KIO 466/17 WYROK dnia 28 marca 2017 r.

Sygn. akt: KIO 466/17 

WYROK 

z dnia 28 marca 2017 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Agnieszka Trojanowska 

Protokolant:   

Piotr Cegłowski 

po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 23 marca 2017 r. odwołania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 marca 2017r. przez wykonawcę D. L. A. 

Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  we  W.,  (…)  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego 

Gmina Wrocław - Urząd Miejski Wrocławia, (…) 

przy udziale wykonawcy S. S. A. z siedzibą we W., (…) zgłaszającego swoje przystąpienie 

w sprawie sygn. akt KIO 466/17 po stronie zamawiającego 

orzeka: 

1.   uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutu naruszenia art. 90 ust. 3 i art. 7 ust. 1 

ustawy i  

nakazuje  zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej  z  dnia  28  lutego  2017r.,  powtórzenie  czynności 

badania  i  oceny  ofert,  w  tym  ponowne  wezwanie  wykonawcy  S.  S.  A.  z 

siedzibą we W., (…) w trybie art. 90 ust. 1 ustawy do złożenia wyjaśnień 

następujących elementów oferty mających wpływ na cenę: 

-  w  zakresie  kosztów  pracy  kierowców  w  zakresie  dojazdów,  obsługi 

dystrybutorskiej, 

zarządzania 

kontraktem, 

obsługi 

rozliczeń 

systemu 

sprzedaży,  gdyż  wykonawca  nie  wykazał,  że  te  koszty  pracy  zostały 

uwzględnione i czy pokrywają wynagrodzenie pracowników co najmniej równe 

minimalnemu wynagrodzeniu za pracę 

-  co  do  sposobu  finansowania  zakupu  autobusów  w  świetle  rozbieżności 

pomiędzy umową sprzedaży autobusów zakładającą leasing, a oświadczeniem 

S. w wyjaśnieniach – wskazującą na sfinansowanie ze środków własnych 

-  w  zakresie  kosztów  urządzeń  dodatkowych  systemu  monitoringu  i 

punktualności, tablic i kasowników, gdyż wykonawca nie wykazał kto finansuje 

zakup urządzeń do wymaganych systemów i ich montażu, zwłaszcza w świetle 

oferty odwołującego wprost wskazującej, że S. tych kosztów nie uwzględnia w 

cenie 

1.2. w pozostałym zakresie odwołanie oddala 

2. kosztami postępowania obciąża Gminę Wrocław - Urząd Miejski Wrocławia, (…) i:  

2.1.  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę D. L. 

A. Sp. z o.o. z siedzibą we W., (…) tytułem wpisu od odwołania,  

2.2. zasądza od Gminy Wrocław - Urząd Miejski Wrocławia, (…) na rzecz D. L. A. Sp. z 

o.o. z siedzibą we W., (…) kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie : osiemnaście tysięcy sześćset 

złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty  postępowania  odwoławczego  poniesione  z  tytułu 
wpisu i zastępstwa prawnego. 
 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień  
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164 ze zm. z 2016r. poz. 831, 996, 1020, 1250, 1265, 
1579) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za 
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego we Wrocławiu. 

Przewodniczący:      …………… 

Sygn. akt KIO 466/17 

Uzasadnienie 

Postępowanie o udzielenie zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego na zadanie pn.: 
„Świadczenie  usług  w  zakresie  publicznego  transportu  zbiorowego  organizowanego  przez 
Gminę  Wrocław  na  terenie  Wrocławia  oraz  Gminy  Wisznia  Mała"  zostało  wszczęte 
ogłoszeniem opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 25 listopada 
2016 r., za numerem 2016/S 228-415369.  
Odwołujący – D. L. A. Sp. z o.o. z siedzibą we W., (…), w dniu 28 lutego 2017 r. otrzymał od 
zamawiającego drogą elektroniczną informację o wyborze najkorzystniejszej oferty, zgodnie 
z,  którą  jako  najkorzystniejszą  ofertę  zamawiający  wybrał  ofertę  wykonawcy  S.  S.  A.  z 
siedzibą  we  W.,  (…)  –  dalej  S.,  natomiast  oferta  odwołującego  została  sklasyfikowana  na 
drugim miejscu w rankingu ofert. 
Odwołujący  wniósł  odwołanie  od  niezgodnych  z  przepisami  ustawy  czynności 
zamawiającego podjętych oraz zaniechanych w postępowaniu, tj. od: 
a) 

czynności wyboru oferty złożonej przez wykonawcę S. jako najkorzystniejszej oferty, 

b) 

czynności badania i oceny oferty złożonej przez wykonawcę S., 

c) 

zaniechania  czynności  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  S.,  pomimo  że 

zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  jak  i  pomimo  że 
wykonawca S. nie złożył wyjaśnień, które można by uznać za wyjaśnienia w rozumieniu art. 
90 ust. 1 ustawy, a tym samym wykonawca S. nie wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco 
niskiej ceny, 
d) 

zaniechania  czynności  dokonania  wyboru  oferty  złożonej  przez  odwołującego  jako 

najkorzystniejszej. 
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie : 
a) 

art. 7 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień  publicznych (t.j. 

Dz. U. z 2015 r., poz. 2164 ze zm. z 2016r. poz. 831, 996, 1020, 1250, 1265, 1579 – dalej 
ustawy) w związku z naruszeniem art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy w związku z naruszeniem art. 
90 ust. 3 ustawy przez zaniechanie czynności odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę 
S., pomimo że oferta ta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, 
jak i pomimo że wykonawca S. nie złożył wyjaśnień, które można by uznać za wyjaśnienia w 
rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy, a tym samym wykonawca S. nie wykazał, że jego oferta nie 
zawiera rażąco niskiej ceny; 
b) 

art.  7  ust.  1  i  3  ustawy  w  związku  z  naruszeniem  art.  91  ust.  1  ustawy  przez 

dokonanie  wyboru  oferty  wykonawcy  S.  jako  najkorzystniejszej  oferty  oraz  poprzez 
zaniechanie  dokonania  wyboru  oferty  złożonej  przez  odwołującego  jako  najkorzystniejszej 
oferty. 

Wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu, aby: 
a) 

unieważnił czynność wyboru oferty wykonawcy S. jako najkorzystniejszej oferty; 

b) 

dokonał ponownego badania i oceny oferty złożonej przez wykonawcę S.; 

c) 

dokonał  czynności  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  S.  z  przyczyn 

wskazanych w niniejszym odwołaniu; 
d) 

dokonał czynności wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej oferty. 

Odwołujący  wskazał,  że ma interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia. Odwołujący 
jest  zainteresowany  udzieleniem  mu  przedmiotowego  zamówienia. W  tym  celu  odwołujący 
złożył  ofertę,  której  treść  odpowiada  treści  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia, 
wykazał  spełnianie  warunków  udziału  w  postępowaniu  i  ubiega  się  o  udzielenie  mu 
zamówienia. 
Ponadto  odwołujący  wskazał,  że  w  wyniku  naruszenia  przez  zamawiającego  przepisów 
ustawy  odwołujący  poniósł  szkodę.  Gdyby  zamawiający  postąpił  zgodnie  z  przepisami 
ustawy,  to  dokonałby  wszystkich  wskazanych  powyżej  zaniechanych  czynności,  natomiast 
nie  dokonałby  wskazanych  powyżej  czynności  niezgodnych  z  przepisami  ustawy.  W 
konsekwencji,  zgodnie  z  określonymi  w  SIWZ  kryteriami  oceny  ofert,  Oferta  odwołującego 
zostałaby  wybrana  jako  najkorzystniejsza,  bowiem  po  odrzuceniu  oferty  złożonej  przez 
wykonawcę  S.,  to  oferta  odwołującego  będzie  najkorzystniejszą  ofertą,  tj.  ofertą,  która 
przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu 
zamówienia publicznego. 
Poprzez zaniechanie powyższych czynności zamawiający doprowadził zatem do sytuacji, w 
której odwołujący utrącił szansę na uzyskanie zamówienia oraz na osiągnięcie zysku, który 
odwołujący planował osiągnąć w wyniku jego realizacji (lucrum cessans). Powyższe stanowi 
wystarczającą przesłankę do skorzystania przez odwołującego ze środków ochrony prawnej 
przewidzianych w art. 179 ust. 1 ustawy. 
Odwołujący  wskazał  ponadto,  że  naruszenie  wskazanych  powyżej  przepisów  ustawy 
niewątpliwie miało istotny wpływ na wynik postępowania a zatem biorąc pod uwagę art. 192 
ust.  2  ustawy  Krajowa  Izba  Odwoławcza  winna  uwzględnić  niniejsze  odwołanie.  Efektem 
wskazanych  powyżej  czynności  i  zaniechań  zamawiającego  jest  bowiem  uniemożliwienie 
wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej oferty, co w istotny sposób wpłynęło ha 
wynik postępowania. 
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 89 ust. 1 
pkt  4  ustawy  w  związku  z  naruszeniem  art.  90  ust.  3  ustawy  przez  zaniechanie  czynności 
odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę S., pomimo że oferta ta zawiera rażąco niską 
cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  jak  i  pomimo  że  wykonawca  S.  nie  złożył 
wyjaśnień, które można by uznać za wyjaśnienia w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy, a tym 

samym  wykonawca  S.  nie  wykazał,  że  jego  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny, 
odwołujący stwierdził, co następuje. 
A. Rażąco niska cena 
1. 

Zamawiający pismem z dnia 23 stycznia 2017 r. na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy w 

celu  ustalenia,  czy  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  w  stosunku  do  przedmiotu 
zamówienia, zwrócił się do wykonawcy S. o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, 
dotyczących  wyliczenia  ceny.  Odwołujący  podkreślił,  że  w  świetle  okoliczności  faktycznych 
niniejszej  sprawy  powyższe  wezwanie  było  w  pełni  uzasadnione.  Zamawiający  wskazał  w 
ww.  wezwaniu,  że  „wartość  szacunkowa  zamówienia  powiększona  o  podatek  VAT  wynosi: 
8.585.157,60  zł,  natomiast  średnia  arytmetyczna  wszystkich  ofert  wynosi:  7.153.884,04  zł. 
Cena  oferty  to  6.292.611,36  zł  brutto,  co  wskazuje,  że  oferta  jest  niższa  o  26,70%  od 
wartości  szacunkowej  zamówienia  powiększonej  o  podatek  VAT  i  o  12%  od  średniej 
arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert."  W  uzupełnieniu  powyższego  odwołujący 
podkreślił, że w przypadku usług polegających na publicznym transporcie zbiorowym, gdzie 
w celu prawidłowego ich realizowania niezbędne jest w przeważającym zakresie nabywanie 
towarów i usług od podmiotów trzecich (autobusy, paliwo, materiały eksploatacyjne i części, 
praca),  i  zdaniem  odwołującego  nawet  niewielkie  obniżenie  ceny  w  stosunku  do 
szacunkowej  wartości  zamówienia  przy  założeniu  świadczenia  usług  5  fabrycznie  nowymi 
autobusami  daje  podstawy  do  podejrzenia,  że  zaoferowana  cena  jest  rażąco  niska.  Cena 
oferty  wykonawcy  S.  jest  niższa  od  szacunkowej  wartości  zamówienia  powiększonej  o 
podatek  VAT  o  26,70%  co  stanowi  różnicę  bardzo  istotną  i  niewątpliwie  wymagającą 
wyjaśnienia. 
Wykonawca S. w dniu 26 stycznia 2017 r. złożył do zamawiającego pismo mające zawierać 
wyjaśnienia dotyczące wyliczenia ceny. Jak wynika z informacji o wyborze najkorzystniejszej 
oferty  z  dnia  28  lutego 2017  r.  zamawiający  uznał  powyższe  pismo  za  wystarczające  i  nie 
odrzucił oferty wykonawcy S. ze względu na rażąco niską cenę. Odwołujący nie zgadza się z 
takim rozstrzygnięciem zamawiającego. 
Odwołujący  wskazał,  że  wykonawca  S.  w  ramach  kryterium  „  Wiek  taboru"  zaoferował 
wykonanie  zamówienia  za  pomocą  5  fabrycznie  nowych  autobusów  z  2017  r.  i  z  tego 
względu  otrzymał  w  tym  kryterium  maksimum  punktów,  tj.  30.  Z  doświadczenia 
odwołującego, jako profesjonalnego podmiotu działającego na rynku usług przewozowych, a; 
także z dokonanych przez niego kalkulacji i obliczeń jasno wynika, że prawidłowa realizacja 
przedmiotu  zamówienia  w  zakresie  opisanym  w  SIWZ  przy  użyciu  5  fabrycznie  nowych 
autobusów za cenę za wozokilometr zaoferowaną przez wykonawcę S., tj. 5,29 zł brutto, jest 
niemożliwa.  Powyższa  cena  może  być  według  odwołującego  wynikiem  niewłaściwej 
kalkulacji  stawki  za  wozokilometr,  bądź  wynikać  ze  świadomego  zaoferowania,  ceny  za 
realizację  przedmiotu  zamówienia  poniżej  kosztów  wykonania.  Wskazać  trzeba,  że  na 

główne  pozycje  kosztowe  dotyczące  realizacji  usług  publicznego  transportu  zbiorowego 
składają się następujące koszty: 
- 

taboru (jego amortyzacja), 

finansowania zakupu autobusów, 

paliwa, 

pracy kierowców, 

zorganizowania  i  utrzymania,  będącego  częścią  przedmiotu  zamówienia,  systemu 

automatycznej lokalizacji pojazdów, kontroli punktualności, 
- 

zorganizowania i obsługi sprzedaży biletów, 

części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych pojazdów, 

napraw pojazdów (robocizna), 

ubezpieczenie taboru, 

podatku drogowego i innych opłat, w tym za korzystanie ze środowiska, 

obsługi dyspozytorskiej, 

parkowania autobusów, 

ogólne (tzw. koszty zarządu), 

rezerwy  związane  z  ryzykiem  (głównie  wzrostu  cen  paliw  i  kosztów  pracy, 

zmniejszenia ilości pracy przewozowej opisanej w SIWZ, wprowadzenia do ruchu kolejnych 
pojazdów), 
Na  cenę  oprócz  wszystkich  ww.  kosztów  składa  się  jeszcze  zysk,  gdyż  każdy  racjonalnie 
działający przedsiębiorca prowadzi swoją działalność właśnie w celu osiągnięcia zysku. 
Jak  wynika  z  kalkulacji  przeprowadzonej  przez  odwołującego  koszt  realizacji  zamówienia 
znacznie przekracza oferowaną przez wykonawcę S. cenę za wozokilometr (identyczną dla 
obu  typów  autobusów)  w  wysokości  5,29  zł  brutto.  W  świetle  kalkulacji  odwołującego, 
sporządzonej  przy  założeniu  realizacji  przedmiotu  zamówienia  przy  użyciu  5  fabrycznie 
nowych  autobusów,  jak  to  zaoferował  wykonawca  S.,  cena  za  realizację  przedmiotu 
zamówienia winna wynieść co najmniej 6,02 zł /km (5,58 zł netto). Tym samym zaoferowana 
przez  wykonawcę  S.  cena  jest  zaniżona  o  0;73  zł.  Odwołujący  podkreślił,  że  przyjęte  w 
kalkulacji  wartości  zostały  określone  rzetelnie  na  podstawie  jego  wiedzy  i  doświadczenia 
oraz są oparte na dowodach w postaci niezależnych ofert handlowych, kserokopii faktur itp. 
Na główne pozycje kosztowe dotyczące realizacji usług publicznego transportu zbiorowego 
składają się następujące koszty, które są identyczne dla każdego podmiotu działającego na 
tym samym obszarze (mieście). W związku z tym w pismach kierowanych do zamawiającego 
na etapie badania i oceny ofert (pismo z 16 stycznia 2017 r. oraz pismo z 06 lutego 2017 r.) 
odwołujący wskazywał na następujące koszty i ich wysokość (netto): 
1) 

Tabor (amortyzacja):  1,69 zł 

Paliwo + materiały eksploatacyjne (0,93 zł  + 0,06 zł): 

0,99 zł 

Koszty finansowania zakupu: 

0,27 zł 

Zakup i utrzymanie systemu informacji pasażerskiej, systemu monitoringu: 0,26 zł 

Ubezpieczenie autobusów:  0,19 zł 

Wynagrodzenie kierowców:  1,72 zł 

RAZEM POZYCJE OD 1 DO 6: 

5,12 zł (netto) 

Powyżej  zostały  wskazane  wyłącznie  podstawowe  koszty,  które  będą  dotyczyły  realizacji 
przedmiotu  zamówienia  5  nowymi  autobusami.  Oczywiście  pewne  pozycje  ze  względu  na 
indywidualne  warunki  dotyczące  danego  wykonawcy  mogą  się  nieznacznie  różnić,  jednak 
różnica  ta  nie  będzie  większa  niż  w  najlepszym  przypadku  kilka  groszy.  Jak  widać  z 
przedstawionego  zestawienia  tylko  6  podstawowych  pozycji  kosztowych  daje  cenę  za 
wozokilometr o 0,22 zł wyższą od ceny zaoferowanej przez wykonawcę S., która wynosi 4,90 
zł  netto  Odwołujący  odpowiadając  na  wezwania  Zamawiającego  w  trybie  art.  90  ust.  1 
ustawy  w  swojej  kalkulacji  ceny  wskazał  aż  29  pozycji  kosztowych  niezbędnych  do 
prawidłowej realizacji zamówienia. 
Poniżej  odwołujący  przedstawił  dodatkowe  informacje  dotyczące  wskazanych  powyżej 
podstawowych pozycji kosztowych: 
1) 

odnośnie  amortyzacji  taboru  podkreślił,  że  nie  jest  możliwe,  aby  jakikolwiek 

wykonawca  chcący  realizować  przedmiot  zamówienia  przy  użyciu  5  fabrycznie  nowych 
autobusów  mógł  przy  umowie  zawartej  na  36  miesięcy  amortyzować  autobus  inaczej  niż 
przy zastosowaniu ustawowego okresu tj. 5 lat i stawki 20% rocznie;  
2) 

koszty  paliwa  i  materiałów  eksploatacyjnych  są  niezależne  od  wykonawców  usług 

przewozowych,  którzy  kupują  paliwo  i  materiały  eksploatacyjne  od  ich  producentów  lub 
dystrybutorów. Sytuacja wykonawcy S. nie różni się zdaniem odwołującego w tym zakresie 
od  sytuacji  pozostałych  wykonawców,  w  szczególności  wykonawca  S.  nie  jest  ani 
producentem,  ani  dystrybutorem  paliwa  i  materiałów  eksploatacyjnych.  Jak  również 
powszechnie wiadomo wiodącym producentem i dystrybutorem paliwa w Polsce jest Polski 
Koncern  Naftowy  Orlen  Spółka  Akcyjna  (PKN  „Orlen").  Tym  samym  za  miarodajne  uznać 
należy  ceny  paliwa  stosowane  przez  PKN  „Orlen".  Natomiast  ewentualne  twierdzenia 
wykonawcy  S.,  iż  może  on  nabyć  paliwa  za  niższą  cenę  niż  cena  PKN  „Orlen",  oceniać 
należy według odwołującego jako niewiarygodne. Co do zużycia paliwa dla poszczególnych 
typów  autobusów,  to  wartości  przyjęte  przez  odwołującego  do  kalkulacji  są  prawdziwe  i 
rzetelne  oraz  wynikają  z  analizy  zużycia  paliwa  w  eksploatowanych  przez  nas  autobusach 
tego  samego  typu,  co  autobusy  wskazane  w  ofercie  wykonawcy  S.  Odwołujący  zwrócił 
ponadto  uwagę,  że  autobusy  wskazane  w  ofercie  wykonawcy  S.  będą  wyposażone  w 
klimatyzację  przestrzeni  pasażerskiej,  co  powoduje  zwiększone  zużycia  paliwa  przez 
autobus; 

odnośnie  kosztów  finansowania  zakupu  odwołujący  wskazał,  że  nie  jest  możliwe 

pominięcie tego kosztu, gdyż jak wynika z informacji I. B. Ś. SA z dnia 19 stycznia 2017 r., 
złożonej  przez  wykonawcę  S.  na  wezwanie  zamawiającego,  wykonawca  ten  na  dzień  31 
grudnia  2016  r.  dysponował  środkami  finansowymi  w  wysokości  około  935.000  zł  z 
uwzględnieniem  kredytu  w  rachunku  bankowym.  Wykonawca  S.  nie  ma  zatem 
wystarczających  środków  finansowych  na  zakup  5  nowych  autobusów  wskazanych  w  jego 
ofercie, gdyż zgodnie z informacjami uzyskanymi od przedstawiciela producenta autobusów 
wskazanych w ofercie wykonawcy S., tj. od spółki S. P. Sp. z o.o. z siedzibą w W., ich cena 
brutto wynosi 3.747.810,00 złotych. Zatem nie mając środków własnych na zakup autobusów 
wykonawca S. nie może, w ocenie odwołującego, pominąć kosztów finansowania ich zakupu 
czy to przez leasing czy też przez kredyt, który zazwyczaj jest rozwiązaniem droższym: 
4) 

koszty zakupu i utrzymania w okresie 36 miesięcy systemów informacji pasażerskiej, 

monitoringu,  oraz  urządzeń  związanych  z  obsługą  systemu  automatycznej  kontroli 
punktualności  muszą  zostać  uwzględnione  w  cenie  oferty,  gdyż  wykonawca  realizujący 
przedmiotowe  zamówienie  będzie  musiał  je  ponieść.  Ponadto,  zgodnie  z  informacjami 
uzyskanymi od przedstawiciela producenta autobusów wskazanych w ofercie wykonawcy S., 
tj. od spółki S. P. Sp. z o.o. z siedzibą w W., autobusy wskazane w ofercie wykonawcy S. nie 
są wyposażone w system informacji pasażerskiej, monitoring, kasowniki itd., zatem koszt ich 
zakupu i utrzymania  wykonawca S. będzie musiał ponieść niezależnie od kosztów taboru i 
kosztów finansowania zakupu; 
5) 

koszty  ubezpieczenia  autobusów  są  również  kosztem  niezbędnym  przy  realizacji 

przedmiotu  zamówienia  a  ich  wysokość  może  się  tylko  nieznaczne  różnić  w  zależności  od 
indywidualnych warunków dostępnych danemu wykonawcy. Trzeba też podkreślić, że koszt 
ubezpieczenia  autobusów  jest  weryfikowalny  a  wykonawca  S.  powinien  udokumentować 
jego wysokość przedstawiając np. polisę ubezpieczeniową; 
6) 

wynagrodzenia kierowców są największym kosztem jaki będzie ponosić wykonawca 

przy realizacji przedmiotu zamówienia opisanego w SIWZ. Zamawiający w SIWZ (pkt III ppkt 
6, str. 3) wymaga, aby czynności związane z wykonywaniem przewozów były wykonywane 
przez  osoby  tj.  kierowcy  i  dyspozytorzy  (w  ilości  min.  4  osób)  zatrudnione  na  podstawie 
umowy o pracę w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy 
(Dz.  U.  z  2014  r.,  poz.  1502  z  późn.  zm.).  W  ocenie  odwołującego  w  celu  prawidłowej  i 
zgodnej  z  przepisami  realizacji  przedmiotu  zamówienia  konieczne  jest  zatrudnienie  na 
podstawie umowy o pracę minimum 4 kierowców. Jak to wskazał odwołujący m.in. w swoich 
wyjaśnieniach  dotyczących  ceny,  minimalne  wynagrodzenie  kierowców  zatrudnionych  na 
podstawie umowy o pracę we W. wynosi 3.350 zł brutto, co po doliczeniu kosztów składek 
ubezpieczeniowych  uiszczanych  przez  pracodawcę  oraz  kosztów  26  dniu  płatnego  urlopu 
daje  stawkę  godzinową  w  wysokości  26,77  zł.  Odwołujący  podkreślił,  że  na  rynku  W. 

powyższa  stawka  stanowi  minimum  i  nie  jest  możliwe,  aby  inny  wykonawca  działający  na 
tym samym rynku miał możliwość zatrudnienia kierowców za stawkę niższą. Podkreślił też, 

ż

e ze względu na niedobór kierowców zarówno odwołujący jak i inne podmioty działające na 

rynku W. ciągle poszukują kierowców za taką stawkę, więc ich zatrudnienie za stawkę niższą 
jest  niemożliwe.  Co  więcej,  Miejskie  Przedsiębiorstwo  Komunikacyjne  Spółka  z  o.o.  z 
siedzibą  we  W.,  będące  największym  pracodawcą  na  W.  rynku  pracy  kierowców,  wciąż 
poszukuje  kierowców  oferując  im  wynagrodzenie  brutto  w  wysokości  3.600,00  zł,  co  daje 
stawkę  godzinową  28,94  zł,  tj.  większą  niż  przedstawiono  powyżej  i  przyjęto  na  potrzeby 
kalkulacji. Wskazał też, iż wchodząca na W. rynek przewozów firma W. sp. z o.o. z siedzibą 
w W. w celu pozyskania większej liczby kierowców w stosunkowo krótkim czasie zmuszona 
była jesienią ubiegłego roku zaoferować stawkę godzinową w wysokości 28,00 zł i utrzymuje 
ją do dnia dzisiejszego. 
Z  powyższego  zdaniem  odwołującego  wynika,  że  wykonanie  przedmiotu  zamówienia 
zgodnie  z  wymaganiami  opisanymi  w  SIWZ  za  cenę  za  wozokilometr  wynoszącą  4,90  zł 
netto jest niemożliwe. Odwołujący podkreślił, że w przypadku wykonawcy S. istotną pozycję 
kosztową  stanowią  koszty  ogólne  (tzw.  koszty  zarządu).  Z  informacji  posiadanych  przez 
odwołującego,  który  w  ramach  konsorcjum  z  wykonawcą  S.  aktualnie  wykonuje  usługi 
przewozowe  dla  zamawiającego,  wynika,  iż  wykonawca  S.  musi  ponosić  koszty  ogólne  na 
wysokim  poziomie,  wyższym  niż  przeciętny  w  branży  przewozowej.  Oczywiście  koszty  te 
powinny znaleźć odpowiednie odzwierciedlenie w cenie zaoferowanej przez wykonawcę S. 
4. 

