KIO 190/19 WYROK dnia 20 lutego 2019 r.

Sygn. akt: KIO 190/19 

WYROK 

z dnia 20 lutego 2019 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Luiza Łamejko 

Protokolant:             Dominik  Haczykowski 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 lutego 2019 r. w Warszawie 

odwołania wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  4  lutego  2019  r.  przez  wykonawcę 

Bezpieczne.it  Sp.  z  o.o.,  ul.  Poleczki  20A,  02-822  Warszawa 

w  postępowaniu 

prowadzonym przez 

Centrum Informatyki Resortu Finansów, ul. Samorządowa 1, 26-601 

Radom 

przy udziale: 

A.  wykonawcy 

„Comtegra” S.A., ul. Puławska 474, 02-884 Warszawa  

B. 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  Integrated 

Solutions  Sp.  z  o.o.  i  Prosystem  S.A.,  ul.  Marcina  Kasprzaka  18/20,  01-211 

Warszawa  

C.  wykonawcy Passus S.A., ul. Bzowa 21, 02-708 Warszawa  

z

głaszających  swoje  przystąpienia  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

zamawiającego 

orzeka: 

1.  Oddala 

odwołanie, 

kosztami postępowania obciąża wykonawcę Bezpieczne.it Sp. z o.o., ul. Poleczki 20A, 

02-822 Warszawa i: 

2.1. zalicza w poczet 

kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: 

piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę  Bezpieczne.it  

Sp. z o.o., ul. Poleczki 20A, 02-822 Warszawa 

tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza od wykonawcy Bezpieczne.it Sp. z o.o., ul. Poleczki 20A, 02-822 Warszawa 

na  rzecz 

Centrum  Informatyki  Resortu  Finansów,  ul.  Samorządowa  1,  26-601  Radom 

kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) poniesioną tytułem 

wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień 

publicznych (Dz. U. z 2018 poz. 1986 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia 

jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

do 

Sądu Okręgowego w Radomiu. 

Przewodniczący :  ……………………………… 

Sygn. akt: KIO 190/19 

U z a s a d n i e n i e 

Centrum  Informatyki  Resortu  Finansów  (dalej:  „Zamawiający”)  prowadzi  w  trybie 

przetargu  nieograniczonego 

postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego  pn.  Zakup 

usługi  kompleksowej  ochrony  bramy  internetowej  oraz  stacji  roboczych  i  serwerów. 

Postępowanie to prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. 

Prawo za

mówień publicznych (Dz. U. z 2018 poz. 1986 ze zm.), zwanej dalej: „ustawa Pzp”. 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w dniu 17 października 2018 r. w Dzienniku 

Urzędowym Unii Europejskiej pod pozycją 2018/S 200-454874.  

W  dniu  4  lutego  2019  r.  wykonawca  bezpieczne.it  Sp.  z  o.o. 

(dalej:  „Odwołujący”) 

wniósł  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  odwołanie  wobec  czynności  i  zaniechania 

czynności Zamawiającego podjętych w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego 

polegających na: 

dokonaniu  odrzucenia  oferty 

Odwołującego  na  podstawie  art.  90  ust.  3  oraz 

art. 89 ust. 1 pkt. 4) ustawy Pzp, 

unieważnieniu  postępowania  w  części  l  na  podstawie  art.  93  ust.  1  pkt.  1 

ustawy Pzp. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie: 

1.  art.  7  ust.  1  i  ust.  3  ustawy  Pzp 

w  związku  z  prowadzeniem  postępowania  

z naruszeniem 

zasad udzielania zamówień publicznych, 

2.  art.  90  ust.  3  ustawy  P

zp  w  związku  z  uznaniem,  że  złożone  wyjaśnienia  przez 

Odwołującego  są  niewystarczające,  a  w  konsekwencji  odrzucenia  oferty 

Odwołującego, 

3.  art. 89 ust. 1 pkt. 4 ustawy Pzp 

w związku z odrzuceniem oferty Odwołującego przez 

uznanie

, że oferta tego wykonawcy zawiera rażąco niską cenę, 

4.  ewentualnie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp 

w związku z zaniechaniem kolejnego wezwania 

do  złożenia  wyjaśnień,  w  sytuacji,  jeśli  okaże  się,  że  złożone  wyjaśnienia  budzą 

jakie

ś wątpliwości. 

Uzasadniając  wniesione  odwołanie  Odwołujący  podał,  że  bezpieczne.it  Sp.  z  o.o., 

będąc drugim w rankingu ofert, skutecznie odwołał się od czynności wyboru ofert w części 1  

i  2  w

ykonawców  Passus  S.A.  i  Comtegra  S.A.  zarzucając  ofertom  konkurencyjnym  brak 

wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny.  Przedmiotem  odwołania  były  ogólnikowe  

i  gołosłowne  wyjaśnienia  złożone  przez  obu  wykonawców,  co  Krajowa  Izba  Odwoławcza 

potwierdziła wyrokiem uwzględniającym z dnia 11 stycznia 2019 r. o sygn. akt KIO 2637/18. 

Odwołujący w niniejszym postępowaniu oparł swoje zarzuty wobec  wykonawców Comtegra 

S.A.  i  Passus  S.A. 

na  braku  możliwości  uchwycenia  ekonomicznych  wartości  w  kalkulacji 

kosztowej,  która  została  przez  wykonawców  przedstawiona,  jednak  w  taki  sposób,  że  nie 

było  możliwe  jej  przeanalizowanie,  gdyż  dana  pozycja  kosztowa  zawierała  łącznie 

zestawienie  kosztów  różnych,  niezależnych  od  siebie,  co  czyniło  niemożliwym  ich 

weryfikację.  Zdaniem  Odwołującego,  Zamawiający  nie  był  w  stanie  ocenić  w  ten  sposób 

złożonych wyjaśnień ani przyjętych stawek, które, pozwoliłyby na ustalenie wartości kosztów, 

ponieważ  poziom  ogólności  na  to  nie  pozwalał.  Wobec  braku  jakichkolwiek  konkretnych 

danych,  ocena  zasadności  przyjętych  wartości  była  po  prostu  niemożliwa.  Wyjaśnienia,  

w części, w jakiej odnosiły się do ogólnych założeń mających identyfikować sprzyjające temu 

wykonawcy uwarunkowania, nie mogły być uznane za konkretne i identyfikujące rzeczywistą 

sytuację  pozwalającą  na  obniżenie  kosztów  na  poziomie  uzasadniającym  tak  znaczącą 

różnicę  ceny  do  wartości  zamówienia  oraz  cen  innych  ofert.  Krajowa  Izba  Odwoławcza 

wyrokiem o sygn. akt 

KIO 2637/18 nakazała ponowną ocenę ofert. 

Odwołujący wskazał także, że dokonując ponownej oceny ofert Zamawiający odrzucił 

ofertę  Odwołującego  złożoną  w  Części  1  i  Części  2,  gdyż  według  Zamawiającego, 

Odwołujący  nie  wywiązał  się  ze  spoczywającego  na  nim  obowiązku  wykazania,  że  cena 

oferty  została  skalkulowana  prawidłowo  -  złożył  wyjaśnienia  ogólne,  nieprecyzyjne,  a  także 

nie poparł ich dowodami. Zamawiający stwierdził, że dokonał oceny kierując się wytycznymi 

KIO,  jednak  w  ocenie  Odwołującego,  owe  wytyczne  pozostają  całkowicie  nieadekwatne  do 

wyjaśnień Odwołującego. 

Odwołujący  stwierdził,  że  w  przedmiotowym  postępowaniu  nie  jest  możliwe  proste 

po

równanie  cen  ofert,  albowiem  każda  z  nich  zawiera  inną  technologię  i  inaczej 

skonstruowaną  ofertę  usługową,  której  granice  wyznaczają  wymagania  technologiczne.  Po 

odrzuceniu  ofert  Comtegra  S.A.  i  Passus  S.A. 

w  postępowaniu  pozostały  dwie  oferty,  

a  każda  z  nich  dotyczy  produktu  innego  producenta  (McAfee  i  TrendMicro),  i  każda 

charakteryzuje  się  własnym  stopniem  złożoności,  a  co  za  tym  idzie,  innym  stopniem 

pracochłonności oraz innym sposobem wykonania, oraz innymi wymaganiami infrastruktury. 

Ponadto, zdanie

m Odwołującego, koszty zostały wskazane w taki sposób, iż nie można mieć 

wątpliwości  co  do  ich  znaczenia,  mają  swoje  odniesienie  w  konkretnych  pozycjach  i  są 

potwierdzone dowodami, nie można więc zgodzić się z Zamawiającym co do uniwersalnego 

sposobu dokon

ania przez niego oceny nawet jeśli jest ona poprzedzona deklaracją „równego 

traktowania”  wszystkich  wykonawców.  W  przekonaniu  Odwołującego,  w  wyjaśnieniach 

Odwołującego  można  bez  problemu  uchwycić  wartość  kosztową  wszystkich  pozycji  

z  kalkulacji  cenowej. 

Zamawiający  arbitralnie  uznał,  że  wszystkie  pozycje  kosztowe  winny 

wskazywać  oszczędności,  podczas  gdy  zawierają  ceny  rynkowe,  lub  zwyczajnie  dotyczą 

kwestii „oczywistych”, które stanowią fakty notoryjne. 

Odnosząc  się  do  stanowiska  Zamawiającego  przedstawionego  w  piśmie  z  dnia  25 

stycznia  2019  r.,  w  którym  Zamawiający  poinformował  o  odrzuceniu  oferty  złożonej  przez 

Odwołującego Odwołujący stwierdził: 

Zarzut dotyczący części wyjaśnień „III. Ryzyko Wykonawcy” 

Twierdzenie Zamawiającego, że Odwołujący nie przedstawił w wyjaśnieniach, w jaki 

sposób  zmiana  warunków  SIWZ spowodowała zmianę „niepewności-ryzyko”,  ograniczył  się 

do ogólnych wniosków, które nie przedstawiają żadnej kalkulacji kosztów, pomimo tego, że 

sam  w  wyjaśnieniach  podnosi,  że  ryzyko  dla  wykonawcy  przyjmuje  wartość  pieniężną,  nie 

wykazał,  w  jakiej  wysokości  wpłynęło  ono  na  obniżenie  ceny  oferty,  Odwołujący  uznał  za 

niezrozumiałe.  W  ocenie  Odwołującego,  Odwołujący  wskazał  ryzyko  związane  

z następującymi okolicznościami: 

a) 

Koniecznością  zakupu  szkoleń  autoryzowanych,  które  musiałyby  spełnić  warunki 

warsztatów autoryzowanych - koszty szkoleń autoryzowanych zostały wskazane w kalkulacji 

cenowej  dla  osobno  dla  Części  1  i  Części  2  oraz  dla  Części  1  w  pozycji  warsztaty  dla  20 

osób 3 dni i Części 2 w pozycji 3 dniowe warsztaty dla 5 osób. 

Odwołujący zwrócił uwagę, że w przedmiotowym zakresie zadał pytanie:  

Pytanie:  Jednocześnie  zwracamy  się  z  prośbą  o  potwierdzenie  czy  w  par.  3  ust.  22 

Zamawiający ma na myśli szkolenia autoryzowane a nie warsztaty (warsztaty nie są bowiem 

szkoleniami autoryzowanymi (certyfikowanymi)?  

Odpowiedź:  Tak,  Zamawiający  wprowadził  modyfikację  do  Załącznika  C1  do  SIWZ  

w  powyższym  zakresie  Wymagane  szkolenie  musi  zapewnić  zdobycie  niezbędnej  wiedzy 

umożliwiającej administrowanie usługą przez Zamawiającego. 

Oznacza  to

,  jak  wskazał  Odwołujący,  że  dokonana  modyfikacja  miała  wpływ  na 

wycenę świadczenia w zakresie nakładów, jakie pierwotnie (bez zmiany) należałoby ponieść, 

a  jakie  w  konsekwencji  zmian  Odwołujący  ponosi.  Stąd  też  argument  dotyczący  wpływu 

modyfikacji SIWZ 

na cenę. Tym samym, jest to okoliczność, która ma wpływ na rozbieżności 

cen ofertowych w stosunku do ceny szacowanej. 

b) 

Producenci  oprogramowania  nie  gwarantują  czasów  napraw,  co  oznaczało,  że 

Wykonawca musi wejść w rolę Producenta i tworzyć łaty oprogramowania: 

Pytanie: Zamawiający wymaga następujących terminów usunięcia Błędów: 

4 godziny dla Błędu krytycznego; 

8 godzin dla Błędu poważnego; 

3) 14 Dni Kalendarzowych dla Błędu drobnego; 

Producenci  oprogramowania  n

ie  gwarantują  czasów  napraw.  W  związku  z  tym  prosimy  

o  wprowadzenie  zapisu:  Jeżeli  usunięcie  awarii  krytycznej  lub  niekrytycznej  wymaga 

przygotowania  poprawki  przez  producenta  oprogramowania,  czas  usunięcia  Błędu  biegnie 

od terminu przygotowania i opublikowania przez producenta poprawki do oprogramowania.  

Odpowiedź: Zamawiający wprowadził modyfikację do Załącznika C1 oraz C2 do SIWZ z dnia 

30.10.2018 r. 

W dniu 30 października Zamawiający udzielił odpowiedzi: 

Pytanie nr 6 

Z  naszej  najlepszej  wiedzy  wynika, 

iż  żaden  producent  oprogramowania  nie  gwarantuje 

czasu napraw. 

