KIO 2411/17 WYROK dnia 4 grudnia 2017 r.

Sygn. akt KIO 2411/17 

WYROK 

z dnia 4 grudnia 2017 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Irmina Pawlik 

Protokolant:   

Agata Dziuban 

 
po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  Warszawie  w  dniu  29  listopada  2017  r.  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  16  listopada  2017  r.  przez 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  M.T.  prowadzącego 

działalność  gospodarczą  pod  firmą  JUSTMAR  M.T.  (ul. Wołodyjowskiego  31,  41-  403 

Chełm  Śląski),  J.T.  prowadzącą  działalność  gospodarczą  pod  firmą  RafHen  J.T. 

(ul. Augustyna  Kordeckiego  39,  41-  407  Imielin)  oraz  A.N.-B. 

prowadzącą  działalność 

gospodarczą  pod  firmą  BOR-WIERT  A.N.-B.  (ul.  Jana  Andrzeja  Morsztyna  7,  46-100 

Namysłów) w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Sosnowieckie Wodociągi 

Spółka Akcyjna (ul. Ostrogórska 43, 41-200 Sosnowiec) 

przy  udziale  wykonawcy 

Przedsiębiorstwo  Remontów  Ulic  i  Mostów  Spółka  Akcyjna 

(ul. 

Nad  Bytomką  1,  44-100  Gliwice)  zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania 

odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

1.  U

marza  postępowanie  odwoławcze  w  zakresie  zarzutu  naruszenia  art.  8  ust.  3  ustawy 

Prawo zamówień publicznych w zw. z art. 11 ust. 4 Ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 roku 

o zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  (t.j.  Dz.  U.  z  2003  roku  nr  153  poz.  1503  ze  zm.) 

w 

części  uwzględnionej  przez  Zamawiającego,  tj.  odnośnie  nieujawnienia  dokumentów 

załączonych  do  wyjaśnień  wykonawcy  Przedsiębiorstwo  Remontów  Ulic  i Mostów 

Spółka Akcyjna z dnia 30 października 2017 r. w następującym zakresie: 



odnośnie załącznika nr 1 – w zakresie kolumny nr 1, 3 i 4; 



odnośnie załącznika nr 2 – w zakresie kolumny nr 1 i 3; 



odnośnie załącznika nr 5 - w całości; 



odnośnie załącznika nr 8 – w zakresie kolumny nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 11 i 12. 

2.  U

względnia odwołanie w zakresie zarzutu naruszenia art. 90 ust. 1 i 3 w zw. z art. 89 ust. 

1  pkt  4  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  niezasadne  uznanie  przez 

zamawiającego,  że  wyjaśnienia  wykonawcy  Przedsiębiorstwo  Remontów  Ulic  i 

Mostów Spółka  Akcyjna są wystarczające do stwierdzenia, że oferta tego wykonawcy 

nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  i nakazuje  zamawiającemu  Sosnowieckie  Wodociągi 

Spółka  Akcyjna  unieważnienie  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  oraz 

powtórzenie  czynności  badania  i  oceny  ofert,  w  tym  odrzucenie  oferty  wykonawcy 

Przedsiębiorstwo Remontów Ulic i Mostów Spółka Akcyjna na podstawie art. 89 ust. 

1 pkt 4 us

tawy Prawo zamówień publicznych. 

W 

pozostałym zakresie nie uwzględnia zarzutów odwołania. 

3.  K

osztami  postępowania  obciąża  zamawiającego  Sosnowieckie  Wodociągi  Spółka 

Akcyjna i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  20  000  zł  00  gr 

(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców 

wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  M.T.  prowadzącego 

działalność  gospodarczą  pod  firmą  JUSTMAR  M.T.,  J.T.  prowadzącą 

działalność  gospodarczą  pod  firmą  RafHen  J.T.  oraz  A.N.-B.  prowadzącą 

działalność  gospodarczą  pod  firmą  BOR-WIERT  A.N.-B.,  tytułem  wpisu  od 

odwołania; 

zasądza  od  zamawiającego  Sosnowieckie  Wodociągi  Spółka  Akcyjna    na 

rzecz 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  M.T. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą  JUSTMAR  M.T.,  J.T. 

prowadzącej  działalność  gospodarczą  pod  firmą  RafHen  J.T.  oraz  A.N.-B. 

prowadzącej  działalność  gospodarczą  pod  firmą  BOR-WIERT  A.N.-B.  kwotę 

zł  00  gr (słownie:  dwadzieścia trzy  tysiące  sześćset  złotych)  stanowiącą 

koszty  postępowania  odwoławczego  poniesione  przez  odwołującego  tytułem 

wpisu od o

dwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień  

publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2017  r.,  poz.  1579)  na  niniejszy  wyrok  -  w  terminie  7  dni  od  dnia 

jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

do 

Sądu Okręgowego w Katowicach. 

Przewodniczący:      ……………………………….……… 

Sygn. akt: KIO 2411/17 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający Sosnowieckie Wodociągi Spółka Akcyjna, w imieniu i na rzecz której działa 

Gmina  Sosnowiec  prowadzi 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  pn. 

„Kontrakt  2  –  Budowa  sieci  kanalizacji  sanitarnej  dla  Zadania  13  (ul.  Broniewskiego, 

Dworcowa,  Ogrodowa,  Wagowa)  w  ramach  Projektu  „Gospodarka  wodno  –  ściekowa  w 

Sosnowcu 

– Etap III” (znak sprawy: WZP.271.1.71.2017).    

Ogłoszenie  o zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej  z dnia  22  lipca  2017  r.  za  numerem  2017/S  139-286222. 

Postępowanie 

prowadzone  jest  w trybie  przetargu  nieograniczonego  na  podstawie  ustawy  z dnia 

stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (tj.  Dz.  U.  z  2017  r.,  poz.  1579;    dalej 

„Ustawa Pzp”). Wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach 

wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Ustawy Pzp. 

W dniu 16 listopada 2017 r. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: 

Marcin  Turczyński  prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  firmą  JUSTMAR  M.T.,  J.T. 

prowadząca  działalność  gospodarczą  pod  firmą  RafHen  J.T.  oraz  A.N.-B.    prowadząca 

działalność  gospodarczą  pod  firmą  BOR-WIERT  A.N.-B.    (dalej  „Odwołujący”)  wnieśli 

odwołanie  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wobec  czynności  Zamawiającego 

polegających na: 

(i) 

niezasadnym  wezwaniu  Przedsiębiorstwa  Remontów  Ulic  i  Mostów  z  siedzibą  w 

Gliwicach  (dalej  jako  „PRUiM’’)  do  złożenia  ponownych  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco 

niskiej ceny; 

(ii) 

nieprawidłowym badaniu i ocenie oferty złożonej przez PRUiM; 

(iii) 

niezasadnym uznaniu, że oferta PRUiM nie zawiera rażąco niskiej ceny; 

(iv)  niezasadnym uzn

aniu, że oferta PRUiM jest zgodna ze specyfikacją istotnych warunków 

zamówienia; 

(v) 

niezasadnym  uznaniu,  że  PRUiM  wykazało  spełnienie  przesłanek  zastrzeżenia 

tajemnicy przedsiębiorstwa w odniesieniu do dokumentów załączonych do wyjaśnień w 

zakresie rażąco niskiej ceny (załączniki nr 1 i 3) z dnia 8 września 2017 r. („Wyjaśnienia 

1”) oraz wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny (załączniki nr 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9) z 

dnia 30 października 2017 r. („Wyjaśnienia 2”); 

(vi)  zaniechaniu odrzucenia oferty PRUiM; 

(vii) dokonaniu wyboru oferty PRUiM jako najkorzystniejszej. 

Zamawiającemu zarzucono naruszenie: 

(i)  art. 90 ust. 1 i 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 Ustawy Pzp poprzez: 

niezasadne  wezwanie  PRUiM  do  złożenia  ponownych  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco 

niskiej  ceny,  gdy  tymczasem  już  na  podstawie  Wyjaśnień  1  Zamawiający  powinien 

dojść  do  wniosku,  że  oferta  PRUiM  zawiera  rażąco  niską  cenę  i  nie  zaistniały 

podstawy do dalszego wyjaśniania tej okoliczności; 

niezasadne uznanie, że Wyjaśnienia 1 i Wyjaśnienia 2 (abstrahując od braku podstaw 

do  ponownego  wzywania  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny 

i 

uwzględniania  takich  wyjaśnień  na  etapie  powtórzonego  badania  i  oceny  ofert) 

udzielone  przez  PRUiM  są  wystarczające  do  stwierdzenia,  że  oferta  PRUiM  nie 

zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  gdy  tymczasem  wyjaśnienia  te  są  lakoniczne, 

ogólnikowe  i  wraz  ze  złożonymi  dowodami  nie  potwierdzają  możliwości  wykonania 

zamówienia  za  zaoferowaną  cenę,  co  oznacza,  że  oferta  PRUiM  powinna  zostać 

odrzucona; 

(ii)  art. 89 ust. 1 pkt 2 Ustawy 

Pzp poprzez zaniechanie jego zastosowania, polegające na 

pominięciu  oświadczenia  PRUiM  złożonego  w  treści  Wyjaśnień  2,  iż  zamierza  on 

zastosować  ścianki  szczelne  jedynie  na  długości  1%  projektowanych  kanałów,  gdy 

tymczasem z treści Opisu Przedmiotu Zamówienia (dokument pn. „Opis PW KS", pkt II 

ppkt  5,  „Preambuła  Obszar  D_KS",  pkt  2  Ilości,  pkt  4  Wycena)  wynika,  że 

zabezpieczen

ie  przy  pomocy  ścianek  szczelnych  należy  wykonać  dla  10%  długości 

wykopu, a 

jakiekolwiek zmiany w tym zakresie będą mogły być wprowadzone dopiero na 

etapie realizacji zamówienia; 

(iii)  art.  8  ust.  3  Ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  11  ust.  4  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o 

zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  poprzez  ocenę,  że  spełnione  zostały  przesłanki 

uznania załączników nr 1 i 3 do Wyjaśnień 1 oraz załączników nr 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9 do 

Wyjaśnień  2  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  za  zastrzeżone  jako  tajemnica 

prze

dsiębiorstwa; 

(iv)  art.  7  ust.  1  Ustawy 

Pzp  (w  związku  z  powyższymi  naruszeniami)  poprzez 

przeprowadzenie  p

ostępowania  w  sposób  niezapewniający  zachowania  uczciwej 

konkurencji, równego traktowania wykonawców i przejrzystości. 

Z uwagi na powyższe zarzuty, Odwołujący wniósł o: 

(i) 

rozpatrzenie i uwzględnienie odwołania oraz nakazanie Zamawiającemu: 

a) 

unieważnienia czynności badania i oceny ofert; 

b) 

odrzucenia  oferty  PRUiM  jako  zawierającej  rażąco  niską  cenę  oraz  jako  niezgodnej 

ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia; 

c) 

powtórzenia czynności badania i oceny ofert z pominięciem oferty PRUiM; 

d) 

dokonania wyboru oferty Odwołującego; 

(ii) 

odtajnienie  załączników  nr  1  i  3  do  Wyjaśnień  1  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  oraz 

załączników nr 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9 do Wyjaśnień 2 w zakresie rażąco niskiej ceny; 

(iii) 

dopuszczenie  i  przeprowadzenie  dowodów  załączonych  do  odwołania  lub 

przedstawionych  na  rozprawie,  na  okoliczności  wskazane  w  uzasadnieniu  pisemnym 

bądź ustnym; 

(iv) 

zasądzenie  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  kosztów  postępowania 

odwoławczego, w tym kosztów  zastępstwa procesowego, według norm przewidzianych 

przepisami prawa zgodnie z fakturą przedstawioną na rozprawie. 

Wykazując istnienie przesłanek, o których mowa w art. 179 ust. 1 Ustawy Pzp Odwołujący 

wskazał, iż ma interes w uzyskaniu zamówienia będącego przedmiotem postępowania oraz 

może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów prawa, bowiem 

gdyby Zamawiający przeprowadził czynności zgodnie z wymogami określonymi w Pzp (a tym 

samym  odrzucił  ofertę  PRUiM),  oferta  Odwołującego  powinna  zostać  wybrana  jako 

przedstawiająca  najkorzystniejszy  bilans  ceny  oraz  pozostałych  kryteriów  określonych 

w 

specyfikacji istotnych warunków zamówienia.  

Odwołujący następująco uzasadnił podnoszone zarzuty. 

Uzasadniając  zarzuty  dotyczące  rażąco  niskiej  ceny  Odwołujący  w  pierwszej  kolejności 

wskazał  na  niezasadne  wezwanie  PRUiM  do  złożenia  ponownych  wyjaśnień  w  zakresie 

rażąco  niskiej  ceny.  Odwołujący  zauważył,  iż  co  prawda  z  treści  Ustawy  Pzp  nie  wynika 

jednoznacznie  zakaz  ponownego  wzywania  do  złożenia  wyjaśnień,  analiza  orzecznictwa 

Izby  prowadzi  jednak  do 

wniosku,  że sytuacja  taka  ma  charakter  incydentalny  i  wyjątkowy. 

Przypadkiem,  w  którym  ponowne  wezwanie  uznać  należy  za  uzasadnione  jest  złożenie 

przez wykonawcę rzetelnych i kompletnych wyjaśnień, które jednak rodzą nowe wątpliwości 

u 

zamawiającego. Nie może to natomiast nastąpić wtedy, gdy wykonawca nie współpracuje, 

tj.  nie  udziela  rze

telnych  i  konkretnych  wyjaśnień.  Odwołujący  podkreślił  jednocześnie,  że 

uzasadnieniem dla uzyskiwania dalszych wyjaśnień od wykonawcy nie może być jedynie fakt 

sformułowania  ogólnego  zapytania  na  pierwotnym  etapie.  Skoro  więc  Zamawiający  nie 

powziął  wątpliwości  co  do  złożonych  Wyjaśnień  1  na  etapie  ich  analizy,  to  nie  może  na 

późniejszym  etapie  przeprowadzać  procedury  w  istocie  po  raz  drugi.  W  ocenie 

Odwołującego  nie  ulega  wątpliwości,  że Wyjaśnienia 1  były  nierzetelne,  ogólne,  niepoparte 

wystarczającymi dowodami i jako takie winny stać się podstawą do odrzucenia oferty PRUiM 

jako  zawierającej  cenę  rażąco  niską.  Ponadto,  nie  istnieją  racjonalne  okoliczności 

pozwalające  założyć,  że  PRUiM  nie  mogło  przedstawić  w  pierwotnym  terminie  na  złożenie 

wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny tych informacji, które przedstawiło na późniejszym 

etapie (w Wyjaśnieniach 2). Tymczasem pomimo że w ocenie Odwołującego Wyjaśnienia 1 

nie  sprostały  oczekiwaniom  Zamawiającego,  wezwał  on  PRUiM  do  złożenia  kolejnych. 

Działania Zamawiającego obliczone były zatem na bezpodstawne „ratowanie” oferty PRUiM i 

tym  samym

,  zdaniem  Odwołującego,  stanowią  naruszenie  reguł  uczciwej  konkurencji  oraz 

równego traktowania wykonawców. 

Odwołujący  zarzucił  ponadto  Zamawiającemu  wadliwe  przeprowadzenie  procedury 

wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny,  wskazując,  iż  zarówno  Wyjaśnienia  1,  jak 

i 

Wyjaśnienia  2  nie  powinny  zostać  zaakceptowane  przez  Zamawiającego,  są  one  bowiem 

lakoniczne,  zdawkowe,  nie  uzasadniają  tak  istotnej  różnicy  pomiędzy  ofertą  PRUiM  a 

szacunkową wartością zamówienia, jak zaistniała i w istocie nie dowodzą, że oferta PRUiM 

ma  charakter  rynkowy.  Tym  samym  Zamawiający  zobligowany  był  do  jej  odrzucenia  jako 

zawierającej rażąco niską cenę. W pierwszej kolejności Odwołujący wskazał, że wystąpienie 

ponad  30%  różnicy  pomiędzy  ofertą  wykonawcy  a  szacunkową  wartością  zamówienia  lub 

średnią arytmetyczną ofert złożonych w toku postępowania tworzy domniemanie wystąpienia 

rażąco niskiej ceny. Analiza Wyjaśnień 1 oraz uzupełnień przedstawionych w Wyjaśnieniach 

2  złożonych  przez  PRUiM  nie  pozostawia  wątpliwości,  że  wykonawca  ten  nie  sprostał 

przywołanym  obowiązkom  w  postaci  przekazania  Zamawiającemu  konkretnego 

i 

wyczerpującego uzasadnienia odnoszącego się do poziomu zaoferowanej ceny.  

W 

ocenie 

Odwołującego  argumenty  PRUiM  dotyczące  posiadania  wysoce 

wykwalifikowanej  kadry  oraz  nowoczesnego  i wydajnego 

sprzętu  ciężkiego,  średniego 

i lekkiego 

do  robót  ziemnych  oraz  drogowych  są  nieuzasadnione  -  przepisy  Ustawy  Pzp 

przewidują  procedurę  weryfikacji  zarówno  potencjału  osobowego,  jak  i  technicznego 

wykonaw

ców ubiegających się o udzielenie zamówienia. Oczywiste zdaniem Odwołującego 

jest, 

że  wszyscy  wykonawcy,  którzy  pozytywnie  przeszli  weryfikację  w  zakresie  warunków 

udziału w postępowaniu, uznani muszą być za zdolnych do realizacji zamówienia. Skoro tak, 

to 

przyjąć jednocześnie należy, że dysponują oni zarówno kadrą, jak i sprzętem na poziomie 

wymaganym  do  sprawnego  i  poprawnego  wykonania  zamówienia.  Okoliczność  wskazana 

przez PRUiM nie może zostać uznana za sprzyjającą, właściwą jedynie PRUiM i tym samym 

ge

nerującą oszczędność na etapie kalkulowania ceny ofertowej. W ocenie Odwołującego za 

dowód  uzasadniający  powstałą  oszczędność  nie  może  być  uznane  także  zestawienie 

sprzętu  własnego  i  jednostek  transportowych  PRUiM  (zastrzeżone  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa).  Dokument  ten  może  stanowić  dowód  co  najwyżej  potwierdzający 

okoliczność  dysponowania  przez  PRUiM  potencjałem  technicznym.  Z Wyjaśnień  1  nie 

wynika natomiast jak dysponowanie owym sprzętem przekłada się na poziom ceny ofertowej 

(uwaga ta znajduje zresztą zastosowanie również wobec pozostałych okoliczności mających 

uzasadniać cenę ofertową PRUiM). Zdaniem Odwołującego za niezrozumiałe uznać należy 

również  twierdzenia,  zgodnie z którymi  wysokiej jakości  sprzęt  oraz  wykwalifikowana kadra 

pozwolą na  skrócenie  czasu  pracy, co ma  wpłynąć  na  zmniejszenie kosztów.  Przypomnieć 

należy,  że  termin  realizacji  zamówienia  narzucony  jest  postanowieniami  umownymi,  a 

w 

formularzu  ofertowym  wykonawcy  zobligowani  byli  do  zobowiązania  się,  że  zamówienie 

wykonane  zostanie  w 

terminie  określonym  w  SIWZ.  PRUiM  nie  wskazuje  oszczędności, 

które  uda  się  dzięki  temu  wygenerować.  Uwzględnienie  więc  tej  okoliczności  jako 

przemawiającej za rynkowym charakterem ceny nie zasługuje na akceptację. 

Odwołujący  zwrócił  także  uwagę,  że  w  treści  wezwania  z  dnia  23  października  2017  r. 

Zamawiający zażądał przedstawienia informacji na temat tego, w jaki sposób kadra i sprzęt 

wpływają  na  skrócenie  czasu  realizacji  robót,  a  w  konsekwencji  na  minimalizację  kosztów 

robocizny  i  sprzętu.  Informacje  przekazane  przez  PRUiM  w  treści  Wyjaśnień  2  w  żaden 

sposób  nie  zmieniają  jednak  oceny  tego  aspektu.  PRUiM  ogranicza  się  do  ogólników 

o 

wysokich kwalifikacjach osób, szybkich reakcjach, szerokim dozorze technicznym etc., nie 

wiadomo  jednak  na  czym  polegać  miałaby  przewaga  PRUiM  nad  innymi  wykonawcami. 

Podobnie ocenić należy wywód na temat sprzętu przeznaczonego do realizacji zamówienia. 

W odniesieniu 

do tego zagadnienia PRUiM dowodzi np. że nowoczesny sprzęt jest bardziej 

wydajny  od  starszego.  PRUiM  przywołuje  również  kilka  rodzajów  sprzętu,  za  pomocą 

którego wykonywać będzie zamówienie, w tym walce, zagęszczarki czy ubijaki oraz dowodzi 

i

ch wysokiej wydajności i innowacyjności. Odwołujący pragnie podkreślić, że nie kwestionuje 

tych  okoliczności,  również  tutaj  brakuje  jednak  informacji  na  temat  wpływu  ewentualnego 

skrócenia  czasu  prac  na  cenę  ofertową.  Ani  z  pierwszych,  ani  z  drugich  wyjaśnień  PRUiM 

nie  wynika 

jak  przekładają  się  koszty  zaplecza  budowy,  pracowników,  dozoru,  sprzętu  i 

transportu  na  oferowaną  cenę.  Na  marginesie  Odwołujący  poddał  w  wątpliwość 

argumentację  odnośnie  skrócenia  czasu  realizacji  umowy.  W  ocenie  Odwołującego  jest  to 

okoliczność  nieweryfikowalna,  która  została  opracowana  jedynie  na  potrzeby  informacji 

przekazywanych  Zamawiającemu.  Zgodnie  z  §  2  wzoru  umowy  termin realizacji  wynosi  10 

miesięcy,  a niewywiązanie  się  z  tego  zobowiązania  skutkować  będzie  naliczeniem  kar 

umownych,  t

ym  samym  wybrany  wykonawca  nie  będzie  miał  w  istocie  żadnych  motywacji, 

aby wywiązać się z terminu w okresie krótszym niż zadeklarowany (nie będzie mógł również 

tego  wymagać  Zamawiający).  Deklaracja  PRUiM  w  tym  zakresie  pozostaje  więc  w  ocenie 

Odw

ołującego bez znaczenia dla wyjaśniania poziomu cenowego oferty. 