Niezależnie  od  powyższego  odwołujący  podkreślił,  że  w  postępowaniu  ostatnio 

przeprowadzonym  przez  zamawiającego  na  „Świadczenie  usług  w  zakresie  publicznego 
transportu  zbiorowego  organizowanego  przez  Gminę  Wrocław  na  terenie  W.  oraz  Gminy 
Miękinia’'  (znak:  ZP/PN/28/2Û16/WTR)  wykonawca  W.  Sp.  z  o.o.  przedstawiając 
najkorzystniejszą  ofertę  z  autobusami  fabrycznie  nowymi  zaoferował  cenę  za  jeden 
wozokilometr świadczonej usługi w wysokości 6,04 zł brutto, tj. 5,59 zł netto. Jest to cena o 
0,69  zł  wyższa  od  ceny  zaoferowanej  obecnie przez  wykonawcę  S.,  czyli  wyższa  o  ponad 
14%.  Co  dla  odwołującego  istotne,  przedmiot  zamówienia  w  postępowaniu 
ZP/PN/28/2016/WTR  ma  być  realizowany  pojazdami  mniejszymi  niż  w  przedmiotowym 
postępowaniu a co za tym idzie pojazdami tańszymi oraz zużywającymi mniej paliwa. 
Odwołujący  zauważył,  iż  obecna  cena  za  usługi  przewozowe  wykonywane  aktualnie  dla 
zamawiającego  przez  odwołującego  i  wykonawcę  S.  wspólnie  w  ramach  konsorcjum  jest 
zdecydowanie wyższa i wynosi odpowiednio 5,77 zł netto dla autobusu typu B i 6,35 zł netto 
dla autobusu typu C. 
Odwołujący  podkreślił,  że  oferta  odwołującego  zakłada  realizację  przedmiotu  zamówienia 
przy  użyciu  dwóch  autobusów  wyprodukowanych  w  roku  2013,  będących  w  posiadaniu 
odwołującego  i  w  znacznym  stopniu  już  zamortyzowanych.  Takie  rozwiązanie  daje 

odwołującemu  możliwość  zaoferowania  niższej  ceny  za  przedmiot  zamówienia  z  uwagi  na 
zdecydowanie  niższy  koszt  2  używanych  autobusów  (amortyzacji)  oraz  niższe  koszty 
ubezpieczenia tych autobusów. Tymczasem cena brutto za wozokilometr zaoferowana przez 
odwołującego  jest  o  0,16  zł  wyższa  od  ceny  zaoferowanej  przez  wykonawcę  S.,  który  do 
realizacji zamówienia zaoferował wyłącznie autobusy fabrycznie nowe.  
W  odpowiedzi  na  wezwanie  zamawiającego  wykonawca  S.  w  dniu  26  stycznia  2017  r. 
przekazał  zamawiającemu  pismo,  które  miało  stanowić  wyjaśnienia  dotyczące  elementów 
oferty mających wpływ na wysokość ceny oferty, zastrzegając je jednocześnie jako tajemnicę 
przedsiębiorstwa.  W  ocenie  odwołującego  powyższe  zastrzeżenie  zostało  dokonane 
wadliwie  i  bezpodstawnie,  w  związku  z  czym  odwołujący  wniósł  do  KIO  odwołanie  wobec 
zaniechania  czynności  odtajnienia  (ujawnienia)  przez  zamawiającego  dokumentów 
zastrzeżonych  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  przez  wykonawcę  S.  Odwołanie  to  jest 
przedmiotem  postępowania  odwoławczego  toczącego  się  pod  sygn.  akt  KIO  374/17  a 
posiedzenie  KIO  w  jego  sprawie  zostało  wyznaczone  na  dzień  13  marca  2017  r. 
Podsumowując, póki co odwołujący nie miał możliwości zapoznać się z pismem wykonawcy 
S.  złożonym  w  dniu  26  stycznia  2017  r.  W  ocenie  odwołującego  jest  jednak  niezwykle 
prawdopodobne,  że  powyższe  pismo  nie  obaliło  domniemania  zaoferowania  rażąco  niskiej 
ceny.  Wskazują  na  to  według  odwołującego  w  szczególności  ujawnione  przez 
zamawiającego  fragmenty  ww.  pisma  dotyczące  decyzji  o  pozwoleniu  na  budowę  bazy 
technicznej,  na  którą  to  decyzję  powołał  się  wykonawca  S.  Mianowicie  jak  wynika  z 
ujawnionych przez zamawiającego fragmentów wyjaśnień ceny złożonych przez wykonawcę 
S. co najmniej w dwóch miejscach tych wyjaśnień (pkt 4 Własne zaplecze techniczne i pkt 6 
Części zamienne, serwis) powołał się on na to, iż na podstawie uzyskanego pozwolenia na 
budowę  wybuduje  „w  pełni  profesjonalne,  kompleksowe  zaplecze  serwisowo-  warsztatowe 
wraz z powierzchnią biurową", czyli „własną stację kontroli pojazdów 
Odnosząc się do powyższego odwołujący wskazał, że póki co wykonawca S. nie dysponuje 
ani  zapleczem  serwisowo-warsztatowym  ani  własną  stacją  kontroli  pojazdów  a  jedynie 
pozwoleniem  na  budowę  ww.  obiektów.  Wynika  to  jasno  z  ujawnionych  przez 
zamawiającego  fragmentów  wyjaśnień  ceny  złożonych  przez  wykonawcę  S.:  „w  wyniku 
przeprowadzonych  w  kolejnych  miesiącach  procedur,  opracowania  kompletnego  projektu 
budowlanego spółka otrzymała w dniu 16.12.2016 r. pozwolenie na budowę (załącznik nr 3)” 
Zatem wybudowanie i faktycznie dysponowanie przez wykonawcę S. zapleczem serwisowo-
warsztatowym oraz własną stacją kontroli pojazdów jest według odwołującego okolicznością 
przyszłą i niepewną, nie wiadomo bowiem czy w ogóle i kiedy konkretnie obiekty te zostaną 
wybudowane  i  oddane  do  użytku.  Podkreślił,  że  termin  wykonania  przedmiotowego 
zamówienia  to  36  miesięcy  od  dnia  podpisania  umowy  a  zamawiający  nie  przewidział 

ż

adnego okresu przejściowego czy przygotowawczego dla wykonawcy zamówienia. Innymi 

słowy  świadczenie  usług  stanowiących  przedmiot  zamówienia  rozpocznie  się  niezwłocznie 
po  podpisaniu  umowy  w  sprawie  zamówienia,  czyli  zapewne  jeszcze  w  marcu  br. 
Odwołujący  zastanawiał  się,  w  jaki  sposób  wykonawca  S.  chce  wykorzystywać  zaplecze 
serwisowo-warsztatowe  czy  własną  stacje  kontroli  pojazdów,  skoro  do  chwili  rozpoczęcia 
realizacji zamówienia nie będą one jeszcze wybudowane. Powoływanie się na nieistniejące 
jeszcze  zaplecze  czy  nieistniejącą  jeszcze  stację  kontroli  pojazdów  oceniać  należy  według 
odwołującego jako argument niepoważny. 
Nie sposób również pominąć specyfiki W., na obszarze którego podczas II Wojny Światowej 
toczyły się ciężkie  walki i poległo ponad 170.000 osób. W rezultacie podczas prowadzenia 
robót  budowlanych  na  terenie  W.  często  zdarza  się  natrafić  na  szczątki  ludzkie  z  tego 
okresu,  co  skutkuje  przynajmniej  czasowym  wstrzymaniem  robót  i  w  oczywisty  sposób 
wydłuża czas wykonania robót. 
Odwołujący  wskazał,  że  nie  ma  żadnego  związku  pomiędzy  zamiarem  wybudowania 
zaplecza serwisowo-warsztatowego czy  własnej stacji kontroli pojazdów, a kosztami części 
zamiennych i serwisu, podczas gdy wykonawca S. na taki związek najprawdopodobniej się 
powołał  w  pkt  6  wyjaśnień  -  Części  zamienne,  serwis.  Odwołujący  wskazał  zatem,  że  jeśli 
nawet  wykonawca  S.  faktycznie  wybuduje  zaplecze  serwisowo-warsztatowe  czy  własną 
stację kontroli  pojazdów,  to  w  żaden  sposób  nie  przełoży  się  to  na  niższe  koszty  czy  brak 
kosztów  części  zamiennych  i  serwisu.  Nawet  dysponując  zapleczem  serwisowo-
warsztatowym  czy  własną  stacją  kontroli  pojazdów  wykonawca  S.  nadal  będzie  musiał 
kupować części zamienne do autobusów i płacić wynagrodzenie pracownikom, zajmującym 
się  serwisem.  Powyższe koszty  nie  mają  nic  wspólnego  z  własnym  zapleczem  serwisowo-
warsztatowym czy własną stację kontroli pojazdów i trzeba będzie je z czegoś sfinansować, 
czyli uwzględnić w cenie oferty. 
Odwołujący przypuszcza ponadto, że wykonawca S., powołując się na korzyści wynikające 
rzekomo  z  wybudowania  zaplecza  serwisowo-warsztatowego  i  własnej  stacji  kontroli 
pojazdów,  nie  wskazał  z  czego  pokryte  zostaną  koszty  budowy.  W  przypadku  pokrycia 
kosztów budowy z kredytu bankowego lub z innej formy finansowania zewnętrznego koszty 
tego  finansowania  winny  być  przynajmniej  częściowo  uwzględnione  w  cenie  oferowanej 
zamawiającemu.  Jak  odwołujący  wskazał  wcześniej  z  informacji  I.  B.  Ś.  SA  z  dnia  19 
stycznia  2017  r.,  złożonej  przez  wykonawcę  S.  na  wezwanie  zamawiającego,  wynika,  że 
wykonawca ten na dzień 31 grudnia 2016 r. dysponował środkami finansowymi w wysokości 
około  935.000  zł  z  uwzględnieniem  kredytu  w  rachunku  bankowym.  Tymczasem  dla 
odwołującego nie ma żadnych wątpliwości, iż budowa zaplecza serwisowo-warsztatowego i 
własnej stacji kontroli pojazdów wymaga znacznych nakładów finansowych a wykonawca S. 
musi  jeszcze  ponieść  koszty  taboru  i  koszty  finansowania  zakupu,  w  związku  z  czym 
korzystanie  z  finansowania  zewnętrznego  jest  bardzo  prawdopodobne.  Odwołujący 

przypuszcza  ponadto,  że  wykonawca  S.,  powołując  się  na  korzyści  wynikające  rzekomo  z 
wybudowania  zaplecza  serwisowo-warsztatowego  i  własnej  stacji  kontroli  pojazdów,  nie 
uwzględnił kosztów amortyzacji budowy. Tymczasem w ocenie odwołującego jest oczywiste, 

ż

e  przynajmniej  część  amortyzacji  zaplecza  serwisowo-warsztatowego  i  własnej  stacji 

kontroli pojazdów powinna stanowić koszt realizacji przedmiotowego zamówienia, skoro ww. 
obiekty mają być wykorzystywane właśnie w tym celu. 
Odwołujący  przypuszcza  ponadto,  że  wykonawca  S.  w  wyjaśnieniach  ceny  wskazał 
zamawiającemu,  iż  zaoferowane  przez  niego  autobusy  przez  cały  okres  realizacji 
zamówienia, tj. przez 36 miesięcy, będą objęte gwarancją producenta, tj. czeskiej spółki S. L. 
spoi.  s  r.o.,  a  ponieważ  wykonawca  S.  ma  status  Autoryzowanej  Stacji  Obsługi  (ASO) 
producenta  autobusów,  to  w  rezultacie  nie  będzie  ponosił  kosztów  napraw  autobusów  i 
kosztów części do autobusów, bowiem i koszty naprawy i koszty części będzie mu zwracał 
producent.  Jeżeli  tak  faktycznie  wyglądają  wyjaśnienia  wykonawcy  S.,  to  odwołujący 
wskazał,  że  taka  argumentacja  jest  wadliwa  i  to  z  szeregu  względów.  Przede  wszystkim 
odwołujący wskazał i podkreślił, że również posiada status ASO producenta S. L. spoi. s r.o., 
zatem doskonale wie jak faktycznie wyglądają warunki współpracy z tym producentem i jakie 
faktycznie  koszty  zwraca  on  ASO.  Podkreślił,  że  często  zdarzają  się  takie  naprawy 
autobusów, które nie są naprawami gwarancyjnymi (nie wynikają z wad autobusów objętych 
zakresem  gwarancji),  ale  są  rezultatem  np.  naturalnego  zużycia  określonych  elementów 
autobusu.  Kosztów  takich  napraw  producent  S.  L.  spoi.  s  r.o.  oczywiście  nie  zwróci  ani 
wykonawcy S., ani żadnemu innemu ASO. Odwołujący podkreślił też, że S. L. spoi. s r.o. nie 
zwraca  ASO  kosztów  wymiany  oleju,  płynów,  materiałów  eksploatacyjnych  itd.,  zatem  te 
koszty  należało  uwzględnić  w  cenie  oferty. Wreszcie  pamiętać  trzeba,  że  S.  L.  spoi.  s  r.o. 
płaci ASO jedynie za wykonanie określonej naprawy (inaczej za przepracowanie określonej 
ilości godzin), natomiast nie pokrywa innych kosztów funkcjonowania ASO. Ujmując rzecz na 
przykładzie, jeżeli naprawa danego elementu autobusu będzie trwała 2 godziny, to S. L. spoi. 
s  r.o.  zapłacił  ASO  za  2  godziny  pracy,  natomiast  pracownik  ASO,  który  wykonał  ww. 
naprawę, będzie jeszcze w pracy 6 godzin, za które S. L. spoi. s r.o. nie zapłaci, natomiast 
ASO będzie musiało zapłacić. Innymi słowy koszty pracy pracownika ASO nie są pokrywane 
wyłącznie ani nawet przede wszystkim z wynagrodzenia płaconego przez S. L. spoi. s r.o., 
koszty  te  należało  zatem  uwzględnić  w  cenie  oferty.  Generalnie  wskazał,  że  samo 
utrzymanie ASO wymaga zatrudnienia ludzi i płacenia im wynagrodzenia niezależnie od tego 
czy  autobusy  będą  naprawiane  w  ramach  gwarancji  producenta  czy  nie.  Jeżeli  zatem  w 
jakimś miesiącu autobusy nie zepsują się wcale, to wykonawca będący ASO będzie musiał 
ponieść  chociażby  koszt  pracownika  ASO,  gdyż  S.  L.  spoi.  s  r.o.  nie  zwróci  mu  żadnych 
kosztów. Zatem, twierdzenie,, że skoro posiadam status ASO producenta, to nic nie płacę za 
naprawę  i  części  autobusów,  jest  niezgodne  z  prawdą.  Pewne  koszty  wykonawca  będący 

ASO, a zatem także wykonawca S., zawsze będzie musiał ponieść, w szczególności koszty 
pracy pracowników ASO. 
Trzeba  zdaniem  odwołującego  też  pamiętać  o  istotnej  specyfice  ASO  tworzonych  przez 
przewoźników drogowych takich jak odwołujący czy wykonawca S. Otóż ASO u przewoźnika 
drogowego jest tworzone wyłącznie na jego własne potrzeby i nie świadczy żadnych usług 
na  zewnątrz,  tj.  innym  podmiotom.  Nie  będzie  zatem  możliwe  pokrywanie  kosztów 
utrzymania ASO poprzez świadczenie usług na rzecz osób trzecich. Producenci autobusów, 
w  tym  S.  L.  spoi.  s  r.o.,  wręcz  zastrzegają  w  umowach  zawieranych  z  przewoźnikami 
drogowymi, że ASO utworzone u danego przewoźnika drogowego będzie świadczyć usługi 
wyłącznie na rzecz tego właśnie przewoźnika. 
Odwołujący przypuszcza ponadto, że wykonawca S. w wyjaśnieniach ceny nie odniósł się do 
kwestii  kosztów  sprzedaży  biletów  w  co  najmniej  jednym  stacjonarnym  punkcie  sprzedaży 
(lokalizacja  we  W.  w  rejonie  (…)).  Zamawiający  w  Załączniku  nr  10  do  SIWZ 
(„SZCZEGÓŁOWY  OPIS  PRZEDMIOTU  ZAMÓWIENIA"),  w  pkt  6  (str.  3)  wskazał 
mianowicie, że: 
„Wykonawca  prowadzi  sprzedaż  biletów  w  imieniu  i  na  rzecz  Gminy  Wrocław.  Sprzedaż 
biletów  winna  być  prowadzona  w  co  najmniej  jednym  stacjonarnym  punkcie  sprzedaży 
(lokalizacja we W. w rejonie (…)) dostępnym dla osób niepełnosprawnych. Punkt sprzedaży 
winien  być  otwarty  od  poniedziałku  do  piątku  przez  co  najmniej  10  godzin,  w  przedziale 
czasowym  7:00 -18:00 oraz  w  soboty  przez  co  najmniej  5 godzin,  w  przedziale  czasowym 
9:00 - 15:00/' 
Powyższe  wymagania  zamawiającego  powodują,  że  wykonawcy  mieli  dwa  wyjścia:  albo 
sprzedaż  biletów  powierzyć  podwykonawcy  i  w  cenie  oferty  uwzględnić  koszt  powierzenia 
wykonania tej części zamówienia podwykonawcy (tak właśnie uczynił Odwołujący, natomiast 
wykonawca S. nie wskazał w swojej ofercie podwykonawcy w tym zakresie), albo zatrudnić 
do  sprzedaży  biletów  minimum  2  osoby  i  wynająć  w  tym  celu  odpowiedni  lokal. W  drugim 
przypadku  w  cenie  oferty  należało  oczywiście  uwzględnić  koszty  zatrudnienia  minimum  2 
osób  oraz  koszt  wynajmu  lokalu.  W  ocenie  odwołującego  jest  wielce  prawdopodobne,  że 
wykonawca S. tych kosztów w cenie swojej oferty nie uwzględnił. Tymczasem zamawiający 
jasno i wyraźnie wskazał w SIWZ, że ceny za 1 wozokilometr autobusu typu C jak i cena za 
1 wozokilometr autobusu typu B obejmuje m.in. pośrednictwo sprzedaży biletów w imieniu i 
na rzecz zamawiającego. 
Odwołujący  wskazał  także  na  brak  wyjaśnień,  które  można  by  uznać  za  wyjaśnienia  w 
rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy 
Niezależnie  od  powyższego  odwołujący  wskazał,  że  w  jego  ocenie  że  wykonawca  S.  nie 
złożył wyjaśnień, które można by uznać za wyjaśnienia w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy, a 
tym samym wykonawca S. nie wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. 

Zastosowanie  procedury  przewidzianej  w  art.  90  ust.  1  ustawy  jest  czynnością 
zamawiającego,  od  której  w  przypadku  podejrzenia  złożenia  oferty  z  rażąco  niską  ceną 
niewątpliwie odstąpić nie może. W niniejszym postępowaniu pismem z dnia 23 stycznia 2017 
r. zamawiający na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy w celu ustalenia, czy oferta nie zawiera 
rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia, zwrócił się do wykonawcy S. o 
udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących  wyliczenia  ceny.  Odwołujący 
podkreślił, że w świetle okoliczności faktycznych niniejszej sprawy powyższe wezwanie było 
w pełni uzasadnione, co wykazano powyżej. 
Podniósł,  że  wykonawca  S.  nie  zakwestionował  w  żaden  sposób  dokonanego  przez 
zamawiającego wezwania, w szczególności nie wniósł do zamawiającego odwołania, mimo 

ż

e ze względu na wartość zamówienia miał taką możliwość. 

