rażąco niska cena

Powoływanie się przez wykonawcę na posiadanie doświadczonej kadry może co najwyżej generować wyższe koszty niż je obniżać. Natomiast oświadczenie o zaproponowaniu minimalnych kosztów w celu uniknięcia likwidacji firmy może wskazywać na to, że cena oferty została ukształtowana w oderwaniu od rzeczywistych kosztów przedmiotowej inwestycji i jest podyktowana jedynie sytuacją ekonomiczną wykonawcy (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 12 czerwca 2020 r., sygn. akt KIO 696/20).

Artykuł 90 ust. 2 ustawy Pzp stanowi, że obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu, spoczywa na wykonawcy. Odwołujący nie może ograniczyć się do twierdzenia, że przedstawione przez konkurenta wyjaśnienia nie są konkretne i wymierne oraz że nie przedstawił on żadnych dowodów zakupu (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 10 lipca 2020 r., sygn. akt  KIO 1038/20).

Narzucony przez zamawiającego zakres i stopień szczegółowości informacji, które wykonawca był zobowiązany uwzględnić w ramach wyjaśnień ceny oferty, co najmniej utrudniał przedstawienie tych wyjaśnień, w tym zwłaszcza w zakresie rzeczywistego kalkulowania ceny oferty. Nie miał oparcia ani w wymaganiach siwz, ani w przepisach ustawy Pzp (wyrok KIO z 16 czerwca 2020 r.; sygn. akt KIO 709/20, KIO 715/20).

W sytuacji, gdy cena oferty odbiegała o ponad 50% od wartości szacunkowej zamówienia powiększonej o należny VAT, zamawiający, zgodnie z art. 90 ustawy Pzp, miał nie tylko prawo ale i obowiązek wezwać wykonawcę do złożenia wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny oraz złożenia stosownych dowodów. Jak wynika z art. 90 ust. 2 ustawy Pzp, polski ustawodawca przesądził, że wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ustawy Pzp ma obowiązek udowodnić zamawiającemu, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Z przepisu tego wynika zatem domniemanie, że wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnień zaoferował cenę rażąco niską. Wyjaśnienia i dowody na ich poparcie składane przez wykonawcę w odpowiedzi na wezwanie muszą zaś obalić owo domniemanie (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 15 czerwca 2020 r., sygn. akt  KIO 656/20).

Jeśli wykonawca w złożonych wyjaśnieniach przedstawił, jakie obiektywne czynniki umożliwiły mu zaoferowanie ceny na danym poziomie, wykazał, iż realizacja zamówienia nie przyniesie mu straty, jak również przedstawił sposób zbudowania zaoferowanej ceny za realizację zamówienia wraz z przyjętą przez siebie metodologią i właściwą wykonawcy polityką cenową, to zamawiający nie powinien odrzucać jego oferty (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 13 marca 2020 r.; sygn. akt  KIO 431/20).

Najniższa cena zaoferowana w postępowaniu nie może być automatycznie uważana za rażąco niską. Cena rażąco niska jest to cena niewiarygodna, oderwana całkowicie od realiów rynkowych, uzyskana np. w skutek oferowania towarów poniżej kosztów zakupu bądź wytworzenia. O cenie rażąco niskiej można mówić, dopiero gdy jest oczywiste, że przy zachowaniu prawidłowych reguł rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne.