Sygn. akt: KIO 821/18
WYROK
z dnia 18 maja 2018 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Agnieszka Trojanowska
Protokolant:
Artur Szmigiel
po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 14 maja 2018r.
odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27 kwietnia 2018r. przez wykonawcę Altkom
Akademia
Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, ul. Chłodna 51 w postępowaniu
prowadzonym przez Zamawiającego: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II z
siedzibą w Lublinie, Al. Racławickie 14
przy udziale wykonawcy
Fundacja VCC z siedzibą w Lublinie, ul. Nałęczowska 30
zgłaszającego swoje przystąpienie w sprawie sygn. akt KIO 821/18 po stronie
zamawiającego
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu sprostowanie treści
ogłoszenia o zamówieniu publicznym i dokonanie modyfikacji treści
specyfikacji istotnych warunków zamówienia przez usunięcie wszystkich
odwołań i odniesień do standardów VCC w opisie przedmiotu zamówienia dla
części 4 oraz w opisie sposobu spełniania warunków udziału w postępowaniu
w zakresie warunku zdolności zawodowej i dokonanie opisu przedmiotu
zamówienia z zastosowaniem dostatecznie dokładnych określeń, w tym
wskazanie
założeń programowych, zakresu tematycznego, metodyki nauczania,
planowanej liczby
doradców lub wykładowców, wymiaru godzinowego,
liczebności grup itp., oraz zawarcie wymagań dotyczących spełniania przez
dokument potwierdzający uzyskanie kwalifikacji wymogów listy sprawdzającej
do weryfikacji czy dany dokument można uznać za potwierdzający kwalifikację
na potrzeby mierzenia wskaźników monitorowania EFS dotyczących
uzyskiwania kwalifikacji w zakresie części 4 zamówienia,
Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego: Katolicki Uniwersytet Lubelski
Jana Pawła II z siedzibą w Lublinie, Al. Racławickie 14 i:
a.
Zalicza na poczet kosztów postępowania kwotę 15 000zł. 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Altkom
Akademia Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, ul. Chłodna
tytułem wpisu od odwołania
b.
Zasądza od Zamawiającego: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
z siedzibą w Lublinie, Al. Racławickie 14 na rzecz wykonawcy Altkom
Akademia Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, ul. Chłodna 51 kwotę
zł. 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy)
tytułem zwrotu uiszczonego wpisu i kosztów zastępstwa prawnego.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz.1579) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Lublinie.
Przewodniczący: …………………..
Sygn. akt KIO 821/18
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na
usługi prowadzenia certyfikowanych szkoleń i warsztatów dla studentów KUL w ramach
projektu Zintegrowanego Programu Podnoszenia Kompetencji Studentów i Pracowników
KUL
zostało wszczęte ogłoszeniem w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 17
kwietnia 2018r. za numerem 2018/S 074-164647.
Wykonawca Altkom Akademia SA z siedzibą w Warszawie – dalej odwołujący wniósł
odwołanie wobec treści siwz w dniu 27 kwietnia 2018r. Odwołanie zostało podpisane przez
prokurenta samoistnego ujawnionego w KRS i upoważnionego do samodzielnej
reprezentacji. Kopia odwołania została przekazana zamawiającemu w dniu 27 kwietnia
2018r.
Odwołujący zamawiającemu zarzucił naruszenie:
- art. 7 ust. 1 ustawy w zw. z art. 29 ust. 3 ustawy
przez opisanie przedmiotu zamówienia w
części 4 przez podanie nazw własnych szkoleń, którymi posługuje się tylko jedna jednostka
certyfikująca (Fundacja VCC z siedzibą w Lublinie, KRS: 0000479551), będąca podmiotem
prywatnym i odwołaniu do programów szkoleniowych tejże jednostki, w sytuacji gdy nie jest
to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia, a dodatkowo na rynku usług
szkoleniowy
ch, zgodnie z najlepszą wiedzą odwołującego nie funkcją standardy równoważne
d
o VCC w zakresie szkoleń wymienionych w części 4;
2. art. 7 ust. 1 w z w. z art. 29 ust 2 ustawy
przez opisanie przedmiotu zamówienia w części
4 w sposób ograniczający konkurencję;
3. art. 7 ust, 22 ust. 1a ustawy przez stawianie nieproporcjonalnych i nieuzasadnionych
potrzebami z
amawiającego wymagań dotyczących części 4 w zakresie legitymowania się
doświadczeniem wykonania w ciągu ostatnich trzech lat co najmniej 1 usługi polegającej na
zorganizo
waniu i przeprowadzeniu szkoleń z zakresu odp. swoim rodzajem przedmiotowi
zamówienia w części 4 (tj. usługę organizacji i realizacji szkoleń opartych na certyfikacji VCC
(Vocational Competence Certificated lub równoważnej) dla co najmniej 300 osób, o wartości
co najmniej 500 000,00 zł brutto, a usługa obejmowała także certyfikację dla co najmniej 100
osób w standardzie VCC lub równoważnym, z obszaru tematyki szkoleń stanowiących
przedmiot zamówienia w części 4, w sytuacji, gdy zgodnie z najlepszą wiedzą odwołującego
po pierwsze -
na rynku usług szkoleniowych nie funkcjonują standardy równoważne do VCC,
co nie oznacza, iż podmiot, który przeprowadził w ostatnim czasie co najmniej 1 usługę dla
co naj-
mniej 300 osób, o wartości co najmniej 500 000,00 zł brutto, a usługa obejmowała
także certyfikację dla co najmniej 100 osób w oparciu o inne powszechnie obowiązujące i
uznawane standardy (np. ISO 9001:2008) daje gorszą gwarancję prawidłowego wykonania
przedmioto
wej usługi.
Wniósł o:
1. uwzględnienie niniejszego odwołania i nakazanie zamawiającemu zmianę zapisów
Specyfikacj
i Istotnych Warunków Zamówienia (siwz) w zaskarżonym zakresie i usunięcie
wszystkich odwołań i odniesień do standardów VCC (Vocational Competence Certificate)
m.in. w opisie przed
miotu zamówienia dot. części 4, jak również warunkach udziału w
postępowaniu, usunięcie wymogu certyfikacji szkoleń przez instytucję zewnętrzną w
przypadku szkoleń odnośnie których na rynku taka certyfikacja — rozpoznawalna i
uznawana w danym środowisku nie występuje (tj. wszystkie szkolenia wymienione w części
4 opisu przedmiotu z
amówienia poza „Zarządzanie projektami”, „Grafik komputerowy —
podsta
wy”, „Programy biurowe w administracji”, „Bezpieczeństwo IT”), a odnośnie szkoleń
„Zarządzanie projektami”, „Grafik komputerowy — podstawy”, „Programy biurowe w
administr
acji”, „Bezpieczeństwo IT” — dopuszczenie certyfikacji rozpoznawalnej i uznawanej
w danym środowisku, w sposób czyniący zadość zasadom przewidzianym w art. 7 ust. 1
ustawy;
2. zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania, w tym
kosztów uiszczonego wpisu i kosztów zastępstwa prawnego według dokumentu, który
odwołujący ma zamiar złożyć na rozprawie.
Odwołujący wskazał, że ma interes prawny w złożeniu niniejszego odwołania w rozumieniu
art. 179 ust. 1 ustawy
, jako wykonawca, który zamierza złożyć ofertę w przedmiotowym
postępowaniu. Naruszenie przez zamawiającego wskazanych w petitum przepisów ustawy
powoduje, iż odwołujący może ponieść szkodę w postaci utraty korzyści związanych z
realizacją zamówienia publicznego. Nieprawidłowe określenie kryteriów oceny ofert i
warunków udziału w postępowaniu powoduje, iż odwołujący może zostać pozbawiony szans
na złożenie oferty najkorzystniejszej, a nawet możliwości udziału w postępowaniu.
Zamawiający w pkt III siwz podał opis przedmiotu zamówienia. Zastrzeżenia odwołującego
budzi określenie przedmiotu zamówienia dla części 4 tj. Usługa przeprowadzenia
certyfikowa
nych szkoleń w standardzie VCC (Vocational Competence Certificate) dla
studentów KUL na potrzeby realizacji projektu „Zintegrowany Program Podnoszenia
Kom
petencji studentów i pracowników Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II”,
szczegółowo określony w załącznik nr 1d do siwz. W załączniku nr 1d do siwz zamawiający
opisał zamawiane szkolenia poprzez podanie nazw własnych szkoleń, którymi posługuje się
Fundacja VCC z siedziba w Lu
blinie i odesłanie do programów szkoleń znajdujących się na
stronie internetowej: www.vccsystem.eu (punkt.LI, 1.2, 1.3, 2.1, 2.1., 2.3, 2.4, 3.1, 3.2, 3.3.,
, 3.16 załącznika 1d do siwz).
Jedynie w punkcie 2.2 załącznika nr 1d do siwz opis przedmiotu zamówienia został podany
właściwie, poprzez określenie, jakie zagadnienia ma poruszać tematyka szkolenia „Grafik
komputerowy -
podstawy” oraz wskazanie, iż ma to być szkolenie przygotowujące do
egzaminu tzw. „certyfikacji zewnętrznej”.
Odwołujący wskazał, iż zamawiający podał co prawda w punkcie III ust. 6 SIWZ, iż „Wszelkie
nazwy własne użyte w opisach przedmiotu zamówienia, określają minimalny dopuszczalny
standa
rd jakości przedmiotu zamówienia. Dopuszcza się możliwość przedstawienia w ofercie
rozwiązań równoważnych, które posiadają nie gorsze cechy jakościowe, od produktów
wskazanych przez Zamawiającego, o walorach nie gorszych niż opisane w SIWZ.”, określił
również w punkcie III ust. 8 SIWZ jak należy rozumieć pojęcie standard równoważny do
VCC. Pro
blematyczne jest natomiast to, iż w tak określonym standardzie VCC oraz
określonym standardzie równoważnym do VCC w zakresie punktu III ust. 8 podpunkt 3) i 4)
siwz do
tyczącym procesu certyfikacji przez upoważnioną instytucję (przy czym procesy
walidacji i certyfikacji mu
szą być odpowiednio rozdzielone i niezależne, a wydany certyfikat
potwierdzający uzyskanie kwalifikacji powinien być rozpoznawalny i uznawany w danym
środowisku, sektorze lub branży) nie ma de facto na rynku szkoleń i standardów
równoważnych.
Odwołujący wskazał, że jest jedną z największym firm szkoleniowych w Polsce i prowadzi
działalność na rynku usług szkoleniowych od ponad 26 lat i nie są mu znane żadne instytucje
certyfikujące (poza VCC). które nadawałyby certyfikaty w zakresie szkoleń opisanych w
części 4 zamówienia.
Odnośnie szkoleń wymienionych w Załączniku 1d do siwz (dot. części 4) takich jak
„Zarządzanie projektami”, „Grafik komputerowy - podstawy”, „Programy biurowe w
administracji”, „Bezpieczeństwo IT” istnieją na rynku pewne inne uznane standardy np.
autoryzowane szkolenia PRINCE2 z zakresu zarządzania projektami, ECDL (Europejski
Certyfikat Umiejętności Komputerowych), ECCC czy szereg standardów z zakresu
bezpieczeństwa w IT, (http://wwrw.mackowiakbs.pl/kompendium-wiedzy/certyfikaty.html), czy
certyfikaty
potwierdzające
umiejętności
trenerskie
(np.
http://stowarzyszeniestop.pl/certyfikacja/) ale nie można tu mówić o pełnej równoważności w
zak
resie zarówno programu szkolenia jaki i procedury walidacji i certyfikacji — czyli zgodnie
z definicja podaną przez zamawiającego i powoływania się na specyficzne standardy VCC.
nawet najbardziej popularne i rozp
oznawane na całym świecie certyfikaty np. Prince 2 nie są
według podanej definicji równoważne do VCC.
Oczywistym jest, iż tak stawiane wymagania w sposób rażący ograniczają konkurencję i krąg
podmiotów, który w ogóle może złożyć ofertę w tym postępowaniu. Ofertę mogą złożyć tylko
podmioty akredytow
ane przez VCC, gdyż — jak to zostało wskazane powyżej — nie ma na
rynku innych równoważnych standardów.
Z
daniem Odwołującego ciężko tak stawiane wymogi uzasadnić interesem zamawiającego,
jeżeli celem zamawiającego jest to, żeby uczestnicy szkoleń mogli uzyskać certyfikat
potwierdzający uzyskanie kwalifikacji, który jest rozpoznawalny i uznawany w danym
środowisku, sektorze lub branży, to certyfikat VCC ciężko za taki uznać. Potwierdza to m.in.
wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 18 maja 2017 roku (sygn. I
SA/Rz 187/17). W wyroku tym czytamy, iż „okoliczność, że Fundacja VCC jest organizacją
międzynarodową, nie oznacza, że certyfikat wydany dla konkretnej kwalifikacji jest
rozpoznawalny i uznany w sektorze czy branży. Samo posiadanie przez instytucję
certyfikującą, jaką jest fundacja VCC, statusu organizacji międzynarodowej, nie świadczy o
rozpoznawalności jej certyfikatów w każdej branży. Nie jest to organizacja stricte branżowa.
Kwalifikacje które certyfikuje (ponad 40) dotyczą wielu różnych branż. Natomiast część
kwalifikacji istotnie pokrywa się z zawodami, które są kształcone w formach szkolnych. Jak
zaznaczyli oceniający, o uznanym w branży certyfikacie można mówić, jeżeli organizacja
certyfikująca określająca standardy wiedzy, umiejętności i kompetencji dla danej kwalifikacji
składa się z/lub jej partnerami są przedstawiciele danej branży z różnych krajów uznający
potrz
ebę standaryzacji w zakresie kwalifikacji pracowników, których firmy z tej branży
zatrudniają. W ocenie zaznaczono, że w Województwie realizowane wśród pracodawców
badania wskazują, że certyfikaty VCC nie są przez nich rozpoznawane.” Analogiczne
stanowisko przyjął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyrokach z dnia 7
marca 2017 r. sygn. akt I SA/Rz 62/17 a także z dnia 17 maja 2017 r. sygn. akt I SA/Rz
Odwołujący powołał się także na stanowisko Polskiej Izby Firm Szkoleniowych,
załączone do odwołania. Polska Izba Firm Szkoleniowych stwierdził, iż „w stosunku do
szkoleń wymienionych i opisanych w załączonym do pisma z dnia 24.04.2018 r. dokumencie
siwz
, nie ma przesłanek do określenia istnienia bądź nie istnienia „standardów
równoważnych do VCC - Vocational Competence Certificate stanowiących procesy
uzyskiwania kompetencji i kwalifikacji w metodologii, standardach realizacji procesu
kształcenia i osiągania efektu końcowego (egzamin, uznawalność zaświadczeń, zgodność z
Europejskimi Ra
mami Kwalifikacji, Polskimi Ramami Kwalifikacji) nie niższym niż standard
VCC. Zamawiający używa określeń i pojęć, które nie znajdują umocowania w aktualnym
stanie prawnym, a ich znaczenie w rzeczywistości rynkowej jest inne niż zdaje się on
przyjmować.” Innymi słowy - nie ma żadnych merytorycznych przesłanek, żeby w opisie
przedmiotu zamówienia powoływać się na standardy podmiotu prywatnego, tj. Fundacji VCC
z siedzibą w Lublinie, które nie znajdują żadnych podstaw prawnych i de facto nie mogą być
uznane za punkt odniesienia dla innych usług rozwojowych.