Odwołujący  wskazuje  nadto,  iż  w  dalszej  części  Wyjaśnień  PRUiM  przywołuje  szereg 

zakończonych  bądź  aktualnie  realizowanych  inwestycji,  które  przedmiotowo  zbliżone  są  do 

zamówienia udzielanego w postępowaniu. Również ten argument nie może przemawiać za 

uznaniem,  że  cena  ofertowa  nie  jest  rażąco  niska.  Także  doświadczenie  stanowi  bowiem 

element  weryfikowany  przez  instytucje  zamawiające  w  postaci  warunków  udziału 

w 

postępowaniu. Odwołujący ponownie podkreślił, że skoro wykonawcy przeszli pozytywnie 

weryfikację w tym zakresie, to uznać należy, że posiadają wiedzę i doświadczenie niezbędne 

do  podołania  zamówieniu.  Ponadto  Odwołujący  wskazał,  iż  także  w  przypadku  tej 

okoliczności  w  Wyjaśnieniach  1  i  2  nie  sposób  doszukać  się  wskazania  poziomu 

oszczędności  dzięki  niej  wygenerowanej.  W Wyjaśnieniach  2  wykonawca  ten  twierdzi,  że 

dzięki zrealizowaniu innych kontraktów mógł zdobyć wiedzę, doświadczenie, ulepszyć swoje 

praktyki  etc.,  co  przekładać  ma  się  na  szybkość  podejmowanych  decyzji,  zdaniem 

Odwołującego  również  więc  Wyjaśnienia  2  nie  zawierają  konkretnych  informacji  na  temat 

wygenerowanych w ten sposób oszczędności. 

Dalej  Odwołujący  wskazał,  iż  warunkiem,  który  PRUiM  uznaje  za  wyjątkowo  sprzyjający 

w k

ontekście  ustalania  wysokości  ceny  jest  dysponowanie  decyzją  Prezydenta  Miasta 

Gliwice  wyrażającą  zgodę  na  magazynowanie  i  przetwarzania  odpadów  wytwarzanych 

podczas  prac  remontowych.  Odwołujący  wyjaśnia,  że  roboty,  które  powiązać  można 

przedmiotowo z decy

zją, na którą powołuje się PRUiM zawarte są w Przedmiarze robót PR-

02.  Pełen  zakres  prac  ujęty  w  tym  przedmiarze  PRUiM  wyceniło  na  kwotę  141.208,65  zł 

netto. Tymczasem wartość tych prac w kosztorysie inwestorskim wynosi 203.099,75 zł netto. 

Z kolei Odwołujący, który taką decyzją nie dysponuje, wycenił te prace na kwotę 296.827,00 

zł  netto.  Oznacza  to,  że  nawet  jeśli  całkowita  różnica  pomiędzy  wyceną  PRUiM  a  wyceną 

Odwołującego  stanowiła  konsekwencję  posiadania  przez  PRUiM  zgody  Prezydenta  Miasta 

Gliwice  na 

magazynowanie  i  przetwarzanie  odpadów,  to  oszczędność  ta  wobec  oferty 

Odwołującego  wynosi  155.618,35  zł  netto.  Względem  kosztorysu  inwestorskiego 

oszczędność  wynosi  natomiast  61.891,10  zł  netto.  Zamawiający  zadał  uszczegółowiające 

pytanie  również  odnośnie  tej  decyzji,  chcąc  dowiedzieć  się  jakie  to  oszczędności 

wygenerowane  zostały  w  ten  sposób.  Jedyną  konkretną  okolicznością  wskazaną  w 

kontekście  tego  zagadnienia  jest  informacja,  iż  przychód  ze  sprzedaży  materiału 

betonowego  oraz  asfaltobetonowego  uzyskanego  w  wyniku  realizacji  kontraktu  wyniesie 

35.179,00  zł  brutto.  Tymczasem  różnica  pomiędzy  ceną  oferty  PRUiM  a szacunkową 

wartością określoną przez Zamawiającego to 6.595.469,21 zł.  

Dalej Odwołujący podniósł, iż kolejnym argumentem wymienionym w Wyjaśnieniach jest 

fakt,  iż  PRUiM  jest  właścicielem  nowoczesnego  węzła  betoniarskiego,  a  także 

współwłaścicielem  wytwórcy  mas  mineralno  -  bitumicznych.  PRUiM  nie  wykazało,  jakie 

oszczędności  generuje  przedmiotowa  okoliczność.  Niezależnie  jednak  od  tego  Odwołujący 

pod

kreśla, że nie mogą one mieć charakteru istotnie rzutującego na wartość oferty. Różnica 

w  zakresie  kosztów  związanych  z  odtworzeniem  nawierzchni  (które  to  koszty  ujęte  są 

w 

Przedmiarze  robót  PR-04)  pomiędzy  ofertą  PRUiM  (937.196,35  zł  netto)  a  kosztorysem 

inwestorskim  (970.144,05  zł  netto)    wynosi  32.947,70  zł  netto,  a  między  ofertą  PRUiM  a 

ofertą  Odwołującego  wynosi  raptem  55.692,65  zł  (oferta  Odwołującego  opiewa  w  tym 

zakresie  na  992.889,00  zł).  Również  to  zagadnienie  stało  się  przedmiotem  dodatkowych 

wyj

aśnień.  PRUiM  stwierdza,  że  dzięki  własnemu  węzłowi  betoniarskiemu  oraz 

współwłasności  wytwórni  mas  bitumicznych  będzie  w  stanie  zagwarantować  szybkie  i 

terminowe  dostawy.  PRUiM  wskazuje  ponadto,  że  cena  jednostkowa  wykonania  robót 

bitumicznych  dla  odtworzenia  nawierzchni  jest  optymalna. 

W  ocenie  Odwołującego  trudno 

wyobrazić sobie bardziej ogólną i lakoniczną informację składaną na etapie wyjaśnień rażąco 

niskiej  ceny.  Również  w  tym  przypadku,  zdaniem  Odwołującego,  PRUiM  ponownie 

zaniechało przedstawienia jakichkolwiek konkretnych danych. 

Kolejny aspekt, na który zwrócił uwagę Odwołujący, to ceny dostawców materiałów, które, 

jak twierdzi PRUiM, są korzystne „z uwagi na odbiór dużych ilości materiałów na realizowane 

zadania  inwestycyjne

”.  Podkreślić  należy,  że  okoliczność  ta  nie  może  być  traktowana  jako 

wyjątkowo  sprzyjająca  i  uzasadniająca  tak  ogromną  różnicę  pomiędzy  kwotą  zaoferowaną 

przez  PRUiM  a  szacunkową  wartością  zamówienia  skalkulowaną  przez  Zamawiającego  (i 

nie  wynika  to  jedynie  z 

tego,  że  ponownie  PRUiM  uchybiło  obowiązkowi  wykazania 

wygenerowanych  dzięki  tej  okoliczności  oszczędności).  Za  oczywiste,  zdaniem 

Odwołującego,  uznać  należy,  że  wykonawcy  działający  na  danym  rynku  korzystają  z 

wypróbowanych dostawców. Regułą jest wypracowywanie stałych relacji biznesowych, które 

bardzo często przeobrażają się w trwające wiele lat kontakty oparte na wzajemnym zaufaniu. 

Sytuacja  taka  nie  jest  niczym  nowym  i  stanowi  okoliczność  znaną  również  Odwołującemu, 

który  także  pochwalić  się  może  trwałymi  i  sprawdzonymi  relacjami  biznesowymi,  które,  w 

kontekście  konkretnych  zamówień,  przekładają  się  na  korzystne  (niedostępne  podmiotom 

znajdującym się poza tymi relacjami) oferty na dostawy określonych materiałów. Odwołujący 

oświadcza, że kalkulując ofertę w postępowaniu również posługiwał się ofertami dostawców 

uwzględniającymi  rabaty  i  preferencyjne  warunki.  Odwołujący  podniósł,  iż  w  wezwaniu  do 

złożenia  Wyjaśnień  2  Zamawiający  zażądał  wskazania  wpływu  cen  dostawców  materiałów 

na  możliwość  obniżenia  cen  jednostkowych  zawartych  w  kosztorysie  ofertowym.  PRUiM 

załącza  do  Wyjaśnień  2  dodatkowe  tabele  (zastrzeżone  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa) 

mające dowodzić, iż ceny jednostkowe materiałów nie są rażąco niskie. Przemawiać ma za 

tym  również  porównanie  z  ofertami  składanym  w  innych  postępowaniach  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego.  W  ocenie  Odwołującego  z  treści  pierwotnego  czy  powtórzonego 

wezwania  do  złożenia  wyjaśnień,  ani  z  pierwszego  wniesionego  odwołania  nie  wynika,  iż 

Zamawiający  bądź  Odwołujący  mają  wątpliwości  względem  cen  jednostkowych materiałów. 

Wobec  tego  wykazanie,  że  mają  one  charakter  rynkowy  uznać  należy  za  irrelewantne  z 

punktu  widzenia  wyjaśniania  ceny  rażąco  niskiej.  PRUiM  nie  wywiązało  się  natomiast 

z 

podstawowego obowiązku, jakim było wykazanie wpływu cen materiałów na różnicę, jaka 

zaistniała  pomiędzy  ofertą  PRUiM  a  szacunkową  wartością  zamówienia.  Natomiast  na 

marginesie  Odwołujący  podkreślił,  że  głównym  czynnikiem  cenotwórczym  w  przypadku 

niniejszego  zamówienia  są  roboty  związane  z wykonaniem  wykopu,  zabezpieczeniu  ścian 

wykopu,  wymianą  gruntu  (ceny  materiałów  nie  mają  istotnego  znaczenia  kosztotwórczego, 

ponadto są niezmienne niezależnie od głębokości wykopu). 

W ocenie Odwołującego, treść Wyjaśnień 1 i 2 nie może zostać uznana za uzasadniającą 

rynkowy  charakter  ceny  PRUiM.  Szczegółowa  analiza  treści  Wyjaśnień  1  i  2  dowodzi,  że 

istnieją  co  najwyżej  dwie  okoliczności  cenotwórcze,  które  nie  są  wspólne  dla  PRUiM 

i 

Odwołującego. Są nimi dysponowanie zgodą na magazynowanie i przetwarzanie odpadów 

oraz  własny  węzeł  betoniarski.  Podkreślenia  wymaga  jednak,  że  różnica  w  wycenie 

kosztorysowej  przy  uwzględnieniu  tych  okoliczności  pomiędzy  ofertą  Odwołującego 

a k

osztorysem  inwestorskim  wynosi  94.838,80  zł  netto,  natomiast  pomiędzy  ofertą  PRUiM 

a ofe

rtą  Odwołującego  211.311,00  zł  netto  (a  uwzględniając  zadeklarowaną  w 

Wyjaśnieniach 2 kwotę 35.179,00 zł brutto oszczędność jest jeszcze mniejsza). Oznacza to, 

że za uzasadnione można byłoby uznać zaniżenie ceny ofertowej PRUiM jedynie w zakresie 

stanowiącym  niewielki  ułamek  faktycznej  różnicy  pomiędzy  kosztorysem  inwestorskim  lub 

ceną  Odwołującego  a  ofertą  PRUiM.  Zachowanie  Zamawiającego  akceptującego 

wyjaśnienia  takiej  treści,  jest  dla  Odwołującego  niezrozumiałe.  Tym  bardziej,  że  w  treści 

wezwania do złożenia wyjaśnień Zamawiający wskazał, że wyjaśnienia „mają być rzeczowe 

oraz poparte stosownym materiałem dowodowym". Odwołujący wskazał, iż różnica ok. 64%, 

jaka  wystąpiła  pomiędzy  szacunkami  Zamawiającego  a  ofertą  PRUiM  nie  deprecjonuje 

automatycznie  analizowanej  oferty  i Odwo

łujący ma tego pełną świadomość,  jednocześnie 

jednak  trudno  zaprzeczyć,  że  tak  duża  różnica  (rzadko  spotykana  w  przetargach 

infrastrukturalnych 

o nieinnowacyjnym, 

ustandaryzowanym 

charakterze) 

generuje 

konieczność  skrupulatnego  i szczegółowego  jej  uzasadnienia.  Zachowanie  Zamawiającego 

budzi  zdziwienie  tym  bardziej,  że  zamówienie  to  przeznaczone  jest  do  objęcia 

dofinansowaniem unijnym, co powoduje, że czynności podjęte w ramach postępowania będą 

przedmiotem dodatkowych kontroli. 

W 

ocenie  Odwołującego  z Wyjaśnień  nie  sposób  wyczytać  jak  przywołane  okoliczności 

wpływają  na  kalkulację  cenową.  Oceny  przedstawionych  przez  PRUiM  informacji  nie 

zmieniają  załączone  do  Wyjaśnień  (utajnione)  cenniki  wewnętrzne  bądź  uszczegółowione 

kalkulacje. Obowiązkiem PRUiM jako wykonawcy składającego ofertę, co do której zaistniały 

podejrzenia  wystąpienia  rażąco  niskiej  ceny  jest  bowiem  przedstawienie  wyjątkowo 

sprzyjających  warunków  wykonania  zamówienia,  które  spowodowały,  że  zaistniała  istotna 

różnica  pomiędzy  szacunkową  wartością  zamówienia  lub  średnią  arytmetyczną  ofert. 

Dodatkowe  kalkulacje,  jakkolwiek  mogą  być  pomocne  w uzasadnieniu  poziomy  cenowego 

oferty, to nie mogą zastępować meritum, którym powinny być okoliczności wskazane w art. 

90  ust.  1  Ustawy  Pzp. 

Odwołujący  podkreślił,  iż  zdecydowana  większość  okoliczności 

wskazanych  w 

Wyjaśnieniach  1  czy  2  nie  może  być  uznana  za  sprzyjające  PRUiM, 

przemawiające  za  zasadnością  różnicy  w  cenie  pomiędzy  ofertą  PRUiM  a  szacunkiem 

Zamawiającego.  Takie  okoliczności  jak  wykwalifikowana  kadra,  dysponowanie 

nowoczesnym i wydajnym sprzętem czy doświadczenie w realizacji podobnych inwestycji są 

czynnikami właściwymi wszystkim profesjonalnie działającym na rynku wykonawcom.  

Odwołujący  nie  zgodził  się  również  z  wywodem  PRUiM  na  temat  interpretacji  proporcji 

cenowych,  które  wystąpiły  w  postępowaniu.  Odwołujący  wskazał,  iż  kosztorys  inwestorski 

wyraża  wartość  zamówienia  i  nie  sposób  odmówić  mu  obiektywizmu  i  wiarygodności.  Tym 

bardziej,  że,  jak  wynika  z  informacji  zawartej  na  stronie  tytułowej  wszystkich  pięciu 

kosztorysów  inwestorskich,  zostały  one  opracowane  w  oparciu  o  dane  z  Sekocenbudu. 

W 

niektórych przypadkach wykonawcy zobligowani zostają jednak do wykazania skąd bierze 

się  różnica  pomiędzy  ceną  ofertową  a  obliczeniami  zamawiającego.  Temu  właśnie 

obowiązkowi,  w  ocenie  Odwołującego,  PRUiM  nie  sprostało.  Na  podkreślenie  zasługuje 

również  fakt,  że  wynagrodzenie  z  tytułu  realizacji  zamówienia  stanowiącego  przedmiot 

Postępowania  będzie  miało  charakter  kosztorysowy,  co  oznacza,  że  wadliwie  wycenione 

(niedoszacowane)  pozycje  będą  miały  realny  wpływ  na  wysokość  należnego  wykonawcy 

wynagrodzenia,  a  co  za  tym  idzie  na  możliwość  poprawnej  realizacji  zamówienia. 

Odwołujący  podniósł  ponadto,  iż  również  sporą  część  Wyjaśnień  2  PRUiM  poświęca  na 

próbę  wykazania,  że  wartości  przyjęte  w  kosztorysie  inwestorskim  zostały  zawyżone. 

Odwołujący wskazał, iż Zamawiający nie działa w warunkach konkurencji rynkowej i nie musi 

w  swoich  wyliczeniach  przyjmować  minimalnych  stawek.  Sporządzenie  kosztorysu  zgodnie 

ze  sztuką  i  warunkami  wynikającymi  ze  specyfiki  danego  zamówienia  jest  obowiązkiem 

Zamawiającego  i  jeśli  zdaniem  PRUiM  obowiązkowi  temu  Zamawiający  uchybił,  to  PRUiM 

mogło  skarżyć  tę  czynność  w  sposób  i  w  terminie  określonym  w  Ustawie  Pzp.  PRUiM 

wskazuje  również,  że  gdyby  Zamawiający  oszacował  wartość  zamówienia  zgodnie  z 

powyższym rozporządzeniem, to wartość kluczowych prac określonych w pozycjach 1, 2, 3 i 

4  kosztorysu  PR-

03  wyniosłaby  nie  4.968.188,10  zł  netto  lecz  3.790.082,06  zł  netto,  a 

wycena  PRUiM  w  zakresie  tych  prac  wyniosła  878.096  zł  netto.  Jeśliby  więc  nawet 

Zamawiający oszacował wartość zamówienia tak, jak chce tego PRUiM, to różnica pomiędzy 

szacunkiem Zamawiającego a wyceną PRUiM nie wyniosłaby 82% lecz  77%, a więc nadal 

byłaby ogromna. W ocenie Odwołującego za swoisty manewr językowy uznać należy także 

twierdzenia PRUiM, jakoby to 

„prawie wszystkie oferty złożone w postępowaniu były niższe o 

ponad 30% od wartości zamówienia”, a cena PRUiM „nie odbiega o ponad 30% od średniej 

arytmetycznej wszystkich złożonych ofert.” Wadliwość tego typu kalkulacji polega na tym, że 

uwzględniają  one  ofertę  złożoną  przez  TKS  Sp.  z  o.o.  Tymczasem  oferta  ta  została 

odrzucona z uwagi na rażąco niską cenę (jej wartość była o ok. 250 tyś. zł wyższa od oferty 

PRUiM). Co więcej, za niezrozumiałe uznać należy dowodzenie przez PRUiM wiarygodności 

oferty TKS Sp z o.o. w sy

tuacji, gdy wykonawca ten nie był w stanie wykazać, iż nie jest ona 

rażąco niska.  

Z uwagi na powyższe Odwołujący podniósł, iż złożone przez PRUiM wyjaśnienia nie były 

ani  szczegółowe,  ani  odpowiednio  umotywowane,  ani  tym  bardziej  przekonujące.  Już  tylko 

z 

tej  przyczyny  odwołanie  powinno  zostać  uwzględnione.  Aspekty  cenotwórcze  wskazane 

w 

Wyjaśnieniach 1 i 2, które rzekomo miałyby uzasadniać wyjątkowo niski poziom złożonej 

oferty,  nie  tylko  nie  stanowią  okoliczności,  które  przypisać  można  jedynie  danemu 

wyk

onawcy,  ale,  jak  zostało  zaprezentowane  w  wyliczeniach  Odwołującego,  generują  one 

niewielką,  wręcz  pomijalną  w  skali  całej  oferty,  różnicę  cenową  pomiędzy  ofertą  PRUiM  a 

ofertą Odwołującego bądź kosztorysem Zamawiającego.  

Niezależnie  od  powyższego,  Odwołujący  przedstawił  uzasadnienie  dla  rażąco  niskiego 

poziomu ceny ofertowej PRUiM. 

Jak  wynika  z  porównania  ofert  zainteresowanych  wykonawców  oraz  kosztorysu 

inwestorskiego  zasadnicza  różnica  cenowa  obejmuje  prace,  które  ujęte  zostały  w 

przedmiarze  robót  PR-03,  a  więc  obejmującym  kluczowy  element  zamówienia,  jakim  jest 

kanalizacja  sanitarna.  PRUiM  wyceniło  prace  w  tym  zakresie  na  1.869.471,00  zł  netto, 

Odwołujący na 4.539.900,00 zł netto, zaś kosztorys inwestorski przewiduje, iż wartość tych 

prac wynosi 6.557.9

44,83 zł netto. Oznacza to, że różnica pomiędzy ofertą Odwołującego a 

ofertą PRUiM wynosi 2.670.429,00 zł netto (ponad 60%), zaś w zestawieniu z kosztorysem 

inwestorskim  aż  4,688.473,82  zł  netto,  co  oznacza,  że  oferta  PRUiM  w  części  dotyczącej 

kanalizacji 

sanitarnej  jest  niższa  o  71,5%  od  wartości  skalkulowanej  w  kosztorysie 

inwestorskim. 

