Sygn. akt KIO 840/18
WYROK
z dnia 17 maja 2018 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Anna Kuszel
– Kowalczyk
Jan Kuzawiński
L
uiza Łamejko
Protokolant:
Marta Słoma
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 maja
2018 r. w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 30 kwietnia 2018 r. przez wykonawcę Studiotech
Poland Sp. z o.o.
, ul. Bażancia 53, 02-892 Warszawa w postępowaniu prowadzonym przez
z
amawiającego Telewizję Polską S.A., ul. J.P. Woronicza 17, 00-999 Warszawa
przy udziale wykonawcy 4Visions
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. K., ul.
Kosiarzy 20A, 02-953 Warszawa
zgłaszającego przystąpienie po stronie Zamawiającego
orzeka:
o
ddala odwołanie,
k
osztami postępowania obciąża wykonawcę Studiotech Poland Sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie i zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego
kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez
wykonawcę Studiotech Poland Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu od
odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. z 2017 r., poz. 1579 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………………
………………………………………
………………………………………
UZASADNIENIE
Za
mawiający – Telewizja Polska S.A. z siedzibą w Warszawie prowadzi w trybie
przetargu nieograniczonego, na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo
zamówień publicznych (t.j. z 2017 r., poz. 1579 ze zm.; dalej: Pzp), postępowanie o udzielenie
zamówienia na: „Zakup stacji satelitarnej DSNG dla Telewizyjnej Agencji Informacyjnej".
Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wykonawczych
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 28 listopada 2017 r. pod numerem 2017/S 228-474683.
Wykonawca
Studiotech Poland Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej: Odwołujący) w
dniu 30 kwietnia 2018
r. złożył odwołanie na zaniechanie przez Zamawiającego odrzucenia
oferty wykonawcy 4Visions Sp. z o.o. Sp. K.
z siedzibą w Warszawie (dalej również:
Przystępujący lub 4Visions) oraz na wybór oferty ww. wykonawcy jako oferty najkorzystniejszej
i zaniechanie dokonania czynności unieważnienia postępowania.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
art. 89 ust. 1
pkt 2 Pzp w związku z art. 82 ust. 3 Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty wykonawcy 4Visions
pomimo, że treść tej oferty nie odpowiada treści
specyfikacji istotnych warunków zamówienia (dalej: SIWZ), zaś niezależnie oferta
przedstawiona przez tego
wykonawcę wprowadza w błąd Zamawiającego co do
spełnienia parametrów wyraźnie i precyzyjnie wymaganych przez Zamawiającego i w
konsekwencji stanowi czyn nieuczciwej konkurencji.
a
rt. 7 ust. 1 Pzp poprzez niezachowanie zasad uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców, polegającej na tym, że Zamawiający w sposób dowolny
dokonał oceny oferty przedstawionej przez 4Vision,
a
rt. 93 ust. 1 pkt 1 Pzp poprzez brak unieważnienia prowadzonego postępowania.
W związku z powyższym Odwołujący wniósł o:
1. mery
toryczne rozpoznanie odwołania i jego uwzględnienie,
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty,
nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert, a w
konsekwencji odrzucenia oferty 4Vision,
4. nakazani
e Zamawiającemu unieważnienia postępowania
Argumentując zasadność wniesienia odwołania Odwołujący podał, że jest wykonawcą,
którego oferta, w związku z wyrokiem KIO z dnia 20 marca 2018 roku (sygn. akt KIO 423/18)
została odrzucona, a zmierza ono do unieważnienia postępowania zamówieniowego z uwagi
na fakt, że w postępowaniu złożono dwie oferty, z których również druga powinna ulec
odrzuceniu. W świetle przepisów Pzp odwołanie może złożyć wykonawca, który zgodnie z art.
179 ust. 1 Pzp posiada m.in. interes
w uzyskaniu danego zamówienia. Zgodnie z dominującym
poglądem w orzecznictwie odwołanie, którego celem jest unieważnienie postępowania uznaje
się za nieuprawnione, gdyż rzekomo brak wówczas ww. interesu po stronie odwołującego.
Odwołujący poddał krytyce taki pogląd i wskazał co następuje.
Istotną kwestią jest analiza przepisu art. 179 ust. 1 Pzp który ma następujące brzmienie
,,Środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcy; uczestnikowi
konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu danego
zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego
przepisów niniejszej ustawy.".