W dalszej części powołanego pisma Polska Izba Firm Szkoleniowych zwraca uwagę, iż
Zintegro
wany System Kwalifikacji (ZSK), cytuję: „(...) jest na dzisiaj jedynym prawnie
uregulowanym i obiektywnym punktem odniesienia dla formułowania kryteriów i wymogów
zbliżonych do tych jakie próbuje stosować KUL jako Zamawiający. Tyle tylko, że pomimo
upływu ponad dwóch lat od wejścia w życie ustawy o ZSK, system rozwija się stopniowo i nie
ma w nim jeszcze kwalifika
cji zawierających efekty uczenia się, które można by odnosić do
zakresów merytorycznych oczekiwanych zgłoszonych przez VCC ani innych kwalifikacji
zawierających efekty uczenia się będące przedmiotem zainteresowania zamawiającego.
Odwołujący zastrzegł, że ustawa o ZSK nie reguluje w żadnej mierze dróg, sposobów czy
form jakimi
osiągamy efekty uczenia się, a jedynie reguluje sposób ich potwierdzania i
porządkuje w usystematyzowany sposób kwalifikacje poprzez Polska Ramę Kwalifikacji.
Reasumując, nie ma jeszcze warunków faktycznych dla formułowania wymogów i oczekiwań
odwołując się do obiektywnego źródła zewnętrznego. Wszelkie odniesienia do jednego
źródła, stanowiącego jedynie jedno z wielu dostępnych na rynku, w ocenie odwołującego
stanowić mogą naruszenie podstawowych zasad jakimi powinny się kierować ogłaszający
zamówienia publiczne.”
Odwołujący przywołał wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z siedzibą we
Wrocławiu z dnia 21 czerwca 2017 r. (sygn. III SA/Wr 1493/16)
O ile zrozumiałe jest stawianie wykonawcom wymagania posiadania odpowiednich procedur
co do ustalonych sta
ndardów dotyczących kompetencji (wiedzy, umiejętności i kompetencji
społecznych), składających się na daną kwalifikację opisane w języku efektów uczenia się
(III ust. 8 pkt. 1 SIWZ), czy też procesu walidacji sprawdzającego, czy kompetencje
wymagane dla da
nej kwalifikacji zostały osiągnięte (III ust. 8 pkt. 1 SIWZ), gdyż
po
twierdzenie spełnienia takich warunków potwierdza m.in, certyfikat ISO 9001:2008, który
faktycznie jest certyfikatem uznawanym i rozpoznawalnym nie tylko w Polsce, ale i na
świecie, o tyle stawianie wymogu procesu certyfikacji, w wyniku którego upoważniona
instytucja nadaje doku
ment stwierdzający posiadanie kwalifikacji (III ust. 8 pkt. 1 SIWZ), w
sytuacji gdy na rynku usług szkoleniowych nie ma instytucji (poza VCC), które odnośnie
szkole
ń wymienionych w części 4 takie certyfikaty by wydawały, natomiast certyfikaty
wydawane przez VCC nie spełniają wymogu „bycia rozpoznawalnym i uznawanym w danym
środowisku, sektorze lub branży”, uznać należy za nieuzasadniony i mający na celu jedynie
ograniczenie konkurencji i uprzywilejowanie w niniejs
zym postępowaniu jedynie firm
akredytowanych przez Fundację VCC z siedzibą w Lublinie. Tym bardziej, iż - jak zostało
wskazane powyżej — odnoszenie się do nazw własnych szkoleń, którymi posługuje się
Fundacja VCC i o
pisanie przedmiotu zamówienia przez odniesienie się wprost do
programów szkoleniowych Fundacji VCC uniemożliwia uczestnikom szkoleń „Zarządzanie
projektami”, „Grafik komputerowy — podstawy”, „Programy biurowe w administracji”,
„Bezpieczeństwo IT” uzyskanie certyfikatów faktycznie uznawanych i rozpoznawalnych na
rynku takich jak np. Prince2, gdyż program szkolenia „Zarządzanie projektami” według
standardów VCC odbiega od programu szkolenia np. Prince2.
W ocenie o
dwołującego opis przedmiotu zamówienia w części 4 przez odniesienie się w
zakresie szkoleń o różnej specyfice, z różnych branż do norm i standardów jednej jednostki
certyfikującej, która w dodatku jest mało rozpoznawalna na rynku, uznać należy za
naruszenie
uczciwej
konkurencji.
Wskazał
na
wyrok
Wojewódzkiego
Sądu
Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 25 sierpnia 2017 r. (sygn. VIII SA/Wa
. Zdaniem odwołującego zakwestionowany w odwołaniu opis przedmiotu zamówienia
(cześć 4) nie tylko stwarza uprzywilejowaną pozycję dla firm współpracujących z Fundacją
VCC z siedzibą w Lublinie, ale rzeczywiście wyklucza innych wykonawców, którzy
obiektywnie byliby zdolni do wykonania
zamówienia, gdyby zamawiający opisał przedmiot
zam
ówienia w inny sposób tj. nie przez odwołanie do standardów VCC, tylko — jak ma to
miejsce w innych ogłoszeniach w tej branży - przez opisanie jakie elementy powinno
zawierać dane szkolenie lub jakie umiejętności powinien posiadać uczestnik po szkoleniu
oraz -
w przypadku szkoleń, które mogą zakończyć „certyfikacją zewnętrzną” (w danej
dziedzinie istnieje taka certyfikacja faktycznie rozpoznawana na
rynku) tj. „Zarządzanie
projek
tami”, „Grafik komputerowy — podstawy”, „Programy biurowe w administracji”,
„Bezpieczeństwo IT” - wymóg przeprowadzenia certyfikowanych szkoleń,
Przedmiotowy
przetarg jest jednym z największych na rynku usług szkoleniowych (tzw.
„szkolenia miękkie”) w ostatnich latach tj. o największej wartości. Ten sam zamawiający 17
czerwca 2016 roku udzielił zamówienia w wyniku rozstrzygnięcia przetargu na „Usługi
przeprowadzenia certyfikowanych szkoleń i kursów zawodowych w standardzie VCC
(Vocational Competence Certificate) w ra
mach projektów; „Aktywny student - aktywny
absolwent" i „LUK II - Lubelski Uniwersytet Kompetencji". CPV: 80000000, 80430000,
, o wartości 1 545 700 zł firmie Syntea S.A. z siedzibą w Lublinie, przy czym w
ramach opisywanej części nr 1 opisywanego zamówienia wpłynęła tylko 1 oferta. Z
doświadczenia odwołującego wynika, że w przypadku zamówień na szkolenia o tak znacznej
wartości, w których — w opisie przedmiotu zamówienia nie ma odwołań do standardów VCC
— liczba składanych ofert jest dużo wyższa (co najmniej kilka lub kilkanaście).
W ocenie odwołującego powoływanie się na standardy i nomenklaturę stosowaną przez VCC
w żaden sposób nie gwarantuje najlepszej jakości, czy też efektywności przeprowadzonych
szkoleń, ani rozpoznawalności czy też uznawalności certyfikatów uzyskiwanych po szkoleniu
/ egzaminie. Z
całą pewnością ogranicza jednak krąg podmiotów mogących w ogóle złożyć
ofert
ę dotyczącą części 4 w przedmiotowym postępowaniu. Wskazał na wyrok KIO z
19.4.2017 r., KIO 607/17, Legalis), wyrok KIO z 10.6.2015 r., KIO 1112/15, Legalis), wyrok
Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 lutego 2017 r. (sygn.. II GSK 1732/15)
Zdaniem o
dwołującego powyżej przytoczone argumenty pozwalają jednoznacznie stwierdzić,
iż dokonany przez zamawiającego opis przedmiotu zamówienia w części 4 narusza zasady
wyrażone w art. 7 ust. 1 ustawy,. z art. 29 ust. 2 i 3 ustawy.
Warunki udziału w postępowaniu (rozdział V ust 1 SIWZ) dot. części 4 można uznać za
po
chodną opisu przedmiotu zamówienia, w związku z czym argumenty podnoszone powyżej
mają również odniesienie do niniejszego zarzutu.
Zdaniem o
dwołującego warunek polegający na dopuszczeniu do udziału w postępowaniu
tylko w
ykonawców, którzy legitymują się doświadczeniem wykonania w ciągu ostatnich
trzech lat co najmniej 1 usługi polegającej na zorganizowaniu i przeprowadzeniu szkoleń z
zakresu odpowiadającemu swoim rodzajem przedmiotowi zamówienia w części 4 (tj. usługę
organizacji
i realizacji szkoleń opartych na certyfikacji VCC (Vocational Competence
Certificated lub równoważnej dla co najmniej 300 osób, o wartości co najmniej 500 000,00 zł
brutto, a usługa obejmowała także certyfikację dla co najmniej 100 osób w standardzie VCC
lub równoważnym, jest nieuzasadnione, krzywdzące i dyskryminujące wykonawców, którzy
mają wiedzę i doświadczenie w obszarze prowadzenia szkoleń na dużo wyższym poziomie
(realnie uznawanym na świecie) niż standard VCC (np. potwierdzone certyfikatem ISO
9001:2008, jako jednostki akredytow
ane przez Instytucje Międzynarodowe np. APMG),
jednak różniącym się od standardu i certyfikacji VCC.
Odwołujący podkreślił, że zasada równego traktowania wykonawców oznacza jednakowe
traktowanie wykonawców na każdym etapie postępowania bez stosowania przywilejów i
środków dyskryminujących wykonawców ze względu na ich właściwości. Jej przestrzeganie
polega na stosowaniu jednej miary do wszystkich wykonawców znajdujących się w tej samej
lub podobnej sytuacji. Wskazywane warunki lub kryteria uczestnictwa w postępowaniu nie
powinny więc preferować jedynie niektórych podmiotów, a taka sytuacja ma miejsce w
przedmiotowym postępowaniu, dając przewagę podmiotom współpracującym tylko z jedną,
mało rozpoznawalną Fundacja VCC z siedzibą w Lublinie i stosującym jej standardy.
Tymczasem zasada r
ównego traktowania wykonawców wskazuje jednoznacznie na
obowiązek jednakowego traktowania wykonawców bez ulg i przywilejów zaś zasada
zachowania uczciwej konkurencji związana jest z obowiązkami jakie nakłada ustawodawca
na z
amawiającego w czasie przygotowania przeprowadzenia postępowania o udzielnie
zamówienia.
W ocenie o
dwołującego warunek wzięcia udziału w postępowaniu, o którym mowa w punkcie
V ust. 1 SIWZ dot. części 4 w zakresie w jakim odwołuje się do wykonania szkoleń w
standardzie VCC (lub równoważnym, przy czym jak zostało wskazane powyżej standard
równoważny de facto nie istnieje) jest zbyt rygorystyczny w stosunku do przedmiotu
zamówienia, i ogranicza w sposób istotny krąg wykonawców, którzy byliby zdolni do
wykonania zamówienia i mogliby wziąć udział w postępowaniu. Takie działanie
z
amawiającego nie tylko ogranicza konkurencję, ale pozostaje też w sprzeczności z
oczywistym interesem z
amawiającego — większa konkurencja w postępowaniu daje
z
amawiającemu możliwość uzyskania korzystniejszej oferty. Kryteria kwalifikacji
wykonawców powinny być obiektywne (mierzalne), niedyskryminacyjne i nieograniczające
konkurencji (por. min. wyroki KIO 2 dnia 03.04.2008 r., KIO/UZP 250/08, Legalis; z dnia
14.03.2012 r., KIO 411/12, Legalis; ZA z dnia 26.10.2007 r., UZP/ZO/0-1262/07, Legalis).
W
skazał na wyrok Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 20.12.2005 r. (II Ca 584/05,
niepubl.) oraz
wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 listopada 2016 r. (sygn.
II GSK 1127/15). Odwołujący podkreślił, że w tym stanie rzeczy wniesione odwołanie jest
konieczne i uzasadnione.
W dniu 30 kwietnia 2018r. zamawiający poinformował wykonawców o wniesieniu odwołania
przekazując jego kopię.
W dniu 4 maja 2018r. do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego zgłosił
swój udział wykonawca Fundacja VCC z siedzibą w Lublinie – dalej przystępujący wnosząc o
oddalenie odwołania. Wskazał, że jako właściciel i dystrybutor standardu VCC ma interes w
utrzymaniu jak najlepszego wizerunku instytucji i utrzymaniu jakości i rozpoznawalności
usług dystrybuowanych przez przystępującego, a odwołanie zawiera niezweryfikowane
informacje o oferowanym przez przystępującego standardzie. Zamawiający w przetargu
uwzględnił autoryzowane szkolenia w standardzie VCC, a dodatkowo w OPZ zostały
wskazane
jako wymóg (z dopuszczeniem równoważności) standardy licencyjne Akademii
Edukacyjnych, których dystrybucją zajmuje się przystępujący. Oświadczył, że przekazał
kopię zgłoszenia zamawiającemu i odwołującemu. Zgłoszenie zostało podpisane przez
prezesa zarządu przystępującego.
W dniu 11 maja 2018r. zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o
oddalenie złożonego przez Altkom Akademia S. A. z siedzibą w Warszawie odwołania z dnia
26 kwietnia 2018r. w całości.