Czy przy realizacji wdrożenia usługi oraz warunków jej świadczenia np. w par. 2 pkt 1 oraz 

par.  3  ust.  15  pkt  1-

3  Zamawiający  dopuszcza  dodanie  w  Umowie  zapisu,  że  do  czasu 

napraw  nie  wlicza  s

ię  czasu  rozwiązania  problemu  przez  producenta?  Dotyczy  to  sytuacji 

interwencji  producenta,  takich  jak  zmiana  w  produktach  lub  przygotowanie  odpowiedniego 

patcha  lub  fix  - 

w  tej  sytuacji  czas  rozwiązania  problemu  jest  liczony  od  momentu 

opublikowania poprawki.  

Odpowiedź:  Zamawiający  wprowadził  modyfikację  do  Załącznika  C1  oraz  C2  do  SIWZ  

w powyższym zakresie. 

Tym samym Zamawiający wprowadził modyfikację do Załącznika C1 oraz C2 do SIWZ z dnia 

30.10.2018 r.  

O

dwołujący stwierdził, że oczywistym dla wykonawcy, i mającym wpływ na kalkulację 

ceny,  było,  że  Zamawiający  wskazał  wprost  przeniesienie  ciężaru  odpowiedzialności  za 

ryzyko  błędu,  które  w  związku  z  tym,  że  wymaga  interwencji  producenta,  na  którego 

działanie  (szybkość  wprowadzenia  poprawek  przez  producenta,  przygotowanie  patha,  czy 

zmian  w  oprogramowaniu,  które  jest  własnością  producenta)  wykonawca  nie  ma  żadnego 

przełożenia, a zatem jest od niego w 100% zależny, a przede wszystkim nie ponosi z tego 

tytułu kar, ma niebagatelny wpływ na cenę oferty. 

Odwołujący  zaznaczył,  że  zawarł  fakty  notoryjne,  w  jego  ocenie  nie  podlegające 

uzasadnieniu, bez wątpienia bowiem dokonane modyfikacje mają korzystny wpływ na cenę 

oferty.  Stąd  też  twierdzenie,  że  ryzyko  (konieczność  lub  jak  to  jest  po  modyfikacji,  brak 

koniecz

ności zapłaty za niektóre zdarzenia) ma wartość pieniężną. 

Zarzut dotyczący części wyjaśnień „VI. Niezaktualizowana wartość zamówienia” 

Odnosząc  się  do  stanowiska  Zamawiającego  dotyczącego  części  VI  wyjaśnień 

Odwołujący  stwierdził,  że  zarzut  Zamawiającego  jest  o  tyle  niezrozumiały,  iż  Zamawiający 

wymaga  wyjaśnienia,  jak  dopuszczenie  konkurencji,  a  przede  wszystkim  złożenie  oferty  

z  innym  rozwiązaniem  niż  Trend  Micro  miało  wpływ  na  cenę  ofertową  versus  szacunkowa 

wartość zamówienia. Odwołujący wskazał, że umożliwienie konkurowania z ofertą w oparciu 

o  dotychczasowe  rozwiązanie  Odwołujący  wyjaśnił  wskazując  w  pozycji  Tabelaryczne 

zestawienie kosztów wartość licencji dla 1 i 2 części. 

Zarzut  jest  o  tyle  niezrozumiały,  zdaniem  Odwołującego,  że  Odwołujący  wskazywał 

wartość  licencji,  która  wynika  z  uzyskania  „ceny  specjalnej”,  czyli  ceny  uzyskanej  przez 

bezpieczne.it do przedmiotowego przetargu, poza cennikiem. 

W przekonaniu Odwołującego, 

trudno 

wyjaśniać  Zamawiającemu  oczywiste  okoliczności,  takie  jak  udzielenie  „ceny 

specjalnej” jednemu wykonawcy lub wykonawcom startującym wspólnie do przetargu, czego 

wyrazem  jest  sytuacja, w  której,  pomimo ogromnej  liczby  na  rynku  wykonawców,  którzy  są 

partnerami technologii McAfee czy TrendMicro, 

oferty składają jedynie dwaj, którzy uzyskali 

ceny specjalne. 

Oczywistym zatem jest, że „druga cena”, wyższa niż cena specjalna, jest na 

tyle  nieopłacalna,  że  w  przedmiotowym  postępowaniu  nie  zostały  złożone  oferty  nie 

posiadające cen specjalnych, gdyż z góry oferty te skazane były na przegraną. Odwołujący 

podkreślił,  że  zasady  te  są  znane  profesjonalnym  uczestnikom  rynku.  Rezultat  cen 

specjalnych  jest  również  znany  Zamawiającemu,  który  zwracając  się  z  prośbą  

o  oszacowanie  cen  licencji  przed  wszczęciem  postępowania  do  Producenta  otrzymał  od 

niego  ceny  cennikowe  bez  upustów.  Odwołujący  przywołał  zatem  fakty  powszechnie 

wiadome. 

Odwołujący  stwierdził,  że  nie  jest  konieczne  wskazywanie  wysokości  upustów, 

przy przedstawianiu konkretnej ceny.  

Zarzut dotyczący części wyjaśnień „V. Pozycja Wykonawcy bezpieczne.it” 

Odnosząc  się  do  twierdzenia  Zamawiającego,  że  nie  zostało  wyjaśnione  co 

wykonawca rozumie przez określenie „ceny specjalne”, a poziom tych cen nie został poparty 

dowodami  przedstawiającymi  wysokość  otrzymanych  warunków  specjalnych,  jak  też  do 

twierdzenia,  że  przedstawiona  teza  o  współdzieleniu  kosztów  pracy  pomiędzy  innych 

Klientów  spółki  o  bardzo  wysokim  SLA  jest  ogólnikowa  i  nie  została  poparta  żadnym 

dowodem  wskazującym,  w  jaki  sposób  mogło  to  wpłynąć  na  cenę  oferty,  a  także,  że 

wykonawca  nie  przedstawił  kalkulacji,  w  jaki  sposób  koszty  pracy  są  współdzielone,  nie 

wyjaśnił,  jakiej  wysokości  są  to  oszczędności,  Odwołujący  podniósł,  że  Zamawiający  nie 

zauważył,  lub  nie  zrozumiał,  że  wykonawca  wskazał  SLA  jako  uzasadnienie  swoich 

twierdzeń.  Jednocześnie,  jak  zauważył  Odwołujący,  pojęcie  SLA  określa  Service  Level 

Agreement  i  jest  używane  jako  synonim  wysokiej  dostępności  usługi,  polecającej  na  jej 

ciągłym  monitorowaniu  i  kontrolowaniu  dostępności  24/7,  oczywistym  jest  zatem,  że 

wyk

onawca wskazał zakres prac. Ponadto, pismem z dnia 17 listopada 2018 r. Odwołujący 

wprost  wskazywał  Zamawiającemu,  że  nie  da  się  w  przedmiotowym  postępowaniu 

współdzielić  innych  kosztów  niż  helpdesk.  Jak  podał  Odwołujący,  Zamawiający  otrzymał 

pismo  od  Odwo

łującego  po  dacie  złożenia  wyjaśnień,  które  wskazywało  wprost,  na  jakie 

koszty  Zamawiający  ma  zwrócić  uwagę.  Wobec  dokonanego  już  odrzucenia  ofert  Passus 

S.A. i Comtegra S.A., 

ma ono w kontekście odwołania o tyle doniosłe znaczenie, że w treści 

pisma Odwołujący  wskazywał,  na  jakie koszty  należy  zwrócić  uwagę i  jakie koszty  on  sam 

wycenił, mając na uwadze różnice w technologiach z poszczególnych ofert. Pismem z dnia 

17  listopada  2018  r. 

Odwołujący  wskazywał,  że  wezwani  do  złożenia  wyjaśnień  rażąco 

niskiej ceny wykonawcy 

w swoich uzasadnieniach winni przedłożyć stosowne dowody, w tym 

dowody na źródło pochodzenia zasadniczego składnika kosztowego zamówienia, tj. licencji 

oprogramowania 

(do  dnia  dzisiejszego  nie  jest  znana  pełna  nazwa  licencji  z  ofert 

konkurencyjnych). 

Odwołujący  podniósł  także,  że  wyjaśnienia  te  powinny  uwzględniać 

nazwę  i  typ  oraz  model  przyjętego  oprogramowania,  który  posłuży  im  do  realizacji  usługi 

objętej  zamówieniem,  zgodnie  z  prawem  właściwym  danej  umowie  licencyjnej,  winny  być 

także  przeanalizowane  pod  kątem  zgodności  licencyjnej  oferowanej  usługi.  Według 

Odwołującego,  licencje  rządowe  nie  mogły  zostać  użyte  do  świadczenia  usługi  w  ramach 

przedmiotowego  postępowania,  gdyż  ich  użycie  stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji,  

a  także  narusza  postanowienia  umowy  z  Zamawiającym  w  zakresie  §  1  2  umowy:  „Prawa 

własności  intelektualnej”.  Sytuacja  ta  dotyczy  zarówno  części  pierwszej,  jak  i  drugiej 

zamówienia, gdzie licencje te stanowią zasadniczy element kosztowy do wytworzenia usługi 

komercyjnej.  Odw

ołujący  zauważył,  że  zupełnie  odmiennie  zostało  to  wskazane  w  ofercie 

Odwołującego, gdzie od samego początku znana była zamawiającemu nazwa licencji wraz z 

rozszerzeniem. 

Ponadto  Odwołujący  wskazał,  że  w  kontekście  rażąco  niskiej  ceny  Odwołujący 

wskazywał konieczność ustalenia w ofertach konkurencyjnych: 

Stawki godzinowej w

ykonawców, 

Pracochłonności przewidzianej na poszczególne zdania. 

Odwołujący w piśmie do Zamawiającego podnosił, że zdalna administracja 24/7 jest 

dla  w

ykonawcy  niemalże  taki  samym  kosztem,  jak  administracja  świadczona  on  site. 

Wyjaśniał cyt.: „Trudno też zgodzić się z faktem by można było współdzielić koszty inne niż 

helpdesk 

—  przyjmowanie  zgłoszeń  w  obsłudze  Klienta  będącego  największym 

przedsiębiorstwem  w  kraju.  W  świetle  skategoryzowania  przez  Zamawiającego  rodzajów 

błędów  i  ich  definicji  mało  prawdopodobnym  jest  by  było  możliwe  pogodzenie  usługi  

w  szerszym  zakresie  niż  de  facto  przyjmowanie  informacji  o  błędach  od  Zamawiającego  

i świadczenie usługi przez jakikolwiek zespół nie dedykowany do wykonania zamówienia”. 

Niezrozumiałym  jest  zatem,  w  ocenie  Odwołującego,  że  Zamawiający  formułuje 

zarzut,  jakoby  w

ykonawca  nie  wyjaśnił  Zamawiającemu,  o  jakie  koszty  współdzielone 

Odwołującemu chodzi,  wszak  Zamawiający  czerpie  swoją  wiedzę  na  podstawie  wszystkich 

dokumentów otrzymanych od wykonawcy i winien je analizować całościowo. A te dokumenty 

jednoznacznie  wskazywały  na  koszty  współdzielone  w  zakresie  help  desku,  oraz  wprost 

identyfikowały  koszty  zakupu  licencji,  a  przed  wszystkim  kładły  nacisk  na  okoliczność 

otwarcia SIWZ 

na innych producentów. Wobec powyższego, twierdzenie, ze wykonawca nie 

wyjaśnił,  jakie  powyższe  okoliczności  generują  oszczędności,  jest,  zdaniem  Odwołującego, 

całkowitym niezrozumieniem treści złożonych wyjaśnień, lub co gorsza próbą porównania na 

siłę  faktycznie  ogólnych  wyjaśnień  konkurencji  z  konkretnymi  wartościami  wyjaśnień 

złożonych przez Odwołującego.  

Zarzut dotyczący części wyjaśnień „VII. Wyliczenie Wykonawcy” 

Odnośnie  zarzutu  Zamawiającego  dotyczącego  braku  wskazania  „jakie  obowiązki 

będą  wykonywać  specjaliści  o  niższych  kwalifikacjach  oraz  w  jakim  zakresie  będą 

wykonywać  obowiązki  pracownicy  o  wyższych  kwalifikacjach.  Nie  przedstawił  żadnej 

kalkulacji,  ani  kosztów  pracy,  ani  liczby  roboczogodzin  w  zakresie  wykonywanych  zadań 

przez w/w specjalistów.” Odwołujący podniósł, że w wyroku z dnia 17.01.2018 r., KIO 17/18, 

KIO  wskazała,  iż jeżeli  okoliczności, jakie  przywołuje wykonawca w  wyjaśnieniach,  dotyczą 

wyłącznie założeń przyjętych podczas kalkulacji ceny, to wówczas trudno jest oczekiwać od 

wykonawcy,  aby  posiadał  i  złożył  dowody  mające  inny  walor  niż  oświadczenie  własne 

Wykonawcy”.  Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  wskazał,  iż  korzysta  z  bazy  wiedzy  (opisu 

problemów i ich rozwiązań, które się już wydarzyły i znany jest sposób ich rozwiązania), stąd 

możliwa  jest  wieloetapowa  automatyzacja  zadań,  oraz  weryfikacja  ich  wykonania. 

Oczywistym  jest  zatem,  że  błędy  proste  będą  obsługiwać  inżynierowie  o  niższych 

kompetencjach,  a  złożone  eksperci,  co  wprost  przekłada  się  na  stawki.  Przy  wskazaniu 

zróżnicowanych  stawek  oczywistym  jest,  że  dywersyfikacja  prac  w  zależności  od 

kompetencji  powoduje  niższe  koszty,  niż  gdyby  całość  prac  wykonywał  personel  

o  najwyższych  kompetencjach,  są  to  jednak  metody  optymalizacji  i  automatyzacji  prac 

(weryfikacja i kontrola prac wykonanych przez I, II i III linią suportową). 