Podkreślenia wymaga, że prace ujęte w Przedmiarze PR-03 stanowią meritum 

(zarówno w wymiarze kwotowym, jak i przedmiotowym) zamówienia będącego przedmiotem 

Postępowania,  ich  wartość  wynosi  ok.  78%  całkowitej  wartości  zamówienia.  Różnice,  jakie 

wystąpiły  pomiędzy  ofertą  PRUiM  a  ofertą  Odwołującego  oraz  kosztorysem  inwestorskim 

Odwołujący  zobrazował  na  przykładzie  pierwszych  czterech  pozycji  zawartych  w 

Przedmiarze  robót-03,  zaznaczając,  że  znaczące  różnice  cenowe  dotyczą  również  innych 

pozycji,  jednak  dla  uk

azania  skali  zjawiska  wystarczające  są  te  zaprezentowane  w 

przedstawionej  w  odwołaniu tabeli.    Różnice w  cenach  jednostkowych powodują,  że  cztery 

analizowane pozycje PRUiM wyceniło na 878.096 zł netto (iloczyn cen jednostkowych oraz 

ilości  do  wykonania),  natomiast  wartość  tych  prac  w  kosztorysie  inwestorskim  oszacowana 

została na kwotę 4.968.183.10 zł netto, co oznacza, że wycena PRUiM wynosi niecałe 18% 

wartości skalkulowanej przez Zamawiającego.  

Niezależnie od różnic procentowych Odwołujący stwierdził, że zrealizowanie prac ujętych 

w  pozycjach  1-

4  Przedmiaru  robót-03  za  cenę  zaoferowaną  przez  PRUiM  jest  niemożliwe. 

Łączna  długość  kanalizacji  do  wykonania  metodą  wykopu  otwartego  to  ok.  2637  mb. 

Zgodnie  z  informacją  zawartą  w  dziale  II  pkt.  4  Projektu  Wykonawczego  załączonego  do 

dokumentacji  przetargowej  90%  wykopów  liniowych  należy  zabezpieczyć  szalunkami  z 

grodzic obudową samopogrążalną na głębokości 4- 7m. Zamawiający informuje również, że 

zabezpieczenie  należy  wykonać  dla  prostych  bądź  trudnych  warunków  gruntowo-wodnych 

natomiast 10% wykopów liniowych do głębokości 4-7m za pomocą ścianek szczelnych typu 

Larssen.  Przewidziane  do  zastosowania  zabezpieczenie  wykopów  opisane  w  projekcie 

wykonawczym  przedstawione  zostało  na  rysunkach  KS-K4  oraz  KS-K5.  Wykonawcy 

zobowiązani  byli  ująć  w cenie  ofertowej  oraz  w  kalkulacji  kanały  z  rur  PVC  litych  SDR34 

klasy  SN8  z  wydłużonym  kielichem  wraz  z  robotami  ziemnymi  i  towarzyszącymi,  tj. 

wykonanie  wykopu,  wywóz  ziemi  z wykopu,  zabezpieczenie  ścian  wykopu  grodzicami, 

wykona

nie  podsypki,  ułożenie  rury,  wykonanie  obsypki  rurociągu,  zasypanie  wykopu, 

wyciągnięcie  grodzic  stalowych.  Zgodnie  z rozdziałem  XI  pkt.  3  ppkt  b  SIWZ  cena 

jednostkowa  winna  zawierać  wszystkie  koszty:  robocizny,  materiałów,  sprzętu  i  środków 

transportu  nie

zbędne  do  wykonania  robót  objętych  jednostką  przedmiarową  oraz  koszty 

pośrednie  i  zysk  skalkulowane  w  oparciu  o  dokumentację  projektową.  Wyliczona  cena 

jednostkowa  winna  uwzględniać  również  wszystkie  koszty  związane  z  realizacją  robót 

łącznie z czynnościami towarzyszącymi wymienionymi, tj.: organizacją robót, składowaniem 

gruzu  i  ziemi  z  urobku,  materiałów  z  demontażu,  oznakowaniem  i  utrzymaniem 

oznakowania,  zorganizowaniem  terenu  budowy,  gwarancji  i 

ubezpieczeń,  pielęgnacji, 

nasadzeń w okresie gwarancyjnym, kosztu wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania 

umowy. Rury PVC 

z wydłużonym kielichem w technologii wykopu otwartego ujęte w poz. 1-4 

Przedmiaru robót-03 różnią się średnicą, jak również głębokością posadowienia rurociągu w 

terenie. W przedmiotowe

j inwestycji różnica cen jednostkowych dla poszczególnych średnic 

kanałów jest znacząca ze względu na różnicę cenową za zakup poszczególnych średnic rur, 

jak również  warunki  wykonywania robót  ziemnych na  poszczególnych etapach  prac.  Co za 

tym  idzie  wykonan

ie  rurociągu  z  rur  PVC  W/K  Dz160  poz.  nr  1  kosztorysu  inwestorskiego 

została wyliczona na podstawie obowiązujący norm i katalogów nakładów rzeczowych przez 

Zamawiającego  na  poziomie  779,02  zł/mb,  natomiast  wykonanie  rurociągu  z  rur  PVC  W/K 

Dz 315 poz. 3 z 

uwagi na większą złożoność prac oraz trudniejsze warunki wykonania robót 

przewidziane  w  projekcie  została  wyliczona  na  wartość  2.352,40  zł/mb.  Opisane  powyżej 

warunki  i  obowiązująca  praktyka  w  zakresie  prac  stanowiących  przedmiot  zamówienia 

dowodzą,  że  wyceny  w  tym  zakresie  podlegają  licznym  obostrzeniom,  których  nie  można 

swobodnie  eliminować.  Tym  bardziej,  że  prace  realizowane  na  tak  dużej  głębokości 

wymagają  wyjątkowej  atencji  z  uwagi  na  zagrożenie  zdrowia  i  życia  pracowników. 

Odwołujący  wskazał  także,  iż  zakres  prac  związanych  z  wykonaniem  robót  w technologii 

wykopu otwartego przewiduje wykonanie zabezpieczenia wykopów grodzicami stalowymi w 

miejscach  projektowanego  posadowienia  kanalizacji  na  głębokości  pow.  4m  zgodnie  z 

załączonymi  do  dokumentacji  projektowej  profilami  podłużnymi  kanalizacji  sanitarnej. 

C

ałkowity  koszt  zabezpieczenia  wykopów  grodzicami  ujęty  w  kosztorysie  inwestorskim 

wynosi  1.416.235,79  zł  netto.  Podkreślenia  wymaga,  że  jest  to  koszt,  który  nie  odbiega  od 

rzeczywistych  cen  rynkowych.  Aby  wskazać  ewentualną  wartość  robót  związanych  z 

zabez

pieczeniem wykopów Odwołujący przedstawił ofertę firmy specjalizującej się na rynku 

w  przedmiotowej  technologii,  gdzie  zaoferowana  wycena  uwzględnia  warunki  ujęte 

w dokumentacji  projektowej  dla  niniejszej  inwestycji  i  jest 

niższa  od  kosztorysu 

inwestorskiego  jedynie 

o  kilkanaście  procent.  Jednocześnie  kwota,  na  jaką  oszacowana 

została oferta, pozostaje o kilkaset tysięcy droższa od całkowitej wyceny PRUiM dotyczącej 

poz. 1-4 

Przedmiaru robót-03, które to pozycje obejmują przecież nie tylko zabezpieczenie, 

ale  i 

szereg  innych  elementów.    Powyższe  w  ocenie  Odwołującego  w  pełni  potwierdza,  iż 

zaoferowane przez firmę PRUiM ceny są rażąco niskie i nie uwzględniają w swojej wycenie 

całości prac przewidzianych w dokumentacji projektowej i STWiOR.  

Odwołujący podniósł dodatkowo, że oceny poziomu cenowego oferty PRUiM nie zmienia 

wynikające  z  Wyjaśnień  2  oświadczenie  na  temat  planowanego  posadzenia  jedynie  1% 

ścianek  szczelnych  z  grodzic,  zamiast  10%  przewidzianych  w  dokumentacji  Postępowania 

(co,  jak  zostanie  dowiedz

ione  poniżej,  jest  niezgodne  z  SIWZ).  Przewidziana  przez 

Zamawiającego  wartość  zabezpieczeń  wykopów  (poprzez  ścianki  szczelne  z  grodzic  bądź 

zabezpieczenia  samopogrążalne)  wynosi,  zgodnie  z  kosztorysem  inwestorskim, 

1.416.235,79  zł  netto,  w  tym  wykonania  ścianek  z  grodzic  to  1.089.382,65  zł.  Kwota  ta 

odpowiada  10%  łącznego  wykopu.  Jeśli  więc  by  przyjąć,  że  PRUiM  wykona  nie  10%  lecz 

1%,  to  wartość  tych  prac  wyniesie  108.938,  20  zł  netto.  Pozostałe  99%  wykopów 

zabezpieczone  musiałyby  zostać  zabezpieczeniami  samopogrążalnymi,  których  wartość 

wynosi  (zgodnie  z  kosztorysem)  359.538,  45  zł  netto.  Oznacza  to,  że  całkowita  wartość 

zabezpieczeń  wynosi  468.476,  71  zł  netto.  Maksymalna  oszczędność  z  tego  tytułu  wynosi 

więc  947.759,  08  zł  netto  (1.416.235,79  zł  -  468.476,  71  zł).  Nawet  jeśli  kwota  ta  byłaby 

jeszcze  wyższa z  uwagi  na  niższe niż  w  kosztorysie koszty  wykonania zabezpieczeń,  to w 

żaden  sposób  nie  wyjaśnia  ona  kilkumilionowej  różnicy  pomiędzy  ofertą  PRUiM  a 

szacunkową wartością zamówienia. 

Dodatkowo  Odwołujący  podniósł  zarzut  niezgodności  oferty  PRiUM  ze  Specyfikacją 

Istotnych Warunków  Zamówienia.  Jak  wynika  z  treści Wyjaśnień  2  oferta  PRUiM  obejmuje 

zastosowanie  ścianek  szczelnych  na  długości  1%  całkowitej  długości  projektowanych 

kanałów.  Takie  rozwiązanie,  w  ocenie  Odwołującego,  jest  sprzeczne  z  postanowieniami 

SIWZ i powinno skutkować odrzuceniem oferty PRUiM w oparciu o treść art. 89 ust. 1 pkt 2 

Ustawy  Pzp. 

Odwołujący  wskazał,  iż  załącznikiem  nr  3  do  SIWZ  jest  Szczegółowy  opis 

przedmiotu  zamówienia.  Elementem  OPZ  jest  dokument  pod  nazwą  „Opis  PW  KS”.  Pkt  II 

Projekt  Sanitarny  zawiera  ppkt  5  zatytułowany  „Zabezpieczenie  wykopów  liniowych  do 

głębokości  4-7  m  na  odcinku  10%  łącznego  wykopu”,  gdzie  Zamawiający  postawił 

następujący wymóg: „Zabezpieczenie przy pomocy ścianek szczelnych należy wykonać dla 

10%  długości  wykopu  kiedy  nie  ma  możliwości  zabezpieczenia  przy  pomocy  obudowy 

samopogrążalnej.” Przedmiotem niniejszego zamówienia jest wykonanie robót budowlanych 

obejmujących  budowę  sieci  kanalizacji  sanitarnej  w  oparciu  o  sporządzoną  i  stanowiącą 

część SIWZ dokumentację projektową. Nie istnieją na obecnym etapie najmniejsze podstawy 

do  przyjęcia  wadliwości  czy  niekompletności  założeń  projektowych.  W  dokumencie  pn. 

Preambuła Obszar D_KS (stanowiący element Przedmiaru Robót będącego częścią OPZ) w 

pkt.  2  Ilości  Zamawiający  wskazał,  że  podane  w  dokumentacji  ilości  każdej  kategorii  robót 

służą stworzeniu wspólnej dla wszystkich wykonawców podstawy do stworzenia ofert.  

Jednocześnie Odwołujący wskazał, iż na etapie realizacji zamówienia może okazać się, iż 

ilości te będą inne, nie zmienia to jednak faktu, ze obowiązkiem wykonawców było przyjęcie 

na  etapie  kalkulacji  ceny  ofertowej  założeń  wynikających  z  dokumentacji  projektowej. 

Ewentualna  optymalizacja  w  zakresie  jaki

chkolwiek  ilości  (w  tym  odnosząca  się  do  ilości 

ścianek  szczelnych)  możliwa  będzie  dopiero  na  etapie  realizacji  zamówienia.  Znajduje  to 

potwierdzenie  w  pkt.  4  Wycena  przywołanego  dokumentu.  Jest  tam  bowiem  mowa,  iż 

umowa  będzie  obejmowała  całość  robót  określoną  w  Dokumentacji  Projektowej,  w 

Specyfikacjach Technicznych Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych, o ile nie wskazano 

inaczej  w  treści  Umowy.  Oznacza  to,  iż  na  obecnym  etapie  PRUiM  ani  żaden  inny 

wykonawca  nie  ma  podstaw  do  jakiejkolwiek  ingerencji  wzg

lędem  przyjętych  przez 

Zamawiającego rozwiązań projektowych.  Niezależnie od  wiedzy  i  doświadczenia PRUiM,  a 

także faktu realizacji innego zamówienia na zlecenie Zamawiającego, możliwość rezygnacji 

ze  ścianek  szczelnych  będzie  mogła  zostać  zweryfikowana  dopiero  na  etapie  realizacji 

zamówienia.  Wobec  powyższego  zdaniem  Odwołującego  nie  ulega  wątpliwości,  iż  oferta 

PRUiM  powinna  zostać  odrzucona  z powodu  przyjęcia  założeń  sprzecznych  z  tymi 

przewidzianymi w SIWZ, tj. w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 2 Ustawy Pzp. 

Kolejny  zarzut  odwołania  dotyczył  kwestii  wadliwego  zastrzeżenia  jako  tajemnicy 

przedsiębiorstwa  części  załączników  dołączonych  do  wyjaśnień  PRUiM  w  zakresie  rażąco 

niskiej  ceny.  Odwołujący  zwrócił  uwagę,  iż  Wykonawcy  uprawnieni  są  do  zastrzeżenia 

tajemn

icy  przedsiębiorstwa  w  odniesieniu  do  szeregu  informacji,  jednakże  obowiązkiem 

wykonawcy  chcącego  korzystać  z  tego  uprawnienia  jest  wykazanie,  że  zastrzeżone 

informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, tj. że spełnione zostały przesłanki z art. 11 

ust.  4  ustawy  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  (zgodnie  z  art.  8  ust.  3  Ustawy  Pzp). 

PRUiM wraz z 

ofertą przedłożyło pismo z 30 sierpnia 2017 r., w treści którego oświadczyło, 

że istnieje szereg informacji o charakterze technicznym, organizacyjnym, technologicznym i 

cenowym,  które  taktować  należy  jako  tajemnicę  przedsiębiorstwa.  W  treści  pisma 

wymieniono  obszerny  katalog  tego  typu  informacji,  wskazując  na  ich  rodzaj  czy  przedmiot, 

bez  odniesienia  się  do  jakichkolwiek  szczegółowych  dokumentów  zawierających  takie 

informacje.  Takie  blankietowe  oświadczenie  nie  może  zostać  uznane  za  spełniające 

ustawowe  wymogi,  wydaje  się  być  bowiem  bezsprzeczne,  że  wykazanie  ziszczenia  się 

przesłanek  musi  odnosić  się  do  konkretnego  dokumentu  zawierającego  stosowne 

informacje.  N

a  etapie  składania  ofert  wadliwość  koncepcji  PRUiM  nie  generowała  jednak 

konsekwencji,  gdyż  żaden  dokument  złożony  wraz  z  ofertą  nie  został  utajniony.  Sytuacja 

uległa  zmianie  na  etapie  składania  Wyjaśnień  1  oraz  2  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny. 

PRUiM  utaj

niło  zestawienie  jednostek  sprzętowych  i  transportowych  (załącznik  nr  1)  oraz 

oferty  na  materiały  (załącznik  nr  3)  do Wyjaśnień 1  oraz  załączniki  1,  2,  4,  5,  6,  7,  8,  9  do 

Wyjaśnień 2, a także część tego pisma. Uzasadniając zastrzeżenie tych dokumentów PRUiM 

odwołało się do oświadczenia złożonego wraz z ofertą, nie wykazując spełnienia przesłanek 

z  art.  11  ust.  4  ustawy  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji.  Już  z  samego  więc  faktu 

niewykazania  spełnienia  przesłanek  z  art.  11  ust.  4  ustawy  o  zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji 

w  ocenie  Odwołującego  należy  wyprowadzić  wniosek  o  wadliwości  czynności 

Zamawiającego,  który  niesłusznie  zaakceptował  utajnienie  dokumentów  załączonych  do 

Wyjaśnień 1 i 2.  

Wobec  powyższego  oraz  biorąc  pod  uwagę  przedmiot  zasadniczego  zarzutu  odwołania 

(rażąco  niska  cena)  Odwołujący  wskazał  na  zasadność  odtajnienia  załączników  do 

Wyjaśnień  1  i  2  w  trakcie  rozprawy,  co  umożliwiłoby  Odwołującemu  skonfrontowanie  się  z 

ich treścią. Niezależnie od wadliwości proceduralnej zastrzeżenia załączników do Wyjaśnień 

1 i 2 Odwołujący zakwestionował możliwość posiadania przez zastrzeżone dokumenty cech 

tajemnicy przedsiębiorstwa. 

Po  przeprowadzeniu  rozprawy  z  udziałem  Stron  i  Uczestnika  postępowania 

odwoławczego,  na  podstawie  zebranego  materiału  w  sprawie  oraz  oświadczeń 

i 

stanowisk  Stron  oraz  Uczestnika  postępowania  odwoławczego,  Krajowa  Izba 

Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje: 

Izba  nie  znalazła  podstaw  do  odrzucenia  odwołania  w  związku  z  tym,  iż  nie  została 

wypełniona żadna z przesłanek negatywnych uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie 

odwołania,  wynikających  z  art.  189  ust.  2  Ustawy  Pzp.  Odwołanie  zostało  wniesione  do 

Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  ustawowym  terminie  oraz  w  ustawowym  terminie  

przekazano  Zamawiającemu  kopię  odwołania,  co  potwierdza  dokumentacja  postępowania 

odwoławczego. 

Ponadto Izba ustaliła, iż zostały wypełnione łącznie przesłanki wskazane w art. 179 ust. 1 

Ustawy Pzp (

Środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcy, 

uczestnikowi  konkursu,  a  tak

że  innemu  podmiotowi  jeżeli  ma  lub  miał  interes  w  uzyskaniu 

danego  zamówienia  oraz  poniósł  lub  może  ponieść  szkodę  w  wyniku  naruszenia  przez 

zamawiaj

ącego  przepisów  niniejszej  ustawy)  –  to  jest  posiadania  interesu  Odwołującego 

w 

uzyskaniu  zamówienia  oraz  możliwości  poniesienia  szkody  w  wyniku  naruszenia  przez 

Z

amawiającego przepisów Ustawy.   

Izba dopuściła do udziału w postępowaniu wykonawcę Przedsiębiorstwo Remontów Ulic 

i Mos

tów  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Gliwicach  (dalej  także  jako  „Przystępujący”) 

zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Zamawiającego, 

wobec spełnienia wymogów określonych w art. 185 ust. 2 Ustawy Pzp. 

Zamawiający  w  dniu rozprawy  do akt  sprawy  złożył  odpowiedź  na  odwołanie z  dnia  29 

listopada 2017 

r., w której wniósł o oddalenie odwołania. W treści odpowiedzi na odwołanie 

Zamawiający  wskazał,  iż  za  spóźnione  należy  uznać  zarzuty  bezpodstawnego  kolejnego 

wezwania  wystosowanego  do  Prz

ystępującego  w  dniu  23  października  2017  r.  oraz 

zaniechania  odtajnienia  dokumentów  stanowiących  załącznik  nr  1  i  3  do  wyjaśnień 

Przystępującego  z  dnia  8  września  2017  r.  Ponadto  Zamawiający  przedstawił  szereg 

argumentów, mających na celu wykazanie, że podjęte przez niego czynności nie naruszały 

przepisów Ustawy Pzp, a stawiane w odwołaniu zarzuty nie zasługują na uwzględnienie.    

Izba  dopuściła  w  niniejszej  sprawie  dowody  z  dokumentacji  postępowania  przekazanej 

przez  Zamawiającego  i potwierdzonej  za  zgodność  z  oryginałem,  w  tym  w  szczególności 

z 

ogłoszenia  o  zamówieniu,  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia,  treści  oferty 

Przystępującego, wezwań do wyjaśnień z dnia 1 września 2017 r. oraz 23 października 2017 

r.  skierowanych  do  Przystępującego  w  trybie  art.  90  ust.  1  Ustawy  Pzp,  pism 

Przystępującego  z  dnia  8  września  2017  r.  i  30  października  2017  r.,  informacji  o  wyborze 

najkorzystniejszej oferty z 6 listopada 2017 r. 

Przy  rozpoznawaniu  przedmiotowej  sprawy  skład  orzekający  Izby  wziął  pod  uwagę 

stanowiska  i  oświadczenia  Stron  i  Uczestnika  postępowania  odwoławczego  złożone  ustnie 

do  protokołu  posiedzenia  i rozprawy  z  dnia  29  listopada  2017  roku,  jak  również 

przedstawione  w 

złożonych  pismach.  Izba  dopuściła  także  dowody  z  dokumentów 

zawnioskowanych  i 

złożonych  przez  Strony  postępowania  (tj.  z  oferty  załączonej  do 

odwołania, zastrzeżonej jako tajemnica przedsiębiorstwa oraz opinii inżynierów budowlanych 

złożonych przez Zamawiającego w toku rozprawy).  

Izba ustaliła, co następuje: 

Zgodnie z treścią Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia („SIWZ”) - Rozdział V pkt 

1 „Opis Przedmiotu Zamówienia” przedmiotem zamówienia publicznego jest wykonanie robót 

budowlanych  obejmujących  budowę  sieci  kanalizacji  sanitarnej  dla  Zadania  13  (ul. 