W uzasadnieniu swego stanowiska pod
niósł, że zgodnie z wyrokiem Trybunału
Sprawiedliwości z dnia 7 września 2002 r. w sprawie C-513/99 Concordia Bus wysokie
wymagania opisu przedmiotu zamówienia oraz warunków na spełnienie wymagań udziału w
postępowaniu, same w sobie nie stanowią naruszenia uczciwej konkurencji. Teza ta znalazła
również potwierdzenie w wielu wyrokach, m. in. w wyroku KIO z dnia 30 sierpnia 2017 r.
sygn. akt KIO 1718/17, w wyroku KIO z dnia 1 września 2015 r. sygn. akt KIO 1790/15, w
wyroku KIO z dnia 2 maja 2012 r. sygn. akt
KIO 789/12, w wyroku z dnia 9 października
2008 r. sygn. akt KIO/UZP 1024/08 r, w wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze z dnia
15 października 2007 r. sygn. akt V Gaz 90/07.
Zamawiający przygotowując opis przedmiotu zamówienia w całym postępowaniu o
udz
ielenie zamówienia publicznego, a w szczególności uwzględniając wymagania opisu
przedmiotu zamówienia w części 4, kierował się obowiązkiem zapewnienia prawidłowej
realizacji projektu dofinansowanego z Funduszy Europejskich oraz postanowieniami jakie
znalaz
ły się we wniosku o dofinansowanie w/w projektu. Z wymagań wniosku o
dofinansowanie w/w pro
jektu jednoznacznie wynika, iż zamawiający zobowiązany jest w
ramach prawidłowej realizacji w/w projektu oraz w celu zapewnienia studentom wysokiej
jakości usług szkoleniowych, do przeprowadzenia certyfikowanych szkoleń w wyznaczonym
standardzie międzynarodowym tj. Certyfikat Kompetencji Zawodowych w standardzie
Vacational Competence Certificate (VCC) lub porównywalnym.
Dl
atego też zamawiający przyjął za istotę procesu jakim jest definiowanie przedmiotu
zamówienia zasady wskazane w wyroku KIO z dnia z dnia 5 października 2016 r. sygn. akt
KIO 1758/16. Niezapewnienie opisania przedmiotu zamówienia w sposób zapewniający
możliwość prawidłowej i zgodnej z zaakceptowanym wnioskiem projektu dofinansowanego
ze środków Funduszu Europejskiego realizacji, a tym samym z obowiązków wynikających z
zawartej w dniu 22.03.2018 r. umowy o dofinansowanie projektu Nr POWR.03.05.OO-OO-
Z207/17 spowodowałby niekwalifikowalność kosztów i tym samym zmusiłby zamawiającego
do zwrotu całości pozyskanych środków wraz z odsetkami, a nawet doprowadziłby do
niemożności jego dalszej realizacji poprzez niezrealizowanie wskaźników projektu i tym
samym utraty całości pozyskanych środków tj. 12 mln zł. Zamawiający, jako przyszły
beneficjent środków pozyskanych z funduszy europejskich, w momencie przygotowywania
wniosku o dofinansowanie projektu kierował się wymaganiami regulaminu konkursowego,
zakładającego uzyskanie przez osoby uczestniczące w kursach i szkoleniach certyfikatu
międzynarodowego, o formie kształcenia wysokiej jakości, zintegrowanej z Europejskimi
Ramami Kwalifikacji (EPR) i Polskimi Ramami Kwalifikacji (PRK). Wymogami podstawowymi
do uzyskania projektu w Programie Wiedza-Edukacja-
Rozwój, byty w szczególności
następujące warunki:
warunkiem przyznania środków przez UE na realizację Programu jest przyjęcie przez
Polskę ustawy o ZSIK i wprowadzenie Krajowego Systemu Kwalifikacji oraz wdrażanie
systemu porównywania kwalifikacji w ramach realizowanych projektów muszą być spełniane
standardy jakościowe dla procesu uzyskiwania kwalifikacji, obecnie w okresie przejściowym
jest to Lista sprawdzająca, według której oceniane są proponowane w projektach
kwalifikacje;
żadna kwalifikacja zgłoszona w propozycji wniosku o dofinansowanie projektu nie otrzyma
dofinansowania, jeśli nie spełni standardu tj. kwalifikacji zgłoszonej do ZRK lub kwalifikacji
spełniającej wymogi Listy sprawdzającej;
zgłoszone w projekcie kwalifikacje stanowią przedmiot oceny projektu, w oparciu o tę
ocenę, projekt otrzymuje dofinansowanie;
zgłoszone w projekcie kwalifikacje są elementem kontraktu z Instytucją Pośredniczącą.
Każdy realizator projektu o dofinansowanie (w tym przypadku zamawiający) musi się do nich
stosować, inaczej wydatki poniesione na tego typu działania stanowią wydatek
niekwalifikowalny i podlegają zwrotowi. W przypadku braku weryfikacji standardu jaki
zostanie dla takiego procesu zapewniony na etapie zgłoszenia propozycji projektu, a także
na etapie jego realizacji
— Instytucja Pośrednicząca zwraca te środki do budżetu Unii
Europejskiej.
Instytucje
pośredniczące
zaakceptowały
dotychczas
ponad
projektów
współfinansowanych ze środków unijnych (poprzedni okres programowania w Polsce i 13
krajach Europy), za
wierających kwalifikacje oferowane w ramach systemu VCC. Także w
obecnej perspektywie, projekty oparte na modelu VCC są pozytywnie weryfikowane przez
oceniających ponad kilkaset projektów zakwalifikowanych do dofinansowania do chwili
obecnej wykorzystuje w swej konstrukcji system VCC.
Z zapisów dokumentacji konkursowej wynika, że w przypadku realizacji w projekcie zadań z
zakresu podnoszenia kompetencji osób uczestniczących w edukacji na poziomie wyższym,
projekt obejmuje nie mniej niż trzy elementy, wyłącznie ze wskazanych poniżej: 1)
certyfikowane szkolenia prowadzące do uzyskania kwalifikacji i/lub zajęcia warsztatowe
kształcące kompetencje,
dodatkowe zadania praktyczne dla studentów realizowane w formie projektowej, w tym w
ramach zespołów projektowych,
wizyty studyjne u pracodawców,
uczestniczenie studentów w formach aktywności wynikających ze współpracy uczelni z
pracodawcami, zwiększających zaangażowanie pracodawców w realizację programów
kształcenia (np. zajęcia dodatkowe organizowane z pracodawcami), służących lepszemu
przygotowaniu absolwentów do wejścia na rynek pracy. W ramach projektu będą
realizowane następujące zadania z zakresu podnoszenia kompetencji studentów:
certyfikowane szkolenia prowadzące do uzyskania kwalifikacji,
- warsztaty,
dodatkowe zadania praktyczne dla studentów realizowane w formie projektowej i
- wizyty studyjne.
Dodatkowo, realizacja projektu ma przyczynić się do spełnienia kryterium dostępu nr 13,
zgodnie z którym co najmniej 30% absolwentów uczelni, którzy zostali objęci wsparciem w
projekcie będzie kontynuować kształcenie (na studiach l, Il, III stopnia lub na jednolitych
studiach magisterskich) lub podejmie zatrudnienie w ciągu 6 m-cy od zakończenia
kształcenia.
Jak wynika z dotychczasowego doświadczenia Projektodawcy, ukończenie przez studentów
certyfikowanych szkoleń w standardzie VCC lub porównywalnym przyczyniło się do
zwiększenia liczby zatrudnionych absolwentów. Przykładem jest realizowany przez
z
amawiającego projekt „LUK Il — Lubelski Uniwersytet Kompetencji”, okres realizacji:
grupa docelowa: 289 studentów, w którym realizowano certyfikowane szkolenia w
standardzie VCC lub porównywalnym, w rezultacie niemal 80,80% osób po zakończeniu
realizacji p
rojektu kontynuowało kształcenie lub podjęło zatrudnienie. Biorąc pod uwagę
powyższe pozytywne rezultaty związane z realizacją certyfikowanych szkoleń w standardzie
VCC lub porównywalnym Projektodawca zdecydował się na podobne rozwiązanie w ramach
projektu
„Zintegrowany Program Podnoszenia Kompetencji (...)
Zamawiający na podstawie listy certyfikatów oraz dokumentów poświadczających udzielenie
akredytacji, potwierdzających spełnienie warunków w zakresie zapewnienia należytej jakości
świadczenia usług przyjął, iż system certyfikacji Vocational Competence Certificate (VCC),
stanowi jednolity system kształcenia i certyfikacji kwalifikacji zawodowych, poprzez integrację
procesów nabywania wiedzy, umiejętności, kompetencji i kwalifikacji zawodowych z
wymaganiami
przedsiębiorstw działających na międzynarodowym rynku pracy, dzięki czemu
system certyfikacji VCC spełnia wymagania przedstawione przez Instytucję Pośredniczącą.
System VCC jest zgodny z założeniami Europejskiej Ramy Kwalifikacji (ERK) i Polskiej
Ramy Kwa
lifikacji (PRK) oraz uwzględnia specyfikę rynku VET. Posiada najszerszy zakres
szkoleniowy i spełnia wszystkie warunki określone w Liście sprawdzającej oraz wytycznych
w zakresie monitorowania postępu rzeczowego realizacji programów operacyjnych na lata
2014-2020 oraz wytycznych horyzontalnych m.in. w zakresie rynku pracy, edukacji na
potrzeby realizacji projektów z EFS. Ponadto, daje możliwość nabycia kwalifikacji
zawodowych i ich potwierdzenia w postaci certyfikatów w różnych dziedzinach (w projekcie
będą uczestniczyć studenci z różnych kierunków studiów składających się na obszar nauk
humanistycznych, społecznych, przyrodniczych, inżynieryjnych, ścisłych itp.) oraz będzie
najwłaściwszym systemem umożliwiającym pozyskanie dofinansowania i realizację w/w
projektu
Zamawiający składając wniosek o dofinansowanie projektu pn. „Lubelski Uniwersytet
Kompetencji
” w ramach wcześniej ogłoszonego programu, wskazał na chęć realizacji
szkoleń zaproponowanych przez odwołującego, tj. o certyfikacji PRINCE2. Wówczas
Inst
ytucja Pośrednicząca odrzuciła taką propozycję, uznając ją za niespełniającą w/w
standardów. Również wskazany przez odwołującego system certyfikacji ECCC nie spełnia
wymogów wskazywanych w Liście sprawdzającej. Dopuszczenie powyższych systemów
certyfikacji
wskazywanych w odwołaniu przez odwołującego spowodowałoby odrzucenie
wniosku o dofinansowanie projektu lub brak przyznania dofinansowania na realizację
przedmiotowego projektu. System certyfikacji VCC opiera się na charakterystycznych
formach systemu kszt
ałcenia, tj.:
posiada zdefiniowane efekty uczenia się, czyli zasoby wiedzy umiejętności oraz
kompetencji społecznych, nabytych w procesie uczenia się;
dokonuje się walidacji w sposób formalny, a więc zgodnie z ustaloną procedurą stwierdza
się czy dana osoba osiągnęła założone efekty uczenia się wraz z procentowym wskazaniem
osiągniętego wyniku.
Szczegółowa informacja o uzyskanym wyniku podawana jest w suplemencie do certyfikatu
VCC;
walidacja prowadzi do certyfikacji, a więc formalnego potwierdzenia uzyskanych efektów
uczenia się.
Proces certyfikacji jest w pełni oddzielony od procesu kształcenia.
Powyższe procesy są realizowane w oparciu o najwyższe standardy zweryfikowane przez
zewnętrzne podmioty (zgodnie z normami ISO 9001:2009 oraz ISO 29990:2010).
Zamawiający posiadając status uczelni wyższej, ma obowiązek stosowania powyższych
przepisów ustawy ZSK oraz wytycznych opracowanych na jej podstawie, np. wskazanej Listy
sprawdzającej. Taki wymóg jest wskazany w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o
szkolnictwie wyższym (Dz.U. z 2016, poz.1842, ze zm.). Konieczne jest również wskazanie,
iż wdrożenie krajowych ram kwalifikacji odniesionych do Europejskiej Ramy Kwalifikacji oraz
innych narzędzi w obszarze uczenia się przez całe życie, jest rekomendowane krajom UE
poprzez następujące dokumenty: zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23
kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez
całe życie oraz zalecenie Rady z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie walidacji uczenia się
pozaformalnego i nieformalnego.
Zamawiający przy sporządzaniu opisu przedmiotu zamówienia uwzględnił wymagania
określone w ustawie ZSK dla uczelni wyższych i nie mógł pozwolić na obniżenie standardu
jakości realizacji szkoleń. Musiał również uwzględnić założenia wniosku o dofinansowanie
oraz cel związany z prawidłową i rzetelną realizacją w/w projektu. W związku z tym
Zamawiający, działając w granicach określonych przepisami prawa, ma prawo sprecyzować
przedmiot zamówienia o określonych minimalnych standardach jakościowych. Okoliczność o
charakterze notoryjnym, że nie wszyscy wykonawcy dysponują produktem spełniającym
wymagania z
amawiającego opisane w SIWZ i mogą go zaoferować oraz, że wymagania
techniczne są trudne do spełnienia przez niektórych wykonawców, nie oznacza, że
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego jest prowadzone w sposób utrudniający
zachowanie uczciwej konkurencji. Zamawiający kierując się zasadą, iż opis przedmiotu
zamówienia powinien odpowiadać jego rzeczywistym i uzasadnionym potrzebom,
sformułował wymagania, które pozwolą mu wybrać ofertę najlepiej odpowiadającą jego
potrzebom (wyrok KIO z 13.01.2009 r. KIO/UZP 1481/08) i w ramach których istnieje szereg
podmiotów spełniających te wymagania. Również nazwy szkoleń użyte w prowadzonym
postępowaniu o udzielnie zamówienia publicznego wynikają z informacji zawartych we
wniosku o dofinansowanie w/w projektu i są opisane na poziomie ogólnym i umożliwiającym
poszczególnym wykonawcom ich realizację. Zarzut postawiony przez odwołującego
wskazujący na sformułowanie nazw własnych odnoszących się do szkoleń oferowanych
przez Fundację VCC jest nieprawdziwy, ponieważ nazwy te są w powszechnym użyciu przez
wiele firm szkoleniowych i wykazują tylko zakres tematyczny danego szkolenia.
Zamawiający w sposób rzetelny wykazał możliwość dostarczenia usług o równoważnym
standardzie jakości — spełniającym wymagania prawidłowej realizacji wniosku od
dofinansowanie projektu i obowiązujących w tym wytycznych, co również zostało
potwierdzone w odwo
łaniu skierowanym przez samego odwołującego. Odwołujący na str. 4
odwołania wskazał na pkt III ust. 6 SIWZ („Wszelkie nazwy własne użyte w OPZ określają
minimalny dopuszczalny standard jakości przedmiotu zamówienia. Dopuszcza się możliwość
przedstaw
ienia w ofercie rozwiązań równoważnych, które posiadają nie gorsze cechy
jakościowe, od produktów wskazanych przez zamawiającego, o walorach nie gorszych niż
opisane w SIWZ") oraz pkt III ust. 8 ppkt 3) i 4) SIWZ, gdzie określono jak należy rozumieć
pojęcie standardu równoważnego do VCC. Zamawiający podkreślił, iż w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego dopuścił poza standardem kwalifikacji VCC, inne
standardy równoważne. System certyfikacji równoważny posiada kwalifikacje zgłoszone do
Zintegrowa
nego Rejestru Kwalifikacji i/lub spełniające wymogi Listy sprawdzającej tj. wymogi
jakościowe dla zgłaszanej oferty i/lub wskazane w liście certyfikatów oraz dokumentów
poświadczających udzielenie akredytacji, potwierdzających spełnienie warunków w zakresie
zapewnienia należytej jakości świadczenia usług. Zatem zarzuty odwołującego są całkowicie
bezzasadne, a mając na uwadze powyższe, nie można mówić o naruszeniu zasady uczciwej
konkurencji poprzez błędne dokonanie opisu przedmiotu zamówienia przez zamawiającego.
Odwołujący, jako firma o szerokim zasięgu szkoleniowym, posiadająca możliwość certyfikacji
PRINCE2 akredytowanej przez międzynarodową firmę APM Group (APMG) oraz certyfikacji
ECDL akredytowanej w Polsce przez Polskie Towarzystwo Informatyczne, może również
uzyskać możliwość certyfikacji VCC jako licencji edukacyjnej akredytowanej prze Fundację
VCC i tym samym spełnić uzasadnione i obiektywne potrzeby zamawiającego wskazane w
opisie przedmiotu zamówienia, a związane z prawidłową realizacją pozyskanego
dofinansowania w ramach projektu pn. „Zintegrowany Program Podnoszenia Kompetencji
studentów i pracowników Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła Il”.
Jednocześnie podkreślił, jak to zostało wskazane na powyższych przykładach, iż sam
system cert
yfikacji nie jest tożsamy z danym podmiotem certyfikującym. Tym samym
standard certyfikacji VCC jest rodzajem standardu jakościowego, procesu uczenia, w ramach
którego następuje potwierdzanie określonej kwalifikacji zawodowej, a odmiennie jak wnosi
o
dwołujący — nie jest wskazaniem podmiotu, który ma to szkolenie prowadzić.
Zamawiający odnosząc się do zarzutu odwołującego dotyczącego naruszenia art. 7 ust 1
ustawy w zw. z art. 29 ust. 2 ustawy
przez opisanie przedmiotu zamówienia w części 4 w
sposób ograniczający konkurencję, stanowczo podkreślił, iż jest on bezzasadny. Na polskim
rynku szkoleniowym istnieje szereg podmiotów posiadających w swojej ofercie szkolenia w
systemie certyfikacji VCC. Zamawiający w tym celu dokonał rozeznania rynku i
zidentyfikował przynajmniej 132 podmioty realizujące tego rodzaju usługi. Ponadto podkreślić
należy, iż na rynku międzynarodowym również istnieją podmioty posiadające uprawnienia w
zakresie certyfikacji VCC, w szczególności Bośnia i Hercegowina — Plan B; Bułgaria —
Teza; Chorwacja
— Cognita; Cypr — DekaPlus; Czechy — GLAFKA; Francja — AFPA;
Grecja
— IDEC; Gruzja — Ikarus; Hiszpania — AEII; Irlandia — Foyle International;
Macedonia
— CES.; Rumunia — np. Indice; Serbia — CPS Academy; Słowacja — CVK;
Turcja
— Sahara Group; Węgry — IFKA; Wielka Brytania - Hanta Associates Ltd; Włochy —
Confratigianto Imprese Terni.
Błąd w postrzeganiu zasady uczciwej konkurencji polega na tym, że przyjmuje się, że
obowiązkiem zamawiającego jest zapewnienie konkurencji absolutnej. Tymczasem w
judykaturze istnieje ugrunto
wane stanowisko wskazujące, że zamawiający ma prawo do
ograniczenia konkurencji proporcjonalnie do swoich potrzeb. Trybunał Sprawiedliwości Unii
Europejskiej w wyroku z dnia 16 września 1999 r. w sprawie Komisja przeciwko Hiszpanii nr
sprawy C-
414/97 przyjmuje, że „przy ocenie, czy podjęte środki są zgodne z Traktatem
niezbędne jest tzw. test proporcjonalności, czyli wykazanie, że podjęte działania są
adekwatne i konieczne do osiągnięcia wybranego celu”. Stanowisko to zostało dokładnie
doprecyzowane przez Krajową Izbę Odwoławczą w wyroku z dnia 10 kwietnia 2013 r. sygn.
akt: KIO 694/13. To zamawiający ustala, jakie są jego potrzeby i na tej podstawie ustala, w
jaki sposób potrzeby te zostaną zaspokojone w najwyższym możliwym do uzyskania stopniu„
A zatem pojęcie uczciwej konkurencji nie może być utożsamiane z pojęciem konkurencji
absolutnej.
Sama okoliczność, że opis przedmiotu zamówienia uniemożliwia złożenie oferty
przez o
dwołującego nie wskazuje na naruszenie podstawowych zasad udzielania zamówień
publicznych, skoro na rynku istnieje szereg podmiotów mogących brać udział w
przedmiotowym postępowaniu o udzielnie zamówienia publicznego. Odwołujący w złożonym
odwołaniu na potwierdzenie zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy w zw. z art. 29 ust. 2
ustawy
, a tym samym ograniczenia konkurencji, powołuje się na stanowisko Polskiej Izby
Firm Szkoleniowych z dnia 25 kwietnia 2018 r. Nr PIFS.07-
34/18, która to jest organizacją
branżową zrzeszającą firmy szkoleniowe oraz doradcze z całej Polski i tak samo jak
Fundacja VCC, czy też inne podmioty tego typu, posiada swój system certyfikacji pn.
Standard Usług Szkoleniowych 2.0 (SUS 2.0), akredytowany standard jakości zarządzania i
realizacji usług rozwojowych: Standard Usług Szkoleniowo-Rozwojowych PIFS. Wobec tego
stanowisko Polskiej Izby Firm Szkoleniowych nie może być potraktowane jako obiektywne i
niezależne, przyjmując jednoznacznie, iż podmiot ten stanowi niejako konkurencję dla
systemu certyfikacji VCC. Również sama opinia zawiera sprzeczności i nieprawidłowości,
szc
zególnie w zakresie twierdzenia. ZSK jest na dzisiaj jedynym prawnie uregulowanym i
obiektywnym punktem odniesienia dla formułowania kryteriów i wymogów zbliżonych do
tych, jak
ie próbuje zastosować KUL jako zamawiający", gdzie dalej wskazane zostało:
„Reasumując, nie ma jeszcze warunków faktycznych dla formułowania wymogów i
oczekiwań odwołując się do obiektywnego źródła zewnętrznego". Niemniej jednak, mając na
uwadze wyżej wskazane, obecnie obowiązujące wymagania Unii Europejskiej i Instytucji
Pośredniczących w dofinansowywaniu projektów obydwa sformułowania nie oddają w
sposób prawidłowy obecnego stanu faktycznego.
Ponadto, na szczególną uwagę zasługuje fakt, iż w skład Rady Polskiej Izby Firm
Szkoleniowych wchodzi przedstawiciel Altkom Akademia S.A. (o
dwołującego) Pan M. G.
Dyrektor ds. projektów w tejże spółce. Powyższe powiązanie osobowe budzi uzasadnione
zastrzeżenia co do bezstronności i obiektywności przywołanego przez odwołującego
stanowiska Polskiej Izby Firm Szkoleniowych.
Niezrozumiałym dla zamawiającego jest fakt, iż w swoim stanowisku Polska Izba Firm
Szkoleniowych stwierdza, że nie ma przesłanek do określenia istnienia bądź nieistnienia
standardów równoważnych do VCC ...” w sytuacji, gdy Standard Usługi Szkoleniowo-
Rozwojowej PIFS SUS 2.0 znajduje się na liście certyfikatów oraz dokumentów
poświadczających udzielenie akredytacji, potwierdzających spełnienie warunków w zakresie
zapewnienia należytej jakości świadczenia usług prowadzonej przez PARP. Powyższe
świadczy o tym, że Wykonawca posiadający certyfikat SUS 2.0 po udowodnieniu, że proces
walidacji jest rozdzielny w stosunku do procesu kształcenia, zgodnie z wymaganiami
Instytucji Pośredniczącej, może złożyć ofertę o standardzie równoważnym. Standard ten
odnosi się do branży szkoleniowo-rozwojowej, opracowany przez ekspertów zrzeszonych w
Polskiej Izbie Firm Szkoleniowych, co stawia pod znakiem zapytania wiarygodność
przedstawionej opinii. Zamawiający wbrew stanowisku Polskiej Izby Firm Szkoleniowych w
pełni prawidłowo zastosował przepisy ustawy i nie naruszył zasady uczciwej konkurencji
poprzez ograniczenie dostępu do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego w
ykonawcom, a jedynie w sposób precyzyjny i jednoznaczny, dokonał opisu
przedmiotu zamówienia z uwzględnieniem swoich uzasadnionych i obiektywnych potrzeb
wynikających z obowiązku prawidłowej realizacji wniosku o dofinansowanie realizowanego
projektu. Zatem ograniczenie liczby w
ykonawców, z uwagi na określony przedmiot
zamówienia, mogących uczestniczyć w postępowaniu, nie musi a priori oznaczać naruszenia
zasady uczciwej konkurencji (uchwała KIO z 13 maja 2016 r. KIO-KD 32/16). Zamawiający
określił warunki udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego dotyczące
części 4, zgodnie z zasadami art. 7 ust 1 ustawy w zw. z art. 22 ust. la ustawy oraz
wymagane od Wykonawców środki dowodowe, w sposób proporcjonalny do zakresu
przedmiotu zamówienia i uzasadniony obiektywnymi potrzebami zamawiającego oraz
umożliwiający ocenę zdolności wykonawcy do należytego wykonania zamówienia. Powyższe
wymagania są w pełni proporcjonalne do przedmiotu zamówienia, o czym świadczą
następujące dane:
1) wartość wymaganego od wykonawców doświadczenia stanowi niecałe 20% szacunkowej
wartości przedmiotu zamówienia;
ilość osób, które zostaną objęte wsparciem w postaci usług szkoleniowych w całym
projekcie w zakresie części 4 wynosi 1 816 studentów;
wymagania dotyczące doświadczenia w realizacji usług szkoleniowych w standardzie
VCC lub równoważnym jest adekwatne w stosunku do przedmiotu zamówienia, zaś opis
sposobu dokonania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu jest związany
uzasadnionymi i obiektywnymi potrzebami z
amawiającego.
Zamawiający ma prawo określić warunki udziału w postępowaniu w sposób odpowiadający
jego potrzebom, z zachowaniem zasady uczciwej konkurencji. Jednakże nie w każdym
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego wszyscy wykonawcy działający w danej
branży mogą zaoferować żądany przedmiot zamówienia. Nie jest to jednak równoznaczne z
naruszeniem zasady uczciwej konkurencji. Ocena określonych w SIWZ warunków udziału w
postępowaniu pod kątem naruszenia zasady uczciwej konkurencji zawsze powinna
uwzględniać specyfikę danego zamówienia, w szczególności uwarunkowania techniczne
jego wykonania oraz zamierzony cel, jakiemu miały służyć określone przez zamawiającego
warunki udziału w postępowaniu. Określenie warunków udziału w postępowaniu w sposób
utrudniający uczciwą konkurencję następuje wówczas, gdy warunki zostaną określone na
tyle rygorystycznie, że nie jest to uzasadnione potrzebami zamawiającego.
Odwołujący w ramach złożonego odwołania, zarzucił zamawiającemu określenie warunków
udziału w postępowaniu jako zbyt rygorystyczne, ograniczające konkurencję i
dyskryminujące wykonawców, którzy mają wiedzę i doświadczenie w obszarze prowadzenia
szkoleń na dużo wyższym poziomie niż standard VCC np. potwierdzone certyfikatem ISO
9001:2008. Zamawiający podkreślił, iż przedstawione zarzuty są całkowicie bezzasadne na
co wskazują powyżej przywołane dane oraz fakt, iż Certyfikat ISO 9001:2008 jest
certyfikatem dotyczącym podmiotu (zarządzaniem jakością i procesami w organizacji), a nie
wymogów dla dostawców usług edukacyjnych (których dotyczy certyfikat ISO 299990:2010.
Na podstawie listy certyfikatów oraz dokumentów poświadczających udzielenie akredytacji,
potwierdzających spełnienie warunków w zakresie zapewnienia należytej jakości
świadczenia usług obydwa w/w certyfikaty posiadają właściwy wpis na listę. Zamawiający
podkreśla, iż przedstawione przez niego wymagania obejmują obie normy.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania tj. ogłoszenia o zamówieniu, siwz wraz
z załącznikami, pisma odwołującego do Polskiej Izby Firm Szkoleniowych z dnia 24 kwietnia
2018r., pisma Polskiej Izby Firm Szkoleniowych z dnia 25 kwietnia 2018r. z pisma
Ministerstwa Rozwoju Departamentu EFS do Prezesa Fundacji VCC z dnia 7 lipca 2017r., ze
Standardów szkolenia mediatorów uchwalonych przez Radę w dniu 29 października 2007
roku -
Społeczna Rada do spraw Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów
przy Ministrze Sprawiedliwości, z oświadczeń B. M., M. Ś., A K., oświadczenia Fundacji IT
dotyczącej certyfikatu MOS, Certyfikacji w zakresie grafiki komputerowej ADOBE, wydruku z
zakresu przedsiębiorczości w standardzie VCC, zajęć z zakresu przedsiębiorczości
prowadzonych przez Akademię Leona Koźmińskiego w Warszawie, z zajęć prowadzonych
przez Uniwersytet Warszawski, wniosku o dofinansowanie o dofinansowanie projektu w
ramach Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój z dnia 22 marca 2018 r., Nr
POWR.03.05.OO-OO-Z207/17, umowy o dofinansowanie projektu w ramach Program
Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój z dnia 22 marca 2018 r., Nr POWR.03.05.OO-OO-
Z207/17, regulaminu konkursu w ramach dofinansowania projektu Program Operacyjny
Wiedza Edukacja Rozwój; Karty oceny projektu pn. „Zintegrowany Program Podnoszenia
Kompetencji
studentów i pracowników Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła Il”,
Podstawowe informacje dotyczące uzyskiwania kwalifikacji w ramach projektów
współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego wraz ze wzorem Listy
sprawdzającej, Wytycznych Ministerstwa Rozwoju dla Ekspertów oceniających projekty w
ramach Program Operacyjny Wiedza E
dukacja Rozwój, listy certyfikatów oraz dokumentów
poświadczających udzielenie akredytacji, listy sprawdzająca do weryfikacji czy dany
certyfikat/dokument można uznać za kwalifikację na potrzeby mierzenia wskaźników
monitorowania EFS dot. uzyskiwania kwalifikacji (system certyfikacji VCC), wykazu nazw
szkoleń wymaganych do realizacji w ramach część 4, listy firm prowadzących szkolenia oraz
egzaminy certyfikacji VC
C (stan na dzień 3 marca 2018 r.), mapy podmiotów prowadzących
szkolenia oraz egzaminy cert
yfikacji VCC, oświadczenia zamawiającego z dnia 17 kwietnia
2018r., raportu z badań losów absolwentów, zestawień wyników postępowań z określeniem
standardu VCC i bez
określenia takiego standardu.