Odwołujący  przypuszcza,  że  Zamawiający  nie  zrozumiał  wyjaśnień  Odwołującego  

i  czyta  osobno  każdy  punkt  z  wyjaśnień  nie  łącząc  informacji.  Odwołujący  nie  zgodził  się  

z  twi

erdzeniem  Zamawiającego  o  braku  dowodów  i  założeń  w  kosztach  pracy,  skoro 

Odwołujący  ujął  je  w  tabeli,  w  sposób  jednoznacznie  identyfikujący  czynność.  Zupełnie 

niezrozumiałe  jest,  zdaniem  Odwołującego,  stanowisko  o  rzekomym  braku  oszczędności, 

skoro przeds

tawiono konkretne wartości. Jak stwierdził Odwołujący, wyjaśnienia w zakresie 

rażąco niskiej ceny nie muszą w każdym przypadku lub zakresie wykazywać oszczędności, 

mają  za  to  pokazać,  jakie  koszty  na  realizację  danego  obszaru  ponosi  wykonawca  i  to 

właśnie  zostało  przedstawione  w  ofercie  STINET  i  tabeli  kosztowej.  Odwołujący  podkreślił, 

że jest to sytuacja zupełnie odmienna od tej, w której Izba orzekła o gołosłowności wyjaśnień 

Passus  S.A.  i  Comtegra  S.A. 

Odwołujący  przywołał  wyrok  Izby  o  sygn.  akt  KIO  1453/18 

wskazując,  że  wyrok  ten  pokazuje,  jak  należy  rozumieć  obowiązki  wykonawcy  co  do 

przedstawiania  dowodów  i  sprowadza  się  do  tego,  że  nie  wszystko  musi  być  poparte 

odrębnym  dokumentem,  a  dodatkowo  Izba  wskazuje,  że  wezwanie  musi  być  precyzyjne, 

stąd  też  jeśli  Zamawiający  uznał,  że  złożone  przez  nas  wyjaśnienia  w  jakiejś  części  są 

niewystarczające  lub  niejasne,  to  winien  wezwać  Odwołującego  do  ponownego  złożenia 

wyjaśnień.  W  opinii  Odwołującego,  takiej  czynności  nie  zabrania  fakt,  że  Zamawiający  nie 

wzywał  ponownie  wykonawców  Passus  S.A.  i  Comtegra  S.A.  Odwołujący  podkreślił,  że 

wyjaśnienia  złożone  przez  ww.  wykonawców  co  do  zasady  były  na  tyle  ogólne,  że  można 

pokusić się o stwierdzenie, że wcale nie musiały dotyczyć tego konkretnego postępowania,  

a  każdego  innego,  czego  bez  wątpienia  nie  można  powiedzieć  o  wyjaśnieniach 

Odwołującego. 

Jak zauważył Odwołujący, odnosząc się do złożonych przez Odwołującego wyjaśnień 

dotyczących  elementów  mających  wpływ  na  wysokość  ceny  Zamawiający  stwierdził,  że 

„Ponowna  analiza  wyjaśnień  wykonawcy,  przeprowadzona  z  zapewnieniem  równego 

traktowania  wykonawców,  wykazała,  że  wykonawca  w  odpowiedzi  na  wezwanie  nie 

wywiązał  się  ze  spoczywającego  na  nim  obowiązku,  składając  wyjaśnienia 

ogólne/nieprecyzyjne. Nie wykazał, że cena oferty została skalkulowana prawidłowo, a brak 

takiego wykazania jest równoznaczne z obowiązkiem odrzucenia oferty. Przedstawienie tylko 

zapewnień co do prawidłowości ceny oraz przedstawienie ogólnego rozbicia ceny ofertowej 

przy jednoczesnym braku podania szc

zegółów kalkulacji ceny, spowodowało, że wykonawca 

nie  wykaz

ał  realności  zaoferowanych  cen.  W  związku  z  powyższym,  na  podstawie  art.  90 

ust. 

3 oraz 89 ust. 1 pkt 4) ustawy Prawo zamówień publicznych Zamawiający odrzucił ofertę 

jak

o  zawierającą  rażąco  niską  cenę”.  Odwołujący  stwierdził,  że  Zamawiający  posługuje  się 

cytatami  z  wyroku, 

w  obszernej  mierze  powtarzając  zarzuty  Odwołującego  wobec  ofert 

Comtegra S.A. i Passus 

S.A. Zdaniem Odwołującego, w tym kontekście aktualny wydaje się 

zarzut,  że  Zamawiający  nie  zbadał  wyjaśnień  Odwołującego  i  ich  nie  przeanalizował. 

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  Zamawiający  kwestionuje pracochłonność,  podczas gdy  jest 

ona wprost wskazana w osobnych tabelach ko

sztowych i ma wartość pieniężną, co pozwala 

sądzić, że Zamawiający nie odczytał kosztów pracy, a w każdym razie ich nie zrozumiał, lub 

nie  znalazł.  W  ocenie  Odwołującego,  Zamawiający  skupił  się  na  wyjaśnieniach  w  treści 

opisowej, 

nie czytając kalkulacji kosztowej oraz dokumentów złożonych do oferty. 

Odwołujący  podniósł,  że  zgodnie  z  ugruntowanym  orzecznictwem,  w  sytuacji,  gdy 

Zamawiający nie informuje wykonawcy, jakie elementy oferty budzą jego wątpliwości, co do 

ewentualnego  rażącego  zaniżenia  ceny  oferty,  co  w  niniejszej  sytuacji  potwierdza  „suche” 

przepisanie  ustawy,  a  wyko

nawca  złożył  wyjaśnienia,  ale  nie  wynika  z  nich jednoznacznie, 

że wykonawca zaoferował rażąco niską cenę, a niektóre elementy wyjaśnień co do kosztów 

czy  założeń  kalkulacyjnych  nie  zostały  w  dostateczny  sposób  wyjaśnione,  możliwe  jest 

wezwanie wykonawcy do 

dodatkowych wyjaśnień.  

Odwołujący  wskazał  ponadto,  że  w  swojej  kalkulacji  kosztowej  zawarł  wszystkie 

dające  się  wyodrębnić  elementy  kosztowe  pozwalające  na  ich  jednoznaczną  identyfikację, 

ona sama jest tak szczegółowa, jak wynika to z uwarunkowań techniczno-organizacyjnych. 

Odwołujący  zaznaczył,  iż  niezasadnym  jest  porównanie  jego  wyjaśnień  w  zakresie 

rażąco niskiej ceny z wyjaśnieniami ofert pozostałych wykonawców, gdyż są zupełnie inne, 

dotyczą systemu o innej złożoności, a ponadto wyjaśnienia Odwołującego zawierają wyciąg 

projektu  technicznego,  są  spójne,  konkretne  i  adekwatne  do  oferowanego  rozwiązania. 

Zdaniem  Odwołującego,  bardzo  precyzyjnie  został  wskazany  główny  koszt  usługi,  czyli 

licencje  oraz  koszt  sprzętu.  Wyjaśnienia  Odwołującego  nie  zawierają  łączonych  kosztów  

z  różnych  grup,  i  w  miarę  możliwości  dowodzenia,  na  etapie  składania  wyjaśnień  zostały 

potwierdzone dowodami. 

Odwołujący zwrócił uwagę, że  Zamawiający musi mieć na uwadze, że w niniejszym 

przypadku  zgodnie  z  SIWZ,  ostateczny  kształt  kosztów  zależy  od  zaakceptowanego 

projektu, co będzie miało miejsce po podpisaniu umowy, zatem aktualnym pozostaje zasada 

weryfikacji  założeń,  która  nieco  „lżej”  traktuje  konieczność  składania  dowodów,  albowiem  

w  dalszym  ciągu  są  to  założenia,  nie  zaś  gotowe,  precyzyjne  rozwiązania  w  oparciu  

o  zdefiniowane  przez  Zama

wiającego  wytyczne.  Więc  o  ile  wykonawca  zna  wszystkie 

wymagania techniczne własnego produktu i jest w posiadaniu projektu, to ostateczny kształt 

będzie  znany  wykonawcy  po  podpisaniu  umowy  i  po  zaakceptowaniu  przez  niego  projektu 

wdrożenia. Jak stwierdził Odwołujący, wykonawca nie zna poziomu merytorycznego osób po 

stronie  Zamawiającego,  nie  jest  mu  wiadome,  czy  dla  występującego  błędu  wystarczy 

wyciągnięta  z  bazy  danych  instrukcja,  jakie  kroki  podjąć  w  celu  jego  rozwiązania  czy  też 

konieczna  będzie interwencja polegająca  na  jego  znacznie  większym  zaangażowaniu,  stąd 

oczywistym  było  założenie,  że  w  miarę  możliwości  pracują  trzy  linie  suportowe  

o  zróżnicowanych  kompetencjach,  natomiast  wykonują  one  prace  w  przyjętym  wymiernym 

koszcie  wskazanym  jako  miesięczny  koszt  w  tabeli  załączonej  do  złożonych  wyjaśnień. 

Odwołujący powołał się na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 1 lutego 2018 r. o sygn. 

akt KIO 104/2018

, gdzie stwierdzono, że przepisy ustawy Pzp nie ograniczają wykonawców 

co  do  środków  dowodowych,  które  mają  oni  składać  w  celu  wykazania  prawidłowości  

i rzetelności kalkulacji ceny oferty czy też kosztu. Z przepisów ustawy Pzp wcale nie wynika, 

ażeby  wykonawca  w  celu  wykazania,  że  jego  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  że 

została  rzetelnie  skalkulowana,  byłby  zobowiązany  do  przedstawiania  konkretnych 

dowodów,  w  tym  wiążących  ofert  swoich  potencjalnych  kontrahentów.  Obowiązkiem 

w

ykonawcy  jest  wykazanie,  że  cena  lub  koszt  jest  realny  i  nie  zawiera  znamion  rażąco 

niskiej/niskiego  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Wykonawca  może  zadośćuczynić 

temu  obowiązkowi  za  pomocą  wszelkich  dostępnych  środków  dowodowych.  Takim 

dowodem może być również samo oświadczenie wykonawcy.  

Jak podkreślił Odwołujący, Zamawiający kieruje swoje wątpliwości do części opisowej 

wyjaśnień  Odwołującego,  nie  kwestionując  kalkulacji  cenowej  dla  części  1  i  2.  Odwołujący 

zaznaczył, że żadna z zawartych w tabeli kwot nie została przez Zamawiającego podważona 

czy  podana  w  w

ątpliwość, jako kwota nierealna. Odwołujący zauważył również, że  zgodnie  

z  ugruntowanym  orzecznictwem  Krajowej  Izby  Odwoławczej,  brak  złożenia  dowodów  na 

potwierdzenie wyjaśnień dotyczących ceny nie skutkuje odrzuceniem, gdy z ich treści można 

wyczytać takie informacje, które tłumaczą sposób kalkulacji zaoferowanej ceny (wyrok z dnia 

2 kwietnia 2015 r., sygn. akt KIO 547/15). 

Odwołujący  podał,  że  wykonawca  biorący  udział  w  postępowaniu  oczekuje,  że 

złożona przez niego oferta w postępowaniu zostanie oceniona zgodnie z wyartykułowanymi 

w  SIWZ  wymaganiami  oraz  na  podstawie  ustawy,  w  poszanowaniu  zasad  udzielania 

zamówień  publicznych,  natomiast  Zamawiający  wykona  ciążące  na  nim  ustawowe 

obowiązki,  gwarantując  tym  samym  zabezpieczenie  interesów  uczestników  procesu 

udzielania  zamówień  publicznych.  Zasada  równego  traktowania  wykonawców  wskazuje  na 

obowiązek  jednakowego  traktowania  wykonawców,  w  tym  dokonania  rzetelnej  oceny  ofert, 

(por.  m.in.  wyroki  z  8  czerwca  2017  r.,  sygn.  akt  KIO  1021/17,  z  dnia  20  kwietnia  2017  r., 

sygn. akt KIO 681/17, z dnia 6 czerwca 2016 r., sygn. akt KIO 800/16). 

Odwołujący zaznaczył, że celem postępowania wyjaśniającego, o którym mowa w art. 

90 ust. 1 i 1a ustawy Pzp 

jest ustalenie faktów świadczących o tym, że zaoferowana przez 

wykonawców  cena  jest  realna,  wiarygodna  i  zapewni  prawidłowe  wykonanie  przedmiotu 

zamówienia - procedura wyjaśniająca musi zmierzać do wyjaśnienia sposobu skalkulowania 

zaoferowanej  ceny,  a  także  wątpliwych  jej  kosztów.  Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że 

Zamawiający, jak wynika z wezwania, nie miał żadnych wątpliwości, bowiem wezwanie było 

formalnym wypełnieniem obowiązków ustawowych i jedynie zacytowaniem ustawy, co więcej 

nie  miał  ich  również  w  późniejszym  okresie,  gdy  po  raz  pierwszy  dokonywał  wyboru 

najkorzystniejszej oferty. Za wyrokiem Izby z dnia 25 lipca 2017 r. o sygn. akt KIO 1336/17, 

Odwołujący stwierdził, że wyjaśnienia kierowane do wykonawcy na podstawie art. 90 ust. 1 

ustawy  Pzp 

nie  są  li  tylko  formalnym  aspektem  procedury  udzielania  zamówienia 

publicznego - 

a zatem powinny one zmierzać do uzyskania realnych wyników tej procedury. 