Odwołujący podkreślił fragment, który odnosi się do wykonawcy, który ma lub miał interes w
uzyskaniu danego zamówienia. Nie odnosi się on do danego postępowania, a do danego
zamówienia. Pojęcie zamówienia powinno się uznawać w tym przypadku za pojęcie szersze
od pojęcia samego postępowania. Zamówienie bowiem można udzielić nie tylko w wyniku
prz
eprowadzenia jednego postępowania, ale tych postępowań może być więcej. Przykładem
może być sytuacja, w której zamawiający publiczny musi unieważnić dane postępowanie z
uwagi na fakt, iż otrzymał oferty zawierające ceny przekraczające założony budżet. To samo
zamówienie, obejmujące ten sam zakres zadania może być ponownie ogłoszone, gdy
zamawiający zdoła zwiększyć kwotę przeznaczoną na realizację zamówienia. Czyli będziemy
mieli do czynienia z tym samym zamówieniem, choć z innym (następnym) postępowaniem.
N
a wskazany wyżej aspekt zwróciła uwagę KIO w wyroku z dnia 30 grudnia 2011 roku (KIO
2702/11), w którym stwierdzono, iż przez dane zamówienie należy rozumieć „nie przedmiot
konkretnego postępowania, lecz dostawę/usługę/robotę budowlaną, którą zamawiający chce
na podstawie umowy o zamówienie publiczne nabyć". Wskazana interpretacja prowadziła
Odwołującego do wniosku, że nadal posiada on interes w korzystnym dla niego rozstrzygnięciu
żądań wynikających z niniejszego odwołania. Może bowiem liczyć na ponowne ogłoszenie
ww. przetargu, a zatem posiada nadal interes w jego uzyskaniu.
Niezależnie od wskazania na aktualny interes Odwołującego, Odwołujący zauważył, iż środki
ochrony prawnej przysługują wykonawcy jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu danego
zamówienia. Zatem ustawodawca nie wskazuje wyłącznie na tego wykonawcę, który ma
interes w uzyskaniu zamówienia, ale również tego, który taki interes miał (w czasie przeszłym).
Zatem nawet gdyby Izba uznała, że Odwołujący interesu nie ma (czemu Odwołujący
zaprzeczył), to nie można nie zauważyć, że Odwołujący takowy interes miał. Wszak złożył
ofertę w postępowaniu licząc na uzyskanie stosownego zamówienia.
Odwołujący zwrócił uwagę na okoliczność, iż w rozpatrywanym przypadku podobne błędy w
ofercie jak Odwołujący, posiada również wykonawca 4Visions. Jednakże pomimo tych
uchybień, Zamawiający dokonał wyboru jego oferty i zamierza udzielić mu zamówienia. W
takich okolicznościach trudno się zgodzić z sytuacją, iż jeden podmiot, którego oferta została
skutecznie odrzucona nie może wnieść odwołania, gdy drugi podmiot, posiadający
równoważne błędy w ofercie, jednak uzyskuje zamówienie. Wszak w takich okolicznościach
powinno dojść do odrzucenia obu ofert, postępowanie zamówieniowe powinno zostać
unieważnione i ponownie ogłoszone, a w nim Odwołujący powinien mieć szansę na ponowne
złożenie oferty.
W powyższych okolicznościach Odwołujący uznał, że „padł ofiarą" własnej korzystnej oferty,
gdyż jego tańsza oferta, która została wybrana przez Zamawiającego, podlegała ocenie
drugiego w kolejności wykonawcy, co do którego w dalszym postępowaniu jedynym
recenzentem stał się Zamawiający. Zamawiający, jest w stanie popełniać błędy w stosowaniu
przepisów zamówień publicznych. Odwołujący podniósł, że na obecnym etapie tenże
Zamawiający może nie obawiać się dokonania wyboru oferty, która zawiera błędy, bo w myśl
dominującego poglądu orzecznictwa KIO, o którym wspomniano na wstępie, nie obawia się
już postępowania kontrolnego przed KIO w trybie odwoławczym. Krytykowany pogląd nie
dotyczy jedynie omawianego postępowania, ale może mieć negatywne skutki w wielu
toczących się postępowaniach, w których mogą uzyskiwać zamówienia wykonawcy, którzy
złożyli wadliwe oferty, ale znajdują się w korzystnej sytuacji, że te oferty zawierały wyższą
cenę niż konkurencja (były mniej korzystne). Odwołujący zauważył, że taka linia orzekania ma
wpływ nie tylko na naruszenie zasady konkurencji, ale również na finanse publiczne, tj. na
konieczność wydatkowania większych środków, i to na wykonawców składających wadliwe
oferty, które powinny ulec odrzuceniu.
