odmowa podpisania umowy

Odmowa podpisania umowy z uwagi na COVID-19 – jak ocenić sytuację i jakie podjąć działania?

Pytanie:

Zamawiający prowadzi przetarg nieograniczony. Obecnie wybrał najkorzystniejszą ofertę i wezwał wykonawcę do podpisania umowy. Wykonawca poinformował go, że z powodu zaistnienia siły wyższej nie jest jednak w stanie zawrzeć umowy na warunkach określonych w siwz i ofercie.

Jako siłą wyższą wskazuje m.in.:

  • rozwój pandemii SARS-CoV-2 i zahamowanie wymiany handlowej pomiędzy Chinami i resztą świata (przedmiot zamówienia sprowadzany jest z Chin),
  • nadzwyczajne ograniczenie lub brak możliwości załadunków w Chinach,
  • kilkukrotny wzrost stawek frachtowych w zależności od portu w Chinach.

Wykonawca twierdzi, że powyższe okoliczności pojawiły się po złożeniu oferty i przedłużeniu jej ważności na wniosek zamawiającego. Zdaniem zamawiającego zaś wykonawca, w czasie gdy wydłużał termin związania ofertą, miał tę wiedzę lub przy zachowaniu należytej staranności mógł przewidzieć wskazane okoliczności.

Proszę o opinię, czy opisana sytuacja może być potraktowana jako siła wyższa i w konsekwencji, pomimo niezawarcia umowy, stanowić przesłankę zwrotu wadium wykonawcy? Czy strony mogą na podstawie art. 15r. ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, dokonać zmiany umowy (przed jej zawarciem z wykonawcą, który złożył najkorzystniejszą ofertę) w zakresie np. zmiany terminu realizacji lub zmiany ceny bez zmiany zakresu przedmiotu zamówienia?

Jak zakończyć postępowanie, gdy wykonawca odmawia podpisania umowy a cena kolejnej oferty jest za wysoka?

Pytanie:

Prowadzimy postępowanie powyżej progów krajowych z zastosowaniem procedury odwróconej. Rozstrzygnęliśmy je w okresie związania ofertą, ale wykonawca odmówił podpisania umowy i nastąpiło to już po terminie związania ofertą. Jak obecnie zakończyć postępowanie? Czy na  stronie WWW należy zamieścić stosowną informację lub zawiadomić wszystkich czterech biorących udział w postępowaniu wykonawców o odmowie podpisania umowy przez wybranego oferenta? Jaką treść ogłoszenia opublikować w Dz.Urz. UE? Czy powinniśmy wezwać wykonawcę z drugiej pozycji rankingowej do złożenia dokumentów potwierdzających brak podstaw do wykluczenia i spełnianie warunków udziału w postępowaniu? A jeśli okaże się, że wykonawca potwierdzi spełnianie warunków i brak podstaw do wykluczenia, to na jakiej podstawie prawnej należy ponownie rozstrzygnąć postępowanie? Cena zaoferowana przez drugiego w rankingu wykonawcę, znacznie przewyższa kwotę, jaką zamierzamy przeznaczyć na realizację zamówienia. Czy na obecnym etapie należy po prostu unieważnić postępowanie zgodnie z art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp?

Przepisy ustawy Pzp nie regulują wprost (bezpośrednio) sposobu postępowania w przypadku wyboru kolejnej oferty, w sytuacji gdy wykonawca, którego oferta została wybrana, uchyla się od zawarcia umowy. Jednak moim zdaniem, w celu zachowania zasady przejrzystości i uczciwej konkurencji poprzez analogię należy zastosować art. 92 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ustawy Pzp. Zamawiający powinien więc poinformować wszystkich wykonawców o odmowie podpisania umowy i wyborze kolejnej oferty oraz zamieścić stosowną informację na stronie WWW (o ile oczywiście podjął taką decyzję).