wymaganiami SIWZ było to,
że w pozycji 72 d.2. w kolumnie 3 przewidziano: „Przeciąganie rurociągów przewodowych z
żeliwa sferoidalnego łączonych na kielichy z połączeniem blokowanym", zamiast
„Przeciąganie rurociągów przewodowych z żeliwa sferoidalnego kołnierzowych". W tym
zakresie można wyłącznie wyjaśnić, że przejście rurami kielichowymi w rurze ochronnej jest
o wiele lepszym rozwiązaniem niż rurami kołnierzowymi z uwagi na to, że złącza kielichowe
blokowane na garbie spawalniczym są niewrażliwe na drgania, wyboczenia i dają możliwość
odchyleń kątowych na każdym połączeniu 3°, co nie jest zapewnione przy złączach
kołnierzowych, narażonych na siły ścinające. Do tego Zamawiający zapewne wie, że
zastosowane przez Odwołującego się rozwiązanie jest dużo bardziej wytrzymałe na ciśnienie
wewnętrzne, włącznie z uderzeniami hydraulicznymi. Ponadto przyjęte rozwiązanie przez
Zamawiającego odnoszące się do odcinka niespełna 50 m, przy ogólnej długości magistrali
wynoszącej około 4 km powodowało to, mimo tego, że nie wskazano na konkretnego
producenta, iż wyłącznie podmiot, który zawarł porozumienie z vonRoll hydro polska sp. z
o.o. w Szczecinie (70-
794 Szczecin), ul. Zwierzyniecka 18 mógł ubiegać się o zamówienie
bowiem jest to jedyny podmiot, który takie produkty oferuje w zakresie pozycji
kwestionowanej przez Zamawiającego. Wedle najlepszej wiedzy Odwołującego jest to
jedyny podmiot na rynku europejskim, a najprawdopodobniej i światowym. Można byłoby
przyjąć, że faktycznie Wykonawca mógł dokonać zakupu niezbędnych materiałów od innych
podmiotów, a wyłącznie od tego podmiotu zakupić oferowane rury niezbędne do wykonania
prac pod rzeką Wadąg ale takie rozwiązanie nie było faktycznie możliwe ponieważ podmiot
ten nie był zainteresowany dostawą rur, różniących się wyłącznie połączeniem, na tak
nieznaczny odcinek, co z kolei by wymuszało zakup wszelkich rur od tego dostawcy, których
cena znacznie jest wyższa niż oferowana przez inne podmioty, gdzie przyjęte rozwiązania
nie były w jakikolwiek sposób kwestionowane. Takie działanie Zamawiającego, który nie
dokonując wskazania konkretnego producenta faktycznie przyjął iż wyłącznie jeden
dostawca oferujący określone towary mógł je dostarczyć, a Wykonawca który z nim zawarł
porozumienie mógł dowolnie kształtować ceny bowiem powszechnie wiadomym jest, że w
przypadku towarów specyficznych takie działania nie są niczym nadzwyczajnym prowadzi do
naruszenia przepisów Prawa zamówień publicznych. Zamawiający nawet nie starał się
wykazać powodów swojego działania, co znamienne bowiem faktycznie w specyfikacji
dopuszczono, co oczywiste do stosowania materiały o nie gorszych parametrach, a właśnie
przewidziane materiały przez Odwołującego takie parametry posiadają. Co więcej o trafności
podnoszonych zarzutów decyduje także i to, że Zamawiający powołał się w przypadku
stosowania rozwiązań równoważnych na panujące w jego przedsiębiorstwie standardy. Tyle
tylko, że Zamawiający nie powołał się na jakiekolwiek konkretne regulacje, które takie
standardy zawierają, a wszelkie opublikowane na oficjalnej stronie Zamawiającego
standardy techniczne bowiem należy zakładać, że o te właśnie chodziło nie odnoszą się do
poruszanego w niniejszym postępowaniu zagadnienia. Tak więc w zakresie rozwiązań
równoważnych, które musza być dopuszczone Zamawiający powołał się na
niezidentyfikowane dokumenty, niedostępne dla Wykonawcy, które to miały przesądzać o
przyjęciu poprawności oferowanych rozwiązań. Bez wątpienia taki opis przedmiotu
zamówienia nie spełnia wymogów stawianych w Prawie zamówień publicznych i przesądzać
to musi o uwzględnieniu odwołania także i z tej przyczyny. Jak wynika z treści art. 89 ust. 1
pkt 2 Prawa zamówień publicznych Zamawiający zobowiązany jest odrzucić ofertę, która nie
odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Zamawiający jak już
wykazano powyżej nie mógł powoływać się na istnienie tej rzekomej sprzeczności z uwagi
na to, że wyłącznym powodem dla którego Zamawiający podjął taka decyzję było
zastosowanie na odcinku niespełna 50 m równoważnego rozwiązania względem
projektowanego, gdzie faktycznie wyłącznie jeden dostawca mógł dostarczyć
wyspecyfikowany przez Zamawiającego materiał. Powyżej już Odwołujący się wykazał, że
faktycznie oferowane rozwiązanie jest równoważne i spełnia wszelkie wymagania
Zamawiającego, gdzie Zamawiający nie kwestionował samej rury, a wyłącznie jej połączenie.