Odwołujący przywołał wyrok KIO z dnia 6 października 2011 roku (KIO 2044/11)
„Pozostawienie bez rozpoznania wyłącznie zarzutów, w odniesieniu do których ziściły się
przesłanki odrzucenia odwołania, urzeczywistnia zasadę zawartą w ort. 7 ust. 3 Pzp
nakazującą udzielenie zamówienia wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy; jest
również zgodne z wyrażanym w orzecznictwie i piśmiennictwie postulatem szerokiej
interpretacji art 179 ust. 1
Pzp. Pogląd ten wskazuje na możliwość wnoszenia środków ochrony
prawnej nie tylko w celu zachowania praw wykonawcy w postępowaniu, ale również w celu
zapewnienia zgodności z prawem całego postępowania o udzielenie zamówienia, tak aby
umowa zawar
ta w jego wyniku nie była obarczona wadą uzasadniającą jej unieważnienie. [...]
Nie można też pominąć, że ustawodawca przez sformułowanie w art. 180 ust. 2 Pzp
enumeratywnego katalogu czynności zamawiającego, od których przysługuje odwołanie,
ogranicza prz
edmiotowo możliwość wnoszenia środków ochrony prawnej jedynie w
postępowaniach o wartości mniejszej, niż kwota wskazana w 11 ust. 8 Pzp. Zatem wykonawca
może wnieść odwołanie wyłącznie wobec czynności wykluczenia go z postępowania lub
odrzucenia jego ofert
y, nie może natomiast kwestionować czynności wyboru najkorzystniejszej
oferty jedynie postępowaniach o wartości mniejszej, niż kwota wskazana wart. 11 ust. 8 Pzp.
W postępowaniach wartości większej niż kwota wskazania w art. 11 ust. 8 (zatem i w badanym
po
stępowaniu), ustawodawca nie ustalił ograniczeń o przedmiotowym charakterze, zatem dał
wykonawcom możliwość kwestionowania przez wniesienie odwołania wszystkich czynności i
zaniechań zamawiającego podjętych w postępowaniu o udzielenie zamówienia.
Prezentow
ana wykładnia jest spójna z poglądem ukształtowanym w orzecznictwie Izby, a
opartym o zastosowanie per analogiom art. 187 ust. 2 Pz
p, zgodnie z którym bez rozpoznania
pozostawia się zarzuty, co do których zachodzą przesłanki uniemożliwiające ich skierowanie
na rozprawę."
W zakresie niezgodności oferty 4Visions z SIWZ Odwołujący zidentyfikował liczne błędy i
uchybie
nia w ofercie Przystępującego, co powinno skutkować odrzuceniem tej oferty. W
odwołaniu wskazał następujące uchybienia i błędy w ofercie złożonej przez 4Visions w ramach
prowadzonego postępowania.
W zakresie punktu 12 tabeli formularza ofertowego (Krosownica automatyczna wizji
spełniająca wymagania p. 2.4 opisu przedmiotu zamówienia (dalej: OPZ) spółka 4Visions
zaoferowała produkt BMD typ/model: „Smart Videohub 40x40 + Videosmart + Universla SDI
interface". Produkt ten nie
spełnia jednak wymagań określonych przez Zamawiającego w
dokumentacji przetargowej. Zgodnie bowiem z punktem 2.4.6. OPZ krosownica powinna
dysponować automatyczną korekcją (tzw. autosense) tłumienności kabla na wejściach.
Dokumentacja zaproponowanego przez 4Visions urządzenia nie zawiera jednak wzmianki
dotyczącej korekcji tłumienności kabla na wejściach.
Produkt, czyli
„Smart Videohub 40x40 + Videosmart + Universla SDI interface", nie spełnia
również wymagań wskazanych przez Zamawiającego w punkcie 2.4.1. OPZ, zgodnie z którym
urządzenie to powinno posiadać interfejs wyjściowy GPI umożliwiający przełączenie sygnałów
w wybranym wyjściu krosownicy za pośrednictwem pulpitów sterujących kamer, opisanych w
punkcie 2.1.3. OPZ.
Odwołujący zaznaczył, że ww. router Videohub wymaga do tego celu
podłączenia zewnętrznego urządzenia GPI & Tally Interface, które nie jest częścią składową
krosownicy automatycznej wizji.
W wymaganiach dotyczących Krosownicy automatycznej wizji HD/SD SDI, pkt. 2.4.3 OPZ,
Zamawiający wymagał, aby zaoferowane urządzenie było przezroczyste dla
zaembedowanych sygnałów Dolby E, Dolby D, PCM. Zgodnie z informacją otrzymaną od
producenta w dniu 22 marca 2018 roku (załączony mail wraz z tłumaczeniem), produkt Smart
Video
HUB 40 x 40 jest przezroczysty jedynie dla sygnałów PCM. Brak zgodności urządzenia
z powyższym wymaganiem eliminuje go jako urządzenie mogące pracować we wspólnej
infrastrukturze wozu DSNG.