Celem  procedury  opartej  na  podstawie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  jest  uzyskanie 

potwier

dzenia  realności  ceny,  nie  zaś  „wciągnięcie”  wykonawcy  w  formalną  pułapkę 

skutkującą odrzuceniem jego oferty ze względu na wypełnienie się hipotezy normy prawnej 

uregulowanej  w  treści  przepisu  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp.  Nie  sposób  bowiem  zgodzić  się  

z  poglądem,  że  odrzucenie  oferty  z  przyczyn  formalnych  (tj.  na  skutek  nierzetelnego 

wypełnienia  obowiązku  z  art.  90  ust.  1-3  ustawy  Pzp)  powinno  następować  w  każdym 

wypadku,  w  szczególności  gdy  oferta  nie  nosi  znamion  oferty  z  ceną  rażąco  niską.  Takie 

stanowisko,  przy  przyjęciu  i  ustaleniu,  że  istnieje  duże  prawdopodobieństwo,  że  oferta 

została skalkulowana w sposób rzetelny i ekonomicznie uzasadniony, jest nie do przyjęcia. 

Odwołujący  podkreślił,  że  Zamawiający  nie kwestionuje  żadnych  pozycji  z  kalkulacji 

cenowej, przeciwnie, 

podczas rozprawy przed Izbą podnosił, iż znane mu są ceny rynkowe, 

dlatego uznał wyjaśnienia Odwołującego za wystarczające. Jeżeli zatem dokonał ponownej 

oceny  wyjaśnień  Odwołującego,  Zamawiający  winien  wskazać  wprost  swoje  wątpliwości  

i  zażądać  wyjaśnień.  Dopiero  o  tak  skonstruowane  żądanie  można  było  oczekiwać,  że 

Odwołujący  złoży  takie  wyjaśnienia,  które  pozwolą  Zamawiającemu  na  weryfikację 

pozytywną  kalkulacji  Odwołującego,  tym  bardziej,  że  pierwsze  wezwanie  było  cytowaniem 

ustawy, natomiast na rozprawie Za

mawiający twierdził, że oferty wykonawców w tym oferta 

Odwołującego, nie jest rażąco niska, on sam zaś posiada wiedzę, by stwierdzić, że ceny te 

są realne. Odwołujący podał też, że w orzecznictwie wskazuje się na zasadność ponownego 

zwrócenia się o wyjaśnienia, jeżeli pierwsze wezwanie zamawiającego nie pozwalało ustalić 

oczekiwanego  ich  zakresu  (wyrok  z  dnia  24  sierpnia  2017  r.,  sygn.  akt  KIO  1602/17  i  KIO 

Uzupełniająco Odwołujący zauważył, że Zamawiający wskazywał podczas rozprawy, 

że najistotniejszym kosztem jest dla niego koszt licencji w 1 i 2 części postępowania, i to on 

właśnie  podlegał  weryfikacji.  Odwołujący  wskazał,  że  w  swoich  wyjaśnieniach  wskazał 

nazwę  licencji,  koszt  ich  zakupu  i  przedstawił  wszystkie  czynniki  cenotwórcze  w  kalkulacji 

cenowej, osobno dla 1 i 2 części. 

Powyższe,  jak  stwierdził  Odwołujący,  stanowi  pozostawienie  Odwołującego  

w  niejasnej  sytuacji,  co  do  intencji  i  oczekiwań  Zamawiającego.  Jeśli  oczekiwanym  jest 

wykazanie  przed  Zamawiającym,  iż  jego  obawy  są  bezpodstawne,  to  należy  również 

oczekiwać od  Zamawiającego,  iż  ten  sprecyzuje, jakie  elementy  budzą jego  wątpliwości  co 

do możliwości ich wykonania w kontekście złożonej oferty (wyrok z dnia 27 kwietnia 2018 r., 

sygn.  akt  KIO  718/18

).  Odwołujący  zaznaczył,  że  Zamawiający  takich  sprecyzowanych 

wątpliwości  nie  miał,  mając  wiedzę  o  przedmiocie  oferty  oraz  posiadając  jej  kalkulację  od 

p

roducenta  przed  wszczęciem  postępowania,  albowiem  Zamawiający  dysponował 

szac

unkami, oraz odbył spotkania z producentem. 

Odwołujący  wskazał,  że  w  postępowaniu  złożyło  ofertę  3  wykonawców  na  bazie 

trzech różnych systemów różnych producentów: Symantec 2 oferty, McAfee 2 oferty i Trend 

Micro  2  oferty. 

Odwołujący  podał,  że  o  fakcie  zastosowania  przez  wykonawców 

konkurencyjnych  rozwiązań  Symantec  i  Trend  Micro  dowiedział  się  dopiero  po  analizie 

odtajnionych  wyjaśnień  tych  wykonawców,  tzn.  po  złożeniu  swoich  wyjaśnień.  Naturalnym 

zatem, 

ze  względu  na  chronologię  zdarzeń  w  postępowaniu,  jest,  że  nie  mógł  się  odnieść  

w  wyjaśnieniach  swojej  oferty  do  ofert  i  systemów  konkurencyjnych  innych  wykonawców. 

Odwołujący  stwierdził,  że  wyjaśniał  cenę  w  oparciu  o  własny  projekt  techniczny,  dotyczący 

oferty, t

ak więc zarzut Zamawiającego jest bezzasadny i nielogiczny. 

Odwołujący  zwrócił  uwagę  na  okoliczność,  że  każdy  z  systemów  różni  się 

technologicznie, 

tzn.  wymaga  różnego  typu  sprzętu  i  oprogramowania  niezbędnego  do 

uruchomienia,  różne  są  ceny  licencji  poszczególnych  producentów  oraz  metody 

licencjonowania  jak  i  sposoby  rozliczeń  i  płatności.  Dodatkowo  zauważył,  że  dla  każdego  

z  systemów  występuje  różna  pracochłonność  w  jego  instalacji  i  utrzymaniu.  Odwołujący 

zaznaczył,  że  wezwany  do  złożenia  wyjaśnień  złożonej  ceny  Odwołujący  bezpieczne.it  nie 

opisywał  różnic  technologicznych w  systemach, bowiem  nie wiedział,  w  stosunku do  jakich 

systemów  ma  się  porównywać.  Odwołujący  w  wyjaśnieniach  przedstawił  oryginalność 

własnego projektu, na bazie producenta McAfee. 

Odwołujący  wskazał,  że  zasadniczym  elementem  wyjaśnień  ceny  każdego  

z  w

ykonawców jest nazwa licencji zaoferowanego producenta, cena zaoferowanych licencji  

i model zaoferowanego licencj

onowania, i to ta pozycja świadczy o przewadze. Wszystkie te 

trzy elementy określa part number licencji lub ich dokładna nazwa produktu. Bez dokładnej 

nazwy  produktu,  part  numberu  licencji  nie  można  sprawdzić  poprawności  funkcjonalności 

zaoferowanego 

rozwi

ązania,  kompletności  niezbędnych  elementów  dodatkowych 

sprzętowych  i  programowych,  ani  też  kosztów  instalacji,  utrzymania  i  finansowania.  Istotną 

rzeczą jest cena zakupu licencji przez każdego z wykonawców, bowiem cena cennikowa dla 

tego  pos

tępowania  może  przekroczyć  10  mln  złotych,  tzn.  upusty  na  licencjach  mogą 

dochodzić  do  98%.  Odwołujący  wskazał,  że  w  swoim  piśmie  do  Zamawiającego  z  17 

listopada  2018 

r.  oświadczył,  że  to  właśnie  cena  licencji  stanowi  przeszło  połowę  wartości 

projektu  i  na  cenie  licencji 

generowane  są  oszczędności.  Pozostałe  czynniki  kosztowe 

muszą być uwzględnione w kalkulacji, ale mają znaczenie drugorzędne. 

Odwołujący,  jak  podkreślił,  w  swoich  wyjaśnieniach  podał  szczegółowo  nazwę 

licencji,  part  number  oraz  model  licencjonowania,  oraz 

ilość  i  cenę  licencji.  Ponadto,  

w piśmie skierowanym do Zamawiającego w dniu 17 listopada 2018 r. (wniosek o zbadanie 

ofert  Comtegra  S.A.  i  Passus 

S.A.  pod kątem  rażąco  niskiej  ceny)  wskazał,  że właśnie typ  

i model licencji, 

a także model licencjonowania będą zasadniczo świadczyły o poziomie ceny 

oferty  danego  wykonawcy.  Dodatkowo

,  Odwołujący  wskazał  na  najistotniejsze  elementy 

cenotwórcze  oferty,  na  których  mogą  być  generowane  nieuzasadnione  oszczędności,  

a  także  podjął  próbę  wskazania  Zamawiającemu,  w  jakim  zakresie  powinien  badać  cenę 

oferty,  gdyż  według  wiedzy  i  doświadczenia  Odwołującego,  wyjaśnienia  wykonawców 

Comterga  S.A. i Passus  S.A. 

nie stanowią wyjaśnień zgodnie z obowiązującymi przepisami 

ustawy  Pzp. 

Odwołujący  zaznaczył,  że  w  tym  zamówieniu  Zamawiający  zamawia  usługę, 

a  nie  dostawę.  Zamawiający  nie  będzie  miał  praw  właścicielskich  do  infrastruktury,  tj. 

sprzętu  i  oprogramowania,  ani  też  nie  będzie  ponosił  obowiązków  związanych  

z  utrzymaniem  tej  infrastruktury. 

Odwołujący  podał,  że  do  budowy  systemu  w  modelu 

usługowym  powinny  być  stosowane  odpowiednie  licencje,  a  układ  kosztów  składowych 

oferty  będzie  się  różnił  dla  zamówienia  dostawy  i  zamówienia  świadczenia  usługi  (między 

innymi:  w  modelu  usługowym  będzie  wprowadzony  składnik  stałej  administracji  systemu,  

a nie jego serwisowania, 

czyli odpowiedzi na zgłoszone uszkodzenia, w modelu usługowym 

muszą  wystąpić  składniki  kosztów  instalacji  oraz  demontażu  po  zakończeniu  usługi.  

W  przypadku  dostawy  systemu  nie  ma  składnika  demontażu).  Ponadto,  jak  zauważył 

Odwołujący,  wyszczególnił,  wskazał  i  opisał  osiem  identyfikowanych  i  weryfikowalnych 

zasadniczych składników kosztowych charakterystycznych dla zamówienia Zamawiającego, 

które  powinny  być  uwzględnione  w  wyjaśnianiach  Comtegra  S.A.  i  Passus  S.A.  oraz 

zredagował osiem punktów, w których Zamawiający winien wezwać wykonawców Comterga 

S.A. i Passus S.A. 

do uzupełnienia złożonych wyjaśnień. 

W  zakresie  własnych  wyjaśnień  Odwołujący  wskazał,  że  na  etapie  składania  ofert 

wszyscy  wykonawcy, poza  w

ykonawcą Konsorcjum Integrated, który wcześniej przez okres 

ponad  6 

lat  świadczył  usługę,  nie  mieli  wiedzy  o  szczegółach  technicznych  uwarunkowań  

u Zamawiającego, poza opisem podanym przez Zamawiającego. Powyższe wynika z SIWZ  

i  zadawanych  pytań,  zgodnie  z  którymi  Zamawiający  oświadczał,  że  udzieli  informacji  po 

podpisaniu  umowy,  na  etapie  tworzenia  projektu,  do  którego  zastrzegł  sobie  prawo 

akceptacji. 

Odwołujący podkreślił, że jedynie obecny wykonawca, tzn. konsorcjum Integrated 

znał szczegóły zamówienia. Zgodnie z założeniami SIWZ, projekt wykonawczy systemów dla 

zadania  nr  1 

tzn.:  „ochrony  stacji  roboczych”  i  dla  zadania  nr  2  tzn.:  „ochrona  bramy 

internetowej"  był  elementem  dostaw  i  miał  powstać  po  podpisaniu  umowy.  Zatem 

w

ykonawcy  składający  ofertę  musieli  w  sposób  szacunkowy  określić  elementy  składowe 

kosztów. Oczywistym jest, jak stwierdził Odwołujący, że wykonawca Konsorcjum Integrated 

swoje szacunki mógł przygotować bardziej szczegółowo, ze względu na posiadanie większe 

doświadczenie  praktyczne  wynikające  z  faktu  obecnego  świadczenia  usług.  Dla  systemu 

ochrony  stacji  roboczych  znana  była  maksymalna  ilość  użytkowników  (max  65  tyś.),  ilość 

lokalizacji z serwerami (19 szt.) 

i funkcjonalności systemu. Dla systemu bramy internetowej 

znane  było  max  ilość  użytkowników  (max  65  tyś.),  wymagane  elementy  składowe  systemu 

(macierze, konsola KVM) i funkcjonalności systemu. Powyższe spowodowało, że wykonawcy 

musieli  oszacować  ceny  całości  zadania  na  określonym  poziomie,  uwzględniając  ich 

przeszacowanie.  Jednak  takie  szczegóły,  jak  np.  jaka  będzie  precyzyjna  konfiguracja 

serwera  w  każdej  z  19  lokalizacji  dla  systemu  „ochrony  stacji  roboczych”  (np.:  ile  kart 

sieciowych  będzie  w  poszczególnym  serwerze  w  poszczególnej  lokalizacji  lub  ile  będzie 

pamięci  RAM)  lub  jaka  będzie  pojemność  macierzy  dyskowej  w  zadaniu  „ochrona  bramy 

internetowej” nie było możliwe na tym etapie, gdyż Zamawiający nie udzielał potrzebnych ku 

temu  informacji

.  Wykonawcy  (poza  wykonawcą  Konsorcjum  Integrated)  mogli  jedynie 

szacunkowo określić koszt poszczególnego składnika swojej oferty.  