Stanowiska zawarte w opracowaniach graficznych prezentujących porównanie standardu
PRINCE2 i VCC, porównanie standardu VCC z certyfikatem ICF, ICC w zakresie coachingu,
porównanie standardu VCC z ECDL i MOS w zakresie programów biurowych w
administracji,
porównanie standardu VCC z ECDL w zakresie systemów prezentacji w
biznesie, porównanie standardu VCC z ECDL i MOS w zakresie Multimediów w reklamie,
porównanie standardu VCC z ECDL w zakresie grafika komputerowego – podstawy,
porównanie standardu VCC z ECDL i MOS w zakresie pracownika obsługi biura, informacji
ogólnych na temat standardów VCC, ECDL i MOS Izba oceniła jako stanowisko własne
odwołującego służące prezentacji graficznej tezy, iż standardy VCC oraz standardy MOS i
ECDL nie są porównywalne tak pod względem zakresów tematycznych jak i ilości godzin,
przewidywanych modułów, czy sposobu uzyskiwania certyfikacji – ilość egzaminów.
Pismo zawierające wskazanie organów Polskiej Izby Firm Szkoleniowych Izba jako
niepodpisa
ne i nie wskazujące źródła pozyskania danych potraktowała jako stanowisko
własne zamawiającego, co do tego kto wchodzi w skład Rady Polskiej Izby Firm
Szkoleniowych.
Dokumenty w postaci :
Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 29 sierpnia 2017
r. w sprawie rejestru podmiotów świadczących usługi rozwojowe (Dz. U. 2017 r., poz. 1678)
i Ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. 2017, poz.
986 ze zm.) jako dowody co do prawa polskiego nie mogły być potraktowane jako dowód w
sprawie, choć oczywiście Izba uwzględniła ich treść przy ocenie stanu prawnego niniejszej
sprawy.
Na podstawie tych dowodów Izba ustaliła, co następuje:
W ogłoszeniu o zamówieniu zamawiający postanowił:
W Sekcji II.1.4)
Krótki opis:
1. Przedm
iotem zamówienia są usługi przeprowadzenia warsztatów i certyfikowanych
szkoleń, w tym w standardzie VCC (Vocational Competence Certificate) lub równoważnym w
zakresie ujednoliconego i kompletnego systemu zdobywania i weryfikacji wiedzy i
umiejętności, zdobytych poza formalnym systemem kształcenia, który posiada nie gorsze
cechy jakościowe, od rozwiązań wskazanych przez Zamawiającego, o walorach i cechach
nie gorszych niż opisane w niniejszej SIWZ dla studentów Katolickiego Uniwersytetu
Lubelskiego Jana Paw
ła II w ramach projektu „Zintegrowany Program Podnoszenia
Kompetencji studentów i pracowników Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II".
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia zawiera załącznik nr 1a/1b/1c/1d do SIWZ w
zależności od części.
W Sekcji II.2.1) Nazwa:
Usługa przeprowadzenia certyfikowanych szkoleń w standardzie VCC (Vocational
Competence Certificate) dla studentów KUL na potrzeby realizacji projektu Część nr: 4
II.2.4)
Opis zamówienia:
Przedmiotem zamówienia są usługi przeprowadzenia warsztatów i certyfikowanych szkoleń,
w tym w standardzie VCC (Vocational Competence Certificate) lub równoważnym w zakresie
ujednoliconego i kompletnego systemu zdobywania i weryfikacji wiedzy i umiejętności,
zdobytych poza formalnym systemem kształcenia, który posiada nie gorsze cechy
jakościowe, od rozwiązań wskazanych przez Zamawiającego, o walorach i cechach nie
gorszych niż opisane w niniejszej SIWZ dla studentów Katolickiego Uniwersytetu
Lubelskiego Jana Pawła II w ramach projektu „Zintegrowany Program Podnoszenia
Kompetencji studentów i pracowników Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II".
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia zawiera dla części nr 4 Usługa przeprowadzenia
certyfikowanych szkoleń w standardzie VCC (Vocational Competence Certificate) dla
studentów KUL na potrzeby realizacji projektu „Zintegrowany Program Podnoszenia
Kompetencji studentów i pracowników Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II”
załącznik nr 1d do SIWZ.
W sekcji III.1.3)
Zdolność techniczna i kwalifikacje zawodowe - Wykaz i krótki opis kryteriów
kwalifikacji:
Dla części 4:
— posiadania doświadczenia:
Wykonawca spełni warunek, jeśli wykaże, że w okresie ostatnich trzech lat przed upływem
terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy w tym okresie,
wykonał w sposób należyty co najmniej 1 usługę polegającą na zorganizowaniu i
przeprowadzeniu szkoleń z zakresu odpowiadającego swoim rodzajem przedmiotowi
zamówienia w części 4 (tj. usługę organizacji i realizacji szkoleń opartych na certyfikacji VCC
(Vocational Competence Certificate) lub równoważnej) dla co najmniej 300 osób, o wartości
co najmniej 500 000,00 PLN brutto, a usługa obejmowała także certyfikację dla co najmniej
100 osób w standardzie VCC lub równoważnym, z obszaru tematyki szkoleń stanowiących
przedmiot zamówienia w części 4, a uczestnikami szkoleń były osoby dorosłe (potwierdzone
dowodami, dokumentami w formie oryginału lub kserokopii poświadczonej za zgodność z
oryginałem przez Wykonawcę np. poświadczeniami, że zamówienia te zostały wykonane
należycie). Powyższe informacje należy przedstawić w oświadczeniu „Wykaz głównych
usług” stanowiącym Załącznik nr 7 do SIWZ.
Analogiczne postanowienia jak w sekcji II.2.4 zawiera rozdział III siwz pkt. 1 Opisu
przedmiotu zamówienia, gdzie dodatkowo w punkcie 7 i 8 postanowiono:
7. D
la części 4: Wykonawca, który proponuje lub powołuje się na standard równoważny,
zobowiązany jest wykazać równoważność wskazywanego standardu do standardu VCC-
Vocational Competence Certificate, zgodnie z określonym przez Zamawiającego zakresem
równoważności.
Za standard równoważny do VCC – Vocational Competence Certificate (dalej: VCC)
Zamawiający uzna proces uzyskiwania kompetencji i kwalifikacji w metodologii, standardach
realizacji procesu kształcenia i efekcie końcowym (egzamin, uznawalność zaświadczeń,
zgodność z Europejskimi Ramami Kwalifikacji, Polskimi Ramami Kwalifikacji) nie niższym niż
standard VCC, spełniający łącznie następujące cechy:
ustalone standardy dotyczące kompetencji (wiedzy, umiejętności i kompetencji
społecznych), składających się na daną kwalifikację opisane w języku efektów uczenia się;
proces walidacji sprawdzający, czy kompetencje wymagane dla danej kwalifikacji zostały
osiągnięte; walidacja obejmuje identyfikację i dokumentację posiadanych kompetencji oraz
ich weryfikację w odniesieniu do wymagań określonych dla kwalifikacji. Walidacja
prowadzona jest w sposób trafny (weryfikowane są te efekty uczenia się, które zostały
określone dla danej kwalifikacji) i rzetelny (wynik weryfikacji jest niezależny od miejsca,
czasu, metod oraz osób przeprowadzających walidację);
proces certyfikacji, w wyniku którego upoważniona instytucja nadaje dokument
stwierdzający posiadanie kwalifikacji; certyfikacja następuje po walidacji, w wyniku wydania
pozytywnej decyzji stwierdzającej, że wszystkie wymagane efekty uczenia się zostały
osiągnięte; certyfikat potwierdzający uzyskanie kwalifikacji powinien być rozpoznawalny i
uznawany w danym środowisku, sektorze lub branży;
instytucje certyfikujące mogą samodzielnie przeprowadzać walidację (procesy walidacji i
certyfikacji musz
ą być odpowiednio rozdzielone i niezależne), bądź przekazywać ją do
instytucji walidujących, np. centrów egzaminacyjnych. Szczegółowy opis standardu VCC
dostępny jest na stronie internetowej:
http://vccsystem.eu/wpcontent/uploads/2016/03/System-VCC-zasady-
konstytuuj%C4%85ce-walidacj%C4%99-i-certyfikacj%C4%99kwalifikacji-1.pdf
W rozdziale V pt. Warunki udziału w postępowaniu dla części 4 w pkt. 1 wskazano:
D
la części 4:
posiadania doświadczenia:
Wykonawca spełni warunek, jeśli wykaże, że w okresie ostatnich trzech lat przed upływem
terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie,
wykonał w sposób należyty co najmniej 1 usługę polegającą na zorganizowaniu i
przeprowadzeniu szkoleń z zakresu odpowiadającego swoim rodzajem przedmiotowi
zamówienia w części 4 (tj. usługę organizacji i realizacji szkoleń opartych na certyfikacji VCC
(Vocational Competence Certificate) lub równoważnej) dla co najmniej 300 osób, o wartości
co najmniej 500 000,00 zł brutto, a usługa obejmowała także certyfikację dla co najmniej 100
osób w standardzie VCC lub równoważnym, z obszaru tematyki szkoleń stanowiących
przedmiot zamówienia w części 4, a uczestnikami szkoleń były osoby dorosłe (potwierdzone
dowodami, dokumentami w formie orygin
ału lub kserokopii poświadczonej za zgodność z
oryginałem przez Wykonawcę np. poświadczeniami, że zamówienia te zostały wykonane
należycie).
W razie konieczności, szczególnie gdy wykaz usług lub dowody potwierdzające czy usługi
zostały wykonane (lub są wykonywane) należycie budzą wątpliwości Zamawiającego,
Zamawiający może zwrócić się bezpośrednio do właściwego podmiotu, na rzecz którego
usługi były wykonane (lub są wykonywane), o przedłożenie dodatkowych informacji lub
dokumentów bezpośrednio Zamawiającemu;
Powyższe informacje należy przedstawić w oświadczeniu „Wykaz głównych usług”
stanowiącym Załącznik nr 7 do SIWZ.
Zgodnie z rozdziałem VII pkt. 2.3) dla części 4 wykonawca na wezwanie zamawiającego w
celu wykazania powyższego warunku ma przedstawić:
b)
Wykaz głównych usług, którego wzór stanowi Załącznik nr 7 do SIWZ;
c)
Dowody określające, czy usługi wskazane w w/w Załączniku pn. Wykaz głównych usług
zostały wykonane należycie. Dowodami, o których mowa, są referencje bądź inne
dokumenty wystawione pr
zez podmiot, na rzecz którego dostawy były wykonywane (w
formie oryginału lub kopi poświadczonej za zgodność z oryginałem przez Wykonawcę), a
jeżeli z uzasadnionej przyczyny o obiektywnym charakterze Wykonawca nie jest w stanie
uzyskać tych dokumentów – oświadczenie Wykonawcy;
Zgodnie z załącznikiem nr 1d do siwz - OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA WRAZ Z
WYCENĄ DLA CZĘŚCI 4
Z
amawiający dla większości zamawianych szkoleń wymaga: Zamawiający wymaga, aby w
ramach szkolenia dla każdej grupy, zostały zrealizowane co najmniej zagadnienia
merytoryczne (program szkolenia) w zakresie zgodnym z zakresem określonym dla danego
tematu szkolenia na www.vccsystem.eu .
Wymaganie wspólne dla wszystkich rodzajów szkoleń:
W ramach zajęć dla każdej grupy szkoleniowej zostaną zrealizowane: zajęcia teoretyczne,
zajęcia praktyczne, zgodnie z wymaganiami standardu VCC lub równoważnego dla danego
typu szkolenia.
Wykonawca będzie zobowiązany do zapewnienia niezbędnych środków technicznych i
materiałów do realizacji zajęć w ramach zajęć dla każdej grupy szkoleniowej w postaci:
• podręczników do realizacji danego szkolenia, akredytowanych przez standard VCC
(Vocational Competence Certificate) lub równoważny;
• materiałów pomocniczych do realizacji szkoleń – jeżeli są wymagane;
Zajęcia zostaną zakończone egzaminem końcowym, zgodnym z procedurami określonymi
przez standard certyfikacji VCC (Vocational Competence Certificate) lub równoważny dla
danego szkolenia.
Wykonawca zobowiązany będzie do zorganizowania i przeprowadzenia dla uczestników
szkoleń egzaminów certyfikacyjnych w standardzie VCC lub równoważnym, zgodnie z
aktualnie obowiązującymi zasadami określonymi przez standard VCC (Vocational
Competence Certificate), tj. przez jeden egzamin rozumiane są egzaminy: teoretyczny i
praktyczn
y, jeżeli są przewidziane dla danego typu kursu.
Wykonawca zapewni każdemu z uczestników szkoleń podejście do każdego egzaminu oraz
wyda certyfikat VCC lub równoważny dla danego szkolenia wszystkim osobom, które
pomyślnie zdały egzamin.
Zajęcia odbywać się będą w salach udostępnionych nieodpłatnie przez Zamawiającego,
wyposażonych w sprzęt do realizacji zajęć w postaci: rzutnika multimedialnego, tablicy typu
flip-
chart oraz sprzętu komputerowego (pracownia komputerowa do wybranych kursów
IT/ICT), które w miarę możliwości udostępniane będą przez Zamawiającego.