W zakresie punktu 13 tabeli formularza ofertowego (Mikser fonii spełniający wymagania
punktu 2.5 OPZ, spółka 4Visions zaoferowała produkt Soundcraft typ/model: „Si Performer 2
+ opcje". Produkt ten nie spełnia wymagań wskazanych w punkcie 3.5.12. OPZ, który nakłada
wymóg pasma przenoszenia co najmniej w zakresie 20 Hz-20 kHz + 0,5-2 dB. Zaoferowane
ur
ządzenie nie spełnia tych wymagań.
W zakresie punktu 11 tabeli formularza ofertowego (Mikser wizji spełniający wymagania
punktu 2.3 OPZ), spółka 4Visions zaoferowała produkt SAM typ/model: „Kula 1ME".
Odwołujący podniósł, iż takie określenie produktu pozostawia dowolność w doborze miksera
zaoferowanego przez powyższego wykonawcę. Zgodnie bowiem z oficjalną informacją
dostępną na stronie ww. producenta (https://s-a-m.com/products/flexible-l-3-mes-kula/c-24/p-
w ramach miksera 1 ME do dyspozycji są dwa rozwiązania: 1 M/E SD/HD oraz 1M/E
UHD.
Ponadto, określenie „Kula" odnosi się do urządzenia, które może być wyposażone w
komponenty zwiększające ilość wejść/wyjść. Mając na uwadze powyższe, Odwołujący uznał,
iż oferta wykonawcy 4Visions w tym zakresie stanowi tzw. ofertę wariantową, co w świetle
postępowania prowadzonego przed KIO w sprawie o sygnaturze akt KIO 423/18, w sprawie z
odwołania spółki 4Visions stanowiło powód do odrzucenia oferty Odwołującego.
Odwołujący zauważył, iż postępowanie wszczęte odwołaniem spółki 4Visions z dnia 5 marca
2018 r. dotyczyło bowiem tożsamej sytuacji, tj. dotyczyło braku precyzyjnego wskazania w
ramach formularza ofertowego opcji/modelu/wariantu danego urządzenia oferowanego przez
Wykonawcę na potrzeby postępowania.
Zdaniem
Odwołującego, analogiczny charakter sytuacji - brak odrzucenia przez
Zamawiającego oferty złożonej przez spółkę 4Visions wskazywał na nierówne traktowanie
wykonawców, a co za tym idzie, stanowi naruszenie art. 7 Pzp.
Biorąc pod uwagę powyższe należy zwrócić uwagę na orzecznictwo Krajowej Izby
Odwoławczej. Wyrok KIO z dnia 20 października 2010 roku (KIO 2173/10) „W ocenie izby treść
oferty Odwołującego nie odpowiada treści SIWZ. Nie jest bowiem uzasadnione twierdzenie, iż
wystarczającym w świetle zapisów SIWZ było wskazanie nazw oferowanych modeli. Tak, jak
wskazywał to Zamawiający, postanowienia opisu przedmiotu zamówienia określające
parametry zamawianego sprzętu były ogólnymi wskazaniami i powinny one zostać
skonkretyzowane w postanowieniach oferty. Tymczasem Odwołujący, wbrew temu co
twierdził, nie wskazał konkretnego modelu oferowanego urządzenia, aie nazwy handlowe
rodziny sprzętu, na którą składa się wiele różnych modeli charakteryzujących się różnymi
parametrami funkcjonalnymi. Tym samym ewentualne wezwanie do wyjaśnień, skierowane do
Odwołującego, prowadziłoby do istotnych zmian w treści złożonej przez niego oferty.
Oznaczałoby bowiem konkretyzację wskazania każdego z oferowanych przez niego urządzeń
wraz z dokładnym określeniem parametrów opisujących każde z nich, a zatem czynność, którą
Odwołujący powinien dokonać konstruując ofertę złożoną Zamawiającemu. Ponadto wyrok
KIO z dnia 20 marca 2017 roku (KIO 439/17) „W tym zaś przypadku - niezgodność treści oferty
polegała na braku podania (skonkretyzowania) oferowanego wyrobu, aby pozostawał on
spójny z przestawionymi parametrami. Z treści oferty nie wynikało, jaki model monitora za
podaną cenę odwołujący ma zamiar dostarczyć zamawiającemu. Powoływanie się zatem na
okoliczność, że niektóre z rodziny monitorów Lenovo, spełniają parametry wyznaczone w tym
postępowaniu w Szczegółowym opisie przedmiotu zamówienia - w świetle dokumentów oferty
odwołującego - nie świadczą, że taki model został zaoferowany."