Broniewskiego,  Dwor

cowa,  Ogrodowa,  Wagowa)  w  ramach  Projektu  „Gospodarka  wodno-

ściekowa w Sosnowcu - Etap III". Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia przedstawiony 

został w załączniku nr 3 do SIWZ.  

Zgodnie  z  Rozdziałem  XI  SIWZ  wykonawca  zobowiązany  był  podać  na  formularzu 

ofertowym 

cenę  brutto  za  wykonanie  przedmiotu  zamówienia,  wartość  podatku  VAT  oraz 

cenę  netto.  Zamawiający  wskazał,  iż  Wykonawca  obliczając  cenę  oferty  musi  uwzględnić 

w 

kosztorysach ofertowych wszystkie pozycje przedmiarowe opisane w przedmiarach robót. 

Z

amawiający  podał  także  założenia  wyjściowe  do  kosztorysowania,  wskazując  m.in. 

wymagania  dotyczące  metod  i  podstaw  opracowania  kosztorysów  ofertowych,  w  tym,  że 

cena ofertowa jednostkowa winna zawierać wszystkie koszty: robocizny, materiałów, sprzętu 

i 

środków  transportu  niezbędne  do  wykonania  robót  objętych  jednostką  przedmiarową  oraz 

koszty pośrednie i zysk. Wyliczona cena jednostkowa winna uwzględniać również wszystkie 

koszty  związane  z  realizacją  robót  łącznie  z  czynnościami  towarzyszącymi.  Ponadto  w 

pu

nkcie  4  Rozdziału  XI  SIWZ  Zamawiający  wskazał,  iż  cena  oferty  powinna  obejmować 

całkowity  koszt  wykonania  przedmiotu  zamówienia,  w  tym  również  wszelkie  koszty 

towarzyszące  wykonaniu,  o  których  mowa  w  ww.  punktach  SIWZ.  Koszty  towarzyszące 

wykonaniu  przedmiotu  zamówienia,  których  w  przedmiarach  robót  nie  ujęto  w  odrębnych 

pozycjach,  Wykonawca  powinien  ująć  w cenach  jednostkowych  pozycji  opisanych  w 

przedmiarach robót.  

W  punkcie  1  Załącznika  nr  3  do  SIWZ  „Szczegółowy  opis  przedmiotu  zamówienia” 

Zamawiający  wskazał,  iż  szczegółowy  opis  przedmiotu  zamówienia  stanowi  dokumentacja 

projektowa  i  STWiORB.  W  ramach  dokumentacji  projektowej  przedstawiono  Opis  Projektu 

Wykonawczego 

–  Budowa  Kanalizacji  Sanitarnej  („Opis  PW  KS”),  gdzie  w  punkcie  II 

wskazano  m.in.  projekt  zabezpieczenia  wykopów  na  czas  realizacji  robót.  Zgodnie  z 

punktem  II.5.  Opisu  PW  KS  zabe

zpieczenie  przy  pomocy  ścianek  szczelnych  należy 

wykonać  dla  10%  długości  wykopu,  kiedy  nie  ma  możliwości  zabezpieczenia  przy  pomocy 

obudowy  samopogrążalnej  (nie  więcej  niż  10%  długości  wykopu).  Dalej  przedstawiono 

informacje odnośnie opisu ścianki szczelnej i zasad wykonania tego rodzaju zabezpieczenia.  

W  przedmiotowym  postępowaniu  wpłynęły  oferty  trzech  wykonawców,  w  tym 

Odwołującego  i  Przystępującego.  W  dniu  1  września  2017  r.  Zamawiający  wezwał 

Przystępującego  w  trybie  art.  90  ust.  1  Ustawy  Pzp  do  złożenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia 

dowodów dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie: 

oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla 

wy

konawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta 

do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo 

minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę; 

pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów; 

wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym, 

obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 

powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

Ponadto Zamawiający poinformował Przystępującego, iż w przypadku nie złożenia wyjaśnień 

lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz  z dostarczonymi dowodami potwierdzi, że oferta 

zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  Zamawiający  odrzuci 

jego  ofertę.  Zamawiający  podkreślił  także,  że  złożone  przez  wykonawcę  wyjaśnienia  mają 

być  rzeczowe  oraz  poparte  stosownym  materiałem  dowodowym,  a  wykonawca  nie  może 

oprzeć się jedynie na ogólnych tezach.  

Przystępujący  w  dniu  8  września  2017  r.  złożył  wyjaśnienia,  w  których  wskazał,  iż 

kalkulacji  ceny  dokonano  na  podstawie  STWiORB,  ofert  dostawców  materiałów,  stawek 

robocizny  i 

sprzętu  we  własnej  produkcji  bezpośredniej  oraz  ofert  wykonawców  usług 

towarzyszących  i pomocniczych.  Wskazał,  iż  zaoferowana  cena  zawiera  wszystkie 

niezbędne koszty wymagane dla prawidłowej i rzetelnej realizacji zamówienia. Odnosząc się 

do  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  Przystępujący  wskazał,  iż  cena  oferty 

stanowi  bilans  dostępnych sprzyjających warunków  cenotwórczych i  została opracowana w 

oparciu  o  stawki robocizny  w  produkcji  bezpośredniej, koszty  bezpośrednie,  a  także koszty 

nabycia  materiałów  i  zawiera  rozsądny  zysk.  Wartości  te  uzależnione  są  od  specyfiki 

przedsiębiorstwa wynikającej m.in.  z  dynamiki  i mobilności kadry  zarządzającej,  organizacji 

jednostki,  stopnia  usprzętowienia  firmy,  liczebności  i  doświadczenia  w  przeprowadzonych 

realizacjach. 

Przystępujący  wskazał,  iż  posiada  wysoce  wykwalifikowaną  kadrę  oraz 

nowoczesny  i  wydajny  sprzęt  ciężki,  średni  i  lekki  do  robót  ziemnych  oraz  drogowych,  w 

szczególności  koparki,  koparko-ładowarki,  koparko-spycharki,  walce,  frezarki,  igłofiltry  do 

odwadniania  wykopów,  maszyny  przewiertowe  mające  kluczowe  znaczenie  w  realizacji 

zamówienia, co znacząco wpłynie na organizację pracy i umożliwi skrócenie okresu realizacji 

robót,  co  pozwoli  zminimalizować  nakłady  kosztów  robocizny  i  sprzętu,  organizacji  ruchu  i 

wygeneruje zysk na poziomie 5%. 

Przystępujący podniósł także, iż dla posiadanego sprzętu i 

jednostek  transportowych  opracowany  jest  w  oparciu  o  rzeczywiste  koszty  indywidualny 

cennik  zakładowy.  Zestawienie  sprzętu  własnego  i  jednostek  transportowych  zostało 

załączone do wyjaśnień  i zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa. 

Dodatkowo 

Przystępujący  wskazał,  iż  korzystną  okolicznością  jest  fakt,  iż  zakończył  on 

realizację  podanych  w  treści  pisma  pięciu  kontraktów  oraz  aktualnie  realizuje  kontrakt 

„Budowa  sieci  kanalizacji  sanitarnej  wraz  z  budową  i  przebudową  sieci  wodociągowej  oraz 

budowa sieci deszczowej dla Zadania 10 (ul. Boczna, Juliuszowska, Feliks) i Zadania 11 (ul. 

Maczkowska,  Krakowska,  Stacyjna,  Spacerowa,  Skwerowa,  Kadłubka,  Wodociągów) 

w 

ramach  Projektu  „Gospodarka  wodno  -  ściekowa  w  Sosnowcu  —  Etap  III”  a  także  inne 

duże zadania o podobnym zakresie, co wiąże się ze zdobyciem adekwatnego doświadczenia 

i praktycznej wiedzy w zakresie 

organizacji robót będących przedmiotem umowy. 

Wskazując  na  wyjątkowo  sprzyjające  warunki  wykonania  zamówienia  Przystępujący 

poinformował,  iż  dysponuje  stabilnymi  dobrze  zorganizowanymi  brygadami  roboczymi, 

o wszechstronnych,  zamiennych, 

wzajemnie  się  uzupełniających  kwalifikacjach,  co  łącznie 

ze skuteczną  kadrą  nadzoru  techniczno-budowlanego gwarantuje:  optymalnie niskie koszty 

pośrednie  i  zakładowe,  sprawną  i  terminową  realizację  robót  budowlano  -  montażowych. 

Wyjątkowo sprzyjającym warunkiem jest także fakt, iż Przystępujący posiada zgodę, nadaną 

decyzją  Prezydenta  Miasta  Gliwice,  na  magazynowanie  i  przetwarzanie  odpadów 

wytwarzanych podczas prac remontowych nawierzchni.  Materiał  powstały  z  rozbiórek: gruz 

betonowy 

po  przekruszeniu  własną  kruszarką  oraz  materiał  z  frezowania,  może  być 

wykorzystany  ponownie  na  innych  zadaniach  realizowanych  przez 

Przystępującego,  co 

eliminuje  koszty  składowania  i  utylizacji  odpadów  niebędących  niebezpiecznymi  oraz 

generuje Spółce przychody z tytułu sprzedaży materiału przekruszonego. Omawiana decyzja 

została  załączona  do  wyjaśnień.  Przystępujący  wskazał  ponadto,  iż  jest  właścicielem 

nowoczesnego  węzła  betoniarskiego,  a  także  współwłaścicielem  spółki  będącej  wytwórcą 

mas  mineralno-bitumicznych.  Ceny  mieszanek  betonowych,  podsypek  cementowo-

piaskowych produkcji własnej jak również ceny mas mineralno-bitumicznych do nawierzchni 

drogowych  wynegocjowane  dla  potrzeb  realizacji  Zamówienia  są  korzystniejsze  od  cen 

rynkowych  i  cen  publikowanych  w  wydawnictwie  Sekocenbud.  Istotnym  czynnikiem 

cenotwórczym  skalkulowanej  oferty  są  również  korzystne  ceny  dostawców  materiałów 

uzyskane z uwagi na odbiór dużych ilości materiałów na realizowane zadania inwestycyjne. 

Oferty na dostawę materiałów  zostały załączone do wyjaśnień i zastrzeżone jako tajemnica 

przedsiębiorstwa. Przystępujący wskazał również stawkę roboczogodziny w oparciu, o którą 

wyliczył zaoferowaną cenę, która jest wyższa od minimalnego wynagrodzenia wynikającego 

z 

przepisów.  

W  dniu  2  października  2017  r.  Zamawiający  dokonał  wyboru  najkorzystniejszej  oferty, 

którą  była  oferta  Przystępującego.  Powyższa  czynność  została  zaskarżona  przez 

Odwołującego  odwołaniem  wniesionym  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  13 

października  2017  r.  W  piśmie  z  dnia  23  października  2017  r.  skierowanym  do  Prezesa 

Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  2149/17  Zamawiający  podał,  że: 

“informuje  o unieważnieniu  czynności  z  dnia  02.10.2017  r,  dotyczącej  wyboru  oferty 

Przedsiębiorstwa Remontów Ulic i Mostów S.A. (…) jako najkorzystniejszej w postępowaniu 

o  udzielenie  zamówienia  publicznego  na:  Kontrakt  2  —  Budowa  sieci  kanalizacji  sanitarnej 

dla  Zadania  13  (ul.  Broniewskiego,  Dworcowa,  Ogrodowa,  Wagowa)  w  ramach  Projektu 

„Gospodarka wodno — ściekowa w Sosnowcu — Etap III” i powtórzeniu czynności badania i 

oceny  ofert  w  wyżej  wymienionym  postępowaniu.  W  ramach  powtórnego  badania  i  oceny 

ofert  Zamawiający  pismem  z  dnia  23.10.2017  r.  wezwał  Wykonawcę:  Przedsiębiorstwo 

Remontów ulic. i Mostów S.A., w trybie art. 90 ust. 1 ustawy (…) do złożenia wyjaśnień, w 

tym złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia ceny”. Dalej podał, że „w dniu 23.10.2017 r. 

poinformował Wykonawców o dokonaniu czynności opisanych powyżej.” Wobec powyższego 

Odwołujący  przed  otwarciem  rozprawy  -  na  posiedzeniu  w  dniu  25  października  2017  - 

oświadczył,  że  cofa  wniesione  odwołanie  na  podstawie  art.  187  ust.  8  ustawy  Pzp.

Zaprzeczył  jednak,  że  został  poinformowany  przez  Zamawiającego  o  czynności  wezwania 

Przystępującego  do  ponownych  wyjaśnień  w  trybie  art.  91  ust.  1  Ustawy  Pzp,  a  o 

okoliczności tej dowiedział się dopiero na posiedzeniu przed Izbą. 

W  dniu  23  października  2017  r.  Zamawiający  wezwał  Przystępującego  do 

uszczegółowienia  przedstawionych  argumentów  przedstawionych  w  piśmie  z  dnia  8 

września 2017 r., a w szczególności udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania: 

1)  W jaki 

sposób dysponowanie wysoko wykwalifikowaną kadrą, nowoczesnym i wydajnym 

sprzętem  ciężkim,  średnim  i  lekkim  oraz  drogowym  wpływa  na  skrócenie  czasookresu 

realizacji  robót,  a  w  konsekwencji  wpływają  na  minimalizację  kosztów  robocizny  i 

sprzętu; 

2)  W  jaki  spos

ób  praktyka  w  zakresie  organizacji  robót  i  doświadczenie  w  realizacji 

zamówień  wskazanych  na  str.  3  pisma  z  dnia  08.09.2017  r.  wpływa  na  obniżenie 

kosztów realizacji niniejszego zamówienia; w szczególności należy wskazać, jaki wpływ 

na  oszczędności  przy  realizacji  niniejszego  zamówienia  mają  realizowane  obecnie 

kontrakty; 

W  jaki  sposób  posiadanie  pozwolenia  na  gospodarowanie  odpadami  (w  tym 

wytworzonymi  podczas  renowacji  nawierzchni  dróg),  wydanego  przez  Prezydenta 

Miasta Gliwice wpływa na obniżenie kosztów realizacji niniejszego zamówienia; 

W  jaki  sposób  fakt  posiadania  własnego  węzła  betoniarskiego  oraz  współwłasność 

wytwórcy  mas  mineralno-  bitumicznych  wpływa  na  obniżenie  kosztów  realizacji 

niniejszego zamówienia; 

Należy  wskazać  wpływ  cen  dostawców  materiałów  zawartych  w  załączniku  nr  3  do 

pisma  z  dnia  08.09.2017  r.  na  możliwość  obniżenia  cen  jednostkowych  zawartych  w 

kosztorysie  ofertowym.  Należy  również  przedstawić  szczegółową  kalkulacji  pozycji 

kosztorysowych z 

uwzględnieniem cen materiałów zawartych w zdaniu poprzednim; 

Jaki  wpływ  na  koszty  robocizny  ma stawka roboczogodziny  wskazana w  piśmie z  dnia 

08.09.2017 r. 

Należy  przedstawić  kalkulację  w  odniesieniu  do  pozycji  kosztorysowych  zawartych 

w 

złożonej ofercie, ze szczególnym uwzględnieniem pozycji najbardziej cenotwórczych. 

W  odpowiedzi  na  powyższe,  Przystępujący  w  dniu  30  października  2017  r.  złożył 

wyjaśnienia, w których odpowiadając na pytania Zamawiającego wskazał m.in., iż: 

Ad.  1)  -  Wysoko  wykwalifikowana  kadra  kierownicza  gwarantuje  wykonywanie 

robót 

w 

sposób  płynny  co  ma  wpływ  na  szybszą  niż  wymagana  przez  Zamawiającego  realizację 

robót. Przystępujący wskazał, iż dysponuje stabilnymi i dobrze zorganizowanymi brygadami 

roboczymi  złożonymi  z  pracowników  zatrudnionych na  umowę o pracę o wszechstronnych, 

zamiennych  wzajemnie  się  uzupełniających  kwalifikacjach,  co  łącznie  ze  skuteczną  kadrą 

nadzoru 

techniczno-

budowlanego  gwarantuje:  optymalizację  kosztów  pośrednich 

i 

zakładowych  oraz  sprawną  i terminową  realizację  robót  budowlano-  montażowych.  Dzięki 

tak dużej wykwalifikowanej kadrze wykonawca może szybciej reagować i lepiej rozwiązywać 

napotkane  kolizje,  czy  nieprzewidziane  utrudnienia.  Ponadto  z  uwagi  na  zaawansowanie 

robót na realizowanym obecnie innym kontrakcie w ramach Projektu „Gospodarka wodno —

ściekowa  w  Sosnowcu  —  Etap  III”  Przystępujący  zamierza  przeznaczyć  część 

doświadczonej  kadry  dozoru  i  pracowników  fizycznych  na  potrzeby  realizacji 

przedmiotowego  kontraktu.  W 

załączniku  nr  1  i  2  do  wyjaśnień  Przystępujący  przedstawił 

dowody  na  potwierdze

nie  powyżej  wymienionego  doświadczenia  i uprawnień  pracowników. 

Także nowoczesny i wydajny sprzęt ciężki, średni i lekki do robót ziemnych oraz drogowych 

ma 

znaczenie kluczowe w skróceniu realizacji przedmiotowego zamówienia z uwagi na fakt 

ich  posiadania  i b

raku  konieczności  zawierania  dodatkowych  umów  w  celu  ich  pozyskania. 

Nowoczesny 

sprzęt  jest  bardziej  wydajny  od  jednostek  starszych.  Jako  przykład 

Przystępujący  opisał  wpływ  stosowania  nowoczesnych  zagęszczarek,  ubijaków  i walców 

posiadających  wyższą  skuteczność  zagęszczenia  od  starszych  jednostek  na  optymalizację 

procesów budowlanych, co w konsekwencji powoduje skrócenie terminu realizacji.  Ponadto 

Przystępujący  wskazał,  iż  także posiadany  przez  niego  własny  warsztat mobilny  i magazyn 

części  zamiennych  i materiałów  eksploatacyjnych  pozwala  na  niezwłoczną  reakcję 

w 

przypadku awarii co wpływa na szybkość realizacji kontraktu. Na marginesie Przystępujący 

zwrócił uwagę, iż nowoczesny sprzęt jest mało awaryjny zużywa mniej paliwa, dlatego koszt 

jego użytkowania jest także niższy co wpływa już nie tylko na czas wykonywania robót, ale 

także bezpośrednio na wartość wykonywania robót. Wszystkie powyżej wymienione dowody 

w  konsekwencji  wpływają  na  minimalizację  kosztów  robocizny  i  sprzętu.  Przygotowując 

ofertę  Przystępujący  dokonał  szczegółowej  analizy  dokumentacji  projektowej,  warunków 

gruntowowodnych, dokona

ł oględzin terenu i w oparciu o wymienione czynności, a także w/w 

możliwości  stwierdził,  iż  czas  potrzebny  do  realizacji  tego  kontraktu  obejmuje  8 miesięcy. 

Os

zczędność  czasu  wynosi  więc  20%  w  stosunku  do  założeń  Zamawiającego,  co 

niewątpliwie  ma  wpływ  na  ponoszone  na  realizację  kontraktu  koszty  związane  z 

prowadzeniem  i  zabezpieczeniem  budowy,  tj.  w 

szczególności:  koszty  zaplecza  budowy, 

koszty  pracowników,  dozoru  technicznego,  sprzętu  i  transportu.  Obliczenia  te  pozwoliły  na 

optymalizację wartości oferty do wysokości zaoferowanej ceny.  

Ad.  2)  - 

Praktyka  w  zakresie  organizacji  robót  i  doświadczenie  w  realizacji  zamówień 

wskazanych  na  str.  3  pisma  Przystępującego  z  dnia  08.09.2017  r.,  aktualnie  realizowany 

kontrakt  „Budowa  sieci  kanalizacji  sanitarnej  wraz  z  budową  i  przebudową  sieci 

wodociągowej  oraz  budowa  sieci  deszczowej  dla  Zadania  10  i  Zadania  11    w  ramach 

Projektu „Gospodarka wodno —ściekowa w Sosnowcu — Etap III” oraz inne duże zadania o 

podobnym zakresie powoduje stałe zdobywanie wiedzy i doświadczenia, wypracowywanie i 

ulepszanie  praktyk 

wpływających  na  poprawę  organizacji  robót  poprzez  w  szczególności 

odpowiedni dobór zasobów ludzkich, odpowiedni dobór zasobów sprzętowych, optymalizację 

czasu  pracy  na  poszczególnych  zakresach  robot  i  ich  frontach,  a  także  szybkie 

rozwiązywanie  powstałych  przy  realizacji  problemów  i  przedstawianie  dla  Zamawiającego 

akceptowalnych  rozwiązań  w oparciu  o  zapisy  umowy.  Posiadane  przez  Przystępującego 

doświadczenie i wypracowane na podstawie praktyk w organizacji robót procedury powodują 

szybkie  podejmowanie  dec

yzji,  a  to  z  kolei  przyśpiesza  proces  budowlany.  Przystępujący 

wskazał  także,  iż  realizuje  obecnie  kontrakt  na  roboty  budowlane  w ramach  Projektu 

„Gospodarka  wodno  —ściekowa  w Sosnowcu—  Etap  III”  o  wartości  znacznie 

przewyższającej wartość tego zamówienia, bo o wartości 20.045.406,63 zł brutto, w ramach 

którego  wynegocjowane  zostały  znaczące  upusty  cenowe  materiałów.  Ponadto  realizując 

obecnie ww. 

kontrakt Przystępujący dysponuje już placami składowymi, zapleczem budowy i 

cała szeroko rozumianą optymalną  organizacją  robót  powodującą  znaczne  oszczędności  w 

kosztach  stałych  przedmiotowego  postępowania  oraz  optymalizację  kosztów  zaopatrzenia, 

co  wpływa  na  szybką  realizację  kontraktu.  Ponadto  Przystępujący  wskazał,  iż  realizuje 

obecnie 36 kontraktów o wartości łącznej 199.719.578,86 zł brutto, których umowy handlowe 

na  dostawę  materiałów  powodują  oszczędności  na  poziomie  15%.  Ponadto  Przystępujący 

wskazał,  iż  wpływ  na  wartość  oferty  ma  także  racjonalizacja  dostaw  materiałów  różnych 

dostawców.  Ceny  dostaw  są  bowiem  niższe,  gdyż  Przystępujący  wykonuje  zawsze  pełne 

transporty  materiałów  dla  dwóch  budów  co  wyklucza  niekompletne  transporty  realizowane 

dla jednego i to w dodatku mikro kontraktu przy obecnie realizowanym.  

Ad.  3) 

–  Przystępujący  wskazał,  iż  wyjątkowo  sprzyjającym  warunkiem  jest  także 

posiadanie decyzji Prezydenta Miasta Gliwice na magazynowanie i przetwarzanie odpadów 

wytwarzanych podczas  prac  remontowych nawierzchni.  Materiał  powstały  z  rozbiórek: gruz 

betonowy  i  asfaltobetonowy  po  przekruszeniu  własnymi  kruszarkami  oraz  materiał 

z 

frezowania,  Przystępujący  wykorzystuje  w  ramach  recyklingu  zgodnego  z  zasadami 

ochrony środowiska ponownie na innych zadaniach realizowanych przez spółkę, co eliminuje 

koszty  składowania  i  utylizacji  odpadów  oraz  generuje  spółce  także  przychody  z  tytułu 

sprzedaży materiału przekruszonego. Destrukt asfaltobetonowy z warstwy ścieralnej stanowi 

własność  Zamawiającego,  lecz  pozostałe  materiały  betonowe  i  asfaltobetonowe  z  rozbiórki 

stanowią  własność  wykonawcy.  W  wyniku  prac  rozbiórkowych  materiału  betonowego  oraz 

asfaltobetonowego  przedmiotowego  kontraktu  pozyskany  zostanie  materiał  w  ilości  953,36 

Mg generujący dla Przystępującego przychód ze sprzedaży wynoszący 35.179,00 zł brutto. 

Decyzja  stanowi  załącznik  nr  3  do  niniejszych  wyjaśnień.  W  związku  z  powyższym  odpad 

budowlany nie stanowi  pełnego kosztu jego utylizacji, lecz generuje dodatkową korzyść, co 

także potwierdza rzetelność przedstawionej przez nas oferty. 

Ad. 4) - 

Posiadanie własnego węzła betoniarskiego oraz współwłasność dwóch wytwórni 

mas  bitumicznych  wpływa  na  obniżenie  kosztów  realizacji  poprzez  realizację  szybkich 

i 

terminowych  dostaw  wytworzonych  wysokospecjalistycznych  produktów  na  budowę. 

Posiadanie  własnych  wytwórni  wyklucza  bowiem  często  występujące  w  branży  budowlanej 

ryzyko nieterminowych dostaw oraz ryzyko związane z oczekiwaniem na dostawę produktów 

betonowych  i  asfaltobetonowych.  Ryzyko  to  występuje  zawsze  w  przypadku  konieczności 

zakupu  od  niezależnych  producentów.  Opóźnienia  wynikające  z  nieterminowych  dostaw 

wpływają  na  większe  koszty  wykonania  robót  i  wolniejszy  postęp  prac.  Pomimo  istnienia 

porównywalnych  kosztów  produkcji  mas  betonowych  i  asfaltobetonowych,  wynikających 

z 

kosztów  zakupu  specjalistycznych    wyselekcjonowanych  materiałów,  posiadanie  swoich 

wytwórni  betonu  i  dwóch  wytwórni  asfaltobetonu,  wpływa  korzystnie  na  wyliczenie  ceny 

oferty z uwagi na pewność obniżenia kosztów z uwagi na szybką i terminową dla sprawnej 

realizacji robót produkcję j dostawę betonu i asfaltobetonu. Przystępujący wskazał ponadto, 

iż  jego  wytwórnie  produkują  także  beton  i  asfaltobeton  dla  klientów  zewnętrznych,  jednak 

zawsze  zgodnie  z  polityką  firmy  pierwszeństwo  dostaw  ma  Przystępujący.  Jednocześnie 

wskazano,  iż  z  uwagi  na  doświadczenie  Przystępującego  i współwłasność  wytwórni  mas 

bitumicznych  oraz  coroczny  wzrost  kosztów  zakupu  surowców  do  produkcji  mas 

bitumicznych, cena jednostkowa wykonania robót bitumicznych dla odtworzenia nawierzchni 

jest optymalna.  

Ad. 5) - 

W celu wskazania wpływu cen dostawców materiałów zawartych w załączniku nr 

3  do  pisma  z  dnia  08.09.2017r.  na  możliwość  obniżenia  cen  jednostkowych  zawartych 

w 

kosztorysie  ofertowym  Przystępujący  przedstawił  w  załączniku  nr  4  do  wyjaśnień 

szczegółową  kalkulację  kluczowych  pozycji  kosztorysowych  z  uwzględnieniem  cen 

materiałów.  Przedstawiona  szczegółowa  kalkulacja  w  ocenie  Przystępującego  wskazuje,  iż 

zawarte  w  ofercie  ceny  jednostkowe  nie  stanowią  rażąco  niskich,  lecz  rynkowe. 

Odzwierciedlają  one  bowiem  rynkowe  wartości,  co  wskazano  także  w  porównaniu  ofert 

różnych  firm  w  różnych  postępowaniach  publicznych  tych  samych  asortymentów  robót,  

tożsamych z przedmiotowym postępowaniem, stanowiącym załącznik nr 5. Wynika z niego, 

iż  wartości  oferty  są  zbieżne  ze  sobą  co  wskazano  w  ww.  załączniku  porównania 

wskazanych w 

odwołaniu na str. 12 w pkt 33 pozycji wyceny z oferty PRUiM z analogicznymi 

pozycjami  ofert  innych  wykonawców  oferowanych  w  ramach  innych  postępowań  o 

zamówienie publiczne, co dalej wskazuje na rynkowy charakter przedstawionej wartości cen 

jednostkowych. 

Ad. 6) - 

Wpływ stawki roboczogodziny wskazanej w piśmie z dnia 08.09.2017r. na koszty 

robocizny 

Przystępujący przedstawił w załączniku nr 4 do wyjaśnień. Poinformował także, iż 

z  uwagi  na  duże  doświadczenie  w  kalkulacji  wielu  ofert,  a  następnie  realizacji  wielu 

kontraktów  przedstawiona  oferta  jest  optymalna  i  rzetelna,  a  wpływ  stawki  roboczogodziny 

na robociznę jest jednym z elementów tej kalkulacji. 

Ad.  7)  - W 

załączniku nr  4  do  wyjaśnień  Przystępujący  przedstawił  także szczegółową 

kalkulację  cen  w  odniesieniu  do  pozycji  kosztorysowych  ze  szczególnym  uwzględnieniem 

pozycji  najbardziej  cenotwórczych.  Przekazał  także  w  załączniku  nr  6  wyciąg  z  części 

cennika  wewnętrznego  sprzętu  PRUIM  SA.  oraz  cenniki,  na  podstawie  których  dokonano 

wymaganej przez zamawiającego szczegółowej kalkulacji najbardziej cenotwórczych pozycji 

kosztorysowych.  Stanowią  one  załącznik  nr  7.  Pozostała  część  wyjaśnień  w  tym  zakresie 

została zastrzeżona jako tajemnica przedsiębiorstwa.  

Dodatkowo  Przystępujący  powołał  się  na  fakt,  iż  zaoferowana  przez  TKS  Sp.  z  o.o. 

oferta  wykonania  przedmiotu  zamówienia  za  wartość  3.999.211.07  zł  brutto  jest  zbieżna  z 

ofertą  PRUIM  SA.  Wskazał,  iż  z niewiadomych  przyczyn  kosztorys  inwestorski 

Zamawiającego jest znacznie zawyżony i w załączniku nr 8 przedstawił porównanie wartości 

kluczowych  pozycji  przedmiaru  robót-03  z  kosztorysu  inwestorskiego  Zamawiającego 

z kosztorysem 

wykonanym 

przez 

Przystępującego  w  oparciu  o  obowiązujące 

R

ozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie określenia metod i 

podstaw  sporządzania  kosztorysu  inwestorskiego,  obliczania  planowanych  kosztów  prac 

projektowych  oraz  planowanych  kosztów  robót  budowlanych  określonych  w programie 

funkcjonalno-

użytkowym, kosztorysem inwestorskim dla porównania tych pozycji. Wyliczenia 

te 

zdaniem Przystępującego udowadniają, iż wartość kosztorysu Inwestorskiego przyjęta do 

oszacowania  wartości  przedmiotu  zamówienia  jest  znacznie  zawyżona.  Przystępujący 

wskazał  ponadto,  iż  prawie  wszystkie  oferty  złożone  w przedmiotowym  postępowaniu  są  o 

ponad  30%  niższe  od  wartości  Zamówienia  (wartości  Inwestorskiej),  natomiast  cena  oferty 

Przystępującego nie odbiega o ponad 30% od średniej arytmetycznej wszystkich złożonych 

ofert.  

Załączniki  nr 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9 oraz część wyjaśnień na stronach od 9 – 11 zostały 

zastrzeżone przez Przystępującego jako tajemnice przedsiębiorstwa.   

W  dniu  6  listopada  2017  r.  Zamawiający  poinformował  wykonawców  o  czynności 

ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej, za którą uznał ofertę Przystępującego.  

Izba zw

ażyła, co następuje: 

Biorąc  pod  uwagę  zgromadzony  w  sprawie  materiał  dowodowy,  poczynione  ustalenia 

faktyczne  oraz  orzekając  w  granicach  zarzutów  zawartych  w  odwołaniu,  Izba  stwierdziła, 

że odwołanie  zasługuje  na  uwzględnienie  w  zakresie  zarzutu  naruszenia  art.  90  ust.  1  i  3 

w 

zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 Ustawy Pzp poprzez niezasadne uznanie przez zamawiającego, 

że  wyjaśnienia  Przystępującego  są  wystarczające  do  stwierdzenia,  że  oferta  tego 

wykonawcy 

nie zawiera rażąco niskiej ceny. 

I. 

Na  wstępie  należy  wskazać,  iż  Odwołujący  w  pierwszej  kolejności  zarzucał  naruszenie 

przez  Zamawiającego  art.  90  ust.  1  i  3  w zw.  z  art.  89  ust.  1  pkt  4  Ustawy  Pzp  poprzez 

niezasadne wezwanie Przystępującego do złożenia ponownych wyjaśnień w zakresie rażąco 

niskiej  ceny.  Odw

ołujący  kwestionował  słuszność  wystosowania  wezwania  z  dnia  23 

października  2017  r.  podnosząc,  iż  pierwsze  wyjaśnienia  złożone  przez  Przystępującego 

były  nierzetelne,  ogólne,  niepoparte  wystarczającymi  dowodami  i  jako  takie  winny  stać  się 

podstawą  do  odrzucenia  oferty  Przystępującego  jako  zawierającej  cenę  rażąco  niską, 

a d

ziałania  Zamawiającego  stanowiły  bezpodstawne  „ratowanie”  oferty  Przystępującego 

i 

naruszały reguły uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców. 

W  tym  kontekście  wskazać  należy,  iż  Izba  nie  kwestionuje  podnoszonych  przez 

Odwołującego  argumentów,  że  decydującym  kryterium  w  zakresie  dopuszczalności 

kolejnego  wezwania  do  wyjaśnień  w  przedmiocie  rażąco  niskiej  ceny  jest  rzetelność  w 

udzielaniu  wyjaśnień,  niemniej  zwrócić  należy  uwagę,  iż  ocena  treści  wyjaśnień  jest 

nierozerwalnie  związana  z  treścią samego  wezwania do  złożenia  wyjaśnień  –  to  wezwanie 

do wyjaśnień w ocenie Izby determinuje bowiem treść odpowiedzi. Zamawiający w piśmie z 

dnia  1  września  2017  r.  zawarł  ogólne  wezwanie  do  złożenia  wyjaśnień  i  dowodów 

dotyczących  wyliczenia  ceny  lub  kosztu,  stanowiące  w  praktyce  przytoczenie  brzmienia 

przepisu  art.  90  ust.  1  Ustawy 

Pzp.  Oprócz  tego  Zamawiający  w  treści  wezwania  jedynie 

pouczył  wykonawcę,  że  w przypadku  niezłożenia  rzeczowych  wyjaśnień  popartych 

dowodami,  jak  również  w przypadku,  gdy  dokonana  na  ich  podstawie  ocena  potwierdzi,  że 

oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę,  Zamawiający  odrzuci  ofertę  wykonawcy.  Zamawiający, 

pomimo dysponowania 

załączonym do oferty Przystępującego kosztorysem, nie wskazał na 

konkretne  elementy  ceny,  których  wyjaśnienia  żąda.  Dlatego  też  w  ocenie  Izby  w  takiej 

sytuacji 

–  ze  względu  na  ogólność  wezwania  -  dopuszczalne  było  zwrócenie  się  do 

Przystępującego  o uszczegółowienie  już  złożonych  wyjaśnień  i  konkretne  wskazanie  w 

formie pytań tych elementów, których wyjaśnienia żąda Zamawiający.  

Wskazać  należy,  iż  obecnie  żaden  z  przepisów  Ustawy  Pzp  nie  udziela  wprost 

odpowiedzi  na  pytanie,  ile  razy  zamawiający  może  dokonywać  wezwania  wykonawcy  do 

udzielenia  wyjaśnień  rzetelności  ceny  oferty.  W  takiej  sytuacji  wobec  braku  możliwości 

oparcia  się  na  wykładni  literalnej,  mającej  pierwszorzędne  znaczenie  w  systemie  prawa 

stanowionego,  należy  zwrócić  się  ku  wykładni  systemowej  i  celowościowej.  Przypomnieć 

więc  trzeba,  że  celem  systemu  zamówień  publicznych  jest  umożliwienie  wydatkowania 

środków  publicznych  w  warunkach  uczciwej  konkurencji. Zasady  uczciwej  konkurencji  oraz 

równego  traktowania  wykonawców  stanowią  z  mocy  art.  7  ust.  1  Ustawy  Pzp  jeden  z 

fundamentów  systemu  zamówień  publicznych.  Stąd  też  w  orzecznictwie  KIO  oraz  Sądów 

Okręgowych  ukształtował  się  pogląd,  że  wezwanie  do  wyjaśnienia  elementów  oferty 

mających  wpływ  na  jej  cenę  co  do  zasady  ma charakter  jednokrotny,  a  oferta  wykonawcy, 

który zlekceważył wezwanie zamawiającego i złożył wyjaśnienia ogólnikowe, nie odnoszące 

się  do  treści  wezwania,  podlega  odrzuceniu  (por.  wyrok  KIO  z  dnia  13  maja  2014  r.,  KIO 

572/14).   Orzecznictwo  i 

doktryna  dopuszczają  jednak  możliwość  zwrócenia  się  do 

wykonawcy,  który  złożył  wyjaśnienia  nie  potwierdzające,  że  zaoferowana  cena  jest  ceną 

rażąco  niską  o  dalsze  wyjaśnienia  kosztów,  czy  założeń  przyjętych  do  kalkulacji.  Izba 

podziela  wyrażany  w orzecznictwie  KIO  pogląd,  iż  możliwość  wezwania  do  dodatkowych 

wyjaśnień zachodzi w praktyce w dwóch sytuacjach: gdy sam zamawiający nie poinformował 

wykonawcy,  jakie  elementy  oferty  budzą  jego  wątpliwości  co  do  ewentualnego  rażącego 

zaniżenia  oferty,  a wezwanie  było  odzwierciedleniem  przepisów  ustawy,  a  także  gdy 

wykonawca złożył wyjaśnienia, poparł je dowodami i z tych wyjaśnień wprost jednoznacznie 

nie wynika, że wykonawca zaoferował cenę rażąco niską, a niektóre elementy wyjaśnień, co 

do kosztów, czy założeń kalkulacyjnych nie zostały w dostateczny sposób wyjaśnione przez 

wykonawcę  i budzą  wątpliwości  zamawiającego  (por.  wyrok  KIO  z  dnia  28  marca  2017  r., 

sygn. akt KIO 466/17).  

Jak wskazano powyżej, wezwanie skierowane przez Zamawiającego do Przystępującego 

w dniu 1 września 2017 r. miało charakter ogólny i sprowadzało się w zasadzie wyłącznie do 

przytoczenia  treści  art.  90  Ustawy  Pzp,  nie  wskazywało  na  jakiekolwiek  elementy  oferty, 

które  wzbudziły  wątpliwości  Zamawiającego  i  które  powinny  stać  się  przedmiotem 

wyjaśnienia.  Dlatego też w ocenie Izby w tej sytuacji, Zamawiający był uprawniony do tego, 

aby 

zwrócić  się  do  Przystępującego  o  uszczegółowienie  już  złożonych  wyjaśnień.  Jak 

wskazał  Sąd  Okręgowy  w  Olsztynie  w  wyroku  z  dnia  9  grudnia  2010  r.  (sygn.  akt  V  Ga 

„pytanie  do  wykonawcy  powinno  wskazywać  elementy  oferty,  które  podczas 

badania oferty  wzbudziły  wątpliwości  i  co do  których zamawiający  oczekuje wyjaśnień.  […] 

Aby  wątpliwości  te  rozwiać  wykonawca  musi  wiedzieć,  które  to  elementy  wzbudziły 

zastrzeżenia  i  w  jakim  kierunku  mają  iść  jego  wyjaśnienia.  […]  Zamawiający  nie  może 

obarczać  wykonawcy  negatywnymi  konsekwencjami  w  postaci  odrzucenia  oferty,  skoro  nie 

sprecyz

ował stopnia szczegółowości wyjaśnień, jakich oczekuje.”  

Dlatego też w ocenie Izby, zarzut naruszenia art. 90 ust. 1 i 3 Ustawy Pzp w zw. z art. 89 

ust.  2  pkt  4  Ustawy  Pzp  w  zakresie,  w  jakim  dotyczył  on  niezasadnego  wezwania 

Przystępującego  do  złożenia  ponownych  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny,  nie 

potwierdził się.  

Na marginesie 

Izba wskazuje, iż nie podzieliła stanowiska Zamawiającego, jakoby zarzut 

dotyczący  bezpodstawnego  wystosowania  do  Przystępującego  ponownego  wezwania  do 

wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  uznać  należało  za  spóźniony.  W  ocenie  Izby 

podnoszone przez Odwołującego zarzuty naruszenia art. 90 ust. 1 i 3  Ustawy Pzp w zw.  z 

art. 89 ust. 2 pkt 4 Ustawy Pzp należy traktować całościowo, jako wywodzone z wadliwej – 

w 

ocenie  Odwołującego  –  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  w  postępowaniu. 

Zwrócić należy uwagę, iż sam fakt wystosowania wezwania do wyjaśnień w zakresie rażąco 

niskiej  ceny  nie  przesądza  o  wyniku  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego. 

C

zynność  ta  nie  tamowała  Odwołującemu  możliwości  uzyskania  zamówienia,  gdyż 

Za

mawiający  nie  dokonał  jeszcze  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  i  nie  była  znana 

ostateczna w tym względzie ocena, a konsekwencją takiego wezwania mogło być zarówno 

odrzucenie  oferty  wykonawcy  jako  zawierającej  rażąco  niską  cenę,  jak  i  wybór  oferty  tego 

wykonawcy  w 

sytuacji,  gdy  wyjaśnienia  pozwolą  obalić  istniejące  domniemanie  rażąco 

niskiej  ceny. 

istotną  okolicznością  determinującą  możliwość  podnoszenia  określonych 

zarzutów  w  środkach  ochrony  prawnej,  jest  zarówno  etap  postępowania,  jak  też  sytuacja 

danego  wykonawcy  w 

postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  a  dopiero  na 

skutek  informacji  o wyborze  oferty 

Odwołujący  powziął  wiedzę,  iż  czynność  ponownego 

wezwania 

do  wyjaśnień  stała  się  podstawą  do  ponownego  wyboru  oferty  Przystępującego 

jako najkorzystniejszej. 

Izba uwzględniła natomiast zarzut naruszenia art. 90 ust. 1 i 3 Ustawy Pzp w zw. z art. 89 

ust.  2  pkt  4  Ustawy  Pzp  w  zakresie 

dotyczącym  niezasadnego  uznania,  że  wyjaśnienia 

Przystępującego  są  wystarczające  do  stwierdzenia,  że  oferta  tego  wykonawcy  nie  zawiera 

rażąco niskiej ceny. 

W  pierwszej  kolejności  zwrócić  należy  uwagę,  iż  w  postępowaniu  odwoławczym  Izba 

bada  nie  tyle  samą  cenę  oferty,  co  czynność  Zamawiającego  polegającą  na  ocenie 

złożonych  przez  wykonawcę  wyjaśnień  i  prawidłowość  zaniechania  odrzucenia  oferty  tego 

wykonawcy. Przedmiotem odwołania może być bowiem wyłącznie czynność lub zaniechanie 

zamawiającego.  Zatem  rozstrzygnięcie    przedmiotowej  sprawy  wymagało  ustalenia,  czy  na 

podstawie  złożonych  wyjaśnień  Zamawiający  był  uprawniony  do  uznania,  że  cena 

zaoferowana  przez  Przystępującego  nie  jest  rażąco  niska.  W  orzecznictwie  i  doktrynie 

ugruntowany  jest  pogląd,  iż  zwrócenie się przez Zamawiającego  do  wykonawcy  o złożenie 

wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny tworzy domniemanie, że oferowana cena (lub 

koszt) jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia. Oznacza to przerzucenie na 

wykonawcę  ciężaru  dowodu  w  zakresie  wykazania,  że  zaoferowana  cena  nie  jest  rażąco 

niska, co znajduje odzwierciedlenie wprost w treści art. 90 ust. 2 Ustawy Pzp.  Wykonawca 

został  więc  ustawowo  zobowiązany  do  wykazania,  że  możliwe  i  realne  jest  wykonanie 

zamówienia  za  zaproponowaną  cenę.  Ponieważ  celem  wyjaśnień  wykonawcy  jest 

wzruszenie przyjętego domniemania, muszą one być konkretne, wyczerpujące i rzeczywiście 

uzasadniające  podaną  w  ofercie  cenę.  Podkreślić  tutaj  należy,  że  nie  jest  wystarczające 

złożenie  jakichkolwiek  wyjaśnień,  lecz  wyjaśnień  odpowiednio  umotywowanych, 

przekonujących,  że  zaproponowana  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny.  Zatem 

z momentem  wezwania  w  trybie  art.  90  ust.  1  Ustawy  Pzp,  na  wezwanym  wykonawcy 

spoczywa  ciężar  wykazania,  że  zaoferowana  przez  niego  cena  nie  ma  charakteru  rażąco 

niskiej.  Rzeczą  wykonawcy  jest  –  w  odpowiedzi  na  wezwanie  wystosowane  przez 

zamawiającego  –  udzielenie  wyjaśnień  dotyczących  okoliczności,  które  wpłynęły  na 

wysokość  zaoferowanej  ceny,  a  brak  tych  wyjaśnień,  czy  też  złożenie  wyjaśnień 

nieprzekonujących,  skutkować  winny  odrzuceniem  oferty  (por.  m.in.  wyrok  KIO  z  dnia  4 

stycznia  2016  r.,  sygn.  akt  KIO  2721/15). 

Ocena czy  wykonawca udźwignął ten  obowiązek 

nie  może  być  dokonywana  schematycznie,  musi  uwzględniać  treść  wezwania  do  złożenia 

wyjaśnień i sposób jego realizacji. 

W 

ocenie  Izby  wyjaśnienia  przedstawione  przez  Przystępującego  w  odpowiedzi  na 

wezwanie  z  dnia  23 

października  2017  r.  nie  były  wyczerpujące  i  nie  czyniły  zadość 

wszystkim wymaganiom 

wynikającym z treści wezwania do wyjaśnień z dnia 23 października 

2017  r.  Zwrócić  należy  uwagę,  iż  Przystępujący  był  dwukrotnie  wzywany  do  złożenia 

wyjaśnień  w przedmiocie rażąco  niskiej  ceny  – pierwsze  wezwanie miało charakter  ogólny, 

drugie 

jednakże dotyczyło już uszczegółowienia konkretnych okoliczności wskazanych przez 

Przystępującego w piśmie z dnia 8 września 2017 r.  Odpowiadając na pierwsze wyjaśnienia 

Przystępujący  nie  przedstawił  żadnych  szczegółowych  kalkulacji  w  odniesieniu  do 

kosztorysu ofertowego, poprzestając wyłącznie na wskazaniu kilku elementów, które w jego 

ocenie  powodowały  oszczędność  metody  wykonania  zamówienia  i  wyjątkowo  sprzyjające 

warunki  wykonania  zamówienia.  Przystępujący  nie  wykazał  jednak  wpływu  tychże 

okoliczności  na  obniżenie kosztów  realizacji  zamówienia,  nie  wskazał  w  sposób  mierzalny, 

jakie oszczędności okoliczności te generują po jego stronie, jak wpływają one na kalkulację 

poszczególnych  pozycji  kosztorysu.  Jakkolwiek  w  niniejszym  przypadku  Izba  uznała,  że 

wobec  ogólnej  treści  pierwszego  wezwania  do  wyjaśnień,  Zamawiający  mógł  wezwać 

Przystępującego do uszczegółowienia otrzymanych wyjaśnień z dnia 8 września 2017 r., to 

nie  można  tracić  z  oczu  tego,  że  obowiązkiem  wykonawcy  co  do  zasady  jest  udzielenie 

wyjaśnień  konkretnych,  kompleksowych,  odnoszących  się  do  wszystkich  zagadnień 

wskazanych  przez  Zamawiającego.  W  treści  drugiego  wezwania  (pismo  Zamawiającego  z 

dnia 23 października 2017 r.) Zamawiający podkreślił konieczność udzielenia odpowiedzi na 

szereg pytań, które sprowadzały się do doprecyzowania, w jaki sposób na obniżenie kosztów 

realizacji zamówienia czy oszczędności przy realizacji zamówienia wpływają przedstawione 

przez  Przystępującego  okoliczności,  takie  jak  dysponowanie  wykwalifikowaną  kadrą  i 

nowoczesnym  sprzętem,  doświadczenie  wykonawcy,  posiadanie  pozwolenia  na 

gospodarowanie  odpadami, 

fakt  posiadania  własnego  węzła  betoniarskiego  oraz 

współwłasność  wytwórcy  mas  mineralno-bitumicznych,  ceny  dostawy  materiałów,  koszt 

robocizny.  Zam

awiający  wymagał  także  przedstawienia  szczegółowych  kalkulacji  pozycji 

kosztorysowych  z  uwzględnieniem  cen  materiałów  przedstawionych  w  załączniku  nr  3  do 

wyjaśnień  z  dnia  8  września  2017  r.,  a  także  przedstawienia  kalkulacji  w  odniesieniu  do 

pozycji  koszt

orysowych  zawartych  w  ofercie,  ze  szczególnym  uwzględnieniem  pozycji 

najbardziej cenotwórczych. Dokonując analizy wyjaśnień złożonych przez Przystępującego w 

odpowiedzi  na  to  wezwanie,  Izba  stwierdziła,  iż  wyjaśnienia  te  są  niekompletne  i  jedynie 

częściowo czynią zadość wytycznym wynikającym z wezwania Zamawiającego, a jako takie 

nie  mogą  zostać  uznane  za  wystarczające  do  wykazania,  że  oferta  Przystępującego  nie 

zawiera rażąco niskiej ceny.  

Przede  wszystkim  należy  zwrócić  uwagę,  iż  Zamawiający  wymagał  od  Przystępującego 

m.in.  przedstawienia  szczegółowej  kalkulacji  w  odniesieniu  do  pozycji  kosztorysowych 

zawartych  w  złożonej  ofercie.  Przystępujący  co  prawda  przedstawił  w  załączniku  nr  4  do 

wyjaśnień  z  dnia  30  października  2017  r.  kalkulację  pozycji  kosztorysowych,  wszelkie 

wyliczenia  zostały  jednak  ograniczone  wyłącznie  do  czterech  konkretnych  pozycji 

kosztorysowych, tj. do pozycji 1 

– 4 Przedmiaru robót PR-03 (treść omawianego załącznika 

zawierająca  szczegółowe  wyliczenie  kosztów  w  tych  czterech  pozycjach  została  objęta 

tajemnicą przedsiębiorstwa). W ocenie Izby ograniczenie się w treści wyjaśnień wyłącznie do 

czterech pozycji kosztorysowych nie jest wystarczające dla dokonania oceny czy oferta nie 

zawiera ceny rażąco niskiej, tym bardziej, że dotyczyły one wyłącznie przedmiaru robót PR-

03, podczas gdy 

kosztorys ofertowy obejmował także wycenę prac ujętych w przedmiarach 

robót  PR-01,  PR-02,  PR-04  i  PR-05.  Ponadto  zwrócić  należy  uwagę,  iż  zgodnie  z 

załączonym do oferty kosztorysem ofertowym wartość czterech pozycji kosztorysowych, dla 

których przedstawiono kalkulację, wynosiła łącznie 878 096 zł netto, podczas gdy całkowita 

cena  oferty  Przystępującego  wyniosła  3 052 082,60  zł  netto.  Przystępujący  przedstawił 

zatem  wyłącznie  kalkulację  dotyczącą  części  kosztorysu  ofertowego,  która  nie  stanowiła 

nawet 30% całkowitej ceny oferty. Tymczasem Przystępujący – zgodnie z treścią wezwania 

z  dnia  23  października 2017  r.  –  był  zobowiązany  przedstawić  kalkulację  w  odniesieniu  do 

pozycji  kosztorysowych  zawartych  w  złożonej  ofercie,  ze  szczególnym  uwzględnieniem 

pozycji najbardziej cenotwórczych. Kalkulacja miała co do zasady zatem obejmować całość 

pozycji  kosztorysowych,  ze 

szczególnym  wyodrębnieniem  tych  najbardziej  cenotwórczych. 

Nawet  jednak 

uznając, że prace ujęte w Przedmiarze PR-03 stanowią meritum zamówienia 

będącego  przedmiotem  postępowania,  a  zarazem  pozycje  najbardziej  cenotwórcze,  to 

ograniczenie  się  przez  Przystępującego  w  tym  zakresie  wyłącznie  do  czterech  pozycji 

Przedmiaru  PR-

03  nie  może  być  uznane  za  dostatecznie  wyjaśniające  sposób  kalkulacji 

ceny. 

Łączna wartość wszystkich pozycji w kosztorysie dla przedmiaru PR-03 zaoferowana 

przez  Przystępującego  kształtowała  się  na  poziomie  1 869 471,00  zł  netto,  podczas  gdy 

elementy  kosztorysu,  dla  których  przedstawiono  kalkulację  w  wyjaśnieniach  wynosiły 

096  zł  netto  (czyli  ok.  47%  łącznej  wartości  wszystkich  pozycji  Przedmiaru  PR-03). 

Dlatego  też  nie  można  zgodzić  się  ze  stanowiskiem  Zamawiającego  przedstawionym  w 

odpowiedzi  na  odwołanie  (str.  14),  jakoby  Przystępujący  w  Załączniku  nr  4  do  wyjaśnień  z 

dnia 30 października 2017 r. przedstawił szczegółową kalkulację robót z kosztorysu PR-03, 

jak  bowiem  wskazano  powyżej  kalkulacja  ta  przedstawiona  została  wyłącznie  dla  czterech 

pozycji  z  kosztorysu  PR-

03,  których  łączna  wartość  nie  stanowiła  nawet  połowy  wartości 

wszystkich pozycji z kosztorysu PR-03 i 

stanowiła mniej niż 30% całkowitej ceny oferty. Izba 

nie kwestionuje, że wyliczenia w zakresie tych czterech pozycji kosztorysu były szczegółowe 

i uwzględniały okoliczności wymagane przez Zamawiającego, niemniej nie sposób uznać, by 

przedstawiona  w  dość  ograniczonym  zakresie  kalkulacja  była  wystarczająca  do  dokonania 

oceny, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska.  

Zwrócić  należy  uwagę  także,  iż  Zamawiający  wymagał  od  Przystępującego  wykazania 

wpływu  cen  dostawców  materiałów  na  możliwość  obniżenia  cen  jednostkowych  zawartych 

w 

kosztorysie  ofertowym.  W  tym  zakresie  Zamawiający  wskazał  także  na  konieczność 

przedstawienia  szczegółowej  kalkulacji  pozycji  kosztorysowych  z  uwzględnieniem  cen 

materiałów przedstawionych w załączniku nr 3 do pisma Przystępującego z dnia 8 września 

2017 r. Zamawiający nie ograniczył treści żądania wyłącznie do przedstawienia wpływu cen 

materiałów  na  cztery  konkretne  pozycje  kosztorysu  ofertowego  dla  Przedmiaru  PR-03  (tj. 

poz. 1-4

), tym bardziej, że kosztorys ofertowy, także w zakresie dotyczącym Przedmiaru PR-

ale  i  pozostałych  przedmiarów,  zawierał  jeszcze  szereg  innych  pozycji,  na  których 

wycenę  wpływały  koszty  materiałów  pozyskiwanych  od  dostawców.  Przystępujący 

tymczasem  w 

żaden  sposób  nie  odniósł  się  do  kwestii  wpływu  oferowanych  przez 

dostawców  cen  materiałów  na  kalkulację  innych,  niż  przedstawione  w  Załączniku  nr  4, 

pozycji kosztorysowych.  

O  tym,  że  wyjaśnienia  Przystępującego  w  powyższym  zakresie  nie  były  wystarczające 

w ocenie  Izby 

świadczy  fakt,  iż  Zamawiający  samodzielnie  dokonał  analizy  porównawczej 

w 

zakresie cen ujętych przez Przystępującego oraz cen zawartych w ofertach poddostawców 

załączonych  przez  Przystępującego  do  wyjaśnień  z  dnia  8  września  2017  r.  Zamawiający 

w 

odpowiedzi  na  odwołanie  przedstawił  w  tabeli  na  stronie  10  wyniki  analizy 

przeprowadzonej  w  powyższym  zakresie  dla  budowy  kanałów  z  rur  przewiertowych 

kamionkowych  glazurowanych  (poz;  5 

–  8  kosztorysu  ofertowego  PR-03),  co  podsumował 

stwierdzeniem, iż złożone przez Przystępującego dowody w postaci cen oferowanych przez 

poddostawców  mają  kluczowy  wpływ  na  kalkulację  ceny  ofertowej,  albowiem  cena 

materiałów  jest  najistotniejszym  elementem  cenotwórczym.  Zamawiający  wskazał  ponadto, 

iż dokonał porównania cen materiałów wskazanych w załączniku nr 3 do wyjaśnień z dnia 8 

września  2017  r.  z  cenami  jednostkowymi  przyjętymi  w  kosztorysie  inwestorskim,  jak 

również, iż dokonał porównania wartości robót realizowanych z wykorzystaniem materiałów 

wskazanych w tym załączniku, a wartością robót wynikającą z kosztorysu inwestorskiego. Z 

analizy  tej  wynikało,  że  tam  gdzie  Przystępujący  otrzymał  ofertę  na  sam  materiał  (wraz  z 

kosztem zakupu) tańszą od wartości przyjętej w kosztorysie, tam również o podobny procent 

tańsza  jest  pozycja  w  kosztorysie  ofertowym  Przystępującego  od  pozycji  w  kosztorysie 

inwestorskim.  Stosowną  analizę porównawczą Zamawiający  przedstawił  w  tabeli  na  stronie 

11  odpowiedzi  na  odwołanie,  częściowo  objętej  tajemnicą  przedsiębiorstwa.  Powyższe 

działanie Zamawiającego w ocenie Izby jednoznacznie wskazuje, że, aby dokonać oceny czy 

oferta  Przystępującego  zawiera  rażąco  niską  cenę,  Zamawiający  musiał  przeprowadzić 

szereg  czynności  mających  na  celu  ustalenie,  jak  zaoferowane  przez  dostawców  ceny 

materiałów wpłynęły na kalkulację ceny przez Przystępującego, sam Przystępujących takich 

okoliczności bowiem nie przedstawił.  

W tym miejscu Izba zwraca uwagę, iż Przystępujący w zasadzie w ogóle nie wyjaśnił jak 

przedstawione  w  ofertach  dostawców  ceny  poszczególnych  materiałów  wpłynęły  na 

ustalenie cen poszczególnych pozycji kosztorysu, jaką oszczędność pozwoliły wygenerować, 

nie  podał  realnych  wartości  obniżających  cenę,  nie  odniósł  się  do  konkretnych  wyliczeń. 

Sama  kalkulacja  (przedstawiona  wyłącznie  dla  poz.  1-4  Przedmiaru  PR-03)  wskazywała 

jedynie  ceny  zastosowanych  materiałów,  w  treści  wyjaśnień  nie  udzielono  odpowiedzi  na 

pytanie,  jak  te  ceny  mają  się  do  cen  wynikających  z  ofert  dostawców  załączonych  do 

wyjaśnień  z  dnia  8  września  2017  r.  (czego  wprost  oczekiwał  Zamawiający  w  wezwaniu), 

jaka  dzięki  temu  jest  generowana  oszczędność.  Przystępujący  wskazał  jedynie,  iż  ceny  te 

odzwierciedlają rynkowe wartości tego rodzaju materiałów, co jednak nie było przedmiotem 

zapytania  Zamawiającego.  Celem  wezwania  wystosowanego  przez  Zamawiającego  było 

wyjaśnienie,  w  jaki  sposób  ceny  określonych  materiałów  oferowanych  przez  dostawców 

wpływają  na  wymiar  cen  jednostkowych  przedstawionych  w  kalkulacji  pozycji 

kosztorysowych, a wyjaśnienia w tym zakresie miały zostać poparte szczegółową kalkulacją 

pozycji  kosztorysowych,  co  nie  zostało  jednak  w  sposób  adekwatny  przedstawione  przez 

Przystępującego.  Tymczasem  Zamawiający  sam  podjął  próbę  wyciągnięcia  wniosków  jak 

ceny  dostaw  materiałów  przekładają  się  na  ceny  wskazane  w  kosztorysie  ofertowym, 

porównując  wartość  robót  realizowanych  z wykorzystaniem  tych  materiałów,  a  wartością 

robót  wynikającą  z  kosztorysu  inwestorskiego.  Izba  zwraca  jednak  uwagę,  iż  Zamawiający 

nie  może  wyręczać  wykonawcy  w przedstawianiu  okoliczności  uzasadniających  realność 

zaoferowanej  ceny  w  sytuacji,  gdy  wyjaśnienia  wykonawcy  nie  są  kompleksowe  i  nie 

odpowiadają wymogom określonym przez Zamawiającego w wezwaniu do wyjaśnień, to po 

stronie wykonawcy leży bowiem obowiązek wykazania, że zaoferowana cena nie jest rażąco 

niska,  co  tyczy  się  zarówno  postępowania  o udzielenie  zamówienia  publicznego,  jak  i 

postepowania  odwoławczego  przed  Krajową  Izbą  Odwoławczą.  Opieranie  się  przez 

Zamawiającego  na  samodzielnie  dokonanej  analizie  porównawczej  cen  ujętych  przez 

Przystępującego  oraz  cen  zawartych  w  ofertach  poddostawców,  co  miało  miejsce  w 

niniejszej  sprawie,  może  budzić  wątpliwości  chociażby  z punktu  widzenia  zasady  równego 

traktowania  wykonawców  i  może  być  uznane  za  próbę  uwiarygodnienia,  że  oferta 

Przystępującego  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  w  obliczu  złożenia  niekompletnych 

wyjaśnień  przez  samego  Przystępującego.  Tymczasem  mając  na  względzie  założenia 

wynikające z art. 7 ust. 1 Ustawy Pzp Zamawiający jest zobligowany do dokonania rzetelnej i 

obiektywnej oceny wyjaśnień wykonawców w przedmiocie rażąco niskiej ceny, przyjęcie zaś 

przez  Zamawiającego  za  prawidłowe  wyjaśnień,  które  są  niepełne,  stanowi  naruszenie  art. 

90 ust. 3 Ustawy Pzp.  

Na  marginesie  Izba  wskazuje,  iż  z  treści  wyjaśnień  Przystępującego  z  dnia  30 

października  2017  r.  można  wywieść  wniosek,  iż  w  rzeczywistości  –  zamiast  wykazać 

Zamawiającemu,  że  zaoferowana  przez  niego  cena  nie  jest  ceną  rażąco  niską    - 

Przystępujący  podjął  polemikę  z twierdzeniami podnoszonymi  przez  Odwołującego  w  treści 

odwołania  z  dnia  13  października  2017  r.,  które  stało  się  podstawą  do  unieważnienia 

czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  w  postępowaniu  i  wystosowania  do 

Przystępującego  ponownego  wezwania  do  wyjaśnień  w zakresie  rażąco  niskiej  ceny. 

Wskazuje  na to  m.in. 

bezpośrednie odniesienie się w treści wyjaśnień do pozycji  wyceny z 

oferty Przystępującego wskazywanych w tymże odwołaniu (strona 8 wyjaśnień). Tymczasem 

Zamawiający  żądał  konkretnych  odpowiedzi,  jak  wskazane  w  treści  wyjaśnień  z  dnia  8 

września  2017  r.  okoliczności  wpływają  na  obniżenie  kosztów  realizacji  zamówienia  oraz 

przedłożenia kalkulacji potwierdzających dokonaną wycenę. Przystępujący co do zasady nie 

wykazał  sposobu  tego  wpływu,  nie  podał  realnych  wartości  obniżających  cenę  czy 

generujących  oszczędności.  Konkretne  kwoty  w  odniesieniu  do  przedmiotowej  inwestycji 

podane zostały jedynie w odniesieniu do oszczędności wynikających z pozyskania w wyniku 

prac rozbiórkowych materiału betonowego i asfaltobetonowego, z którego uzyskany zostanie 

przychód  ze  sprzedaży,  przy  czym  w  stosunku  do  całkowitej  ceny  oferty  wysokość 

wygenerowanych  w  ten  sposób  oszczędności  wskazana  w  wyjaśnieniach  (tj.  kwota  35 179 

zł)  była  nieznaczna  i  na  jej  podstawie  nie  można  było  wywieść  wniosku  o realności 

zaoferowanej  ceny.  Nie  wskazano 

także  jak  ewentualne  skrócenie  okresu  czasu  realizacji 

przedmiotowej 

inwestycji 

z 

uwagi 

na 

posiadanie 

wykwalifikowanej 

kadry 

i 

wyspecjalizowanego  sprzętu  wpłynie  na  minimalizację  kosztów  robocizny  i  sprzętu, 

twierdzenia  Przystępującego  w  tym  zakresie  ograniczają  się  do  stwierdzenia,  iż 

„oszczędność  czasu  wynosi  więc  20%,  co  niewątpliwie  ma  znaczący  wpływ  na  ponoszone 

na  realizacje 

kontraktu  koszty  związane  z  prowadzeniem  i  zabezpieczeniem  budowy,  tj.  w 

szczególności koszty zaplecza budowy, koszty pracowników, dozoru technicznego, sprzętu i 

transportu.”  Zamawiający  w  odpowiedzi  na  odwołanie  wskazał,  iż  taka  argumentacja  jest 

cenna, 

bowiem  krótszy  czas  realizacji  wiąże  się  z  mniejszymi  kosztami  utrzymania  placu, 

tymczasem  w  treści  wyjaśnień  Przystępującego  nie  znalazły  się  jakiekolwiek  konkretne 

informacje  co  do  oszczędności,  jakie  powstały  lub  mogą  powstać  dzięki  powyższej 

okoliczność, nie przedstawiono żadnych wyliczeń w tym zakresie. Przystępujący nie wykazał 

również  w sposób  mierzalny,  dający  się  zweryfikować,  jaki  wpływ  na  oszczędności  przy 

realizacji  przedmiotowego  zamówienia  mają  obecnie  realizowane  przez  Przystępującego 

kontrakty,  poza  wskazanymi  raba

tami  dotyczącymi  cen  materiałów,  których  przełożenia  na 

cenę oferty – jak już opisano powyżej – nie uzasadnił.   

Izba  nie  kwestionuje,  iż  przedstawione  w  wyjaśnieniach  okoliczności  mogą  mieć 

znaczenie  dla  powstania 

oszczędności  podczas  realizacji  przedmiotowego  zamówienia, 

niemniej  treść  tych  wyjaśnień  –  w  obliczu  braku  konkretnych  informacji  jak  określone 

okoliczności wpływają na ceny wskazane w kosztorysie ofertowym - nie pozwala na uznanie 

ich za wystarczające  do  wykazania,  że wykonawca ten  nie  zaoferował  rażąco  niskiej  ceny. 

D

la wyjaśnienia elementów ceny mających wpływ na jej wysokość istotne jest powołanie się 

na konkretne wartości i ich wpływ na cenę, a nie jedynie przedstawienie ogólnych twierdzeń. 

Wyjaśnienia  przedstawione  przez  Przystępującego  mogą  co  najwyżej  uzupełniać 

szczegółowe analizy i wyliczenia, nie mogą jednak ich zastępować. Przystępujący ograniczył 

się do ogólnych stwierdzeń dotyczących posiadania wykwalifikowanej kadry, nowoczesnego 

sprzętu,  posiadania  własnego  węzła  betoniarskiego,  współwłasności  wytwórni  mas 

mineralno-bitumicznych  oraz  korzystnych 

rabatów  od  dostawców  materiałów,  jednakże  nie 

przedstawił  Zamawiającemu  żadnej  analizy,  w  jakim  stopniu  każda  z  przywołanych 

okoliczności  umożliwia  mu  obniżenie  ceny  za  realizację  zamówienia  i  jakiego  rzędu 

oszczędności  osiąga  on  z  tytułu  wskazanych  okoliczności.  Podkreślić  ponadto  należy,  że 

szereg 

okoliczności,  na  które  powołał  się  Przystępujący,  to  okoliczności  powszechnie 

dostępne  wykonawcom  operującym  w  branży  wodno  –  kanalizacyjnej,  w  tym  obejmującej 

przebudowę  dróg  (np.  własne  maszyny,  wykwalifikowana  kadra,  doświadczenie,  korzystne 

umowy  z  dostawcami),  zaś  Przystępujący  nie  wykazał,  w  jaki  sposób  w  tym  konkretnym 

postępowaniu przetargowym okoliczności te umożliwiają mu tak znaczne obniżenie kosztów. 

Zwrócić  należy  uwagę,  iż  różnica  pomiędzy  ofertą  Przystępującego  a  kosztorysem 

inwestorskim  była  bardzo  duża,  zwłaszcza  jeśli  weźmie  się  pod  uwagę  prace  stanowiące 

główny  element  realizacji  zamówienia  opisane  w Przedmiarze  PR-03,  których  wartość  w 

kosztorysie  ofertowym 

Przystępującego  jest  ponad  trzykrotnie niższa od  wartości  tych prac 

szacowanej  w  kosztorysie  inwestorskim  (1 869 

471  zł  netto  w  ofercie  Przystępującego,  a 

944,83 zł netto w kosztorysie inwestorskim). W tym stanie rzeczy, w ocenie Izby, brak 

było  podstaw  do  uznania,  że  złożone  wyjaśnienia  w  sposób  jednoznaczny  i  nie  budzący 

wątpliwości  pozwalały  na  ustalenie,  że  oferta  Przystępującego  nie  zawiera  rażąco  niskiej 

ceny. 

Przypomnieć należy,  iż  wystosowanie wezwania  w  trybie art.  90  ust.  1  i  1a  Ustawy  Pzp 

oznacza  dla  wykonawcy  obowiązek  wykazania,  że  zaproponowana  przez  niego  cena  lub 

proponowany  koszt  nie  ma  charakteru  rażąco  niskich.  Obowiązkiem  wykonawcy  jest  więc 

dostarczenie 

wyczerpujących  wyjaśnień,  które  w  pierwszej  kolejności  powinny  odnosić  się 

właśnie  do  wątpliwości  Zamawiającego  sformułowanych  w  wezwaniu.  Zaznaczyć  tutaj 

należy,  że  Przystępujący  był  dwukrotnie  wzywany  do  złożenia  wyjaśnień  w  przedmiocie 

rażąco niskiej ceny, a w drugim wezwaniu zamawiający precyzyjnie wskazał jakich informacji 

od  Przystępującego  oczekuje.  Pomimo tego  Przystępujący  nie przedstawił  wyjaśnień, które 

w 

sposób  kompleksowy  odnosiłyby  się  do  pytań  Zamawiającego  wskazanych  w  wezwaniu 

z 

dnia 23 października 2017 r. i potwierdzałyby realność zaoferowanej ceny. W ocenie Izby 

wobec  faktu,  że  ciężar  dowodu  wykazania  realnego  charakteru  ceny,  adekwatnego  do 

przedmiotu  zamówienia,  gwarantującego  możliwość  jego  prawidłowego  wykonania  obciąża 

wykonawcę, to wykonawca ten powinien odpowiedzieć w sposób kompleksowy na wszystkie 

pytania  zamawiającego,  złożyć  żądane  kalkulacje  i  dowody.  W  interesie  wykonawcy  jest 

także  przedstawienie  wyjaśnień  w  jak  najszerszym  zakresie  -  pozwalającym  na 

zaakceptowanie  rynkowego  charakteru  pr

oponowanej  ceny,  biorąc  po  uwagę  istniejące 

uwarunkowania rynkowe  i  racjonalność  przyjętych założeń  kalkulacyjnych (por. m.in.  wyrok 

KIO z 2 czerwca 2014 r., sygn. akt KIO 985/14). 

Ponadto  Izba  wskazuje,  iż  w  przedmiotowym  postępowaniu  odwoławczym,  ciężar 

wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny zgodnie z art. 190 ust. 1a pkt 1 Ustawy 

P

zp  spoczywał  na  Przystępującym,  który  w  ocenie  Izby  ciężarowi  temu  nie  sprostał. 

Podkreślenia  wymaga,  że  wykonawca  broniący  swojej  oferty,  winien  w  szczególności 

wykazać  zasadność  i  rzetelność  wyjaśnień  złożonych  w  wyniku  wezwania  wystosowanego 

przez  zamawiającego  na  mocy  art.  90  ust.  1  Ustawy  Pzp.  Izba  w  postępowaniu 

odwoławczym  ocenia  bowiem  zgodność  z  prawem  czynności  zamawiającego,  czyli  -  w 

rozpoznawanym 

przypadku 

trafność  oceny  przez  zamawiającego  złożonych 

wyjaśnień. Przystępujący  zaś,  w  zasadzie  poza  wskazaniem,  że  wszystkie  informacje  w 

powyższym  zakresie  przedstawił  w wyjaśnieniach,  ograniczył  się  do  stwierdzenia,  że 

przedmiar  został  wypełniony  przez  niego  w  sposób  jasny  i  czytelny,  w  oparciu  o  własną 

kalkulację z uwzględnieniem wszystkich zapisów SIWZ.  

Mając  powyższe  na  uwadze,  na  gruncie  udzielonych  przez  Przystępującego  wyjaśnień, 

w rozpoznawanej  sprawie  Izba 

uznała,  że  zaoferowana  przez  Przystępującego  cena  może 

budzić wątpliwości, co do tego czy nie jest rażąco niską. Wobec tego potwierdził się stawiany 

przez  Odwołującego  zarzut  niezasadnego  uznania,  że  udzielone  przez  Przystępującego 

wyjaśnienia są wystarczające do stwierdzenia, że oferta tego wykonawcy nie zawiera rażąco 

niskiej ceny, tj. zarzut  naruszenia art. 90 ust. 1 i 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 Ustawy Pzp. 

Potwierdził  się  także  powiązany  z  powyższym  zarzutem  zarzut  naruszenia  art.  7  ust.  1 

Ustawy  P

zp,  w  ocenie  Izby  brak  bowiem  dokonania  rzetelnej  oceny  wyjaśnień  wykonawcy 

przez  Zamawiającego  stanowi  naruszenie  tego  przepisu.  W  kontekście  niekompletności 

wyjaśnień  Przystępującego  w zakresie  rażąco  niskiej  ceny,  należy  mieć  na  względzie,  że 

ustawa  chr

oniąc  zamawiającego  przed  groźbą  nienależytego  wykonania  zamówienia  z 

powodu zaniżenia ceny oferty nakazuje odrzucenie oferty w dwóch sytuacjach. Po pierwsze 

na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  4  Ustawy  Pzp,  gdy  Zamawiający  ustali,  że  cena  oferty  jest 

rażąco niska, po drugie na podstawie art. 90 ust. 3 Ustawy Pzp w sytuacji, gdy wykonawca 

uprzednio  wezwany  do  złożenia  wyjaśnień  nie  złoży  wyjaśnień  albo  gdy  wyjaśnienia  te 

potwierdzają,  że  cena  oferty  jest  rażąco  niska.  Zrównanie  przez  ustawodawcę  sytuacji 

wykona

wcy  lekceważącego  wezwanie  zamawiającego  z  rzeczywistym  zaniżeniem  ceny 

oferty  wskazuje  na  doniosłość  obowiązku  złożenia  wyjaśnień.  Dlatego  też  Izba  podziela 

ugruntowany  w 

orzecznictwie  pogląd,  że  sytuacja  prawna  wykonawcy,  który  złożył 

wyjaśnienia  nieadekwatne  do  wezwania  Zamawiającego,  nie  pozwalające  na  ustalenie,  ze 

cena  oferty  została  obliczona  prawidłowo,  jest  taka  sama  jak  sytuacja  prawna  wykonawcy, 

który wyjaśnień nie złożył w ogóle i skutkuje odrzuceniem oferty (por. m.in. wyrok KIO z dnia 

19  maja 

2016  r.,  sygn.  akt  KIO  722/16).  W  tym  stanie  rzeczy  zasadnym  były  twierdzenia 

Odwołującego, iż oferta Przystępującego powinna zostać odrzucona.  

W  konsekwencji  Izba  nakazała  zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej,  powtórzenie  czynności  badania  i  oceny  ofert  oraz  odrzucenie  oferty 

Przystępującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 Ustawy Pzp. Pomimo 

dosyć  jednoznacznego  brzmienia  art.  90  ust.  3  Ustawy  Pzp  nie  można  bowiem  przyjąć,  iż 

przepis ten stanowi s

amodzielną podstawę do odrzucenia oferty. To może nastąpić tylko na 

podstawie  przesłanek  określonych  w art.  89  ust.  1  Ustawy  Pzp,  a  w  tym  przypadku  –  na 

podstawie  przesłanki  określonej  w art.  89  ust.  1  pkt  4  Ustawy  Pzp. Zamawiający  odrzuca 

bowiem ofertę, a nie wyjaśnienia. Tak więc brak wyjaśnień i dowodów albo niewystarczające 

wyjaśnienia  i  dowody  potwierdzają  powzięte  podczas  badania  ofert  przekonanie,  iż  oferta 

zawiera rażąco niską cenę lub koszt.  

II. 

W ocenie Izby nie potwierdził się podnoszony przez Odwołującego zarzut naruszenia art. 

89  ust.  1  pkt  2  Ustawy 

Pzp  poprzez  zaniechanie  jego  zastosowania  polegające  na 

pominięciu  oświadczenia  Przystępującego  złożonego  w  treści  wyjaśnień  nr  2  w  zakresie 

zamiaru zastosowania ścianek szczelnych jedynie na długości 1% projektowanych kanałów, 

gdy tymczasem z treści Opisu Przedmiotu Zamówienia (dokument pn. „Opis PW KS", pkt II 

ppkt  5,  „Preambuła  Obszar  D_KS",  pkt  2  Ilości,  pkt  4  Wycena)  wynika,  że  zabezpieczenie 

przy  pomocy  ścianek  szczelnych należy  wykonać dla  10%  długości  wykopu,  a jakiekolwiek 

zmiany  w  tym  zakresie  będą  mogły  być  wprowadzone  dopiero  na  etapie  realizacji 

zamówienia. 

Zgodnie  z  punktem  II.5.  dokumentu  Opis  PW  KS  „zabezpieczenie  przy  pomocy  ścianek 

szczelnych  należy  wykonać  dla  10%  długości  wykopu,  kiedy  nie  ma  możliwości 

zabezpieczenia  przy  pomocy  obudowy  samopogrążalnej  (nie  więcej  niż  10%  długości 

wykopu).”  W  ocenie  Izby  treść  ww.  postanowienia  nie  narzuca  wykonawcom  konieczności 

bezwzględnego  zastosowania  ścianki  szczelnej  na  odcinku  10%  długości  całego  wykopu. 

Z 

brzmienia  tego  punktu  wynika,  że  wymóg  zastosowania  ścianek  szczelnych  ma  miejsce 

w 

sytuacji,  kiedy  nie  ma  możliwości  zabezpieczenia  przy  pomocy  zabudowy 

samopogrążalnej.  A  contrario  oznacza  to,  że  jeżeli  istnieje  możliwość  użycia  innej  metody 

zabezpieczenia, to brak jest konieczności zastosowania ścianek szczelnych w wymiarze aż 

10% długości wykopu. Wymiar ten został określony przez Zamawiającego jako maksymalny, 

co  potwierdza  dodane  w  nawiasie  stwierdzenie  „nie  więcej  niż  10%  długości  wykopu.”  A 

zatem wykonawcy 

– po analizie całokształtu dokumentacji projektowej i rozważeniu ryzyka – 

mieli  możliwość  przyjęcia,  że  zastosowanie  ścianek  szczelnych  będzie  miało  miejsce  w 

niższym  wymiarze  niż  określony  przez  Zamawiającego  maksymalny  wymiar  10%  długości 

wykopu.  

Odwołujący w toku postępowania przed Izbą nie wykazał, dlaczego ewentualne założenie 

przez  wykonawców  zastosowania  zabezpieczenia  ściankami  szczelnymi  w  niższym  niż 

dziesięcioprocentowym  wymiarze  jest  niemożliwe  bądź  nieuzasadnione  na  gruncie 

dokumentacji  projektowej. 

W  szczególności  nie  udowodnił,  iż  z  dokumentacji  projektowej 

wynika bezwzględny wymóg uwzględnienia w kosztorysie zastosowania ścianek szczelnych 

w wymiarze maksymalnym, tj. 10% długości wykopu. Odwołujący wskazał jedynie, iż w jego 

ocenie  obowiązkiem  wykonawców  było  przyjęcie  założeń  wynikających  z  dokumentacji 

projektowej, które on sam zrozumiał w określony sposób – jako wymóg przyjęcia na etapie 

konstruowania  oferty  zabezpieczenia  przy  pomocy  ścianek  szczelnych  dla  10%  długości 

całego  wykopu.  Tymczasem  interpretacja  przedmiotowego  zapisu  prezentowana  przez 

Zamawiającego  i  Przystępującego  w  ocenie  Izby  wynika  literalnie  z  treści  tego 

postanowienia.  Dodatkowo 

znajduje  ona 

potwierdzenie  w  przedłożonych  przez 

Zamawiającego  w  toku  postępowania  odwoławczego  opinii  inżynierów  budownictwa.  W 

opinii  sporządzonej  przed  mgr  inż.  Jakuba  Zawady  pełniącego  nadzór  autorski  nad 

przedmiotową  inwestycją  wskazano,  iż  dokumentacja  projektowa  nie  narzuca  konieczności 

bezwzględnego zastosowania ścianki szczelnej. Wskazany w punkcie II.5. Opisu PW KS ma 

na celu zwrócenie uwagi wykonawcy robót, że jeżeli nie będzie możliwości wykorzystania do 

zabezpieczenia wy

kopów zabudowy samopogrążalnej, to trzeba będzie zastosować ściankę 

szczelną i to należy przewidzieć w kosztach ogólnych budowy. Oznacza to, że dokumentacja 

projektowa  umożliwia  każdemu  wykonawcy  wybór  metody  zabezpieczenia  wykopów,  przy 

założeniu,  że  będzie  to wybór  zgodny  z  obowiązującymi  przepisami  i  sztuką  budowlaną.  Z 

kolei w Opinii technicznej mgr inż. Andrzeja Jamrozego wskazano, iż w projekcie założono, 

że wariant zabezpieczenia ściankami szczelnymi nie przekroczy 10% długości wykopu, a nie 

że  musi  wynosić  10%  długości  wykopu.  Dokumentacja  techniczna  budowy  kanalizacji 

sanitarnej  zakłada  opcjonalne  wykonanie  zabezpieczenia  ścian  wykopu  poprzez  zabicie 

ścianek  szczelnych  lub  zastosowanie  obudów  samopogrążalnych,  co  jest  zgodne  z 

przepisami  prawa,  zasa

dami  bhp  i  sztuką  budowlaną.  W opinii  tej  wskazano  ponadto,  iż  w 

projekcie 

oraz  w  specyfikacji  brak  jest  zapisów  zabraniających  założenia,  że  obudowa  z 

grodzic  wbijalnych  (ścianki  szczelne)  stanowić  będzie  1%  długości  całego  wykopu,  a 

dodatkowo  jest  to  uza

sadnione  technicznie.  Za  spójne  z wnioskami  wynikającymi  z 

powyższych  opinii  należy  uznać  twierdzenia  Przystępującego,  który  wskazał,  iż  na  całym 

odcinku  S20  do  S28  (na  którym  to  w  projekcie  założono  możliwość  zastosowania  ścianek 

szczelnych)  jest  tylko  je

den  element  gdzie  nie  pojawiają  się  zwietrzenia  piaskowca  i 

występują  warunki  umożliwiające  wprowadzenie  grodzic,  tj.  od  S25  do  26  i  to  jest  ten  1% 

zakresu, przyjęty przez Przystępującego. 

W  tym  stanie  rzeczy  n

ie  można  uznać,  że  oferta  Przystępującego  nie  odpowiada  treści 

SIWZ,  nie  zostało  to  bowiem  wykazane  przez  Odwołującego.  Podkreślić  trzeba,  iż 

postępowanie  przed  Izbą  jest  postępowaniem  kontradyktoryjnym,  czyli  spornym,  z  którego 

istoty  wynika,  że  spór  toczą  strony  oraz  uczestnicy  postępowania  i  to  oni  mają  obowiązek 

wykazywania  dowodów,  z  których  wywodzą  określone  skutki  prawne.  Wskazuje  na  to 

bezpośrednio art. 190 ust. 1 Ustawy Pzp, zgodnie z którym strony i uczestnicy postępowania 

odwoławczego  są  obowiązani  wskazywać  dowody  dla  stwierdzenia  faktów,  z których 

wywodzą  skutki  prawne.  Przepis  ten  nakłada  na  Strony  postępowania  obowiązek,  który 

zarazem jest uprawnieniem Stron, wykazywania dowodów na stwierdzenie faktów, z których 

wywodzą  skutki  prawne.  Izba  wskazuje,  że  postępowanie  odwoławcze  jest  odrębnym  od 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  postępowaniem,  które  ma  na  celu 

rozstrzygnięcie  powstałego  pomiędzy  Stronami  sporu.  W  trakcie  postępowania 

odwoławczego to Odwołujący kwestionuje podjęte przez Zamawiającego decyzje w zakresie 

oceny  ofe

rt  i  wykonawców  w postępowaniu,  nie  zgadza  się  z  podjętymi  czynnościami  lub 

zaniechaniem określonych działań, tak więc zgodnie z regułą płynącą z art. 190 Ustawy Pzp 

to  na  Odwołującym  spoczywa  ciężar  dowiedzenia,  że  stanowisko  Zamawiającego  jest 

nieprawidłowe (por. wyrok KIO z dnia 25 października 2016 r., sygn. akt KIO 1911/16). Jako, 

że  to  Odwołujący  domagał  się  odrzucenia  oferty  Przystępującego  jako  nieodpowiadającej 

treści  SIWZ,  to  na  nim  spoczywał  ciężar  dowodu  w  tym  zakresie.  Z  powyższych względów 

Izb

a nie uwzględniła zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 Ustawy Pzp, a w konsekwencji 

nie  potwierdził  się  także  powiązany  z  powyższym  zarzutem  zarzut  naruszenia  art.  7  ust.  1 

Ustawy Pzp 

Na  marginesie  jedynie  Izba  wskazuje,  iż  niezrozumiałe  jest  stanowisko  Zamawiającego, 

jakoby  zabezpieczenie  ściankami  szczelnymi  miało  dotyczyć  odcinka  długości  wynoszącej 

10% z 10% długości całego wykopu, czyli w odniesieniu do co najwyżej 1% długości całego 

wykopu. 