Zdaniem  Odwołującego,  ważne  dla  rzetelnego  oszacowania  kosztów  oferty  było 

uwzględnienie  wszystkich  jego  składników  w  sposób  dający  możliwość  ich  identyfikacji  

i  weryfikacji  ekon

omicznej  przedmiotu  zamówienia.  Odwołujący,  jak  zauważył,  w  kalkulacji 

przywołał  wyciąg  z  projektu  technicznego  dla  obu  części,  dostosowany  pod  potrzeby 

Zamawiającego wspólnie z producentem. 

Odwołujący  podał,  że  zastosował  rozwiązanie  firmy  McAfee.  System  ten 

charakteryzuje  się  odmienną  od  pozostałych  konkurentów  konstrukcją  (która  jest  znana 

Zamawiającemu,  bowiem  ten  uczestniczył  w  prezentacjach  i  szkoleniach  przygotowanych 

dla niego specjalnie w marcu 

2018 przez McAfee) i obejmuje budowę systemu ochrony stacji 

roboczych w oparciu o komponenty nazwane 

przez producenta McAfee jako: między innymi 

„serwery  repozytorium”,  „serwery  epo”,  „agent  hendlery”,  „serwery  SQL”  itp.  Odwołujący 

zauważył,  że  w  swoich  wyjaśnieniach  w  tabelaryczny  sposób,  dokładnie  wyszczególnił 

wszystkie  elementy  projektu  zgodnie  z  unik

alną  nomenklaturą  i  wymaganiami 

zaoferowanego  przez  siebie producenta firmy  McAfee  oraz rozpisał  koszty  poszczególnych 

elementów  składowych  wchodzących  w  skład  zaoferowanego  rozwiązania  McAfee, 

wskazując  koszt  każdego  z  komponentów  i  jego  zaoferowaną  ilość.  Oczywistym  jest, 

zdaniem  Odwołującego,  że  systemy  bazujące  na  innych  technologiach  tzn.  systemy 

w

ykonawców  konkurencyjnych  bazujących  na  technologiach  Symantec  i  Trend  Micro,  nie 

będą  zawierały  oznaczeń  poszczególnych  podsystemów  „serwery  epo”,  „agent  hendlery”, 

gdyż  te  nazwy  są  cechą  charakterystyczną  wyłącznie  dla  systemu  McAfee  i  w  ogóle  nie 

występują  w  systemach  Symantec  i  Trend  Micro.  Odwołujący  wskazał,  że  podana  przez 

niego  kalkulacja  na  etapie  składania  oferty  i  udzielania  wyjaśnień  ceny  bazuje  na 

założeniach  projektowych  zgodnie  z  dokumentacją techniczną  zaoferowanego  przez  siebie 

producenta  McAfee,  ale  jej  dokładność  na  tym  etapie  musi  opierać  się  na  szacunkach. 

Odwołujący  stwierdził,  że  złożone  wyjaśnienia  tabelaryczne  są  wyciągiem  z  koncepcji 

t

echnicznej dla projektu „ochrona stacji roboczych” dla ministerstwa finansów i szczegółowo 

opisują  nie  tylko  koszty  i  ilości  poszczególnych  składników,  ale  także  metodę  i  sposób 

wykonania przedmiotu  umowy. Wyjaśnienia te  są charakterystyczne  wyłącznie dla  złożonej 

oferty  przez 

Odwołującego.  Świadczą  o  tym  charakterystyczna  dla  systemów  McAfee 

nomenklatura komponentów, dobór ich ilości oraz ich koszty składowe. 

Odwołujący  nie  zgodził  się  z  twierdzeniem  Zamawiającego,  że  zastosowane 

wyjaśnienia  są  ogólnikowe  lub  uniwersalne.  Oczywistym  jest,  jak  zauważył  Odwołujący,  że 

na etapie składania wyjaśnień ceny Odwołujący nie wyjaśnia faktów notoryjnych. Odwołujący 

wskazał,  że  przedmiotem  zamówienia  są  dwie  części,  system:  „ochrona  stacji  roboczych”  

i system „ochrona bramy internetowej". Systemy te są odmienne i mają odmienne składniki  

i odmienną budowę. Odmienny będzie również sposób zaangażowania specjalistów. Zatem 

układ  kosztów  dla  tych  systemów  będzie  różny.  Wszystko  to  przekłada  się  na  odmienne 

wyjaśnienia  Odwołującego  dla  obu  części.  Odwołujący  podał,  że  wyjaśnienia  wykonawców 

Comterga  S.A.  i  Passus  S.A. 

byłyby  takie  same  i  nie  były  w  ogóle  związane  ani  

z  zaoferowaną  technologią  ani,  też  nie  odnosiły  się  bezpośrednio  do  charakterystycznych 

potrzeb Zamawiającego. 

Odwołujący podkreślił ponadto, że przedłożył  zasadniczy dowód stanowiący o cenie 

oferty, 

tzn. konkretną ofertę na zakup licencji do systemu. Oferta zawiera szczegółowy opis 

tej  licencji  w  modelu  licencjonowania  charakterystyczny  dla 

potrzeb  Zamawiającego 

(Managed  S

ervices  Specialization),  w  szczególności  wskazujący  na  właściwy  jej  dobór 

uwzględniający charakter zamówienia tzn. Zamawiający zamawia usługę a nie zakup sytemu 

czy  licencji.  Wykonawca  wskazuje,  że  zaoferowany  przez  niego  typ  licencji  to  inny  typ  niż 

powszechne  stosowany  w  przypadku  zakupu  na  własność.  System  bazujący  na  takich 

licencjach  będzie  inaczej  obsługiwany.  Oferta  podwykonawcy,  firmy  STINET,  złożona  jako 

dowód,  określa  ilość  licencji,  cenę  1  szt.,  podaje  walutę  oraz  sposób  płatności.  Oferta 

pochodzi  od  autoryzowanego  partnera  producenta  McAffe  o 

najwyższym  poziome 

partnerskim. 

Konsekwencją  przedłożenia  dowodu  w  postaci  oferty  na  licencje  do  systemu 

jest

, jak zaznaczył Odwołujący, tabela kosztowa podająca wszelkie koszty składowe oferty. 

Tabela składa się z 4 kolumn, 38 wierszy, ujmuje łącznie ponad 1 50 składników kosztowych 

rozbijając  koszty  na  koszty  infrastruktury,  wdrożenia,  finansowania,  koszty  ogólne  i  zysk. 

Odwołujący wskazał, że koszt licencji jest zasadniczy i wynosi 1,33 mln zł netto, co stanowi 

zasadniczy składnik kosztowy zamówienia. Ponadto, cena licencji zawiera niezwykle wysoki 

poziom  upustu  w  porównaniu  do  pozostałych  składników  cenowych  i  ceny  tej  nie  da  się 

ustalić za pomocą publikowanych cenników. Przy czym Odwołujący, jak stwierdził, otrzymał 

jedynie ofertę cenową od firmy STINET i nie zna poziomu upustów. 

Odwołujący  wyjaśnił,  że  elementy  składowe  kosztów  podane  w  tabeli  są 

charakterystyczne  wyłącznie  dla  zaoferowanego  rozwiązania  bazującego  na  zaoferowanej 

technologii w tym: 

podsystemy  charakterystyczne  dla  zaoferowanego  systemu  producenta 

McAffe.  Zastosowana  w  tabeli  nomenklatura  techniczna  jest  wyciągiem  z  koncepcji 

charakterystycznej  wyłącznie  dla  tego  producenta  w  odniesieniu  do  specyficznych  potrzeb 

Zamawiającego. Świadczą o tym nazwy własne charakterystyczne jedynie dla tej technologii 

np.: „epo”, „agent handlery” itp. 

podane zostały ilości licencji i urządzeń charakterystycznych dla koncepcji dla 

zamówienia „ochrona stacji roboczych”, w tym unikalny rodzaj licencji w modelu usługowym 

(Service  Manage  Provider),  podane  ilości  licencji,  ilości  serwerów,  ilości  systemów 

dodatkowych niezbędnych dla prawidłowej pracy systemu bazującego na technologii McAffe 

w  zastosowaniu  do  systemu  „ochrona  stacji  roboczych”  opisanego  przez  Zamawiającego  

w OPZ: systemy operacyjne, serwery SQL i inne 

uwzględnione  wszystkie  składniki  kosztowe  pracy,  przy  czym  uwzględniono 

indywidualne  potrzeby  Zamawiającego  np.  instalację  każdego  z  19  serwerów  lub  np.: 

demontaż 19 szt. serwerów po okresie umowy 

koszty finansowania charakterystyczne dla modelu usługowego zamówienia 

koszty ogólne 

zakładany zysk w układzie miesięcznym 

Odwołujący  wskazał,  że  poza  tabelą  opisał  znaczenie  istotnych  wg  niego  pozycji 

tabelarycznych.  Wskazał,  że  do  podania  szacunków  pracy  przyjął  stawki  godzinowe  dla 

poszczególnego rodzaju zadań: młodszego inżyniera, inżyniera i eksperta i podał stawki za 

roboczogodzinę.  W  zakresie  organizacji  pracy  wskazał  na  stosowaną  przez  niego 

organizację pracy, polegającą tym, że realizacja poszczególnych zadań odbywa się w miarę 

możliwości  przez  specjalistów  o  niższych  kwalifikacjach  pod  nadzorem  specjalistów  

o  wyższych  kwalifikacjach.  Ponadto  wskazał,  że  udział  podwykonawcy  przewidział  

w  zakresie  konsultacji,  nadzoru  nad  wy

konaniem  projektu,  udziału  w  II  i  III  linii  wsparcia. 

Odwołujący  podkreślił,  że  przyjęta  zasada  jest  zasadą  odmienną  od  organizacji  pracy 

przyjętą  przez  innych  wykonawców,  którzy  ustalają  jednakowy  wysoki  koszt  dniówki 

specjalisty. 

W ocenie Odwołującego, przygotowując tabelę z wyjaśnieniami Odwołujący wykazał, 

że cena żadnego z zaoferowanych komponentów nie jest zaniżona, ani żaden z niezbędnych 

komponentów  nie  został  pominięty.  Co  więcej,  Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  

w SIWZ dawał dużą dowolność wykonawcom i Zamawiającego w ogóle nie interesowała np. 

budowa  systemu  w  szczególności  np.  jego  składniki  w  centrali  tzn.  np.:  ile  i  jakich 

w

ykonawca zastosuje serwerów  oraz  jakich użyje podsystemów  do  obsługi  zaoferowanego 

systemu. 

Odwołujący  w  wyjaśnieniach  podał  szczegóły  swojej  koncepcji  systemu,  np.  

w  wierszu  nr  5  opisał  szczegółowo  wszystkie  komponenty  sprzętowe  systemu  instalowane  

w  centrali,  mimo  że  Zamawiający  nie  wymagał  takiej  szczegółowości:  1  szt.  serwer  epo,  2 

szt. agent handlerów, 1 serwer bazodanowy. Odwołujący podał koszt netto poszczególnych 

elementów  składowych.  Podobnie,  w  wierszu  9  Odwołujący  wskazał  wszystkie  niezbędne 

komponenty  oprogramowania  zaoferowane  w  centrali:  licencje  systemu  operacyjnego  pod 

agent  handlery  ich  cenę  i  ilość,  licencje  systemu  operacyjnego  pod  system  bazy,  ich  cenę  

i ilość, licencje baz danych SQL ich cenę i ilość. 

Odwołujący zwrócił też uwagę, że w zakresie kosztów pracy rozpisał całe wdrożenie 

na  11  zasadniczych  pozycji  kosztowych  wymagających  zaangażowania  różnego  typu 

specjalistów:  wiersze  od  1  3  do  24  dzieląc  pozycje  kosztowe  na  zadania  wykonywane  na 

etapie  wdrożenia  (wiersze  od  1  2  do  21),  na  etapie  miesięcznego  utrzymania  (wiersz  22) 

oraz  na  etapie  wyłączenia  i  zakończenia  usługi  (wiersz  23).  Poziom  szczegółowości 

przedstawiony  przez 

Odwołującego  przygotowany  z  największą  starannością  umożliwia 

skontrolowanie Zamawiającemu czy wykonawca uwzględnił wszystkie składniki i zadania do 

wykonania  zamówienia  oraz  czy  koszt  jakiegokolwiek  zadania  nie  został  przez  wykonawcę 

zaniżony lub pominięty. Przykładowo, Odwołujący podał np. koszt instalacji jednego serwera 

repozytorium  w  jednej  z  1

9  lokalizacji  i  ustalił  go  przeciętnie  na  1500zł.  W  wyjaśnieniach 

podanych po

za tabelą Odwołujący podał, jak widzi poszczególne zadania np. 36 miesięczna 

obsługa  obejmuje:  monitoring  systemu,  wgrywanie  poprawek,  usuwanie  uszkodzeń, 

modernizacja  systemu.  Z 

treści  tabeli  wynika  również,  że  system  będzie  miał  uruchomiony 

unikalny, 

łatwiejszy  w  obsłudze  system  zarządzania  z  jednej  konsoli,  tzw.  epo,  którego  nie 

mają zaoferowane przez innych wykonawców systemy Symantec i Trend Micro. 

Na koniec 

Odwołujący wskazał, że precyzyjnie określił koszty finansowe. 

Odwołujący  zauważył,  że  jako  jedyny  podał  właściwy  model  licencji,  które  stanowią 

większość  kosztów  oferty.  Spośród  3  możliwych  modeli  licencjonowania  (pismo  do 

Zamawiającego  z  dnia  17  listopada  2018  r.)  Odwołujący  wybrał  model  dla  zamówienia  

o  charakterze  usługowym  bazujący  na  licencjach  producenta  McAffe  w  modelu  MSP 

/Managed  Services  Special

ization/.  Zgodnie  z  wyjaśnieniami  i  nazwą  licencji,  Odwołujący 

rozlicza się z dostawcą oprogramowania jedynie za zużyte licencje i w okresach kwartalnych. 

Koszt finansowania nie obejmuje 36 + 2 = 38 miesięcy, jak przy zakupie licencji dożywotnich, 

ale  wyłącznie  3  miesiące  (Odwołujący  rozlicza  się  w  układzie  kwartalnym,  oferta  STINET). 

Podobna sytuacja występuje w zadaniu nr 2 „ochrona bramy internetowej”, gdzie Odwołujący 

również złożył ofertę w oparciu o rozwiązania McAffe. System ten jednak różni się zarówno 

licencjami,  komponentami  sprzętowymi  oraz  pracochłonnością  od  systemu  „ochrona  stacji 

roboczych”.  

Jak zaznaczył Odwołujący, zadaniem wykonawcy na etapie wyjaśniania ceny nie było 

rozpisywanie  się  na  temat  koncepcji  technicznej,  ale  zwięzłe  wyjaśnienie  elementów 

składowych  ceny  oferty  w  taki  sposób,  aby  Zamawiający  mógł  skontrolować  czy  nie 

pominięto jakiś istotnych elementów kosztowych lub nie zaniżono ich ceny. Z technicznego 

punktu  widzenia  budowa  systemu  „ochrona  bramy  internetowej”  możliwa  jest  za  pomocą 

dwóch  odmiennych  rozwiązań  technicznych:  budowa  systemu  w  oparciu  o  gotowe 

urządzenia producenta tzw. „appliance” lub w oparciu o licencje systemu producenta, zakup 

sprzętu  we  własnym  zakresie  i  stworzenie  systemu  bazując  na  licencjach  producenta  

i 

oddzielnie  zakupionych  komponentach:  sprzęcie,  dodatkowym  oprogramowaniu  i  innych. 

Powyższe  będzie  miało  swój  wymiar  w  kalkulacji  kosztów  budowy  i  utrzymania  systemu. 

Odwołujący zauważył, że z wyjaśnień złożonych przez Odwołującego wynika jednoznacznie, 

że  Odwołujący  przyjął  drugą  koncepcję  techniczną,  tzn.  budowę  systemu  w  oparciu  

o  licencje, 

a  nie  tzw.  „appliance”.  Odwołujący  zaoferował  dwa  typy  licencji  

o  wyszczególnionych  w  wyjaśnieniach  nazwach,  part  numberach,  ilościach  i  cenach 

jednostkowych  w  podanym  modelu  licencjonowania. 

Odwołujący  wskazał,  że  przedstawił 

również  jako  dowód  ofertę  zakupu  tych  licencji  od  podwykonawcy  -  firmy  STINET 

posiadającej  najwyższy  poziom  partnerski  producenta  McAffe.  Odwołujący  zwrócił  również 

uwagę,  że  z  tabelarycznego  zestawienia  złożonego  w  ramach  wyjaśnień  wynika,  że 

Odwołujący zaoferował rozwiązanie polegające na zakupie licencji McAffe oraz zbudowaniu 

środowiska  wirtualnego  na  bazie  środowiska  wirtualizacyjnego  VMware.  Mimo,  że 

Zamawiający pozwalał na dużą dowolność w zakresie budowy tego systemu i nie wymagał 

podawania  elementów  składowych  środowiska,  Odwołujący  podał  wszystkie  elementy 

składowe  zaoferowanego  rozwiązania  bazując  na  wcześniej  przygotowanej  koncepcji 

technicznej. 

Odwołujący  w  tabelarycznej  formie  wyszczególnił  podając  nazwy  własne 

istotnych  składników  systemu,  w  tym  licencje  systemu  pochodzące  od  producenta  McAffe, 

których  koszt  stanowi  ponad  50%  całości  kosztów  (w  tabeli  umieszczono  łączny  koszt 

licencji,  szczegółowy  opis,  part  numbery,  ilość  i  ceny  podano  poza  tabelą).  Odwołujący 

podkreślił przy tym, że właśnie ta pozycja kosztowa ma zasadnicze znaczenie, bowiem ceny 

licencji dla dużego zadania obejmującego 65 tyś. użytkowników nie są powszechnie znane,  

co 

Odwołujący wskazywał w piśmie z 17 listopada 2018 r. kierowanym do Zamawiającego. 

Ponadto

,  jak  wskazał  Odwołujący,  w  wyjaśnieniach  Odwołujący  przedstawił  wszystkie  inne 

składniki,  które  wg  niego  miały  wpływ  na  cenę  oferty,  tzn.  ilość  serwerów  macierzy, 

przełączników  i  licencji  VMware.  Zarówno  typ,  nazwy  urządzeń  i  licencji  oraz  ich  ilości  są 

charakterystyczne i wynikają z koncepcji technicznej  Odwołującego, która jest wyłączna dla 

zadania  Zamawiającego  pn.:  „ochrona  bramy  internetowej”.  Odwołujący  podkreślił,  że  

w wyjaśnieniach przedstawił tabelę z 31 wierszami, 4 kolumnami, rozbijając koszty na koszty 

infrastruktury,  wdrożenia  i  obsługi,  finansowania,  koszty  ogólne,  zysk.  Łącznie  Odwołujący 

podał ponad 120 istotnych składników kosztowych swojej oferty. W zakresie kosztów pracy 

Odwołujący rozbił koszty pracy na 7 pozycji. Zasady i sposób realizacji zamówienia, koszty 

pracy, 

roboczogodziny  poszczególnych  specjalistów,  które  obejmują  technologie  tego 

samego  producenta  i  współpracę  z  tym  samym  podwykonawcą  (w  tej  samej  ofercie 

podwykonawcy) podał w części pierwszej wyjaśnień. Odwołujący zaznaczył, że wyjaśnienia 

w  zakresie  infrastruktury, 

jak  i  kosztów  pracy  w  dwóch  zadaniach  różnią  się.  Wynika  to  

z  innego  charakteru  realizowanych  zadań.  Podobnie  jak  w  zadaniu  „ochrona  stacji 

roboczych” poziom dokładności wyjaśnień wynika z faktu, że na tym etapie wykonawca nie 

ma przygotowanego projektu technicznego, 

który powstanie dopiero po podpisaniu umowy, a 

oferta złożona jest na bazie przygotowanej przez niego koncepcji technicznej. 

Odnosząc się do zarzutów Zamawiającego o brak wyjaśnień w zakresie podawanym 

przez  niego  w  uzasadnieniu, 

Odwołujący  stanął  na  stanowisku,  że  nie  mają  one  istotnego 

znaczenia  dla  wyjaśnienia  ceny  oferty.  Ponadto,  wyjaśnienie  tych  zarzutów  nie  stanowi 

problemu  dla 

Odwołującego,  w  szczególności  gdy  Odwołujący  poświęcił  kilkaset  godzin  na 

przygotowanie  koncepcji  technicznych,  oferty,  dodatkowych  pism  kierowanych  do 

Zamawiającego  oraz  wyjaśnień.  Odwołujący  wskazał,  że  nie  mógł  się  domyślać,  że 

Zamawiającemu  zależy  na  wyjaśnieniu  podniesionych  w  uzasadnieniu  o  odrzuceniu  oferty 

okoliczności,  gdyż  nie  formułował  ich  w  swoim  wezwaniu,  a  waga  tych  okoliczności  

w  wyjaśnieniu  ceny  jest  znikoma.  Odwołujący  stwierdził,  że  zarzuty  Zamawiającego  nie 

wynikają  z  zaleceń  Izby,  ale  wynikają  z  indywidualnego  działania  Zamawiającego,  który 

wcześniej  nie  reagował  na  pisma  do  niego  kierowane  przez  Odwołującego.  Zdaniem 

Odwołującego,  jeżeli  jednak  wg  Zamawiającego  istniała  taka  konieczność,  to  powinien 

dopytać Odwołującego w tym zakresie. 

Dodatkowo,  Odwołujący  zwrócił  uwagę  na  stanowisko  prezentowane  przez 

Zamawiającego  podczas  rozprawy  przed  KIO  w  dniu  9  stycznia  2019  r.  w  sprawie  o  sygn. 

akt KIO 2637/18.  

Odwołujący przywołał również stanowisko KIO wyrażone w wyroku z dnia 11 stycznia 

2018  r.,  sygn.  akt  KIO  2704/17, 

w  którym  Izba  przypomniała,  że  punktami  odniesienia  dla 

o

kreślenia rażąco niskiej ceny są przede wszystkim: wartość przedmiotu zamówienia, ceny 

innych ofert złożonych w postępowaniu, a także wiedza, doświadczenie życiowe i rozeznanie 

warunków  rynkowych,  jakimi  dysponują  członkowie  komisji  Zamawiającego.  Odwołujący 

zaznaczył,  że  Zamawiający  miał  wiedzę  przed  wszczęciem  postępowania  na  temat  różnic  

w  technologiach  oraz  dysponował  cenami  rozwiązań.  Zamawiający  nie  kwestionował  też 

wartości  w  pozycjach  kosztowych  kalkulacji  cenowej  Odwołującego.  Odwołujący  zwrócił 

uwagę  na  wyrok  KIO  z  dnia  11  stycznia  2018  r.,  sygn.  akt  KIO  2729/17,  w  którym  Izba 

podkreśliła,  że  mechaniczne  porównywanie  wartości  zamówienia  z  cenami  złożonych  ofert 

nie daje podstaw do odgórnego założenia, że cena jest nierealna, a w niniejszym przypadku 

przy  dwóch  różnych  ofertach  wręcz  niemożliwe.  Jak  zauważył  Odwołujący,  orzecznictwo  

w  tym  zakresie  podkreśla,  że  Zamawiający  nie  może  korzystać  z  uprawnienia 

„mechanicznie”, ani swobodnie. 

Mając  na  uwadze  powyższe,  Odwołujący  stwierdził,  że  zarzuty  dotyczące  oferty 

Odwołującego  są  całkowicie  bezzasadne,  nie  można  bowiem  porównać  wyjaśnień 

Odwołującego do wyjaśnień podmiotów odrzuconych w przedmiotowym postępowaniu. Tym 

samym,  skoro  konsekwen

cją  odrzucenia  oferty  Odwołującego  było  unieważnienie 

postępowania w części 1, to również ta czynność została dokonana z naruszeniem prawa.  

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz: 

nakazanie  Zamawiającemu  unieważnienia  czynności  odrzucenia  oferty  

w części 1 i części 2, 

nakazanie unieważnienia czynności unieważnienia postępowania w części 1, 

bowiem nie zachodzi przesłanka istnienia braku żadnej ważnej oferty, 

nakazanie  Zamawiającemu  dokonania  wyboru  jako  najkorzystniejszej  oferty 

Odwołującego, 

przeprowadzenie dowodów z następujących dokumentów: 

pismo Odwołującego bezpieczne.it z dnia 1 ó listopada 2018 r. 

pismo Odwołującego bezpieczne.it z dnia 17 listopada 2018 r. 

odwołanie wniesione przez Odwołującego 21 grudnia 2018 r. 

od

powiedź na odwołanie Zamawiającego 

protokół z rozprawy przed KIO 2637/18 

wyrok KIO 2637/18 z dnia 11 stycznia 2019 r. 

zawiadomienie o unieważnieniu czynności  oceny ofert,  wyboru i  powtórzeniu 

(...) z dnia 25 stycznia 2019 r. 

informacja o odrzuceniu oferty 

wyjaśnienia  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  w  pełnej  wersji  (dokumentacja 

utajniona) z dnia 16 listopada 2018 r. 

Przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Zamawiającego  zgłosili 

wykonawcy 

„Comtegra” S.A., wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: 

Integrated Solutions Sp. z o.o. i Prosystem S.A., oraz Passus S.A.  

Izba  ustaliła,  że  Zamawiający  określił  wartość  szacunkową  zamówienia  na  łączną 

kwotę 14 814 236,85 zł, w tym wartość części 1 na kwotę 9 651 034,27 zł, części 2 na kwotę 

202,58 zł. 

W zakresie części 1 zostały złożone oferty z następującymi cenami: 

- oferta Comtegra S.A.: 2 982 

750,00 zł, 

oferta Odwołującego: 3 751 500,00 zł, 

- oferta Konsorcjum Integrated Solutions Sp. z o.o. i Prosystem S.A.: 6 520 

000,00 zł. 

W zakresie części 2 zostały złożone oferty z następującymi cenami: 

oferta Odwołującego: 4 428 000,00 zł, 

- oferta Passus S.A.: 3 936 

000,000 zł, 

- oferta Konsorcjum Integrated Solutions Sp. z o.o. i Prosystem S.A.: 4 619 

000,00 zł. 

Izba 

ustaliła,  że  w  dniu  21  grudnia  2018  r.  Odwołujący  wniósł  do  Prezesa  Krajowej 

Izby Odwoławczej odwołanie wobec czynności wyboru oferty złożonej przez Comtegra S.A. 

w części 1 i zaniechania odrzucenia oferty tego wykonawcy na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 

i  4  ustawy  Pzp,  dokonania  wyboru  jako  najkorzystniejszej  oferty  wykonawcy  Passus  S.A.  

w części 2 i zaniechania odrzucenia oferty ww. wykonawcy na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 

ustawy  Pzp,  zaniechania  odrzucenia  oferty  Konsorcjum  Integrated  Solution  Sp.  z  o.o.  

i  Prosystem  S.A.  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt.  2  ustawy  Pzp. 