Tym samym, zgodnie z art. 93 ust 1 pkt 1 Pzp
, Zamawiający unieważnia postępowanie o
udzielenie zamówienia, jeżeli nie złożono żadnej oferty niepodlegającej odrzuceniu.
Odwołujący zaznaczył, iż w analizowanym stanie faktycznym, Zamawiający nie ma innej
możliwości niż unieważnienie postępowania zgodnie z dyspozycją przywołanego powyżej
artykułu. Obie oferty złożone w ramach postępowania zawierają bowiem takie samo
uchybienie, które w ślad za orzeczeniem KIO stanowi przesłankę do ich odrzucenia. Przy
czym, uchybienie to nie może zostać poprawione w ramach żadnej instytucji przewidzianej
ustawą.
Zamawiający nie przedłożył pisemnej odpowiedzi na odwołanie, na rozprawie wniósł o
oddalenie odwołania przedstawiając stosowną argumentację.
Do postępowania odwoławczego, po stronie Zamawiającego, przystąpienie zgłosiła
4Visions wnosząc o oddalenie odwołania.
Izba, wobec spełniania przez 4Visions przesłanek z art. 185 ust. 2 Pzp, postanowiła
dopuścić wykonawcę zgłaszającego przystąpienie do udziału w postępowaniu odwoławczym.
Po przeprowadzeniu rozprawy Izba, uwzględniając całość dokumentacji
przedmiotowego postępowania, w tym w szczególności SIWZ, oferty wykonawców,
korespondencję pomiędzy Zamawiającym i wykonawcami, odwołanie, jak również
biorąc pod uwagę oświadczenia, stanowiska stron złożone w trakcie posiedzenia i
rozprawy, ustaliła i zważyła co następuje.
Odwołanie podlega oddaleniu.
Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których stanowi art. 189
ust. 2 Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania. W szczególności Izba nie przychyla się do
twierdzeń Przystępującego, jakoby termin na wniesienie niniejszego odwołania rozpoczynał
swój bieg z chwilą otwarcia ofert tj. z chwilą w której Odwołujący mógł zapoznać się z treścią
oferty Przystępującego. Zgodnie z art. 182 ust. 1 pkt 1 Pzp odwołanie wnosi się w terminie 10
dni od dnia przesłania informacji o czynności zamawiającego stanowiącej podstawę jego
wniesienia
– jeżeli została przesłana przy użyciu środków komunikacji elektronicznej.
Zamawiający dokonał wyboru jako oferty najkorzystniejszej oferty 4Visions w dniu 20 kwietnia
2018 r.
W tym też dniu Odwołujący mógł powziąć informację o wynikach badania i oceny oferty
Przystępującego oraz o dokonaniu przez Zamawiającego czynności, stanowiących podstawę
wniesienia odwołania oraz zaniechania dokonania czynności, których Odwołujący się domaga.
Mając powyższe na uwadze, Izba stwierdziła, że nie zachodzi przesłanka odrzucenia
odwołania określona w art. 189 ust. 2 pkt 3 Pzp tj. że odwołanie zostało wniesione po upływie
terminu określonego w ustawie.
Rozpatrując odwołanie, Izba w pierwszej kolejności zobowiązana jest ustalić, czy zostały
spełnione przesłanki korzystania ze środków ochrony prawnej określone w art. 179 ust. 1 Pzp,
tj.
czy podmiotowi wnoszącemu odwołanie przysługuje legitymacja procesowa do wniesienia
odwołania. Brak takiej legitymacji po stronie Odwołującego, prowadzi do ustalenia
niedopuszczal
ności wniesienia odwołania i skutkuje koniecznością jego oddalenia, gdyż
stwierdzenie niewykazania przesłanek materialnoprawnych warunkujących korzystanie ze
środków ochrony prawnej skutkuje oddaleniem odwołania bez merytorycznego rozpatrywania
zarzutów i żądań podniesionych w odwołaniu. Inaczej, istnienie interesu w uzyskaniu
zamówienia jest warunkiem, którego spełnienie jest niezbędne do przystąpienia do
rozpoznawania odwołania, czyli merytorycznej oceny zarzutów w nim podniesionych. Zgodnie
bowiem,
z powołanym art. 179 ust.1 Pzp legitymację do wniesienia środka ochrony prawnej
(w tym wypadku odwołania) ma tylko ten podmiot, który wykaże przede wszystkim interes w
uzyskaniu zamówienia, a ponadto możliwość poniesienia szkody.
W postępowaniu o udzielenie zamówienia, którego dotyczy odwołanie złożono dwie
oferty.