Jeżeli przeprowadzenie egzaminu certyfikacyjnego dla danego szkolenia, wymagać będzie
zapewnienia sprzętu nie będącego na wyposażeniu, sal udostępnionych przez
Zamawiającego do realizacji zajęć, Wykonawca zobowiązany będzie do zapewnienia
wyposażenia niezbędnego do przeprowadzenia egzaminu VCC zgodnie z aktualnymi
wymaganiami standardu VCC (Vocational Competence Certificate) lub równoważny.
Odwołujący w piśmie do Polskiej Izby Firm Szkoleniowych z dnia 24 kwietnia 2018r. zadał
następujące pytanie:
"czy na rynku usług rozwojowych, wedle informacji dostępnych PIFS znane są/funkcjonują
równoważne do VCC - Vocational Competence Certificate procesy uzyskiwania kompetencji
i kwalifikacji w m
etodologii, standardach realizacji procesu kształcenia i efekcie końcowym
(egzamin, uznawalność zaświadczeń, zgodność z Europejskimi Ramami Kwalifikacji,
Polskimi Ramami Kwalifikacji) nie niższym niż standard VCC spełniające łącznie opisane
poniżej cech:
ustalone standardy dotyczące kompetencji (wiedzy, umiejętności i kompetencji
społecznych), składających się na daną kwalifikację opisane w języku efektów uczenia się;
proces walidacji sprawdzający, czy kompetencje wymagane dla danej kwalifikacji zostały
osiągnięte; walidacja obejmuje identyfikację i dokumentację posiadanych kompetencji oraz
ich weryfikację w odniesieniu do wymagań określonych dla kwalifikacji. Walidacja
prowadzona jest w sposób trafny (weryfikowane są te efekty uczenia się, które zostały
określone dla danej kwalifikacji) i rzetelny (wynik weryfikacji jest niezależny od miejsca,
czasu, metod oraz osób przeprowadzających walidację);
3) proces certyfikacji, w wyniku którego upoważniona instytucja nadaje dokument
stwierdzający posiadanie kwalifikacji; certyfikacja następuje po walidacji, w wyniku wydania
pozytywnej decyzji stwierdzającej, że wszystkie wymagane efekty uczenia się zostały
osiągnięte; certyfikat potwierdzający uzyskanie kwalifikacji powinien być rozpoznawalny i
uznawany w danym
środowisku, sektorze lub branży;
instytucje certyfikujące mogą samodzielnie przeprowadzać walidację (procesy walidacji i
certyfikacji muszą być odpowiednio rozdzielone i niezależne), bądź przekazywać ją do
instytucji walidujących, np. centrów Dział Zamówień Publicznych Al. Racławickie 14 | 20-950
Lublin tel. +48 81 445 41 59 | [email protected] I www.kul.pl 4 egzaminacyjnych. Szczegółowy opis
standardu
VCC
dostępny
jest
na
stronie
internetowej:
http://vccsystem.eu/wpcontent/uploads/2016/03/System-VCC-zasady-konstytuuj%C4%85ce-
walidacj%C4%99-icertyfikacj%C4%99-kwalifikacji-1.pdf.
Polska Izba Firm Szkoleniowych w dniu 25 kwietnia 2018r. udzieliła odpowiedzi, że:
" w naszym przekonaniu, w stosunku do szkoleń wymienionych i opisanych w załączonym do
pisma z dnia 24
.042018 r. dokumencie SIWZ, nie ma przestanek do określenia istnienia
bądź nie istnienia „standardów równoważnych do VCC - Vocational Competence Certificate
stanowiących procesy uzyskiwania kompetencji i kwalifikacji w metodologii, standardach
realizacji p
rocesu kształcenia i osiągania efektu końcowego (egzamin, uznawalność
zaświadczeń, zgodność z Europejskimi Ramami Kwalifikacji, Polskimi Ramami Kwalifikacji)
nie niższym niż standard VCC”.
Zamawiający używa określeń i pojęć, które nie znajdują umocowania w aktualnym stanie
prawnym, a ich znaczenie w rzeczywistości rynkowej jest inne niż zdaje się on przyjmować. I
tak:
Standard jest w tym wypadku zespołem kryteriów, cech i wymagań deklarowanych i
stosowanych przez dany podmiot, a konkretnie VCC. Nie ma żadnych podstaw ani kryteriów,
które pozwalałyby przyjąć go za punkt odniesienia dla innych usług rozwojowych. Nie ma też
aktualnie obiektywnej miary wedle której możliwe byłoby stwierdzenie czy jakaś inna usługa
rozwojowa jest dla niego „równoważna”. Zwraca uwagę, że Zamawiający nie wyjaśnia jak
rozumie w tym przypadku „równoważność” i nie próbuje formułować kryteriów jej uznania.
2. Certyfikowane szkolenia i warsztaty. Mamy tu do czynienia z niezrozumieniem przez
Zamawiającego stosowanych powszechnie pojęć i znaczeń. Użyte określenie należałoby
rozumieć w taki sposób, że Zamawiający oczekuje, że wnioskodawcy zaoferują szkolenia i
warsztaty posiadające bliżej nieokreślony certyfikat. Nie posiadają takiego „certyfikatu”
szkolenia VCC. Upowszechniony system tak
iej certyfikacji w Polsce nie istnieje, a jedyną
norma jest w tym zakresie jest możliwość ubiegania się o akredytacje określonych typów
kursów ze strony kuratoriów oświaty. Można się jedynie domyślać, że być może
Zamawiającemu chodziło o kompleksową usługę rozwojową, w wyniku której jej uczestnik
może uzyskać jakiś certyfikat. Warto jednak przy tym zauważyć, że inną usługą lub
elementem szerszej usługi rozwojowej jest szkolenie czy warsztat wspierający w osiągnięciu
określonych efektów uczenia się, a inną walidacja, np. w formie egzaminu, efektów uczenia
się i w jej wyniku certyfikacja uczestnika.
W Państwa zapytaniu odnajdujemy również oczekiwanie odniesienia kryteriów i warunków
sformułowanych przez Zamawiającego w SIWZ do stanu rozwoju i zawartości
Zinteg
rowanego Systemu kwalifikacji. Jest to kierunek właściwy, bowiem ZSK jest na dzisiaj
jedynym prawnie uregulowanym i obiektywnym punktem odniesienia dla formułowania
kryteriów i wymogów zbliżonych do tych, jakie próbuje stosować KUL jako Zamawiający.
Tyle t
ylko, że pomimo upływu ponad dwóch lat od wejścia w życie ustawy o ZSK, System
rozwija się stopniowo i nie ma w nim jeszcze kwalifikacji zgłoszonych przez VCC ani innych
kwalifikacji zawierających efekty uczenia się będące przedmiotem zainteresowania
Zamaw
iającego. Jednocześnie trzeba także poczynić zastrzeżenie, że ustawa o ZSK nie
reguluje w żadnej mierze dróg, sposobów czy form, jakimi osiągamy efekty uczenia się, a
jedynie reguluje sposób ich potwierdzania i porządkuje w usystematyzowany sposób
kwalifik
acje poprzez Polska Ramę Kwalifikacji.
Reasumując, nie ma jeszcze warunków faktycznych dla formułowania wymogów i oczekiwań
odwołując się do obiektywnego źródła zewnętrznego. Wszelkie odniesienia do jednego
źródła, stanowiącego jedynie jedno z wielu dostępnych na rynku, stanowić mogą naruszenie
podstawowych zasad, jakimi powinny się kierować ogłaszający zamówienia publiczne."
Z pisma Ministerstwa Rozwoju Departamentu EFS do Prezesa Fundacji VCC z dnia 7 lipca
2017r. wynika, że na polskim rynku istnieje wiele rozwiązań w zakresie nadawania
kwalifikacji, a także wiele sposobów potwierdzania osiągniętych w wyniku procesu
kształcenia efektów uczenia się. Brakuje jednak rozwiązań uwierzytelniających jakość
przyznawanych kwalifikacji oraz uniwersalnych zasad umożliwiających ich ocenę i
porównanie. W ramach programów współfinansowanych z EFS w perspektywie finansowej
2020 jednym ze wskaźników rezultatu jest liczba osób, które uzyskały kwalifikacje.
Zgodnie z zaleceniami Komisji Europejskiej wskaźniki te powinny mierzyć wyłącznie
kwalifikacje wpisane do ZSK.
Jednakże, ze względu na stan zaawansowania prac nad
włączaniem kwalifikacji do systemu, do czasu ujęcia w ZSK odpowiedniej liczby kwalifikacji,
na potrzeby realizacji projektów w ramach EFS Ministerstwo Rozwoju uzgodniło z KE
przyjęcie rozwiązania przejściowego, wspierającego interpretowanie kwestii nadawania
kwalifikacji w obecnym stanie prawnym (materiał o kwalifikacjach). Rolą przygotowanego
materiału nie jest ogólne definiowanie kwalifikacji w zastępstwie ustawy o Zintegrowanym
Systemie Kwalifikacji, ale wyjaśnienie, w jaki sposób mierzyć wskaźniki EFS dotyczące
uzyskiwania kwalifikacji. Tak samo rolą Ministerstwa Rozwoju nie jest tworzenie
alternatywnego do ZSK sys
temu czy listy kwalifikacji bądź podmiotów uprawnionych do
nadawania kwalifikacji, ich walidacji i
certyfikacji, Dlatego też Ministerstwo nie wydaje
indywidualnych interpretacji w sprawie uznawania kwalifikacji czy też procesów certyfikacji
prowadzonych przez różnego rodzaju podmioty. Część druga listy sprawdzającej (Warunki
umożliwiające uznanie danego dokumentu za potwierdzający uzyskanie kwalifikacją, która
do tej pory generowała największe problemy została znacznie zmodyfikowana. Aktualnie
odnosi się ona. do trzech etapów istotnych dla nadawania kwalifikacji czyli etapu kształcenia,
walidacji i: certyfikacji, przy-czym wymogiem dla cer
tyfikacji jest rozpoznawalność
uznawalność dokumentu w danej branży/sektorze, Ponadto w ww. materiale został zawarta
informacja, -
że wszelkie wskazane w jego ramach instytucje certyfikujące i kwalifikacje
stanowią jedynie przykłady i nie należy ich traktować jako zamkniętej listy. Zastosowanie
takiego rozwiązania ma wyeliminować ryzyko powoływania się przez Instytucje Organizujące
Konkursy wyłącznie na kwalifikacje zawarte ww. dokumencie.
Z
e Standardów szkolenia mediatorów uchwalonych przez Radę w dniu 29 października 2007
roku -
Społeczna Rada do spraw Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów
przy Ministrze Sprawiedliwości wynika, że opracowano pod względem efektów uczenia pięć
podstawowych standardów oraz szósty specjalistyczny, a także określono wymogi w
zakresie organizacji szkoleń i i rekomendacje co do formy szkolenia.
Z
oświadczeń B. M., M. Ś., A. K. wynika, że w zakresie takich szkoleń jak coaching, trener,
emisja głosu, system prezentacji informacji w biznesie, doradztwo zawodowe nie są tym
osobom znane standardy równoważne do standardu VCC mimo pracy w zawodzie trenera.
Z
oświadczenia Fundacji IT dotyczącej certyfikatu MOS wynika, że certyfikat ten posiada
zdefiniowane efekty uczenia się, walidację prowadzoną w sposób formalny walidację
poprzedzająca proces certyfikacji i proces certyfikacji oddzielony od procesu kształcenia.,
Certyfikacji w zakresie grafiki komputerowej ADOBE
, wynika, że jest to certyfikat
pozyskiwany w zakresie grafiki komputerowej,
Z porównania wydruku z zakresu
przedsiębiorczości w standardzie VCC, zajęć z zakresu przedsiębiorczości prowadzonych
przez Akademię Leona Koźmińskiego w Warszawie, z zajęć prowadzonych przez
Uniwersytet Warszawski
wynika, że szkolenia te mają różne zakresu przedmiotowe inne
ilości godzin.
Z wniosku o dofinansowanie o dofinansowanie projektu w ramach Program Operacyjny
Wiedza Edukacja Rozwój z dnia 22 marca 2018 r., Nr POWR.03.05.OO-OO-Z207/17 wynika,
że zamawiający w pkt. dotyczących szczegółowego projektu budżetu w poz. 143, 15155 i
162 wskazał na prowadzenie zajęć, uzyskanie certyfikatu w standardzie VCC lub
porównywalnym, również w uzasadnieniu poszczególnych wydatków wskazanych w
szczegółowym budżecie na str. 207-211 zamawiający zawarł odwołania do rozeznania rynku
wśród firm oferujących standard VCC, dokonał opisu dotyczącego zapewnienia jakości w
standardzie VCC, opisu efektów uczenia się w tym standardzie, zweryfikowania pozytywnie
przez Inst
ytut Badań Edukacyjnych procesu walidacji efektów uczenia się w standardzie
VCC i przyjęcia przez EVTA – sieć europejskich organizacji działających w dziedzinie
rozwoju kapitału ludzkiego z siedzibą w Brukseli w poczet swoich członków Fundację VCC,
str. 222
– odwołanie do standardu VCC lub porównywalnego w zakresie egzaminu z języka
obcego.
Z umowy o dofinansowanie projektu w ramach Program Operacyjny Wiedza Edukacja
Rozwój z dnia 22 marca 2018 r., Nr POWR.03.05.OO-OO-Z207/17 wynika, że beneficjent
odpowiada za realizację projektu zgodnie z wnioskiem, w tym za osiągnięcie wskaźników
produktu lub rezultatu, realizację projektu w oparciu o harmonogram, zapewnienie realizacji
projektu przez osoby mające stosowne kwalifikacje, zachowanie trwałości projektu lub
rezultatów, przetwarzanie danych osobowych, zgodnie z ustawą o ochronie danych
osobowych, zapewnienie zasady równości szans i niedyskryminacji zaś zgodnie z par. 19
beneficjent udziela zamówień w ramach projektu zgodnie z ustawą Pzp lub zasadą
konkurencyjności na warunkach określonych w Wytycznych w zakresie kwalifikowalności.