Powyższe według odwołującego ma zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia odwołania i to 
z dwóch względów. Po pierwsze, wezwanie wykonawcy do wyjaśnień ceny w trybie art. 90 
ust.  1  ustawy  ustanawia  domniemanie,  iż  cena  oferty  wykonawcy  jest  rażąco  niska,  co 
wynika  z  art.  90  ust.  2  ustawy  i  co  potwierdza  jednolite  orzecznictwo  Krajowej  Izby 
Odwoławczej. Po drugie, wykonawca, składając żądane przez Zamawiającego wyjaśnienia, 
obowiązany jest to domniemanie obalić, o czym jasno stanowi art. 90 ust. 2 ustawy, a jeżeli 
tego  nie  uczyni,  jego  oferta  podlega  odrzuceniu.  Na  opisane  powyżej  skutki  wezwania  do 
wyjaśnień ceny Izba zwróciła uwagę w szeregu swoich orzeczeń, m.in. w wyroku z dnia 28 
października 2010 r., sygn. akt: KIO/UZP 2242/10, wyroku z dnia 11 kwietnia 2011 r., sygn. 
akt: KIO 624/11, wyroku z dnia 11 lipca 2012 r., sygn. akt: KIO 1363/12 i wielu innych. 
Do  dnia  wniesienia  odwołania  odwołujący  nie  miał  możliwości  zapoznać  się  z  pismem 
wykonawcy  S.  złożonym  w  dniu  26  stycznia  2017  r.  W  ocenie  odwołującego  jest  jednak 
niezwykle  prawdopodobne,  że  powyższe  pismo  nie  tylko,  że  nie  obaliło  domniemania 
zaoferowania  rażąco  niskiej  ceny,  ale  w  ogóle  nie  może  być  uznane  za  wyjaśnienie  w 
rozumieniu  art.  90  ust.  ,1  ustawy.  Wskazują  na  to  w  szczególności  ujawnione  przez 
zamawiającego  fragmenty  ww.  pisma  dotyczące  decyzji  o  pozwoleniu  na  budowę  bazy 
technicznej na którą to decyzję powołał się wykonawca S. 
Odwołujący ponownie podkreślił, że wystąpienie do wykonawcy w trybie art. 90 ust. 1 ustawy 
ustanawia domniemanie prawne (praesumptio iuris) zaproponowania w ofercie ceny rażąco 
niskiej  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Wyjaśnienia  wykonawcy  mają  doprowadzić 
do  obalenia  tego  domniemania.  Przepis  art.  90  ust.  2  ustawy  jasno  i  wyraźnie  stanowi 
bowiem,  iż  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  spoczywa  na 
wykonawcy.  W  pełni  uzasadnione  jest  przypuszczenie,  że  wyjaśnienia  wykonawcy  S. 
zawarte  w  piśmie  z  dnia  26  stycznia  2017  r.  są  zbyt  ogólnikowe,  aby  mogły  obalić 
domniemanie złożenia oferty z rażąco niską ceną. W takim przypadku zastosowanie znaleźć 
powinien art. 90 ust. 3 ustawy. 

Odwołujący  podkreślił,  że  Krajowa  Izba  Odwoławcza  w  swoich  wyrokach  konsekwentnie 
wskazuje,  iż  niewystarczające  jest  ograniczenie  się  przez  wykonawcę  do  wyliczenia  w 
składanych wyjaśnieniach przykładowych czynników mających wpływ na zaoferowaną cenę. 
Jeżeli  zatem  wykonawca  S.  w  złożonych  wyjaśnieniach  ograniczył  się  do  ogólnikowych 
stwierdzeń  i  nie  wskazał  w  jaki  konkretnie  sposób  powołane  przez  niego  okoliczności 
wpłynęły na wysokość zaoferowanej przez niego ceny, to nie można złożonego przez niego 
pisma uznać za wyjaśnienia ceny. Powyższe potwierdza utrwalone orzecznictwo KIO. 
Odwołujący powołał się na wyroki : wyrok z dnia 28 lutego 2012 r., sygn. akt: KIO 314/12, 
wyrok, wyrok z dnia 14 czerwca 2011 r., sygn. akt: KIO 1124/11, wyrok z dnia 25 listopada 
2010 r., sygn. akt: KIO 2465/10. 
Zamawiający w wezwaniu do wyjaśnień ceny nakazał wykonawcy S., aby ustosunkował się 
do  zarzutów  odwołującego  złożonych  zamawiającemu  w  dniu  16  stycznia  2017  r.  i 
dotyczących zaoferowanej przez wykonawcę S. ceny ofertowej (w tym cen za wozokilometr). 
Zamawiający  załączył  do  wezwania  kserokopię  pisma  odwołującego  zawierającego  m.in. 
kalkulację  stawki  za  wozokilometr  przy  założeniu  realizacji  przedmiotu  zamówienia  z 
wykorzystaniem 5 fabrycznie nowych autobusów. Nie było zatem żadnych wątpliwości jakich 
wyjaśnień  oczekuje  zamawiający,  tj.  wyjaśnień  konkretnych,  rzeczowych,  odnoszących  się 
do argumentów i kalkulacji zawartych w piśmie odwołującego z dnia 16 stycznia 2017 r. 
Odwołujący  podkreślił,  że  obalenie  przez  wykonawcę  domniemania  rażąco  niskiej  ceny, 
powstałego  wskutek  wezwania  przez  zamawiającego,  musi  nastąpić  poprzez  złożenie 
wyjaśnień w trybie art. 90 ustawy i poparcie ich dowodami. Niewystarczające jest przy tym 
złożenie jakichkolwiek wyjaśnień, przeciwnie, wyjaśnienia złożone w tym trybie powinny być 
precyzyjne, szczegółowe i konkretne, a nie sprowadzać się do powtórzenia ogólników, które 
mógłby  się  znaleźć  w  każdych  innych  wyjaśnieniach  składanych  w  każdym  innym 
postępowaniu. Wyjaśnienia muszą być też poparte dowodami, co jasno i wyraźnie wynika z 
art.  90  ust.  1  ustawy  oraz  z  wezwania  wystosowanego  przez  zamawiającego.  W  razie 
przedłożenia  przez  wykonawcę  S.  ogólnikowych  wyjaśnień  nie  popartych  dowodami,  w 
ocenie  odwołującego  należy  uznać,  iż  wykonawca  ten  de  facto  żądanych  wyjaśnień  nie 
złożył i tym samym nie obalił domniemania rażąco niskiej ceny, a zatem jego oferta podlega 
odrzuceniu  w  oparciu  o  art.  90  ust.  3  ustawy.  Jak  bowiem  podnosi  się  konsekwentnie  w 
orzecznictwie  KIO,  niewystarczające  jest  złożenie  jakichkolwiek  wyjaśnień.  Za  wyrokiem 
sygn.  akt:  KIO  1587/11  odwołujący  wskazał,  że:  „wyjaśnienia  wykonawcy  winny  być 
wyczerpujące,  mieć  charakter  skonkretyzowanych  informacji  odnoszących  się  do  sytuacji 
wykonawcy,  do  konkretnych  elementów  kalkulacyjnych,  które  miały  wpływ  na  wysokość 
zaoferowanej  ceny.  Wyjaśnienia  dotyczące  elementów  oferty,  które  miały  wpływ  na 
kalkulację  ceny,  winny  wskazywać  i  omawiać  przynajmniej  podstawowe  elementy 
cenotwórcze” 

Stanowisko zbieżne z powyższym Izba wyraziła w szeregu innych orzeczeń, m.in. w: 
• 

wyroku z dnia 2 sierpnia 2011 r., sygn. akt: KIO 1568/11, wyroku z dnia 11 lipca 2012 

r., sygn. akt: KIO 1363/12, wyroku z dnia 15 maja 2012 r., sygn. akt: KIO 882/12, wyroku KIO 
z dnia 26 listopada 2010r. sygn. akt: KlO/2498/10.' 
Tym samym o konieczności uznania, że wykonawca S. w rzeczywistości nie złożył wyjaśnień 
w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy i tym samym nie obalił domniemania rażąco niskiej ceny 
będzie przesądzać nie tylko ich lakoniczność, lecz również to, że wykonawca S. nie wyjaśnił 
w  jaki  konkretnie  sposób  okoliczność  powołane  w  wyjaśnieniach  przekładają  się  na 
zaoferowaną przez niego cenę (w tym ceny za wozokilometry). 
Odwołujący po raz kolejny wskazał, że wykonawca, składając żądane przez zamawiającego 
wyjaśnienia,  obowiązany  jest  obalić  domniemanie  rażąco  niskiej  ceny,  a  jeżeli  tego  nie 
uczyni,  jego  oferta  podlega  odrzuceniu.  Niewątpliwie  dla  obalenia  ww.  domniemania 
konieczne  jest  przekazanie  zamawiającemu  niezbędnych  informacji,  a  zatem  brak  takich 
informacji w wyjaśnieniach winien skutkować odrzuceniem oferty wykonawcy, stosownie do 
przepisu  art.  90  ust.  3  ustawy.  Odwołujący  podkreślił,  że  wyjaśnienia,  aby  uznać  je  za 
wyjaśnienia  w  rozumieniu  art.  90  ustawy,  muszą  coś  wnosić  do  sprawy.  Innymi  słowy 
wyjaśnienia  takie  muszą  zawierać  pełne  informacje  dotyczące  elementów  oferty  mających 
wpływ  na  wysokość  ceny.  Tak  właśnie  sformułowane  wyjaśnienia  są  niezbędne,  aby 
zamawiający  miał  choćby  potencjalną  szansę  je  ocenić.  Zatem  wykonawca  w  złożonych 
wyjaśnieniach  nie  może  się  ograniczyć  do  ogólnikowych  stwierdzeń,  lecz  powinien 
przedstawić  i  udowodnić  obiektywne  czynniki,  które  ukształtowały  cenę  jego  oferty,  w 
szczególności w zakresie wskazanym w art. 90 ust. 1 ustawy. 
W  ocenie  odwołującego  w  pełni  uzasadnione  jest  przypuszczenie,  że  wyjaśnienia  złożone 
przez  wykonawcę  S.  zawierają  wyłącznie  niczego  niewyjaśniające  ogólniki.  Odwołujący 
uznał, że wykonawca S. faktycznie wymaganych wyjaśnień nie złożył, jak też nie dostarczył 
dowodów, które by potwierdziły, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny za realizację 
przedmiotu  zamówienia.  Brak  niezbędnych  informacji  na  temat  kalkulacji  ceny  i 
szczególnych  okoliczności,  które  pozwoliły  zaoferować  wykonawcy  S.  tak  niską  cenę, 
powoduje,  że  wyjaśnienia  wykonawcy  S.  trzeba  oceniać  jako  wyłącznie  gołosłowne 
zapewnienia, iż wszystkie koszty niezbędne do prawidłowej realizacji zamówienia faktycznie 
uwzględnił  w  cenie  oferty.  Tymczasem  zarówno  ustawa  jak  i  Zamawiający  wymagali  od 
wykonawcy S. złożenia wyjaśnień a nie zapewnień. Jak słusznie wskazano w wyroku Sądu 
Okręgowego  w  Rzeszowie  z  18  kwietnia  2012  r.,  sygn.  akt  1  Ca  117/12:  ..wyjaśnienia 
dotyczące  elementów  oferty,  które  miały  wpływ  na  kalkulację  ceny  winny  wskazywać  i 
omawiać  przynajmniej  podstawowe  elementy  cenotwórcze,  składające  sie  na  koszt 
wykonania  zadania  jak  przykładowo  koszt  pracowników,  zaangażowania  odpowiedniego 
sprzętu,  wartości  niematerialnej  i  prawnych,  czy  wreszcie  zysk  wykonawcy. W przeciwnym 

wypadku  wyjaśnienia  będą  miały  charakter  jedynie  iluzorycznych  i  nie  będą  stanowiły 
wyjaśnienia elementów oferty, mających wpływ na wysokość cen." 
W konsekwencji Zamawiający był obowiązany zastosować w niniejszej sprawie art. 90 ust. 3 
ustawy. 
Odwołujący  zauważył,  że  co  najmniej jeden  z  czynników,  na  które  powołał  się  wykonawca 
S., dotyczy również pozostałych wykonawców ubiegających się o przedmiotowe zamówienie 
i w żaden sposób nie tłumaczy poziomu cen zaoferowanych przez wykonawcę S. Mianowicie 
jak wynika z ujawnionych przez zamawiającego fragmentów wyjaśnień ceny złożonych przez 
wykonawcę  S.  co  najmniej  w  dwóch  miejscach  tych  wyjaśnień  (pkt  4  Własne  zaplecze 
techniczne  i  pkt  6  Części  zamienne,  serwis)  powołał  się  on  na  to,  iż  na  podstawie 
uzyskanego pozwolenia na budowę wybuduje „w pełni profesjonalne, kompleksowe zaplecze 
serwisowo-warsztatowe  wraz  z  powierzchnią  biurową",  czyli  „własną  stację  kontroli 
pojazdów.  Pomijając  to,  że  powyższa  okoliczność  w  żaden  sposób  nie  wyjaśnia  w  jaki 
sposób  wykonawca  S.  skalkulował  zaoferowane  ceny,  to  nie  jest  żadną  okolicznością 
szczególną  czy  wyróżniającą  wykonawcę  S.,  gdyż  również  odwołujący  posiada  na  terenie 
Wrocławia  profesjonalne,  kompleksowe  zaplecze  serwisowo-warsztatowe  wraz  z 
powierzchnią  biurową,  w  tym  własną  stację  kontroli  pojazdów.  Co  więcej  odwołujący 
powyższym  zapleczem  i  stacją  już  dysponuje  a  nie  dopiero  planuje  ich  wybudowanie. 
Sytuacja Odwołującego jest zatem w tym zakresie korzystniejsza od sytuacji wykonawcy S., 
który dopiero planuje wybudowanie  ww.  zaplecza i będzie, musiał ponieść związane  z tym 
koszty.  Odwołujący  podkreślił,  że  zapleczem  serwisowo-warsztatowym  na  terenie  W. 
dysponuje jeszcze inny wykonawca ubiegający się o przedmiotowe zamówienie, tj. M. Sp. z 
o.o. 
W  świetle  powyższego  zdaniem  odwołującego  w  pełni  uzasadnione  jest  podejrzenie,  że 
okoliczności wskazane w wyjaśnieniach ceny przez wykonawcę S. są takiej natury, że może 
się  na  nie  powołać  praktycznie  każdy  wykonawca  ubiegający  się  o  przedmiotowe 
zamówienie.  Nie  ma  wśród  nich  choćby  jednej, która  wyróżniałaby  wykonawcę  S.  spośród 
pozostałych wykonawców i faktycznie tłumaczyłaby niski poziom zaoferowanych przez niego 
cen. 
Odwołujący zwrócił uwagę na jeszcze jedną kwestię. Z przepisów ustawy oraz utrwalonego 
orzecznictwa KIO i Sądów Okręgowych wynika, że obalenie przez wykonawcę domniemania 
rażąco  niskiej  ceny,  powstałego  wskutek  wezwania  przez  zamawiającego,  musi  nastąpić 
poprzez złożenie wyjaśnień w trybie art. 90 ustawy i poparcie ich dowodami. Tym samym za 
niedopuszczalne  uznać  należy  takie  postępowanie  wykonawcy,  który  składa  wyjaśnienia 
niewystarczające,  uniemożliwiające  ocenę  prawidłowości  dokonanej  przez  niego  kalkulacji 
ceny, a dopiero później, np. na etapie odwołania, broniąc się przed zarzutem zaoferowania 
rażąco  niskiej  ceny,  de  facto  przedstawia  żądane  przez  zamawiającego  wyjaśnienia  i 

tłumaczy  w  jaki  sposób  skalkulował  cenę.  Powyższe  stanowisko  również  zostało 
potwierdzone w szeregu wyroków Krajowej Izby Odwoławczej i Sądów Okręgowych, m.in. w: 
wyroku  z  dnia  11  kwietnia  2011  r.,  sygn.  akt:  KIO  624/11,  wyroku  z  dnia  29  lipca  2011  r., 
sygn. akt: KIO 1512/11, KIO 1515/11, wyroku z dnia z dnia 22 stycznia 2013 r., sygn. akt: 
KIO  2295/12,  KIO  2297/12,  KIO  2301/12,  KIO  2303/12,  KIO  2305/12,  KIO  2307/12,  KIO 
2310/12, wyroku z dnia 14 maja 2013 r., sygn. akt KIO 974/13, wyroku Sądu Okręgowego w 
Poznaniu  z  dnia  21  maja  2008  r.,  sygn.  akt  X  Ga  127/08,  wyroku  Sądu  Okręgowego  w 
Warszawie z dnia 8 czerwca 2006 r., sygn. akt sygn. akt V Ca 459/06.  
Odwołujący  odnosząc  powyższe  do  okoliczności  niniejszej  sprawy  oraz  do  wyjaśnień 
złożonych  przez  wykonawcę  S.  wskazał,  że  w  złożonych  wyjaśnieniach,  wskutek  ich 
lakoniczności  i  ogólnikowości,  zapewne  nie  obalił  on  domniemania  zaoferowania  ceny 
rażąco  niskiej.  Jednocześnie  za  niedopuszczalne  uznać  trzeba  próbę  naprawienia 
zaniechania  wykonawcy  S.  na  etapie  postępowanie  odwoławczego  przez  „uzupełnienie" 
wyjaśnień  ceny  o  informacje  i  dowody,  których  w  nich  po  prostu  zabrakło.  Wszelkie 
okoliczności,  informacje  i  dowody  wcześnie  Zamawiającemu  nieprzedstawione  oceniać 
trzeba będzie jako spóźnione. Jak słusznie wskazano w wyroku KIO z dnia 06 września 2016 
r.,  sygn.  akt:  KIO  1598/16:  dowody  z  rozprawy  z  kolei  winny  mieścić  się  w  ramach 
udzielonych  wcześniej  wyjaśnień,  a  nie  ich  przekraczać.  Z  tej  przyczyny,  tak  istotna  rola 
wyjaśnień  i  dowodów.  Izba  naturalnie  pamięta  o  możliwości  wieloetapowego  wezwania  do 
wyjaśnień  (dopytywania),  ale  także  w  granicach  pierwszych  wyjaśnień,  a  nie  ponad  je. 
Odwołujący podkreślił, że wszelkie informacje i dowody powinny stanowić element wyjaśnień 
ceny  złożonych  zamawiającemu  w  toku  badania  i  oceny  ofert  a  nie  dopiero  reakcję  na 
odwołanie.  Przedstawiania  informacji  i  dowodów  dopiero  na  etapie  postępowania 
odwoławczego  będzie  dowodzić  natomiast  tylko  tego,  że  wyjaśnienia  ceny  złożone  przez 
wykonawcę S. nie stanowiły wyjaśnień, które można by uznać za wyjaśnienia w rozumieniu 
art. 90 ust. 1 ustawy, a tym samym wykonawca S. nie wykazał, że jego oferta nie zawiera 
rażąco niskiej ceny. 
Z  ostrożności  odwołujący  odniósł  się  do  wskazywanej  w  orzecznictwie  KIO  możliwości 
kilkukrotnego  wzywania  wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  ceny.  Odwołujący 
podkreślił zatem, że we wszystkich wyrokach, w których Izba dopuściła kilkukrotne wezwanie 
do wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 ustawy, możliwość ta została uzależniona od spełnienia 
dodatkowych  warunków,  a  przede  wszystkim  od  złożenia  przez  wykonawcę  odpowiednich 
wyjaśnień  ceny  już  na  pierwsze  wezwanie  Zamawiającego,  tj.  wyjaśnień  kompletnych, 
wyczerpujących i odpowiadających wezwaniu. Takie stanowisko Izba wyrażała wielokrotnie, 
zatem  jedynie  tytułem  przykładu  Odwołujący  wskazuje  na  wyrok  z  dnia  18  lutego  2016  r., 
sygn.  akt  KIO  150/16,  w  którym  podkreślono,  że:  „powtórzenie  wezwania  do  udzielenia 
wyjaśnień  musi  wynikać  z  obiektywnych  okoliczności  uzasadniających  uszczegółowienie 

wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę  na  pierwsze  wezwanie  zamawiającego.  Przyjąć 
zatem należy, że uzasadnieniem do skierowania kolejnego wezwania w trybie art. 90 ust 1 
P.z.p. może być np. konieczność rozwinięcia lub uszczegółowienia wyjaśnień już złożonych 
przez  wykonawcę  na  pierwsze  wezwanie,  sformułowane  przez  zamawiającego  w  sposób 
ogólny, oparty na literalnym brzmieniu przepisu, co w praktyce zdarza się bardzo często. Nie 
można  jednak  wykluczyć  też  sytuacji, gdy  bardziej  szczegółowe  wyjaśnienia  w  określonym 
zakresie  mogą  okazać  się  konieczne  także  w  przypadku  wezwania  szczegółowego. 
Konieczność  taka  musi  wynikać  jednak  z  okoliczności  obiektywnych,  przy  jednoczesnym 
spełnieniu  przez  wykonawcę  obowiązku  rzetelnego  wyjaśnienia  w  zakresie  wymaganym  w 
pierwszym wezwaniu. Ponawianie wezwań nie może następować w sytuacji, gdy wyjaśnienia 
są niekompletne, lakoniczne, nie zawierają odpowiedzi na wszystkie pytania zamawiającego. 
Kolejne  wezwania  nie  mogą  bowiem  stanowić  de  facto  przywrócenia  terminu  do  złożenia 
wyjaśnień, które należało złożyć już na pierwsze wezwanie. Takie działanie narusza zasadę 
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców w prowadzonym postępowaniu." 
Jeszcze dobitniej powyższe stanowisko wyrażone zostało w wyroku z dnia 13 października 
2014 r., sygn. akt KIO 2025/14.  
Podsumowując,  odwołujący  podniósł,  że  możliwość  wezwania  do  uzupełnienia  wyjaśnień 
ceny,  do  wyjaśnienia  nowych  wątpliwości  może  jedynie  dotyczyć  takiej  sytuacji,  gdy 
wykonawca 

całościowo 

zajmie 

stanowisko 

wobec 

wcześniejszego 

wezwania 

zamawiającego.  Zatem  wątpliwości  zamawiającego  mogą  się  ewentualnie  pojawić  na  tle 
złożonych  wyjaśnień,  które  w  sposób  wyczerpujący  odpowiadają  na  pierwsze  wezwanie 
zamawiającego.  Nie  może  być  jednak  na  tle  art.  90  ust.  1  w  zw.  z  art.  7  ust.  1  ustawy 
akceptowana  sytuacja,  gdy  wykonawca  ignoruje  wezwanie  zamawiającego,  względnie 
wybiera  sobie  jedynie  te  zakresy  wezwania,  które  mu  odpowiadają,  resztę  pomijając 
ogólnikami lub w ogóle pozostawiając bez komentarza. 
Odnosząc powyższe do okoliczności niniejszej sprawy odwołujący podkreślił, że w wezwaniu 
z  dnia  23  stycznia  2017  r.  zamawiający  wyraźnie  wskazał,  iż  wymaga,  aby  wykonawca  S. 
ustosunkował się do zarzutów odwołującego złożonych zamawiającemu w dniu 16 stycznia 
2017  r.  i  dotyczących  zaoferowanej  przez  wykonawcę  S.  ceny  ofertowej  (w  tym  cen  za 
wozokilometr).  Zamawiający  załączył  do  wezwania  kserokopię  pisma  odwołującego 
zawierającego m.in. kalkulację stawki za wozokilometr. Nie było zatem żadnych wątpliwości 
jakich  wyjaśnień  oczekuje  zamawiający,  tj.  wyjaśnień  konkretnych,  rzeczowych, 
odnoszących  się  do  argumentów  i  kalkulacji  zawartych  w  piśmie  odwołującego  z  dnia  16 
stycznia 2017 r. 
Jeżeli  zatem  pomimo  tak  jednoznacznie  sformułowanego  wezwania  zamawiającego 
wykonawca  S.  ograniczył  się  do  zdawkowego  wskazania  okoliczności  mających  rzekomo 
wpływ na  wysokość zaoferowanych przez niego cen, bez żadnych konkretnych informacji i 

wyliczeń  i  bez  poparcia  swoich  twierdzeń  dowodami,  to  uznać  trzeba,  że  w  przedmiotowej 
sprawie  nie  zostały  spełnione  warunki  dopuszczalności  ponownego  zwrócenia  się  do 
wykonawcy S. o wyjaśnienia ceny. Odwołujący powołał wyrok KIO z dn. 17.07.2015r., sygn. 
akt 1410/15. Odwołujący zwrócił uwagę na jeszcze jedną okoliczność. Zgodnie z przepisem 
art.  90  ust.  2  ustawy  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny, 
spoczywa  na  wykonawcy,  w  niniejszej  sprawie  -  na  wykonawcy  S.  Odpowiednikiem 
powyższego  przepisu  na  etapie  postępowania  odwoławczego  jest  art.  190  ust.  1a  ustawy, 
zgodnie z którym ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na: 
1)  wykonawcy,  który  ją  złożył,  jeżeli  jest  stroną  albo  uczestnikiem  postępowania 
odwoławczego; 
2) zamawiającym, jeżeli wykonawca, który złożył ofertę, nie jest uczestnikiem postępowania. 
Tym  samym  to  nie  odwołujący  ma  udowodnić,  że  cena  oferty  wykonawcy  S.  jest  rażąco 
niska,  tylko  to  wykonawca  S.  przez  złożenie  odpowiednich  wyjaśnień  i  poparcie  ich 
dowodami  miał  udowodnić,  że  cena  jego  oferty  nie  jest  rażąco  niska.  Jeżeli  zatem 
wykonawca S. nie uczynił zadość powyższemu obowiązkowi, to przesądza to konieczności 
odrzucenia jego oferty. 
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 91 ust. 1 
ustawy  przez  dokonanie  wyboru  oferty  wykonawcy  S.  jako  najkorzystniejszej  oferty  oraz 
przez  zaniechanie  dokonania  wyboru  oferty  złożonej  przez  odwołującego  jako 
najkorzystniejszej oferty, odwołujący stwierdził, co następuje. 
Powyższy  zarzut  stanowi  konsekwencję  zarzutów  postawionych  i  opisanych  powyżej. 
Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie 
kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Ponieważ, 
jak to zostało wykazane powyżej, oferta złożona przez  wykonawcę S. podlega odrzuceniu, 
zamawiający  jako  najkorzystniejszą  ofertę  winien  wybrać  ofertę  odwołującego,  która  jest 
najkorzystniejszą  ofertą,  tj.  ofertą,  która  przedstawia  najkorzystniejszy  bilans  ceny  i  innych 
kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego. 
 
Zamawiający  w  dniu  10  marca  2017r.  poinformował  wykonawców  o  wniesieniu  odwołania 
przekazując jego kopię i wezwał do wzięcia udziału w postępowaniu odwoławczym.  
 
W  dniu  13  marca  2016r.  swój  udział  w  postępowaniu  odwoławczym  po  stronie 
zamawiającego zgłosił wykonawca S. wskazując, że jako wykonawca wybrany ma interes w 
utrzymaniu  w  mocy  decyzji  zamawiającego  o  wyborze  jego  oferty  jako  najkorzystniejszej. 
Zgłoszenie  zostało  podpisane  przez  prezesa  zarządu  S.,  ujawnionego  w  KRS  i 
upoważnionego  do  samodzielnej  reprezentacji,  zgodnie  z  odpisem  z  KRS  załączonym  do 
zgłoszenia. Kopia zgłoszenia została przekazana zamawiającemu i odwołującemu w dniu 13 

marca  2017r.  W  ocenie  S.  zarzuty  odwołania  nie  znajdują  uzasadnienia  faktycznego  jak  i 
prawnego, dlatego też odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem zamawiający nie 
naruszył wskazanych przez odwołującego przepisów ustawy w tym zakresie. 
Wniósł o: 
1. 

oddalenie w całości odwołania w zakresie czynności wyszczególnionych w pkt. 1 ust. 

a) do d) odwołującego, oraz 
2. 

podtrzymanie  decyzji  Zamawiającego  z  dnia  28  lutego  2017r.  w  zakresie  wyboru 

oferty najkorzystniejszej. 
S.  zwrócił  uwagę,  iż  w  toczącym  się  postępowaniu  przetargowym  złożone  zostały 
następujące oferty: 
B. M. P. W. (…) sp. z o.o. z siedzibą we W., (…), który otrzymał następujące oceny: cena – 
46,20 pkt., wiek taboru – 30 pkt, klimatyzacja – 10 pkt łącznie 86,20 pkt,  
S.  SA  z  siedzibą  we  W.,  (…)  który  otrzymał  następujące  oceny:  cena  –  60,00  pkt.,  wiek 
taboru – 30 pkt, klimatyzacja – 10 pkt łącznie 100 pkt, 
M. sp. z o.o. z siedzibą w R., (…) – skutecznie wykluczony,  
Odwołujący,  który  otrzymał  następujące  oceny:  cena  –  58,20  pkt.,  wiek  taboru  –  26  pkt, 
klimatyzacja – 10 pkt łącznie 94,20 pkt, 
Jednocześnie  ocenie  ofert  przez  Zamawiającego  poddane  zostały  oferty  numer  1,  2  i  4, 
bowiem oferta numer 3 złożona przez M. Sp. z o.o. została przez zamawiającego skutecznie 
wykluczona.  Biorąc  pod  uwagę  powyższe,  ceny  jednostkowe  brutto  1  wzkm  oferowanej 
usługi wyniosły odpowiednio: 
• 

dla oferty nr. 1  złożonej przez B. M. P. W. (…) Sp. z o.o.: 6,99 zł dla taboru typu „C" 

oraz 6,81 zł dla taboru typu „B/;; 
• 

dla oferty S. SA: 5,29 zł dla taboru typu „C" oraz 5,29 zł dla taboru typu „B"; 

• 

dla oferty D. L. A. Sp. z o.o.: 5,45 zł dla dla taboru typu „C" oraz 5,45 zł dla taboru 

typu „B". 
S. zwrócił uwagę, iż jedynie cen oferty złożonej przez B. M. P. W. (…) Sp. z o.o. odbiega od 
poziomu cen zaoferowanych przez odwołującego i S. Wynika to, zdaniem S. z faktu braku 
doświadczenia  Spółki  B.  M.  P.,  która  nigdy  samodzielnie  nie  wykonywała  przewozów  o 
charakterystyce określonej przez zamawiającego. 
S. poinformował, iż zaproponowana przez S. oferta cenowa w kwocie 5,29 zł brutto za wzkm 
stanowi bilans sprzyjających i dostępnych wykonawcy warunków cenotwórczych wykonania 
niniejszego  zamówienia,  a  wszystkie  opisane  w  wyjaśnieniach  złożonych  zamawiającemu 
pismem  z  dnia  25  lutego  2017r.  elementy  cenotwórcze  znajdują  poparcie  w  posiadanych 
fakturach,  ofertach  cenowych  pozyskanych  na  etapie  przygotowania  oferty,  wieloletniego 
doświadczenia 

wykonawcy 

a 

przede 

wszystkim 

są 

wynikiem 

indywidualnie 

wynegocjowanych warunków umów. 

Zwrócił,  iż  kalkulacja  cenowa  a  co  za  tym  idzie  wartość  wozokilometra  proponowanej  lub 

ś

wiadczonej  usługi  przewozowej,  każdorazowo  przygotowywana  jest  w  oparciu  o  wiele 

zmiennych czynników, właściwych dla specyfiki zadania. Dodatkową przesłanką jest fakt, iż 
S. SA w okresie od 17 lutego 2014 roku do chwili obecnej świadczy usługi przewozowe na 
liniach  308  i  908.  W  tym  czasie  miał  możliwość  doskonale  poznać  specyfikę  powyższego 
zadania.  W  treści  szczegółowych  wyjaśnień  składników  cenotwórczych,  przekazanych 
zamawiającemu  pismem  z  dnia  25  stycznia  2017r.  zwrócił  uwagę  na  minimalną  różnicę  w 
cenie ofert S. jak i odwołującego stanowiącą jedynie 187 362,00 zł netto, w całym 3 - letnim 
okresie trwania zamówienia, co stanowi 3% różnicy w wartości porównywanych ofert. 
Dzięki zaoferowaniu fabrycznie nowych, ekologicznych i ekonomicznych pojazdów marki S. 
zminimalizowane zostały koszty zakupu oraz wydatki eksploatacyjne, ze względu na: 
• 

indywidualnie wynegocjowaną cenę zakupu autobusów, która zawiera 3- letnią, pełną 

gwarancję producenta na wszystkie podzespoły, 
• 

wyposażenie  pojazdów  w  wymagane  siwz  urządzenia  dodatkowe  oraz  fabryczna, 

jednolita  kolorystyka  pojazdów  podstawowych  i  ich  kompletne  oznakowanie  wymagane 
przez zamawiającego w cenie sprzedaży pojazdów, 
• 

bardzo niskie zużycie paliwa na poziomie 24 l/100km. 

Jednocześnie S. poinformował, iż do prawidłowej obsługi zamówienia przewidziane zostały 2 
pojazdy  rezerwowe  będące  w  posiadaniu  S.  SA  od  2010  i  2011r.  Oba  pojazdy  stanowią 
własność  S.  SA.  Z  wieloletniego  doświadczenia  S.  SA  wynika,  iż  w  przypadku  kontraktów 
realizowanych  fabrycznie  nowymi  pojazdami,  objętymi  w  całym  okresie  eksploatacji  pełną 
gwarancją producenta, potrzeba zastąpienia ich pojazdami rezerwowymi sprowadza się do 
sporadycznych  przypadków.  S.  z  racji  równoległej  realizacji  pozostałych  umów 
przewozowych,  dysponuje  wieloma  rodzajami  taboru  wyprodukowanego  w  latach  2010  - 
2014,  które  użytkowane  są  jako  pojazdy  rezerwowe.  Wszystkie  w/w  pojazdy  spełniają 
minimalne parametry określone przez zamawiającego dla pojazdów rezerwowych. 
Dlatego  też  użycie  tych  pojazdów  jego  zdaniem  nie  będzie  generować  dodatkowych 
kosztów, a ewentualna utrata części przychodów z tytułu zastępstwa pojazdu podstawowego 
(niższa stawka za wzkm) będzie marginalna. 
S. po raz kolejny podkreślił, iż w ramach indywidualnych negocjacji cenowych z producentem 
autobusów, które zostały zaproponowane w postępowaniu przetargowym, w kwocie zakupu 
zawarte  zostały  urządzenia  pokładowe  wymaganych  przez  Zamawiającego  systemów: 
monitoringu video oraz kontroli punktualności i lokalizacji pojazdów o wartości 175 000,00 zł 
netto a także kasowniki biletów oraz elektroniczne tablice kierunkowe. Stawiany więc przez 
odwołującego  argument  jakoby  „zgodnie  z  informacjami  uzyskanymi  od  przedstawiciela 
producenta autobusów wskazanych w ofercie S. tj. od spółki S. P. Sp. z o.o. (...) autobusy 

wskazane  w  ofercie  wykonawcy  S.  nie  są  wyposażone  w  system  informacji  pasażerskiej, 
monitoring, kasowniki, itd. (.../'jest nieprawdą. 
S.  posiada  podpisaną  umowę  zawartą  z  dostawcą  autobusów  –  S.  P.  Sp.  z  o.o.  wraz  z 
pisemnym  potwierdzeniem  Dostawcy  autobusów  w  zakresie  ceny  oraz  szczegółowego 
wyposażenia zamówionych pojazdów. Jednocześnie w celu potwierdzenia wyjaśnień w tym 
zakresie, S. zaproponował powołanie na świadka przedstawiciela S. P. Sp. z o.o. - Dyrektora 
Wykonawczego Pana J. Ć. 
Zgodnie z treścią zawartej z S. P. Sp. z o.o. umowy kupna/ sprzedaży autobusy objęte są 
pełną gwarancją producenta w całym 36- miesięcznym okresie ich użytkowania. 
Przyjęty zatem koszt wymiany części zamiennych oraz napraw w  wysokości 150 000,00 zł 
obejmuje  pozostałe,  dodatkowe  koszty  eksploatacyjne,  które  nie  są  objęte  gwarancją,  a 
związane  są  z  normalną  eksploatacją  nowych  pojazdów  (np.  wymiana  okładzin 
hamulcowych, pneumatyki zawieszenia, oświetlenia, etc.). 
S.  zwrócił  uwagę,  iż  w  przedstawionej  kalkulacji  w  osobnej  pozycji  skalkulowane  zostały 
koszty  niezbędnych,  zalecanych  kalendarzem  producenta  (w  celu  utrzymania  warunków 
gwarancji)  wymiany  „płynów  eksploatacyjnych",  których  ca.  koszt  oszacowany  został  na 
poziomie 24 840,00 zł oraz koszty wymiany ogumienia oszacowane na kwotę 54 000,00 zł 
(na podstawie doświadczenia z wieloletniej, samodzielnej obsługi w tym zakresie). 
Wykwalifikowana kadra techniczna, posiada niezbędne szkolenia i certyfikaty dzięki którym 
S.  SA  w  ramach  posiadanej  autoryzacji  producenta  autobusów  dokonuje  w  jego  imieniu 
wszelkich  napraw  we  własnym  zakresie.  Pozwala  to  ograniczyć  wydatki  związane  z 
utrzymaniem  pionu  technicznego,  bowiem  wszystkie  koszty  związane  z  pracami 
przeglądowymi oraz ewentualne naprawy autobusów w całym 36-nym miesięcznym okresie 
ich gwarancji pokrywane są przez gwaranta – S. P. Sp. z o.o. 
Jednocześnie  w  drugiej  połowie  2017r.  po  przerwie  uruchomiona  zostanie  własna  stacja 
kontroli  pojazdów,  dzięki  której  zredukowane  do  zera  zostaną  koszty  obowiązkowych 
przeglądów  rejestracyjnych,  a  możliwość  szybkiej  diagnostyki  usterek  zminimalizuje 
ewentualne kosztochłonne naprawy. 
Nadmienił,  iż  w  chwili  obecnej  S.  SA  w  swoich  strukturach  pracowniczych  zatrudnia 
diagnostę  z  niezbędnymi  uprawnieniami  do  prowadzenia  Okręgowej  Stacji  Kontroli 
Pojazdów. 
Zwrócił  uwagę,  iż  S.  zdaje  sobie  sprawę  z  faktu  ponoszenia  dodatkowych  kosztów 
utrzymania  taboru  autobusowego  (pomimo  pełnej  gwarancji),  jednakże  koszty  te  zostały 
ujęte w jego kalkulacji. 
Na  chwilę  obecną  S.  korzysta  z  długoterminowej  umowy  sprzedaży  ON,  dystrybuowanego 
przez jednego z wiodących dostawców paliw płynnych na polskim rynku. Cena zakupu 1 litra 
ON kształtuje się na poziomie ok. 3,60 zł. Zauważył, iż ewentualny  wzrost ceny paliwa nie 

wpłynie  znacząco  na  wzrost  kosztów  zadania  przewozowego,  bowiem  zamawiający 
przewidział waloryzacje ceny ryczałtowej 1 wozokilometra autobusu z momentem upływu 13 
miesiąca  od  dnia  rozpoczęcia  realizacji  przedmiotu  niniejszej  umowy  oraz  co  12  kolejnych 
miesięcy  o  wartość  iloczynu:  (0,9)  ceny  1  wzkm  obowiązującej  na  dzień  31  grudnia  roku 
poprzedniego  x  średnioroczny  wskaźnik  cen  towarów  i  usług  konsumpcyjnych  za  rok 
poprzedni,  ogłaszany  przez  Prezesa  GUS.  Jednocześnie  w  związku  z  budową  własnego 
zaplecza  biurowo  -  serwisowego  przewidujemy  uruchomienie  własnego  dystrybutora  paliw, 
który  w  znacznym  stopniu  pozwoli  ograniczyć  koszty  związane  z  zakupem  oleju 
napędowego, średnio o 0,20 zł na 1 litrze. W załączonej kalkulacji przyjęto jednak dodatkową 
rezerwę  (m.in.  ze  względu  na  pełną  klimatyzację  wszystkich  pojazdów),  a  średnie  zużycie 
paliwa  określone  zostało  na  poziomie  25  l/100  km,  pomimo  zdecydowanie  mniejszego, 
faktycznego zużycia. W szczególności dotyczy to pojazdów S. 9,5, które to realizować będą 
przeszło 56% całej pracy przewozowej kontraktu. 
S. S.A, jako dynamicznie rozwijająca się firma, w roku 2016 wyłącznie ze środków własnych 
nabyła grunt inwestycyjny zlokalizowany w granicach administracyjnych W., położony się w 
najbliższym sąsiedztwie trasy przebiegu linii (…). W wyniku przeprowadzonych w kolejnych 
miesiącach procedur, opracowania kompletnego projektu budowlanego spółka otrzymała  w 
dniu  16.12.2016r.  pozwolenie  na  budowę.  Na  posiadanym  terenie  powstanie  w  pełni 
profesjonalne, kompleksowe zaplecze serwisowo-warsztatowe wraz z powierzchnią biurową. 
W  ramach  w/w  inwestycji  oprócz  hali  naprawczo-serwisowej  przewidziana  jest  myjnia  dla 
pojazdów  ciężarowych  i  autobusów,  punkt  wymiany  ogumienia,  warsztat  blacharsko-
lakierniczy,  dwu-  stanowiskowa  Okręgowa  Stacja  Kontroli  Pojazdów  oraz  Autoryzowana 
Stacja Obsługi autobusów marki S., której autoryzację S. SA posiada od roku 2010 a także 
plac postojowy dla własnych autobusów. Dzięki tej inwestycji już w drugiej połowie 2017 r. S. 
SA nie będzie ponosić już kosztów: 
• 

obowiązkowych przeglądów okresowych, 

• 

kosztów napraw i serwisowania autobusów użytych do obsługi zadania, 

• 

mycia i sprzątania własnych pojazdów, 

• 

parkowania i ochrony pojazdów. 

Jednocześnie  lokalizacja  zaplecza  biurowo-serwisowego  na  trasie  przebiegu  linii  908, 
pozwoli  zoptymalizować  czas  dojazdu  a  także  zminimalizować  odległości  obecnych 
dojazdów  i  zjazdów  technicznych  co  w  sposób  wymierny  wpłynie  na  obniżenie  kosztów 
zużycia  paliwa  jak również  pozwoli  wyraźnie  ograniczyć  czas  pracy  kierowców,  co  wpłynie 
na  obniżenie  kosztów  pracy  kierowców.  Teren  będący  własnością  S.  SA  znajduje  się  przy 
(…)  we  W.,  i  bezpośrednio  przylega  do  trasy  przebiegu  linii  (…),  oraz  znajduje  się  w 
odległości 1,8 km od pętli P.; 3,5 km od pętli S. i K. oraz 5,5 km od pętli D. N. 

Istotnym  aspektem  branym  przez  S.  SA  pod  uwagę  w  przygotowaniu  oferty  cenowej 
przedmiotowego  zadania  jest  możliwość  wykorzystania  powierzchni  wewnętrznej  i 
zewnętrznej  pojazdów  jako  nośnika  reklamy.  W  najbliższej  strategii  Spółki  niezwykle 
istotnym  elementem  będzie  możliwość  nieograniczonego  dostępu  do  nośników  reklamy 
mobilnej  oraz  optymalizacja  ich  wykorzystania,  poprzez  idealne  targetowanie  (skierowanie 
do  odbiorców  znajdujących  się  w  gronie  i  obszarze  zainteresowania).  Pozwoli  to  S.  SA 
zwiększyć efektywność reklamy oferowanych komercyjnie usług, poprzez zminimalizowanie 
własnych  kosztów  ekspozycji  treści  reklamowych.  Dodatkowo  przychody  uzyskane  z  tytułu 
ekspozycji  reklam  od  zewnętrznych  najemców,  S.  SA  zamierza  wykorzystać  na  pokrycie 
kosztów związanych z zarządzaniem kontraktem. 
S.  SA  do  realizacji  zadania  nie  przewiduje  dodatkowego  zatrudnienia  pracowników 
biurowych  odpowiedzialnych  za  prawidłową  realizację  zadań  przewozowych.  Do  chwili 
obecnej  zatrudnia  wyspecjalizowaną  kadrę  pracowników  w  niezbędnej  ilości  etatów. 
Wspomniana kadra z powodzeniem realizowała i realizuje zadania związane z rozliczeniami 
kierowców  oraz  wszystkimi  wymaganymi  przez  zamawiającego  rozliczeniami  (w  tym 
międzygminnymi,  systemów  punktualności  pracy  przewozowej)  obsługiwanych  zadań  w 
szczególności tych, w których S. SA stanowił lub stanowi stronę wiodącą umowy. Posiadane 
zaplecze  pracowników  oraz  niezbędny  sprzęt  techniczny  (stan  na  wrzesień  roku  2016) 
wystarczający był do rozliczeń następujących zadań przewozowych: 
a) 

umowa WTR/P/3/2014 z dnia 5 sierpnia 2014r. - lider kontraktu - 13 pojazdów; 

b) 

umowa WTR/P/3/2013 z dnia 4 września 2013r. - lider kontraktu - 8 pojazdów; 

c) 

umowa WTR/P/1/2015 z dnia 12 sierpnia 2015r. - uczestnik kontraktu - 6 pojazdów; 

d) 

umowa WTR/P/1/2014 z dnia 17 lutego 2014r. - uczestnik kontraktu - 2 pojazdy; 

e) 

umowa GKil.272.56.2012 z dnia 1 czerwca 2012r. - zadanie własne - 5 pojazdów. 

S.  zwrócił  uwagę,  iż  na  chwilę  obecną  pomimo  zakończenia  świadczenia  usług 
przewozowych  wskazanych  w  pkt.  b)  oraz  e)  w  dalszym  ciągu  utrzymuje  ten  sam  poziom 
zatrudnienia  pracowników  odpowiedzialnych  za  w/w  rozliczenia,  stanowiące  jeden  z 
ważniejszych elementów składowych każdej z umów zawartych z Gminą Wrocław. 
W związku  z  powyższym  dysponuje  niezbędnymi  „rezerwami  osobowymi", które  pozwalają 
bez  dodatkowych  kosztów  zarządzać  kontraktem  obsługiwanym  przez  wymagane  przez 
zamawiającego 5 pojazdów. 
Analogiczna sytuacja występuje w istniejącym w S. SA pionie bezpośredniego nadzoru nad 
realizacją zadań przewozowych (służby dyspozytorskie). Stosowane w S. SA innowacyjne i 
autorskie  rozwiązania  pozwoliły  zminimalizować  ilość  niezbędnych  etatów.  Nadmienił,  iż 
zarówno  w  tym  segmencie  nadzoru,  S.  SA  pomimo  zakończenia  świadczenia  usług 
przewozowych  wskazanych  w  pkt.  b)  oraz  e)  w  dalszym  ciągu  utrzymuje  ten  sam  poziom 
zatrudnienia pracowników bezpośrednio zarządzających realizacją zadań przewozowych. 