Zwrócić  należy  uwagę,  iż  w  treści  punktu  II.5  Opisu  PW  KW  dwukrotnie  użyto 

sformułowania „10% długości wykopu” – po pierwsze dla wskazania, iż zabezpieczenie przy 

pomocy  ścianek  szczelnych  należy  wykonać  dla  10%  długości  wykopu,  kiedy  nie  ma 

możliwości  zabezpieczenia  przy  pomocy  obudowy  samopogrążalnej,  a  po  drugie  dla 

wskazania,  że  te  10%  długości  wykopu  ma  wymiar  maksymalny  („nie  więcej  niż  10% 

długości  wykopu”).  Zamawiający  w  postanowieniu  tym  nie  rozróżniał  pojęcia  „długości 

wykopu”  od  pojęcia  „długości  całego  wykopu”,  na  co  powołano  się  w  odpowiedzi  na 

odwołanie (akapit 45). Dlatego też nie sposób przyjąć, że wskazane w punkcie II.5 Opisu PW 

KS w nawiasie pojęcie „10% długości wykopu” odnosiło się do długości całego wykopu, gdy 

z  kolei  użyte  w  części  zdania  przed  nawiasem  tożsame  pojęcie miało  odnosić  się  tylko  do 

długości  odcinka,  na  którym  nie  ma  możliwości  zabezpieczenia  przy  pomocy  obudowy 

samopogrążalnej. Pozostaje to w sprzeczności z twierdzeniami Zamawiającego wskazanymi 

w akapicie (44) odpowiedzi na odwołanie, iż zgodnym z wymaganiami Zamawiającego było 

przyjęcie  przez  wykonawców  każdej  ilości,  pod  warunkiem,  że  nie  będzie  ona  większa  od 

10%  długości  wykopu.  Taka  interpretacja  nie  znajduje  także  potwierdzenia  w  treści 

przedstawionych przez Zamawiającego opinii inżynierów budownictwa.  

III. 

Izba po

zostawiła bez rozpoznania zarzut naruszenia art. 8 ust. 3 Ustawy Pzp w zw. z art. 

11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. 

U.  

z 2003 roku nr 153 poz. 1503 ze zm., dalej „u.z.n.k.”) w zakresie obejmującym zaniechanie 

ujawnienia  treści  załączników  nr  1  i  3  do  pierwszych  wyjaśnień  Przystępującego  z  dnia 

września 2017 r. w zakresie rażąco niskiej ceny. W ocenie Izby odwołanie w powyższym 

zakresie  zostało  wniesione  z  uchybieniem  terminu,  o  którym  mowa  w  art.  182  ust  3  pkt  1 

Ustawy 

Pzp.  Zwrócić  należy  uwagę,  iż  o  odmowie  udostępnienia  przedmiotowych 

dokumentów odwołujący powziął informację już w dniu 5 października 2017 r., kiedy to miał 

wgląd  do  dokumentacji  postępowania.  Wśród  udostępnionych  wówczas  Odwołującemu 

dokumentów  nie  było  wyjaśnień  Przystępującego  z  dnia  8  września  2017  r.  Zgodnie 

z 

przywołanym  powyżej  art.  182  ust.  3  pkt  1  Ustawy  Pzp,  wobec  czynności  innych  niż 

wskazane w ust. 1 i 2 tego przepisu, takich jak m.in.  nieza

sadne zaniechanie udostępnienia, 

odtajnienia 

informacji, która nie stanowi tajemnicy przedsiębiorstwa i jako taka powinna być 

jawna  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  -  odwołanie  wnosi  się  w 

terminie 10 dni od dnia, w którym powzięto lub przy zachowaniu należytej staranności można 

by

ło  powziąć  wiadomość  o  okolicznościach  stanowiących  podstawę  jego  wniesienia.  Jak 

wskazuje  się  w  orzecznictwie  KIO  oraz  doktrynie,  ustawa  Prawo  zamówień  publicznych  w 

odniesieniu  do  kwestionowanej  czynności  -  braku  uchylenia  zakazu  ujawnienia  informacji 

ni

estanowiących  tajemnicy  przedsiębiorstwa  -  nie  zobowiązuje  zamawiającego  do 

powiadamiania  wykonawców  o  zastrzeżeniu  w  ofercie  takich  informacji.  Jednocześnie 

przepisy  Ustawy  Pzp 

stanowią  o jawności  postępowania  o  zamówienie  publiczne.  Tym 

samym  w  ocenie  Iz

by,  każdy  wykonawca,  przy  zachowaniu  należytej  staranności,  może 

powziąć  wiadomość  o  zastrzeżeniu  określonych  informacji  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa 

po  niezwłocznym  złożeniu  wniosku  o udostępnienie  oferty  lub  innych  dokumentów,  które 

takie  informacje  z

awierają  (jak  np.  w  tym  wypadku  wyjaśnień  w  przedmiocie  rażąco  niskiej 

ceny). 

Wraz  z  odmową  udostępnienia  przez  Zamawiającego  dokumentów  zawierających 

zastrzeżone  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  informacje,  rozpoczyna  się  bieg  terminu  do 

wniesienia odwołania na zaniechanie ich ujawnienia przez Zamawiającego (por. m.in. wyrok 

Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 3 lutego 2015 r., sygn. akt KIO 108/15).  

Dlatego  też,  w  ocenie Izby,  termin  na  wniesienie  odwołania w  powyższym  zakresie miał 

swój  początek  w  chwili,  kiedy  Odwołującemu  odmówiono  udostępnienia  załączników  do 

wyjaśnień  Przystępującego  z  dnia  8  września  2017  r.,  tj.  w  dniu  5  października  2017  r.,  to 

wtedy  bowiem  Odwołujący  powziął  wiedzę  o  tym,  że  Zamawiający  uznał  za  skuteczne 

zastrzeżenie 

informacji 

przedstawionych 

w 

tych 

załącznikach 

jako 

tajemnicy 

przedsiębiorstwa Przystępującego.  Mieć należy  na  uwadze,  iż    tożsamy  zarzut  Odwołujący 

podnosił już w treści odwołania w sprawie o sygn. akt KIO 2149/17, wniesionego w dniu 13 

października  2017  r.,  na  co  zwracał  uwagę  Zamawiający.    Powyższe  odwołanie,  w  tym 

zarzut  dotyczący  zaniechania  odtajnienia  przedmiotowych  dokumentów,  zostało  przez 

Odwołującego  cofnięte  w  całości  wobec  przekazanej  przez  Zamawiającego  informacji  o 

unieważnieniu czynności wyboru oferty najkorzystniejszej. Odwołujący nie podtrzymał zatem 

odwołania  w części  obejmującej  zaniechanie  ujawnienia  przedmiotowych  dokumentów  i 

postępowanie  odwoławcze  zostało  umorzone  w  całości. W obecnym  postępowaniu  nie  jest 

już  możliwe  rozpoznanie  przedmiotowego  zarzutu  z  uwagi  na  uchybienie  ustawowemu 

terminowi na wniesienie odwołania w tym zakresie.  

Z  uwagi 

na  powyższe,  Izba  pozostawiła  omawiany  zarzut  bez  rozpoznania,  przepisy 

Ustawy  Pzp  nie  przewidują  bowiem  instytucji  częściowego  odrzucenia  odwołania.  Wobec 

teg

o, iż spóźniony zarzut został zgłoszony obok innych zarzutów wniesionych w ustawowym 

terminie, nie 

może on skutkować odrzuceniem odwołania.   

Ponadto 

Izba  umorzyła  postępowanie  odwoławcze  w  zakresie  zarzutu  naruszenia  art.  8 

ust.  3  ustawy 

Prawo zamówień  publicznych  w  związku  z  art.  11  ust.  4  u.z.n.k.  w  części,  w 

jakiej  Zamawiający  na  posiedzeniu  przed  Izbą  uwzględnił  odwołanie,  tj.  odnośnie 

nieujawnienia  dokumentów  załączonych  do  wyjaśnień  wykonawcy  Przedsiębiorstwa 

Remontów Ulic i Mostów Spółka Akcyjna z siedzibą w Gliwicach z dnia 30 października 2017 

r. w 

następującym zakresie: 



odnośnie załącznika nr 1 – w zakresie kolumny nr 1, 3 i 4; 



odnośnie załącznika nr 2 – w zakresie kolumny nr 1 i 3; 



odnośnie załącznika nr 5 - w całości; 



odnośnie załącznika nr 8 – w zakresie kolumny nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 11 i 12. 

Zamawiający w omawianym zakresie uwzględnił zarzuty odwołania, Przystępujący zaś nie 

wniósł  sprzeciwu  od  tej  czynności.  Zgodnie  z  art.  186  ust.  4  Ustawy  Pzp,  jeżeli  uczestnik 

postępowania  odwoławczego,  który  przystąpił  do  postępowania  po  stronie  zamawiającego, 

wniesie  sprzeciw  wobec  uwzględnienia  zarzutów  przedstawionych  w  odwołaniu  w  całości 

albo w części, gdy odwołujący nie wycofa pozostałych zarzutów odwołania, Izba rozpoznaje 

odwołanie.  Jak  wynika  z  powyższego,  obowiązujące  przepisy  w  takiej  sytuacji  uzależniają 

rozpoznanie odwołania od wniesienia sprzeciwu, co w ww. zakresie w niniejszej sprawie nie 

nastąpiło. Rozstrzyganie odwołania w części, której nie dotyczy już spór pomiędzy stronami 

jest  zatem  bez

celowe.  Jednocześnie  jednak  informacja  o  częściowym  umorzeniu 

postępowania  odwoławczego  musi  znaleźć  odzwierciedlenie  w  sentencji  orzeczenia,  a  nie 

wyłącznie  w  jego uzasadnieniu  (por.  m.in.  wyrok  KIO  z  26  października  2016  r.,  sygn.  akt 

KIO  1922/16,  wyrok  KIO  z  16  grudnia  2016  r.,  sygn.  akt  KIO  2138/16,  wyrok  KIO  z  5 

października 2017 r., sygn. akt KIO 1940/17).  

W dalszej kolejności  odnieść należy  się do  zarzutu naruszenia art.  8 ust.  3 Ustawy  Pzp 

w 

związku  z  art.  11  ust.  4  u.z.n.k.  w  zakresie,  w  jakim  dotyczył  on  zaniechania  ujawnienia 

załączników  nr  1,  2,  4,  5,  6,  7,  8,  9  do  wyjaśnień  Przystępującego  z  dnia  30  października 

2017 r. w 

części, w jakiej zarzut ten nie został uwzględniony przez Zamawiającego.  

W  ocenie  Izby  rację  należy  przyznać  Odwołującemu,  iż  obowiązkiem  wykonawcy 

chcącego  skorzystać  z  uprawnienia  do  zastrzeżenia  informacji  stanowiących  tajemnicę 

przedsiębiorstwa  jest  wykazanie,  że  tak  zastrzeżone  informacje  stanowią  tajemnicę 

przedsiębiorstwa,  tj.  że  spełnione  zostały  przesłanki  z  art.  11  ust.  4  u.z.n.k.,  przy  czym 

p

odkreślenia  wymaga,  że  nie  jest  wystarczające  samo  powołanie  się  na  spełnienie  tych 

przesłanek,  konieczne  jest  wykazanie,  że  czynność  ta  znajduje  uzasadnienie  w  danych 

okolicznościach.  Decyzja  o utajnieniu  poszczególnych  informacji  nie  może  wynikać 

ze swobodnego  uznania wykonawcy  co 

do  takiej  możliwości,  musi  opierać  się  na 

obiektywnie  uzasadnionym  przekonaniu,  że  dana  wiadomość  nie  jest  publicznie  znana,  jej 

ujawnienie  zagraża  istotnym  interesom  przedsiębiorcy  oraz  że  wiadomość  ta  może  być 

uważana  za  poufną  w  świetle zwyczajów  i praktyki  danej  branży lub  zawodu (por.  wyrok 

Sądu  Najwyższego  z  5  września  2001  r., I  CKN  1159/00).  Na  wykonawcy  spoczywa 

obowiązek  wykazania  już  na  etapie  składania  zastrzeżonych  informacji,  spełnienia 

wszystkich przesłanek warunkujących uznanie ich za tajemnicę przedsiębiorstwa. Zgodnie z 

art.  11  ust.  4  u.z.n.k.  przez  tajemnicę  przedsiębiorstwa  rozumie  się  nieujawnione  do 

wiadomości 

publicznej 

informacje 

techniczne, 

technologiczne, 

organizacyjne 

przedsiębiorstwa  lub  inne  informacje  posiadające  wartość  gospodarczą,  co  do  których 

przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. Konieczne jest 

zatem określenie rodzaju informacji oraz wykazanie, iż posiada ona dla wykonawcy wartość 

gospodarczą, a także wykazanie, iż wykonawca podjął działania mające na celu zachowanie 

poufności takiej informacji. Brzmienie art. 8 ust. 3 Ustawy Pzp nie pozostawia wątpliwości, że 

inicjatywa  w  tym  zakresie  należy  wyłącznie  do  wykonawcy,  który  ma  obowiązek  zarówno 

wskazać  zakres  informacji  niepodlegających  udostępnieniu,  jak  i wykazać,  że  informacje te 

mają  walor  tajemnicy  przedsiębiorstwa.  Wykonawca  ma  to  uczynić  jednocześnie,  bez 

odrębnego wezwania ze strony zamawiającego przy składaniu w postępowaniu dokumentów 

zawierających informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa.

Tymczasem  w  treści  pisma  z  dnia  30  października  2017  r.  Przystępujący  ograniczył 

argumentację odnośnie zastrzeżenia poufności części wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej 

ceny oraz załączników nr 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9 do tychże wyjaśnień, wyłącznie do powołania 

się  na  funkcjonujący  w  spółce  „Regulamin  ochrony  tajemnicy  przedsiębiorstwa”  oraz 

wskazania, iż zastrzeżenie tajności tych informacji spełnia kryteria określone w art. 11 ust. 4 

u.z.n.k. 

Nie  wykazano  w  żaden  sposób  istnienia  ustawowych  przesłanek  wyłączenia 

jawności, nie uzasadniono, na czym polega wartość gospodarcza zastrzeżonych informacji, 

nie  przedstawiono  uzasadnienia  zajmowanego  stanowiska.  Pow

ołanie  się  jedynie  na 

istniejące  regulacje  wewnątrzorganizacyjne,  przy  całkowitym  pominięciu  ich  zakresu 

przedmiotowego  i 

braku  jakiegokolwiek  odniesienia  treści  tych  regulacji  do  informacji 

zastrzeganych  jako  poufne,  nie  może  być  uznane  za  wystarczające.  Podkreślić  należy,  że 

n

ie  jakiekolwiek  wyjaśnienia  poczynione  przez  wykonawcę  stanowią  podstawę  do  uznania 

skuteczności  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  lecz  tylko  takie,  którymi  wykonawca 

wykazuje  wypełnienie  przesłanek  warunkujących  skuteczność  takiego  zastrzeżenia  (por. 

wyrok  KIO  z  23  marca  2017  r.,  sygn.  akt  KIO  421/17). 

Brak  takich  wyjaśnień  lub  złożenie 

wyjaśnień  ogólnikowych,  równoznaczne  wyłącznie  z  formalnym  dopełnieniem  tego 

obowiązku, powinno być traktowane jako rezygnacja z przewidzianej przepisem art. 8 ust. 3 

Ustawy  Pzp  ochrony,  co  aktualizuje  po  stronie  Zamawiającego  obowiązek  ujawnienia 

nieskutecznie zastrzeżonych informacji. Izba w pełni podziela prezentowane w orzecznictwie 

stanowisko, iż możliwość wyłączenia jawności postępowania nie może być nadużywana lub 

traktowana  rozszerzająco.  Zasada  jawności  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  jest  bowiem  zasadą  nadrzędną  i  wyjątki  od  niej  nie  mogą  być  interpretowane 

tak,  aby  prowadziło  to  do  jej  ograniczenia.  Uprawnienie  do  zastrzeżenia  tajemnicy 

przedsiębiorstwa  nie  może  być  nadużywane  i  stosowane  jedynie  do  gry  konkurencyjnej 

wykonawców, lecz ma za zadanie zapewnić im ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa ściśle w 

granicach jej definicji zawartej w art. 11 ust. 4 u.z.n.k. (por. 

także wyrok KIO z dnia 8 czerwca 

2016  r.,  sygn.  akt  KIO  879/16). 

Podkreślić  tutaj  należy,  iż  nie  jest  rolą  Zamawiającego 

poszukiwanie argumentów, które uzasadniają zastrzeżenie przez wykonawców określonych 

informacji jako tajemnicę przedsiębiorstwa. Nawet jeżeli w ocenie Zamawiającego określone 

informacje  mogą stanowić  tajemnicę  przedsiębiorstwa  danego  wykonawcy,  to  w  przypadku 

zaniechania  uczynienia  stosownego  zastrzeżenia  w  tym  zakresie  przez  wykonawcę  i 

niewykazania spełnienia przesłanek z art. 11 ust. 4 u.z.n.k., Zamawiający zobowiązany jest 

ujawnić takie informacje.  

Niemniej, 

jakkolwiek  zasadne  są  twierdzenia  Odwołującego  o  braku  wykazania 

zasadności  objęcia  ochroną  informacji  zawartych  w  omawianych  dokumentach,  to 

s

twierdzone  powyżej  naruszenie  w  ocenie  Izby  nie  mogło  jednak,  ad  casum,  stanowić 

podstawy uwzględnienia odwołania w tym zakresie z uwagi  na treść art. 192 ust. 2 Ustawy 

Pzp.  Zgodnie  z  brzmieniem  tego  przepisu 

odwołanie  podlega  uwzględnieniu  jeżeli 

stwierdzone  zostanie  naruszenie  przep

isów,  które  miało  lub  może  mieć  istotny  wpływ  na 

wynik  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego.  W  razie  stwierdzenia  takich 

okoliczności Izba, działając na podstawie art. 192 ust. 3 Ustawy Pzp zobligowana jest podjąć 

określone  w  tym  przepisie,  adekwatne  do  danego  stanu  faktycznego,  decyzje,  zmierzające 

zasadniczo  do  usunięcia  stwierdzonych  naruszeń.  W  przypadku  jednak  stwierdzenia 

naruszenia  przepisów,  które  nie  wywarło,  ani  nie  może  wywrzeć  wpływu  na  wynik 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  Izba  oddala  oparty  na  nich  zarzut,  w 

konsekwencji  czego  pozbawiona  jest  możliwości  nakazania  zamawiającemu  uczynienia 

zadość żądaniu związanemu z takim zarzutem.  

Przenosząc  powyższe  rozważania  na  grunt  przedmiotowej  sprawy,  zdaniem  składu 

orzekaj

ącego,  omawiane  naruszenie  nie  miało  wpływu  na  wynik  postępowania  rozumiany 

jako wybór oferty Przystępującego, wobec czego odwołanie w tej części nie mogło podlegać 

uwzględnieniu.  Podkreślić  bowiem  należy,  iż  obok  zarzutu  dotyczącego  nieuzasadnionego 

zastr

zeżenia  informacji  niezbędnych  do  oceny  czy  oferta  Przystępującego  nie  zawiera 

rażąco  niskiej  ceny,  Odwołujący  postawił  zarzut,  który  uznać  należało  za  dalej  idący,  tj. 

zarzut zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego jako zawierającej rażąco niską cenę. 

Skutkiem uwzględnienia zarzutu zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego z uwagi na 

to,  że  Przystępujący  nie  udzielił  wyjaśnień,  które  dawałyby  podstawę  do  stwierdzenia,  że 

jego  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  było  uznanie,  że  niezasadne  zastrzeżenie 

złożonych  przez  niego  w  tym  zakresie  wyjaśnień,  których  część  została  utajniona  nie 

wywierało  wpływu  na  wynik  postępowania  (por.  także  wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z 

dnia 12 maja 2017 r., sygn. akt KIO 542/17).  

Mając  na  uwadze  wszystko  powyższe,  Izba  uznała,  że  odwołanie  zasługuje  na 

uwzględnienie  w  zakresie zarzutu  naruszenia art.  90  ust.  1 i  3 w  zw.  z  art.  89  ust.  1 pkt  4 

Ustawy  Pzp  poprzez  niezasadne  uznanie  przez  zamawiającego,  że  wyjaśnienia 

Przystępującego  są  wystarczające  do  stwierdzenia,  że  oferta  tego  wykonawcy  nie  zawiera 

rażąco niskiej ceny, w pozostałym zakresie Izba nie uwzględniła zarzutów odwołania. Wobec 

tego na podstawie art. 192 ust. 1 Ustawy Pzp orzeczono jak w sentencji. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  na  podstawie  art.  192  ust.  9  i  10 

Ustawy stosownie do jego wyniku. Zgodnie z § 3 pkt 1, § 3 pkt 2 lit. b) oraz § 5 ust. 2 pkt 1) 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości 

i 

sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 z późn. zm.). Izba zaliczyła 

do  kosztów  postępowania  wpis  uiszczony  przez  Odwołującego  w  kwocie  20 000  zł,  jak 

również koszty wynagrodzenia pełnomocnika Odwołującego w kwocie 3600 zł, stwierdzone 

rachunkiem złożonym przed zamknięciem rozprawy i obciążyła nimi Zamawiającego.  

Przewodniczący:      ……………………………….………