Oferta Odwołującego, w wyniku wydanego w postępowaniu odwoławczym w sprawie o
sygn. akt KIO 423/18 wyroku,
została odrzucona, co przyznał sam Odwołujący w odwołaniu.
Odwołujący, nie zakwestionował ww. rozstrzygnięcia tj. nie skorzystał z przysługującego mu
prawa do zaskarżenia wyroku do sądu okręgowego. Zamawiający o wykonaniu wyroku i
odrzuceniu oferty poinformował Odwołującego w dniu 18 kwietnia 2018r.
W z
wiązku z powyższym, oferta Odwołującego została ostatecznie odrzucona, wobec
czego Odwołujący nie bierze już udziału w prowadzonym przez Zamawiającego postępowaniu
o udzielenie zamówienia.
Odwołujący, niezależnie od powyższego, wniósł odwołanie wobec czynności wyboru
jako oferty najkorzystniejszej oferty 4Visions dokonanej przez Zamawiającego w dniu 20
kwietnia 2018 r.
, wprost wskazując w jego treści, iż zmierza ono do unieważnienia
postępowania oraz formułując żądanie tego typu.
W związku z tym, w stanie faktycznym zaistniałym w niniejszej sprawie Izba stwierdziła,
że Odwołujący nie wykazał posiadania legitymacji uprawniającej do wniesienia odwołania,
wymaganej zgodnie z art. 179 ust. 1 Pzp.
Przepis art. 179 ust. 1 Pzp
stanowi, że środki ochrony prawnej przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, który ma lub miał interes w uzyskaniu
danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę, w wyniku naruszenia przez
zamawiającego przepisów ustawy Pzp. Skład orzekający, stwierdził, iż na gruncie niniejszej
sprawy nie sposób przypisać Odwołującemu, którego oferta została ostatecznie odrzucona,
posiadania interesu w uzyskaniu zamówienia. Jak wskazuje doktryna i orzecznictwo,
odwołanie jest środkiem ochrony prawnej, skierowanym na zmianę sytuacji wykonawcy,
polegającej na możliwości uzyskania w danym postępowaniu zamówienia, tj. wyboru oferty
złożonej przez wykonawcę odwołującego się w danym postępowaniu (wyrok z dn. 22.05. 2017
r. w sprawie o sygn. akt KIO 921/17). Tym samym, nie s
posób zgodzić się z Odwołującym, że
celem postępowania odwoławczego, jest również zapewnienie zgodności czynności
Zamawiającego z prawem in abstracto. Jak wskazuje ugruntowana linia orzecznicza, przepis
ten (art. 179 ust. 1 Pzp)
nie pełni funkcji publicznych. Postępowanie odwoławcze ma jedynie
na celu ochronę interesów osoby wnoszącej środki ochrony prawnej, o których mowa w tym
artykule. Konstatacja taka płynie nie tylko z treści przywołanego przepisu, gdzie mowa
wyraźnie o „interesie w uzyskaniu zamówienia" oraz o „szkodzie", ale z konstrukcji całego
postępowania odwoławczego. (…) postępowanie odwoławcze i skargowe nakierowane są na
ochronę interesów uczestników i potencjalnych uczestników procedury wyboru kontrahenta,
nie zaś na ochronę interesu publicznego. Interes publiczny leży u podstaw przepisów
regulujących postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, ale już nie przepisów
mających na celu ochronę interesów konkurentów podmiotu wybranego do wykonania
zamówienia. Tu ścierają się przede wszystkim interesy uczestników postępowania, a racje
natury publicznej są jedynie refleksem właściwej funkcji postępowania odwoławczego. Dlatego
Odwołujący nie może powoływać się na naruszenie przez zamawiającego reguł gry ze
względu na interes społeczny. Do kontroli tego rodzaju powołane są organy ścigania i inne
podmioty, do których zadań statutowych to należy (choćby Najwyższa Izba Kontroli, vide: art.
2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 roku o Najwyższej Izbie Kontroli, Dz. U. z 2007 roku, Nr 231,
poz. 1701, ze zm.), (tak Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 7 grudnia 2011 r. w
sprawie o sygn. V Ca 1973/11).
Jak wskazano powyżej, interes przywołany w art. 179 ust. 1 Pzp nie jest interesem
materializującym się w ochronie ogólnie pojętej praworządności i korygowania
nieprawidłowości działań czy też zaniechań zamawiającego, lecz interesem mającym na celu
ochronę konkretnego wykonawcy, w konkretnym postępowaniu, ukierunkowanym na
uzyskani
e przez tego wykonawcę stanu, w którym dany wykonawca będzie mógł uzyskać
dane zamówienie. W ocenie Izby, w tym konkretnym stanie faktycznym, dane zamówienie
należy interpretować jako konkretne zamówienie, którego Zamawiający zamierza udzielić w
określonym postępowaniu. Tym samym, przez uzyskanie danego zamówienia rozumieć
należy, szanse na pozyskanie zamówienia w wyniku konkretnego postępowania o udzielenie
zamówienia. Chybiona jest argumentacja Odwołującego, że w przypadku uwzględnienia
odwołania, nastąpi unieważnienie postępowania, co z kolei umożliwi wykonawcy ubieganie się
o zamówienie w kolejnym postępowaniu dotyczącym przedmiotu niniejszego postępowania.
Słusznie w tym zakresie wskazywał Zamawiający, że po unieważnieniu danego postępowania,
wykonawca nie może mieć pewności wszczęcia kolejnego tożsamego postępowania, w którym
udział Odwołującego byłby zapewniony – Zamawiający wskazał na możliwość wszczęcia
postępowania w trybie z wolnej ręki. Działanie Odwołującego, nie jest ukierunkowane na
zmianę statusu jego oferty w niniejszym postępowaniu, a na jego zniweczenie. W ocenie Izby,
Odwołujący nie wykazał, że posiada obiektywną tzn. wynikającą z rzeczywistej utraty
możliwości uzyskania zamówienia potrzebę uzyskania określonego rozstrzygnięcia, a tym
samym nie wykazał interesu w uzyskaniu danego zamówienia.
Ponadto, drugim elementem koniecznym do ustalenia
dopuszczalności korzystania ze
środków ochrony prawnej jest okoliczność czy Odwołujący mógł lub może ponieść szkodę w
wyniku naruszenia
przez Zamawiającego przepisów Pzp. Szkoda, która co do zasady
przyjmuje charakter szkody
majątkowej, powinna być wynikiem naruszenia przez
Zamawiającego przepisów ustawy Pzp, zatem pomiędzy naruszeniem przez Zamawiającego
przepisów Pzp, a szkodą powinien istnieć stosowny związek przyczynowy. W ocenie Izby,
Odwołujący utracił możliwość uzyskania zamówienia, nie na skutek niezgodnych z prawem
działań Zamawiającego, lecz na skutek pewnej własnej niestaranności przy przygotowywaniu
oferty,
efektem czego było odrzuceniem tej oferty jako niezgodnej z treścią SIWZ. Ponadto
Odwołujący nie może ponieść szkody, albowiem bez względu na to czy odwołanie zostałoby
wniesione czy też nie, nie wpływa ono na sytuację Odwołującego w niniejszym postępowaniu,
w dalszym ciągu nie ma on możliwości uzyskania zamówienia.
Koncepcja powyższa znajduje potwierdzenie w źródle unormowania przyjętego w Pzp tj.
w
art. 1 ust. 3 dyrektywy Rady z dnia 21 grudnia 1989 r. w sprawie koordynacji przepisów
ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do stosowania procedur
odwoławczych w zakresie udzielania zamówień publicznych na dostawy i roboty budowlane
(89/665/EWG)
, który stanowi, że państwa członkowskie zapewniają dostępność procedur
odwoławczych, w ramach szczegółowych przepisów, które państwa członkowskie mogą
ustanowić, przynajmniej dla każdego podmiotu, który ma lub miał interes w uzyskaniu danego
zamówienia i który poniósł szkodę lub może ponieść szkodę w wyniku domniemanego
naruszenia.
W ocenie Izby, w niniejszym stanie faktycznym nie znajdzie zastosowania
pojęcie
„danego zamówienia” sformułowane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej:
TSUE) na gruncie orzeczenia z dnia 11 maja 2017 r. w sprawie C-131/16 Archus et Gama. W
przedmioto
wym orzeczeniu TSUE wskazał, że pojęcie „danego zamówienia” może w danym
razie dotyczyć ewentualnego wszczęcia nowego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, podk
reślając jednocześnie okoliczności faktyczne i prawne w jakich zdefiniował
to pojęcie, a które są znacząco odmienne od zaistniałych na gruncie niniejszej sprawy.