Kalkulacja  kosztów  pracy  kierowców  obliczona  została  przy  zachowaniu  wszystkich 
wymaganych stosownymi przepisami limitów czasu pracy. Zgodnie z podanymi wraz z SIWZ 
przez  zamawiającego  rozkładami  jazdy,  wyliczona  przez  S.  optymalna  ilość  kierowców 
określona  została  na  12  osób.  Przy  czym  gwarantujemy,  iż  do  bezpośredniej  realizacji 
czynności  związanych  z  wykonywaniem  przewozów,  zgodnie  z  wymaganiami  stawianymi 
przez Zamawiającego, minimum 4 osoby zatrudnione będą na podstawie umowy o pracę w 
rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r., 
poz. 1502 z późn. zm.). 
Zatem przyjęta w kalkulacji kwota przeznaczona na wynagrodzenia kierowców w wysokości 
1  620  000,00  zł  jest  niższa  od  kwoty  wyliczonej  przez  DLA  Sp.  z  o.o.  o  241  000,00  zł  i 
wynika  ona  z  optymalizacji  czasu  pracy,  skrócenia  dojazdów  i  zjazdów  technicznych  oraz 
stosowanych  przez  S.  SA  rozwiązań  (tj.  przerywany  czas  pracy,  niższa  stawka  za  tzw. 
„postojowe",  etc.).  Zwrócił  uwagę,  iż  DLA  Sp.  z  o.o.  błędnie  zakłada  wzrost  ilości  płatnych 
wozogodzin,  bowiem  w  4  kwartale  bieżącego  roku  otwarty  zostanie  nowy  węzeł 
komunikacyjny w rejonie ronda (…) z fragmentem wylotowym drogi ekspresowej (…). Wraz z 
wprowadzoną  zmianą  zwiększy  się  zatem  przepustowość  na  trasie  linii  (…)  przez  co 
skróceniu ulegną czasy przejazdu co będzie miało również wpływ na czas pracy kierowców, 
W zaoferowanej cenie wzkm S.  SA skalkulowano koszt wymaganych przez zamawiającego 
systemów  niezbędnych  do  realizacji  zadania.  Koszt  tych  elementów  wyliczony  został  na 
podstawie  załączonej  oferty  jednego  z  wiodących  na  rynku  dostawcy  systemów 
informacyjnych  wymaganych  przez  zamawiającego.  Zaproponowane  rozwiązanie  jest 
równorzędne z innymi tego typu systemami dostępnymi na rynku. (załącznik nr 4) 
Jednocześnie  poinformował,  iż  zgodnie  z  treścią  umowy  kupna/  sprzedaży  autobusów,  w 
wyniku negocjacji cenowych koszt wszystkich urządzeń pokładowych został uwzględniony w 
cenie zakupu pojazdów. Ponieważ koszt wszystkich urządzeń pokładowych, niezbędnych do 
prawidłowego  działania  systemów,  w  liczbie  i  parametrach  wymaganych  przez 
zamawiającego w treści załącznika nr 1 SIWZ nie stanowi dla S. dodatkowego obciążenia, w 
kalkulacji cenowej uwzględnił jedynie miesięczne koszty eksploatacyjne w/w systemów. 
W  związku  z  powyższym  realny  koszt  wymaganych  przez  zamawiającego  systemów 
niezbędnych do realizacji niniejszej umowy jest w ofercie S. SA niższy o ponad 60% 
niż  koszty  analogicznego  rozwiązania  w  oparciu  o  które  wyliczenia  przeprowadziła  spółka 
DLA.  Koszt  prowadzenia  sprzedaży  imiennych  biletów  okresowych  na  linie  objęte 
zamówieniem  oszacowany  został  na  poziomie  600,00  zł  miesięcznie  i  ujęty  został 
sumarycznie w pozycji kosztów systemu punktualności i sprzedaży biletów (kwota 21 600,00 
zł).  S.  zwrócił  uwagę,  iż  przypuszczenia  odwołującego  o  minimum  pięciokrotnie  wyższym 
koszcie powadzenia punktu sprzedaży nie znajduje żadnego uzasadnienia, bowiem przyjęty 
poziom  wynagrodzenia  należnego  z  tytułu  sprzedaży  biletów  okresowych  przez  1  punkt 

sprzedaży  zlokalizowany  w  okolicy  (…),  stanowi  rynkową  cenę  za  analogiczne  usługi 
wykonywane obecnie i w przeszłości w imieniu S. SA na zadaniach „D.", „M.", „C." oraz m.in. 
przez  DLA  Sp.  z  o.o.  (koszty  obecnego  punktu  sprzedaży  biletów  okresowych  na  zadaniu 
„W. "). 
Poinformował również, iż zlecenie prowadzenia sprzedaży biletów okresowych w imieniu S. 
SA nie jest w jego ocenie podwykonawstwem w rozumieniu informacji zawartej w części II 
pkt.  D  formularza  JEDZ,  bowiem  tak  jak  w  przypadku  kierowców  prowadzących  własną, 
jednoosobową  działalność  gospodarczą  a  współpracujących  z  wykonawcą,  czy  też 
pozostałych  dostawców  elementów  niezbędnych  do  prawidłowego  wykonania  umowy 
przewozowej  (paliwa,  niezbędne  materiały  do  sprzedaży  biletów,  hosting  i  utrzymanie 
serwerów  bazodanowych  systemów  punktualności,  etc.),  to  zawsze  S.  ponosi  przed 
zamawiającym  pełną  odpowiedzialność  za  wszystkie  elementy  objęte  przedmiotowym 
zamówieniem w tym w szczególności za dystrybucję i rozliczenie wpływu z biletów. 
Zwrócił uwagę, iż przedstawiona w kalkulacji DLA Sp. z o.o. metodyka przyjęta do obliczenia 
kosztów finansowania pojazdów została przeprowadzona w oparciu o specyfikę działalności 
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz przy wykorzystaniu finansowania opartego na 
leasingu. 
W  spółce  akcyjnej  jaką  jest  S.,  gdzie  występuje  obowiązkowe,  coroczne  badanie 
sprawozdań  finansowych,  kosztem  używania  sprzętu  jest  wyłącznie  amortyzacja,  a  nie 
koszty  leasingu.  Wysokość  amortyzacji  wylicza  się  zatem  liniowo  a  jej  wartość  przypada 
proporcjonalnie do długości trwania kontraktu. Składka amortyzacji w spółce S. wynosi 20% 
w  skali  jednego  roku.  Zatem  przyjęta  w  kalkulacji  kwota  amortyzacji  5  sztuk  nowych 
pojazdów  wyniesie  w  badanym  okresie  1  829  400,00  zł.  Spółka  planuje  zakup  taboru  ze 

ś

rodków  własnych.  S.  wskazał,  iż  argument  podnoszony  przez  odwołującego  w  zakresie 

posiadanych środków finansowych przez S. w wysokości 935 748,18 zł nie może stanowić 
jedynego dowodu o stanie posiadania aktywów finansowych oferenta. Cytowany dokument 
stanowił  jedynie  potwierdzenie  dysponowania  środkami  finansowymi  lub  zdolnością 
kredytową w wysokości 200 000,00 zł, która to kwota stanowiła minimalny warunek udziału w 
postępowaniu  w  zakresie  sytuacji  ekonomicznej  lub  finansowej  (art.  VII  pkt.  2.3  SIWZ). 
Zwrócił uwagę, iż podważanie zdolności finansowej Spółki Akcyjnej o kapitale 1 200 000,00 
zł, (wniesionego w całości), która kolejny rok z rzędu wypracowuje zysk netto powyżej 1000 
000,00  zł,  przez  prezentowanie  stanu  środków  na  rachunku  posiadanych  na  jednym  z 
rachunków,  jedynego  dowodu  o  stanie  aktywów  finansowych,  przez  spółkę  z  ograniczoną 
odpowiedzialnością o kapitale 250 000,00 zł jest absurdalny. 
S. wyjaśnił również, iż posiada również zamortyzowany, własny tabor autobusowy o wartości 
rynkowej  ok.  1  500  000,00  zł,  który  to  w  ramach  toczącego  się  postępowania  zostanie 
wymieniony  na  nowy  (sprzedany).  W  posiadaniu  S.  znajdują  się  również  inne  środki 

finansowe,  zgromadzone  na  odrębnych  rachunkach  bankowych,  których  w  ramach 
toczącego  się  postępowania  spółka  nie  była  zobligowana  prezentować.  Z  ostrożności 
procesowej  zaznaczył  również,  iż  gdyby  S.  zamierzał  skorzystać  z  umowy  leasingu  na 
sfinansowanie  zakupu  zaproponowanych  pojazdów,  jest  w  posiadaniu  ważnej  oferty, 
otrzymanej  od  jednego  z  leasingodawców,  w  której  koszty  33  miesięcznego  leasingu  5 
nowych  autobusów  wyniosą  5,53%.  Przy  założeniu  w/w  wartości  oraz  całkowitych  kosztów 
zakupu  nowych  pojazdów  w  kwocie:  3  049  000,00  zł  netto,  całkowity  koszt  leasingu 
wyniesie:  168  609,70  zł  netto.  Zwrócił  uwagę,  iż  założony  w  naszej  kalkulacji  zysk  netto 
wynosi:  224  087,50  zł.  Zatem  po  uwzględnieniu  ewentualnych  kosztów  leasingu,  po 
zakończeniu umowy S. osiągnąłby i tak zysk w wysokości: 55 477,80 zł netto. 
W  przedstawionej  kalkulacji  cenowej  zawarto  również  inne  pozycje  kosztowe,  które  nie 
zostały szczegółowo opisane w odpowiedzi, a w szczególności: 
1. 

Ubezpieczenia  pojazdów  -  (kwota  210  000,00  zł  przyjęta  została  na  podstawie 

obecnych  umów  ubezpieczeniowych,  zgromadzonych  ofert  ubezpieczeniowych  na  nowe 
okresy  ubezpieczenia  oraz  bieżących  informacji  dostępnych  na  rynku  ubezpieczeniowym. 
Ogólna  kwota  ubezpieczenia  analogiczna  jest  z  wartością  przedstawioną  przez  DLA  Sp.  z 
o.o.; 
2. 

Podatki, opłaty - (kwota 26 550,00 zł stanowiąca iloczyn stałej stawki rocznej za jeden 

pojazd w wysokości 1 770,00 zł i ilości pojazdów); 
3. 

Rezerwa związana z ew. karami naliczonymi przez Zleceniodawcę przewozów. 

Dodatkowo  z  wieloletniego  doświadczenia  Spółki  wynika,  iż  sprzedaż  zamortyzowanych, 
serwisowanych  zgodnie  z  wymaganiami  producenta;  a  co  za  tym  idzie  utrzymanych  w 
doskonałej kondycji technicznej 3 - letnich autobusów (dla których wg producenta minimalna 

ż

ywotność, przy zachowaniu wszystkich rzeczowych i czasowych warunków (dla których wg 

producenta  minimalna  żywotność,  przy  zachowaniu  wszystkich  rzeczowych  i  czasowych 
warunków gwarancyjnych i pogwarancyjnych konserwacji i serwisu wynosi 15 lat) pozwala S. 
SA  osiągnąć  kwotę  zwrotu  na  poziomie  50-60%  ceny  pojazdów  nowych  (S.  załączył  do 
swoich  wyjaśnień  z  dnia  25  lutego  2017r. kopię  faktury  sprzedaży  czteroletniego  autobusu 
marki S. CN 12 w kwocie 250 000,00 zł, co w roku 2014 stanowiło ok. 45% wartości nowego 
pojazdu tego typu). 
Reasumując, przedstawione w niniejszym piśmie wyjaśnienia a także szczegółowo opisane 
pozycje  załączonej  kalkulacji  wraz  z  załącznikami,  w  sposób  jednoznaczny  pozwalają 
przyjąć,  iż  zaoferowana  przez  S.  SA  kwota  ofertowa  za  wzkm  w  wysokości  5,29  zł  brutto 
pozwoli  w sposób profesjonalny i bez ryzyka zrealizować wymagane przez zamawiającego 
zadanie przewozowe w całym 36- miesięcznym okresie jego trwania. 
S.  zwrócił  uwagę  na  fakt,  iż  posiada  pisemną  gwarancję  producenta  autobusów  na  odkup 
całego  taboru  wykorzystanego  w  niniejszym  zadaniu  przewozowym  na  poziomie  58%  za 

pojazdy S. BN 9,5 oraz 63% za pojazdy S. BN 12 po zakończeniu zamówienia. Tak więc S. 
przewidział  wszystkie  ewentualności  związane  z  ryzykiem  gospodarczym,  bowiem  jest 
podwójnie zabezpieczony finansowo: 
-  po  pierwsze  przez  zamawiającego,  dzięki  waloryzacji  ceny  ryczałtowej  1  wozokilometra 
autobusu  z  momentem  upływu  13  miesiąca  od  dnia  rozpoczęcia  realizacji  przedmiotu 
niniejszej  umowy  oraz  co  12  kolejnych  miesięcy  o  wartość  iloczynu:  (0,9)  ceny  1  wzkm 
obowiązującej  na  dzień  31  grudnia  roku  poprzedniego  x  średnioroczny  wskaźnik  cen 
towarów i usług konsumpcyjnych za rok poprzedni, ogłaszany przez Prezesa GUS; 
 - po drugie przez producenta, dzięki umownej gwarancji odkupu taboru zysk ze sprzedaży 
taboru  autobusowego  wyniesie  1361870,00  zł  netto.  Uwzględniając  w  kalkulacji 
niezamortyzowaną  wartość  pojazdów  po  zakończeniu  kontraktu,  w  kwocie  1219  600,00  zł 
netto do dyspozycji spółki, powstanie zrealizowany zysk w kwocie 642 270,00 zł netto. 
Ponadto  do  powyższej  kwoty  należy  dodać  jeszcze  bieżący  zysk  wypracowany  w  ramach 
realizowanego  zadania  w  kwocie  55  477,80  zł  (opisany  w  punkcie  8,  pomniejszony  o 
hipotetyczne  koszty  leasingu),  co  pozwoli  osiągnąć  sumaryczny  zysk  w  wysokości  697 
747,80 zł netto. 
Trudno  S.  zatem  zgodzić  się  z  argumentem  odwołującego  iż  zaproponowana  przez  S.  SA 
cena  ofertowa,  nosi  znamiona  rażąco  niskiej  ceny,  bowiem  jest  niższa  od  ceny  obecnie 

ś

wiadczonych przez niego usług przewozowych. Zauważył, iż zaproponowana przez S. SA 

oferta cenowa w kwocie 5,29 zł brutto za wzkm, stanowi bilans sprzyjających i dostępnych 
wykonawcy warunków cenotwórczych wykonania zamówienia a wszystkie opisane elementy 
cenotwórcze  oferty  S.  znajdują  poparcie  w  posiadanych  fakturach,  ofertach  cenowych 
pozyskanych  na  etapie  przygotowania  oferty,  wieloletniego  doświadczenia  wykonawcy  a 
przede  wszystkim  są  wynikiem  indywidualnie  wynegocjowanych  warunków  umów  i  zostały 
szczegółowo  wyjaśnione  w  treści  pisma  przekazanego  zamawiającemu w  dniu  25  stycznia 
2017r, 
Sugerowanie zatem przez odwołującego, iż S. nie uwzględnił wszystkich pozycji kosztowych, 
a  co  za  tym  idzie,  iż  jego  oferta  cenowa  jest  nierealna  i  zawiera  znamiona  rażąco  niskiej 
ceny,  to  celowe  wprowadzanie  zamawiającego  w  błąd,  bowiem  przy  wykazanym  zysku  na 
poziomie 700 000,00 zł netto nie może mieć żadnego uzasadnienia ekonomicznego. Oferta 
S.  jest  zatem  w  każdym  elemencie  bardziej  korzystna  dla  zamawiającego,  zarówno  na 
poziomie  ekonomicznym  (co  zostało  wykazane  w  treści  wyjaśnień  złożonych 
zamawiającemu  i  które  to  wyjaśnienia  zamawiający  uwzględnił)  jak  też  pod  względem 
społecznym i wizerunkowym. 
Dokonując  wyboru  oferty  S.,  zamawiający  nie  miał  wątpliwości,  iż  rozwiązanie 
zaproponowane przez S. SA polegające na wprowadzeniu do ruchu komfortowych, w pełni 
klimatyzowanych  i  co  najważniejsze  -  fabrycznie  nowych  pojazdów,  przeznaczonych  do 

obsługi  zadania  sprawi,  iż  poziom  świadczonych  dla  pasażerów  usług  przez  S.  SA  będzie 
zdecydowanie wyższy. 
Reasumując,  S.  w  trakcie  trwania  postępowania  wykazał  spełnienie  wszystkich  warunków 
udziału  wymaganych  przez  zamawiającego,  a  także  na  jego  żądanie  złożył  obszerne 
wyjaśnienia  poparte  dokumentami,  potwierdzającymi  rzetelność  i  prawdziwość  złożonych 
wyjaśnień w myśl art. 90 ust. 2 ustawy. 
Zamawiający  po  zapoznaniu  się  z  treścią  złożonych  wyjaśnień  oraz  przedłożonymi 
dowodami,  dokonał  wyboru  oferty  S.  SA  jako  najkorzystniejszej  w  przedmiotowym 
postępowaniu przetargowym, tym samym nie potwierdził zarzutów odwołującego w zakresie 
rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia. 
W  dniu  22  marca  2017r.  zamawiający,  w  odpowiedzi  na  złożone  odwołanie,  wniósł  o  jego 
oddalenie w całości.  
Zamawiający wskazał, że w analizowanej sprawie punktem odniesienia dla kwalifikacji ceny 
jako  rażąco  niskiej  jest  m.in.  ustalona  przez  zamawiającego  szacunkowa  wartość 
zamówienia  powiększona  o  podatek  VAT,  która  w  omawianym  postępowaniu  została 
ustalona na .poziomie 8.585.157,60 zł. 
Cena oferty S. SA to: 6.292.611,36 zł brutto, co wskazuje, że oferta jest niższa o 26,70 % od 
wartości szacunkowej zamówienia powiększonej o podatek VAT. Średnia arytmetyczna cen 
wszystkich złożonych w niniejszym postępowaniu ofert wynosi 7,153.884,04 zł, Cena oferty 
S.  jest  więc  niższa  o  12  %  od  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  ofert.  Już  tylko  z 
powyższych informacji wynika, że cena ofertowa wyłonionej w postępowaniu przetargowym 
S. SA na poziomie 6.292.6111,36 zł nie daje podstaw do uznania jej jako rażąco niskiej, tym 
samym  nie  budzi  wątpliwości  zamawiającego  co  do  prawidłowej  realizacji  zamówienia. 
Nadto,  w  ocenie  Zamawiającego  analiza  cen  ofert  złożonych  w  przedmiotowym 
postępowaniu nie uzasadniała wszczęcia procedury wyjaśniającej określonej w art .90 ust.1 
ustawy. Zamawiający skierował jednak do wybranego S. SA w dniu 23 stycznia 2017r. pismo 
z  prośbą  o  udzielenie  wyjaśnień  dotyczących  kalkulacji  zaoferowanej  ceny  wyłącznie,  w 
związku  z  uwagami  z  dnia  16  stycznia  2017r.  wniesionymi  przez  odwołującego  do  ceny 
oferty wybranej.  
Zamawiający, po analizie powyższego pisma odwołującego, w którym kwestionuje on cenę 
wyłonionego  S.  S.A  wyłącznie  w  celu  zachowania  należytej  staranności  oraz 
transparentności  dokonywanych  przezeń  czynności  wystosował  do  firmy  S.  SA  wezwanie 
zgodnie  z  treścią  art,  90  ust  1  ustawy.  S.  S  A.  oprócz  wyjaśnień  dotyczących  elementów 
oferty  mających  wpływ  na  cenę,  zobowiązany  był  również  odnieść  się  do  uwag 
odwołującego. 
W  dniu  26  stycznia  2017r.  S.  SA  złożył  wyjaśnienia,  które  poparł  stosownymi  dowodami, 
odnosząc się jednocześnie do wątpliwości odwołującego. W wyniku przeprowadzonej oceny 

udzielonych  wyjaśnień;  zamawiający  stwierdził,  iż  wezwany  wykonawca  wykazał  jakie 
czynniki wpłynęły na zaoferowaną cenę oraz przedstawił w pełni wystarczające dowody na 
potwierdzenie  swojego  stanowiska,  tym  samym  obalił  wysnute  przez  Odwołującego 
domniemanie  istnienia  rażąco  niskiej  i  ceny.  Przedłożone  wyjaśnienia  były  konkretne, 
szczegółowe,  precyzyjne  i  przekonujące.  Powyższe  jedynie  utwierdziło  zamawiającego  w 
słuszności wyboru oferty S. S.A, oraz potwierdziło jego pierwotne stanowisko, że cena S. SA 
(26,70%  niższa  od  szacunkowej  wartości  zamówienia;  powiększonej  o  podatek  VAT,  12% 
niższa od średniej arytmetycznej wszystkich cen ofert złożonych w postępowaniu) jest ceną 
jak najbardziej realną aby móc zrealizować przedmiotowe nadanie  z należytą starannością 
oraz  wymogami  określonymi  w  SIWZ.  S.;  dokonał  szczegółowej  kalkulacji  ceny, 
przedstawiając  główne  pozycje  kosztowe  dotyczące  realizacji  usług  publicznego  transportu 
zbiorowego,  i  tj.:  zakup  fabrycznie  nowych  pojazdów,  części  zamienne,  serwis,  koszty 
paliwa;  własne  zaplecze  techniczne,  wyspecjalizowana  kadra,  systemy  monitoringu  video 
oraz punktualności, koszty finansowania oraz inne, równocześnie co ma istotne znaczenie, 
wykazując zysk na wysokim poziomie. Wyjaśnienia tego wykonawcy potwierdzały rzetelność 
kalkulacji  cenowej  oraz  wskazywały  na  wyjątkowo  sprzyjające  okoliczności  umożliwiające 
zaoferowanie ceny na nieco tylko niższym poziomie. Zamawiający po weryfikacji złożonych 
wyjaśnień uznał, że oferta nie podlega odrzuceniu na podst. art. 89 ust. 1 pkt. 4 ani na podst. 
art. 90 ust. 3 ustawy: Zarzuty podniesione przez odwołującego nie znajdują więc  w ocenie 
zamawiającego  uzasadnienia  i  należy  uznać  je  za  bezzasadne  i  nieuprawnione  w 
szczególności w świetle przedłożonych dokumentów (wyjaśnień) i dowodów na ich poparcie. 
W dalszej części zamawiający odniósł się do poszczególnych zarzutów: 
Odwołujący  słusznie  wskazał,  iż  niektóre  pozycje  kosztowe  ze  względu  na  indywidualne 
warunki  dotyczące  danego  wykonawcy,  mogą  się  nieznacznie  różnić  Odzwierciedleniem 
powyższego  wniosku  jest  właśnie  fakt,  że  różnica  między  cenami  ofert  S.  SA  jak  i 
odwołującego  jest  bardzo  niewielka  i  wynosi  tylko  3%.  Różnice  te  w  szczególności  są 
wynikiem  indywidualnie  wynegocjowanych  warunków  umów,  zmiennych  czynników 
właściwych dla specyfiki zadania oraz charakterystyki tego zadania.  
W tym kontekście nie bez znaczenia dla decyzji zamawiającego jest dowód potwierdzający, 

ż

e oferta złożona przez firmę S. SA nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji, dostarczony 

przez  samego  odwołującego.  Sam  bowiem  złożył  ofertę  na  poziomie  nieznacznie  tylko 
odbiegającym od S. 
Zarzut, iż wysokość kosztów paliwa jest niezależny od wykonawcy usług nie może znaleźć 
uzasadnienia.  Zgodnie  z  treścią  wyjaśnień  S.  SA,  korzysta  on  z  długoterminowej  umowy 
sprzedaży paliwa ON, przez jednego z wiodących dostawców paliw na polskim rynku. Cena 
zakupu  paliwa  1  litra  ON  kształtuje  się  na  poziomie  ok.  3,6  zł.  Jednocześnie  w  związku  z 
budową  własnego  zaplecza  biurowo-serwisowego  przewiduje  się  uruchomienie  własnego 

dystrybutora paliw, który w znacznym stopniu pozwoli ograniczyć koszy związane z zakupem 
oleju  napędowego,  średnio  o  0,20  zł  na  jednym  litrze.  Ponadto  j  dzięki  zaoferowaniu 
fabrycznie  nowych,  ekologicznych  i  ekonomicznych  pojazdów  zminimalizowane  zostaną 
wydatki eksploatacyjne i ze względu na m.in. 3 - letnią gwarancję producenta na wszystkie 
podzespoły.  Nowe  ekologiczne  autobusy  to  bardzo  niskie  zużycie  paliwa  na  poziomie 
24l/100 km. 
Racjonalne gospodarowanie i ekonomiczna jazda może spowodować zmniejszenie zużycia 
paliwa, a tym samym spadek kosztów z tego tytułu. 
Wykonawca S. S.Ą. wykazuje w swej kalkulacji: 
-koszty paliwa; 982.822,50 zł; 
-koszty materiałów eksploatacyjnych: 78.840,00 zł. 
Zarzut  dotyczący  kosztów  finansowania  zamówienia  również  nie  znajduje  w  ocenie 
zamawiającego uzasadnienia. 
Ocena  posiadania  środków  finansowych  na  realizację  zadania  na  podstawie  jedynie 
informacji  z  banku,  jest  z  założenia  błędna.  Cytowany  przez  odwołującego  dokument 
stanowił  jedynie  potwierdzenie  dysponowania  środkami  finansowymi  lub  zdolności 
kredytowej w wysokości 200.000,00 zł, która to .kwota stanowiła minimalny warunek udziału 
w postępowaniu w zakresie sytuacji ekonomicznej i finansowej. Z treści wyjaśnień wynika, że 
w posiadaniu S. SA znajdują się również inne środki finansowe; zgromadzone na odrębnych 
rachunkach  bankowych,  których  w  ramach  toczącego  się  postępowania  spółka  nie  była 
zobligowana prezentować. 
Uczestnik  postępowania  posiada  również  zamortyzowany,  własny  tabor  autobusowy  o 
wartości  rynkowej  ok.  1.500.000,00  zł,  który  to  w  ramach  toczącego  się  postępowania 
zostanie  wymieniony  na  nowy  (sprzedany).  Dodatkowo,  przychody  uzyskane  z  tytułu 
ekspozycji  reklam  od  zewnętrznych  najemców,  S.  SA  zamierza  wykorzystać  na  pokrycie 
kosztów  związanych  z  zarządzanym  kontraktem.  Ponadto  gdyby  S.  SA.  jednak  zamierzał 
skorzystać z umowy leasingu na sfinansowanie zakupu zaproponowanych pojazdów, jest w 
posiadaniu  ważnej  oferty,  w  której  koszty  33  miesięcznego  leasingu  5  nowych  autobusów 
wyniosą  5,53%  (całkowity  koszt  leasingu  168,609,70zł).  S.  SA  wyjaśniał,  że  założony  w 
kalkulacji zysk netto wynosi 224.087,50 zł, a więc po uwzględnieniu ewentualnych kosztów 
leasingu, po zakończeniu omowy osiągnięto by zysk w wysokością 55 477,80 zł netto. 
Zarzut  dotyczący,  kosztów  zakupu  i  utrzymania,  systemów  informacji  i  pasażerskiej; 
monitoringu  oraz  urządzeń  związanych  z  obsługą  systemów  I  automatycznej  kontroli, 
punktualności również nie może się ostać jako nieprawdziwy oraz nie znajdujący oparcia w 

ś

wietle okoliczności i faktycznych. 

Nieprawdą według zamawiającego jest bowiem, że autobusy wskazane w ofercie S. SA nie 
są  wyposażone  w  ww.  urządzenia.  S.  SA  w  wyjaśnieniach  wskazuje  wprost,  że  koszt 

powyższych  elementów  wyliczony  został  na  podstawie  załączonej  oferty  jednego  z 
wiodących na rynku dostawcy systemów informacyjnych wymaganych przez zamawiającego. 
Zgodnie z treścią umowy kupna/sprzedaży autobusów w wyniku negocjacji cenowych koszt 
wszystkich  urządzeń  pokładowych  został  uwzględniony  w  cenie  zakupu  pojazdów  i  wynosi 
175,000,00  zł  netto. W  kalkulacji  cenowej  uwzględniono  miesięczne  koszty  eksploatacyjne 
ww,  systemów.  Na  potwierdzenie  powyższego  S.  potwierdził,  że  jest  w  posiadaniu  umowy 
podpisanej  z  dostawcą  autobusów  S.  P.  sp.  z  o.o.  wraz  z  pisemnym  potwierdzeniem 
dostawcy  autobusów  w  zakresie  ceny  oraz  szczegółowego  wyposażenia  zamawianych 
pojazdów. 
Zarzut  dotyczący  wynagrodzenia  kierowców,  w  ocenie  zamawiającego  należy  uznać  za 
bezzasadny. 
Odwołujący  podkreśla,  że  na  rynku  wrocławskim  wynagrodzenie  kierowców  ze  stawką 
godzinową  na  poziomie  26,77  zł  stanowi  minimum  i  nie  jest  możliwe  aby  inny  wykonawca 
działający  m  tym  samym  rynku  miał  możliwość  zatrudnienia  kierowców  za  niższą  stawkę. 
Wykonawca  S.  SA  wykazuje  w  załączonej  kalkulacji  koszty  związane  2  wynagrodzeniem 
pracowników,  przyjęta  w  kalkulacji  kwota  przeznaczona  na  wynagrodzenia  kierowców  jest 
niższa  od  kwoty  wyliczonej  przez  odwołującego  i  wynika  ona  z  optymalizacji  czasu  pracy 
skrócenia  dojazdów  i  zjazdów  technicznych  oraz  stosowanych  przez  S.  SA  rozwiązań. 
Kalkulacja  kosztów  pracy  kierowców  obliczona  została  przy  rachowaniu  wszystkich 
wymaganych  stosownymi  przepisami  limitów  czasu  pracy.  Zgodnie  z  podanymi  w  SIWZ 
rozkładami jazdy, wyliczona przez Wykonawcę S. SA optymalna ilość kierowców określona 
została  na  12  osób.  Do  bezpośredniej  realizacji  czynności  związanych  w  wykonywaniem 
przewozów,  zgodnie  z  wymaganiami  stawianymi  przez  zamawiającego,  minimum  4  osoby 
zatrudnione  będą  na  podstawie  umowy  o  pracę  w  rozumieniu  przepisów  kodeksu  pracy. 
Ponadto,  z  przeprowadzonej  analizy  kalkulacji  S.  SA,  wynika,  że  stawka  godzinowa 
wynagrodzenia  kierowców  jest  niższa  niż  wskazana  przez  odwołującego  (26,77  zł)  jednak 
nie  jest  niższa  od  stawki  minimalnej  określonej  prawem  zgodnej  ż  Ustawą  o  minimalnym 
wynagrodzeniu.  Przyjęta  przez  S.  SA  w  kalkulacji  kwota  przeznaczona  na  wynagrodzenia 
kierowców wynosi 1 620 000 zł 
W kwestii uwag dotyczących oferowania przez wykonawców wyższych cen za świadczenie 
usługi  transportu  w  postępowaniach  wcześniej  prowadzonych  przez  zamawiającego,  
zamawiający zważył, co następuje. 
W  ocenie  zamawiającego,  nie  sposób  porównywać  do  siebie  cen  ofertowych  w 
poszczególnych  postępowaniach,  bowiem  każde  zadanie  dotyczące  świadczenia  usług  w 
zakresie  publicznego  transportu  zbiorowego  jest  indywidualne  -  miało  swoją  szczególną 
specyfikę  i  charakterystykę.  Zamówienia  różniły  się  w  szczególności:  -trasą  linii  (długość  i 
prędkość eksploatacyjna), gdzie przy krótkich trasach, dużej liczbie przystanków i częstych 

postojach  rosną  koszty  eksploatacyjne  np.  większe  zużycie  paliwa,  niższa  prędkość 
eksploatacyjna,  -długością  dojazdów,  gdzie  istotne  znaczenie  ma  odległość  od  zajezdni 
operatora do miejsca realizacji umowy, 
Różnice w oferowanych cenach wynikają również z doświadczenia przewoźnika, znajomości 
specyfiki zadania oraz specyfiki rynku, Nieuzasadnionym jest odnoszenie się odwołującego 
do  cen  za  usługi  przewozowe  -  wykonywane  aktualnie  dla  zamawiającego,  gdyż 
zainteresowanie  wykonawców  w  tym  zadaniu  było  niewspółmiernie  niskie  w  porównaniu  z 
obecnym  postępowaniem.  Oferty  złożyło  dwóch  wykonawców,  w  tym  Konsorcjum,  w  skład 
którego wchodził odwołujący oraz firma S. SA. 
W przypadku konsorcjum oczywistym i powszechnie wiadomym jest, że na cenę mają wpływ 
koszty  prowadzenia  działalności  (koszty  zarządu,  koszty  działalności  przewozowej,  koszty 
operacyjne,  inne)  wszystkich  konsorcjantów,  tym  samym  wyliczona  cena  ofertowa  zawsze 
będzie  wyższa  niż  w  przypadku  wykonawcy  występującego  w  postępowaniu  samodzielnie, 
W świetle  wyjaśnień  S.  w  zakresie kosztów  autobusów  nowych  i  używanych,  zamawiający 
stwierdził, iż realizacja kontraktów fabrycznie nowymi pojazdami, i objętymi w całym okresie 
eksploatacji  pełną  gwarancją  producenta  nie  będzie  generować  dodatkowych  kosztów.  Z 
drugiej  strony  koszty  eksploatacyjne  używanych  pojazdów  są  wyższe  ze  względu  na 
konieczność wymiany zużytych i wyeksploatowanych podzespołów i części. 
Zarzut  dotyczący  powoływania  się  firmy  S.  SA  na  nieistniejące  zaplecze  serwisowo-
warsztatowe i stacje kontroli pojazdów w ocenie zamawiającego jest bezzasadny, 
Ze  złożonych  wyjaśnień  S.  S,A,  jasno  wynika,  że  inwestycja  w  postaci  kompleksowego 
zaplecza serwisowo-warsztatowego wraz z powierzchnią biurową zostanie zrealizowana już 
w  drugiej  połowie  2017  roku.  Dzięki  tej  inwestycji  S.  zapewnia,  iż  nie  będzie  ponosić  już 
kosztów;  obowiązkowych  przeglądów  okresowych,  kosztów  napraw  i  serwisowania 
autobusów użytych do obsługi zadania, mycia i sprzątania własnych pojazdów, parkowania i 
ochrony  pojazdów.  Lokalizacja  w/w  inwestycji  na  trasie  przebiegu  linii  908  pozwoli 
zoptymalizować  czas  dojazdu,  a  także  zminimalizować  odległości  obecnych  dojazdów  i 
zjazdów technicznych, co w sposób wymierny wpłynie na obniżenia kosztów zużycia paliwa, 
jak  również  pozwoli  wyraźnie  ograniczyć  czas  pracy  kierowców,  co  wpłynie  na  obniżenie 
kosztów ich pracy- 
Zarzut dotyczący braku odniesienia się do kwestii kosztów sprzedaży biletów I należy uznać 
za bezzasadny. 
Z treści wyjaśnień S. S-A. również wprost wynika, iż koszt prowadzenia sprzedaży imiennych 
biletów okresowych na linie objęte zamówieniem oszacowany został na poziomie 600,00 zł 
miesięcznie  i  ujęty  sumarycznie  w  pozycji  kosztów  systemu  punktualności  i  sprzedaży 
biletów (kwota 21.600,00 zł), Domniemanie odwołującego o minimum pięciokrotnie wyższym 
koszcie prowadzenia punktu sprzedaży nie znajduje żadnego uzasadnienia, bowiem przyjęty 

poziom wynagrodzenia należnego z tytułu sprzedaży biletów okresowych przez jeden punkt 
sprzedaży  zlokalizowany  w  okolicy  (…)  stanowi  rynkową  cenę  za  analogiczne  usługi 
wykonywane obecnie i w przeszłości w imieniu S. SA na zadaniach „D.", „M.'", „C." oraz m.in. 
przez odwołującego DLA Sp. z o.o. 
W przedstawionej kalkulacji Wykonawca S. SA zawarł również znaczące pozycje kosztów, a 
mianowicie: 
-Amortyzacja 5 sztuk nowych pojazdów (kwota 1.829.400,00 zł) 
-Ubezpieczenie pojazdów (kwota 210,000 zł przyjęta została na podstawie obecnych umów 
ubezpieczeniowych,  zgromadzonych  ofert  ubezpieczeniowych  oraz  bieżących  Informacji 
dostępnych  na  rynku  ubezpieczeniowym).  Ogólna  kwota  ubezpieczenia  analogiczna  jest  z 
wartością przedstawioną przez odwołującego, 
-Podatki, opłaty (kwota 26-550,00 zł stanowiąca iloczyn stałej stawki rocznej za jeden pojazd 
w wysokości 1.770,00 i ilości pojazdów) 
-Rezerwa  związana  z  ewentualnymi  karami  naliczonymi  przez  Zleceniodawcę  przewozów 
(20.000,00 zł), 
S. SA oprócz wskazania szeregu elementów, które mają wpływ na wysokość ceny, wykazuje 
również zysk. Podobnie jak odwołujący słusznie  zaznaczył, że każdy racjonalnie działający 
przedsiębiorca  prowadzi  swoją  działalność  w  celu  osiągnięcia  zysku.  Wykonawca  S.  jako 
doświadczony  przedsiębiorca  założył  w  swojej  kalkulacji  zysk  na  poziomie  ok.  4,2%  (zysk 
netto  224 087,50zł.)  Analizując  powyższe  zamawiający  stwierdził,  że  wyjaśnienia  oraz 
dowody  na  ich  poparcie  Wykonawcy  S.  S.A,  zawierają  pełne  informacje  dotyczące 
elementów  oferty,  mające  wpływ  na  wysokość  zaoferowanej  ceny,  W  ocenie 
Zamawiającego,  cena  ofertowa  z  całą  pewnością  nie  nosi  znamion  ceny  rażąco  niskiej. 
Oferta cenowa w kwocie 5,29 zł brutto dla taboru typu „B” i taboru typu „C" za wzkm, stanowi 
bowiem  bilans  sprzyjających  I  dostępnych  S.  warunków  cenotwórczych  wykonania 
zamówienia,  a  wszystkie  opisane  elementy  cenotwórcze  oferty  znajdują  poparcie  w 
posiadanych  fakturach,  ofertach  cenowych,  wieloletniego  doświadczenia  S.;  przede 
wszystkim są wynikiem indywidualnie wynegocjowanych warunków umów. 
Zatem  ocena  wyjaśnień  nie  potwierdziła  w  żadnej  mierze,  że  oferta  S.  w  postępowaniu 
zawiera  rażąca  niską  cenę,  wyjaśnienia  te  obaliły  istniejące  tylko  w  sferze  odwołującego, 
domniemanie i rażąco niskiej ceny. 
Zamawiający  reasumując;  różnica  pomiędzy  ceną  zaproponowaną  przez  S.  S.A;.  a  ceną 
zaproponowaną  przez  odwołującego  wynosi  in  minus  192.630,96  i  zł  w  całym  okresie 
realizacji zamówienia tj. 3 lat, czyli 64.210,32 zł w skali roku czyli 3%, a mimo to z punktu 
widzenia  pasażera  ze  względu  na  zaoferowanie  przez  S.  SA  wszystkich  nowych  (5  szt.) 
autobusów do realizacji zamówienia jest ofertą lepszą, a dla  zamawiającego ekonomicznie 
korzystniejszą. 

Zamawiający  zwrócił  uwagę  wobec  argumentacji  odwołującego  w  zakresie  twierdzeń  o 
rażąco  niskiej  cenie,  iż  analizę  konkretnego  przypadku  decyzję  o  wszczęciu  procedury 
wyjaśnienie, o którym mowa w art. 90 należy oprzeć na takich przesłankach, jak odbieganie 
całkowitej ceny od ceń obowiązujących na danym rynku w taki sposób, że nie ma możliwości 
realizacji zamówienia przy założeniu osiągnięcia zysku, zaoferowanie ceny, której realizacja 
nie pozwala na utrzymanie rentowności S. w tym zadaniu, niewiarygodność ceny z powodu 
oderwania  jej  od  realiów  rynkowych,  (wyrok  Sądu  Okręgowego  w  Krakowie  XII  Ga  S/09,  . 
wyrok  Sądu Okręgowego  w  Poznaniu  z  17,01.20116  II  Ca  2194/05). W  tym  miejscu  warte 
według zamawiającego podkreślenia, jest orzeczenie Sądu Okręgowego w Katowicach, który 
w wyroku z 30.01.2007 r, stwierdził, iż: „o cenie rażąco niskiej można mówić wówczas, gdy 
oczywiste  jest;  że  przy  zachowaniu  reguł  rynkowych  wykonanie  umowy  przez Wykonawcę 
byłoby  dla  niego  nieopłacalne.  Rażąco  niska  cena  jest  to  cena  niewiarygodna,  nierealna, 
oderwana  całkowicie  od  realiów  rynkowych.  Przykładem  może  być  oferowanie  towarów 
poniżej kosztów zakupu lub wytwarzania albo oferowanie usług za symboliczną kwotę. Sam 
fakt,  że  cena  oferty  jest  niższa  od  cen  innych  ofert  złożonych  w  postępowaniu  nie  jest 
jeszcze wystarczający dla uznania danej ceny za rażąco niską. 
Za  ofertę  z  ceną  rażąco  niską  może  być  uznana  oferta,  której  realizacja  nie  pozwala  na 
utrzymanie  rentowności  wykonawcy,  naraża  go  na  straty,  realizowanie  zadania  poniżej 
kosztów (wyrok KIO z 28.03.2008 sygn. akt KIO/UZP 226/08). i 
W  świetle  obecnego  orzecznictwa  zamawiający  wymienił,  iż  samo  zestawienie  kwot 
zaproponowanych  przez  wykonawców  nie  jest  dowodem  .rażąco  niskiej  ceny,  Stanowisko 
zamawiającego, iż ceny poniżej połowy wartości szacunkowej zamówienia są rażąco niskie, 
KIO uznała za niezgodne z prawem (KIO 2559/11, KIO 2573/11, KIO 2578/11). 
„Szacunkowa wartość zamówienia jest ustalana przed wszczęciem postępowania i nie musi 
odzwierciedlać aktualnych cen rynkowych danych robot budowlanych a co za tym idzie nie 
może być jedynym miernikiem do stwierdzenia czy zaoferowano cenę rażąco niską" (wyrok 
KIO z 20.10.2011r. 2192/11). Samo odbieganie zaoferowanej ceny od wartości szacunkowej 
i  czy  od  cen  innych  wykonawców  o  10  -  20  %  nie  rodzi  obowiązku  odrzucenia  oferty  z 
powodu  rażąco  niskiej  ceny.  W  zależnościom  od  stopnia  nasilenia  konkurencji  na 
poszczególnych  polach  zamówień  w  różnych  okresach  czasu  metody  porównywania  cen 
oferowanych przez wykonawców w szczególności z ceną podawaną na otwarciu ofert przez 
zamawiającego okazuje się być zawodna czyli niemiarodajna, 
Ze  złożonych  wyjaśnień  przez  wyłonionego  w  postępowaniu  przetargowym  S.  SA  wynika 
niezbicie,  że  jest  profesjonalnym  przedsiębiorcą,  który  z  sukcesem  od  wielu  lat  świadczy 
usługi  publicznego  transportu  zbiorowego  na  terenie  Gminy  Wrocław.  Według 
zamawiającego należy  zatem  przyjąć,  że  S.  SA,  jako  doświadczony  przedsiębiorca  założył 
ofertę  realną.  Jednocześnie  zamawiający  zwrócił  uwagę,  iż  argumentacja  odwołującego 

oparta jest jedynie na przypuszczeniach, domniemaniach, gołosłownych stwierdzeniach, tym 
samym przedstawione zarzuty są nieuprawnione i jako takie nie mogą znaleźć uzasadnienia. 
Wobec  niepewnego  charakteru  twierdzeń,  nieuprawnionych  tez,  absurdalnych  wniosków  i 
bezzasadnych żądań odwołującego, a przede wszystkim znikomej różnicy pomiędzy ofertami 
złożonymi przez odwołującego i S., nie sposób nie odnieść wrażenia, iż odwołanie to stanowi 
czynny żal odwołującego, wynikający z faktu, iż nie uzyskał przedmiotowego zamówienia. 
Działania  odwołującego  mają  na  celu  zdyskredytowanie  S.  SA  i  wyeliminowanie  go  z 
przedmiotowego postępowania. Zamawiający podkreśla, iż działał zgodnie z obowiązującymi 
przepisami  prawa,  kierując  się  najwyższą  starannością,  dokonując  rzetelnie  i  sumiennie 
wszelkich czynności w przedmiotowym postępowaniu. Tym samym nie naruszył litery prawa, 
zwłaszcza  ustawy,  zatem  i  zasad  z  niej  wynikającej.  Całokształt  dokonanych  czynności 
podczas  procedowania  świadczy  niezbicie,  iż  nie  w  swojej  kalkulacji  zysk  na  poziomie  ok. 
4,2% (zysk netto; nie może być mowy o naruszeniu przezeń art. 7 ustawy). Jak wykazano 
powyżej,  nie  zachodzą  podstawy  do  uwzględnienia  żądań  odwołującego  stanowiących 
podstawę wniesionego w dniu 10 marca 2017r. odwołania.  
 

Izba ustaliła następujący stan faktyczny: 

Izba  dopuściła  dowody  z  wezwania  S.  do  złożenia  wyjaśnień  z  dnia  23  stycznia  2017r  i 
udzielonych  wyjaśnień,  pisma  odwołującego  do  zamawiającego  z  dnia  6  lutego  2017r. 
kwestionującego możliwość złożenia uczciwej oferty za cenę jednostkową 4,90zł. przy użyciu 
5  fabrycznie  nowych  autobusów,  informacji  o  wyborze  oferty  najkorzystniejszej  z  dnia  17 
lutego  2017r.  informacji  o  unieważnieniu  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  z  dnia 
22  lutego  2017r.,  informacji  o  wyborze  najkorzystniejszej  oferty  z  dnia  28  lutego  2017r., 
informacji o odtajnieniu wyjaśnień S. z dnia 14 marca 2017r. 
Na podstawie powyższych dowodów Izba ustaliła, co następuje.  
W  dniu  16  stycznia  2017r.  odwołujący  wskazał,  że  oferta  S.  zawiera  rażąco  niską  cenę. 
Stwierdził, że nie jest możliwe wykonanie zamówienia za cenę 4,90 zł. netto i to przy zakupie 
5  fabrycznie  nowych  pojazdów. Wskazał  jakie  koszty  w  jego  ocenie  powinny  być  przez  S. 
wykazane  i  są  one  tożsame  z  kosztami  powołanymi  w  odwołaniu. Wskazał,  że  załącza  do 
pisma kalkulacje, z których wynika, że realną stawką jest stawka 5,58zł. netto, co powoduje, 

ż

e  oferta  S.  jest  zaniżona  o  0,73zł.  na  wozokilometrze.  Wskazał,  że  świadczona  usługa 

opiera się na nabywaniu towarów i usług od osób trzecich i nawet niewielkie obniżenie ceny 
w stosunku do wartości szacunkowej zamówienia daje podstawę do przyjęcia, że cena jest 
rażąco  niska.  Wskazał,  że  w  innym  postępowaniu  dla  tego  samego  zamawiającego 
wykonawca  W.  oferując  fabrycznie  nowe  pojazdy  zaoferował  stawkę  5,59zł.  netto  za 
wozokilometr,  która  to  cena  jest  wyższa  od  S.  o  14%.  Sam  odwołujący  będzie  świadczył 
usługę  autobusami  z  2013r.  w  znacznym  stopniu  zamortyzowanymi.  Ponadto  cena  S.  jest 

niższa od cen na których obecnie S. wraz z odwołującym świadczą usługę zamawiającemu, 
to  jest  wówczas  było  to  5,77zł.  dla  autobusów  typu  B  i  6,35zł.  dla  autobusów  typu  C.  W 
załączeniu do pisma złożył własne kalkulacje, z których wywodzi, że wykonanie przedmiotu 
zamówienia  poniżej  5,58zł.  netto  za  wzkm  nie  jest  możliwe.  Wskazał,  że  koszt  zakupu 
nowych  pojazdów  to  589 000zł.  netto  za  S.  BN  9,5  i  623 000  zł.  netto  za  typ  S.  BN  12, 
amortyzację założył na poziomie 20% i wskazał, że koszt ten wynosi 1,69zł. za wozokilometr. 
Wskazał,  że  powinny  być  ujęte  koszty  finansowania  zakupu  pojazdów  w  wysokości 
0,27zł./wzkm,  autobusy  rezerwowe  to  koszt  0,08zł./wzkm,  co  do  systemu  monitoringu  i 
punktualności  to  koszt  jego  zakupu  to  277 625zł.,  czyli  0,26zł./wzkm,  paliwo  to  koszt 
0,93zł./wzkm przy założeniu kosztu paliwa na poziomie 3,63zł. netto, koszty ubezpieczenia 
autobusów  łącznie  206 256,00zł.–  0,19zł./wzkm,  części  zamienne  (płyny,  oleje,  opony, 
klocki) – 0,06zł./wzkm, mycie, sprzątanie – 0,04zł./wzkm, wynagrodzenie kierowców łącznie 
1 866 290,88zł.,  co  stanowi  1,72zł./wzkm,  koszt  sprzedaży  biletów  miesięcznych  łącznie 
21 600zł.  –  0,02zł./wzkm,  koszt  obsługi  systemu  sprzedaży  biletów  i  rozliczeń  z  UM  – 
0,04zł./wzkm, koszy obsługi systemu automatycznej kontroli punktualności – 0,04zł./wzkm i 
koszt  dystrybutora  –  0,08zł./wzkm.  Na  poparcie  swoich  wyliczeń  przedstawił  ofertę  nr 
16027PL, gdzie S. L. zaoferował mu pojazdy S. CN 9,5 bez tablic, kasowników monitoringu 
za cenę 598 000zł./szt. I S. BN 12 bez tablic, kasowników monitoringu za 623 000zł./szt. Z 
oferty  SIMS  z  dnia  22  grudnia  2016r.  wynika,  że  zakup  systemów  informacji  pasażerskiej, 
monitoringu  wizyjnego,  kasowników,  oprogramowania  wynosi  łącznie  261 125,00zł.,  a 
dodatkowo  można  zamówić  montaż  za  cenę  16 500zł.  Z  propozycje  warunków  leasingu 
operacyjnego  z  dnia  12  stycznia  2017r.  wynika,  że  przy  leasingu  5  sztuk  autobusów  o 
wartości 3 047 000zł. pierwsza rata jest objęta oprocentowaniem 5%, nie ma prowizji, opłaty 
miesięczne  są  oprocentowane  1,843%,  a  łączny  koszt  leasingu  to  9,505%.  Z  wydruku  ze 
strony  internetowej  orlen.pl  wynika,  że  w  dniu  1  stycznia  2017r.  cena  paliwa  wynosiła 
3,698zł./m3, a w dniu 12 stycznia 2017r. 3,613zł./m3.  
Zamawiający  w  wezwaniu  do  wyjaśnienia  elementów  oferty  S.,  które  mają  wpływ  na  cenę 
wskazał  na  to,  że  oferta  jest  niższa  o  26,70%  od  wartości  szacunkowej  zamówienia 
powiększonej o podatek VAT i o 12% od średniej arytmetycznej cen  wszystkich złożonych 
ofert  oraz  zacytował  treść  art.  90  ust.  1  –  3  ustawy.  S.  złożył  wyjaśnienia  obejmujące 
tożsame  wyliczenia  i  argumentację  co  zawarta  w  przystąpieniu.  Do  wyjaśnień  załączył 
zestawienie  kosztów  i  przychodów,  w  zakresie  kosztów  podał  wyliczenie  kosztów  paliwa, 
koszt  ogumienia,  koszty  płynów  eksploatacyjnych,  płace,  podatki  i  opłaty,  zużycie  części 
oraz remonty, ubezpieczenie, czystość pojazdów, amortyzacja, rezerwa na ewentualne kary, 
koszty systemu punktualności i punktu sprzedaży. Wskazał, że osiągnie przychody i zysk z 
realizacji  zamówienia.  Na  poparcie  twierdzeń  zawartych  w  wyjaśnieniach  złożył  umowę 
sprzedaży  autobusów  nr  1679/2017,  w  której  firma  S.  L.  spol  s.r.o.  i  S.  P.  sp.  z  o.o. 

sprzedadzą  S.  autobus  S.  BN  9,5  za  cenę  jednostkową  590 000zł.,  a  za  dwa  1 180 000zł. 
netto, zaś autobus S. BN 12 za cenę jednostkową 623 000 zł., a za trzy 1 869 000zł. netto. Z 
treści tej umowy nie wynika, że producent ujął w cenie koszt urządzeń składających się na 
system monitoringu video i punktualności. Z faktury VAT nr 1710009716 z dnia 19 stycznia 
2017r.  wynika,  że  S.  kupuje  paliwo  za  cenę  netto  3,61zł.  3,62zł.  Z  decyzji  nr  6720/2016 
wynika,  że  S.  uzyskał  pozwolenie  na  budowę  stacji  obsługi  i  naprawy  pojazdów,  budynku 
usługowo  –  biurowego  z  halami  naprawczymi  autobusów  (planowanego  do  realizacji  w 
trzech  etapach,  zgodnie  z  oznaczeniami  w  projekcie  budowlanym),  altany  śmietnikowej, 
wiaty na rowery wraz z zewnętrzną infrastrukturą techniczną, w tym zbiornikiem retencyjno- 
oparowującym  wód  opadowych  przy  (…)  w  obrębie  W.  Z  pozwolenia  tego  nie  wynika 
potwierdzenie, że roboty budowlane będą dotyczyć budowy stacji paliw i myjni.  
Z  oferty  cenowej  z  dnia  28  grudnia  2016r.  w  zakresie  systemu  monitorowania  ruchu 
pojazdów, kontroli punktualności pojazdów, dostępu do modułu mapowego i raportów www, 
dostępu do aplikacji mobilnej, system nie obejmuje systemu monitoringu wizyjnego, systemu 
kontroli  paliwa,  sprężenia  systemu  z  systemem  kontroli  i  sterowania  kasownikami,  kasami 
fiskalnymi,  ogrzewaniem,  tablicami  lub  inne  –  koszty  związane  z  wdrożeniem  systemu 
wynoszą  4550zł.  za  sztukę,  do  tego  można  doliczyć  koszt  wykonania  interfejsu  –  2500zł. 
netto oraz przygotowanie aplikacji mobilnej 1000zł. zaś koszty eksploatacyjnej to abonament 
miesięczny  w  wysokości  80zł.  netto/miesiąc/pojazd,  koszty  utrzymania  serwera  2200zł. 
netto//miesiąc i szkolenie 1500zł/szkolenie.  
S.  złożył  także  oświadczenie,  że  łączny  koszt  systemu  punktualności  oraz  lokalizacji 
pojazdów wynosi 101 480,00zł. i przedstawił zestawienie przyjęte do wyliczenia.  
W  dniu  6  lutego  2017r.  odwołujący  dodatkowo  rozwinął  pismo  z  dnia  16  stycznia  2017r. 
wskazując, że sam koszt taboru, paliwa materiałów eksploatacyjnych, kosztów finansowania, 
zakupu  systemu  informacji  pasażerskiej  i  monitoringu,  ubezpieczenie  autobusów  i 
wynagrodzenie  kierowców  wynoszą  5,12zł./wzkm,  co  już  jest  stawką  wyższą  niż 
skalkulowana przez S. Podniósł, że pojazdy firmy S. nie są wyposażane w system informacji 
pasażerskiej, monitoring, kasowniki. Wskazał, że klimatyzacja przekłada się na zwiększone 
koszty paliwa, na podstawie JEDZ S. odwołujący uważa, że S. nie ma środków finansowych 
na zakup pojazdów, a więc powinien była doliczyć koszt finansowania. Wskazał, że koszty 
tablic, sterowników i kasowników są porównywalne niezależenie od producenta. Wskazał, że 
obecnie na rynku W. stawka wynagrodzenia kierowcy wynosi 24zł./godz. Wchodzący na ten 
rynek  W.  musiał  zaoferować  stawkę  28,00zł.,  a  sam  S.  stosuje  stawkę  24  zł.  w  innych 
postępowaniach.  Na  dowód  czego  przedłożył  zanonimizowaną  umowę  z  2015r,  zawartą 
przez S., z której wynika, że stawka godzinowa wynosi 19zł. netto, a z aneksu wynika, że od 
1 stycznia 2016r. wynosi 24zł. Ze strony internetowej wagaciezka.com prowadzony była na 
tej stronie w 2016r. dialog, z którego wynika, że S. oferował zatrudnienie za stawkę 24zł. 

Zamawiający  w  dniu  17  lutego  2017r.  wybrał  ofertę  S.  jako  najkorzystniejszą.  W  dniu  22 
lutego 2017r. tę czynność unieważnił wskazując, że nie wezwał S. do uzupełnienia jednego z 
dokumentów. W  dniu  28  lutego  2017r.  zamawiający  ponownie  wybrał  ofertę  S. W  dniu  14 
marca 2017r. zamawiający poinformował wykonawców, że wyjaśnienia elementów oferty S. 
mających wpływ na cenę nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa.  
Do  przystąpienia  S.  dołączyło  dowód  fakturę  nr  10/8/14  z  dnia  21  sierpnia  2014r.,  z  której 
wynika, że B. W. nabyło od S. pojazd S. CN 12 rok produkcji 2010 za cenę 250 000zł. netto.  
Dowody dołączone do pisma odwołującego z dnia 23 marca 2017r.  
-  oferta  firmy  S.  z  dnia  22  grudnia  2016r.  załączona  do  pisma  odwołującego  z  dnia  16 
stycznia 2017r.  
- propozycja warunków leasingu operacyjnego z dnia 12 stycznia 2017r. załączona do pisma 
odwołującego z dnia 16 stycznia 2017r.  
-  umowa  na  realizację  usług  przewozowych  w  komunikacji  zlecanej  wraz  z  aneksem- 
załączona do pisma odwołującego z dnia 6 lutego 2017r. 
- wydruk ze strony 

www.wagacieżka.com

 - załączony do pisma odwołującego z dnia 6 lutego 

2017r. 
-  wydruk  ze  strony 

www.wroclaw.pl

  –  załączony  do  pisma  odwołującego  z  dnia  6  lutego 

2017r. 
Nadto odwołujący dołączył : 
-  wydruk  ze  strony 

www.mpk.wroc.pl

,  z  którego  wynika,  że  MPK  w  2017r.  poszukuje 

kierowców na umowę o pracę za wynagrodzeniem 3 600zł. 
- korespondencję drogą elektroniczną pomiędzy G. B., a J. C. z okresu 1 – 7 marca 2017r. z 
której  wynika,  że  J.  C.  umowy  z  S.  nie  może  pokazać,  ale  potwierdzam  że  ceny  dla  S. 
zgodne z cenami w ofercie 16027, która została przygotowana dla odwołującego z dnia 12 
grudnia 2016r. oraz, że umowa nie zawiera systemów punktualności ani systemów ELTE 
Z dowodów złożonych na rozprawie przez odwołującego wynika: 
-  z  raportu  za  okres  od  15  grudnia  2016r.  do  15  marca  2017r.,  że  zużycie  paliwa  w  tym 
okresie  w  pojazdach  S.  posiadanych  przez  odwołującego  wahało  się  do  24,41l/100  km  do 
31,39l/100km.  
-  ze  zdjęć  wynika,  że  ma  działce  S.,  na  której  ma  być  zlokalizowana  baza  zaplecza 
technicznego nie rozpoczęto robót budowlanych – okoliczność niesporna, S. przedstawił do 
wglądu Izby, że zawarł umowę o roboty budowlane zawartą 15 marca 2017r.  
Z dowodów przedłożonych przez przystępującego na rozprawie wynika: 
-  z  zeznań  świadka  J.  C.  wynika,  że  początkowo  tak  odwołującemu,  jak  i  S.  producent 
autobusów  oferował  te  same  warunki  zakupu  pojazdów,  bez  tablic,  kasowników  i 
monitoringu,  następnie  S.  negocjował  z  producentem  i  uzyskał  gwarancję  odkupu,  tak  jak 
opisano  to  w  art.  VII  umowy,  z  zeznań  świadka  wynika  także,  iż  producent  zamontuje 

urządzenia  wyposażenia  dodatkowego,  ale  zeznania  świadka  nie  pozwoliły  ustalić,  kto 
sfinansuje  zakup  tych  urządzeń,  bo  świadek  na  tę  okoliczność  podał  trzy  równe  fakty,  że 
producent nie sfinansuje, że pojazdy wyjadą z tymi urządzeniami, ale kto za nie zapłaci nie 
wie, że chyba będzie musiał producent za nie zapłacić. Przy takiej rozbieżności zeznań nie 
dało się ustalić pewnego stanu faktycznego, co do sposobu finansowania urządzeń. 
-  z  protokołu  z  dnia  22  grudnia  2016r.,  że  producent  autobusów  zobowiązał  się  do 
uwzględnienia  w  cenie  wyposażenia  dodatkowego  tj.  terminala  sterującego  tablic  i 
kasowników, kompletu elektronicznych tablic kierunkowych, kasowniki biletów w wymaganej 
ilości, urządzenia systemu punktualności, system monitoringu video, jednak dowód te nie był 
znany  zamawiającemu  w  dacie  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  i  nie  może  stanowić 
podstawy oceny prawidłowości czynności zamawiającego. 
Izba  oceniając  materiał  dowodowy  uznała,  że  należy  go  ocenić  przez  pryzmat  rodzajów 
kosztów, jakie wykonawcy powinni byli uwzględnić przy kalkulowaniu oferty, jakie wskazał w 
piśmie  z  dnia  16  stycznia  2017r.  odwołujący  i  do  których  odnosił  się  S.  składając 
wyjaśnienia:  
- 

taboru (jego amortyzacja) – S. założył w swojej kalkulacji koszty amortyzacji wyższe o 

1200zł., niż skalkulował to w piśmie z dnia 16 stycznia 2017r. odwołujący, 
- 

finansowania zakupu autobusów – S. nie  założył tych kosztów  zakładając zakup ze 

ś

rodków  własnych,  według  odwołującego  to  koszt  289 617,35zł.,  ani  na  datę  składania 

wyjaśnień  (25.01.2017r.),  ani  na  datę  wyrokowania  S.  nie  wykazał,  że  tych  kosztów  nie 
będzie  ponosił,  przeciwnie  z  umowy  sprzedaży  autobusów  nr  1679/2017  w  wersji 
niezaczernionej wynika, że w art. IV pkt. 4.1. strony uzgodniły następujące warunki płatności 
poprzez firmę leasingową 5 dni od przekazania autobusów, co powinno budzić wątpliwości, 
co do rzeczywistego sposobu finansowania zakupu przez S., 
- 

paliwa  –  S.  przewidział  koszty  paliwa  niższe  od  kosztów  skalkulowanych  przez 

odwołującego (uwzględniających 5% rezerwę na dojazdy- 47 786,82zł. – nie można jednak 
ustalić  jakie  zużycie  paliwa  założył  zamawiający  przy  rezerwie,  bo  obliczył  ją  od  wartości 
globalnej)  z  dnia  16.01.2017r.  o  kwotę  20 700,69zł.  przy  podobnych  założeniach  tj.  S. 
zakładał zużycie 25l/100 km i 0,63zł./litr, odwołujący 23 – 26l/100 km i 0,63zł./litrze. Biorąc 
pod uwagę, że wartość paliwa wyliczonego przez S. obejmuje koszty dojazdów minimum w 
wysokości  27 086,13zł.,  zatem  Izba  dała  wiarę  wyjaśnieniom  S.,  że  koszty  te  skalkulował, 
choć nie w takiej wysokości jaką przewidział odwołujący. 
- 

pracy  kierowców  S.  wycenił  pracę  kierowcę  o  241 092,29zł.  taniej  niż  odwołujący, 

który  w  piśmie  z  dnia  16.01.2017r.  do  pracy  kierowców  doliczył  5%  rezerwę  na  dojazdy, 
jednakże  odwołujący  kalkulował  te  koszty  od  kwoty  26,77zł.,  zaś  sam  wskazywał,  że  S. 
zatrudnia kierowców za kwotę 24zł., przy czym S. nie przedstawił w wyjaśnieniach i kalkulacji 
stawki za roboczogodzinę, jednak wyjaśnił, że ma stały zespół pracowników i zatrudnia ich 

za  stawki  powyżej  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę,  co  można  było  potwierdzić 
przyjmując  za  kalkulacją  S.  średnie  roczne  wynagrodzenie  na  poziomie  45 000zł.  to  przy 
podziale  na  12  miesięcy  i  minimum  160  h  miesięcznie,  fakt  takiego  zatrudnienia  należy 
uznać za potwierdzony.  
- 

zorganizowania  i  utrzymania,  będącego  częścią  przedmiotu  zamówienia,  systemu 

automatycznej lokalizacji pojazdów, kontroli punktualności – S. zaoferował te systemy taniej 
o 152 625zł. niż kalkulował ten koszt odwołujący w piśmie z dnia 16.01.2017r. tj. kalkulując 
same koszty  utrzymania  systemów,  bez  kosztów  urządzeń  i  ich  montażu  powołując  się  na 
zawartą umowę. Izba dała wiarę wyjaśnieniom zamawiającego i przystępującego, że przez 
specyfikację dokumentacji zamówienia należało  rozumieć tak jak załącznik do umowy oraz 
specyfikację  przetargu  ZP/PN/93/2016/WTR  (W.),  jednak  w  ocenie  Izby  nie  stanowi  to 
wykazania, że producent autobusów zobowiązał się do uwzględnienia w cenie wyposażenia 
dodatkowego  tj.  terminala  sterującego  tablic  i  kasowników,  kompletu  elektronicznych  tablic 
kierunkowych,  kasowniki  biletów  w  wymaganej  ilości,  urządzenia  systemu  punktualności, 
system  monitoringu  video.  W  ocenie  Izby  z  dowodów  dołączonych  do  wyjaśnień  takiej 
okoliczności  nie  da  się  ustalić,  gdyż  równorzędnym  logicznym  wnioskiem  wynikającym  z 
artykułu  1  pkt.  1.1  i  1.2.  umowy  jest  wniosek,  że  pojęcie  specyfikacji  dokumentacji 
zamówienia  (będącej  jednocześnie  specyfikacją  istotnych  warunków  zamówienia  w 
przedmiotowym postępowaniu) odnosi się wyłącznie do cech autobusów, a nie dodatkowego 
wyposażenia, a jeśli odnieść się precyzyjnie do konstrukcji gramatycznej tych postanowień 
umownych  to  wręcz  zgodność  ze  specyfikacją  przypisana  jest  do  ilości  drzwi  pojazdu. 
Jednocześnie  zamawiający  dysponował  ofertą  odwołującego,  z  której  wynikało,  że  ceną 
ofertową  producenta  S.  nie  jest  objęte:  tablice,  kasowniki  i  monitoring.  W  ocenie  Izby 
zamawiający  dysponując  na  datę  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  tymi  dwoma  dowodami 
powinien mieć  wątpliwości, czy rzeczywiście S.  ma podstawy do pominięcia przy kalkulacji 
kosztu zakupu i montażu urządzeń tworzących wymagane systemy. W ocenie Izby zeznania 

ś

wiadka  J.  C.  złożone  na  rozprawie  dowodzą  tego,  że  o  ile  oferty  sprzedaży  pojazdów  do 

odwołującego  i  S.  zostały  wystosowane  takie  same,  to  jednak  w  wyniku  negocjacji  S. 
wynegocjował  dla  siebie  korzystniejsze  warunki  tj.  odkup  wynikający  z  artykułu  VII  i  co 
najmniej montaż urządzeń do wymaganych systemów. W ocenie Izby zeznania świadka, co 
tego kto sfinansuje zakup tych urządzeń nie było jednoznaczne i niewątpliwie, świadek nie 
był tych okoliczności pewny zeznając, trzy różne fakty w tym zakresie, że urządzenia będą, 
ale nie sfinansuje ich producent, że nie wie, kto za urządzenia zapłaci i wreszcie, że chyba 
za urządzenia zapłaci producent. Tym samym na podstawie tych zeznań nie dało się ustalić 
jednoznacznych  faktów.  Z  protokołu  ze  spotkania  w  sprawie  ustaleń  warunków  dostawy 
autobusów  z  dnia  22  grudnia  2016r.  wynika,  że  urządzenia  do  wymaganych  systemów  są 
uwzględnione  w  cenie  dostawy  autobusów.  Dowód  ten  jednak  nie  był  złożony 

zamawiającemu  i  nie  może  stanowić  podstawy  oceny,  co  do  tego  czy  czynność 
zamawiającego  polegająca  na  zakończeniu  badania  oferty  S.  pod  względem  ceny  i  wynik 
tego badania – tj. nieodrzucenie oferty były zgodne z ustawą.  
- 

zorganizowania i obsługi sprzedaży biletów – obaj wykonawcy skalkulowali taki sam 

koszt  zorganizowania  punktu  sprzedaży  biletów  tj.  kwotę  21 600zł.,  natomiast  równica 
pomiędzy  S.,  a  odwołującym  polega  na  tym,  że  dla  S.  kwota  21 600zł.  obejmuje  koszt 
zorganizowania  i  prowadzenia  punktu,  a  dla  odwołującego  jedynie  zorganizowania  bez 
prowadzenia, które wycenił na kolejne 43 419,60zł. W wyjaśnieniach S. brak wykazania tego 
kosztu, stąd nie można ustalić, czy koszt ten obejmuje wszystkie koszty związane z punktem 
sprzedaży biletów, okoliczność ta powinna wzbudzić wątpliwości zamawiającego, zwłaszcza 
w  sytuacji  kiedy  obaj  wykonawcy  wyceniają  punkt  sprzedaży  na  tę  samą  kwotę,  a  jeden 
powiększa je o koszty obsługi, a drugi nie.  
- 

części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych pojazdów – S. wycenił te koszty w 

wyjaśnieniach  na  łączną  kwotę  228 840zł.,  zaś  odwołujący  w  piśmie  z  dnia  16  stycznia 
2017r.  na  kwotę  97 521,12zł.,  tym  samym  koszt  ten  nie  jest  zaniżony  i  S.  jest  droższy  o 
131 318,88zł. 
- 

napraw  pojazdów  (robocizna)  –  u  S.  ten  koszt  łączy  się  z  kosztami  części 

zamiennych, materiałów eksploatacyjnych, napraw i ogumienia, a w kalkulacji odwołującego 
nie ma takiej pozycji, tym samym materiał dowodowy nie potwierdza tezy odwołującego, że 
S. nie wyliczył tych kosztów 
- 

ubezpieczenie taboru – S. przewidział koszt 210 000zł., a odwołujący w piśmie z dnia 

16 stycznia 2017r. skalkulował kwotę 206 256zł., czy o 3744zł. taniej, zatem w tym koszcie 
nie ma zaniżenia oferty S. 
- 

podatku  drogowego  i  innych  opłat,  w  tym  za  korzystanie  ze  środowiska  –  S. 

skalkulował te koszty na kwotę 26 550zł., a odwołujący w piśmie z dnia 16 stycznia 2017r. na 
kwotę 10 820,30zł., co również dowodzi, że w tym koszcie przystępujący nie zaniżył oferty 
- 

obsługi  dyspozytorskiej  –  S.  nie  przedstawił  w  kalkulacji  tych  kosztów  jedynie 

wskazał,  że  może  bez  dodatkowych  kosztów  zarządzać  kontraktem  i  świadczyć  usługi 
dyspozytorskie, gdyż w dalszym ciągu utrzymuje ten sam poziom zatrudnienia, jak w pięciu 
umowach,  które  wskazał.  Jednakże  w  ocenie  Izby  takie  wyjaśnienie  powinno  wzbudzić 
wątpliwości  zamawiającego,  co  do  tego  z  czego  będzie  finansowane  wynagrodzenie  tych 
osób,  czy  ze  wskazanych  kontraktów,  czy  z  przedmiotowego  zamówienia,  a  jeśli  tak,  to  w 
jakiej  kwocie  te  koszty  zostały  skalkulowane.  Odwołujący  wskazał,  że  jest  to  koszt  około 
85 970,81zł. – tak w kalkulacji z dnia 16 stycznia 2017r.  
- 

parkowania  autobusów  –  żaden  z  wykonawców  nie  wykazał  w  swoich  kalkulacjach 

tego kosztu. 

ogólne  (tzw.  koszty  zarządu)  –  S.  wskazał,  że  w  związku  z  innymi  kontraktami  i 

stałym utrzymaniem zatrudnienia na takim samym poziomie nie będzie ponosił tych kosztów, 
jednak w ocenie Izby takie wyjaśnienie powinno budzić wątpliwości zamawiającego z czego 
będzie  finansowane  wynagrodzenie  tych  osób,  czy  ze  wskazanych  kontraktów,  czy  z 
przedmiotowego zamówienia, a jeśli tak, to w jakiej kwocie te koszty zostały skalkulowane 
- 

rezerwy  związane  z  ryzykiem  (głównie  wzrostu  cen  paliw  i  kosztów  pracy, 

zmniejszenia ilości pracy przewozowej opisanej w SIWZ, wprowadzenia do ruchu kolejnych 
pojazdów)  –  S.  skalkulował  to  ryzyko  na  poziomie  20 000zł.,  zaś  odwołujący  w  swojej 
kalkulacji z dnia 16 stycznia 2017r. takiego kosztu nie przewidział.  
Ponad koszty wskazane przez odwołującego w piśmie z dnia 16 stycznia 2017r., odwołujący 
przedstawił  także  kalkulacje  kosztów  pojazdu  rezerwowego  na  90 000zł.,  a  S.  w  swoich 
wyjaśnieniach wskazywał, że posiada już zamortyzowane pojazdy, które może wykorzystać, 
a  z  uwagi  na  to,  że  oferuje  nowe  pojazdy,  to  ich  awaryjność  będzie  niska,  a  koszt  użycia 
pojazdów  rezerwowych  marginalny.  W  ocenie  Izby  jednak  biorąc  pod  uwagę  niewielkie 
różnice  pomiędzy  cenami  obu  ofert,  zamawiający  powinien  zweryfikować  wysokość  tych 
kosztów i ustalić jej wpływ na wysokość zaoferowanej ceny. Odwołujący wycenił także koszty 
obsługi  rozliczeń  systemu  sprzedaży  oraz  obsługę  utrzymania  systemów  łączności.  W 
ocenie  Izby  drugi  z  tych  kosztów  mieści  się  w  cenie  oferty  firmy  ELTE,  natomiast  w 
wyjaśnieniach S. nie odniósł się do pierwszego ze wskazanych kosztów.  
Z wyjaśnień S. wynika także możliwość odkupu pojazdów co najmniej za kwotę 250 000zł., 
co potwierdza oświadczenia S., że producent zagwarantował mu odkup. 
W ocenie Izby zgromadzony materiał dowodowy – poza częścią zeznań świadka J. C., jest 
kompletny, jednoznaczny i wiarygodny. Natomiast Izba pominęła jako dowody oświadczenia 
J. C. z dnia 20 i 21 marca 2017r., gdyż nie mają one znaczenia dla rozstrzygnięcia. Pierwsze 
z  pism  nie  zostało  przez  odwołującego  powołane  jako  dowód  w  sprawie  na  jakąkolwiek 
okoliczność  związaną  z  przedmiotem  sporu,  a  drugie  pismo  zostało  powołane  w  celu 
wykazania, że za pomocą pisma z 20 marca 2017r. odwołujący podjął próbę manipulowania 
przebiegiem postępowania odwoławczego. W ocenie Izby jeśli odwołujący nie zgłosił pisma z 
dnia  20  marca  2017r.  w  postępowaniu  dowodowym,  w  niniejszej  sprawie,  to  okoliczności 
jego  pozyskania  oraz  zakres  pozyskanych  informacji  nie  służy  ustaleniu  stanu faktycznego 
niniejszej sprawy.  
Niemniej jednak Izba oceniła, że o ile złożone wyjaśnienia nie potwierdzają, że zaoferowana 
cena jest ceną rażąco niską i nie są gołosłowne, gdyż zostały poparte dowodami, to jednak 
zamawiający nie dokonał w sposób prawidłowy oceny tych wyjaśnień. W ocenie Izby bowiem 
zamawiający  zaniechał  badania  wyjaśnień  przede  wszystkim  w  zakresie  kosztów  pracy 
kierowców  w  zakresie  dojazdów,  obsługi  dystrybutorskiej,  zarządzania  kontraktem,  obsługi 
rozliczeń  systemu  sprzedaży,  sposobu  finansowania  zakupu  autobusów  w  świetle 

rozbieżności pomiędzy umową sprzedaży autobusów, a oświadczeniami S. w wyjaśnieniach, 
kosztów urządzeń dodatkowych systemu monitoringu i punktualności, tablic i kasowników, a 
w tym zakresie zdaniem Izby wyjaśnienia powinny wzbudzić wątpliwości zamawiającego czy 
przystępujący  wykazał,  że  założone  przez  niego  koszty  pracy  zostały  uwzględnione  i  czy 
pokrywają wynagrodzenie pracowników co najmniej równe minimalnemu wynagrodzeniu za 
pracę, jak również zamawiający powinien był wyjaśnić z przystępującym, kto finansuje zakup 
urządzeń  do  wymaganych  systemów  i  ich  montażu,  w  świetle  oferty  odwołującego  wprost 
wskazującej,  że  S.  tych  kosztów  nie  uwzględnia  w  cenie.  Te  okoliczności  nie  mogą  być 
uzupełnione  w  drodze  wyjaśnień  składanych  przed  Izbą,  gdyż  Izba  nie  ma  mechanizmów 
prawnych  pozwalających  na  dokonanie  zaniechanej  przez  zamawiającego  czynności 
badania i oceny wyjaśnień.  
 
Izba ustaliła następujący stan prawny: 
Art. 7. 1. Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia 
w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców 
oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości. 
3. Zamówienia udziela się wyłącznie wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy. 
Art. 89. 1. Zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli:  4)   zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w 
stosunku do przedmiotu zamówienia; 
Art. 90. 1.  Jeżeli  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się 
rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co 
do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi 
przez  zamawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów,  zamawiający  zwraca  się  o 
udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w 
szczególności w zakresie: 
1) oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 
wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 
oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia 
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki 
godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  o 
minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265); 
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.  
3) wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym, 
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 
4) wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 
5)  powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy. 
1a.  W przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od: 

1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed 
wszczęciem  postępowania  zgodnie  z  art.  35  ust.  1  i  2  lub  średniej  arytmetycznej  cen 
wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa 
w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z  okoliczności  oczywistych,  które  nie  wymagają 
wyjaśnienia; 
2) wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania, 
w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie 
wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. 
2.  Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na 
wykonawcy. 
3.  Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana 
ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską 
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 
4.   Jeżeli  wartość  zamówienia  jest  równa  lub  przekracza  kwoty  określone  w  przepisach 
wydanych  na  podstawie  art.  11  ust.  8,  zamawiający  zawiadamia  Prezesa  Urzędu  oraz 
Komisję Europejską o odrzuceniu ofert, które według zamawiającego zawierały rażąco niską 
cenę  lub  koszt  z  powodu  udzielenia  pomocy  publicznej,  a  wykonawca,  w  terminie 
wyznaczonym przez  zamawiającego, nie udowodnił, że pomoc ta jest zgodna z prawem  w 
rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. 
Art. 91. 1. Zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie kryteriów oceny ofert 
określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. 

Izba zważyła, co następuje: 

Izba stwierdziła,  że  zgłoszone przystąpienie spełnia  wymogi formalne określone w art. 185 
ust. 2 ustawy.  
Izba  ustaliła,  że  nie  wystąpiły  przesłanki  z  art.  189  ust.  2  ustawy,  które  skutkowałyby 
koniecznością odrzucenia odwołania.  
Izba  oceniła,  że  odwołujący  wykazał  interes  w  uzyskaniu  zamówienia  oraz  możliwość 
poniesienia szkody w związku z ewentualnym naruszeniem przez zamawiającego przepisów 
ustawy,  czym  wypełnił  materialnoprawną  przesłankę  dopuszczalności  odwołania,  o  której 
mowa w art. 179 ust. 1 ustawy.  
 
Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 7 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - 
Prawo zamówień  publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164 ze zm. z 2016r. poz. 831, 996, 
1020, 1250, 1265, 1579 – dalej ustawy) w związku z naruszeniem art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy 
w  związku  z  naruszeniem  art.  90  ust.  3  ustawy  przez  zaniechanie  czynności  odrzucenia 

oferty  złożonej  przez  wykonawcę  S.,  pomimo  że  oferta  ta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w 
stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  jak  i  pomimo  że  wykonawca  S.  nie  złożył  wyjaśnień, 
które  można  by  uznać  za  wyjaśnienia  w  rozumieniu  art.  90  ust.  1  ustawy,  a  tym  samym 
wykonawca S. nie wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. 
 
Zarzut  potwierdził  się  w  części  dotyczącej  naruszenia  art.  90  ust.  3  ustawy.  Jak  wynika  z 
ustaleń stanu faktycznego i wskazanych podstaw prawnych, na chwilę wyrokowanie nie ma 
podstaw  do  stwierdzenia,  że  przystępujący  nie  złożył  wyjaśnień  w  trybie  art.  90  ust.  1 
ustawy,  ani  że  wyjaśnienia  te  są  lakoniczne  i  gołosłowne,  tak  aby  przyjąć,  że  nie  zostały 
złożone.  Również  informacje  podane  w  wyjaśnieniach  nie  potwierdzają  w  sposób 
jednoznaczny,  że  oferta  przystępującego  zawiera  cenę  rażąco  niską.  W  ocenie  Izby 
zamawiający natomiast nie dokonał oceny wyjaśnień w sposób pozwalający na ustalenie, że 
oferta została skalkulowana w sposób rzetelny. Wyjaśnienia złożone przez przystępującego 
w  ocenie  Izby  powinny  były  wzbudzić  wątpliwości  zamawiającego,  co  do  kosztów 
wymienionych  szczegółowo  w  części  ustaleń  faktycznych  Izby.  Tym  samym  zaniechanie 
oceny wyjaśnień przystępującego, powoduje, że zamawiający naruszył art. 90 ust. 3 ustawy, 
który nakłada na zamawiającego obowiązek oceny wyjaśnień. Izba stwierdziła, że na dzień 
wyrokowania  nie  można  ustalić,  że  oferta  przystępującego  stanowi  ofertę  z  ceną  rażąco 
niską.  Zamawiający  w  sposób  ogólny  wezwał  przystępującego  do  złożenia  wyjaśnień  i  na 
datę  ich  składania  w  ocenie  Izby  przystępujący  złożył  wyjaśnienia  wskazujące,  że 
skalkulował  koszty  i  założył  zysk,  jednak  z  wyjaśnień  wynikają  pewne  nieścisłości  i  brak 
udowodnienia,  że  koszty  finansowania  zakupu  mogły  być  nieuwzględnione,  tak  jak  i  że 
koszty  systemów  monitoringu  i  punktualności  ponosi  producent  autobusów,  a  czy  koszty 
wynagrodzenia  kierowców  w  zakresie  dojazdów,  dystrybutorów,  zarządców  oraz  obsługi 
punktu  sprzedaży  biletów  i  rozliczeń  systemu  sprzedaży  zostały  wkalkulowane  i  są  co 
najmniej równe minimalnemu wynagrodzeniu za pracę. Orzecznictwo i doktryna dopuszcza 
możliwość  zwrócenia  się  do  wykonawcy,  który  złożył  wyjaśnienia  nie  potwierdzające,  że 
zaoferowana  cena  jest  ceną  rażąco  niską  o  dalsze  wyjaśnienia  kosztów,  czy  założeń 
przyjętych do kalkulacji, które wzbudziły wątpliwości zamawiającego. W ocenie Izby dążenie 
do  wyjaśnienia  wątpliwych  informacji  w  wyjaśnieniach  przystępującego  służy  interesowi 
zamawiającego,  który  żądając  dalszych  wyjaśnień  uzyskuje  lepszą  możliwość  weryfikacji 
założonych kosztów i zapewnia sobie ocenę realności wykonania zamówienia zgodnie z jego 
przedmiotem,  ale  także  zapobiega  eliminacji  z  postępowania  wykonawcy  korzystniejszego 
pod  względem  ekonomicznym.  Izba  podkreśla,  że  możliwość  wezwania  do  dodatkowych 
wyjaśnień zachodzi wyłącznie w sytuacji, gdy: 

1.  sam  zamawiający  nie  poinformował  wykonawcy,  jakie  elementy  oferty  budzą 

wątpliwości  zamawiającego,  co  do  ewentualnego  rażącego  zaniżenia  oferty,  a 
wezwanie było odzwierciedleniem przepisów ustawy, 

2.  wykonawca  złożył  wyjaśnienia,  poparł  je  dowodami  i  z  tych  wyjaśnień  wprost 

jednoznacznie nie  wynika, że  wykonawca zaoferował cenę rażąco niską, a niektóre 
elementy  wyjaśnień,  co  do  kosztów,  czy  założeń  kalkulacyjnych  nie  zostały  w 
dostateczny  sposób  wyjaśnione  przez  wykonawcę  i  budzą  wątpliwości 
zamawiającego.  

Izba  ustaliła,  że  w  przedmiotowej  sprawie  zaszły  oba  warunki  wskazane  wyżej,  a  zatem 
dokonana przez zamawiającego ocena wyjaśnień nie była prawidłowa, o ile zamawiający jej 
w ogóle nie zaniechał, co narusza normę art. 90 ust. 3 ustawy. Izba natomiast nie dopatrzyła 
się  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt.  4  ustawy,  gdyż  na  podstawie  złożonych  wyjaśnień  nie 
wynika  w  sposób  jednoznaczny,  że  wskazana  oszczędność  metody  wykonania  i  przyjęte 
rozwiązania  techniczne  oraz  koszty  pracy  potwierdzają,  że  zaoferowana  cena  jest  ceną 
rażąco niską. Nie można zatem zastosować art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy, gdyż jej dyspozycja 
wymaga ustalenia w sposób nie budzący wątpliwości, że oferta zawiera cenę rażąco niską. 
W  tej  sytuacji  zamawiający  prawidłowo  nie  zastosował  sankcji  w  postaci  odrzucenia  oferty 
przystępującego.  
 
 
Zarzut  naruszenia  przez  zamawiającego  art. 7  ust. 1  i  3  ustawy  w  związku  z  naruszeniem 
art.  91  ust.  1  ustawy  przez  dokonanie  wyboru  oferty  wykonawcy  S.  jako  najkorzystniejszej 
oferty oraz poprzez zaniechanie dokonania wyboru oferty złożonej przez odwołującego jako 
najkorzystniejszej oferty. 

Zarzut  potwierdził  się.  W  ocenie  Izby  odwołujący  słusznie  zarzucił  zamawiającemu 
naruszenie art. 7 ust. 1 ustawy, gdyż w ocenie Izby doszło do naruszenia zasady równego 
traktowania  wykonawców  i  proporcjonalności  postępowania.  Zasada  równego  traktowania 
wykonawców  została  naruszona  przez  zaniechanie  zamawiającego  polegające  na 
niedokonaniu  oceny  wyjaśnień  przystępującego  i  nie  ustalenie,  że  wyjaśnienia  te  budzą 
wątpliwości.  Zamawiający  zatem  nie  miał  pewności  czy  ma  do  czynienia  z  rzetelnym 
wykonawcą,  a  mimo  to  poddał  jego  ofertę  ocenie  w  przyjętych  kryteriach  oceny  ofert  na 
równi  z  innymi  wykonawcami,  co  do  których  taka  obawa  nie  zachodziła.  W  ocenie  Izby 
zamawiający  swoją  biernością  naruszył  również  zasadę  proporcjonalności.  Zasada  ta 
zdaniem  Izby  oznacza  nie  tylko  odpowiednie  ukształtowanie  warunków  udziału  w 
postępowaniu,  kryteriów  selekcji,  czy  kryteriów  oceny  ofert,  tak  aby  zamawiający  zapewnił 
sobie  jak  najszerszy  krąg  podmiotów  z  których  dokonuje  wyboru,  ale  krąg  ograniczony 

jednocześnie  do  podmiotów,  którzy  dają  największą  gwarancję  należytego  wykonania 
zamówienia. W ocenie Izby zasada proporcjonalności oznacza także, iż wszędzie tam gdzie 
ustawodawca  nadał  zamawiającemu  prawo  stosowania  sankcji  zamawiający  spośród 
dostępnych mu środków sankcyjnych musi wybrać takie, które są „odpowiednie i konieczne 
do osiągnięcia celów, których realizacja dopuszczalna jest przy pomocy danej regulacji. Przy 
czym  w  razie  istnienia  kilku  odpowiednich  środków  należy  wybrać  te,  które  są  najmniej 
uciążliwe,  nadto  nałożone  obciążenia  muszą  pozostawać  w  odpowiedni  stosunku  do 
zamierzonych celów” (orzeczenie ETS w sprawie 265/87). W ocenie Izby oznacza to, że jeśli 
ustawodawca  nie  zakazał  zamawiającemu  ponowienia  czynności  wezwania  do  wyjaśnień 
ceny  rażąco  niskiej,  jeśli  złożone  wyjaśnienia  nadal  w  jakiś  aspektach  budzą  wątpliwości 
zamawiającego,  ale  jednoznacznie  nie  da  się  przypisać,  że  oferta  zawiera  cenę  rażąco 
niską,  to  w  ocenie  Izby  zamawiający  powinien  podjąć  takie  działanie.  Sankcja  odrzucenia 
jest  w  takim  przypadku  nie  odpowiednia  do  celu  ustawy,  jakim  jest  wybór  oferty 
najkorzystniejszej,  a  taką  przecież  może  się  jeszcze  okazać  oferta  przystępującego.  Jak 
również  nie  dokonanie  rzeczywistej  oceny  wyjaśnień  przystępującego,  co  w  ocenie  Izby 
miało  miejsce  w  niniejszej  sprawie  W  tym  stanie  rzeczy  Izba  doszła  do  przekonania,  że 
zamawiający naruszył art. 7 ust. 1 ustawy.  
 
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 192 ust.1, 2 i 3 pkt 
1 ustawy.  
 
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy stosownie do 
wyniku spraw oraz zgodnie z § 3 pkt. 1 i 2 lit. ai b i § 5 ust. 2 pkt. 1 rozporządzenia Prezesa 
Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od 
odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania 
(Dz.  U.  Nr  41,  poz.  238  ze  zm.  Z  2017r.  poz.  47)  zaliczając  na  poczet  niniejszego 
postępowania odwoławczego koszt wpisu od odwołania uiszczony przez odwołującego oraz 
nakazując  
 

zamawiającemu  dokonanie  zwrotu  na  rzecz  odwołującego  kosztów  związanych  z 
wniesionym  wpisem  oraz  kosztami  zastępstwa  prawnego,  zgodnie  ze  złożonymi  fakturami 
VAT,  z  ograniczeniem  w  zakresie  zastępstwa  prawnego  do  kwoty  maksymalnej 
dopuszczonej przez rozporządzenie. 
 

Przewodniczący:      ……………