Nie uzasadniono przy tym powodów dla których tylko takie połączenie mogło być stosowane,
skoro na rynku jako rozwiązania równoważne funkcjonują dwa typy połączeń blokowanych, z
których każdy spełnia tę samą rolą, a oferowane przez Wykonawcę połączenie jest nie tytko
równoważne, ale nawet lepsze z uwagi na większą odporność materiału jaki miał być
stosowany na panujące warunki. W przypadku rodzaju zaoferowanych uszczelek stanowisko
Z
amawiającego było oczywiście wadliwe bowiem nie odnosiło się do parametrów uszczelki,
które były wyższe niż projektowe, a wyłącznie do nazwy producenta. Tym samym zachodzi
oczywista podstawa do unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego. Zgodnie z
art. 93 ust. 1 pkt 3 i 4 Prawa zamówień publicznych Zamawiający unieważnia postępowanie
jeżeli w postępowaniu prowadzonym w trybie licytacji elektronicznej wpłynęły mniej niż dwa
wnioski o dopuszczenie do udziału w licytacji elektronicznej albo nie została złożona żadna
oferta, a nadto w przypadku kiedy cena najkorzystniejszej oferty lub oferta z najniższą ceną
przewyższa kwotę, którą zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia,
chyba że zamawiający może zwiększyć tę kwotę do ceny najkorzystniejszej oferty. Jak już
zaznaczono na wstępie w niniejszym postępowaniu nie była prowadzona licytacja
elektroniczna więc rozstrzygnięcie oparte o normę art. 93 ust. 1 pkt 3 Prawa zamówień
publicznych jest oczywiście wadliwe i takie stanowisko nie wymaga szerszego komentarza.
Natomiast gdyby Zamawiający właściwie zastosował przepisy ustawy i dokonał zgodnego z
jej normami badania ofert nie miałby podstawy do unieważnienia postępowania i z drugiej
podawanej przyczyny z uwagi na to, że oferta Wykonawcy była niższa niż kwota jaką
Zamawiający zamierzał przeznaczyć na wykonanie zamówienia więc także i z tej przyczyny
postępowanie nie mogło być unieważnione, a stanowisko w tym zakresie zostało
przedstawione powyżej. Wykonawca uznaje przy tym, że może skarżyć czynność
unieważnienia postępowania ze względu na to, że czynność ta pozostaje w ścisłej korelacji z
uprzednią czynnością Zamawiającego jakim było odrzucenie złożonej oferty przez
Odwołującego. Gdyby przyjąć, że w postępowaniu poniżej progów opisanych w art. 11 ust. 8
Prawa zamówień publicznych w przypadku unieważnienia postępowania bez względu na
powody nie można byłoby wraz z kwestionowanej czynności odrzucenia oferty zgłaszać
także zastrzeżeń do następczych czynności ochrona na gruncie prawa zamówień
pub
licznych byłaby wyłącznie iluzoryczna bowiem Zamawiający mógłby dowolnie
kształtować rozstrzygnięcie nie obawiając się tego, że któryś z Wykonawców skutecznie
zakwestionuje niezgodne z przepisami Prawa zamówień publicznych czynności
Zamawiającego.
Zamawiaj
ący w trakcie posiedzenia z udziałem stron złożył odpowiedź na odwołanie, w
której wniósł o oddalenie odwołania, wskazując, iż wszystkie podniesione przez
Odwołującego zarzuty nie zasługują na uwzględnienie.