Z regulaminu konkursu w ramach dofinansowania projektu Program Operacyjny Wiedza
Edukacja Rozwój z pkt. 25 – 27 wynika sposób kwalifikowania studentów do projektu,
rodzaje sposób realizacji zadań w zakresie podnoszenia kompetencji osób uczestniczących
w edukacji, weryfikacji stanu wiedzy przed i po zakończeniu procesu uczenia się, zgodnie ze
str. 40 w celu właściwego monitorowania rezultatu zamawiający powinien określić m. in.
zdefiniowanie we wniosku standardu wymagań tj. efektów które osiągną uczestnicy w wyniku
przeprowadzonych działań projektowych oraz przedstawić sposób weryfikacji i kryteriów na
podstawie których zostanie dokonana ocena osiągnięcia przez uczestników zdefiniowanych
efektów po zakończeniu wsparcia udzielanego danej osobie, Ze standardów dotyczących
kosztów w projekcie również wynika konieczność zdefiniowana standardu wymagań tj.
efektów uczenia się i sposobu weryfikacji po zakończeniu wsparcia, co powinno być
porównane z kosztem usługi dostępnej na rynku komercyjnym – rozeznanie rynku,
jednocześnie certyfikowanie szkolenia prowadzące do uznania kwalifikacji jako formalny
wynik oceny i walidacji uzyskany w momencie potwierdzenia przez upo
ważnioną instytucję,
że dana osoba uzyskała efekty uczenia się spełniające określone przez tę instytucję
standardy. Certyfikaty i inne dokumenty potwierdzające uzyskanie kwalifikacji powinny być
rozpoznawalne i uznawane w danym środowisku, sektorze lub branży; Z Karty oceny
projektu pn. „Zintegrowany Program Podnoszenia Kompetencji studentów i pracowników
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Jana Pawła Il” wynika, że zamawiający nie we
wszystkich szkoleniach określił rodzaj wydanego certyfikatu i tam trudno jest oszacować
poprawność koszów.
Z podstawowych informacji
dotyczących uzyskiwania kwalifikacji w ramach projektów
współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego wraz ze wzorem Listy
sprawdzającej wynika, że kwalifikacja to określony zestaw efektów uczenia się w zakresie
wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych nabytych w edukacji formalnej,
pozaformalnej lub przez uczenie się nieformalne, zgodnych z ustalonymi dla danej
kwalifikacji wymaganiami, których osiągnięcie zostało sprawdzone w walidacji oraz formalnie
potwierdzone przez instytucję uprawnioną do certyfikowania. Dla kwalifikacji powinny być
również określone wymagania dotyczące walidacji a proces nadawania kwalifikacji (walidacji
i certyfikowania) powinien być objęty zasadami zapewnienia jakości. Walidacja to
wieloetapowy proces sprawdzania czy
– niezależnie od sposobu uczenia się – efekty
uczenia się wymagane dla danej kwalifikacji zostały osiągnięte. Walidacja poprzedza
certyfikowanie. Obejmuje identyfikację i dokumentację posiadanych efektów uczenia się oraz
ich weryfikację w odniesieniu do wymagań określonych dla kwalifikacji. Walidacja powinna
być prowadzona w sposób trafny, rzetelny. Wieńczy podjęcie i wydawanie decyzji.
Certyfikowanie to procedura, w wyniku której osoba ucząca się otrzymuje od upoważnionej
instytucji formalny dokument stwierdzający, że osiągnęła określoną kwalifikację.
Certyfikowanie następuje po walidacji, w wyniku wydania pozytywnej decyzji stwierdzającej,
że wszystkie efekty uczenia się wymagane dla danej kwalifikacji zostały osiągnięte. W
przypadku niektórych kwalifikacji walidacja i certyfikowanie prowadzone są przez różne
podmioty. Certyfikaty i inne dokumenty potwierdzające uzyskanie kwalifikacji powinny być
rozpoznawalne i uznane w branży lub w danym sektorze. Z uwagi na trwające prace nad
wdrożeniem ZSK nie jest możliwe wskazanie pełnej listy instytucji certyfikujących oraz
samych kwalifikacji. Za kwalifikacje ważne dla rynku pracy, każda instytucja będąca stroną
umowy o dofinansowanie decyduje o uzna
niu danego dokumentu za potwierdzający
uzyskanie kwalifikacji na podstawie przesłanek walidacji, certyfikowania, rozpoznawalności i
uznawalności w danej branży. Do czasu pełnego uruchomieni ZRK można wskazać
przykłady kwalifikacji spoza systemów oświaty i szkolnictwa wyższego, które mają znaczenie
w określonych środowiskach działalności społecznej lub zawodowej oraz mają stworzony
własny system walidacji i certyfikowania. Ponadto pomimo braku regulacji ze strony państwa
polskiego, kwalifikacjami są również certyfikaty, dla których wypracowano już system
walidacji i certyfikowania efektów uczenia się na poziomie międzynarodowym. Wskazane w
„Podstawowych informacjach (…)” certyfikaty i kwalifikacje stanowią jedynie przykłady i nie
należy traktować ich jako zamkniętej listy, analogiczna sytuacja ma miejsce w przypadku
instytucji certyfikujących.
Z Wytycznych
Ministerstwa Rozwoju dla Ekspertów oceniających projekty w ramach
Program Operacyjny Wiedza Edukacja R
ozwój wynika na str. 16 analogiczna z wyżej
wskazaną definicja kwalifikacji, jak również wskazuje się, że jednym z elementów
minimalnego zakresu warunków realizacji projektu są planowany zakres wsparcia
dydaktyczno-
szkoleniowego, w tym założenia programowe, zakres tematyczny, metodyka
nauczania, planowana lic
zba doradców i wykładowców, wymiar godzinowy, liczebność grup,
a także sposób i tryb monitorowania prawidłowości realizacji i wydatkowania przyznanego
wsparcia. Z lis
ty certyfikatów oraz dokumentów poświadczających udzielenie akredytacji
wynika, że zarówno Certyfikat VCC Akademia Edukacyjna jak i Standard Usługi
Szkoleniowo-R
ozwojowej PIFS SUS 2.0 zostały zweryfikowane pozytywnie, to samo dotyczy
Akredytacji Centrów Egzaminacyjnych ECDL.
Z listy
sprawdzającej do weryfikacji czy dany certyfikat/dokument można uznać za
kwalifikację na potrzeby mierzenia wskaźników monitorowania EFS dot. uzyskiwania
kwalifikacji wynika, że aby dany dokument potwierdzał kwalifikacje musi zawierać opis
efektów uczenia się, zapewnienie rozdzielności funkcji kształcenia i walidacji oraz musi być
rozpoznawalny i uznawalny w danej branży, a więc otrzymał pozytywne rekomendacje od co
najmniej 5 pracodawców danej branży/sektorów lub związku branżowego, zrzeszającego
pracodawców danej branży/sektorów. Z wykazu nazw szkoleń wymaganych do realizacji w
r
amach część 4 nie wynika ani fakt ich używania przez różne podmioty z branży/sektorów,
ani, że każdy z podmiotów z rynku branżowego/sektorowego pod tymi nazwami rozumie ten
sam zakres przedmiotowy i analogiczne efekty uczenia się. Z listy firm prowadzących
szkolenia oraz egzaminy certyfikacji VCC (stan na dzień 3 marca 2018 r.) wynika, że
podmiotów stosujących standard VCC w Polsce jest 132. Z mapy podmiotów prowadzących
szkolenia oraz egzaminy certyfikacji VCC
wynika, że standard ten jest obecny na znaczącym
obszarze Polski, a także w Holandii, Belgii, Francji, Szwajcarii, Włoszech, Bośni i
Hercegowinie, Macedonii Serbii, Kosowie Grecji, Bułgarii, Rumunii, Węgrzech, Austrii i
Słowenii oraz na Malcie i Cyprze.
Z
oświadczenia zamawiającego z dnia 17 kwietnia 2018r. wynika, że 80,8% absolwentów
kontynuowało kształcenie lub podjęło zatrudnienie.
Z
raportu z badań losów absolwentów wynika, że 91,79% absolwentów podjęło zatrudnienie
lub kontynuowało kształcenie, a w 87,31% udział w projekcie przyczynił się do rozwoju
absolwenta.
Z
zestawień wyników postępowań z określeniem standardu VCC i bez określenia takiego
standardu
wynika, że w postępowaniach ze wskazaniem standardu VCC wpływało po 1
ofercie, a w postępowaniach bez wskazania tego standardu od 3 – 14 ofert.
Izba oddaliła wnioski o przeprowadzenie dowodów z zeznań świadków, gdyż zakreślone dla
świadków tezy dowodowe nie dotyczyły ustalenia faktów, ale uzyskania wiadomości
specjalnych, czemu nie służą zgłoszone dowody ze źródeł osobowych.
Odwołujący i zamawiający cofnęli zgłoszone wnioski o przeprowadzenie dowodu z opinii
biegłego, tym samym dowód taki nie został przeprowadzony, zwłaszcza, że w świetle
zgromadzonego materiału dowodowego Izba doszła do przekonania, że wszechstronne
wyjaśnienie sprawy nie wymaga pozyskania wiadomości specjalnych.
Izba na podstawie powyższego materiału dowodowego oparła się przede wszystkim na
ogłoszeniu o zamówieniu i siwz, piśmie Ministerstwa Rozwoju Departamentu EFS do
Prezesa Fundacji VCC z dnia 7 lipca 2017r., Standardach
szkolenia mediatorów
uchwalonych
przez Radę w dniu 29 października 2007 roku - Społeczna Rada do spraw
Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości,
oświadczeniach B. M., M. Ś., A. K.., oświadczeniu Fundacji IT dotyczącej certyfikatu MOS,
wydruku z zakresu przedsiębiorczości w standardzie VCC, zajęć z zakresu
przedsiębiorczości prowadzonych przez Akademię Leona Koźmińskiego w Warszawie, z
zajęć prowadzonych przez Uniwersytet Warszawski, Podstawowe informacje dotyczące
uzyskiwania kwalifikacji w ramach projektów współfinansowanych z Europejskiego Funduszu
Społecznego wraz ze wzorem Listy sprawdzającej, Wytycznych Ministerstwa Rozwoju dla
Ekspertów oceniających projekty w ramach Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój,
lis
ty certyfikatów oraz dokumentów poświadczających udzielenie akredytacji, listy
sprawdzająca do weryfikacji czy dany certyfikat/dokument można uznać za kwalifikację na
potrzeby mierzenia wskaźników monitorowania EFS dot. uzyskiwania kwalifikacji, listy firm
prowadzących szkolenia oraz egzaminy certyfikacji VCC (stan na dzień 3 marca 2018 r.),
mapy
podmiotów prowadzących szkolenia oraz egzaminy certyfikacji VCC. Izba uznała te
dowody za wiarygodne i nadające się jako podstawa do rozstrzygnięcia. Pozostałe dowody
albo w rzeczywistości dowodami nie są gdyż stanowią stanowiska własne stron
postępowania, albo nie odnoszą się do sporne przedmiotu zamówienia, jak wskaźniki
osiągnięte w innych postępowaniach, czy też są dowodami z prawa, albo dowodzą jedynie,
że Fundacja VCC opracowała swoje standardy, które udostępnia innym firmom, co nie było
sporne między stronami. W ocenie Izby istotna sporu sprowadza się do rozstrzygnięcia:
czy zamawiający był uprawniony do odstąpienia od zakazu opisywania przedmiotu
zamówienia przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, źródła
lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane
przez konkretnego wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do uprzywilejowania
lub wyeliminowania niekt
órych wykonawców lub produktów
czy takie odstępstwo jest uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia i
zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie
dokładnych określeń,
3. a
zamawiający dopuścił realną równoważność.
Niewątpliwie zamawiający opisał przedmiot zamówienia odnosząc się do procesu
kształcenia, walidacji i certyfikacji, który w szczególny sposób charakteryzuje wykonawcę
Fundacja VCC oraz podmioty, które prowadzą egzaminy i certyfikację VCC, a zatem odstąpił
od zakazu opisu przez źródło lub szczególny proces, który charakteryzuje usługi dostarczane
przez konkretnego wykonawcę i podmioty, które do tego procesu dopuścił. Jednocześnie
zamawiający w zakresie swoich uzasadnionych potrzeb i specyfiki przedmiotu wskazał
jedynie, że opis przez odwołanie się do standardów VCC jest uzasadniony treścią wniosku o
dofinansowanie, w którym określił taki standard lub porównywalny, oraz tym, że PRINCE2
nie został pozytywnie zweryfikowany, ECCC nie spełnia wymagań zamawiającego. Jednak
ten sam zamawiający wskazał listę podmiotów uprawnionych do certyfikacji i wskazywał, że
inne niż VCC certyfikaty będzie uznawał za równoważne w tym TELC, ECDL, czy APS.
Odwołujący przeczył jednak tej tezie, i w ocenie Izby oświadczeniami trzech trenerów jak i
Fundacji IT uprawdopodobnił, że zamawiający odwołując się do standardu VCC ograniczył
dostęp innym wykonawcom do postępowania. Instytucje rządowe odpowiedzialne tak za
realizację ZSK jak i programu POWER w swoich wytycznych czy podstawowych
informacjach wskazywały, że nie ma jednego standardu weryfikowalności kwalifikacji
pozaoświatowych i nieopartych o szkolnictwo wyższe. Wskazywano, że wskazane
certyfikaty, czy instytucje certyfikujące nie są zamkniętymi listami i są wskazane jedynie
przykładowo, jednocześnie wskazano również, że dla ustalenia czy dany dokument
potwierdza kwalifikacje konieczne jest spełnienie warunków części II listy sprawdzającej.
Jednocześnie Izba ustaliła, że poza twierdzeniami o wiążącym charakterze wniosku o
dofinansowanie i obawą przed nie kwalifikowalnością środków oraz potrzebą zapewnienia
wysokich standardów – bez wskazania ani na czym one polegają, ani dlaczego zapewniają
określony poziom jakości usług, zamawiający nie wykazał, że opis przedmiotu zamówienia
przez wskazanie konkretnego standardu jest uzasadnione jego obiektywnymi potrzebami.
Zamawiający jednocześnie nie wykazał, że nie jest w stanie opisać przedmiotu zamówienia
za pomocą dostatecznie dokładnych określeń. W ocenie Izby sam fakt powstania
standardów VCC wskazuje, że taki opis jest co do zasady możliwy. Zamawiający przyznał
także, że są mu znane inne standardy, które spełniają jego oczekiwania co do jakości np.
standardy Standard Usługi Szkoleniowo-Rozwojowej PIFS SUS 2.0 czy ECDL, TELC i APS.