Odwołujący  zarzucił 

Zama

wiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 w zw. z art. 91 ust 1 ustawy Pzp, art. 90 ust. 3  

w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp oraz w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 u

stawy Pzp, a także art. 

89  ust.  1  pkt  2  ustawy  Pzp. 

Przedmiotowe  odwołanie  zostało  rozpoznane  przez  Izbę 

wyrokiem  z  dnia  11  stycznia  2019  r.,  sygn.  akt  KIO  2637/18,  w  którym  Izba  uwzględniając 

odwołanie  w  zakresie  zarzutów  dotyczących  zaniechania  odrzucenia  ofert  wykonawców 

Comtegra S.A. i Passus S.A. z uwagi na rażąco niską cenę nakazała Zamawiającemu: 

unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w zakresie części 1 zamówienia, 

odrzucenie  oferty  Comtegra  S.A.  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp  oraz 

powtórzenie czynności badania i oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej; 

unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w zakresie części 2 zamówienia, 

odrzucenie oferty Passus S.A. na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 usta

wy Pzp oraz powtórzenie 

czynności badania i oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej.  

W  dniu  25  stycznia  2019  r.  Zamawiający  zawiadomił  wykonawców  o  unieważnieniu 

czynności oceny ofert, wyboru oferty najkorzystniejszej, o powtórzeniu czynności oceny ofert 

w  części  1  i  2,  oraz  o  unieważnieniu  postępowania  w  części  1  zamówienia.  Zamawiający 

poinformował,  że  unieważnił  przeprowadzoną  czynność  oceny  i  wyboru  najkorzystniejszej 

oferty  dokonaną  w  dniu  11  grudnia  2018  r.  z  uwzględnieniem  wytycznych  wskazanych  

w uzasadnieniu wyroku KIO z dnia 11 stycznia 2019 r., sygn. akt KIO 2637/18 oraz odrzuca 

oferty złożone w części 1 przez Comtegra S.A., w części 2 przez Passus S.A.  

Zamawiający  zawiadomił  także,  że  dokonał  powtórzenia  czynności  oceny  ofert 

złożonych  w  przedmiotowym  postępowaniu,  w  wyniku  ponownej  oceny  ofert  odrzucił  oferty 

Bezpieczne.it  Sp.  z  o.o.  i  Konsorcjum:  Integrated  Solutions  Sp.  z  o.o.  i  Prosystem  S.A.,  

w konsekwencji tego unieważnił postępowanie w części 1 na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 1 

ustawy  Pzp,  jako  że  w  postępowaniu  nie  została  złożona  żadna  oferta  nie  podlegająca 

odrzuceniu.  

Uzasadniając  odrzucenie  oferty  Odwołującego  w  części  1  i  2  zamówienia 

Zamawiający  wskazał,  że  w  dniu  9  listopada  2018  r.  wezwał  Odwołującego  do  złożenia 

wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia ceny odnośnie ofert złożonych 

dla  części  1  oraz  części  2  przedmiotowego  zamówienia.  Odwołujący  złożył  w  dniu  16 

listopada 

2018  r.  pismo  z  wyjaśnieniami.  Zamawiający  wskazał,  że  w  wyroku  z  dnia  11 

stycznia  2019  r.  w  sprawie  KIO  2637/18  Krajowa  I

zba  Odwoławcza  nakazała 

Zamawiaj

ącemu  powtórzenie  czynności  badania  i  oceny  ofert  oraz  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej.  Z  uzasadnienia 

wyroku  Izby  wynika,  że  ocena  dokonana  przez 

Zamawiającego wyjaśnień rażąco niskiej ceny złożonych przez Bezpieczne.it. Sp. z o.o. nie 

podlegała  ocenie  w  postępowaniu  przed  Izbą.  Jednocześnie  Izba  wskazała,  że  „Ocena  ta 

należy  do  Zamawiającego,  który  dokonując  na  mocy  niniejszego  wyroku  powtórzenia 

czynności badania i oceny ofert, będzie miał możliwość ponownego poddania tych wyjaśnień 

analizie, z zapewnieniem równego traktowania wykonawców”. 

Zamawiający stwierdził, że mając na uwadze wytyczne KIO oraz w celu zapewnienia 

równego  traktowania  wykonawców,  Zamawiający  dokonał  ponownej  oceny  oferty 

wykonawcy  Bezpieczne.it  Sp.  z  o.o.  w  oparciu  o  takie  same  kryteria,  jakie  zostały 

przedstawione w wyroku KIO w zakresie oceny ofert Comtegra S.A. oraz Passus S.A. 

Zamawiający  podał,  że po  dokładnej  analizie,  zgodnie  z  wytycznymi  w  wyroku  KIO, 

odrz

uca oferty wykonawcy Bezpieczne.it Sp. z o.o. złożone w części 1 i części 2, ponieważ 

wykonawca  nie  wywiązał  się  ze  spoczywającego  na  nim  obowiązku  wykazania,  że  cena 

oferty  została  skalkulowana  prawidłowo  -  złożył  wyjaśnienia  ogólne,  nieprecyzyjne,  a  także 

nie poparł ich dowodami.  

Zamawiający  argumentował  że  wykonawca  w  przedstawionych  wyjaśnieniach  

w  części  „III.  Ryzyko  Wykonawcy”  powołując  się  na  udzielone  przez  Zamawiającego 

wyjaśnienia  z  dnia  30  października  2018  r.  -  Pytanie  nr  6  oraz  z  dnia  31  października  - 

Pyt

anie  nr  48  oraz  Pytanie  nr  63  stwierdza,  że  „(...)  wobec  wprowadzonych  przez 

Zamawiającego  zmian  Wykonawca  oszacował  ponownie  wartość  niepewności-ryzyko 

związane  z  realizacją  przedmiotu  zamówienia  w  obu  częściach  zadania.  (...).  Po 

wprowadzen

iu  przez  Zamawiającego  zmian  w  sposób  wyeliminowanie  dotychczasowego, 

niezwykle wysokiego i nieprzewidywalnego ryzyka pozwoliło w znaczny sposób obniżyć cenę 

ofertę”. Zamawiający stwierdził, że wykonawca nie przedstawił  w ww. wyjaśnieniach, w jaki 

sposób  zmiana  warunków  SIWZ spowodowała zmianę „niepewności-ryzyko”,  ograniczył  się 

do ogólnych wniosków, które nie przedstawiają żadnej kalkulacji kosztów, pomimo tego, że 

sam  w 

wyjaśnieniach  podnosi,  że „(…)  ryzyko dla wykonawcy  przyjmuje wartość pieniężną 

”, wykonawca nie wykazał, w jakiej wysokości wpłynęło ono na obniżenie ceny oferty.  

Odnosząc  się  do  części  „IV  Niezaktualizowana  wartość  szacunkowa  przedmiotu 

zamówienia”  wyjaśnień  Odwołującego,  Zamawiający  podał,  że  wykonawca powołuje się na 

dotychczasow

e  umowy  zawarte  w  CIRF  i  wyjaśnia,  że:  „(...)  Analizując  dotychczasowe 

postępowania  Zamawiającego  obejmujące  wymagany  zakres  usług  nie  było  możliwe 

złożenie  oferty  w  oparciu  o  rozwiązanie  konkurencyjne  do  rozwiązania  producenta  Trend 

Micro, zatem sam fakt, 

że Zamawiający dopuścił możliwość rywalizacji pomiędzy produktami 

dostępnymi na rynku wzmocnił element rywalizacji, co w sposób ewidentny miało wpływ na 

cenę  oferty”.  Zamawiający  stwierdził,  że  wykonawca  nie  wykazał,  jaką  wymierną  korzyść  

w  stosunku  do  innych  wykona

wców  z  tego  tytułu  osiągnął  i  nie  udowodnił,  w  jaki  sposób 

wartość elementu rywalizacji wpłynęła na obniżenie ceny oferty.  

W  zakresie  części  „V  Pozycja  Wykonawcy  bezpieczne.it”  wyjaśnień  Odwołującego 

Zamawiający  zauważył,  że  wykonawca  wskazał  „(...)Otwarcie  specyfikacji  na  inne 

rozwiązania przez Zamawiającego niż usługi świadczone przez dotychczasowego dostawce 

w oparciu o dotychczasowe rozwiązanie spowodowało mobilizację Wykonawcy do czynienia 

starań o ceny specjalne, w oparciu, o które konkurencja nabrała realnych i wymiernych cech 

konkurencyjności  w  postaci  rzetelnej  oferty  na  warunkach  specjalnych,  z  uwzględnieniem 

wszystkich  uwarunkowań  sprzedażowych,  oraz  co  bardzo  istotne  obwarowań  licencyjnych 

zapisanych 

w  umowie.(...)”.  Zamawiający  stwierdził,  że  nie  zostało  wyjaśnione,  co  rozumie 

wykonawca  przez  o  kreślenie  „ceny  specjalne”,  a  poziom  tych  cen  nie  został  poparty 

dowodami  przedstawiającymi  wysokość  otrzymanych  warunków  specjalnych.  Dalej 

Zamawiający argumentował, że w ostatnim akapicie tego punktu wykonawca wskazuje: „(...) 

Nie bez znaczenia jest fakt, że niektóre koszty pracy w ofercie usługowej są współdzielone 

pomiędzy innych Klientów spółki o bardzo wysokim SLA jak np. Umowa SCA dla PP Porty 

Lotnicze w Warszawie”. W ocenie Zamawiającego, przedstawiona teza jest ogólnikowa i nie 

została  poparta  żadnym  dowodem,  wskazującym  w  jaki  sposób  mogło to  wpłynąć  na  cenę 

oferty. 

Zamawiający  uznał,  że  wykonawca  nie  przestawił  kalkulacji,  w  jaki  sposób  koszty 

pracy są współdzielone, nie wyjaśnił, jakiej wysokości są to oszczędności.  

Zamawiający  zauważył,  odnosząc  się  do  części  „VII  Wyliczenie  Wykonawcy” 

wyjaśnień  Odwołującego,  że  wykonawca  wskazuje  „(...)  W  zakresie  organizacji  pracy 

przyjęto zasadę, że realizacja poszczególnych zadań odbywa się w miarę możliwości przez 

specjalistów  o  niższych  kwalifikacjach  pod  nadzorem  specjalistów  o  wyższych 

kwalifikacjach”.  Zamawiający  stwierdził,  że  Odwołujący  nie  wykazał,  jakie  obowiązki  będą 

wykonywać  specjaliści  o  niższych  kwalifikacjach  oraz  w  jakim  zakresie  będą  wykonywać 

obowiązki  pracownicy  o  wyższych  kwalifikacjach,  nie  przedstawił  żadnej  kalkulacji,  ani 

kosztów  pracy,  ani  liczby  roboczogodzin  w  zakresie  wykonywanych  zadań  przez  ww. 

specjalistów.  Jak  wskazał  Zamawiający,  Odwołujący  podał  koszt  stawki  roboczogodziny 

specjalistów,  którzy  będą  uczestniczyli  w  wykonywanym  zamówieniu  oraz  posiłkuje  się 

oświadczeniem  podwykonawcy  „(…)  Jednocześnie  STINET  oferuje  udział  we  wdrożeniu, 

konsultacjach,  pracach  projektowych, 

a  także  pełnienie  funkcji  II  i  III  linii  wsparcia  w  cenie 

roboczogodziny:  ...z

ł  —  inżynier  i  ...zł  —  ekspert”.  Jak  zauważył  Zamawiający,  

w 

wyjaśnieniach zostały podane przez wykonawcę oraz podwykonawcę takie same wartości 

roboczogodziny specjalistów: inżynier oraz ekspert, wykonawca jednak nie wykazał, jakiego 

rzędu  oszczędności  z  tego  tytułu  uzyskał.  Zamawiający  stwierdził  ponadto,  że  Odwołujący 

nie  wskazuje  również,  jakie  przyjął  założenia  pracochłonności,  stanu  zatrudnienia  oraz  

w  jakim  wymiarze  jego  pracownicy  oraz  podwykonawcy  będą  zaangażowani  przy  realizacji 

zamówienia. Zamawiający zaznaczył, że zgodnie z wyrokiem KIO, należy to uznać za istotne 

braki  złożonych  wyjaśnień,  ponieważ  z  uwagi  na  przedmiot  zamówienia  koszty  pracy 

stanowią istotną składową ceny. 

Zamawiający podał, że w kolejnym akapicie wykonawca wyjaśnia „(...) Automatyzacja 

procesu  usług  wprowadzona  w  ramach  I,  II,  III  linii  suportowej  pozwoliła  na  bardziej 

efektywne wykorzystanie czasu pracy na wszystkich poziomach wykonywanej usługi oraz ich 

bezpr

oblemową  kontrolę  i  weryfikację.  Z  kolei  na  koszt  ostateczny  wykonywanej  usługi 

wpływa  bezpośrednio  możliwość  współdzielenia  kosztów  jej  poniesienia  pomiędzy  kilku 

klientów jednocześnie”. Jak zauważył Zamawiający, nie wiadomo jednak, na czym wskazana 

w wyjaśnieniach automatyzacja polega i jaką oszczędność generuje, nie zostało wykazane,  

w  jaki  sposób  automatyzacja  przekłada  się  na  ponoszone  koszty.  Zamawiający  zaznaczył, 

że wyjaśnienia nie przedstawiają założeń i szczegółów kalkulacji kosztu wykonywanej usługi 

poprzez rozdzielenie jej na 

kilku klientów jednocześnie. 