Izba postanowiła dopuścić dowód w postaci dokumentacji Postępowania oraz dowody
złożone przez Strony w trakcie postępowania.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem stron, na podstawie zebranego w sprawie
materiału dowodowego oraz oświadczeń i stanowisk stron Krajowa Izba Odwoławcza
ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których stanowi art. 189 ust. 2
ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Izba stwierdziła, że Odwołujący jest legitymowany, zgodnie z przepisem art. 179 ust. 1
ustawy Pzp,
do wniesienia odwołania. Zgodnie z tym przepisem wykonawcy przysługuje
legitymacja do wniesienia odwołania, jeżeli ma (lub miał) interes w uzyskaniu zamówienia
oraz może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy
Pzp. W ocenie
Izby Odwołujący wykazał spełnienie powyższych przesłanek.
W zakresie zarzutów odwołania:
zarzut nr 1
– naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 Prawa zamówień publicznych poprzez
przyjęcie, że złożona przez Wykonawcę oferta nie odpowiada treści specyfikacji
istotn
ych warunków zamówienia z uwagi na to, że Wykonawca przewidział do
zastosowania w pozycji kosztorysu 72 d.2 w kolumnie 3 prace polegające na
Przeciąganiu rurociągów przewodowych z żeliwa sferoidalnego łączonych na kielichy
z połączeniem blokowanym zamiast pozycji Przeciąganie rurociągów przewodowych z
żeliwa sferoidalnego kołnierzowych, a w pozycjach 28 d.1.3, 30 d.1.3, 31 d 1.3, 32 d 1.3,
33 d.1.3, 36 d.1.3, 37 d.1.3 zamiast uszczelek do rur i kształtek kielichowych żeliwnych
Tytoń Sit Plus przewidziano do zastosowania uszczelki oznaczone Symbolem STD Vi;
oraz;
zarzut nr 2
– naruszenia art. 7 ust. 1 Prawa zamówień publicznych poprzez
prowadzenie postępowania w sposób niezapewniających zachowania uczciwej
konkurencji i równego traktowania Wykonawców oraz z poszanowaniem zasad
proporcjonalności i przejrzystości z uwagi na niedopuszczenie stosowania w toku
wykonywania zamówienia produktów równoważnych względem tych przewidzianych
w dokumentacji przetargowej;
Izba uwzględniła powyższe zarzuty. Izba stwierdziła, iż wskazywane przez Zamawiającego w
Informacji o wyniku postępowania z 16 lutego 2018 r. podstawy odrzucenia oferty
Odwołującego (a przez to cała czynność odrzucenia) stanowiły naruszenie art. 89 ust. 1 pkt
2 i art. 7 ust. 1
ustawy Pzp, w związku z czym nakazała Zamawiającemu unieważnienie
czynności odrzucenia oferty Odwołującego.
Zgodnie z Informacją o wyniku postępowania z dnia 16 lutego 2018 r., Zamawiający dokonał
odrzucenia oferty Odwołującego gdyż:
„Oferta podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust.1 pkt 2) ustawy Pzp - jej treść nie odpo-
wiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia - w kosztorysie ofertowym zmienio-
no rodzaj rur w miejscu przejścia pod dnem rzeki Wadąg oraz system uszczelek w połącze-
niach kielichowych rur żeliwnych w stosunku do przedmiaru robót załączonego do SIWZ, na
co Zamawiający nie wyraził zgody.
UZASADNIENIE
Zgodnie z Rozdziałem XI SIWZ ze zmianami (pismo PZP-372//RIR-51/9/17
z 21.12.2017 opublikowane na stronie zamawiającego w pliku 51-17-zmiany-w-siwz-1-20-12-
7 pdf) kosztorys ofertowy należy sporządzić w oparciu o załączony do SIWZ przedmiar
robót, uwzględniając zapis ust. 6, który brzmi: „Przedmiar robót uzupełniony przez
Wykonawcę o ceny realizacji poszczególnych robót, ustalone z uwzględnieniem ilości robót
podanych przez Zamawiającego - staje się kosztorysem ofertowym, który musi zawierać w
sobie ze-
stawienie materiałów. Rury wodociągowe i przeciskowe, armatura wodociągowa i
przepływomierz muszą posiadać informację dotyczącą nazwy producenta.”
W kosztorysie ofertowym w poz. 72 d.2 oraz pozycjach 28 d.1.3, 30 d.1.3, 31 d.1.3, 32 d.1.3,
33 d.1.3, 36 d.1.3, 37 d.1.3 zmieniono opisy pozycji w stosunku do przedmiaru robót załą-
czonego do SIWZ.