Zgodnie z wytycznymi i podstawowymi informacjami zamawiający powinien na potrzeby
wyniku o dofinansowanie określić zakres tematyczny szkoleń, ich wymiar, wymagania dla
doradców czy wykładowców, liczbę godzin, liczebność grupy. W ocenie Izby odstąpienie od
opisu przedmiotu zamówienia w części IV przez odwołanie się w przeważającej ilości
szkoleń jedynie do ilości osób przeszkalanych i do strony internetowej przystępującego nie
jest prawidłowe i nie stanowi podstawy do uznania, że zamawiający nie był w stanie opisać
przedmiotu zamówienia w sposób dostatecznie dokładny.
Izba zważyła, co następuje:
Izba
stwierdziła, że zgłoszone przystąpienie spełnia wymogi formalne określone w art. 185
ust. 2 ustawy.
Izba nie dopatrzyła się przesłanek mogących skutkować odrzuceniem odwołania na
podstawie art. 189 ust. 2 ustawy.
Izba oceniła, że odwołujący wykazał interes w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość
poniesienia szkody w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy czym
wypełnił materialnoprawną
przesłankę dopuszczalności odwołania.
Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 7 ust. 1 ustawy w zw. z art. 29 ust. 3 ustawy
przez opisanie przedmiotu zamówienia w części 4 przez podanie nazw własnych szkoleń,
którymi posługuje się tylko jedna jednostka certyfikująca (Fundacja VCC z siedzibą w
Lublinie, KRS: 0000479551), będąca podmiotem prywatnym i odwołaniu do programów
szkoleniowych tejże jednostki, w sytuacji gdy nie jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu
zamówienia, a dodatkowo na rynku usług szkoleniowych, zgodnie z najlepszą wiedzą
o
dwołującego nie funkcją standardy równoważne do VCC w zakresie szkoleń wymienionych
w części 4; oraz zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 7 ust. 1 w z w. z art. 29 ust 2
ustawy przez o
pisanie przedmiotu zamówienia w części 4 w sposób ograniczający
konkurencję.
Zarzut potwierdził się. Izba podziela przekonanie zamawiającego co do tego, że jako
gospodarz postępowania ma prawo decydować o opisie przedmiotu zamówienia, gdyż to on
zna swoje
potrzeby i powinien potrafić je opisać w taki sposób, aby wykonawcy uzyskali
wiedzę czego zamawiający oczekuje i jakie elementy świadczenia mają uwzględnić w cenie
ofertowej. Zamawiający jednakże błędnie interpretuje treść art. 29 ust. 3 ustawy, przyjmując,
że wolno mu wskazywać na konkretne procesy, czy źródła charakteryzujące konkretnego
dostawcę zawsze o ile określi parametry równoważności. Izba nie podziela tego przekonania
– dozwolony bowiem sposób opisu przedmiotu zamówienia określa bowiem przepis art. 29
ust. 1 ustawy, który nakazuje zamawiającemu opisać przedmiot zamówienia w sposób
jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń,
uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie
oferty. Przepis art. 29 ust. 3 ustawy określa w jaki sposób nie wolno zamawiającemu opisać
przedmiotu zamówienia tj. przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia,
źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez
konkretnego wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do uprzywilejowania lub
wyeliminowania niektórych wykonawców lub produktów. Przepis ten zatem zakazuje opisu
przedmiotu zamówienia w sposób uprzywilejowujący niektórych wykonawców. Przepis ten
owszem zawiera wyjątek od przewidzianego zakazu, ale ten wyjątek musi być
interpretowany ściśle – czyli zamawiającemu tylko wtedy wolno wskazać znaki towarowe,
patenty lub pochodzenie, źródła lub szczególny proces, który charakteryzuje produkty lub
usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli jest to uzasadnione specyfiką
przedmiotu zamówienia i zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą
dostatecznie dokładnych określeń, i dodatkowo wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy ,,lub
równoważny''.
W ocenie Izby zgromadzony materiał dowodowy, a także stanowiska stron potwierdziły, że
zamawiający wskazał określone źródło i proces charakteryzujący usługi rozwojowe
dostarczane przez wykonawcę Fundacja VCC, co więcej takie wskazanie uprzywilejowuje
132 podmioty, które świadczą usługi rozwojowe posługując się certyfikacją VCC, prowadząc
do ograniczenia dostępu tym wykonawcom, którzy taką certyfikacją się nie posługują.
Zdaniem Izby zgromadzony materiał dowodowy uprawdopodobnił, że określone szkolenia
wskazane w oświadczeniach trenerów nie zapewniają równoważności wobec standardów
VCC, potwierdza to także oświadczenie Fundacji IT dotyczące certyfikatu MOS. Izba wzięła
pod uwagę stanowisko Ministerstwa Rozwoju Departamentu EFS, a także Wytyczne i
„Podstawowe informacje” i ustaliła, że nie ma jednolitego sposobu walidacji i certyfikacji
nabywania kwalifikacji dla innych form kształcenia niż oświatowe i w ramach systemu
szkolnictwa wyższego, a wskazanie na instytucje certyfikujące czy określonego rodzaju
standardy w ramach tych dokumentów ma jedynie charakter przykładowy i nie są to listy
zamknięte. Izba ze stanowiska zamawiającego nie zdołała ustalić dlaczego zamawiający nie
zdecydował się opisać przedmiot zamówienia przez określenie zakresu tematyki szkoleń,
form jej prowadzenia, kwalifikacji wykładowców, ilości planowanych godzin, akceptowalnych
sposobów walidacji czy certyfikacji, jak również dlaczego nie odwołał się do innych
standardów, które wymienił w odpowiedzi na odwołanie – standardy opracowane przez
Polską Izbę Firm Szkoleniowych czy na rozprawie – ECDL, TELC, czy APS i z nich nie
uczynił elementu opisu przedmiotu zamówienia w odniesieniu do zakresu tematycznego, ani
też jako wzorca, do którego przyrównywane są parametry równoważności. W ocenie Izby
argumentacja zamawiającego, że taki standard wskazał we wniosku o dofinansowanie nie
może być wystarczająca na potrzeby oceny zgodności zachowań zamawiającego z ustawą
Pzp. Sam fakt, że standard VCC jest upowszechniony wśród określonej ilości firm
szkoleniowych i odwołujący mógł się o niego ubiegać nie jest wystarczający do wykazania,
że zamawiający nie był w stanie opisać przedmiotu zamówienia bez wskazania konkretnego
standardu za pomocą dostatecznie dokładnych określeń. Co więcej zamawiający nie
prowadził argumentacji w tym kierunku uznając, że to odwołujący musi wykazać, że opisane
przez zamawiającego parametry równoważności są pozorne. W ocenie Izby jednak brak
wykazania podstawowej przesłanki zezwalającej na wskazanie konkretnych nazw procesów,
czy usług, czyli braku możliwości innego opisu, nie pozwala nawet na rozważania, czy
parametry równoważności są opisane prawidłowo. Odwołujący wykazał, to co było dla niego
obowiązkiem czyli uprawdopodobnił, że zamawiający ogranicza konkurencję. Wykazał to w
następujący sposób, z jednej strony wskazując na to, że zamawiający oczekuje rozdzielania
procesu walidacji od certyfikacji, podczas, gdy wprost z części II pkt. 2 i 3 listy sprawdzającej
wynika, że to walidacja ma być rozdzielona od procesu kształcenia, a certyfikacja
prowadzona jest po przeprowadzeniu walidacji. W ocenie Izby zatem wymóg równoważności
postawiony w pkt. 4 ust. 8 str. 3 siwz jest nadmierny nawet w stosunku do wymagań projektu
POWER wobec dokumentu potwierdzającego uzyskanie kwalifikacji, co oznacza, że takie
wymaganie pozostaje bez związku z rzeczywistą potrzebą zamawiającego w postaci
wykonania dofinansowanego projektu. Z drugiej strony wykazał, że nawet gdyby inaczej
wyłożyć parametry równoważności, to nie jest możliwe ustalenie jaki poziom równoważności
zamawiający przewidział co do zakresu tematycznego poszczególnych szkoleń, gdyż dla
przeważającej większości tych szkoleń zamawiający przy opisie zakresu tematycznego
poprzestał na odesłaniu do strony internetowej Fundacji VCC. W ocenie Izby
uprawdopodabnia to stanowisko odwołującego, że mimo tego, że wykaże się
zamawiającemu certyfikatem równoważnym do standardu VCC, to zamawiający będzie
domagał się tego równoważnego standardu w odniesieniu do identycznego zakresie
tematycznego po
szczególnych szkoleń jak w standardzie VCC. Taka sytuacja rodzi
niepewność po stronie wykonawców, czy rzeczywiście jeśli wskażą certyfikaty wstępnie
uznane przez zamawiającego jako równoważne będą ocenieni jako zgodni z treścią siwz w
zakresie
merytoryczne
j zawartości szkoleń. Dalej odwołujący w ocenie Izby
uprawdopodobnił, że co najmniej niektóre z opisanych szkoleń nie mają zakresu
merytorycznego równoważnego z opisanym w standardzie VCC lub certyfikaty, które może
zaoferować odwołujący zostały przez zamawiającego ocenione jako nierównoważne
PRINCE2, ECCC i MOS. To w ocenie Izby sprawia, że odwołujący podołał ciężarowi
uprawdopodobnienia ograniczenia konkurencji, a zamawiający natomiast poległ przez
niewykazanie przesłanki braku możliwości opisu przedmiotu zamówienia za pomocą
dostatecznie dokładnych określeń. Tym samym zarzuty naruszenia art. 7 ust. 1, 29 ust. 2 i 3
ustawy Izba uznała za uzasadnione i nakazała zamawiającemu dokonanie opisu przedmiotu
zamówienia przez zaniechanie do odwoływania się do standardu konkretnego wykonawcy
uprzywilejowującego grupę wykonawców certyfikujących według tego standardu, ale
dokonanie opisu przedmiotu zamówienia w sposób jednoznaczny i wyczerpujący za pomocą
dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i
okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty. Izba nie zakazuje zamawiającemu
zadbać o wysoką jakość świadczonych usług, ale nakazuje zamawiającemu
przeprowadzenie postępowania w sposób przede wszystkim zapewniający dostępność do
zamówienia wszystkim tym wykonawcom, którzy przy należytym opisie przedmiotu
zamówienia i odpowiednio skorelowanymi z nim warunkami dają gwarancję należytego
wykonania zamówienia przy utrzymaniu opisanych przez zamawiającego wymagań
jakościowych. Izba zgodnie z art. 180 ust. 1 ustawy jest uprawniona do kontroli działań lub
zaniechań zamawiającego, pod kątem ich zgodności z przepisami ustawy. Tym samym Izba
nie dokonuje oceny czy certyfikaty wystawiane przez różne instytucje, w tym VCC i PIFS są
rozpozna
walne na rynku i uznawalne. Te okoliczności są badane na podstawie złożonego
wniosku o dofinansowanie, zgodnie z warunkami regulaminu projektu POWER. Tym samym
przytoczone przez odwołującego orzecznictwo Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w
Rzeszowie nie
miały wpływu na rozstrzygnięcie Izby. Izba w ramach niniejszego
uzasadnienia analizowała jedynie zaistniały w sprawie stan faktyczny pod kątem jego
subsumpcji pod normę ustawy oraz uwzględniając rozkład ciężaru dowodowego dokonała
badania, która ze stron w zakresie ją obciążającym zdolna była do wykazania swojego
stanowiska. W konsekwencji Izba stoi na straży zachowania zasad prawa zamówień
publicznych, a przede wszystkim zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania tych
wykonawców, którzy dają realną szansę wykonania zamówienia o określonej przez
zamawiającego jakości.
Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 7 ust, 22 ust. 1a ustawy przez stawianie
nieproporcjonalnych i nieuzasadnionych potrzebami z
amawiającego wymagań dotyczących
części 4 w zakresie legitymowania się doświadczeniem wykonania w ciągu ostatnich trzech
lat co najmniej 1
usługi polegającej na zorganizowaniu i przeprowadzeniu szkoleń z zakresu
odp. swoim rodzajem przedmiotowi zamówienia w części 4 (tj. usługę organizacji i realizacji
szkoleń opartych na certyfikacji VCC (Vocational Competence Certificated lub równoważnej)
dla co najmniej 300 osób, o wartości co najmniej 500 000,00 zł brutto, a usługa obejmowała
także certyfikację dla co najmniej 100 osób w standardzie VCC lub równoważnym, z obszaru
tematyki szkoleń stanowiących przedmiot zamówienia w części 4, w sytuacji, gdy zgodnie z
najlepszą wiedzą odwołującego po pierwsze - na rynku usług szkoleniowych nie funkcjonują
standardy równoważne do VCC, co nie oznacza, iż podmiot, który przeprowadził w ostatnim
czasie co najmniej 1 usługę dla co naj-mniej 300 osób, o wartości co najmniej 500 000,00 zł
brutto, a usługa obejmowała także certyfikację dla co najmniej 100 osób w oparciu o inne
powszechnie obowiązujące i uznawane standardy (np. ISO 9001:2008) daje gorszą
gwarancję prawidłowego wykonania przedmiotowej usługi.
Zarzut potwierdził się. Izba wzięła pod uwagę, że zamawiający ujął w opisie sposobu
spełniania warunków udziału w postepowaniu odesłanie do standardu konkretnego
wykonawcy p
odczas, gdy zamawiający nie wykazał, że był uprawniony do opisu przedmiotu
zamówienia z powołaniem się na ten standard. Zgodnie z art. 22 ust. 1a ustawy zamawiający
określa warunki udziału w postępowaniu oraz wymagane od wykonawców środki dowodowe
w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz umożliwiający ocenę zdolności
wykonawcy do należytego wykonania zamówienia, w szczególności wyrażając je jako
minimalne poziomy zdolności.
Tym samym w sytuacji, w której w przedmiocie zamówienia nie powinien się znaleźć
określony standard, to odwołanie się do niego w warunku udziału w postępowaniu zaburza
proporcjonalność warunku, co z kolei stoi w sprzeczności z treścią art. 22 ust. 1 a ustawy.
Tym samym Izba nakazała opisanie przez zamawiającego sposobu spełniania warunków
udziału w postępowaniu w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 192 ust.1, 2 i 3 pkt
1 ustawy.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy stosownie do
wyniku spraw oraz zgodnie z § 3 pkt. 1 i 2 lit. b i § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze zm. Z 2017r. poz. 47) obciążając zamawiającego kosztami
postępowania w postaci uiszczonego przez odwołującego wpisu od odwołania oraz kosztów
zastępstwa prawnego nakazując zamawiającemu zwrot odwołującemu poniesionych przez
niego kosztów wpisu i zastępstwa prawnego w wysokości 3 600zł., zgodnie z
przedstawionym rachunkiem.
Przewodniczący: ………………..