wyjaśnienia treści oferty

Zamawiający ma możliwość wezwania wykonawcy do wyjaśnień na podstawie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp, w tym wyjaśnienia mogą prowadzić do doprecyzowania okoliczności wynikających z treści oferty.

Zignorowanie przez zamawiającego przyznania się przez wykonawcę do kalkulacji ceny oferty w sposób odmienny niż wynikający z SWZ naruszyło art. 224 ust. 6 ustawy Pzp. Zgodnie z tym przepisem odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają rażąco niskiej ceny lub kosztu tej oferty (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 9 maja 2022 r., sygn. akt  KIO 1107/22).

Wynikająca z art. 223 ust. 1 ustawy Pzp zasada niezmienności oferty gwarantuje zachowanie podstawowych zasad udzielania zamówień publicznych, w tym przede wszystkim reguły równego traktowania wykonawców. Zmiany oferty są dopuszczalne tylko w ściśle określonych ustawą przypadkach. Przy czym nieuprawniona jest wykładnia oświadczenia woli wprost przeciwna do jasnego brzmienia tego oświadczenia (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 15 października 2021 r., sygn. akt KIO 2874/21).

Nie można uznać, że zasada równego traktowania, uczciwej konkurencji i przejrzystości została zachowana, jeżeli zamawiający przyjmuje wyjaśnienia wykonawcy, w których podaje on nowe informacje, niewynikające z treści oferty, a które skutkują przyznaniem tej ofercie maksymalnej liczby punktów w dwóch podkryteriach (wyrok z 2 grudnia 2019 r., sygn. akt KIO 2284/19, KIO 2288/19).

Izba za bezzasadny uznała zarzut naruszenia art. 90 ust. 1–3 ustawy Pzp przez wielokrotne wzywanie wykonawcy do złożenia kolejnych wyjaśnień dotyczących zaoferowanej ceny, pomimo iż wykonawca zobowiązany był wykazać, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny już w odpowiedzi na pierwsze wezwanie zamawiającego. Skład orzekający przywołał wyrok KIO z 18 lutego 2016 r. (sygn. akt KIO 150/16), w którym wskazano, że powtórzenie wezwania do złożenia wyjaśnień musi wynikać z obiektywnych okoliczności uzasadniających uszczegółowienie wyjaśnień złożonych przez wykonawcę na pierwsze wezwanie zamawiającego. Przyjąć zatem należy, że uzasadnieniem do skierowania kolejnego wezwania w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp może być np. konieczność rozwinięcia lub uszczegółowienia wyjaśnień już złożonych przez wykonawcę na pierwsze wezwanie, sformułowane przez zamawiającego w sposób ogólny, oparty na literalnym brzmieniu przepisu, co w praktyce zdarza się bardzo często (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 13 października 2020 r., sygn. akt KIO 1976/20).

Wykonawca składając wyjaśnienia, powinien przedstawić szczegółowo, jakie parametry są przedmiotem przyjętych przez niego rozwiązań, jednocześnie uwzględniając wszystkie zmiany, jakie zamawiający wprowadził do siwz. W sytuacji uchybienia powyższemu obowiązkowi, zamawiający oceniając wyjaśnienia, powinien stwierdzić niezgodność treści oferty z treścią siwz (programu funkcjonalno-użytkowego) – wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 12 marca 2020 r. (sygn. akt  KIO 418/20, KIO 419/20, KIO 420/20).

Wykonawca składający zamawiającemu wyjaśnienia, powinien wskazać wszystkie okoliczności, które stanowiły podstawę dokonanej wyceny. Wyjaśnienia powinny być jasne, konkretne i spójne, adekwatne do przedmiotu zamówienia i uwzględniać jego założenia oraz specyfikę właściwą dla danej branży (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 15 października 2018 r.; sygn. akt KIO 1972/18).

W sytuacji, gdy z całej oferty nie sposób wywnioskować, jak można ją poprawić, aby była zgodna z siwz, a wykonawca twierdzi, że oferta jest czytelna i jasna, a jej treść nie budzi żadnych wątpliwości, nie jest zasadne wszczęcie procedury wyjaśniania jej treści (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 24 stycznia 2017 r., sygn. akt KIO 51/17).

Przy dokonywaniu badania i ewentualnej korekty oferty zamawiający może, a w niektórych pozycjach nawet powinien, skorzystać z możliwości poproszenia wykonawcy o wyjaśnienia treści oferty (wyjaśnienie sposobu obliczenia ceny). Musi jednak pamiętać, że nie mogą one służyć jako ukryte narzędzie do zmiany oferty (wyrok z 23 września 2016 r., sygn. akt KIO 1681/16).