- w kosztorysie ofertowym w pozycji 72 d.2 w kolumnie 3 (opis) wpisan
o: „Przeciąganie ru-
rociągów przewodowych z żeliwa sferoidalnego łączonych na kielichy z połączeniem blo-
kowanym” POWINNO BYĆ: „Przeciąganie rurociągów przewodowych z żeliwa sferoidalnego
kołnierzowych". W zestawieniu materiałów nie wykazano żeliwnych rur kołnierzowych
d=300mm.
- w kosztorysie ofertowym w pozycjach 28 d.1.3, 30 d.1.3, 31 d.1.3, 32 d.1.3, 33 d.1.3, 36
d.1.3, 37 d.1.3 zmieniono symbol uszczelek do rur i kształtek kielichowych żeliwnych wpi-
sano: symbol STD Vi.
POWINNO BYĆ: „Tytoń Sit Plus’’. W zestawieniu materiałów
wykazano rury i kształtki z uszczelkami STD Vi.
Wprowadzone zmiany są niezgodne z SIWZ i nie zostały zaakceptowane przez Zamawiają-
cego. W trakcie postępowania, przed terminem składania ofert, zostało zadane pytanie o wy-
jaśnienie treści SIWZ w zakresie rur z wewnętrzną wykładziną cementową oraz połączeniami
antyrozłączeniowymi z podwójną komorą. Wyjaśniając treść SIWZ, Zamawiający nie wyraził
zgody na zamianę między innymi systemu uszczelek w połączeniach kielichowych rur
żeliwnych. Jednoznacznie stwierdził, że magistralę wodociągową należy wykonać zgodnie z
załączoną do SIWZ dokumentacją projektową (pytanie i odpowiedź pkt. 7 w piśmie PZP-
372//RIR-51/11/17 z 11.01.2017r. opublikowana na stro
nie zamawiającego). W pozostałych
ofer
tach kosztorys ofertowy został dostosowany do wymogów SIWZ oraz uwzględnia
odpowiedzi Zamawiającego. Oferta nie odpowiada wymaganiom SIWZ, w tym nie
uwzględniono w jej treści wyjaśnień udzielonych przez Zamawiającego (dostępnych i
obowiązujących dla wszystkich wykonawców). Wobec powyższego, oferta podlega
odrzuceniu -
również ze względu na za-sady przejrzystości postępowania przetargowego,
równego traktowania wszystkich wykonawców oraz przestrzeganie zasad uczciwej
konkurencji. Oferta podlega odrzuceniu na podstawie Art. 89 ust.1 pkt 2) ustawy Pzp - jej
treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia. W kosztorysie
ofertowym zmieniono opisy pozycji w stosunku do przedmiaru robót załączonego do SIWZ,
zatem występuje istotna niezgodność treści oferty z treścią SIWZ. Wobec powyższego,
oferta podlega odrzuceniu.
”
Natomiast zgodnie z Rozdziałem I ust. 6 i 7 SIWZ (Opis przedmiotu zamówienia):
„6. Do wykonania przedmiotu zamówienia stosować materiały i urządzenia
przewidziane w dokumentacji projektowej.
1) Zamawiający dopuszcza ujęcie w ofercie przetargowej zastosowanie innych
materiałów niż podane w dokumentacji projektowej pod warunkiem zapewnienia, że
parametry i warunki eksploatacyjne materiałów i urządzeń nie będą gorsze niż
określone w tej dokumentacji, oraz zgodne ze standardami obowiązującymi u
Zamawiającego.
2) W celu weryfikacji parametrów technicznych materiałów i urządzeń przewidzianych
do realizacji przedmiotowego zamówienia, Wykonawca zobowiązany jest do oferty
dołączyć zestawienie wraz z nazwą producenta nw materiałów i urządzeń: rury
wodociągowe i przeciskowe
armatura wodociągowa
przepływomierz
W
przypadku zastosowania innych materiałów i urządzeń, niż opisanych w dokumentacji
projektowej, należy dołączyć dokumenty potwierdzające ich parametry techniczne -
karty katalogowe i stosowne atesty.