Zamawiający  poinformował,  że  ponowna  analiza  wyjaśnień  Odwołującego, 

przeprowadzona  z  zapewnieniem  równego  traktowania  wykonawców,  wykazała,  że 

Odwołujący  w  odpowiedzi  na  wezwanie  nie  wywiązał  się  ze  spoczywającego  na  nim 

obow

iązku,  składając  wyjaśnienia  ogólne  i  nieprecyzyjne.  Odwołujący,  w  ocenie 

Zamawiającego,  nie  wykazał,  że  cena  oferty  została  skalkulowana  prawidłowo,  a  brak 

takiego  wykazania  jest  równoznaczny  z  obowiązkiem  odrzucenia  oferty.  Zamawiający 

wskazał, że przedstawienie tylko zapewnień co do prawidłowości ceny oraz przedstawienie 

ogólnego  rozbicia  ceny  ofertowej  przy  jednoczesnym  braku  podania  szczegółów  kalkulacji 

ceny,  spowodowało,  że  wykonawca  nie  wykazał  realności  zaoferowanych  cen.  W  związku  

z  powyższym,  Zamawiający  za  uzasadnione  uznał  odrzucenie  oferty  złożonej  przez 

Odwołującego  na  podstawie  art.  90  ust.  3  oraz  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp  jako 

zawierającej rażąco niską cenę.  

K

rajowa  Izba  Odwoławcza,  rozpoznając  złożone  odwołanie  na  rozprawie  

i  uwzg

lędniając  zgromadzony  materiał  dowodowy  w  sprawie,  w  tym  w  szczególności  treść 

specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia  wraz  z  załącznikami,  treść  wyjaśnień 

Bezpieczne.it Sp

. z o.o. z dnia 16 listopada 2018 r., treść informacji Zamawiającego z dnia 

25  st

ycznia  2018  r.,  jak  też  treść  wyroku  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  11  stycznia  

2019  r.,  sygn.  akt  KIO  2637/18, 

jak  również  stanowiska  stron  i  uczestników  postępowania 

zaprezentowane  na  piśmie  i  ustnie  do  protokołu  posiedzenia  i  rozprawy,  zważyła  co 

nas

tępuje. 

Izba  stwierdziła,  że  odwołujący  legitymuje  się  interesem  we  wniesieniu  środka 

ochrony prawnej, o którym mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Zakres zarzutów, w sytuacji 

ich  potwierdzenia  się,  wskazuje  na  pozbawienie  Odwołującego  możliwości  uzyskania 

zamówienia  i  jego  realizacji,  narażając  go  tym  samym  na  poniesienie  w  tym  zakresie 

wymiernej szkody. 

Rozpoznając  odwołanie  w  granicach  podniesionych  zarzutów  Izba  uznała,  że  nie 

podlega ono uwzględnieniu.   

Na  wstępie  zauważenia  wymaga  okoliczność,  że  Izba  rozpoznając  przedmiotowe 

odwołanie  zobowiązana  była  wziąć  pod  uwagę  ustalenia  i  rozważania  podjęte  przez  Izbę  

w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  2637/18

, w którym Izba stwierdziła, że zarówno Comtegra S.A., 

jak i Passus S.A. w złożonych wyjaśnieniach nie wykazali prawidłowości zaoferowanej ceny. 

Powyższe  było  konieczne  dla  zapewnienia  zachowania  zasady  równego  traktowania 

wykonawców w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.  

Zgodnie  z  utrwalonym  już  w  orzecznictwie  Izby  oraz  sądów  okręgowych  poglądem, 

złożone  przez  wykonawcę  wyjaśnienia  w  zakresie  ceny  oferty  lub  kosztu,  lub  ich  istotnych 

części  składowych,  winny  być  konkretne,  wyczerpujące  i  rozwiewające  wątpliwości 

zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  

z 

wymaganiami  zamawiającego  określonymi  w  SIWZ  lub  wynikającymi  z  odrębnych 

przepisów. To na wykonawcy bowiem ciąży obowiązek wykazania, jakie obiektywne czynniki 

pozwoliły mu na obniżenie ceny oferty oraz w jakim stopniu dzięki tym czynnikom cena oferty 

zo

stała obniżona. Obowiązek taki wynika z art. 90 ust. 2 ustawy Pzp. Z uwagi na dyspozycję 

ww.  przepisu,  wyjaśnienia  wykonawcy  muszą  być  konkretne,  wyczerpujące  i  rzeczywiście 

uzasadniające  podaną  w  ofercie  cenę.  Nadto  wskazać  należy,  iż  sytuacja  prawna 

wyko

nawcy, który w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego do złożenia wyjaśnień, w tym 

dowodów, w przedmiocie rażąco niskiej ceny, w ogóle ich nie złożył, oraz wykonawcy, który 

złożył  wyjaśnienia  ogólnikowe,  jest  taka  sama.  W  obu  bowiem  przypadkach  oferta 

wykonawcy podlega odrzuceniu.  

Izba  po  analizie  wyjaśnień  złożonych  przez  Odwołującego  dotyczących  elementów 

oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny uznała, że nie są one wystarczające 

do  stwierdzenia,  że  zaoferowana  cena  jest  realna.  Izba  stwierdziła,  że  Odwołujący  

w  złożonych  wyjaśnieniach  wykazał  się  znajomością  przedmiotu  zamówienia,  nakreślił 

założoną  przez  siebie  organizację  pracy,  jak  też  podał  zestawienie  tabelaryczne  kosztów. 

Izba  miała  też  na  względzie,  że  ostateczny  kształt  kosztów  zależy  w  przedmiotowym 

postępowaniu od zaakceptowanego projektu, co będzie miało miejsce po podpisaniu umowy, 

a  co  za  tym  idzie,  że  części  kosztów  kalkulowanych  przez  wykonawcę  opiera  się  na 

założeniach,  nie  zaś  na  precyzyjnych  wytycznych  opisanych  przez  Zamawiającego  

w dokumentacji postępowania.   

Izba  stwierdziła  jednak,  że  Odwołujący,  wskazując  na  zmiany  wprowadzone  przez 

Zamawiającego  w  treści  dokumentacji  postępowania,  które,  jak  podał  Odwołujący,  miały 

doniosłe  znaczenie  dla  wykonawcy,  nie  określił  poziomu  cenowego,  o  jaki  możliwe  było 

obniżenie  kosztów  realizacji  zamówienia.  Było  to  tym  bardziej  możliwe,  że  jak  stwierdził 

Odwołujący  w  wyjaśnieniach,  Odwołujący  „wobec  wprowadzonych  przez  Zamawiającego 

zmian  (…)  oszacował  ponownie  wartość  niepewności  –  ryzyko  związane  z  realizacją 

przedmiotu zamówienia w obu częściach zadania.”.   

Ponadto, 

Odwołujący  wskazując  na  mobilizację  wykonawcy  do  czynienia  starań  

o  ceny  specjalne,  na  podjęte  starania  o  zaakceptowanie  cen  specjalnych  na  poziomie 

zarządu regionu europejskiego, które Odwołujący finalnie uzyskał, nie wykazał, jaki poziom 

upustu  był  w  stanie  uzyskać,  nie  poparł  tych  twierdzeń  dowodami.  Odwołujący  nie 

przedstawił także wpływu faktu współdzielenia niektórych kosztów pracy w ofercie usługowej 

pomiędzy innych klientów na cenę zamówienia.  

Za  najistotniejsze  uchybienie  Odwołującego  w  zakresie  analizowanych  wyjaśnień 

I

zba  uznała  brak  złożenia  dowodu  na  okoliczność  cen  oferowanych  przez  Odwołującego 

licencji 

i  sprzętu,  których  udział  w  cenie  jest  znaczący.  Za  taki  dowód  nie  można  uznać 

załączonego  do  wyjaśnień  oświadczenia  firmy  STINET  S.D.,  bowiem  nie  zostało  ono 

podpisane.  Odwołujący  złożył  na  rozprawie  oświadczenie,  że  STINET  S.D.  jest  stałym 

partnerem  handlowym  Odwołującego,  a  załączona  do  wyjaśnień  oferta  została  przesłana 

pocztą  elektroniczną.  Oświadczenie  Odwołującego  nie  może  jednak  zostać  uznane  za 

wystarczające,  jako  że  Odwołujący  nie  załączył  choćby  wydruku  korespondencji 

elektronicznej  dla  uprawdopodobnienia  pochodzenia  takiego  oświadczenia.    Izba  stoi  przy 

tym  na  stanowisku,  że  nie  każde  wyjaśnienia  dotyczące  wysokości  zaoferowanej  ceny 

muszą  zostać  poparte  dowodami  –  jest  to  zależne  od  przedmiotu  zamówienia,  rodzaju 

kosztów,  indywidualnej  sytuacji  wykonawcy.  Jednak  w  okolicznościach  przedmiotowej 

sprawy, 

w  świetle  oceny  przez  Krajową  Izbę  Odwoławczą  wyjaśnień  złożonych  przez 

Comtegra  S.A.  i  Passus  S.A.  w  sprawie  o  sygn.  akt 

KIO  2637/18,  z  uwagi  na  to,  że koszt 

licencji  to  zasadniczy  składnik  przedmiotowego zamówienia,  na  który  Odwołujący  pozyskał 

wyjątkowe upusty, a także mając na względzie fakt, że koszt ten jest możliwy do wykazania 

przez wykonawcę, Izba stwierdziła, że nie złożenie na tę okoliczność dowodu należy uznać 

za nie wykazanie realności tego kosztu.  

Podsumowując,  Izba  stwierdziła,  że  kalkulację  i  argumentację  przedstawione  przez 

Odwołującego  Zamawiającemu  w  złożonych  wyjaśnieniach  należy  uznać  za  bardziej 

rozbudowane  w  stosunku  do  wyjaśnień  złożonych  przez  Comtegra  S.A.  i  Passus  S.A., 

jednak nie na tyle, aby uznać, że Odwołujący wykazał, że zaoferowana cena nie jest rażąco 

niska.  Wskazane  przez 

Odwołującego  czynniki  są  jedynie  ogólnymi  stwierdzeniami, 

niepopartymi  konkretnymi  kwotami,  o  jakie 

Odwołujący  mógł  obniżyć  cenę.  Powyższe  jest 

uzasadnione  tym  bardziej,  że  jak  wskazano  powyżej,  Odwołujący  nie  złożył  dowodu  na 

realność zaoferowanej ceny, czy jej części składowej.  

Odnosząc  się  do  twierdzeń  Odwołującego  o  możliwości  powtórnego  wezwania 

Odwołującego  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  Izba  wskazuje,  że 

przepisy ustawy Pzp ni

e regulują kwestii dopuszczalności ponownego wezwania wykonawcy 

do złożenia takich wyjaśnień. Należy jednak mieć na uwadze, że celem systemu zamówień 

publicznych  jest  umożliwienie  wydatkowania  środków  publicznych  w  warunkach  uczciwej 

konkurencji,  a  fundame

ntem  tego  systemu  są  zasady  uczciwej  konkurencji  oraz  równego 

traktowania wykonawców (art. 7 ust. 1 ustawy Pzp). Z uwagi na powyższe, Izba przychyliła 

się  do  poglądu  prezentowanego  w  orzecznictwie  KIO  oraz  sądów  powszechnych,  że 

wezwanie  do  wyjaśnienia  elementów  oferty  mających  wpływ  na  jej  cenę  co  do  zasady  ma 

charakter  jednokrotny,  a  oferta  wykonawcy,  który  zlekceważył  wezwanie  zamawiającego  

i  złożył  wyjaśnienia ogólnikowe,  nie poparte dowodami,  podlega odrzuceniu.  Zwrócenie  się 

do wykonawcy, który złożył wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny, o dalsze wyjaśnienia 

jest  dopuszczalne,  jednak  wyłącznie  w  sytuacji,  gdy  wykonawca  dołożył  należytych  starań, 

aby  wyjaśnienia  były  szczegółowe,  możliwe  było  powzięcie  informacji  o  rodzaju  i  poziomie 

kalkulowany

ch  przez  wykonawcę  kosztów,  co  zostało  poparte  dowodami,  jednak  przyjęte 

założenia  czy  elementy  kalkulacji  budzą  wątpliwości  zamawiającego  czy  wymagają 

doprecyzowania. 

Mając  na  uwadze  treść  złożonych  przez  Odwołującego  wyjaśnień 

dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny  Izba  stwierdziła,  że 

umożliwienie  Odwołującemu  złożenia  dodatkowych  wyjaśnień  oraz  dowodów  stanowiłoby 

naruszenie zasady równego traktowania wykonawców.   

Mając  na  względzie  przywołane  powyżej  okoliczności,  a  także  w  celu  zachowania 

zasady  równego  traktowania  wykonawców  w  przedmiotowym  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  Izba  zdecydowała,  że  należy  oddalić  wniesione  przez 

Odwołującego odwołanie.   

Izba nie 

dopatrzyła się uchybień w czynnościach Zamawiającego, a co za tym idzie, 

nie 

stwierdziła  naruszenia  przez  Zamawiającego art.  7  ust.  1  i  3 ustawy  Pzp,  art.  90  ust.  3 

ustawy Pzp, art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, a także art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.  

Z  uwagi  na 

powyższe,  na  podstawie  art.  192  ust.  1  i  2  ustawy  Pzp,  orzeczono  jak  

w sentencji.  

O  koszta

ch  postępowania  orzeczono  na  podstawie  art.  192  ust.  9  i  10  ustawy  Pzp 

oraz  §  5  ust.  3  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  

w    sprawie  w

ysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  

w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r., poz. 972).    

Przewodniczący :  ………………………………