Orzeczenie to zostało wydane bowiem w sytuacji, gdy w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego złożono dwie oferty, a instytucja zamawiająca wydała jednocześnie
dwie decyzje, odpowiednio, o odrzuceniu oferty jednego z oferentów i o udzieleniu zamówienia
drugiemu,
wówczas Trybunał uznał, iż odrzucony oferent, który zaskarżył obie te decyzje,
powinien mieć możliwość żądania wykluczenia oferty wygrywającego oferenta i w związku z
taką sytuacją zdefiniował pojęcie „danego zamówienia”. Szeroką wykładnię interesu w
uzyskaniu
danego zamówienia TSUE przyjął również w wyrokach wydanych w sprawach C-
100/12 Fastweb (wyrok z dn. 4 lipca 2013 r.) oraz C-689/13 PFE (wyrok z dn. 5 kwietnia 2016
r.)
dotyczących zasad rozpatrywania odwołań wzajemnych, jednakże każdorazowo
orzeczenia te dotyczyły podmiotów, wobec których decyzja o wykluczeniu lub odrzuceniu nie
była ostateczna – różnicę tę podkreślił TSUE w motywie 33 wyroku z dn. 21 grudnia 2016 r. w
sprawie C-
355/15 Technische Gebäudebetreuung i Caverion Österreich. Powyższe,
potwierdza, że interes w uzyskaniu danego zamówienia należy rozważać w związku z sytuacją
podmiotu wnoszącego odwołanie, a nie w kontekście działań pozostałych uczestników
postępowania o udzielenie zamówienia. W orzeczeniach przywołanych powyżej, skutek w
postaci ewentualnego unieważnienia postępowania, stanowił swego rodzaju konsekwencję
przyznania legitymacji procesowej każdemu z podmiotów wnoszących odwołanie, a nie był
aprobowanym celem samym w sobie. Z ww.
wyroków w sprawach C- 131/16, C-100/12 czy
też C-689/13 nie można wywodzić, że interes w uzyskaniu zamówienia jest tożsamy z celem
polegającym na unieważnieniu postępowania, do którego dąży Odwołujący w niniejszej
sprawie.
TSUE w przywołanym już wyroku C-355/15 Technische Gebäudebetreuung i
Caverion Österreich orzekł, iż art. 1 ust. 3 ww. dyrektywy Rady 89/665/EWG „należy
interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwia się on temu, aby oferentowi wykluczonemu na
mocy ostatecznej decyzji instytucji zamawiającej z postępowania w sprawie udzielenia
zamówienia publicznego odmówiono dostępu do umożliwiającego zakwestionowanie
zawarcia umowy odwołania od decyzji o udzieleniu odnośnego zamówienia publicznego, jeżeli
oferty złożyli tylko ten wykluczony oferent i wybrany oferent, a zdaniem wykluczonego oferenta
oferta wybranego oferenta również powinna była zostać odrzucona.” Podobną tezę, zawarł
również w motywie 57 wyroku w sprawie C-131/16 Archus et Gama, odnosząc się do ww.
wyroku C-355/15 i
„że oferentowi, którego oferta została wykluczona przez instytucję
zamawiającą z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, można odmówić dostępu
do odwołania od decyzji o udzieleniu zamówienia, jednak decyzja o wykluczeniu
wspomnianego oferenta została utrzymana w mocy orzeczeniem, które nabrało powagi rzeczy
osądzonej, zanim sąd, do którego zaskarżono decyzję o udzieleniu zamówienia, wydał
orzeczenie, w związku z czym oferenta tego należało uważać za ostatecznie wykluczonego z
danego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego”.
Maj
ąc powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że wykonawca, którego oferta została
ostatecznie odrzucona, zarówno na gruncie przepisów krajowych jak i europejskich, nie ma
interesu w uzyskaniu
zamówienia oraz nie może ponieść szkody w wyniku naruszenia
zarzuca
nych w odwołaniu przepisów ustawy Pzp, dotyczących oceny przez Zamawiającego
innej oferty.
Odnośnie wniosku Odwołującego o wystąpienie przez Izbę z pytaniem prejudycjalnym o
dopuszczalność wniesienia odwołania przez Odwołującego w sytuacji gdy jego oferta jest
ostatecznie odrzucona
, a złożono tylko dwie oferty oraz w kwestii, czy warunkiem koniecznym
do wniesienia odwołania przez wykonawcę odrzuconego jest wniesie środka odwoławczego
do sądu powszechnego podważającego decyzję o uznaniu oferty za odrzuconą, Izba
stwierdziła, że przedmiotowy wniosek wobec wyżej przytoczonej argumentacji ma na celu
wyłącznie przedłużenie postępowania odwoławczego w związku z tym podlega oddaleniu.
Wobec powyższych ustaleń, wykazujących brak interesu wykonawcy, w rozumieniu art.
179 ust.1 ustawy Pzp, odwołanie podlega oddaleniu bez merytorycznego rozpatrywania
zarzutów i żądań podniesionych w tym odwołaniu.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz
§ 3 i § 5 ust. 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z
dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (tj.: Dz. U. z 2017 r., poz. 47).
Przewodniczący: …………………………………………
Członkowie: …………………………………………
…………………………………………