7. Do wykonania przedmiotu zamówienia stosować materiały przewidziane w
dokumentacji projektowej. Zamawiający dopuszcza ujęcie w ofercie przetargowej
zastosowanie innych materiałów niż podane w dokumentacji projektowej, pod
warunkiem zapewnienia, że ich parametry nie będą gorsze niż określone w tej
dokumentacji oraz zgodne ze standardami obowiązującymi u Zamawiającego.”
Powyższe postanowienia nie zostały zmienione ani usunięte przez Zamawiającego. Na
rozprawie Zamawiający stwierdził, iż poprzez udzielone odpowiedzi na pytania de facto
dokonał wyłączenia możliwości zastosowania rozwiązania równoważnego. Jednak w żadnej
odpowiedzi Zamawiającego nie można doszukać się wprost takiego stwierdzenia, w żadnym
miejscy Zamawiający nie wskazał, iż usuwa postanowienia Rozdziału I ust. 6 i 7 SIWZ.
Wobec braku
ich usunięcia postanowienia te pozostały w SIWZ i wiążą one zarówno
wykonawców jak i samego Zamawiającego.
Izba uznała ponadto, iż udzielone na pytania do SIWZ odpowiedzi Zamawiającego nie
dotyczą wprost sytuacji Odwołującego, gdyż pod względem technicznym nie są one
tożsame.
W wskazywanym
przez Zamawiającego w Informacji o wyniku postępowania i w
uzasadnieniu odrzucenia oferty Odwołującego pytaniu i odpowiedzi pkt. 7 w piśmie PZP-
372//RIR-51/11/17 z 11.01.2017 r.
– Zamawiający stwierdził jedynie, iż:
„Zamawiający nie wyraża zgody na zmiany zaproponowane przez Wykonawcę. Magistralę
wodociągową należy wykonać zgodnie z załączoną do SIWZ dokumentacją projektową.”
Pomijając okoliczność czy Zamawiający w ogóle mógł dokonać wyłączenia możliwości
złożenia oferty z rozwiązaniem równoważnym (które to prawo jest zagwarantowane przez
ustawę Pzp), to z całą pewnością należy stwierdzić, iż z powyższej odpowiedzi
Zamawiającego nie wynika, iż Zamawiający chciał dokonać modyfikacji SIWZ poprzez
usunięcie w Rozdziale I ustępów 6 i 7. Oznacza to, iż prawem wykonawców biorących udział
w postępowaniu było skorzystanie z uprawnienia wskazanego w tych ustępach i złożenie
oferty z rozwiązaniem równoważnym.
A zatem, złożenie przez Odwołującego oferty zawierającej rozwiązanie równoważne nie
mogło samo w sobie stanowić podstawy do odrzucenia jego oferty jako niezgodnej z SIWZ.
Izba pomimo twierdzeń Odwołującego w odwołaniu, iż oferowane przez niego rozwiązania
są równoważne względem rozwiązań wskazanych w dokumentacji projektowej, nie dokonała
badania czy oferowane rozwiązania są równoważne i zgodne ze standardami
Zamawiającego, gdyż to nie te okoliczności były podstawą odrzucenia oferty Odwołującego.
Izba jest oczywiście związana zarzutami odwołania i może orzekać wyłącznie w ich zakresie,
ale także niejako jest związana czynnościami podjętymi przez zamawiającego w
postępowaniu. W przedmiotowej sprawie Zamawiający nie dokonał czynności odrzucenia
oferty Odwołującego z powodu nierównoważności oferowanych rozwiązań. Zgodnie z
informacją o wyniku postępowania nie badał on w ogóle tej równoważności tylko stwierdził, iż
Wykonawca nie miał prawa zaoferować takiego rozwiązania, co jest sprzeczne z
obowiązującymi postanowieniami SIWZ.
Polemika w trakcie rozprawy czy oferowane przez Odwołującego rozwiązania są
równoważne i zgodne ze standardami Zamawiającego nie wpływa nie ważność i podstawy
dokonanej przez Zamawiającego czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia.
Zamawiający dokonując ponownej oceny ofert będzie mógł m.in. zweryfikować ofertę
Odwołującego także pod tym kątem.
W związku z powyższym Izba stwierdziła, iż czynność odrzucenia oferty Odwołującego z
dnia 16 luteg
o 2018 r. została dokonana z naruszeń przepisów ustawy Pzp i nakazała
Zamawiającemu dokonanie ponownej czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem
oferty Odwołującego.
zarzut nr 3
– naruszenia art. 29 ust; 1, 2, 3 Prawa zamówień publicznych poprzez
o
pisanie przedmiotu zamówienia bez uwzględnienia wymagań i okoliczności
mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty, opisanie przedmiotu umowy w sposób
naruszający zasady uczciwej konkurencji, jak też poprzez faktycznie niedopuszczenie
do stosowania materiałów równoważnych, co prowadzi do wyeliminowania z
możliwości ubiegania się o zamówienie niektórych producentów, jak też w
konsekwencji Wykonawców, a nadto prowadzi to do uprzywilejowania niektórych
producentów, jak też Wykonawców mimo tego, że działania takie nie zasługują na
jakąkolwiek ochronę z uwagi na oczywistą sprzeczność z przepisami Prawa zamówień
publicznych;
Izba nie uwzględniła powyższych zarzutów. Izba stwierdziła, iż zarzuty wobec opisu
przedmiotu zamówienia czy też wobec specyfikacji istotnych warunków zamówienia są
spóźnione. Zgodnie z art. 182 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp, odwołanie wobec treści ogłoszenia o
zamówieniu, a jeżeli postępowanie jest prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego,
także wobec postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia, wnosi się w terminie
10 dni od dnia publikacji ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub
zamieszczenia specyfikacji istotnych warunków zamówienia na stronie internetowej. Jak
wskazano powyżej, przedmiotowe postępowanie zostało opublikowane w dniu 19 grudnia
2017 r. Termin składania ofert natomiast został wyznaczony na dzień 24 stycznia 2018 r. Na
obecnym etapie postępowania, czyli czynności dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty,
Odwołujący nie może już skarżyć w odwołaniu wniesionym w dniu 21 lutego 2018 r.
postanowień SIWZ czy opisu przedmiotu zamówienia.
zarzut nr 4
– naruszenia art. 93 ust. 1 pkt 4) Prawa zamówień publicznych poprzez
przyjęcie, że najkorzystniejsza ze złożonych ofert przewyższa kwotę jaką Zamawiający
chciał przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, kiedy to faktycznie brak było
podstaw do odrzucenia oferty Wykonawcy, a tym samym nie zaszły przesłanki do
unieważnienia postępowania z uwagi na to, że oferta Wykonawcy była niższa niż
kwota jaką Zamawiający chciał przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia;
oraz;
zarzut nr 5
– naruszenia art. 93 ust. 1 pkt 3) Prawa zamówień publicznych poprzez
wskazanie, że zaszły przesłanki do unieważnienia postępowania również na tej
podstawie;
Izba uwzględniła powyższe zarzuty. W związku z uwzględnieniem przez Izbę zarzutów
względem odrzucenia oferty Odwołującego (i nakazaniem unieważnienia czynności
odrzucenia jego oferty), nie zachodziły już przesłanki do zastosowania art. 93 ust. 1 pkt 4
ustawy Pzp, gdyż cena oferty Odwołującego (5 394 274,19 zł) jest niższa niż kwota jaką
Zamawiający ogłosił na otwarciu ofert (7 011 000 zł) na sfinansowanie zamówienia.
Nie zachodziły także przesłanki do zastosowania art. 93 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp, jak się
wydaję ta podstawa unieważnienia postępowania została wskazana w informacji o wyniku
postępowania jedynie omyłkowo. W związku z powyższym Izba nakazała unieważnić
czynność unieważnienia postępowania i ponowną ocenę ofert.
Biorąc pod uwagę powyższy stan rzeczy ustalony w toku postępowania, Izba orzekła, jak w
sentencji, na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy Pzp.
Pełnomocnik Odwołującego wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa prawnego w kwocie 3
zł brutto oraz załączył fakturę VAT do akt postępowania. Izba zasądziła na rzecz
Odwołującego 3 600 zł tytułem zastępstwa procesowego, uznając, iż wydatek ten stanowił
uzasadniony koszt strony. Zgodnie z brzmieniem § 3 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze zm.) do kosztów postępowania odwoławczego zalicza się
uzasadnione koszty stron w wysokości określonej na podstawie rachunków przedłożonych
do akt sprawy. W przedm
iotowej sprawie pełnomocnik Odwołującego złożył rachunek w
postaci faktury VAT.
O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp oraz przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w s
prawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze zm.),
stosownie do wyniku postępowania.
Przewodniczący: ……………...………
Członkowie:
……………...………
……………...………